KOMENTARZ MAKROEKONOMICZNY Przegląd sytuacji rynkowej Podsumowanie listopada 2016 Warszawa, dnia 09.12.2016 r. Produkt krajowy brutto wzrósł w trzecim kwartale w polskiej gospodarce jedynie o 2,5% r/r, potwierdzając przewidywane przez nas spowolnienie wzrostu gospodarczego w drugiej połowie 2016 r. Na tak niski odczyt złożyło się dalsze spowolnienie dynamiki inwestycji (do -7,7% r/r) oraz ujemny wkład eksportu netto (negatywna kontrybucja na poziomie 0,3 pkt. procentowego). Silna pozostaje konsumpcja indywidualna napędzana dobrą sytuacją na rynku pracy oraz rządowymi programami socjalnymi (wzrost o 3,9% r/r). Produkcja przemysłowa spadła w październiku o 1,3% r/r wobec oczekiwań wzrostu na poziomie 1,0% r/r oraz poprzedniego odczytu na poziomie 3,2% r/r. Spadek produkcji w ujęciu rocznym to po części zasługa negatywnego wpływu mniejszej (rok do roku) liczby dni roboczych w październiku, jednak również słabszej aktywności gospodarczej. Produkcja w ujęciu odsezonowanym wzrosła bowiem jedynie o 1,3% r/r. Największe spowolnienie zanotowano w sekcji górnictwa i wydobywania, w którym produkcja spadła o 7,5% r/r, wobec wzrostu o 7,5% r/r w poprzednim miesiącu. Bardzo słabo zachowywał się również segment budowlanomontażowy, jako że produkcja w przedsiębiorstwach budowlanych spadła o 20,1% r/r. To kolejny już w ostatnich miesiącach bardzo słaby odczyt w tej sekcji gospodarki potwierdzający również, iż nie ma obecnie szans na wyraźne odbicie dynamiki inwestycji. Słabsza w październiku okazała się również sprzedaż detaliczna, która wzrosła o 3,7% r/r w cenach bieżących oraz o 4,6% w cenach stałych wobec oczekiwań odpowiednio na poziomie 4,2% r/r i 5,5% r/r. Największe spowolnienie zaobserwowano w sekcji, która napędzała sprzedaż przez większość obecnego roku, czyli segmencie sprzedaży pojazdów samochodowych, motocykli i części. Dynamika w tej kategorii po raz pierwszy od prawie 2 lat okazała się ujemna (-2,5% r/r w cenach stałych). Mimo, iż otoczenie makroekonomiczne pozostaje korzystne dla sprzedaży na najbliższe miesiące, to kolejny słabszy odczyt wpisuje się w scenariusz wyraźniejszego spowolnienia wzrostu PKB w ostatnim kwartale tego roku. Z pozostałych opublikowanych w ostatnich tygodniach danych warto zwrócić uwagę na wskaźniki inflacji. Po 28 miesiącach zakończyła się bowiem w Polsce deflacja (wskaźnik CPI osiągnął poziom 0,0% r/r). Pozostałe miary inflacji nie wskazują jednak na budowanie się, przynajmniej póki co, większej presji inflacyjnej w gospodarce. W danych za listopad oczekujemy utrzymania obecnych tendencji panujących w gospodarce. Jedynie lepszy układ dni roboczych powinien pozwolić na nieznaczne przyspieszenie dynamiki produkcji przemysłowej do 0,5% r/r, zaś wysoka baza statystyczna z końca zeszłego roku powinna obniżyć dynamiki sprzedaży detalicznej oraz produkcji budowlano-montażowej. Prognozy na dane za listopad 2016 r. Noble Funds TFI Produkcja przemysłowa (r/r) 0,5% Sprzedaż detaliczna (r/r) 3,4% Produkcja budowlano-montażowa (r/r) -22,5% Wynagrodzenia (r/r) 3,8% PPI (r/r) 0,7% Stopa bezrobocia rejestrowanego (%) 8,4%
RYNEK PAPIERÓW DŁUŻNYCH Listopad okazał się najgorszym od czerwca 2013 roku miesiącem dla polskich papierów dłużnych. Wynik wyborów prezydenckich w Stanach Zjednoczonych oraz wyraźna poprawa danych makroekonomicznych w wielu gospodarkach świata doprowadziły do globalnej korekty (w górę) oczekiwanej przyszłej ścieżki stóp wolnych od ryzyka. W rezultacie rentowności polskich obligacji, podążając w ślad za globalnym trendem, wzrosły na całej długości krzywej przy wyraźnym wystromieniu się krzywej dochodowości. Rentowność dwuletnich obligacji wzrosła bowiem o 13 pkt. bazowych do poziomu 1,92%, rentowność pięcioletnich papierów wzrosła o 38 pkt. bazowych do poziomu 2,87%, zaś rentowność dziesięcioletnich papierów wzrosła o 56 pkt. bazowych do poziomu 3,64%. Słabo w takiej sytuacji zachowywał się również polski złoty, który osłabił się o 15 grosz do poziomu 4,45 za euro oraz o 28 groszy do poziomu 4,21 w stosunku do amerykańskiego dolara. RYNEK AKCJI Listopad był niewątpliwie bardzo ciekawym miesiącem dla inwestorów na całym świecie. Najważniejszym wydarzeniem były oczywiście wybory prezydenckie w Stanach Zjednoczonych, których zwycięzcą jednak niespodziewanym, choć liczyliśmy się z tym scenariuszem został Donald Trump. Fala zaskoczenia przetoczyła się przez rynki finansowe w noc wyborczą i następujący po niej poranek, jednak jeszcze szybciej niż w przypadku dnia po-brexitowego inwestorzy ruszyli do zakupów. Szybko udało się zidentyfikować nowe tematy inwestycyjne. Odgrzebano wypowiedzi Trumpa odnośnie normalizacji poziomu stóp procentowych, co wykorzystano jako pretekst do kupowania banków (beneficjentów wyższych stóp procentowych i bardziej stromej krzywej rentowności) i wyprzedawania akcji z sektorów nieruchomości i użyteczności publicznej (inwestorzy często porównują stopę dywidendy w tych sektorach z rentownością obligacji). Rozpoczęła się też niezbyt racjonalna naszym zdaniem - gra pod istotny wzrost wydatków infrastrukturalnych. Czas pokaże, czy ta część obietnic prezydenta elekta będzie spełniona. Może to być trudne, nawet pomimo tego, że Republikanie kontrolują obecnie obie izby amerykańskiego Kongresu. Na rynku walutowym oczekiwania co do podwyżek stóp procentowych przełożyły się na aprecjację dolara wobec wszystkich walut światowych, a najsilniej względem walut krajów rozwijających się (z Meksykiem na czele). Obawa o wzrost skali protekcjonizmu w handlu międzynarodowym kładła się cieniem na nastrojach inwestorów. Nic dziwnego, że giełdy emerging markets nie miały udanego listopada. W skali miesiąca największym zwycięzcą okazały się parkiety w Stanach Zjednoczonych i Japonii (pomogła deprecjacja jena). Słabsze euro nie pomogło zanadto giełdom europejskim, które tkwiły w trendzie horyzontalnym. Warto wspomnieć o surowcach: oczekiwania podwyżek stóp w USA wpłynęły negatywnie na cenę złota, zaś zapowiadane inwestycje infrastrukturalne i rosnące zainteresowanie rynkiem metali w Chinach spowodowało silny wzrost surowców przemysłowych (miedź, cynk, węgiel koksujący). Po posiedzeniu OPEC zyskiwały też ceny ropy naftowej. Polski parkiet pozostał mało czuły na tak gwałtowne zmiany sytuacji na rynkach światowych. WIG20 wciąż przebywał w swoim bardzo wąskim przedziale konsolidacji (1700-1800 punktów). mwig40 przeszedł w trakcie miesiąca silną korektę, by na koniec odrobić większość strat. Uwagę zwraca zachowanie indeksu cenowego warszawskiej giełdy. Wszedł w korektę najsilniejszą od końcówki 2015 roku, czego przyczyn doszukać się można naszym zdaniem w słabszych wynikach finansowych za III kwartał 2016 roku. Po bardzo dobrych raportach za I i II kwartał w sprawozdaniach finansowych widać wpływ słabnącego wzrostu gospodarczego. NASZYM ZDANIEM Słabsze wyniki finansowe w segmencie mniejszych i średnich spółek wraz z silnym wyprzedaniem polskich blue chips skierowały uwagę inwestorów w kierunku tego ostatniego sektora rynku. Po spółkach surowcowych (KGHM, PKN) zyskiwać zaczęło PZU, pozostawiając na razie w tyle resztę sektora finansowego. Dopiero pierw-
sze dni grudnia przyniosły ożywienie na bankach, podkreślone jeszcze informacjami o przejęciu Pekao przez PZU i braku porozumienia między Aliorem i Raiffeisenem. Uważamy, że okres dobrego zachowania indeksu WIG20 względem innych indeksów może potrwać dłużej. Wyceny w sektorze misiów osiągnęły dość wygórowane poziomy, a słabsza złotówka nie wszystkim spółkom może pomóc przezwyciężyć negatywny wpływ spowolnienia gospodarczego w kraju na wyniki. Kończący się rok 2016 ma szansę być najlepszym dla giełdy od trzech lat, co przy założeniu, że obserwowane spowolnienie w gospodarce ma charakter przejściowy pozwala z optymizmem spojrzeć na zainteresowanie inwestorów inwestowaniem na GPW w roku 2017. FUNDUSZE AKCYJNE W listopadzie stopa zwrotu subfunduszu Noble Fund Akcji wyniosła -1,3% i była nieco gorsza niż wynik indeksu WIG, który w tym czasie stracił 1,1%. Korzystne dla wyniku było utrzymywanie przeważenia w spółkach surowcowych, paliwowych oraz ubezpieczeniowych oraz niedoważanie sektora bankowego. Na słabszym rezultacie zaważyły jednak średnie spółki, które w ubiegłym miesiącu zanotowały w niektórych przypadkach spadki sięgające 2-5%. W trakcie ostatnich tygodni pozycjonowanie funduszu zostało przesunięte w kierunku największych spółek, które obecnie stanowią ponad połowę pozycji akcyjnej. Alokacja zagraniczna odpowiada za ok. 6% portfela i nie miała istotnego wpływu na wynik. Subfundusz Noble Fund Akcji Małych i Średnich Spółek zakończył listopad ze stopą zwrotu na poziomie - 0,8%. Słabo zachowywały się w szczególności mniejsze spółki, co potwierdza ponad 2,5% spadek indeksu swig80. Wynikowi sprzyjało utrzymywanie niedoważenia w sektorze chemicznym, zmniejszenie aktywnych pozycji w sektorze przemysłowym oraz przeważenie spółek surowcowych i konsumenckich. Pozytywnie do stopy zwrotu kontrybuowały spółki zagraniczne, głównie ze Stanów Zjednoczonych, które zaliczyły dynamiczne wzrosty po ogłoszeniu wyniku wyborów. Segment mniejszych spółek jest tu głównym beneficjentem spodziewanych zmian powyborczych. Ekspozycja na rynek amerykański wynosi obecnie ponad 6% aktywów. W przedostatnim miesiącu roku subfundusz Noble Fund Africa & Frontier stracił 4,6%, co zmniejszyło skalę tegorocznych zysków do 10,4%. Są to jednak nadal wyniki wyraźnie lepsze od indeksów regionalnych (MSCI EM, Frontier Markets czy głównych giełd afrykańskich). Pozytywna reakcja na amerykańskim rynku akcji po wygranej Donalda Trumpa absolutnie nie udzieliła się rynkom wschodzącym, a wręcz im zaszkodziła z uwagi na umocnienie dolara. Indeks MSCI Emerging Markets stracił w poprzednim miesiącu 2% w walutach lokalnych oraz 5% w USD. Z kolei indeks MSCI rynków frontierowych stracił 1% lokalnie i 2% w USD. Dużo gorzej niestety radziły sobie główne rynki afrykańskie. Giełdy w RPA i Nigerii straciły po 5%, ale to parkiet w Kairze miał największy negatywny wpływ na wyniki subfunduszu. Na początku listopada bank centralny podjął decyzję o uwolnieniu kursu tamtejszego funta, co spowodowało jego blisko 50% przecenę w ciągu jednego dnia i w efekcie bardzo mocno uderzyło w inwestorów zagranicznych. Tamtejszy indeks MSCI stracił w listopadzie aż 33% w dolarach i 31% w euro. Jak już wielokrotnie wspominaliśmy nasza ekspozycja na ten rynek została znacznie ograniczona, co uchroniło nas teraz przez większymi stratami, ale jednak pewien ślad na wycenie subfunduszu tamtejsza przecena pozostawiła. FUNDUSZE MIESZANE W listopadzie subfundusz Noble Fund Global Return uzyskał wynik na poziomie -0,7%, co jest wynikiem porównywalnym do indeksu DAX lecz poniżej rezultatu S&P500. W ostatnim okresie relatywnie słabo zachowywały się europejskie spółki z sektora produkcji energii elektrycznej, producenci turbin wiatrowych do produkcji energii elektrycznej oraz spółki wydobywające złoto. Dobrze wypadły natomiast europejskie spółki z sektora lotniczego, amerykańskie spółki z sektora telekomunikacyjnego oraz tureccy producenci materiałów wykorzystywanych w przemyśle. Dobre tendencje widoczne na indeksach S&P500 w końcówce listopada oraz na początku grudnia, jeśli się utrzymają, powinny mieć dobre przełożenie na wyniki subfunduszu do końca roku.
Noble Fund Timingowy odnotował w listopadzie wynik na poziomie -1,8%, co oznacza wynik od początku roku na poziomie około +1%. W ostatnim miesiącu słabszy wynik to efekt spadków widocznych w sektorze spółek wydobywających złoto oraz w polskim sektorze bankowym. Strat tych nie udało się niestety skompensować obserwowanym w przeciągu listopada bardzo dobrym zachowaniem spółek wydobywających miedź oraz spółek z amerykańskiego sektora finansowego. Subfundusz Noble Fund Mieszany w listopadzie osiągnął miesięczną stopę zwrotu na poziomie -0,55%. W tym okresie alokacja w akcje wynosiła blisko 60%, z czego około 75% stanowiły akcje polskie, a pozostałą część - walory zagraniczne. W polskiej części portfela zwiększony został udział największych emitentów z indeksu WIG20, które stanowią obecnie dominującą pozycję w portfelu. W listopadzie do wyników najlepiej kontrybuowały spółki surowcowe i paliwowe, a także kilka pozycji zagranicznych. Słabszy czas miały natomiast małe i średnie spółki polskie, szczególnie z sektora przemysłowego. Subfundusz Noble Fund Stabilnego Wzrostu Plus w listopadzie osiągnął wynik na poziomie -1,7%. Niekorzystny wynik to efekt korekty obserwowanej w małych spółkach na polskim rynku - indeks swig80 stracił w ciągu miesiąca 2,6%. Nie pomogły także niekorzystne tendencje obserwowane na rynku obligacji. Pomimo tego, że uzyskaliśmy wynik na części obligacyjnej zdecydowanie lepszy od indeksu TBSP (około -1,5% spadku) nie udało nam się uniknąć strat. FUNDUSZE DŁUŻNE Wartość jednostki funduszu Noble Fund Obligacji spadła w listopadzie o 1,12%. Wynik ten był wyższy o 0,35% od wyniku portfela rynkowego. Średnia długość trwania (duration) portfela wahała się pomiędzy 2,5 a 4,7 roku. Zgodnie z założeniem z poprzedniego komentarza, w dniu po wynikach wyborów prezydenckich w USA, sprzedaliśmy na otwarciu obligacje długoterminowe po cenach wyższych niż w dniu przed wyborami. W połowie miesiąca odkupiliśmy papiery dziesięcioletnie po wzroście ich rentowności z 3,10% do 3,45%. W drugiej połowie listopada rentowności długu z końca krzywej stóp procentowych osiągnęły poziom 3,80%. Wysokie rentowności obligacji, pogorszenie wzrostu gospodarczego w kraju oraz poprawa perspektywy ratingu kredytowego przez agencję Standard and Poor s do neutralnej skłaniają obecnie do utrzymania w portfelu większej ekspozycji w obligacjach dziesięcioletnich. W listopadzie subfundusz Noble Fund Pieniężny utrzymywał zmniejszoną ekspozycję na zmiany stóp procentowych, utrzymując duration funduszu około poziomu 0,5 przez większość część miesiąca. Większość aktywów funduszu stanowiły obligacje zmiennokuponowe o dłuższym terminie zapadalności. Udział obligacji korporacyjnych zmniejszył się do poziomu ok. 34% w rezultacie wykupu posiadanych obligacji jednego z banków hipotecznych. Rentowność części korporacyjnej wynosi obecnie 4,62%, zaś current yield portfela to 2,93%.
STOPY ZWROTU NOBLE FUNDS FIO I NOBLE FUNDS SFIO LISTOPAD 2016 Subfundusz Wartość WANJU* 30.11.2016 Zmiana miesięczna Pieniężny (d.skarbowy) 137,26-0,20% Obligacji 106,62-1,12% Mieszany 140,76-0,55% Akcji 116,94-1,32% Akcji Małych i Średnich Spółek 97,57-0,83% Stabilnego Wzrostu Plus 140,21-1,72% Timingowy 143,11-1,80% Global Return 111,62-0,70% Africa and Frontier 46,99-4,55% Źródło: dane własne Noble Funds TFI S.A. na podstawie dziennej wyceny jednostki. *wartość aktywów netto na jednostkę uczestnictwa RYNEK LISTOPAD 2016 Indeks Wartość 30.11.2016 Zmiana miesięczna WIG 48 618,64-1,10% WIG20 1 798,22-0,91% mwig40 4 103,49-0,31% Źródło: GPW. Z poważaniem, Zespół Noble Funds TFI S.A.
Niniejszy dokument jest jedynie materiałem informacyjnym. Nie powinien być on w szczególności rozumiany jako rekomendacja inwestycyjna ani jako inna podstawa do podejmowania decyzji inwestycyjnych. Skorzystanie z niniejszego materiału jako podstawy bądź przesłanki do podjęcia decyzji inwestycyjnej następuje wyłącznie na ryzyko osoby, która taką decyzję podejmuje, a Noble Funds TFI S.A. nie ponosi żadnej odpowiedzialności za takie decyzje inwestycyjne. Wszystkie opinie i prognozy przedstawione w tym opracowaniu są jedynie wyrazem najlepszej wiedzy i opinii autorów na moment przekazania niniejszego dokumentu odbiorcy i mogą ulegać zmianie w późniejszym okresie. W takim przypadku Noble Funds TFI S.A. nie ma obowiązku aktualizacji tego materiału. Organem nadzoru nad Noble Funds TFI S.A. jest Komisja Nadzoru Finansowego. Przedstawione informacje finansowe są wynikiem inwestycyjnym osiągniętym w konkretnym okresie historycznym i nie stanowią gwarancji osiągnięcia podobnych wyników w przyszłości. Inwestowanie w jednostki uczestnictwa Funduszy/Subfunduszy wiąże się z ryzykiem, a Fundusze/Subfundusze nie gwarantują osiągnięcia celów inwestycyjnych, ani uzyskania określonych wyników inwestycyjnych. Uczestnicy Funduszy/Subfunduszy muszą się liczyć z możliwością utraty części lub całości wpłaconych środków. Indywidualna stopa zwrotu z inwestycji w jednostki uczestnictwa uzależniona jest od wartości jednostki uczestnictwa w momencie jej zbycia i odkupienia przez Subfundusz oraz od wysokości opłaty manipulacyjnej i podatku od dochodów kapitałowych. Wartość aktywów netto Subfunduszy cechuje się dużą zmiennością ze względu na skład portfela inwestycyjnego. W konsekwencji, dochód z zainwestowanych środków może ulec zwiększeniu lub zmniejszeniu a potencjalne korzyści z inwestowania w Fundusze mogą zostać zmniejszone o pobrane podatki i opłaty wynikające z przepisów prawa, taryf opłat oraz prowizji. Noble Fund Pieniężny może lokować ponad 35% wartości aktywów w papiery wartościowe emitowane, poręczane lub gwarantowane przez Skarb Państwa albo Narodowy Bank Polski, a Noble Fund Obligacji, Noble Fund Mieszany, Noble Fund Akcji Małych i Średnich Spółek, Noble Fund Stabilnego Wzrostu Plus, Noble Fund Timingowy oraz Noble Fund Global Return także w papiery wartościowe emitowane, poręczane lub gwarantowane przez jednostki samorządu terytorialnego, państwo członkowskie lub państwo należące do OECD, międzynarodowe instytucje finansowe, których członkiem jest RP. Natomiast Noble Fund Africa and Frontier lokuje większość aktywów w jednostki uczestnictwa funduszy inwestycyjnych otwartych i tytuły uczestnictwa funduszy zagranicznych lub instytucji wspólnego inwestowania. Szczegółowe informacje dotyczące Subfunduszy, w tym opis ryzyka inwestycyjnego, opłaty oraz inne koszty związane z uczestnictwem obciążające Fundusze oraz informacje o podatku obciążającym dochód z inwestycji znajdują się w Prospekcie informacyjnym, Tabeli Opłat Manipulacyjnych i Kluczowych Informacjach dla Inwestorów (KIID) dostępnych na stronie internetowej Noble Funds TFI S.A. www.noblefunds.pl, w siedzibie Noble Funds TFI S.A. oraz u Dystrybutorów.