1 Budowa i eksploatacja urządzeń logistycznych
Uszkodzenie Uszkodzenie obiektu eksploatacji to zdarzenie losowe, które powoduje, że obiekt czasowo lub na stałe traci stan zdatności i przechodzi do stanu częściowej zdatności lub niezdatności. Uszkodzenie następuje wówczas, gdy wartości parametrów określających obciążenie obiektu przekraczają jego graniczne wartości wytrzymałości (obciążenia). Uszkodzenie jest zdarzeniem niezamierzonym.
Uszkodzenie Klasyfikacja uszkodzeń według możliwości przywrócenia stanu zdatności uszkodzonemu obiektowi: - usuwalne (czasowe, chwilowe), - nieusuwalne (stałe).
uszkodzenia usterki Uszkodzenie Klasyfikacja uszkodzeń ze względu na ich wpływ na działanie uszkodzonego obiektu: - krytyczne wykluczające użytkowanie, - ważne wymagają niezwłocznych działań przywracających zdatność, - mało ważne pozwalają na odłożenie w czasie działań przywracających zdatność, - nieistotne ich wpływ na działanie można pominąć.
Diagnostyka Diagnostyka (gr. diagnosis rozpoznanie, ustalenie) jest nauką o procesach i metodach uzyskiwania informacji o obiekcie i jego otoczeniu oraz o relacjach (oddziaływaniach) występujących między nimi. Obiektem może być każdy twór materialny lub abstrakcyjny.
Diagnostyka techniczna Diagnostyka techniczna dotyczy środków i sposobów rozpoznawania stanu technicznego obiektu na podstawie obserwacji skutków jego działania, badań prowadzonych technikami bezinwazyjnymi i bez demontażu obiektu. Diagnostyka techniczna to nauka o rozpoznawaniu stanów technicznych obiektów. Efektem procesu diagnostycznego jest diagnoza.
Diagnoza Diagnoza to informacja o stanie obiektu technicznego, potrzebna do podjęcia decyzji na temat użytkowania lub obsługi obiektu. Diagnoza może dotyczyć: - oceny stanu stwierdzonego, - prognozy rozwoju zmian stanu, - przyczyn rozwoju zmian stanu, - wszystkich powyższych elementów łącznie.
Rodzaje badań diagnostycznych Diagnozowanie stanu Monitorowanie stanu (cigłe diagnozowanie, dozorowanie) Genezowanie stanów Prognozowanie stanów
Rodzaje badań diagnostycznych Diagnozowanie stanu ustalenie stanu technicznego w chwili wykonywania badania diagnostycznego. Monitorowanie stanu (cigłe diagnozowanie, dozorowanie) bieżąca obserwacja stanu obiektu. Dostarcza także informacji o każdej zmianie stanu.
Rodzaje badań diagnostycznych Genezowanie stanów ustalenie przyczyn stanu w chwili t g, poprzedzającej chwilę t 0 badania obiektu. Jest to odtworzenie kolejności zaistniałych w przeszłości stanów obiektu.
Podstawy genezowania Podstawy genezowania: - diagnoza stanu obiektu w chwili t 0, - znajomość kilku różnych stanów obiektu, poprzedzających chwilę t 0, - znajomość czynników wymuszających, które działały na obiekt i skali ich oddziaływania przed chwilą t 0, - znajomość rozkładu prawdopodobieństw zmian stanów obiektu w przedziale czasu poprzedzającym chwilę t 0.
Prognozowanie stanów Prognozowanie stanów wyznaczanie stanów przyszłych, następujących po chwili t 0 na podstawie: - diagnozy stanu obiektu w chwili t 0, - znajomości kilku różnych stanów obiektu, poprzedzających chwilę t 0, - znajomości rozkładu prawdopodobieństw oddziaływania na obiekt czynników wymuszających w przedziale czasu następujących po chwili t 0, - znajomości rozkładu prawdopodobieństw zmian stanów obiektu w zależności od rodzaju realizowanych zadań i oddziaływania otoczenia.
Ocena urządzeń Parametry służące do oceny urządzeń: - technologiczne, np. wydajność, czas przerw technologicznych, - eksploatacyjne, np. przewidywany czas eksploatacji, pracochłonność obsługi, - ekonomiczne, np. utrzymanie maszyny, koszty obsługi, amortyzacja, - prakseologiczno-socjologiczne, np. liczebność załogi, przeciętne zarobki, wydajność pracowników.
Mierniki Intensywność pracy określa pracę poszczególnych elementów urządzenia na jednostkę czasu. Intensywność użytkowania określa intensywność pracy całego urządzenia. Miarą są zazwyczaj: kg/h, km/h, szt./h, m 3 /h.
Mierniki Resurs ilość pracy, po której wymaga ono określonego rodzaju obsługi technicznej lub musi być wymienione na nowe. Przykładowe jednostki miary resursu: czas pracy, przebieg, długość, liczba sztuk, objętość. Dąży się, aby poszczególne rodzaje resursów spełniały warunki wielokrotności.
Ocena prawidłowości użytkowania Kryteria oceny prawidłowości użytkowania urządzenia: - techniczne określa poprawność funkcji, które ma spełniać, - ekonomiczne interpretuje ekonomiczne znaczenie właściwości technicznych, - bezpieczeństwa uwzględnia warunki bezpieczeństwa, ochrony środowiska i higieny pracy.
Miary użytkowania Miary użytkowania mogą być wyrażone: - w jednostkach naturalnych, - poprzez iloczyn różnych miar, - jako wskaźnik ilości wykonanej pracy.
Miary użytkowania Miary: - długości, - czasu, - masy, - liczebności, - kosztu.
Bilans czasu użytkowania Rozbieg Efektywne działanie Pełny cykl roboczy Ruch jałowy Wybieg Przestój rzeczywisty Ruch ustabilizowany Czas Okres ruchu Okres przestoju
Cykle pracy maszyny Zasadnicze cykle pracy maszyny: - technologiczny organ roboczy maszyny kolejno łączy się i rozłacza z elementem, na który oddziaływuje, - roboczy uwzględniający czas przestoju maszyny związany z odłączeniem od przedmiotu oddziaływania.
Wyniki analizy cyklu pracy Wydajność maszyny pożytek uzyskiwany z maszyny Współczynnik gotowości technicznej stosunek liczby godzin, w których maszyna była sprawna technicznie do liczby godzin w badanym okresie Współczynnik wykorzystania - stosunek liczby godzin, w których maszyna była użytkowana do liczby godzin w badanym okresie
Właściwości maszyny Wielkości krytyczne ich niedopuszczalne przekroczenie nieodwracalnie zmniejsza efektywność funkcjonowania i może spowodować zagrożenie dla urządzenia lub człowieka Wielkości ważne - ich niedopuszczalne odchylenie w sposób istotny ale odwracalny zmniejsza efektywność funkcjonowania urządzenia i może spowodować jego zniszczenie
Właściwości maszyny Wielkości mało ważne zmiany ich wartości powodują nieistotne i odwracalne zmniejszenie efektywności funkcjonowania urządzenia Wielkości pomijalne nieistotne przy ocenie procesu użytkowania maszyny
Noniusz 0,1 mm 1 mm 0 1 2 3 4 5 9 mm
Noniusz 0,1 mm 0 1 2 3 4 5 20,0 mm
Noniusz 0,1 mm 0 1 2 3 4 5 21,4 mm
Noniusz 0,05 mm 1 mm 0 1 2 3 4 5 0 5 1 0 19 mm
Noniusz 0,05 mm 0 1 2 3 4 5 0 5 1 0 19,80 mm
Noniusz 0,05 mm 0 1 2 3 4 5 0 5 1 0 21,70 mm
Regały do składowania Półkowe Paletowe Zblokowane Przejezdne Kondygnacyjne Wspornikowe Przepływowe Okrężne
Regał paletowy (stały ramowy bezpółkowy) 31
Ocena prawidłowości użytkowania Polski Komitet Normalizacyjny POLSKA NORMA PN-EN 15620 Stalowe statyczne systemy składowania Regały paletowe o zmiennej konfiguracji Tolerancje, odkształcenia i luzy manipulacyjne Materiał opracowany na podstawie: PN-EN-15620
Elementy regału: 1 górna belka łącząca 2 regał dwurzędowy 3 górna szyna prowadząca 4 słup ramy 5 regał jednorzędowy 6 skratowanie ramy 7 łącznik ram 8 poprzeczka nośna 9 jednostka ładunkowa
Definicje Regał o pojedynczej głębokości - regał paletowy, w którym są tylko pojedyncze jednostki ładunkowe po obu stronach drogi, obsługiwane przez sprzęt do manipulowania pracujący na tej drodze Regał o podwójnej głębokości - regał, w którym jednostki ładunkowe mogą być składowane na podwójnej głębokości gniazda z jednej strony drogi transportowej i dostępne za pomocą specjalnie przystosowanego mechanizmu o wysuwanych widłach
Regał o podwójnej głębokości
Definicje Układnica - maszyna do odkładania i pobierania jeżdżąca po szynach i stabilizowana w górnej części masztu za pomocą górnej szyny prowadzącej Bardzo wąska droga transportowa - droga transportowa o szerokości przystosowanej tylko do szerokości wózka i jednostki ładunkowej oraz luzu roboczego, w której wózek nie może obrócić się o 90 w stosunku do czoła regału celem jego załadunku lub rozładunku pracujący na tej drodze
Klasy regałów Regały klasy 100 obsługiwane układnicami Regały paletowe skonfigurowane jako system z bardzo wąskimi drogami międzyregałowymi i obsługiwane przez układnice jeżdżące po szynach oraz stabilizowane w górnej części masztu za pomocą górnej szyny prowadzącej. Drogi mają szerokość dostosowaną tylko do układnic lub do szerokości ładunku wraz z luzami roboczymi. Układnice są sterowane automatycznie, nie posiadają systemu dokładnej lokalizacji pozycji w punktach składowania jednostek ładunkowych i są zazwyczaj systemami składowania niższymi niż 18 m wysokości.
Klasy regałów Regały klasy 100 z układnicą
Klasy regałów Regały klasy 200 obsługiwane układnicami Regały paletowe skonfigurowane jako system z bardzo wąskimi drogami międzyregałowymi i obsługiwane przez układnice jeżdżące po szynach oraz stabilizowane w górnej części masztu za pomocą górnej szyny prowadzącej. Instalacje obsługiwane przez układnice, w których układnice są sterowane automatycznie, posiadają system dokładnej lokalizacji pozycji w punktach składowania jednostek ładunkowych. Obejmuje także instalacje, w których układnice są sterowane ręcznie.
Klasy regałów Regały klasy 300 z bardzo wąskimi drogami międzyregałowymi Regały paletowe skonfigurowane z drogami międzyregałowymi o szerokości przystosowanej tylko do szerokości wózka i jednostki ładunkowej wraz z luzem roboczym, w których wózek nie może obrócić się o 90 w stosunku do czoła regału celem jego załadunku lub rozładunku
Klasy regałów Regały klasy 300 z bardzo wąskimi drogami międzyregałowymi
Klasy regałów Regały klasy 300A - bardzo wąska droga transportowa Instalacje z bardzo wąskimi drogami transportowymi klasy 300A występują, gdy operator wózka jest podnoszony i opuszczany z jednostką ładunkową oraz posiada ręczny regulator wysokości do ustalania położenia ładunku człowiek na górze. Alternatywnie, operator pozostaje na poziomie podłoża i używa pośredniego urządzenia pomocniczego takiego, jak telewizja przemysłowa lub innego równoważnego systemu wspomagającego operatora.
Klasy regałów Regały klasy 300B - bardzo wąska droga transportowa Instalacje z bardzo wąskimi drogami transportowymi klasy 300B występują, gdy operator pozostaje na poziomie podłoża i położenia człowiek na dole oraz nie może używać pośredniego wspomagania widoczności.
Klasy regałów Regały klasy 400 z wąskimi drogami międzyregałowymi Regały paletowe skonfigurowane w podobny sposób do regałów z szerokimi drogami międzyregałowymi, ale posiadające drogi o zredukowanej szerokości do zastosowania z bardziej specjalistycznymi typami wózków podnośnikowych
Klasy regałów Regały klasy 400 z wąskimi drogami międzyregałowymi
Klasy regałów Regały klasy 400 z szerokimi drogami międzyregałowymi Regały paletowe skonfigurowane z drogami międzyregałowymi o wystarczającej szerokości, aby umożliwić wózkom podnośnikowym przejeżdżanie długości drogi i obroty o 90 w stosunku do czoła regału celem jego załadunku lub rozładunku
Klasy regałów Regały klasy 400 z szerokimi drogami międzyregałowymi
Płaskość, poziomość, różnice poziomów 1 - poziomy profil posadzki, ale nie płaski 2 - płaski profil posadzki, ale nie poziomy E - różnica wysokości pomiędzy sąsiednimi punktami stałymi X -3 m
Płaskość, poziomość, różnice poziomów Klasyfikacja FM1 Wózek bez przemieszczania bocznego FM2 Wózek bez przemieszczania bocznego FM3 Wózek bez przemieszczania bocznego FM4 Wózek z przemieszczaniem bocznym Poziom górnej poprzeczki nośnej [m] Wartość E [mm] ponad 13 2,25 8 do 13 3,25 do 8 4,0 do 13 4,0 Klasa regałów 400
Tolerancje Tolerancje po ustawieniu regału bez jego obciążania A swobodne wejścia do gniazda pomiędzy dwoma słupami B 0 odległość pomiędzy systemem odniesienia a czołem regału F odległość od linii odniesienia systemu drogi X do powierzchni czołowej słupa G Z prostoliniowość poprzeczki nośnej w kierunku z
Tolerancje Tolerancje po ustawieniu regału bez jego obciążania BF nieprostoliniowość naprzeciwległych słupów regału poprzecznie do ramy D głębokość ramy nośnej H Y odchylenie poziomów podpierających pomiędzy czołem a tyłem poprzeczek nośnych w gnieździe
Tolerancje Tolerancje po ustawieniu regału bez jego obciążania A swobodne wejścia do gniazda pomiędzy dwoma słupami C X odchylenie od pionu każdej ramy w kierunku x G Y prostoliniowość poprzeczki nośnej w kierunku y H wysokość od górnej powierzchni płyty posadzki do górnej powierzchni słupów HB wysokość od górnej powierzchni poprzeczki nośnej do górnej powierzchni poprzeczki nośnej
Tolerancje Tolerancje po ustawieniu regału bez jego obciążania H 1A wysokość od górnej powierzchni poprzeczki nośnej na najniższym poziomie do płaszczyzny odniesienia H 1 wysokość od górnej powierzchni poprzeczki nośnej na każdym poziomie powyżej najniższego poziomu poprzeczki nośnej do płaszczyzny odniesienia J X prostoliniowość słupa w kierunku x pomiędzy sąsiednimi poziomami poprzeczek nośnych
Tolerancje Tolerancje po ustawieniu regału bez jego obciążania C Z odchylenie od pionu każdej ramy odpowiednio w kierunku z D głębokość ramy nośnej E szerokość drogi transportowej H wysokość od górnej powierzchni płyty posadzki do górnej powierzchni słupów J Z początkowa krzywizna ramy słupowej w kierunku z
Wykorzystanie wysokości Źródło: Niemczyk A. Zarządzanie magazynem. Wyższa Szkoła Logistyki. Poznań 2010, str. 299 55
Luzy manipulacyjne h g h y j 3 x 3 s s j j j x 4 x4 x 3 s Klasa regałów 400 l g x 3 luz manipulacyjny boczny, pomiędzy ładunkiem wykraczającym poza obrys zewnętrzny palety a słupem ramy regału x 4 luz manipulacyjny wewnętrzny, między powierzchniami ładunków wykraczających poza obrys zewnętrzny palet na długości gniazda y 3 luz manipulacyjny górny, między paletową jednostką ładunkową a poprzeczką nośną, która jest powyżej h j wysokość paletowej jednostki ładunkowej h g wysokość gniazda (w świetle) l g długość gniazda (w świetle) s j szerokość paletowej jednostki ładunkowej Źródło: Niemczyk A. Zarządzanie magazynem. Wyższa Szkoła Logistyki. Poznań 2010, str. 98
Luzy manipulacyjne h g h y j 3 sj sj x5 x6 x6 x5 sj Klasa regałów 400 l g x 3 luz manipulacyjny boczny, pomiędzy ładunkiem wykraczającym poza obrys zewnętrzny palety a słupem ramy regału x 4 luz manipulacyjny wewnętrzny, między powierzchniami ładunków wykraczających poza obrys zewnętrzny palet na długości gniazda y 3 luz manipulacyjny górny, między paletową jednostką ładunkową a poprzeczką nośną, która jest powyżej h j wysokość paletowej jednostki ładunkowej h g wysokość gniazda (w świetle) l g długość gniazda (w świetle) s j szerokość paletowej jednostki ładunkowej Źródło: Niemczyk A. Zarządzanie magazynem. Wyższa Szkoła Logistyki. Poznań 2010, str. 98
Luzy manipulacyjne Wysokość położenia poprzeczki nośnej od posadzki do poziomu górnej powierzchni poprzeczki [mm] x 3, x 4, x 5, x 6 [mm] Klasa regałów 400 y 3 [mm] 3000 75 75 6000 75 100 9000 75 125 13000 100 150 Źródło: Na podstawie PN-EN-15620:2008
Zadanie 1 Magazyn jest wyposażony w regały ramowe stałe bezpółkowe. Kolumny mają poprzeczki nośne o wysokości 150 mm. Gniazda regału pozwalają składować paletowe jednostki ładunkowe o wysokości 1,6 m z zachowaniem luzy między górą pjł i poprzeczką znajdującą się powyżej 75 mm dla wysokości poprzeczek nad posadzką do 3 m i 100 mm dla wyższych poziomów. Między górą pjł, która znajduje się na najwyższym poziomie a najniższym punktem stropu, zachowano luz 0,4 m. Wysokość magazynu w świetle wynosi 5,8 m. Należy sprawdzić: - obecną liczbę poziomów składowania, - ich położnie ponad posadzką, - możliwość zmiany rozmieszczenia belek tak, aby zmieścić o jeden poziom składowania więcej dla pjł o wysokości 1,1 m.
Zadanie 2 Pierwszy poziom poprzeczek nośnych może być na wysokości 150 mm. Rozstaw perforacji słupów wynosi 75 mm. Należy sprawdzić rozmieszczenia belek dla pjł o wysokości 1,1 m.
Zadanie 3 Dobrać regały typu APR 12 z gniazdami dla trzech pjł na paletach EUR, o maksymalnej masie 1000 kg.
Zadanie 4 Ładunek pjł na paletach EUR zawiera się w obrysie nośnika. Sprawdzić poprawność doboru regałów typu APR 12.
Zadanie 5 Ładunek pjł na paletach EUR może wystawać maksymalnie poza obrys nośnika. Zweryfikować dobór regałów typu APR 12.
64 Dr inż. Aleksander NIEMCZYK Aleksander.Niemczyk@wsl.com.pl www.wsl.com.pl DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ