Historia malarstwa
Grota Lascaux składa się z szeregu pomieszczeń, a centralne, z którego rozchodzą się drogi do następnych, nazywane jest Wielką Salą Byków czy też Rotundą Byków. Środkową część malowidła pokrywającego jej ściany stanowi kompozycja przedstawiająca konia, byka i rena. Ogromny cętkowany byk o prostych rogach, wsparty na potężnych nogach, widoczny jest najgłębiej. Jego sylwetkę częściowo przykrywa postać rdzawego rena o wspaniale wydobytych kształtach. Dołem ukazane zostały niewielkie brunatne konie. Wszystkie zwierzęta ukazane są w ruchu, a dynamika tego przedstawienia jest efektem aktu twórczego niewątpliwie utalentowanego artysty.
Malowidła Bizon - Altamira Hiszpania
Malowidła Chauvet Francja - lwy
Malowidła Chauvet Francja - leopard
Francja kobieta, dłoń
TASSILI - Algieria Wspaniałe malowidła skalne pochodzą z paleolitu i neolitu na Saharze, Tasili Wan Ahdżar, powstawały na około 6000 lat przed naszą erą do około II wieku naszej ery; wpisane na Listę Światowego Dziedzictwa Kulturowego UNESCO
Sztandar z Ur - zabytek sztuki sumeryjskiej, (2900-2334 p.n.e.), znaleziony w jednym z Grobów Królewskich z Ur (The British Museum). Jest to drewniana skrzynia, pokryta z czterech stron mozaiką z muszli i lazurytem. Mierzy ok. 20 cm wysokości i ok. 50 cm długości.
Po jednej stronie przedmiotu przedstawione zostało życie ludności w czasie pokoju. Widać tu przygotowania do uczty w trzech pasach kompozycji. Siedzi na tronie, zwrócony ku siedzącym dostojnikom. Wszyscy trzymają w rękach puchary, a czas umila im harfista i kobieta będąca śpiewaczką lub tancerką. W niższych rejestrach ludzie króla prowadzą zdobyte zwierzęta i niosą łupy, których obfitość unaocznia wagę zwycięstwa.
Po drugiej stronie uwieczniono czas wojny, a więc rydwany z oszczepnikami, wojowników, jak też pokonanych jeńców. W najwyższym pasie przedstawiono samego króla. Zwycięski władca, wyższy niż inne postacie, zsiadł ze stojącego za nim rydwanu, by obejrzeć przyprowadzonych przed jego oblicze jeńców. Są oni nadzy, poranieni, nie mogą uciec, bo strzegą ich królewscy wojownicy. W dwu niższych pasach przedstawione zostały wydarzenia, które doprowadziły do zwycięstwa: krocząca do walki piechota chwyta i zabija wrogów, pędzące rydwany tratują ciała poległych.
Panele boczne skrzyni ukazują ludzi i zwierzęta w scenach figuralnych.
Polowanie na dzikie ptactwo Malowidło z grobu Menny (Teby) pisarza i urzędnika w królewskich dobrach Totmesa IV. Menna z rodziną poluje na ptactwo wodne. Ginące ptaki są magiczno-poetyckim symbolem pokonanych demonów. Dwie ryby unoszące się w górze wodnej to Tilapia, symbol duszy zmarłego. Na uwagę zasługuje pełna wdzięku naga postać córki Menny, która pochyla się z łodzi, zbierając nenufary.
Muzykantki / Tancerka i dwie muzykantki. (ok. 1410 p.n.e.) Malowidło w grobie Nachta (Teby) Spokój muzykujących dziewcząt kontrastuje z gibkimi ruchami tancerki, której ciało jest odsłonięte i ozdobione biżuterią, zgodnie z obyczajem zabaw w okresie XVIII dynastii
Dwie Tancerki Fragment malowideł ze sławnego grobu Nebamona ilustruje ucztę podczas pięknego święta Doliny, ku czci bogów, zmarłych, a także pozostających przy życiu krewnych i przyjaciół. Postacie dwu tancerek są świadectwem wyzwolenia artysty z więzów konwencji. Twarze dwu muzykantek przedstawione zostały z przodu, co jest wyjątkiem w dziejach malarstwa egipskiego.
Płaczki z grobowca Ramzesa III w Tebach
Gęsi z Meidum (ok. 2600 roku p.n.e.) Fragment sławnego fryzu Gęsi z Meidum datowany na początek IV dynastii jest jednym z pierwszych malowideł ściennych Starego Państwa. Obok bieli i czerni dzieło wprowadza gamę kolorów o wyszukanych odcieniach. Artysta użył w nim barwników w stanie naturalnym: tlenku żelaza dla czerni i odcieni brunatnych oraz malachitu i azurytu dla tonów zielonkawych i niebieskich. Wyjątkowa precyzja przedstawienia pozwala szczegółowo badać gęś nilową jak gdyby była to ilustracja w podręczniku zoologii.
Delfiny Knossos
Minojskie freski z Tery - fresk bokserów - rybak
Damy dworu z Knossos Książę wśród lilii
Woltyżerka na byku
Paryżanka -Knossos (ok.1700 r. p.n.e., wys.22cm) Wizerunek kobiety zwanej Paryżanką, jeden z najsłynniejszych fresków znalezionych w Knossos powstało niewątpliwie pod wpływem malarstwa egipskiego. Malowidło swoją nazwę zawdzięcza niezwykłemu wdziękowi i elegancji ukazanej kobiety. Postać Paryżanki ukazana została z profilu, obwiedziona jest grubym czarnym konturem podkreślającym kształt nosa i wydatne, umalowane usta. Nienaturalnie wielkie, podkreślone czarną kreską oczy należały zapewne do kanonu ówczesnej mody. Przedstawiona na malowidle kobieta ma wspaniałe, poskręcane w loki czarne włosy, a jeden kosmyk spada jej zalotnie na czoło. Widoczny jest jeszcze fragment bogato zdobionej sukni z głębokim dekoltem ukazującym zwyczajem kreteńskim obnażone piersi.
Styl geometryczny - styl dekoracji ceramiki, który charakteryzuje się powtarzającymi się wzorami geometrycznymi. Był bardzo popularny w Grecji przed VII wiekiem p.n.e.. Dekorowane naczynia prawie całkowicie pokrywano czarnym firnisem, pozostawiając jedynie pasy w kolorze gliny, które zdobiły powtarzające się koła lub meandry. W VIII wieku p.n.e. pojawiały się z rzadka sylwetki zwierząt i sceny figuralne.
STYL CZARNOFIGUROWY W VI w. p.n.e. wykształciła się technika czarnofigurowa. Na czerwonym tle naczynia malowano czarne sylwetki ludzi. Elementy szat, szczegóły anatomiczne podkreślano linią rytą i tylko niektóre drobne szczegóły postaci podmalowywano na biało, fioletowo lub purpurowo.
STYL CZERWONOFIGUROWY Około 530 roku p.n.e. w Atenach zaczęto stosować styl czerwonofigurowy. Sposób zdobienia waz uległ odwróceniu tym razem motyw pozostawiano w kolorze czerepu. Rysunek wewnętrzny postaci wykonywano pędzelkiem, co dawało malarzom większą swobodę twórczą (zaznaczanie rysów twarzy, ukazywanie ruchu), niż w przypadku techniki czarnofigurowej. Dekoracje, które powstawały w tym stylu osiągnęły najwyższy poziom artystyczny. Malarstwo wazowe zaczęło w Attyce zanikać pod koniec IV w. p.n.e.
Flora - Primavera, fresk z domu w Stabiach W bogatej sypialni domu w Stabiach znajdują się freski czterech mitycznych postaci: Medei, Ledei, Diany i dziewczyny, zapewne bogini kwiatów -Flory. Kiedyś uważana za kopię greckiej Wiosny. Dzieło pochodzi z roku ok. 50-79 n.e. Wysokość 40 cm.
Dekoracje ścian w pompejańskim Domu Wettiuszów. Pochodzą z drugiej połowy I wieku n.e. Piętrzyły się tu perspektywiczne obrazy przedstawiające ogromne prześwity, a w nich dalsze komnaty o uchylonych drzwiach i otwartych oknach, loggie, balkony i pergole.
Mozaika z domu Fauna, wykonana w I w. n.e., a przedstawiająca bitwę Aleksandra i Dariusza pod Issos, pozostaje po dziś dzień najsłynniejszym przykładem tej techniki.
Wczesne chrześcijaństwo Mozaiki i malarstwo ścienne w katakumbach
Cappella Palatyna Jej ściany pokrywają przepiękne i barwne mozaiki przedstawiające historię biblijną (najbardziej wyeksponowaną postacią jest tutaj Chrystus Pantokrator).
Archanioł Michał XIV w. Konstantynopol
Cesarz Justynian I Wielki wśród dostojników
Cesarz Justynian Biskup Maksymian
Cesarzowa Teodora i jej orszak
Mozaika cesarzowej Zoe
Księga z Kells jest najznakomitszym okazem spośród całej grupy manuskryptów powstałych między końcem VI a początkiem IX wieku w klasztorach Irlandii, Szkocji i północnej Anglii oraz w klasztorach na kontynencie mających związki z Irlandią i Anglią.
Księga z Durrow z końca VII wieku (w zbiorach Trinity College Library w Dublinie) ozdobiona geometrycznymi ornamentami przypominającymi wyroby z metalu zdobione techniką komórkową. Na kartach poprzedzających Ewangelie umieszczono miniatury symbolizujące ewangelistów otoczone ramami z plecionki
Tkanina z Bayeux ręcznie utkane płótno przedstawiające podbój Anglii przez Wilhelma I Zdobywcę, bitwę pod Hastings w 1066 i życie codzienne mieszkańców ówczesnej Normandii; wybitne dzieło sztuki świeckiej. Tkanina to cenne ikonograficzne źródło historyczne. Jej autorstwo przypisuje się królowej Matyldzie, żonie Wilhelma, nie jest to jednak teza w pełni potwierdzona. Dzieło obecnie znajduje się w muzeum w mieście Bayeux we Francji. Długość tkaniny wynosi 70,34m a szerokość 0,5 metra.