Rada Unii Europejskiej Bruksela, 15 lutego 2016 r. (OR. en) 6052/16 COEST 30 WYNIK PRAC Od: Sekretariat Generalny Rady Data: 15 lutego 2016 r. Do: Delegacje Nr poprz. dok.: 5946/16 COEST 22 Dotyczy: STOSUNKI Z BIAŁORUSIĄ Konkluzje Rady Delegacje otrzymują w załączeniu konkluzje Rady w sprawie Białorusi przyjęte przez Radę (do Spraw Zagranicznych) 15 lutego 2016 r. 6052/16 mkk/gt 1 DG C 2A PL
ZAŁĄCZNIK Konkluzje Rady w sprawie Białorusi Rada do Spraw Zagranicznych, 15 lutego 2016 r. 1. Przywołując konkluzje Rady z 31 stycznia 2011 r., 20 czerwca 2011 r., 23 marca 2012 r. i 15 października 2012 r., Rada podkreśla wagę, jaką przywiązuje do stosunków z Republiką Białorusi i jej obywatelami. 2. Jednocześnie Rada jest nadal zaniepokojona sytuacją w zakresie praw człowieka na Białorusi i przypomina, że stosunki UE z Białorusią powinny opierać się na wspólnych wartościach, w szczególności poszanowaniu praw człowieka, demokracji i praworządności. 3. Rada przyjmuje do wiadomości kroki podjęte przez Białoruś w ostatnich dwóch latach, które przyczyniły się do poprawy stosunków między UE a Białorusią, takie jak: aktywne uczestnictwo Białorusi w Partnerstwie Wschodnim oraz w etapie przejściowym w kwestiach dotyczących modernizacji, wznowienie dialogu dotyczącego praw człowieka z UE, rozpoczęcie negocjacji w sprawie umów o ułatwieniach wizowych i o readmisji oraz w sprawie partnerstwa na rzecz mobilności, aktywne prowadzenie współpracy w zakresie harmonizacji rynków cyfrowych i podpisanie porozumienia o współpracy w sprawie mechanizmu wczesnego ostrzegania w sektorze energetycznym. Rada również docenia konstruktywną rolę Białorusi w regionie. 4. Uwolnienie wszystkich pozostałych więźniów politycznych 22 sierpnia 2015 r. to dawno oczekiwany krok, o który UE wytrwale apelowała. Z uwagi na uwolnienie pewnych więźniów i na wybory prezydenckie 11 października 2015 r., które odbywały się w warunkach wolnych od przemocy, oraz biorąc pod uwagę ogólny stan stosunków między UE a Białorusią, Rada uzgodniła w październiku 2015 r. zawieszenie na cztery miesiące większości środków ograniczających. Rada uznaje, że istnieje szansa na przygotowanie bardziej pozytywnego programu stosunków UE Białoruś oraz że postępy w rozmaitych dziedzinach mogą zostać lepiej osiągnięte poprzez usprawnienie kanałów komunikacji. 6052/16 mkk/gt 2
5. W związku z tym Rada uzgadnia, że UE nie przedłuży środków ograniczających wobec 170 osób i 3 podmiotów, których umieszczenie w wykazie zostaje obecnie zawieszone. Rada uzgadnia ponadto, że embargo na broń i środki ograniczające zastosowane wobec 4 osób umieszczonych w wykazie w związku z niewyjaśnionym zaginięciem dwóch polityków opozycji, jednego przedsiębiorcy i jednego dziennikarza zostaną przedłużone na okres 12 miesięcy. 6. W związku z białoruskimi wyborami parlamentarnymi, które odbędą się w 2016 r., Rada wzywa władze białoruskie do szybkiego wykonania zaleceń zawartych w sprawozdaniu końcowym OBWE/ODIHR w sprawie przebiegu wyborów prezydenckich 11 października 2015 r., w tym w zakresie ram prawnych i proceduralnych. Rada z zadowoleniem przyjmuje rosnącą otwartość Białorusi na dialog i współpracę z OBWE/ODIHR. Rada przypomina o znaczeniu, jakie przywiązuje do poprawy sytuacji w tej dziedzinie oraz do poszanowania praw człowieka, demokracji i praworządności na Białorusi. 7. Rada potępia stosowanie kary śmierci na Białorusi, a w szczególności ubolewa nad dwoma ostatnio wydanymi wyrokami śmierci, i wzywa władze Białorusi do ustanowienia moratorium jako pierwszego kroku w kierunku zniesienia kary śmierci. Rada oczekuje najbliższych spotkań ekspertów i wydarzeń publicznych poświęconych karze śmierci, planowanych na 2016 r. Rada ponawia wezwanie do przywrócenia praw obywatelskich i politycznych byłym więźniom politycznym oraz podkreśla konieczność zapewnienia wolności zrzeszania się i zgromadzeń, w tym poprzez rejestrację organizacji politycznych i organizacji społeczeństwa obywatelskiego. Rada podkreśla, jak ważne dla społecznego i gospodarczego dobrobytu kraju jest prężne społeczeństwo obywatelskie i wzywa władze Białorusi, by dopuszczały większe zaangażowanie społeczeństwa obywatelskiego w dyskusje na temat polityki rządu. Ponadto Rada wzywa władze Białorusi do wyeliminowania wszelkich przeszkód, na jakie napotykają wolne i niezależne media, w tym poprzez rejestrację nowych mediów i akredytację dziennikarzy. Rada wzywa również Białoruś do poszanowania praw osób należących do mniejszości narodowych. Rada będzie nadal uważnie śledzić sytuację w tym zakresie. 6052/16 mkk/gt 3
8. Rada z zadowoleniem przyjmuje wznowienie dialogu dotyczącego praw człowieka między UE a Białorusią i oczekuje jego następnej rundy, którą Białoruś zaoferowała się zorganizować w Mińsku późną wiosną. Stanowi to, wraz z zaangażowaniem Białorusi w powszechny okresowy przegląd praw człowieka w 2015 r., pozytywny krok, a Rada zachęca władze Białorusi, by kontynuowały prace w tych obszarach i wzywa Białoruś, by prowadziła je przy udziale społeczeństwa obywatelskiego. UE ponownie wzywa Białoruś do przestrzegania zaleceń sformułowanych przez organy traktatowe ONZ oraz do pełnej współpracy w ramach specjalnych procedur ONZ, w tym w ramach prac specjalnego sprawozdawcy ds. sytuacji w zakresie praw człowieka na Białorusi, i innych mechanizmów. Rada zachęca do pogłębienia współpracy między Białorusią a Radą Europy z myślą o uzyskaniu przez to państwo statusu pełnoprawnego członka. Rada ponownie zapewnia o gotowości UE do pomocy Białorusi w spełnieniu jej zobowiązań na rzecz demokratyzacji i pełnego poszanowania praw człowieka, oraz oczekuje przedyskutowania tych kwestii w formacie dwustronnym. 9. Rada ponawia swoje stanowcze zobowiązanie do zacieśnienia współpracy z obywatelami Białorusi i jej społeczeństwem obywatelskim. UE przywiązuje wielką wagę do rozwijania kontaktów międzyludzkich z Białorusią, również poprzez programy takie jak Erasmus +, i oczekuje na szybkie zakończenie negocjacji i podpisanie umowy o ułatwieniach wizowych, umowy o readmisji i partnerstwa na rzecz mobilności. 10. Rada potwierdza, że stosunki dobrosąsiedzkie i współpraca regionalna są ważnymi elementami dla wzmocnienia współpracy między UE a Białorusią. Przywołując swoje konkluzje z 20 lipca 2015 r. w sprawie dyplomacji energetycznej, Rada potwierdza znaczenie zapewnienia bezpieczeństwa jądrowego poza granicami UE i wzywa Białoruś do konstruktywnej współpracy z odpowiednimi organami międzynarodowymi w tym zakresie. 6052/16 mkk/gt 4
11. Rada pozostaje otwarta na dalszy rozwój stosunków UE Białoruś oraz jest gotowa podjąć dalsze kroki w kierunku zacieśnienia stosunków politycznych i współpracy sektorowej w odpowiednim kontekście. Rada z zadowoleniem przyjmuje wyrażony przez Komisję zamiar rozpoczęcia współpracy partnerskiej z Białorusią w tym roku. Podkreśla znaczenie przeglądu EPS i zauważa, że w przypadku Białorusi można z powodzeniem zastosować zróżnicowane podejście. Rada postanowiła zatem przyspieszyć realizację działań mających na celu wzmocnienie współpracy między UE a Białorusią w licznych dziedzinach powiązanych z gospodarką, handlem i udzielaniem pomocy, z myślą o modernizacji Białorusi i jej gospodarki oraz na rzecz ludności Białorusi, w tym w związku z przystąpieniem do WTO i we współpracy z międzynarodowymi instytucjami finansowymi, a w szczególności z EBI i EBOR, zgodnie z ich mandatami. Rada zachęca także Białoruś do przyśpieszenia realizacji tak potrzebnych reform gospodarczych. Konkretne kroki podjęte przez Białoruś z myślą o przestrzeganiu powszechnych podstawowych wolności, praworządności i praw człowieka pozostają kluczowe dla kształtowania przyszłej unijnej polityki wobec Białorusi. 12. Rada nadal będzie śledzić prace zespołu ds. koordynacji między UE a Białorusią w następstwie etapu przejściowego w kwestiach dotyczących modernizacji, w tym program obejmujący zagadnienia praw człowieka, i oczekuje zaangażowania społeczeństwa obywatelskiego. 6052/16 mkk/gt 5