POLSKIE CENTRUM AKREDYTACJI AKREDYTACJA JEDNOSTEK CERTYFIKUJĄCYCH WYMAGANIA SZCZEGÓŁOWE Wydanie 2 Warszawa, 22.09.2005 r.
1. Wprowadzenie... 3 2. Ogólne zasady udzielania i utrzymywania akredytacji jednostek certyfikujących 3 3 Szczegółowe zasady udzielania i utrzymywania akredytacji jednostek certyfikujących... 3 3.1 Jednostki certyfikujące wyroby... 3 3.1.1 Wymagania akredytacyjne... 3 3.1.2 Zakres akredytacji... 4 3.1.3 Szczegółowe zasady prowadzenia oceny jednostek certyfikujących wyroby w procesach akredytacji i nadzoru... 5 3.1.3.1 Proces akredytacji... 5 3.1.3.2 Nadzór planowany i ponowna ocena... 5 3.1.3.3 Rozszerzanie zakresu akredytacji... 5 3.1.3.4 Szczegółowe warunki zawieszania i cofania akredytacji... 6 3.2 Jednostki certyfikujące systemy zarządzania... 6 3.2.1 Wymagania akredytacyjne... 6 3.2.2 Zakres akredytacji... 7 3.2.3 Szczegółowe zasady prowadzenia oceny jednostek certyfikujących systemy zarządzania w procesach akredytacji i nadzoru... 8 3.2.3.1 Proces akredytacji... 8 3.2.3.2 Nadzór planowany i ponowna ocena... 9 3.2.3.3 Rozszerzanie zakresu akredytacji... 9 3.2.3.4 Szczegółowe warunki zawieszania i cofania akredytacji... 10 3.3 Jednostki certyfikujące osoby... 10 3.3.1 Wymagania akredytacyjne... 10 3.3.2 Zakres akredytacji... 11 3.3.3 Szczegółowe zasady prowadzenia oceny jednostek certyfikujących osoby w procesach akredytacji i nadzoru... 11 3.3.3.1 Proces akredytacji... 11 3.3.3.2 Planowany nadzór i ponowna ocena... 11 3.3.3.3 Rozszerzanie zakresu akredytacji... 12 3.3.3.4 Szczegółowe warunki zawieszania i cofania akredytacji... 12 4. Postanowienia końcowe... 12 Wydanie 2 z dnia 22.09.2005 r. Str. 2/12
1. Wprowadzenie Polskie Centrum Akredytacji, prowadząc oceny jednostek certyfikujących kieruje się zasadami określonymi poniżej oraz podanymi w dokumencie DA-01 Opis systemu akredytacji. Niniejszy dokument opracowano w oparciu o wytyczne EA-3/08. 2. Ogólne zasady udzielania i utrzymywania akredytacji jednostek certyfikujących Warunkiem udzielenia i utrzymywania akredytacji jednostce certyfikującej jest spełnienie wszystkich wymagań akredytacyjnych określonych w niniejszym dokumencie oraz przeprowadzenie i nadzorowanie przez jednostkę certyfikującą, co najmniej jednego procesu certyfikacji w danym programie certyfikacji. W przypadku wygaśnięcia ważności jedynego certyfikatu wydanego w danym programie certyfikacji, akredytacja pozostaje utrzymana w tym zakresie przez okres maksymalnie 12 miesięcy. PCA akceptuje sytuację, w której jednostka, nie mając do czasu złożenia wniosku o akredytację przeprowadzonego żadnego procesu certyfikacji we wnioskowanym zakresie, prowadzi co najmniej jeden proces certyfikacji w trakcie trwania procesu akredytacji lub rozszerzania zakresu akredytacji. Wówczas warunkiem udzielenia akredytacji jest pozytywna ocena przez PCA procesu certyfikacji (wraz z obserwacją) oraz podjęcie decyzji pozytywnej lub negatywnej przez jednostkę certyfikującą w sprawie udzielenia certyfikacji. W wypadku podjęcia przez jednostkę decyzji pozytywnej zezwala się jej na wydanie akredytowanego certyfikatu. 3 Szczegółowe zasady udzielania i utrzymywania akredytacji jednostek certyfikujących 3.1 Jednostki certyfikujące wyroby 3.1.1 Wymagania akredytacyjne PN-EN 45011:2000 Wymagania ogólne dotyczące jednostek prowadzących systemy certyfikacji wyrobów DAC-01 Ogólne wytyczne dotyczące akredytacji jednostek certyfikujących wyroby w odniesieniu do wymagań normy PN-EN 45011:2000 (tłumaczenie EA-6/01) DA-06 Polityka Polskiego Centrum Akredytacji dotycząca zapewnienia spójności pomiarowej (zgodna z dokumentami: ILAC-P10:2002 oraz EA-4/07) Specyficzne programy akredytacji: DAK-03 Program akredytacji jednostek certyfikujących podmioty działające w zakresie rolnictwa ekologicznego w odniesieniu do wymagań normy PN-EN 45011: 2000; DAK-06 Program akredytacji jednostek certyfikujących podmioty świadczące usługi w zakresie ochrony przeciwpożarowej w odniesieniu do wymagań normy PN-EN 45011:2000; DAC-06 Program akredytacji jednostek certyfikujących produkty tradycyjne i regionalne w odniesieniu do wymagań normy PN-EN 45011: 2000. Dodatkowe specyficzne wymagania akredytacyjne określone są w dokumentach normatywnych stanowiących podstawę certyfikacji wyrobów oraz przepisach prawnych obowiązujących w danej dziedzinie objętej akredytacją. Wydanie 2 z dnia 22.09.2005 r. Str. 3/12
3.1.2 Zakres akredytacji Zakres akredytacji wyszczególnia usługi świadczone przez akredytowaną jednostkę, dla których PCA potwierdziło kompetencje. W zakresie akredytacji jednostki certyfikującej wyroby, usługi lub procesy podaje się: identyfikację wyrobu lub grupy wyrobów (według SWW, PKWiU lub ICS 1 ) lub identyfikację usługi lub procesu (według PKWiU); nazwę wyrobu lub grupy wyrobów, usługi lub procesu; identyfikację dokumentu normatywnego zawierającego wymagania; system certyfikacji oparty na modelach ISO lub podobnych; oraz zakres potwierdzanych cech, o ile zachodzi taka konieczność. Identyfikacja wyrobu lub grupy wyrobów w zakresie akredytacji według SWW, PKWiU lub ICS jest ustalana w zależności od potrzeb jednostki certyfikującej. PCA zachęca do stosowania terminologii i symboli identyfikacyjnych dla wyrobów lub grup wyrobów zaczerpniętych z ICS. Dopuszcza się: nie umieszczanie numeru ICS (tylko w razie braku możliwości zaklasyfikowania); stosowanie nazewnictwa zaczerpniętego z norm w razie braku odpowiedniego bardziej szczegółowego terminu w klasyfikacji ICS, a występującego w odpowiedniej normie przedmiotowej. Dokumentami normatywnymi, przywoływanymi w zakresach, zawierającymi wymagania są: 1. polskie, regionalne i międzynarodowe normy lub ich opublikowane projekty; 2. normy zagraniczne publikowane przez krajowe jednostki normalizacyjne państw członkowskich International Standard Organization ISO; 3. polskie i UE przepisy prawne; 4. kodeksy postępowania; 5. krajowe i międzynarodowe aprobaty i specyfikacje techniczne. System certyfikacji może składać się z takich elementów jak: badanie i ocena jakości projektowej (typu); sprawdzenie kontrolne jakości wykonania próbek pobranych u producenta; sprawdzenie kontrolne jakości wykonania próbek pobranych w jednostkach handlowych; ocena systemu jakości lub jego wybranych elementów u producenta; badania i ocena partii wyrobów; badania i ocena 100% wyrobów. 1 Międzynarodowa Klasyfikacja Norm (International Classification for Standards - ICS) opublikowana na stronie internetowej Polskiego Komitetu Normalizacyjnego www.pkn.pl Wydanie 2 z dnia 22.09.2005 r. Str. 4/12
Zakresy akredytacji jednostek certyfikujących według programów akredytacji przedstawionych w dokumentach DAK-03, DAK-06 i DAC-06 określa się w sposób podany w tych dokumentach. 3.1.3 Szczegółowe zasady prowadzenia oceny jednostek certyfikujących wyroby w procesach akredytacji i nadzoru 3.1.3.1 Proces akredytacji Ocena jednostki certyfikującej wyroby w procesie akredytacji składa się z: oceny na miejscu tj. w siedzibie jednostki certyfikującej i/lub we wszystkich jej kluczowych oddziałach, filiach, itp. (o ile są). W procesach akredytacji PCA ocenia na miejscu prowadzone procesy certyfikacji na podstawie zapisów z ich przebiegu. Liczbę ocenianych procesów określa się jako 15% wszystkich procesów według danego programu certyfikacji (z zaokrągleniem do najbliższej większej liczby całkowitej), ale nie więcej niż 7. obserwacji kontroli warunków techniczno-organizacyjnych prowadzonych przez jednostkę u jej klientów. PCA obserwuje co najmniej 1 kontrolę warunków techniczno-organizacyjnych dla grupy wyrobów podobnych pod względem technicznym lub użytkowym. 3.1.3.2 Nadzór planowany i ponowna ocena W nadzorze planowanym oraz ponownej oceny, oprócz ocen na miejscu, PCA prowadzi obserwacje, które mogą dotyczyć kontroli warunków technicznoorganizacyjnych, jak również posiedzeń Rady Zarządzającej bądź Komitetu Technicznego. W trakcie całego cyklu akredytacji, włącznie z ponowną oceną, PCA obserwuje podczas każdej oceny co najmniej 1 kontrolę warunków techniczno-organizacyjnych, w miarę możliwości w różnych grupach wyrobów. W nadzorze planowanym PCA ocenia na miejscu prowadzone przez jednostkę procesy certyfikacji na podstawie zapisów z ich przebiegu. Liczbę ocenianych procesów określa się jako 10% wszystkich procesów według danego programu certyfikacji (z zaokrągleniem do najbliższej większej liczby całkowitej), ale nie więcej niż 5. W trakcie ponownej oceny PCA ocenia na miejscu prowadzone procesy certyfikacji na podstawie zapisów z ich przebiegu. Liczbę ocenianych procesów określa się jako 15% wszystkich procesów według danego programu certyfikacji (z zaokrągleniem do najbliższej większej liczby całkowitej), ale nie więcej niż 7. W nadzorze planowanym i ponownej ocenie PCA kieruje się, w miarę możliwości, zasadą wyboru procesów spośród przeprowadzonych po poprzedniej ocenie PCA. 3.1.3.3 Rozszerzanie zakresu akredytacji Rozszerzenie zakresu akredytacji jednostki certyfikującej wyroby dotyczy: nowego programu certyfikacji; innej grupy wyrobów (identyfikowanej w sposób określony w punkcie 3.1.2); certyfikacji według innego dokumentu normatywnego. W przypadku, gdy jednostka certyfikująca posiada akredytację na dany program certyfikacji dla danych wyrobów i wnioskuje o rozszerzenie zakresu akredytacji na Wydanie 2 z dnia 22.09.2005 r. Str. 5/12
ten sam program certyfikacji dla innej grupy wyrobów, wówczas PCA przeprowadza ocenę na podstawie przeglądu dokumentacji dostarczonej przez jednostkę i dotyczącej, co najmniej: - udokumentowanych dowodów na posiadanie kompetentnego personelu do prowadzenia ocen danych wyrobów, spełniającego kryteria kwalifikacji jednostki; - udokumentowanych dowodów na posiadanie możliwości badawczych dla danej grupy wyrobów. W przypadku, gdy jednostka posiada akredytację na jeden program certyfikacji i wnioskuje o rozszerzenie zakresu akredytacji na inny program certyfikacji, wówczas PCA dokonuje pełnej oceny kompetencji jednostki, w tym oceny na miejscu i obserwacji jej działalności, zgodnie z punktem 3.1.3.1. W przypadku, gdy jednostka posiada akredytację na certyfikację danej grupy wyrobów według danego dokumentu normatywnego i wnioskuje o rozszerzenie zakresu akredytacji na certyfikację danej grupy wyrobów według innego dokumentu normatywnego, wówczas PCA przeprowadza ocenę na podstawie przeglądu dokumentacji dostarczonej przez jednostkę i dotyczącej, co najmniej udokumentowanego dowodu na posiadanie możliwości badawczych dla danej grupy wyrobów według zgłaszanego dokumentu normatywnego. 3.1.3.4 Szczegółowe warunki zawieszania i cofania akredytacji Zawieszenie akredytacji w części zakresu, oprócz zasad określonych w DA-01, następuje w przypadku: - nie prowadzenia certyfikacji lub zaprzestania nadzoru nad certyfikowanymi podmiotami według danego programu certyfikacji i/lub dla danej grupy wyrobów identyfikowanej w sposób określony w punkcie 3.1.2, jeżeli czas, który minął od ustania nadzoru nad ostatnim certyfikatem wydanym według danego programu certyfikacji i/lub dla danej grupy wyrobów, identyfikowanej w sposób określony w punkcie 3.1.2, i/lub według danego dokumentu normatywnego, przekracza 12 miesięcy; - utraty kompetencji jednostki do prowadzenia certyfikacji wyrobów według danego programu certyfikacji i/lub dla danej grupy wyrobów identyfikowanej w sposób określony w punkcie 3.1.2, i/lub według danego dokumentu normatywnego, bez względu na powód. Wznowienie akredytacji po zawieszeniu na certyfikację wg danego programu certyfikacji i/lub dla danej grupy wyrobów, identyfikowanej w sposób określony w punkcie 3.1.2, i/lub według danego dokumentu normatywnego następuje po przedstawieniu przez jednostkę dowodów na przeprowadzenie procesu certyfikacji w zawieszonej części zakresu w terminie nie późniejszym niż 12 miesięcy od chwili zawieszenia akredytacji. W przeciwnym wypadku PCA cofa akredytację w zawieszonej części zakresu. 3.2 Jednostki certyfikujące systemy zarządzania 3.2.1 Wymagania akredytacyjne PN-EN 45012:2000 Wymagania ogólne dotyczące jednostek prowadzących ocenę oraz certyfikację/rejestrację systemów jakości; Wydanie 2 z dnia 22.09.2005 r. Str. 6/12
Przewodnik ISO/IEC Nr 66:1999 Wymagania ogólne dotyczące jednostek prowadzących ocenę oraz certyfikację/rejestrację systemów zarządzania środowiskowego (EMS); DAC-02 Ogólne wytyczne dotyczące akredytacji jednostek certyfikujących systemy jakości w odniesieniu do wymagań normy PN-EN 45012:2000 (tłumaczenie EA-7/01); DAC-02/66 Ogólne wytyczne dotyczące akredytacji jednostek certyfikujących systemy zarządzania środowiskowego w odniesieniu do wymagań Przewodnika ISO/IEC Nr 66 (tłumaczenie EA-7/02); EA-6/02 Wytyczne EA odnośnie stosowania EN 45011 i EN 45012 w odniesieniu do certyfikacji według normy EN 729 (tłumaczenie); DAC-07 Program akredytacji jednostek certyfikujących systemy zarządzania bezpieczeństwem informacji (ISMS); DA-06 Polityka Polskiego Centrum Akredytacji dotycząca zapewnienia spójności pomiarowej (zgodna z dokumentami: ILAC-P10:2002 oraz EA-4/07); DA-07 Polityka dotycząca akredytacji podmiotów zagranicznych (zgodna z dokumentami: ILAC-G21:2002 oraz IAF GD 3:2003); PN-EN ISO 19011:2003 Wytyczne dotyczące auditowania systemów zarządzania jakością i/lub zarządzania środowiskowego. Dodatkowe specyficzne wymagania akredytacyjne określone są w dokumentach normatywnych stanowiących podstawę certyfikacji oraz przepisach prawnych obowiązujących w danej dziedzinie objętej akredytacją. 3.2.2 Zakres akredytacji Zakres akredytacji wyszczególnia usługi świadczone przez akredytowaną jednostkę, dla których PCA potwierdziło kompetencje. W zakresie akredytacji jednostki certyfikującej systemy zarządzania określa się: identyfikację dokumentu normatywnego stanowiącego podstawę certyfikacji systemów zarządzania (np.: norma PN-EN ISO 9001:2001, PN-N 18001:2004, itp.); wskazanie branż identyfikowanych według Kodu NACE/EKD/PKD uszczegółowionych wg określonej grupy lub klasy działalności produkcyjnej lub usługowej, w których jednostka prowadzi certyfikację w układzie przedstawionym w Załączniku 1 w dokumencie DAC-02 i/lub DAC-02/66. W zależności od konkretnego przypadku, PCA określa zakres w odniesieniu do oznaczeń literowych Kodu NACE/EKD/PKD, w razie potrzeby precyzując go z dokładnością do działów i grup. Wydanie 2 z dnia 22.09.2005 r. Str. 7/12
3.2.3 Szczegółowe zasady prowadzenia oceny jednostek certyfikujących systemy zarządzania w procesach akredytacji i nadzoru 3.2.3.1 Proces akredytacji Jednostka, składając wniosek o akredytację, przedstawia dodatkowo: - wykaz udzielonych certyfikatów, podając normę, stanowiącą podstawę oceny; - wykaz działalności (identyfikowanych Kodem NACE/EKD/PKD) podmiotów, którym wydano certyfikaty; - kryteria kwalifikowania auditorów, zatrudnianych przez jednostkę do oceny podmiotów według danych Kodów NACE/EKD/PKD; - wykaz auditorów i ekspertów technicznych zaklasyfikowanych do prowadzenia ocen w danych programach certyfikacji i według danych Kodów NACE/EKD/PKD. Ocena jednostki certyfikującej systemy zarządzania w procesie akredytacji składa się z: oceny na miejscu tj. w siedzibie jednostki certyfikującej i/lub we wszystkich jej kluczowych oddziałach, filiach, itp. (o ile są). W procesach akredytacji PCA ocenia na miejscu przeprowadzone procesy certyfikacji na podstawie zapisów z ich przebiegu. Liczbę ocenianych procesów określa się jako 15% wszystkich procesów według danego programu certyfikacji (z zaokrągleniem do najbliższej większej liczby całkowitej), ale nie więcej niż 7. obserwacji auditów prowadzonych przez jednostkę u jej klientów. Liczba auditów obserwowanych zależy od liczby programów certyfikacji. Dla każdego programu certyfikacji, PCA obserwuje 1 audit w procesie certyfikacji lub ponownej oceny lub 2 audity w nadzorze, w miarę możliwości, w różnych branżach. PCA przeprowadza obserwacje w branżach o szczególnym zagrożeniu dla bezpieczeństwa ludzi, środowiska naturalnego i środowiska pracy. PCA uznaje za takie następujące branże: 2 - Górnictwo i kopalnictwo C; 3 - Produkty żywnościowe, napoje, produkty tytoniowe DA; 10 - Produkcja koksu i produktów rafinacji ropy naftowej DF 23.1, 2; 11 - Paliwa jądrowe - DF 23.3; 12 - Chemikalia, produkty chemiczne, włókna sztuczne - DG bez 24.4; 13 - Farmaceutyki - DG 24.4; 20 - Przemysł stoczniowy - DM 35.1; 21 - Lotnictwo - DN 35.3; 24 - Recykling - DN 37; 25 - Dostawy energii elektrycznej - E 40.1; 26 - Dostawy gazu - E 40.2;
27 - Dostawy wody E 40.3, 41; 38 - Zdrowie i opieka społeczna Działalność w zakresie ochrony zdrowia ludzkiego - N 85.1; 39 - Inne służby socjalne - Odprowadzanie ścieków, usługi sanitarne i pokrewne - O90. 3.2.3.2 Nadzór planowany i ponowna ocena W nadzorze planowanym oraz ponownej oceny, oprócz ocen na miejscu, PCA prowadzi obserwacje, które mogą dotyczyć auditów prowadzonych przez jednostkę u jej klientów, jak również posiedzeń Rady Zarządzającej bądź Komitetu Technicznego. W trakcie całego cyklu akredytacji, włącznie z ponowną oceną, PCA obserwuje w ramach każdego programu certyfikacji 1 audit w procesie certyfikacji lub 1 ponownej oceny lub 2 audity w nadzorze z uwzględnieniem warunku, że każdy planowany nadzór obejmuje co najmniej 1 obserwację oraz jest prowadzony, w miarę możliwości, w innej branży (z uwzględnieniem branż o szczególnym zagrożeniu opisanych w punkcie 3.2.3.1). Obserwacja auditu może dotyczyć jego części. Obserwacja auditu prowadzonego przez jednostkę jednocześnie według dwóch programów certyfikacji traktowana jest jak obserwacja w zakresie tych dwóch programów. W nadzorze planowanym PCA ocenia na miejscu prowadzone przez jednostkę procesy certyfikacji na podstawie zapisów z ich przebiegu. Liczbę ocenianych procesów określa się jako 10% wszystkich procesów według danego programu certyfikacji (z zaokrągleniem do najbliższej większej liczby całkowitej), ale nie więcej niż 5. W trakcie ponownej oceny PCA ocenia na miejscu prowadzone procesy certyfikacji na podstawie zapisów z ich przebiegu. Liczbę ocenianych procesów określa się jako 15% wszystkich procesów według danego programu certyfikacji (z zaokrągleniem do najbliższej większej liczby całkowitej), ale nie więcej niż 7. W nadzorze planowanym i ponownej ocenie PCA kieruje się, w miarę możliwości, zasadą wyboru procesów spośród przeprowadzonych po poprzedniej ocenie PCA. 3.2.3.3 Rozszerzanie zakresu akredytacji Rozszerzanie zakresu akredytacji jednostki certyfikującej systemy zarządzania dotyczy: nowego programu certyfikacji; innej branży identyfikowanej kodem NACE/EKD/PKD. W przypadku, gdy jednostka certyfikująca posiada akredytację na dany program certyfikacji dla danych branż i wnioskuje o rozszerzenie zakresu akredytacji na ten sam program certyfikacji dla innych branż, wówczas PCA dokonuje oceny na podstawie przeglądu dokumentacji dostarczonej przez jednostkę i dotyczącej, co najmniej: Wydanie 2 z dnia 22.09.2005 r. Str. 9/12
- udokumentowanych dowodów na posiadanie kompetentnych auditorów i ekspertów do prowadzenia ocen w danej branży, spełniających kryteria kwalifikacji branżowej jednostki; - decyzji jednostki o wydaniu certyfikatu dla organizacji prowadzącej działalność w branży identyfikowanej danym kodem NACE/PKD. W przypadku, gdy jednostka posiada akredytację na jeden program certyfikacji i wnioskuje o rozszerzenie zakresu akredytacji na inny program certyfikacji, wówczas PCA dokonuje pełnej oceny kompetencji jednostki, w tym oceny na miejscu i obserwacji jej działalności, zgodnie z punktem 3.2.3.1. 3.2.3.4 Szczegółowe warunki zawieszania i cofania akredytacji Zawieszenie akredytacji w części zakresu, oprócz zasad określonych w DA-01 następuje w przypadku: - nie prowadzenia lub zaprzestania nadzoru nad certyfikowanymi podmiotami według danego programu certyfikacji i/lub w odniesieniu do podmiotów działających w danej dziedzinie identyfikowanej kodem NACE/EKD/PKD, jeżeli czas, który minął od ustania nadzoru nad ostatnim podmiotem certyfikowanym wg danego programu certyfikacji i/lub w odniesieniu do podmiotów działających w danej dziedzinie identyfikowanej kodem NACE/EKD/PKD przekracza 12 miesięcy; - utraty kompetencji jednostki do prowadzenia certyfikacji podmiotów według danego programu certyfikacji lub działających w danej dziedzinie identyfikowanej kodem NACE/EKD/PKD, bez względu na powód (np. utrata możliwości prowadzenia procesów certyfikacji zgodnie z posiadanym zakresem akredytacji ze względu na brak odpowiedniego personelu oceniającego). Wznowienie akredytacji po zawieszeniu na certyfikację wg danego programu następuje po przedstawieniu przez jednostkę dowodów na przeprowadzenie procesu certyfikacji w terminie nie późniejszym niż 12 miesięcy od chwili zawieszenia akredytacji. W przeciwnym wypadku PCA cofa akredytację w zawieszonej części zakresu. 3.3 Jednostki certyfikujące osoby 3.3.1 Wymagania akredytacyjne PN-EN ISO/IEC 17024:2004 Ocena zgodności. Ogólne wymagania dotyczące jednostek certyfikujących osoby; DAC-03 Ogólne wytyczne dotyczące akredytacji jednostek certyfikujących osoby w odniesieniu do wymagań normy PN-EN ISO/IEC 17024:2003(U); DA-06 Polityka Polskiego Centrum Akredytacji dotycząca zapewnienia spójności pomiarowej (zgodna z dokumentami: ILAC-P10:2002 oraz EA-4/07) (jeśli dotyczy). Specyficzny program akredytacji: DAK-05 Kryteria działania jednostek certyfikujących rzeczoznawców samochodowych Dodatkowe specyficzne wymagania akredytacyjne określone są w dokumentach normatywnych, stanowiących podstawę certyfikacji, oraz przepisach prawnych obowiązujących w danej dziedzinie objętej akredytacją. Wydanie 2 z dnia 22.09.2005 r. Str. 10/12
3.3.2 Zakres akredytacji Zakres akredytacji wyszczególnia usługi świadczone przez akredytowaną jednostkę, dla których PCA potwierdziło kompetencje. W zakresie akredytacji podaje się: program certyfikacji, np. dla spawaczy, auditorów, specjalistów w zakresie bezpieczeństwa itp.; poziomy kompetencji określone w programie certyfikacji i/lub kategorie osób, jeśli ma to zastosowanie; identyfikację dokumentu normatywnego stanowiącego podstawę certyfikacji, dotyczącego kompetencji osób. 3.3.3 Szczegółowe zasady prowadzenia oceny jednostek certyfikujących osoby w procesach akredytacji i nadzoru 3.3.3.1 Proces akredytacji Ocena jednostki certyfikującej osoby w procesie akredytacji składa się z: oceny na miejscu tj. w siedzibie jednostki certyfikującej i/lub we wszystkich jej kluczowych oddziałach, filiach, itp. (o ile są). W procesach akredytacji PCA ocenia na miejscu prowadzone procesy certyfikacji na podstawie zapisów z ich przebiegu. Liczbę ocenianych procesów określa się jako 15% wszystkich procesów według danego programu certyfikacji (z zaokrągleniem do najbliższej większej liczby całkowitej), ale nie więcej niż 7. obserwacji egzaminów prowadzonych przez jednostkę. Obserwacje są prowadzone w zakresie każdego programu certyfikacji. 3.3.3.2 Planowany nadzór i ponowna ocena W nadzorze planowanym oraz ponownej oceny, oprócz ocen na miejscu, PCA prowadzi obserwacje, które mogą dotyczyć egzaminów prowadzonych przez jednostkę, jak również posiedzeń Rady Zarządzającej bądź Komitetu Programowego. W trakcie całego cyklu akredytacji, włącznie z ponowną oceną, PCA obserwuje w ramach każdego programu certyfikacji co najmniej 1 egzamin prowadzony przez jednostkę, przy czym podczas każdego planowanego nadzoru jest obserwowany w miarę możliwości egzamin według innego programu certyfikacji. W nadzorze planowanym PCA ocenia na miejscu prowadzone przez jednostkę procesy certyfikacji na podstawie zapisów z ich przebiegu. Liczbę ocenianych procesów określa się jako 10% wszystkich procesów według danego programu certyfikacji (z zaokrągleniem do najbliższej większej liczby całkowitej), ale nie więcej niż 5. W trakcie ponownej oceny PCA ocenia na miejscu prowadzone procesy certyfikacji na podstawie zapisów z ich przebiegu. Liczbę ocenianych procesów określa się jako 15% wszystkich procesów według danego programu certyfikacji (z zaokrągleniem do najbliższej większej liczby całkowitej), ale nie więcej niż 7. W nadzorze planowanym i ponownej ocenie PCA kieruje się, w miarę możliwości, zasadą wyboru procesów spośród przeprowadzonych po poprzedniej ocenie PCA. Wydanie 2 z dnia 22.09.2005 r. Str. 11/12
3.3.3.3 Rozszerzanie zakresu akredytacji Rozszerzenie zakresu akredytacji jednostki certyfikującej osoby dotyczy: nowego programu certyfikacji; nowego poziomu kompetencji i/lub kategorii osób. W przypadku, gdy jednostka posiada akredytację na dany program certyfikacji (np. certyfikacja spawaczy) i wnioskuje o rozszerzenie zakresu akredytacji na ten sam program certyfikacji dla innych poziomów i/lub kategorii osób, wówczas PCA dokonuje oceny na podstawie przeglądu dokumentacji dostarczonej przez jednostkę i dotyczącej, co najmniej: zmian w programie certyfikacji zatwierdzonych przez Komitet Programowy; decyzji o udzieleniu certyfikacji dla co najmniej 1 osoby według zmienionego programu certyfikacji oraz o danym poziomie i/lub kategorii osób. W przypadku, gdy jednostka posiada akredytację na jeden program certyfikacji (np. spawaczy) i wnioskuje o rozszerzenie zakresu akredytacji na inny program certyfikacji (np. osób prowadzących badania nieniszczące), wówczas PCA dokonuje pełnej oceny kompetencji jednostki, w tym oceny na miejscu i obserwacji jej działalności, zgodnie z punktem 3.3.3.1. 3.3.3.4 Szczegółowe warunki zawieszania i cofania akredytacji Zawieszenie akredytacji w części zakresu, oprócz zasad określonych w DA-01 następuje w przypadku: - nie prowadzenia lub zaprzestania nadzoru nad certyfikowanymi osobami według danego programu certyfikacji, jeżeli czas, który minął od ustania nadzoru nad ostatnią certyfikowaną osobą przekracza 12 miesięcy; - braku dowodów na prowadzenie działalności certyfikującej według danego programu certyfikacji; - utraty kompetencji jednostki do prowadzenia certyfikacji podmiotów według danego programu certyfikacji, bez względu na powód (np. utrata możliwości prowadzenia procesów certyfikacji zgodnie z posiadanym zakresem akredytacji). Wznowienie akredytacji po zawieszeniu w zakresie certyfikacji wg danego programu następuje po przedstawieniu przez jednostkę dowodów na przeprowadzenie procesu certyfikacji w terminie nie późniejszym niż 12 miesięcy od chwili zawieszenia akredytacji. W przeciwnym wypadku PCA cofa akredytację w zawieszonej części zakresu. 4. Postanowienia końcowe Niniejszy dokument obowiązuje od 1 października 2005 r. Wydanie 2 z dnia 22.09.2005 r. Str. 12/12