NASZ BANK GAZETA BEZPŁATNA ISSN 1896-7051 CZASOPISMO KLIENTÓW BANKU SPÓŁDZIELCZEGO W SKIERNIEWICACH Komentarz Uwaga społeczeństwa zwrócona jest na to, co rozgrywa się na ogólnokrajowej scenie politycznej. Tymczasem to, co tak naprawdę zadecyduje o naszej przyszłości, umyka powszechnej uwadze. Narosły defi - cyt budżetowy i potrzeba jego ograniczenia pozostaną nie bez wpływu na oczekiwany wzrost poziomu życia Polaków. Pozostaje bez odpowiedzi pytanie jak odbije się to na lokalnej gospodarce, która tak naprawdę ma decydujący wpływ na poziom życia naszych społeczności. Każde przewidywania są obciążone większym lub mniejszym marginesem błędu, bo mimo że są to gospodarki lokalne, to jednak nie są zupełnie autonomiczne i podlegają wpływom czynników zewnętrznych. Nie zwalnia to nas jednak od starań o podtrzymywanie tempa ich rozwoju. Bankom spółdzielczym, lokalnym samorządom, organizacjom pozarządowym i wszystkim, którym na sercu leży rozwój lokalnych społeczności, na pewno nie zabraknie pracy w najbliższym okresie. Za nami pierwsza połowa roku. Bank Spółdzielczy w Skierniewicach zakończył ją w dobrej kondycji. To istotna wiadomość dla członków Banku, a także dla jego klientów. Zwiększająca się suma bilansowa, wzrost kapitałów powiększonych o osiągnięty w ubiegłym roku zysk, a także wzrost wartości depozytów (stanowiących zasadnicze źródło fi nansowania akcji kredytowej) stwarzają przesłanki do twierdzenia, że ze strony Banku nie nastąpi ograniczenie akcji kredytowej, nawet wobec obostrzeń, które niesie za sobą obowiązująca od września decyzja Komisji Nadzoru Finansowego, czyli rekomendacja T, ograniczająca dostęp do kredytów osobom o niskich dochodach. Warte też jest podkreślenia wszystkim aktualnym i potencjalnym klientom Banku, że dokonała tego instytucja fi nansowa będąca spółdzielnią. Spółdzielcza forma gospodarowania, lekceważona przez doktrynalnie wyznających liberalną ideologię gospodarczą decydentów, okazała się trwalsza i bardziej odporna na sytuacje kryzysowe, a w przypadku sektora bankowego w dodatku bardziej przyzwoita. Dobitnie uwidoczniło się to w minionym roku, kiedy to banki spółdzielcze jako jedyne nie ograniczyły swym klientom dostępu do kredytów hipotecznych. Bardzo powoli przedostaje się do świadomości rządzących, że w prowadzeniu działalności gospodarczej nie liczy się tylko zysk. Spółdzielczość, jako odmienna forma gospodarowania, rządzi się zupełnie innymi prawami i przyświecają jej inne zasady, niż spółkom prawa handlowego, które miały się okazać panaceum na problemy polskiej gospodarki. Obecny stan prawny dotyczący spółdzielczości w Polsce wymaga nowych regulacji, a przede wszystkim równego traktowania z innymi podmiotami gospodarki. Spółdzielczość bankowa potrzebuje wsparcia, którego mogą jej udzielić klienci i członkowie banków spółdzielczych, a także lokalne samorządy, których do współpracy z bankami spółdzielczymi już nie trzeba namawiać. To pytanie warto stawiać kandydatom w planowanych na jesień wyborach samorządowych. Dla lokalnego rozwoju wynik tych wyborów będzie miał zdecydowanie większe znaczenie, niż wyniki wyborów na szczeblu centralnym. Władysław Klażyński Prezes Zarządu
Solidny Pracodawca Bank Spółdzielczy w Skierniewicach kolejny raz otrzymał wyróżnienie Solidny Pracodawca. Ten tytuł w 2009 roku został Bankowi przyznany przez Pro-Media wydawcę Rzecz o Biznesie, wkładki poświęconej zagadnieniom zatrudnienia publikowanej w dzienniku Rzeczpospolita. Była to szósta edycja ogólnopolskiego projektu w dziedzinie Z rąk Ewy Kierzkowskiej statuetkę Orła Agrobiznesu odbiera prezes Władysław zarządzania personelem, gdzie Klażyński wskaźniki solidności pracodawcy stanowiły: warunki pracy, terminowość wypłat, warunki socjalne, ścieżka kariery, opinie firm zewnętrznych i wewnętrznych oraz W poprzeddynamika zatrudnienia w ostatnim numerze nich latach. Zagregowane wyniki Naszego Bantych danych świadczyły o prawie ku informowado uzyskania tego tytułu. liśmy o przyznato wyróżnienie świadczy, że niu przez kapipolityka kadrowa prowadzona tułę nominacji w BS w Skierniewicach zgodna do zdobycia jest z powszechnie przyjętym proprzez BS w Skiermowaniem kadr pracowniczych. niewicach prestiżowego tytułu Ogólnopolska gala wręczenia Orła Agrobiznesu. dyplomów odbyła się na zamku Przez kilka miesięcy kapituła kon- w Gniewie. redakcja kursu analizowała materiały dostarczane przez zgłaszających ewentualnego nominata, opinie jego kontrahentów, oraz wyniki finansowe. Zebranie wszystkich danych i zsumowanie wyników daje kapitule konkursu prawo do przyznania tego zaszczytnego miana 22 czerwca w Domu Literatury w Warszawie Władysław Klażyński, prezes Zarządu BS w Skierniewicach, odebrał statuetkę Orła Agrobiznesu z rąk Ewy Kierzkowskiej, wicemarszałek Sejmu, patronującej konkursowi. To kolejne ważne wyróżnienie dla BS w Skierniewicach na forum ogólnokrajowym i jednocześnie informacja dla klientów Banku, że także poza granicami regionu doceniono jego działania na rzecz wspierania klientów z sektora rolno-spożywczego. redakcja Orzeł Agrobiznesu 2 CZASOPISMO KLIENTÓW BANKU SPÓŁDZIELCZEGO W SKIERNIEWICACH
Wszystko da się zrobić Historia gminy Maków, która jest położona 6 km od Skierniewic, dokładnie w połowie drogi między Łodzią a Warszawą, sięga prawdopodobnie XIII w. Najstarszy dokument historyczny zawierający nazwę Maków pochodzi z 1340 roku data ta została przyjęta za początek jej istnienia. Obecnie gmina zajmuje powierzchnię 83 km 2, a zamieszkuje ją około 6 tysięcy mieszkańców. Składa się z 10 sołectw, w których działa sześć szkół podstawowych, gimnazjum i przedszkole, do którego uczęszcza 100 dzieci. W przededniu obchodów 670-lecia gminy rozmawiamy z jej wójtem, panem Jerzym Stankiewiczem. Panie Wójcie, co należy do największych atutów gminy? Położenie przy drodze ze Skierniewic do Łodzi. Osiedlają się tu i wypoczywają mieszkańcy dużych miejscowości. Szukamy potencjalnych inwestorów, aczkolwiek nie wszystkie oferty przyjmujemy. Nie chcemy na naszym terenie zakładów zatruwających środowisko, ponieważ właśnie ono jest dla nas powodem do dumy. Na terenie gminy znajdują się dwa rezerwaty, park krajobrazowo-przyrodniczy, 570 ha Zwierzyńca Królewskiego, a także dwie czyste rzeki i zbiorniki wodne atrakcyjne dla wędkarzy. Szykujemy się do uruchomienia sprzedaży 10 ha terenów gminnych podzielonych na 50 działek w miejscowości Święte. Mają korzystne położenie na suchym, otoczonym sosnami terenie, bez komarów. Niewielka odległość od Makowa i panujący tu specyfi czny mikroklimat stanowią ich kolejny plus. Dla inwestorów, a także nowych mieszkańców, kluczową kwestią jest infrastruktura. Gmina jest w 100% zwodociągowana, a po dokładnych obliczeniach doszliśmy do wniosku, że budowa kanalizacji, a potem jej eksploatacja, byłaby nieopłacalna. W pełni sprawdzają się u nas oczyszczalnie przyzagrodowe. Przygotowaliśmy już wniosek o dofi nansowanie takich inwestycji w gospodarstwach indywidualnych. Oczyszczalnia ścieków w gminie działa na potrzeby budynków użyteczności publicznej, które są skanalizowane. Dochód gminy jest dość duży, dlatego też wiele udało nam się już zrobić boisko Orlik, projekty z Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki, dobre wyposażenie szkół w sprzęt komputerowy i sportowy. Największe inwestycje, które kończymy, to budowa dwóch parkingów przy gimnazjum i cmentarzu oraz powstanie amfi teatru na 300 miejsc siedzących. Inwestujemy w drogi, chodniki, naprawiamy stary, 40-letni wodociąg. Zapewniamy też dostęp do Internetu dla dzieci i młodzieży szkolnej, im również przekazaliśmy komputery wycofywane ze współpracujących z nami w tym zakresie fi rm. Sprzęt był sprawny i w pełni wystarczający do nauki. Niestety są miejsca w gminie, do których ze względu na ukształtowanie terenu, sygnał radiowego Internetu nie dociera, ale anteny znajdują się na szkołach i budynkach użyteczności publicznej, pokrywając zasięgiem około 85% powierzchni gminy. Do tego przed urzędem gminy i przed gimnazjum są tak zwane hot spoty, czyli miejsca, gdzie za darmo można połączyć się bezprzewodowo z Internetem. Co jest podstawowym źródłem utrzymania mieszkańców? Największy odsetek mieszkańców naszej gminy pracuje w przemyśle i usługach. Średnia powierzchnia gospodarstwa w gminie wynosi około 6 ha, a to za mało, by mogło być źródłem utrzymania. Rozwija się drobna przedsiębiorczość, obecnie działa tu 260 podmiotów gospodarczych, są także i duże fi rmy, takie jak FUNGIS, KONS-MET czy STOL-MET, zatrudniające wielu pracowników. Nie można naszej gminy nazwać ani przemysłową, ani rolniczą, choć prowadzi się u nas uprawy sadownicze czy hodowlę pieczarek. Teren naszej gminy przede wszystkim to sypialnia i miejsce wypoczynku dla ludzi pracujących w miastach. Proszę opowiedzieć o nadchodzącym święcie gminy. 11 września będziemy obchodzić 670-lecie istnienia gminy Maków. Określenie gminy jest umowne, bowiem samorządy obchodzą dopiero 20-lecie działalności, ale już 670 lat temu powstawały tutaj osady, a ślady archeologiczne na terenie gminy wskazują na to, że żyli tu ludzie już w czasach prehistorycznych kultury łużyckiej. Były to tereny podmokłe, zalesione i służące za rewiry łowieckie. Z całą pewnością około 1300 roku był tu już przytułek i szpital. Maków musiał być wtedy znacznie rozwinięty. Tych z Państwa, których zaciekawi nasza historia, zapraszamy do lektury wydanej przez nas książki Historia gminy Maków, obejmującej całe 670 lat jej dziejów. Teraz wydajemy kolejną, w której kładziemy nacisk na lata powojenne. W Makowie działa placówka Banku Spółdzielczego w Skierniewicach. Bank Spółdzielczy obsługuje budżet gminy już od 20 lat, czyli od chwili powstania naszego samorządu. Jeśli są nam potrzebne środki, rozpisujemy przetarg. Bank Spółdzielczy przedstawia ofertę, która z powodzeniem konkuruje z propozycjami potentatów rynku fi nansowego. Bardzo się cieszę, że mam takiego partnera, bowiem ważne jest to, że możemy na przykład zaciągnąć kredyt z marszu, gdy pojawia się jakiś program i trzeba w niego wejść jak najszybciej. W bankach komercyjnych czeka się na każdą decyzję, a w BS są one podejmowane bardzo szybko. Taki partner jest bardzo ważny. Mawiamy, że ludzie są bardzo ważni, ważne są i pieniądze, ale jeśli do tego działają razem... to wszystko da się zrobić. CZASOPISMO KLIENTÓW BANKU SPÓŁDZIELCZEGO W SKIERNIEWICACH 3
Sezonowe akcje kredytowe Zadaniem Banku jest obsługa obiegu pieniądza oraz skupianie kapitałów fi nansowych i oszczędności oraz przekształcanie ich w kapitały funkcjonujące (aktywa) udzielając kredytów 1. Deponowanie środków pieniężnych przez uczestników rynków fi nansowych umożliwia bankom udzielanie kredytów, natomiast depozytariuszom zarabianie na oprocentowaniu oferowanym przez banki 2. Prawo udzielania kredytów mają wyłącznie banki, a środki na ten cel pochodzą z depozytów powierzonych bankowi przez ich klientów, dlatego umowy kredytowe reguluje prawo bankowe. Bank umożliwia dokonywanie wydatków pieniężnych w rozmiarach przekraczających aktualnie posiadane przez kredytobiorcę środki pieniężne poprzez tworzenie nowych dochodów 1 Dobrosiewicz Zbigniew; Bankowość; Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne; Warszawa; 2003; s79. 2 Matten Chris; Zarządzanie kapitałem bankowym; Dom Wydawniczy ABC; Warszawa; 2000; s10. 3 Iwanicz-Drozdowska Małgorzata; Zarządzanie Finansowe Bankiem; Bankowość; Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne; Warszawa; 2005; s23. i środków z równoczesnym ich udostępnieniem kredytobiorcy na warunkach przewidzianych w umowie. Detaliczny charakter działalności banku odzwierciedla największy udział w portfelu kredytowym osób prywatnych. W roku 2008 i 2009, z uwagi na spadek dynamiki wzrostu gospodarczego (zachowany jednak na poziomie dodatnim), struktura portfela kredytowego banków zorientowana była głównie na klienta detalicznego. Kredyty przeznaczone dla osób prywatnych powodują między innymi rozwój rynku dóbr wyższego rzędu, np. samochodów, wycieczek zagranicznych, itp. Dążąc do jak najlepszego zaspokojenia potrzeb swoich klientów, nasz Bank ciągle uatrakcyjnia swoją ofertę produktową. Wszystkie czynniki wpływające na decyzję o skorzystaniu z oferty kredytowej w naszym Banku wspomagane są akcjami promocyjnymi i reklamowymi. Atrakcyjne niskie oprocentowanie niedużych kredytów (do 20 000 zł), skierowanych do odbiorcy detalicznego, pozwala naszym klientom np. realizować zagrniczne wyjazdy wakacyjne, których jesienny sezon właśnie się zbliża, zakup samochodu, który ułatwi realizację wyjazdów krajowych lub do państw sąsiednich. Każda działalność bankowa powinna być i jest nadzorowana. Regulacje nadzorcze i normy ostrożnościowe mają na celu ograniczanie ryzyka podejmowanego przez banki i instytucje fi nansowe oraz określają granice bezpieczeństwa działalności bankowej 3. Regulacje takie służą całej gospodarce. Klienci potrzebują bezpiecznych banków, więc banki muszą posiadać zabezpieczenia, które zapewnią im płynność fi nansową, a klientom dostęp do kapitału. Michał Grzybowski Nasi klienci Ten Bank się rozwija Pan Grzegorz Pęcherzewski, biegły z listy Sądu Okręgowego w Łodzi, właściciel Biura Rzeczoznawcy i Likwidacji Szkód Komunikacyjnych w Ozorkowie, z Bankiem Spółdzielczym w Skierniewicach związany jest od około czterech lat. Posiada w nim konto osobiste i fi r- mowe, a zdecydował się na rozpoczęcie współpracy z tą właśnie instytucją pod wpływem dobrze prowadzonych kampanii reklamowych Banku - ofert, publikacji, czasopism, a także reklamy telewizyjnej Zrzeszenia, emitowanej w łódzkiej telewizji. Pan Grzegorz należy do klientów łódzkiego Oddziału BS w Skierniewicach i mimo wybitnego udogodnienia, jakim jest możliwość internetowej obsługi kont, jest jego częstym gościem, gdyż, jak sam mówi, pracownicy i dyrektor placówki są niezwykle mi- 4 CZASOPISMO KLIENTÓW BANKU SPÓŁDZIELCZEGO W SKIERNIEWICACH
a Nowy adres placówki w Makowie 11 września, podczas obchodów 670 rocznicy powstania Makowa, zostanie przekazany mieszkańcom gminy do użytku nowy obiekt Punktu Obsługi Klienta Banku Spółdzielczego w Skierniewicach. Dawniej mieścił się on w zaadaptowanych do tego celu pomieszczeniach miejscowej gminnej spółdzielni. Nowy obiekt przy ul. Brzosty przeznaczony jest wyłącznie dla celów bankowych, posiada także miejsca parkingowe dla klientów, a przede wszystkim ogólnie dostępny i czynny przez całą dobę bankomat. Punkt organizacyjnie przyporządkowany jest I Oddziałowi Banku w Skierniewicach. Dyrektor Oddziału, Ewa Niedbałka, liczy na to, że makowska placówka zostanie dobrze przyjęta przez mieszkańców tej szybko rozwijającej się gminy. Dbałość o zadowolenie klientów z usług Banku nie ogranicza się dziś tylko do dobrej oferty. To także dbałość o to, w jakich warunkach przyjmujemy ich w naszych placówkach. Ma to bardzo duże znaczenie, gdyż pragniemy, by nasi klienci mieli poczucie, że są przez pracowników Banku doceniani mówi Ewa Niedbałka. Maków to dynamicznie rozwijająca się gmina. Chcemy, by w procesie tym, w większym niż dotychczas stopniu, uczestniczył Bank Spółdzielczy w Skierniewicach. W makowskiej placówce dostępne będą dla klientów wszystkie produkty i usługi, jakie Bank ma do zaoferowania. Placówka spełnia wszelkie warunki, by z czasem przekształcić się w samodzielny Oddział dodała pani dyrektor. Od września klienci obsługiwani będą w nowym budynku POK w Makowie redakcja łymi, uczynnymi i kompetentnymi ludźmi. Trzy lata temu został wybrany spośród udziałowców Banku jako delegat regionu łódzkiego, a w tym roku został członkiem Rady Nadzorczej. Zdaniem pana Pęcherzewskiego, najważniejszą cechą Banku jest to, że ciągle się rozwija i otwiera nowe placówki. Ze względu na wysoki poziom usług, a także wyspecjalizowaną i przyjazną kadrę, niejednokrotnie odrzucałem inne propozycje, nawet od wielkich potentatów, którzy wchodzą do naszego kraju ze swoim kapitałem podkreśla pan Grzegorz. Również moja córka posiada konto w Banku Spółdzielczym w Skierniewicach i oboje polecamy go naszym znajomym. redakcja CZASOPISMO KLIENTÓW BANKU SPÓŁDZIELCZEGO W SKIERNIEWICACH 5
Rekomendacja T nie taki diabeł straszny Pierwsze medialne wzmianki o planowa- nym zaostrzeniu kryteriów kredytowania osób fi zycznych pojawiły się w połowie ubiegłego roku. Miały one raczej charakter dość ogólny i wskazywały w za- sadzie wyłącznie na fakt, iż Komisja Nadzoru Finansowego prowadzi jakieś prace zmierzające do zahamowania zbyt liberalnej polityki kredytowej polskiego sektora bankowego względem kli- entów indywidualnych. Dziś już wiadomo, że wymiernym efektem tychże działań było przyjęcie zbioru dobrych praktyk w obszarze kredytowania tak zwanych klientów detalicznych, których sformalizowaną postać stanowi Rekomendacja T. Tego typu dokument nie jest jednak czymś szczególnie wyjątkowym, jeśli chodzi o regulację systemu bankowego. Rekomendacje wydawane były również w przeszłości i tym samym obligowały banki do określonych zachowań. Odnosiły się one międz innymi do kwestii związanych z zarządzaniem ryzykiem, czy też chociażby adekwatności kapitałowej, to jest minimalnej relacji zasobów kapitałowych banku do jego rzeczywistej skali działalności. Nigdy wcześniej jednak dokument rekomendacji nie był tak istotny dla odbiorców usług bankowych. Nigdy również charakter rekomendacji nie był tak szczegółowy i tym samym, jak twierdzą niektórzy, nigdy nie wiązał bankom tak mocno rąk. Dotyczy to również Rekomendacji S II, której przedmiot merytoryczny stanowiło zarządzanie ryzykiem ekspozycji kredytowych zabezpieczonych hipotecznie, a więc tak dziś popularnych kredytów mieszkaniowych. Choć w istocie oba dokumenty są do siebie bardzo zbliżone pod względem formy, to jednak różni je wspomniany poziom szczegółowości zalecanych rozwiązań. Zasadniczo inne są również konsekwencje implementacji przedmiotowych norm dla banków, ale również dla klientów detalicznych. Celem Rekomendacji T nie jest tylko i wyłącznie uporządkowanie procesu zarządzania ryzykiem, ale przede wszystkim jednoznaczne ograniczenie ryzykownych praktyk, stosowanych przy kredytowaniu osób fi zycznych. Rekomendacja T geneza problemu Prowadzone przez Komisję Nadzoru Finansowego permanentne analizy rynku kredytowego wskazywały na znaczące pogorszenie portfela kredytów udziela- 1 Por.www.knf.gov.pl/Images/Informacja%20o%20sytuacji%20bankow%202009%2E09_tcm75-14054.pdf, s.19 nych osobom fi zycznym. Innymi słowy, coraz większy ich odsetek jest spłacany w sposób nieterminowy, a w niektórych przypadkach kredytobiorcy całkowicie zaprzestają spłaty. Okazuje się, że w III kwartale 2009 roku, a więc w momencie, gdy prowadzono już zaawansowane prace nad Rekomendacją T, wartość kredytów udzielonych na cele nie związane z działalnością gospodarczą, których spłata jest zagrożona, wzrosła o ponad 50% i ukształtowała się na poziomie 19,7 mld złotych. 1 Fakt ten zaniepokoił dodatkowo Komisję Nadzoru Finansowego i z całą pewnością wpłynął na ostateczną treść Rekomendacji T. Poszukiwanie przyczyn takiego stanu rzeczy nie było procesem złożonym. W istocie miało tu miejsce nałożenie się kilku okoliczności, które zdeterminowały tak znaczące pogorszenie portfela. Pierwszą z nich jest nazbyt liberalna polityka w zakresie określania zdolności kredytowej, której podstaw sektor bankowy dopatrywał się w szczególnie mocnej presji konkurencji. Obiektywnie podchodząc do sprawy, należy zwrócić uwagę, iż wiele banków detalicznych stosowało tak absurdalne kryteria oceny zdolności kredytowej, że kredyt gotówkowy mógł otrzymać niemalże każdy, nawet gdy jego poziom dochodów nie pozwalał na realizację podstawowych potrzeb, nie mówiąc już o spłacie zobowiązań kredytowych. W zasadzie ocenę ryzyka klienta opierano wyłącznie na jego historycznie uzasadnionej wiarygodności kredytowej. W konsekwencji prowadziło to do sytuacji, w której poziom obciążeń przekraczał wielokrotnie wartość dochodów kredytobiorcy. W żargonie zwykło się określać takiego klienta mianem przekredytowanego. Zjawisko to przybierało i niestety nadal przybiera na sile, co naturalnie prowadzi do powstawania strat w sektorze bankowym. Uwaga Komisji Nadzoru Finansowego nie skupiła się jednak wyłącznie na skutkach dla banków, ale przede wszystkim na skutkach nadmiernego zadłużenia się dla kredytobiorców, nieświadomych często konsekwencji podjętych działań. Rekomendacja T ma w zamiarze powstrzymać eskalację tego zjawiska. Drugą istotną przyczynę pogorszenia jakości portfela kredytów detalicznych stanowią niekorzystne zmiany makroekonomiczne, czyli w szczególności spowolnienie gospodarcze. Jego naturalnym skutkiem jest spadek popytu, ale również wzrost bezrobocia. To z kolei prowadzi do utraty zdolności kredytowej przez znaczną grupę kredytobiorców. Jakie zmiany czekają kredytobiorców? W tym miejscu należy zwrócić uwagę na fakt, iż zapisy Rekomendacji T dotyczą tak zwanych ekspozycji detalicznych, a więc tych udzielonych na cele nie związane z prowadzeniem działalności gospodarczej lub rolnej. W praktyce będzie to dotyczyło wszelkiego rodzaju kredytów i pożyczek gotówkowych, mieszkaniowych, ale również kart kredytowych i kredytów w rachunkach ROR. Zasady udzielania wszystkich tych kredytów zmienią się istotnie pod rządami Rekomendacji T. Najistotniejsze zmiany dotyczą relacji obciążeń kredytowych do dochodów netto klienta. W żadnym przypadku nie będzie mogła ona przekraczać 65%, a w przypadku osób o dochodach równych lub niższych od wynagrodzenia przeciętnego, obciążenia kredytowe (raty kapitałowe i odsetki) nie będą mogły być wyższe od połowy dochodów netto gospodarstwa domowego. Przyjęta formuła będzie nieprzekraczalna i musi być stosowana w całym sektorze bankowym. Naturalnie praktycznych ograniczeń będzie znacznie więcej. Będą one dotyczyły między innymi: stosowania przez banki realnych progów minimalnych kosztów gospodarstwa domowego, wymogu relatywnie wyższych dochodów w przypadku zaciągania kredytów walutowych (lub indeksowanych) czy też obligowania kredytobiorców do ustanawiania określonych form zabezpieczeń, nawet przy stosunkowo niewielkich kredytach. Przedmiotowy katalog jest znacznie szerszy i w istocie ograniczy w praktyce akcję kredytową. Czy jednak sytuację tę należy oceniać wyłącznie negatywnie? Zdaniem przedstawicieli Komisji Nadzoru Finansowego wdrożenie w bankach Rekomendacji T nie wpłynie na obniżenie wartości udzielanych kredytów w ogóle ograniczy jedynie udzielanie kredytów charakteryzujących się wysokim ryzykiem. Ponadto zapisy Rekomendacji T mają zniwelować w przyszłości zjawisko przekredytowania. Ostateczna ocena skutków wprowadzenia tejże regulacji będzie pewnie możliwa najwcześniej za rok. Marian Gola 6 CZASOPISMO KLIENTÓW BANKU SPÓŁDZIELCZEGO W SKIERNIEWICACH
Nowe kredyty na zakup kolektorów słonecznych Bank Spółdzielczy w Skierniewicach, wychodząc naprzeciw oczekiwaniom klientów, wprowadził do swojej oferty nowy kredyt z dotacją Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (NFOŚiGW) z przeznaczeniem na zakup kolektorów słonecznych. Inwestycje te objęte są programem dopłat na częściowe spłaty kapitału kredytów bankowych dla osób fi zycznych posiadających prawo do dysponowania jednorodzinnym lub wielorodzinnym budynkiem mieszkalnym i wspólnot mieszkaniowych. Po zrealizowaniu przez kredytobiorcę przedsięwzięcia, kwota dotacji w wysokości 45% kosztów kwalifi kowanych przekazywana jest na spłatę kapitału kredytu. Maksymalny okres kredytowania to 10 lat. Jednostkowy koszt kwalifi kowany przedsięwzięcia nie może przekroczyć 2 500 zł/m 2 powierzchni całkowitej kolektora. Więcej informacji o tym kredycie znajdziecie Państwo na stronie internetowej Banku www.bsskierniewice.pl, a szczegółowych informacji udzielą pracownicy w naszych placówkach. red. POZIOMO A1 Warszawa, Londyn, Paryż, Rzym I1 Martwica mięśnia sercowego A3 Chodzić z pługiem F3 Historyczna lub literacka K4 Jej nigdy nie wypada A5 Obok cyrkla i linij ki D7 Osiem ramion, zero nóg F9 Błyskotka w uchu A10 Jadalny asparagus H11 Na niebie od pożaru A12 Stare miasto nad Prosną I13 Najważniejszy na klawiaturze komputera C14 Maszynka do czytania A15, dwa, trzy J15 Zieleń w mieście D16 Problem K17 Marzenie nocą A18 Z widelcem G18 Między cztery, a sześć C19 Drapieżny waleń K19 Kod do karty A21 Gdy nic się nie dzieje F21 Zamkowy pokój PIONOWO 1A W nim dżem 10A W desce 14A Iwan, jeden z carów 1C Tłuszcz do potraw 10C Z papierosem w ustach 18C Pieniądze wojaka 5E Do smarowania się 16E Wazowa lub deserowa 1F Pisemne zlecenia wypłaty 9F Brzydkie, gdy małe 5G Końcowa część dzieła G20 W drugą stronę, niż od 14H Często mylona z sarkazmem 1I Mówi, że nie wolno 7I Otwierany w banku 20I W parze z nią 4K Na grypę 13K Odmienny stan świadomości 17L Dla niej grał Beethoven 1Ł Niezbędna w piaskownicy 10Ł Partner Muchomorka (A1, Ł3, B18, C20, L4, I5, D12, Ł14, D1, I9, F12, Ł2, E7, D3) (G10, B18, Ł13, B5) (hasło) (imię i nazwisko) (adres) Wyrażam zgodę na przetwarzanie moich danych osobowych dla potrzeb marketingowych przez Bank Spółdzielczy w Skierniewicach (zgodnie z ustawą o ochronie danych osobowych z dnia 29-08-1997 r. Dz. U. Nr 133, poz 883).... (podpis) Rozwiązania krzyżówki prosimy nadsyłać na adres Banku lub składać w naszych placówkach do 25 listopada br. Wśród nadesłanych poprawnych rozwiązań krzyżówki z Nr 16 naszego czasopisma zostały wylosowane następujące osoby: Krystyna Gołębiowska i Ewelina Bobrowska ze Skierniewic oraz Daniel Sobczak z Woli Pękoszewskiej. CZASOPISMO KLIENTÓW BANKU SPÓŁDZIELCZEGO W SKIERNIEWICACH 7
Bank Spółdzielczy w Skierniewicach POLSKI BANK - POLSKI KAPITAŁ PLACÓWKI BANKU Centrala 96-100 Skierniewice, ul. Reymonta 25; tel. 46 834 48 00 e-mail: bank@bsskierniewice.pl, www.bsskierniewice.pl Oddziały 99-417 Bolimów, ul. Rynek 14; tel. 46 838 03 08 96-130 Głuchów, al. Klonowa 6; tel. 46 815 06 46 05-825 Grodzisk Maz., ul. Obrońców Getta 22; tel. 22 755 14 10 99-400 Łowicz, ul. Nowy Rynek 30; tel. 46 837 91 43 90-434 Łódź, ul. Zamenhofa 1/3; tel. 42 630 24 18 99-420 Łyszkowice, ul. B. Głowackiego 32; tel. 46 838 89 21 96-115 Nowy Kawęczyn przy budynku UG; tel. 46 831 41 40 09-400 Płock; ul. Bielska 45; tel. 24 262 34 29 96-330 Puszcza Mariańska, ul. Papczyńskiego 1; tel. 46 831 84 10 96-100 Skierniewice, ul. Reymonta 25; tel. 46 834 48 00 96-100 Skierniewice, ul. Narbuta-Łuczyńskiego 26; tel. 46 832 70 01 01-858 Warszawa, ul. Rudnickiego 3 A, lok. 20 H; tel. 22 663 05 46 96-300 Żyrardów, ul. Łukasińskiego 13; tel. 46 855 47 07 Punkty Obsługi Klienta 99-418 Bełchów, ul. Przemysłowa 1; tel. 46 839 61 11 95-060 Brzeziny, Zakład Energetyczny, ul. Północna 2A; tel. 46 875 29 87 99-400 Łowicz, Zakład Energetyczny, ul. Mostowa 30; tel. 46 830 14 90 99-400 Łowicz, ul. Stanisławskiego 28; tel. 46 830 02 22 91-303 Łódź, ul. Zgierska 104 A (Kaufl and); tel. 42 654 31 51 91-303 Łódź, ul Dolna 5, tel. 517 032 661 96-124 Maków, ul. Brzosty; tel. 46 831 22 12 96-332 Radziwiłłów, ul. Warszawska 15a; tel. 46 831 80 70 96-100 Skierniewice, ul. Iwaszkiewicza 13; tel. 46 832 70 82 96-100 Skierniewice, ul. Wyszyńskiego 13 (Kaufl and); tel. 46 832 64 05 96-100 Skierniewice, ul. Mszczonowska 33/35 (Biały Dom); tel. 46 834 90 87 96-100 Skierniewice, ul. 500-lecia 1/3; tel. 46 835 01 07 96-500 Sochaczew, Zakład Energetyczny, ul. Kusocińskiego 7; tel. 46 862 43 36 96-500 Sochaczew, ul. Piłsudskiego 16b nr lok. 8; tel. 46 861 13 87 96-300 Żyrardów, ul. Jedności Robotniczej 12b; tel. 46 854 87 76 96-300 Żyrardów, ul. Szarych Szeregów 1; tel. 46 855 17 74 Wydawca i redakcja: Biomal, Kołowa 4/32, 03-536 Warszawa, tel 0606 743 777 oraz 0662 201 550 Druk: Alterna 8 CZASOPISMO KLIENTÓW BANKU SPÓŁDZIELCZEGO W SKIERNIEWICACH