Prawo pracy & Treningi Spotkanie z prawnikiem UBEZPIECZENIA SPOŁECZNE W UNII EUROPEJSKIEJ TWOJE PRAWA W HISZPANII Barcelona, 29 marca 2011
Spotkaniaz prawnikiem Od ponad trzech lat Konsulat Generalny RP w Barcelonie, Stowarzyszenie Kulturalne Katalońsko-Polskie oraz DominikaHirsch International organizują Spotkania z prawnikiem. Ich celem jest: przybliżenie Polakom mieszkającym w Katalonii hiszpańskiego prawa pracy wspieranie procesu integracji Polaków w Katalonii
Dzisiejszespotkanie Ogólne zasady koordynacji Choroba lub macierzyństwo Bezrobocie Emerytura
Mobilnośćw UniiEuropejskiej
10,5 miliona Europejczyków mieszka w innym państwie UE niż kraj, w którym się urodzili (ok. 2 % całkowitej liczby ludności UE)
250 tysięcy osób pracowało w więcej niż jednym państwie członkowskim i co roku musi eksportować część swoich uprawnień emerytalnych lub rentowych
1 milion osób musi codziennie przekraczać granicę UE w związku z pracą
Koordynacjasystemów zabezpieczeniaspołecznego
Prawodo swobodnego przemieszczania sięi pobytuw UE Zagwarantowanie ochrony obywateli Koordynacja systemów zabezpieczenia społecznego
DlaczegosąpotrzebneprzepisyUE? Czy mogę wyjechać do Polski podczas zwolnienia lekarskiego i tam kontynuować leczenie? Czymogępobieraćświadczeniarodzinnew Hiszpanii, jeślimoja rodzinamieszkaw Polsce? Czy czas przepracowany w innych krajach UE ma wpływ na wysokość i okres pobierania zasiłkudlabezrobotnychw Hiszpanii? W jakimkrajumogęwystąpićo określeniestopniainwalidztwa? Gdziebędęotrzymywałemeryturę, jeślipracowałemw różnychkrajachue? Samoprawokrajoweniedaje odpowiedzinapodobnepytania
bezprzepisówue dotyczacych koordynacjisystemówzabezpieczenia społecznego: ryzyko podwójnego ubezpieczenia ryzyko braku jakiegokolwiek ubezpieczenia ryzykoutratynabytychuprawnieńdo świadczeń lub brak możliwości nabycia nowych
Przepisy UE nie zastepują Osoba korzystająca z prawa krajowych systemów do przemieszczaniasięw UE zabezpieczenia społecznego niepowinnaznaleźćsięw jednym systemem warunkach gorszych niż europejskim. osoba pochodząca z danego kraju. Koordynacja systemów zabezpieczenia społecznego Przepisy UE nie wprowadzają nowych rodzajów świadczeń ani nie unieważniają ustawodawstwa krajowego. Przepisy UE określają wspólneregułyi zasadyw celu ochrony europejskich obywateli pracujących.
W którym państwie jestem ubezpieczony? Można podlegać tylko jednemu ustawodawstwu Nawet osoby zatrudnione w kilku państwach podlegają prawu tylko jednego z nich. Praca w jednym państwie jego ustawodawstwo Osoba, która podejmuje zatrudnienie w nowym kraju, zaczyna tam nabywać swoje uprawnienia. Wyjątek: pracownicy oddelegowani, marynarze. Osoba niepracująca podlega ustawodawstwu państwa zamieszkania Praca w kilku krajach Osoba pracująca w kilku państwach i mająca miejsce zamieszkania w jednym z nich podlega ustawodawstwu państwa zamieszkania. Jeśli państwo zamieszkania nie jest krajem, w którym osoba wykonuje znaczaną część pracy podlega ustawodawstwu kraju, w którym znajduje się siedziba lub miejsce prowadzenia działaności pracodawcy.
Chorobalubmacierzyństwo
Sumowanie: uwzględnia się okresy ubezpieczenia, zamieszkania i zatrudnienia w innychpaństwachue
Świadczeniachorobowei macierzyńskie Świadczenia pieniężne = zastepują dochody Świadczenia rzeczowe = opiekazdrwotna, leczenie, leki, szpital Przyznawanezgodniez prawem państwa, w którym osoba jest ubezpieczona Przyznawane zgodnie z prawem państwa zamieszkania lub pobytu
Zamieszkanie w państwie ubezpieczenia Prawo do wszystkich świadczeń rzeczowych zgodnie z prawem tego państwa Zamieszkaniepoza państwem ubezpieczenia Prawo do wszystkich świadczeń rzeczowych w miejscu zamieszkania Do rejestracji potrzebny jest formularz S1 Tymczasowy pobytpoza państwem ubezpieczenia Prawo do wszystkich świadzeń rzeczowych, które z medycznego punktu widzenia okażą się konieczne Na podstawie Europejskiej Karty Ubezpieczenia Społecznego Wyjazdzagranicęw celu leczenia Koszty leczenia pokrywa instytucja ubezpieczenia zdrowotnego, jeśli wcześniej uzyskano jej zezwolenie Udzielenie zezwolenia potwierdza formularz S2
Europejska Karta Ubezpieczenia Społecznego Kartapotwierdzaprawodo niezbędnej opieki zdrowotnej w trakcie tymczasowego pobytu za granicą. Prawo do karty przysługuje każdemu, kto jest ubezpieczonyw jednym z krajów UE, Norwegii, Liechtensteinie, Islandii lub Szwajcarii. Wzór karty jest identyczny we wszystkich krajach członkowskich. Karta nie uprawnia do wyjazdu za granicę w celu podjęcia tam leczenia.
OBSZAR ZABEZPIECZENIA SPOŁECZNEGO DOKUMENT NUMER DAWNY FORMULARZ Rejestracja dla celów zabezpieczenia społecznego S1 E106,E109, E120, E121 Prawo do planowanego leczenia S2 E112 E123 ŚWIADCZENIA CHOROBOWE Leczenie byłego pracownika transgranicznego w poprzednim kraju zatrudnienia S3 - Prawo do opieki zdrowotnej na podstawie ubezpieczenia od wypadków przy pracy i chorób zawodowych DA1 E123
Formularz S1 Rejestracja do celów zabezpieczenia społecznego Formularzumożliwia zarejestrowanie się w systemie opieki zdrowotnej, jeśli osoba mieszka w jednym z krajów UE lub Islandii, Liechtensteinie, Norwegii i Szwajcarii, ale jest ubezpieczona w innym. Dotyczy to zwykle osób mieszkających za granicą po przejściu na emeryturę. Formularza używają również członkowie rodzin pracowników migrujących, którzy zostali w swoim kraju pochodzenia, ale są objęci systemem zabezpieczenia społecznego kraju, w którym obecnie pracuje członek ich rodziny. Formularz ten odpowiada dawnym formularzom E106, E109, E120 i E121. Formularz S2 Prawo do planowanego leczenia Formularzpotwierdzaprawodo planowanego leczenia za granicą (w innym kraju UE, Islandii, Liechtensteinie, Norwegii lub Szwajcarii). Należy go przed wyjazdem uzyskać w swojej instytucji ubezpieczenia zdrowotnego, a następnie przedstawić instytucji ubezpieczenia zdrowotnego w kraju, do którego wyjeżdża się na leczenie. Pod względem opieki i płatności warunki leczenia będą takich same jak w przypadku obywateli kraju, w którym podejmujesięleczenie. Formularz ten odpowiada dawnemu formularzowi E112.
Bezrobocie
Sumowanie Uwzględnia się okresy ubezpieczenia lub zatrudnienia w innych państwach UE. Ustawodawstwo Co do zasadypodlegasię ustawodawstupaństwa, w którym się pracuje. Wysokość świadczenia Uwzględnia się tylko dochodyotrzymywanew kraju, w którym osoba była ostatnio zatrudniona. Częściowe bezrobocie W razie częściowego lub okresowego bezrobocia, za przyznanie świadczenia odpowiada państwo zatrudnienia.
O świadczenie dla bezrobotnych należy wnioskować w państwie ostatniego zatrudnienia.
OBSZAR ZABEZPIECZENIA SPOŁECZNEGO DOKUMENT NUMER DAWNY FORMULARZ Okresy brane pod uwagę przy przyznawaniu świadczeń dla bezrobotnych U1 E301 ŚWIADCZENIA DLA BEZROBOTNYCH Zatrzymanie prawa do świadczeń dla U2 E303 bezrobotnych Okoliczności, które mogą mieć wpływ na uprawnienia do świadczenia dla bezrobotnych U3 -
Formularz U1 Okresy brane pod uwagę przy przyznawaniu świadczeń dla bezrobotnych Formularz U3 Okoliczności, które mogą mieć wpływ na uprawnienia do świadczenia dla bezrobotnych Formularz poświadcza okresy ubezpieczenia za granicą (w innym kraju UE, Islandii, Liechtensteinie, Norwegii lub Szwajcarii), które zostaną uwzględnione przy obliczaniu wysokości świadczeń dla bezrobotnych. Formularz możnauzyskać w krajowych służbach zatrudnienia w kraju (krajach) ostatniego zatrudnienia i należy go przedłożyć krajowym służbom zatrudnienia w kraju, w którym osoba zamierzaubiegać się o przyznanie świadczeń. Odpowiada on dawnemu formularzowi E301. Formularz jest stosowany, jeśli osobaszukapracyw innymkrajuniż państwo gdzie otrzymuje świadczenie dla bezrobotnych. Formularzjestostrzeżeniem wystosowanym przez instytucję w kraju, w którym osobaszuka pracy. Oznacza to, że instytucja ta powiadomiła instytucję w kraju wypłacającym świadczenia dla bezrobotnych o tym, że sytuacja osoby zmieniła się i że może być konieczne uwzględnienie tych zmian w celu zmiany płatności z tytułu świadczeń. Formularz U3 jest wydawany jako ostrzeżenie, ponieważ w wyniku takiej wymiany informacji między instytucjami świadczenia mogą zostać obniżone lub wstrzymane. Jeśli osoba otrzyma ten formularz, powinnaskontaktować się z instytucją macierzystą, żeby sprawdzić, czy jej sytuacja uległa zmianie.
Formularz U2 Zatrzymanie prawa do świadczeń dla bezrobotnych Warunki eksportowania świadczeń dla bezrobotnych Formularz ten stanowi zezwolenie potrzebne w celu transferu świadczeń dla bezrobotnych dla osób, które przenoszą się do innegokrajuw celuszukaniatampracy. Możnago uzyskać w krajowych służbach zatrudnienia w kraju, w którym osobautraciłapracę i należygo przedłożyć krajowym służbom zatrudnienia w kraju, w którym zamierza się szukać pracy. Odpowiada on dawnemu formularzowi E303. wyjazddo innego państwa UE w celu poszukiwania pracy bycie zarejstrowanym w Hiszpanij jako osobaposzukującypracyprzezprzynajmniej4 tygodnie przed wyjazdem wystąpienie o wystawienie formularza U2 rejestracjaw ciągu 7 dnijakoosoba poszukująca pracy w służbach zatrudnienia państwa, do którego osoba się udała dalsze spełnianie warunków obowiązującychw państwie członkowskim, z którego się wyjechało maksymalnyczaswyjazduto3 miesiące; wyjatek stanowi Portugalia można wyjechać na cały okres pobierania świadczenia
Emerytura
Kto wypłaca emeryturę? Zachowanie historii przebiegu ubezpieczenia W każdym państwie UE przechowuje się historię ubezpieczenia do czasu osiągnięcia wieku emerytalnego. Wpłacane składki nie są przekazywane do innego państwa UE, ani nie są wypłacane osobie, kiedy ta przestaje być ubezpieczona w tym państwie. Wypłata emerytur w różnych państwach UE Każde państwo UE, w którym dana osoba była ubezpieczona nie mniej niż rok, będzie musiało wypłacać emeryturę po osiągnieciu przez tę osobę wieku emerytarnego. Jeśli dana osoba pracowała np. w trzech różnych krajach, będzie otrzymywać trzy oddzielne emerytury. Naliczanie emerytur zgodnie z prawem krajowym Emerytura będzie naliczana zgodnie z przebiegiem ubezpieczenia w każdym państwie członkowskim. Kwota emerytury w każdym państwie będzie odpowiadała długości okresu ubezpieczenia w danym kraju.
WAŻNE: jeśliokres, przezktóryosobabyła ubezpieczonaw danympaństwie, nie jestwystarczającodługi, abyuzyskać emeryturę uwzględniasięwszyskieokresy ubezpieczeniaosiągnietew innych państwachczłonkowskich
osoba, którabyłaubezpieczonaw i możeotrzymywaćemeryturęw obu krajach wnioseknależyskładaćw kraju, w którymosobapracowałaporazostatni
Wniosek o przyznanie emerytury składa się w kraju zamieszkania, chyba że nigdy sięw nim nie pracowało. W takim wypadku wniosek należyskładaćw kraju ostatniego zatrudnienia. Emerytura jestwypłacana bez względu na miejsce pobytu lub zamieszkania w Europie. Przepisy, które mają zastosowanie w przypadku emerytur, stosujesięrównież do rent i rent rodzinnych dla żyjących małżonkówlubsierot.
OBSZAR ZABEZPIECZENIA SPOŁECZNEGO DOKUMENT NUMER DAWNY FORMULARZ EMERYTURY Streszczenie decyzji o przyznaniu prawa do emerytury lub renty podjętychprzezinstytucjew państwach członkowskich, w których danaosobanabyłaprawado świadczeń emertalnych P1 E205 E207 E211
DominikaHirsch International Prawo pracy & treningi dla pracujących międzynarodowo Dominika Hirsch Adwokat, członek Okręgowej Rady Adwokackiej w Barcelonie przedsiębiorca, trenerka biznesu specjalizująca się w rozwoju kompetencji międzykulturowej, certyfikowana trenerka Richard Lewis Communications. Specjalizuje się w prawie pracy i ubezpieczeń społecznych ze szczególnym uwzględnieniem spraw o charakterze międzynarodowym. Przygotowuje i prowadzi szkolenia na takie tematy jak praca w międzynarodowym zespole, negocjacje międzynarodowe czy kultura biznesu w Hiszpanii, Polski i Niemieczech. Autorka publikacji o tematyce prawniczej i międzykulturowej. Od sześciu lat mieszka w Barcelonie. Pracuje w językach: polskim, hiszpańskim, angielskim i niemieckim.
Prawo pracy & Treningi T: +34 931 188 491 M: +48 668 688 060 E: info@dhirsch.com W: www.dhirsch.pl Barcelona C/ Vilamarí, 86 08015 Barcelona (a 5 min. de Pl. España) Sitges C/Pilar Franquet 22 08870 Sitges