Wartość zdrowego stada Doc. dr hab. Kazimierz Tarasiuk Główny Lekarz Weterynarii Polska i Europa Centralna 07 kwietnia 2005
Siła zdrowia
Dlaczego zdrowie jest tak ważne? Zdrowie ludzi (zoonozy, pozostałości antybiotyków w produktach poch. zwierz.) Dobrostan zwierząt Opłacalność produkcji (obecność chorób w formie ostrej i/lub przewlekłej) Brak możliwości exportu Mniejsza motywacja pracowników
Choroba kosztuje!!! * Padnięcia świń * Obniżona produkcyjność loch, zmniejszone przyrosty i większe zużycie paszy * Większe koszty weterynaryjne: leki, szczepionki, wizyty lek. wet. * Duże zróżnicowanie świń * Długi okres tuczu = nieefektywne wykorzystanie pomieszczeń, większa pracochłonność i koszty paszy * Konfiskata narządów. Jakość mięsa.
Korzyści ekonomiczne wynikające z utworzenia stada o wysokim statusie zdrowotnym * Poprawa wskaźników produkcyjnych fermy: zmniejszenie kosztów paszy obniżenie kosztów pracy obniżenie kosztów weterynaryjnych zmniejszenie kosztów produkcji
Koszt choroby NSZ WSZ Różnice Lochy Liczba miotówl/r 2,34 2,43 0,09 Prosięta żywo urodzone 11,7 12,5 0,8 Śmiertelność przed odsadz.(%) 11,8 10,6-1,2 Prosięta odsadzone/l/r 24,15 27,16 3,01 Pasza/L/R (kg) 1136 994-142 Tucz Średni przyrost dzienny 768 929 161 Zużycie paszy 2,64 2,31-0,33 Śmiertelność (%) 3,4 3,1-0,3
Koszt choroby NSZ WSZ Różnice Wartość Lochy (500) Liczba miotów/l/r Prosieta żywo urodzone Śmiertelność przed odsadzeniem Prosięta odsadzone/l/r Pasza/L/R(kg) 2,34 11,7 11,8 24,15 1136 2,43 12,5 10,6 27,16 994 0,09 0,8-1,2 3,01-142 14,900 26,720 4,200 Tucz Przyrost dzienny Zużycie paszy Śmiertelność(%) 768 2,64 3,4 929 2,31 3,1 161-0,33-0,3 128,000 66,000 2,567
Wpływ choroby na przyrost i zużycie paszy Choroba Zużycie paszy Okres tuczu App 0.1-0.4 7-20 ZZZN 0.1-0.2 4-15 PRDC 0.1-0.4 10-30 MZP 0.1-0.2 7-21 DS 0.1-0.3 5-20
Wartość ekonomiczna poszczególnych parametrów produkcyjnych i zdrowotnych Śmiertelność przed odsadzeniem (- 1% = 1,25 PLN/tucznika) Śmiertelność po odsadzeniu (- 1% = ok. 3PLN/tucznika) Wykorzystanie paszy (- 0,1 = 10 PLN/tucznika) Długość tuczu (-10 dni = 5 PLN/tucznika)
Status zdrowia a koszt paszy (30/550 tuczn. 100kg) Status zdrow Zuż. paszy/ warchlaka Zuż. paszy tuczn. Ilość paszy warchl. Ilość paszy tuczn. Wart. paszy/ tuczn. Wart. ogół. Różn. WSZ 1.6 kg 2.8 kg 32 kg 196 kg 182 PLN 100000 16000 PLN PRDC 2.1 3.2 40 224 211 PLN 116000
Śmiertelność świń w różnych grupach po zawleczeniu do stada nowych chorób Choroba Postać ostra (tyg.) Postać ostra Śmiertelność Postać przewlekła Śmiertelność APP 2-15 3-30% 2-4% ZZZN 8-26 1-5% 1% EP 4-18 2-14% 0-3% PRRS 8-16 5-30% 0-1 DS 3-12 1-4% 1-1.5%
Koszt wybranych chorób świń dla i klientów w USA PRRS $129,040,000 M. hyo $111,350,000 APP $ 80,200,000 Salmonella $ 53,800,000 SIV $ 2,800,000 US $ per year
Koszty weterynaryjne w stadach o wysokim statusie zdrowia Szczepienia przeciw Ery, PPV, E. coli Brak profilaktycznego stosowania antybiotyków Antybiotyki używane tylko do celów leczniczych Koszt wet./tucznika 14 PLN
Koszty weterynaryjne w stadach o niskim statusie zdrowia Szczepienie przeciw PRRS Szczepienie przeciw Salmonella Szczepienie przeciw chorobie Aujeszkyego Stosowanie antybiotyków w aspekcie App i Mhp Stosowanie szczepień przeciw Ery, PPV, E. coli Szczepienie loch przeciw ZZZN Całkowity koszt/tucznika 29 PLN
Dlaczego chore świnie nie rosną? Patogen Zakażenie Odpowiedź immunol. Wynik: + lub - Przyrost: + lub -
Konsekwencje intensywnej stymulacji układu immunologicznego Obniżenie apetytu Zwiększone zużycie energii Wzrost wewnętrznej ciepłoty ciała Podwyższony rozkład glukozy (glukoneogeneza) Zwiększona lipoliza tłuszczu komórkowego Zwiększona synteza białek odpornościowych kosztem białka mięśniowego Zwiększony metabolizm składników mineralnych Zwiększone uwalnianie kortykosterydów, insuliny oraz glukagonu
Co robimy dzisiaj?... Minimalizowanie zakażeń Isowean, puste pełne Antybiotyki w paszy i/lub wodzie do picia Kwarantanna i aklimatyzacja Szczepienia i monitorowanie statusu zdrowia Organizacja produkcji Dwu, -trzy, wielofermowy system produkcji Bioasekuracja Warunki chowu Kontrola ptaków/gryzoni/owadów
Biotechnologia w badaniach nad zdrowiem projekty badawcze Mocna konstytucja świń Wysoka wytrzymałość, nieswoista odporność na choroby Odporność na choroby: układu pokarmowego oraz oddechowego Bezpieczeństwo żywności Kontrola salmonel
Kryteria oceny statusu zdrowotnego świń w fermie Szczegółowy wywiad Analiza wyników produkcyjnych Badanie kliniczne Kontrola zużycia antybiotyków i szczep. Badanie anatomopatologiczne Badanie poubojowe Badania laboratoryjne
Dobór właściwego, pod względem zdrowotnym materiału zarodowego Określenie statusu zdrowotnego świń stada przyjmującego Znajomość statusu zdrowotnego świń stada macierzystego Określenie warunków izolacji oraz aklimatyzacji dla nowo wprowadzanych zwierząt
Weterynaryjno - produkcyjne aspekty zakupu materiału hodowlanego Populacja fermy nowo wybudowanej Zasiedlanie fermy po depopulacji Powiększenie stada już istniejącego Poprawa wskaźników produkcyjnych fermy
Zasady izolacji oraz aklimatyzacji świń nowo wprowadzanych do stada Przygotowanie zwierząt pod względem immunologicznym do nowych warunków Czas oraz warunki izolacji oraz aklimatyzacji * Metody aklimatyzacji: kontakt ze zwierzętami stada przyjmującego immunoprofilaktyka, chemioprofilaktyka
Dziękuję za uwagę