INSTRUKCJA O UTRZYMANIU KOLEJOWYCH OBIEKTÓW INŻYNIERYJNYCH Warszawa, 2004 r.
Miejsce opracowania: PKP Polskie Linie Kolejowe S.A. Biuro Dróg Kolejowych, ul. Targowa 74, 03-734 Warszawa tel. (+48 22)51 32 045, fax (+48 22) 33 496 Copyright by 2004 PKP Polskie Linie Kolejowe S.A. WSZYSTKIE PRAWA ZASTRZEŻONE Jakikolwiek przedruk, nawet częściowy jest niedozwolony - 2 -
SPIS TREŚCI ROZDZIAŁ I POSTANOWIENIA OGÓLNE... 4 1. PRZEDMIOT INSTRUKCJI... 4 2. ZAKRES OBOWIĄZYWANIA INSTRUKCJI... 4 3. PRZEZNACZENIE INSTRUKCJI... 4 ROZDZIAŁ II PODZIAŁ, OKREŚLENIA I DEFINICJE... 4 4. PODSTAWOWE OKREŚLENIA I DEFINICJE... 4 ROZDZIAŁ III SYSTEM UTRZYMANIA OBIEKTÓW INŻYNIERYJNYCH... 5 5. PODSTAWOWE ZASADY ORGANIZACJI SYSTEMU... 5 6. ZAKŁAD LINII KOLEJOWYCH W SYSTEMIE UTRZYMANIA... 5 ROZDZIAŁ IV PRZEGLĄDY OBIEKTÓW INŻYNIERYJNYCH... 6 7. SYSTEM PRZEGLĄDÓW KOLEJOWYCH OBIEKTÓW INŻYNIERYJNYCH... 6 8. OGLĘDZINY... 6 9. PRZEGLĄD BIEŻĄCY... 7 10. PRZEGLĄD PODSTAWOWY... 7 11. PRZEGLĄD SZCZEGÓŁOWY... 8 12. PRZEGLĄD SPECJALNY... 9 13. BHP W TRAKCIE PRZEGLĄDÓW... 10 ROZDZIAŁ V OGRANICZENIA W EKSPLOATACJI OBIEKTÓW INŻYNIERYJNYCH... 11 14. ZAKRES STOSOWANIA... 11 15. RODZAJE OGRANICZEŃ EKSPLOATACJI OBIEKTÓW... 11 16. OGRANICZENIA RUCHU TABORU KOLEJOWEGO... 11 ROZDZIAŁ VI PLANOWANIE ROBÓT UTRZYMANIOWYCH... 12 17 OKREŚLENIA PODSTAWOWE... 12 18 DEFINICJE I WYKAZY RODZAJÓW ROBÓT... 12 ROZDZIAŁ VII WARUNKI FORMALNO-PRAWNE PRZYGOTOWANIA, REALIZACJI I ODBIORU ROBÓT UTRZYMANIOWYCH... 14 19 UCZESTNICY PROCESU BUDOWLANEGO... 14 20 PODSTAWOWE PRAWA I OBOWIĄZKI INWESTORA... 15 21 NADZÓR INWESTORSKI... 15 22 UPRAWNIENIA I OBOWIĄZKI PROJEKTANTA... 18 23 PODSTAWOWE PRAWA I OBOWIĄZKI KIEROWNIKA BUDOWY... 18 24 POSTĘPOWANIE PRZY PRZYGOTOWANIU I ROZPOCZĘCIU ROBÓT... 19 25 RODZAJE ODBIORÓW ROBÓT... 20 26 DOKUMENTY DO ODBIORU ROBÓT... 20 27 BADANIA I POMIARY W ODBIORACH ROBÓT... 21 28 ZASADY ODBIORÓW ROBÓT... 21 29 WARUNKI ODBIORU ROBÓT ZWIĄZANYCH Z BUDOWĄ STALOWYCH MOSTÓW,... 23 WIADUKTÓW, PRZEJŚĆ POD TORAMI ORAZ KŁADEK DLA PIESZYCH... 23 30. WARUNKI ODBIORU ROBÓT ZWIĄZANYCH Z BUDOWĄ MASYWNYCH MOSTÓW, WIADUKTÓW, PRZEJŚĆ POD TORAMI I KŁADEK DLA PIESZYCH... 26 31. WARUNKI ODBIORU ROBÓT ZWIĄZANYCH Z BUDOWĄ PRZEPUSTÓW... 27 32. WARUNKI ODBIORU ROBÓT ZWIĄZANYCH Z BUDOWĄ ŚCIAN OPOROWYCH... 28 33. WARUNKI ODBIORU ROBÓT ZWIĄZANYCH Z BUDOWĄ TUNELI LINIOWYCH... 28 34. PRZEKAZANIE OBIEKTU DO EKSPLOATACJI... 28 35. REALIZACJA ROBÓT UTRZYMANIOWYCH NIE BĘDĄCYCH BUDOWĄ... 29 ROZDZIAŁ VIII DOKUMENTACJA UTRZYMANIOWA... 29 36. RODZAJE DOKUMENTACJI... 29 37. DOKUMENTACJA EWIDENCYJNA... 30 38. DOKUMENTACJA PRZEGLĄDÓW... 30 39. DOKUMENTACJA ROBÓT UTRZYMANIOWYCH... 30 40. DOKUMENTACJA EKSPLOATACYJNA.... 31 ZMIANY I UZUPEŁNIENIA... 32-3 -
Rozdział I POSTANOWIENIA OGÓLNE 1. Przedmiot instrukcji 1. Przedmiotem niniejszej instrukcji jest utrzymanie kolejowych obiektów inżynieryjnych. 2. Zakres obowiązywania instrukcji 1. Niniejsza instrukcja ma zastosowanie do: a) eksploatowanych kolejowych obiektów inżynieryjnych usytuowanych w ciągach normalnotorowych linii kolejowych użytku publicznego, na których dopuszczalna prędkość taboru nie przekracza 160 km/h; b) kolejowych obiektów inżynieryjnych wyłączonych z eksploatacji. 3. Przeznaczenie instrukcji 1. Niniejsza instrukcja jest przeznaczona dla jednostek organizacyjnych Spółki PKP Polskie Linie Kolejowe S.A. zajmujących się utrzymaniem i eksploatacją kolejowych obiektów inżynieryjnych. Rozdział II PODZIAŁ, OKREŚLENIA I DEFINICJE 4. Podstawowe określenia i definicje 1. Kolejowy obiekt inżynieryjny jest to budowla kolejowa wydzielona jako osobny środek trwały, należąca do jednego z wymienionych niżej rodzajów: 1) most obiekt inżynieryjny umożliwiający przeprowadzenie linii kolejowej nad przeszkodami wodnymi jak: rzeki, strumienie, kanały, jeziora, zatoki morskie, zalewy rzeczne, itp., o szerokości w świetle pod co najmniej jednym przęsłem większej od 3,00 m.; 2) wiadukt obiekt inżynieryjny umożliwiający przeprowadzenie linii kolejowej nad przeszkodami innymi niż przeszkody wodne, o szerokości w świetle pod co najmniej jednym przęsłem większej od 3,00 m.; 3) przejście pod torami obiekt inżynieryjny, którego szerokość w świetle jest większa niż 3,00 m., usytuowany w obrębie stacji kolejowej lub związany funkcjonalnie ze stacją albo z przystankiem kolejowym, umożliwiający przeprowadzenie ciągu ruchu pieszego lub ciągu transportu bagażu oraz przesyłek pod linią kolejową; 4) przepust obiekt inżynieryjny umożliwiający przeprowadzenie linii kolejowej nad przeszkodami o szerokości w świetle pojedynczego otworu mniejszej lub równej 3,00 m.; 5) tunel liniowy obiekt inżynieryjny umożliwiający przeprowadzenie linii kolejowej pod powierzchnią terenu, 6) kładka dla pieszych obiekt inżynieryjny umożliwiający przeprowadzenie nad linią kolejową lub inną przeszkodą ciągu ruchu pieszego; 7) ściana oporowa obiekt inżynieryjny mający na celu zabezpieczenie skarp nasypu lub przekopu linii kolejowej. 2. Parametry techniczne obiektu (elementu) są to wielkości charakteryzujące obiekt (element) pod względem konstrukcyjnym. 3. Parametry użytkowe obiektu są to wielkości charakteryzujące obiekt pod względem eksploatacyjnym. 4. Parametry użytkowe linii kolejowej są to wielkości charakteryzujące wymagania eksploatacyjne linii kolejowej. - 4 -
5. Stan techniczny obiektu (elementu) jest to miara zgodności aktualnych wartości parametrów technicznych obiektu (elementu) z wartościami projektowanymi. 6. Przydatność użytkowa obiektu jest to miara zgodności aktualnych wartości parametrów użytkowych obiektu z wymaganymi wartościami tych parametrów. 7. Budowa nowego obiektu jest to całość działań technicznych i organizacyjnych prowadzących do powstania nowego obiektu inżynieryjnego. 8. Utrzymanie obiektu jest to całość działań technicznych i organizacyjnych mających na celu zapewnienie właściwego stanu technicznego i wymaganej przydatności użytkowej obiektu inżynieryjnego. 9. Roboty utrzymaniowe są to roboty budowlane wykonywane w procesie utrzymania kolejowych obiektów inżynieryjnych. 10. Degradacja jest to proces pogarszania się wartości parametrów technicznych elementu (obiektu) w czasie. 11. Sanacja jest to proces polepszania wartości parametrów technicznych elementu (obiektu), w rezultacie wykonania robót utrzymaniowych. 12. Konserwacja są to zabiegi mające na celu opóźnienie tempa degradacji elementu (obiektu), nie wpływające na zmianę jego parametrów technicznych. 13. Remont są to roboty utrzymaniowe mające na celu polepszenie wartości parametrów technicznych elementu (obiektu), które uległy pogorszeniu w wyniku degradacji. W zależności od poziomu polepszenia wartości parametrów technicznych wyróżnia się: remont częściowy i remont pełny. 14. Remont częściowy to roboty utrzymaniowe mające na celu polepszenie wartości parametrów technicznych elementu (obiektu), ale bez pełnego odtworzenia wartości projektowanych. 15. Remont pełny to roboty utrzymaniowe mające na celu polepszenie wartości parametrów technicznych elementu (obiektu) do poziomu wartości projektowanych. 16. Modernizacja obiektu są to roboty mające na celu polepszenie parametrów użytkowych obiektu w stosunku do dotychczasowych wartości tych parametrów. 17. Główny Inżynier to inżynier posiadający stosowne uprawnienia, kierujący zespołem diagnostycznym ds. obiektów inżynieryjnych w Zakładzie Linii Kolejowych. 18. Pracownik zespołu diagnostycznego to inspektor diagnosta, specjalista diagnosta, diagnosta w zespole diagnostycznym ds. obiektów inżynieryjnych w Zakładzie Linii Kolejowych. Rozdział III SYSTEM UTRZYMANIA OBIEKTÓW INŻYNIERYJNYCH 5. Podstawowe zasady organizacji systemu 1. Utrzymanie kolejowych obiektów inżynieryjnych obejmuje: 1) zarządzanie utrzymaniem, 2) diagnostykę obiektów, 3) planowanie robót utrzymaniowych, 4) realizację i odbiór robót utrzymaniowych, 5) prowadzenie dokumentacji budowlanej i utrzymaniowej. 2. Jednostkami bezpośrednio utrzymującymi obiekty inżynieryjne są Zakłady Linii Kolejowych. 6. Zakład Linii Kolejowych w systemie utrzymania 1. Zakład Linii Kolejowych zarządza oraz bezpośrednio utrzymuje kolejowe obiekty inżynieryjne znajdujące się na stanie środków trwałych Zakładu. 2. Następujące elementy oraz urządzenia obce (tj. nie będące własnością danego Zakładu Linii Kolejowych) mimo, że znajdują się one w obrębie obiektów inżynieryjnych, utrzymywane są: 1) urządzenia obce przez ich właścicieli, 2) szynowe i belkowe konstrukcje odciążające, gdy wbudowano je w celu wykonania robót przez wykonawców spoza PKP S.A. przez wykonawcę robót, 3) elementy konstrukcji nośnych obiektów inżynieryjnych związane z ruchomą komunikacją pionową (windy, schody ruchome) oraz ich mechanizmy i części ruchome przez ich użytkowników. - 5 -
3. Utrzymanie obiektów inżynieryjnych obejmuje realizację procedur systemu utrzymania obiektów, a w szczególności: 1) realizację ustalonej strategii utrzymania obiektów inżynieryjnych, 2) diagnostykę obiektów inżynieryjnych, 3) określanie potrzeb w zakresie utrzymania obiektów inżynieryjnych i planowanie robót utrzymaniowych, 4) przygotowanie dokumentacji technicznej na roboty utrzymaniowe, 5) organizację przetargów, zleceń, nadzór inwestorski i odbiory robót utrzymaniowych wykonywanych przez obcych wykonawców, 6) opiniowanie dokumentacji technicznej na przeprowadzenie urządzeń obcych na obiektach inżynieryjnych, 7) usuwanie skutków awarii kolejowych obiektów inżynieryjnych, 8) prowadzenie dokumentacji budowlanej i utrzymaniowej kolejowych obiektów inżynieryjnych oraz jej przechowywanie w archiwum, 9) współpraca z terenowymi jednostkami administracji państwowej, samorządowej, drogowej i wodnej w zakresie utrzymania kolejowych obiektów inżynieryjnych. Rozdział IV PRZEGLĄDY OBIEKTÓW INŻYNIERYJNYCH 7. System przeglądów kolejowych obiektów inżynieryjnych 1. Celem przeglądów obiektów inżynieryjnych jest określenie stanu technicznego i przydatności użytkowej obiektów. 2. System przeglądów kolejowych obiektów inżynieryjnych obejmuje: 1) oględziny, 2) przeglądy bieżące, 3) przeglądy podstawowe, 4) przeglądy szczegółowe, 5) przeglądy specjalne. 8. Oględziny 1. Przedmiotem oględzin są wszystkie kolejowe obiekty inżynieryjne znajdujące się na eksploatowanych liniach kolejowych będących w utrzymaniu Spółki PKP Polskie Linie Kolejowe S.A. Nie przeprowadza się oględzin obiektów na liniach wyłączonych z eksploatacji. 2. Celem oględzin jest: 1) sprawdzenie czy stan obiektu inżynieryjnego nie stwarza zagrożenia dla jego bezpiecznej eksploatacji, 2) stwierdzenie ewentualnych uszkodzeń elementów obiektów inżynieryjnych widocznych z poziomu toru. 3. Oględziny należy przeprowadzać w ramach obchodów torów z częstotliwością przewidzianą w Instrukcji D-10. 4. Oględziny przeprowadza dróżnik obchodowy lub toromistrz. 5. Zakres oględzin obejmuje: nawierzchnię na kolejowych obiektach inżynieryjnych, podtorze przy obiektach oraz wszystkie elementy obiektów inżynieryjnych widoczne podczas obchodu toru. 6. Oględziny dokonuje się w zakresie zgodnym z Instrukcją Id-7 (D-10) podczas wykonywania obchodów torów poprzez wizualną ocenę stanu elementów obiektów inżynieryjnych obserwowanych z poziomu toru. 7. Dokumentację oględzin stanowi zapis w Książce kontroli obchodów, druk PKP 2722-003-11 (D- 803), dokonany zgodnie z wymaganiami Instrukcji Id-7 (D-10). Pracownik zespołu diagnostycznego ma prawo wskazywania w Książce kontroli obchodów i obiektów, które elementy obchodowy winien mieć pod szczególną obserwacją. Wniesiony zapis musi dokładnie określać o który fragment konstrukcji chodzi, zakres obserwacji oraz zjawiska, które mogą wystąpić. 8. Prowadzący obchód musi być wyposażony w narzędzia wynikające z zakresu wykonywania robót naprawczych przewidzianych w Instrukcji Id-7 (D-10). Nie przewiduje się dodatkowego sprzętu do przeprowadzenia oględzin obiektów inżynieryjnych. - 6 -
9. Pracownik zespołu diagnostycznego jest zobowiązany do wnikliwego przeanalizowania otrzymanych informacji i sformułowania wniosków dotyczących obiektu. 10. Na podstawie analizy wyników oględzin mogą być sformułowane wnioski dotyczące: 1) wykonania dodatkowego, pozaplanowego przeglądu bieżącego w określonym terminie, 2) wprowadzenie ograniczeń w eksploatacji obiektu. 9. Przegląd bieżący 1. Przedmiotem przeglądu bieżącego są wszystkie kolejowe obiekty inżynieryjne znajdujące się na eksploatowanych liniach kolejowych będących w utrzymaniu Spółki PKP Polskie Linie Kolejowe S.A. Nie przeprowadza się przeglądów bieżących obiektów na liniach wyłączonych z eksploatacji. 2. Celem przeglądu bieżącego jest: 1) stwierdzenie ewentualnych uszkodzeń zagrażających bezpiecznej eksploatacji obiektu, 2) stwierdzenie ewentualnych zmian stanu obiektu w stosunku do poprzedniego przeglądu, 3) stwierdzenie ewentualnych zanieczyszczeń i uszkodzeń obiektu wymagających usunięcia w ramach dodatkowych robót konserwacyjnych. 3. Przeglądy bieżące należy przeprowadzać zgodnie z planem przeglądów opracowanym przez Głównego Inżyniera i zatwierdzonym przez Dyrektora Zakładu Linii Kolejowych. 4. Przeglądy należy przeprowadzać: 1) na obiektach stałych co sześć miesięcy, 2) na obiektach prowizorycznych co dwa tygodnie, 3) na obiektach na szkodach górniczych w odstępach czasu określonych przez Głównego Inżyniera indywidualnie dla każdego obiektu, lecz nie rzadziej niż co trzy miesiące. 5. Przegląd bieżący może być przeprowadzony w trybie pozaplanowym na podstawie wniosku z analizy wyników oględzin obiektu lub innego rodzaju przeglądu. 6. Przegląd bieżący przeprowadza pracownik zespołu diagnostycznego poprzez wizualną ocenę stanu wszystkich elementów obiektu inżynieryjnego. 7. Dokumentację przeglądu stanowi Protokół przeglądu bieżącego, który powinien być przechowywany w Zakładzie Linii Kolejowych przez 2 lata. Wyniki przeglądu bieżącego muszą być wprowadzone w terminie 10 dni od dnia jego wykonania do systemu komputerowego wspomagającego zarządzanie obiektami inżynieryjnymi. 8. Pracownik zespołu diagnostycznego dokonujący przeglądu bieżącego musi być wyposażony w następujący sprzęt: 1) lornetka 7x50, 2) lupa, 3) latarka halogenowa, 4) przymiar zwijany 2 m izolowany, 5) suwmiarka o zakresie 0-150 mm, 6) młotek o masie 0,5 kg, 7) przecinak stalowy, 8) aparat fotograficzny. 9. Analizę wyników przeglądu bieżącego przeprowadza pracownik zespołu diagnostycznego. Na podstawie analizy wyników przeglądu bieżącego formułowane są wnioski dotyczące: 1) rodzaju i zakresu dodatkowych robót konserwacyjnych, 2) wykonania dodatkowego, pozaplanowego przeglądu podstawowego w określonym terminie, 3) warunków eksploatacji obiektu. 10. Przegląd podstawowy 1. Przedmiotem przeglądu podstawowego są wszystkie kolejowe obiekty inżynieryjne znajdujące się na eksploatowanych i wyłączonych z eksploatacji liniach kolejowych w utrzymaniu Spółki PKP Polskie Linie Kolejowe S.A. 2. Celem przeglądu podstawowego jest: 1) ocena stanu technicznego poszczególnych elementów obiektu inżynieryjnego, 2) określenie ewentualnych uszkodzeń poszczególnych elementów obiektu, 3) określenie rodzaju i przedmiaru niezbędnych robót konserwacyjnych, - 7 -
4) określenie przydatności użytkowej obiektu. 3. Przeglądy podstawowe należy przeprowadzać jeden raz w roku na wszystkich obiektach inżynieryjnych według rocznych planów opracowanych przez Głównego Inżyniera i zatwierdzonych przez Dyrektora Zakładu Linii Kolejowych, 4. Przegląd podstawowy może być przeprowadzony w trybie pozaplanowym na podstawie wniosku z analizy wyników przeglądu bieżącego w terminie podanym we wniosku. 5. Przegląd podstawowy przeprowadza pracownik zespołu diagnostycznego z ewentualnym udziałem mostowniczego lub innego pracownika. 6. Przeglądowi podstawowemu podlegają wszystkie elementy obiektu inżynieryjnego. Przegląd podstawowy dokonuje się poprzez: 1) wizualną ocenę poszczególnych elementów obiektu, 2) dokonanie podstawowych pomiarów i badań wybranych elementów obiektu przy użyciu sprzętu stanowiącego wyposażenie pracownika zespołu diagnostycznego. 7. Dokumentację przeglądu stanowi Protokół przeglądu podstawowego który powinien być przechowywany w Zakładzie Linii Kolejowych przez 5 lat. Wyniki przeglądu podstawowego należy wprowadzać w terminie 10 dni od dnia jego wykonania do systemu komputerowego wspomagającego zarządzanie obiektami inżynieryjnymi. 8. Do przeprowadzania przeglądu podstawowego wymagany jest zestaw sprzętu stanowiący wyposażenie pracownika zespołu diagnostycznego, na który składa się: 1) lornetka 7x50, 2) aparat fotograficzny, 3) lupa, 4) latarka halogenowa, 5) szkicownik geodezyjny, 6) przybory do pisania na betonie i stali, 7) taśma miernicza 20m., 8) przymiar zwijany 2 m izolowany, 9) suwmiarka o zakresie 150 mm, 10) wzornik do pomiaru rozwartości rys, 11) młotek o masie 0,5 kg, 12) poziomica długości min. 0,6 m., 13) przebijak stalowy, 14) przecinak stalowy, 15) świder do drewna średnicy 5 mm, 16) szczotka druciana, 17) pędzel płaski, 18) pion z linką 10 m., 19) walizka lub plecak na narzędzia. 9. Analizę wyników przeglądu podstawowego przeprowadza pracownik zespołu diagnostycznego. Na podstawie analizy wyników przeglądu podstawowego formułowane są wnioski dotyczące: 1) wykonania przeglądu szczegółowego obiektu w określonym terminie, 2) rodzaju i przedmiaru robót konserwacyjnych, 3) określenia warunków eksploatacji obiektu. 11. Przegląd szczegółowy 1. Przedmiotem przeglądu szczegółowego są obiekty wytypowane na podstawie przeglądu podstawowego. 2. Celem przeglądu szczegółowego jest: 1) uściślenie ocen stanu technicznego elementów i obiektu inżynieryjnego, określonych w trakcie przeglądu podstawowego, 2) określenie rodzaju, przedmiaru i kosztu robót utrzymaniowych, w dwóch strategiach: a) maksimum roboty niezbędne do przywrócenia obiektowi jego pierwotnych parametrów technicznych i użytkowych, b) minimum roboty niezbędne do utrzymania minimalnych parametrów technicznych i użytkowych obiektu, gwarantujących jego bezpieczną eksploatację, 3) ewentualnie zakwalifikowanie obiektu do przeglądu specjalnego, 4) określenie przydatności użytkowej obiektu. - 8 -
3. Przeglądy szczegółowe należy przeprowadzać w terminach określonych przez Głównego Inżyniera. 4. Przegląd szczegółowy przeprowadza Główny Inżynier wraz z pracownikiem zespołu diagnostycznego, przy ewentualnym udziale innych osób wskazanych przez Głównego Inżyniera. 5. Przeglądowi szczegółowemu podlegają wszystkie elementy obiektu inżynieryjnego. Przed przystąpieniem do przeglądu szczegółowego należy zapoznać się z dokumentacją techniczną i utrzymaniową obiektu. 6. Przegląd szczegółowy wykonuje się poprzez: 1) szczegółową ocenę wizualną poszczególnych elementów obiektu, 2) kontrolne badania własności mechanicznych i chemicznych materiałów, przy użyciu sprzętu stanowiącego wyposażenie Głównego Inżyniera, 3) kontrolne pomiary parametrów geometrycznych obiektu. 7. Dokumentacje przeglądu stanowi Protokół przeglądu szczegółowego, która powinien być przechowywany w Zakładzie Linii Kolejowych przez 5 lat. Wyniki przeglądu szczegółowego należy wprowadzać w terminie 10 dni od dnia jego wykonania do systemu komputerowego wspomagającego zarządzanie obiektami inżynieryjnymi. 8. Przegląd szczegółowy należy przeprowadzać z wykorzystaniem sprzętu stanowiącego wyposażenie Głównego Inżyniera, w skład którego wchodzi sprzęt analogiczny jak pracownik zespołu diagnostycznego oraz oprócz tego: 1) wiertarka elektryczna do drewna, stali i betonu z własnym zasilaniem, komplet wierteł oraz nasadką szlifierską, 2) ponton dla 3 osób z wyposażeniem, 3) drabina metalowa składana 5 m., 4) samochód terenowy, 5) niwelator z wyposażeniem, 6) aparat fotograficzny z lampą błyskową oraz obiektywem o zmiennej ogniskowej, 7) urządzenie do lokalizacji i pomiaru średnic prętów zbrojeniowych oraz ich otuliny (np. Profometr 3 firmy Proceq, model A), 8) urządzenie do pomiaru grubości elementów stalowych (np. INCO MG 230 S), 9) penetrator tłoczkowy, 10) ścinarka obrotowa, 11) lekka sonda dynamiczna, 12) stoper o dokładności 0,1 s, 13) dyktafon, 14) młotek Schmidta NR z zapisem wyników na taśmie papierowej, 15) spoinomierz, 16) urządzenie do pomiaru grubości powłok malarskich (np. Ultrametr A 2001S), 17) zestaw do badań chemicznych betonu. 9. Analizę wyników przeglądu szczegółowego przeprowadza Główny Inżynier. Na podstawie analizy wyników przeglądu szczegółowego formułowane są wnioski dotyczące: 1) wykonanie kolejnego przeglądu szczegółowego obiektu w określonym terminie, 2) wykonania przeglądu specjalnego obiektu lub jego elementów, z podaniem zakresu i terminu takiego przeglądu, 3) rodzaju i zakresu robót remontowych lub modernizacyjnych z oszacowaniem ich kosztu, 4) określenia warunków eksploatacji obiektu. 12. Przegląd specjalny 1. Przedmiotem przeglądu specjalnego są obiekty wytypowane przez Głównego Inżyniera. 2. Przeglądy specjalne obiektów inżynieryjnych powinny być wykonywane, gdy wyniki innych rodzajów przeglądów nie dają wystarczających podstaw do podjęcia decyzji odnośnie dalszych działań utrzymaniowych. Cel i zakres przeglądu jest każdorazowo indywidualnie określany przez Głównego Inżyniera i zatwierdzony przez Dyrektora Zakładu Linii Kolejowych. 3. Terminy wykonania przeglądów specjalnych określane są przez Głównego Inżyniera. 4. Przegląd specjalny wykonywany jest przez specjalistyczne jednostki spoza PKP Polskie Linie Kolejowe S.A. - 9 -
5. W trakcie wykonywania przeglądu specjalnego pracownik zespołu diagnostycznego jest cały czas obecny na obiekcie koordynując działania wykonywane przez Zakład Linii Kolejowych (szczególnie w zakresie bezpieczeństwa ruchu kolejowego oraz osób) oraz obserwując prowadzone badania i pomiary. Główny Inżynier jest obecny na obiekcie w czasie realizacji czynności przeglądu specjalnego. 6. Jednostka podejmująca się wykonania przeglądu musi przedstawić jego projekt zawierający: program, sposób realizacji i przewidywany do wykorzystania sprzęt badawczy na postawie założeń opracowanych przez Głównego Inżyniera i zatwierdzonych przez Dyrektora Zakładu Linii Kolejowych. Projekt przeglądu specjalnego podlega akceptacji przez Głównego Inżyniera i zatwierdzeniu przez Dyrektora Zakładu Linii Kolejowych. 7. Dokumentację przeglądu stanowi Protokół przeglądu specjalnego, która powinien być przechowywany w Zakładzie Linii Kolejowych przez 10 lat oraz Raport z przeglądu specjalnego, który powinien być przechowywany w siedzibie Zakładu Linii kolejowych do czasu rozbiórki obiektu. Dane zawarte w Protokole przeglądu specjalnego należy wprowadzać w terminie 10 dni od dnia zaakceptowania Raportu z przeglądu specjalnego przez Głównego Inżyniera, do systemu komputerowego wspomagającego zarządzanie obiektami inżynieryjnymi. 8. Raport z przeglądu specjalnego musi zawierać analizę wyników przeglądu specjalnego oraz wnioski sformułowane przez wykonawcę przeglądu. Wnioski będące wynikiem przeglądu muszą jednoznacznie wskazywać, czy cel i zakres przeglądu specjalnego został zrealizowany. 9. Na podstawie wyników i wniosków przedstawionych przez wykonawcę przeglądu, Główny Inżynier formułuje szczegółowe wnioski dotyczące: 1) wykonania dodatkowego przeglądu specjalnego o zmienionym zakresie, 2) powtórzenia przeglądu specjalnego przez innego wykonawcę, 3) określenia rodzaju, przedmiaru oraz przybliżonego kosztu robót remontowych lub modernizacyjnych, 4) określenia warunków eksploatacji obiektu. 13. BHP w trakcie przeglądów 1. Podane w niniejszym rozdziale zasady obowiązują przy dokonywaniu wszystkich rodzajów przeglądów obiektów inżynieryjnych. 2. Pracownicy zespołu diagnostycznego oraz Główny Inżynier dokonują przeglądów ściśle według harmonogramu zatwierdzonego przez Dyrektora Zakładu Linii Kolejowych. Każdorazowe odstępstwo od harmonogramu wymaga uzgodnienia przed przystąpieniem do przeglądu. 3. Pracownicy zespołu diagnostycznego oraz Główny Inżynier, a także inni pracownicy biorący udział w przeglądach obiektów inżynieryjnych winni posiadać aktualne badania lekarskie stwierdzające możliwość pracy na wysokości. 4. W trakcie prowadzenia przeglądów każdy pracownik zespołu diagnostycznego oraz Główny Inżynier powinni być wyposażony w sprzęt ochrony osobistej (adekwatnie do rodzaju wykonywanego przeglądu) i mieć założoną kamizelkę ostrzegawczą. Na wyposażenie składa się: 1) hełm ochronny, 2) buty rybackie, 3) szelki bezpieczeństwa z linką zabezpieczającą, 4) rękawice ochronne, 5) okulary ochronne, 6) spodnie i kurtka nieprzemakalna, 7) kombinezon, 8) buty na podeszwie przeciwślizgowej, 9) radiotelefon. 5. Wyjście Głównego Inżyniera lub pracownika zespołu diagnostycznego na szlak należy zgłosić pisemnie dyżurnemu ruchu posterunku sąsiadującego ze szlakiem ( stacją), na którym będzie odbywał się przegląd. W przypadku, gdy niezbędne jest wprowadzenie obostrzeń w prowadzeniu ruchu pociągów (np. konieczność informowania drużyn pociągowych o pracach prowadzonych na obiekcie), przed przystąpieniem do pracy na stacji lub przyległym szlaku Główny Inżynier lub pracownik zespołu diagnostycznego dokonuje czytelnego wpisu do książki D-831 wraz z jego ustnym objaśnieniem. Dyżurny ruchu potwierdza podpisem przyjęcie tego wpisu do wiadomości. - 10 -
6. Przemieszczanie się Głównego Inżyniera lub pracownika zespołu diagnostycznego po szlaku lub stacji oraz praca w obrębie skrajni budowli winno być dokonywane zgodnie z Instrukcją Id-7 (D- 10) oraz Warunkami Id-1 (D-1). 7. Zasadniczym środkiem łączności Głównego Inżyniera lub pracownika zespołu diagnostycznego wykonującego przegląd jest radiotelefon ustawiony na kanale pociągowym lub drogowym. 8. Ze względu na bezpieczeństwo pracy, w trakcie przebywania w obrębie skrajni budowli oraz w jej bezpośrednim sąsiedztwie Główny Inżynier lub pracownik zespołu diagnostycznego powinni pozostawać na nasłuchu na kanale pociągowym. 9. Nawiązanie łączności na kanale pociągowym z dyżurnym ruchu lub maszynistą pojazdu trakcyjnego powinno być ograniczone do przypadków zagrożenia bezpieczeństwa ruchu kolejowego. 10. Przy korzystaniu ze środków radiołączności należy przestrzegać Instrukcji Ie-14 (E-36) i Ir-5 (R- 12), a każdy pracownik zespołu diagnostycznego lub Główny Inżynier powinien być przeszkolony w zakresie znajomości tych instrukcji oraz obsługi radiotelefonu. 11. Przeglądy bieżące pracownik zespołu diagnostycznego może wykonywać jednoosobowo pod warunkiem pracy poza skrajnią budowli linii kolejowych. 12. Przeglądy podstawowe pracownik zespołu diagnostycznego wykonuje z udziałem mostowniczego lub innego pracownika. W przypadku wykonywania prac na torach (tj. w obrębie skrajni budowli linii kolejowej) pracownik zespołu diagnostycznego zarządza sposób zabezpieczenia i oznakowania miejsca tych robót, zgodnie z Warunkami Id-1 (D-1) i Instrukcją Ir-1 (E-1). 13. W trakcie przeglądów szczegółowych i specjalnych obiekty podlegają zabezpieczeniu i oznakowaniu zgodnie z Warunkami Id-1 (D-1) oraz Instrukcją Ir-1 (E-1). 14. Przy wykorzystywaniu w trakcie przeglądów urządzeń mechanicznych itp. obowiązują przepisy BHP stosowne dla danego urządzenia. 15. W przypadku wykonywania przeglądów w obrębie skrajni ruchu ciągów komunikacyjnych innych niż linie (np. skrajni drogowej, tramwajowej, żeglugowej) zajęcie lub ograniczenie skrajni należy uzgodnić z zarządcą ciągu komunikacyjnego. W wyniku uzgodnienia należy zapewnić zabezpieczenie i oznakowanie umożliwiające bezpieczne prowadzenie przeglądów. Rozdział V OGRANICZENIA W EKSPLOATACJI OBIEKTÓW INŻYNIERYJNYCH 14. Zakres stosowania 1. Ustalenia niniejszego rozdziału stosuje się w sytuacji, gdy niezbędne jest ograniczenie parametrów użytkowych obiektów inżynieryjnych ( np. prędkość taboru kolejowego, nacisk osiowy, skrajnia na i pod obiektem, możliwość mijania się i hamowania pociągu itp. ) ze względu na : 1) zły stan techniczny obiektów lub ich elementów, 2) konieczność wykonania na tych obiektach robót utrzymaniowych, których technologia koliduje z możliwością swobodnego prowadzenia ruchu kolejowego,samochodowego,pieszego lub żeglugi śródlądowej, 3) inne zagrożenia bezpiecznej eksploatacji obiektów. 15. Rodzaje ograniczeń eksploatacji obiektów 1. Rozróżnia się następujące rodzaje ograniczeń eksploatacji obiektów : 1) stałe, 2) czasowe. 16. Ograniczenia ruchu taboru kolejowego 1. Wszelkie ograniczenia ruchu taboru kolejowego należy wprowadzać i odwoływać zgodnie z InstrukcjąIr-1 (R 1). 2. Wszystkie ograniczenia eksploatacyjne wprowadza Sekcja Eksploatacji na wniosek Głównego Inżyniera zgodnie z trybem ustalonym dla tworzenia Wykazu Ostrzeżeń Stałych. Tryb ten dotyczy ograniczeń stałych i czasowych, które trwać będą dłużej niż 30 dni. - 11 -
3. Za osygnalizowanie wprowadzonych ograniczeń zgodnie z Instrukcją E 1 odpowiadają Sekcje Eksploatacji. 4. Zmiany i odwoływanie ograniczeń następują w analogicznym trybie jak ich wprowadzenie. 5. W sytuacji nagłego pogorszenia się stanu technicznego obiektu inżynieryjnego lub zaistnienia innego zagrożenia bezpiecznej eksploatacji obiektu, ograniczenie parametrów użytkowych wprowadza się w trybie obowiązującym dla ostrzeżeń doraźnych, o których mowa w Instrukcji Ir- 1 (E-1). 6. Wprowadzenie ograniczenia doraźnego polega na przekazaniu przez pracownika zespołu diagnostycznego lub Głównego Inżyniera wniosku do Naczelnika Sekcji Eksploatacji o ograniczenie na okres nie dłuższy niż 30 dni jednego lub kilku parametrów użytkowych obiektu. 7. Ograniczenie wprowadzone w trybie doraźnym utrzymywane jest do czasu : a) zakończenia robót przywracających obiekt do stanu pozwalającego na eksploatację z pierwotnymi parametrami użytkowymi, ale trwających nie dłużej niż 30 dni, b) wprowadzenia na danym obiekcie ograniczenia stałego- stosuje się wtedy procedurę taką jak przy wprowadzenia ograniczenia stałego. Rozdział VI PLANOWANIE ROBÓT UTRZYMANIOWYCH 17 Określenia podstawowe 1. Podane w 4 definicje robót utrzymaniowych stosowane są w procesie diagnostyki do oceny wpływu robót na stan techniczny i przydatność użytkową obiektów inżynieryjnych. Do planowania działalności utrzymaniowej używa się natomiast określeń rodzajów robót ściśle dostosowanych do systemu finansowego Spółki PKP Polskie Linie Kolejowe S.A. 2. Do planowania i rozliczania działalności utrzymaniowej w zakresie kolejowych obiektów inżynieryjnych wyszczególnia się następujące rodzaje robót : a) konserwacje, b) naprawy bieżące, c) naprawy główne, d) inwestycje 3. Zakresy techniczne poszczególnych rodzajów robót zdefiniowano w 18 4. Analiza zakresu niezbędnych robót musi obejmować aktualny stan obiektu oraz wymagania stawiane przez Warunki Id-2 (D-2), polskie normy i inne uregulowania dotyczące istniejących kolejowych obiektów inżynieryjnych. 5. Podstawę planowania robót konserwacyjnych stanowią wyniki przeglądów podstawowych uzupełnione o wyniki przeglądów bieżących. 6. Plany napraw bieżących i głównych oraz inwestycji sporządza się jako plany roczne, przy czym planowanie tych robót odbywa się w roku poprzedzającym ich realizację. Podstawę planowania napraw oraz inwestycji stanowią wyniki przeglądów szczegółowych i ewentualnie przeglądów specjalnych oraz strategia Spółki PKP Polskie Linie Kolejowe S.A. 18 Definicje i wykazy rodzajów robót 1. Konserwacja obiektów inżynieryjnych obejmuje wszystkie zabiegi zapewniające właściwe warunki funkcjonowania tych obiektów oraz opóźniających ich naturalną degradację. 2. Do najczęściej wykonywanych robót konserwacyjnych zalicza się: 1) usuwanie wszelkich zanieczyszczeń, powodujących nieestetyczny wygląd budowli, 2) utrzymanie w czystości dźwigarów głównych, jezdni, ław i ciosów podłożyskowych, 3) co najmniej raz w roku zmycie strumieniem wody płaskich powierzchni konstrukcji stalowych, na których najczęściej zalegają zanieczyszczenia, 4) oczyszczenie w zimie ze śniegu i lodu pomostu, dźwigarów, jezdni, nisz łożyskowych i łożysk, - 12 -
5) utrzymanie w należytym stanie wszelkich urządzeń wyposażenia obiektów, 6) utrzymanie w drożności urządzeń odwadniających, 7) dokręcanie i smarowanie śrub, 8) miejscowe oczyszczenie z rdzy i częściowe malowanie elementów stalowych szczególnie narażonych na szybką korozję, 9) utrzymanie w należytym stanie znaków wodnych i drogowych, 10) oczyszczenie i smarowanie części tocznych i ślizgowych łożysk, 11) utrzymanie w należytym stanie skarp i stożków nasypów, 12) oczyszczenie dna cieków pod małymi mostami lub w przepustach, 13) usuwanie zanieczyszczeń koryta i brzegów rzeki w otoczeniu podpór mostu, 14) usuwanie roślinności i zanieczyszczeń z obiektów i ich otoczenia, 15) wykonywanie drobnych napraw drenaży i odwodnienia obiektów, 16) utrzymanie w należytym stanie urządzeń wentylacyjnych, 17) spoinowanie wykruszonych fug między cegłami lub ciosami kamiennymi, 18) uzupełnianie małych ubytków muru lub betonu, 19) zakładanie marek kontrolnych lub punktów pomiarowych na obiektach wymagających szczególnych obserwacji, 20) utrzymanie w należytym stanie urządzeń przeciwpożarowych, 21) utrzymanie w należytym stanie urządzeń zabezpieczających przed skutkami wykolejenia taboru, 22) oczyszczanie i smarowanie przyrządów wyrównawczych 3. Naprawy bieżące obiektów inżynieryjnych poprawiają warunki eksploatacji najważniejszych elementów konstrukcyjnych, przywracają nośność niektórych jego elementów konstrukcyjnych oraz poprawiają stan techniczny całego obiektu. 4. Do najczęściej wykonywanych napraw bieżących zaliczane są: 1) wymiana mostownic i chodników, 2) naprawa, wzmocnienie lub wymiana zużytych pojedynczych drugorzędnych elementów konstrukcji stalowej, 3) wymiana uszkodzonych i uzupełnienie brakujących śrub i nitów, 4) zabezpieczenie antykorozyjne konstrukcji stalowej, 5) naprawa uszkodzonych połączeń spawanych, 6) uzupełnienie ubytków konstrukcji masywnych nowymi materiałami, 7) regulacja łożysk i naprawa ciosów, 8) naprawa powierzchniowa podpór masywnych, w tym torkretowanie, 9) naprawa urządzeń odwadniających i izolacji, 10) osadzanie lub wymiana obluzowanych bloków kamiennych, 11) iniekcja pęknięć konstrukcji podpór, 12) obrukowanie stożków nasypów, 13) wymiana pojedynczych ciosów podporowych, 14) naprawa lub wykonanie schodów zejściowych z nasypu, 15) wykonanie umocnienia dna cieku pod obiektem, 16) naprawa i torkretowwanie ścian i sklepień tuneli liniowych, 17) naprawa izolacji, urządzeń odwadniających i wentylacyjnych w tunelach liniowych, 18) naprawa schodów, posadzek i świetlików w przejściach pod torami, 19) naprawa mechanicznych urządzeń odwadniających w przejściach pod torami, 20) wszelkie roboty konserwacyjne, których konieczność wykonania zaistniała w okresie przeprowadzania naprawy bieżącej na danym obiekcie. 5. Naprawy główne obiektów inżynieryjnych polegają na wymianie zasadniczych elementów niekonstrukcyjnych albo wzmocnieniu elementów konstrukcyjnych lub ich częściowej przebudowie (ale bez całkowitej wymiany), co w efekcie przywraca pełne parametry techniczne oraz użytkowe obiektu. 6. Do najczęściej wykonywanych napraw głównych obiektów inżynieryjnych zaliczane są: 1) wzmocnienie stalowej konstrukcji nośnej lub jej elementów, 2) wymiana jezdni na przęsłach stalowych, - 13 -
3) wymiana lub naprawa w większym zakresie stalowych elementów konstrukcji nośnej i jezdni, 4) wzmocnienie konstrukcji nośnej dźwigarów stalowych przez zastosowanie sprężania zewnętrznego lub zespolenia konstrukcji, 5) wzmocnienia połączeń nitowanych lub spawanych przez zastosowanie śrub sprężających, 6) wymiana izolacji jezdni, sklepień i płyt z dostosowaniem systemu odwodnienia do warunków technicznych, 7) wzmocnienie korpusów podpór, 8) wzmocnienie fundamentów podpór, 9) przebudowa ław lub ciosów podłożyskowych, 10) przebudowa lub wzmocnienie sklepień dodatkową powłoką żelbetową, 11) wzmocnienie lub przebudowa elementów konstrukcyjnych tuneli liniowych, 12) całkowita wymiana lub wykonanie nowych urządzeń odwadniających, wentylacyjnych i oświetleniowych w tunelach liniowych, 13) częściowa wymiana ściany oporowej lub powiększenie istniejącej ściany oporowej, 14) wszelkie roboty konserwacyjne oraz naprawy bieżące, których potrzeba wynikła w czasie wykonywania naprawy głównej danego obiektu. 7. Wykonywanie robót inwestycyjnych na obiektach inżynieryjnych polega na przywracaniu pełnych ich parametrów technicznych lub użytkowych poprzez wymianę zasadniczych elementów konstrukcyjnych lub na poprawie ich parametrów użytkowych. 8. Do najważniejszych zadań inwestycyjnych należy zaliczyć: 1) całkowitą wymianę konstrukcji nośnej z dostosowaniem podpór do nowej konstrukcji, 2) dostosowanie konstrukcji do wymogów obowiązującej na danej linii kolejowej skrajni budowli i obciążenia ruchomego, 3) zwiększenie światła poziomego lub pionowego obiektu, 4) wymiana konstrukcji nośnej co najmniej jednego przęsła i podpory, 5) przebudowa mostu lub wiaduktu na przepust lub przejście pod torami, 6) przebudowa przepustu polegająca na zmianie światła i materiału, 7) przebudowa obiektu w nowej lokalizacji, 8) dobudowa obiektu w osi istniejącego, 9) wszelkie konserwacje lub naprawy, których potrzeba wynikła w czasie wykonywania zadania inwestycyjnego na obiekcie inżynieryjnym, 10) wszelkie roboty konserwacyjne albo naprawy, które należy wykonać na obiektach inżynieryjnych, gdy znajdują się one na odcinkach linii kolejowych objętych modernizacją. Rozdział VII WARUNKI FORMALNO-PRAWNE PRZYGOTOWANIA, REALIZACJI I ODBIORU ROBÓT UTRZYMANIOWYCH 19 Uczestnicy procesu budowlanego 1. Uczestnikami procesu budowlanego są w rozumieniu Ustawy Prawo Budowlane: 1) inwestor, 2) inspektor nadzoru inwestorskiego, 3) projektant, 4) kierownik budowy lub kierownik robót 2. Wszyscy uczestnicy procesu budowlanego poza inwestorem, pełniący samodzielne funkcje techniczne w budownictwie takie jak: kierowanie budową i wykonanie nadzoru inwestorskiego muszą posiadać odpowiednie wykształcenie techniczne i praktykę zawodową (dostosowane do rodzaju, stopnia skomplikowania działalności i innych wymagań związanych z wykonywaną funkcją) stwierdzone decyzją Wojewody zwaną dalej uprawnieniami budowlanymi. 3. Wymaganie określone w ust. 2 dotyczy także robót utrzymaniowych będących budową, wykonywanych przez osoby pełniące oficjalnie funkcję kierownika budowy, a także wszystkie osoby pełniące funkcję inspektora nadzoru inwestorskiego nad takimi robotami. - 14 -
20 Podstawowe prawa i obowiązki inwestora 1. Do obowiązków inwestora należy zorganizowanie procesu budowy przez zapewnienie opracowania projektów, uzyskanie pozwolenia na budowę oraz wykonania i odbiorów robót budowlanych przez osoby o odpowiednich kwalifikacjach zawodowych. 2. Inwestor po opracowaniu koncepcji projektowej występuje do właściwych władz z wnioskiem o wydanie decyzji o warunkach budowy i zagospodarowania terenu. Wydanie decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu należy do właściwości gminy (lub miasta), a termin jej wydania wynika z Kodeksu postępowania administracyjnego i wynosi do 2 miesięcy. 3. Inwestor posiadając decyzję o warunkach zabudowy i zagospodarowania przystępuje do opracowania projektu budowlanego celem uzyskania pozwolenia na budowę. Opracowany projekt wraz z wnioskiem o wydania pozwolenia przedstawia Wojewódzkiemu Inspektoratowi Nadzoru Budowlanego, który wydaje pozwolenie na budowę. Decyzja o pozwoleniu na budowę jest jednocześnie zatwierdzeniem projektu budowlanego. Decyzja o pozwoleniu na budowę wygasa, jeśli budowa nie została rozpoczęta przed upływem 2 lat od dnia, w którym decyzja ta stała się ostateczna lub budowa została przerwana na czas dłuższy niż 2 lata. 4. Inwestor spełniający warunki do uzyskania pozwolenia na budowę może żądać wydania odrębnej decyzji o zatwierdzeniu projektu budowlanego poprzedzającego wydania decyzji o pozwoleniu na budowę. Decyzja ta ważna jest na czas w niej oznaczony, lecz nie dłużej niż rok. 5. W przypadku konieczności dokonania zmiany projektu budowlanego (w tym także w trakcie trwania budowy) inwestor musi uzyskać na to zgodę wydającego pozwolenie na budowę. 6. Przy realizacji robót na obiektach mostowych wszelkich typów obowiązkiem inwestora jest ustanowienie inspektora nadzoru inwestorskiego. 7. Przy budowie obiektu inżynieryjnego wymagającego ustanowienia inspektorów nadzoru w zakresie różnych specjalności inwestor wyznacza jednego z nich jako koordynatora ich czynności na budowie. 8. Inwestor może zobowiązać projektanta do sprawowania nadzoru autorskiego. 9. Inwestor ma obowiązek zawiadamiać Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Budowlanego o terminie rozpoczęcia i zakończenia robót na 7 dni przed tym terminem. Składając zawiadomienie o rozpoczęciu robót jest obowiązany wystąpić o wydanie dziennika budowy. Wojewódzki Inspektor Nadzoru Budowlanego wydaje dziennik w terminie 3 dni od dnia wystąpienia, za zwrotem kosztów związanych z jego przygotowaniem. 21 Nadzór inwestorski A. Rola nadzoru inwestorskiego 1. Do podstawowych obowiązków inspektora nadzoru inwestorskiego należy: 1) reprezentowanie inwestora na budowie przez kontrolowanie zgodności jej realizacji z umową, projektem i pozwoleniem na budowę, przepisami i Polskimi Normami oraz zasadami wiedzy technicznej, 2) sprawdzanie jakości wykonywanych robót, wbudowanych wyrobów, a w szczególności zapobieganie zastosowaniu wyrobów wadliwych i niedopuszczalnych do obrotu i stosowania w budownictwie, 3) sprawdzanie i odbiór robót ulegających zakryciu lub zanikających, uczestnictwie w próbach urządzeń technicznych oraz przygotowanie i udział w czynnościach odbioru gotowych obiektów budowlanych i przekazywania ich do użytkowania, 4) potwierdzania faktycznie wykonanych robót oraz usunięcia wad, a także, na oddzielne żądanie inwestora, kontrolowanie rozliczeń budowy. 2. Inspektor nadzoru ma prawo: 1) wstępu na teren budowy oraz do zakładów związanych z realizacją robót, 2) wydawać kierownikowi budowy polecenia potwierdzone wpisem do dziennika budowy dotyczące usunięcia nieprawidłowości i zagrożeń, wykonania prób lub badań, także wymagających odkrycia robót lub elementów zakrytych oraz przedstawienia ekspertyz dotyczących prowadzonych robót, dowodów dopuszczenia do stosowania w budownictwie mostowym wyrobów oraz urządzeń technicznych. - 15 -
3) Podejmować decyzję dotyczące zagadnień technicznych i ekonomicznych związanych z budową w ramach projektu i obowiązujących przepisów, 4) Żądać od kierownika budowy dokonania poprawek lub ponownego wykonania wadliwie wykonanych robót w przypadku, gdy ich kontynuacja mogła wywołać zagrożenie lub niedopuszczalną niezgodność z projektem lub pozwoleniem na budowę. B. Uprawnienia i obowiązki inspektora nadzoru w okresie poprzedzającym realizację budowy 1. Inspektor nadzoru rozpoczyna swoje czynności od zaznajomienia się z dokumentacją projektową, umową na wykonanie robót, warunkami pozwolenia na budowę jak również z terenem, jego uzbrojeniem i istniejącymi urządzeniami przed wejściem wykonawcy na plac budowy. 2. W razie stwierdzenia w dokumentacji wad lub niedokładności względnie celowości zastosowania innych rozwiązań niż przewidziane w celu osiągnięcia oszczędności i obniżenia kosztów budowy inspektor nadzoru jest zobowiązany zwrócić się do inwestora z wnioskiem o przeprowadzenie w dokumentacji zmian. 3. Inspektor nadzoru jest obowiązany przekazać kierownikowi budowy dziennik budowy wraz z wypełnioną jego częścią tytułową przed umownym terminem rozpoczęcia robót. 4. Inspektor nadzoru przekazuje protokolarnie w imieniu inwestora lub uczestniczy w przekazaniu kierownikowi terenu budowy wraz ze znajdującymi się na nim budynkami, urządzeniami i materiałami. Przekazaniu podlegają również punkty osnowy geodezyjnej, dokumentacja prawna oraz mapa sytuacyjna. 5. Inspektor jest obowiązany dopilnować i odnotować w dzienniku budowy: 1) wyznaczenia w terenie osi obiektu przez służbę geodezyjną, 2) sprawdzenie przez służbę geodezyjną wytyczonych przez wykonawcę osi oraz rzędnych poszczególnych elementów obiektu. C. Uprawnienia i obowiązki inspektora nadzoru w okresie realizacji budowy 1. Inspektor nadzoru w trakcie trwania budowy sprawuje kontrolę nad jej przebiegiem w zakresie niezbędnym dla zabezpieczenia interesów inwestora i przyszłych użytkowników. 2. Do podstawowych obowiązków inspektora nadzoru należy: 1) kontrola jakości wykonywanych robót, wbudowanych elementów i stosowanych materiałów, zgodności robót z warunkami pozwolenia na budowę, przepisami techniczno- budowlanymi, normami, zasadami bezpieczeństwa oraz zasadami współczesnej wiedzy technicznej, 2) kontrola zgodności wykonywanych robót z dokumentacją projektową oraz umową, 3) kontrola zgodności przebiegu robót z obowiązującym harmonogramem oraz terminowości ich wykonania, 4) kontrola ilości i wartości wykonywanych robót przed odbiorem zakończonego przedmiotu umowy, 5) kontrola prawidłowości prowadzenia dziennika budowy i dokonywania w nim zapisów stwierdzających wszystkie okoliczności mające znaczenie dla oceny właściwego wykonania robót, 6) w przypadku odkrycia nie zinwentaryzowanych obiektów zabytkowych ich zabezpieczenie i niezwłoczne powiadomienie wojewódzkiego konserwatora zabytków. 3. Inspektor nadzoru powinien nadzorować budowę w takich odstępach czasu, aby była zapewniona skuteczność nadzoru. Częstotliwość i terminy pobytu inspektora nadzoru na budowie określają odpowiednie przepisy oraz inwestor. 4. W czasie każdego pobytu na budowie inspektor nadzoru ma obowiązek dokonania bieżącego przeglądu dziennika budowy oraz potwierdzenia swojej bytności i dokonanych czynności stosownym wpisem. 5. Jeżeli na budowie działa kilku inspektorów nadzoru poszczególni inspektorzy nadzoru mają prawo dokonywania zapisów w dzienniku budowy wyłącznie w zakresie powierzonych im czynności. 6. Inspektor nadzoru w porozumieniu z kierownikiem budowy rozstrzyga wątpliwości natury technicznej powstałe w toku wykonywania robót, zasięgając w razie potrzeby opinii autora projektu bądź rzeczoznawców. W sprawach objętych zakresem nadzoru autorskiego inspektor nadzoru działa w uzgodnieniu z przedstawicielem nadzoru autorskiego. 7. Inspektor nadzoru może wprowadzić poprawki projektu budowlanego nie powodujące zwiększenia kosztów robót, nie mające wpływu na zasadnicze rozwiązanie konstrukcyjne i nie powodujące - 16 -
pogorszenia użyteczności i bezpieczeństwa obiektu. Czyni to w porozumieniu z autorem projektu oraz kierownikiem budowy dokonując odpowiedniego wpisu w dzienniku budowy i wnosząc poprawki w dokumentacji projektowej. 8. Inspektor nadzoru ma obowiązek sprawdzania posiadania przez kierownika budowy odpowiednich dokumentów (atestów, świadectw jakości, wyników badań) dotyczących dostarczanych elementów konstrukcyjnych i innych wyrobów, jak też dokonuje oceny jakości tych elementów na placu budowy lub w wytwórni przed ich wbudowaniem. W razie braku dokumentów lub wątpliwości co do jakości elementów, inspektor nadzoru ma obowiązek żądania od wykonawcy odpowiednich badań i przedstawienia ekspertyzy technicznej. 9. Inspektor nadzoru ma obowiązek czuwania nad przestrzeganiem zakazu wbudowywania materiałów i wyrobów niedopuszczonych do stosowania w budownictwie. 10. Inspektor nadzoru ma obowiązek wykazywać inicjatywę, osiągać oszczędności i obniżki kosztów budowy oraz ujawniać występujące na budowie nieprawidłowości i przeciwdziałać im. 11. W razie stwierdzenia niezgodności wykonywania robót budowlanych z dokumentacją projektową, nieprawidłowości procesów technologicznych, użycia niewłaściwych materiałów, wad w wykonaniu lub prowadzeniu robót w sposób powodujący podwyższenie kosztów bądź mogących narazić inwestora na straty, inspektor nadzoru zwraca na to uwagę kierownikowi budowy i podejmuje niezbędne decyzję, które wpisuje do dziennika budowy zaznaczając termin ich wykonania i zawiadamia o nich na piśmie inwestora, wykonawcę robót i autora projektu. 12. Inspektor nadzoru ma obowiązek każdorazowo zawiadomić właściwy organ nadzoru budowlanego o wypadku naruszenia prawa budowlanego, stwierdzonych w trakcie budowy nieprawidłowościach dotyczących bezpieczeństwa budowy i ochrony środowiska, a także o rażących uchybieniach technicznych. 13. W razie konieczności wykonania robót dodatkowych lub zamiennych inspektor nadzoru spisuje wspólnie z kierownikiem budowy protokół konieczności, podając przybliżony koszt tych robót i w porozumieniu z projektantem wnioskuje do inwestora w sprawie ich wykonania oraz opracowania w miarę potrzeby uzupełnienia projektu budowlanego. 14. Jeżeli konieczność wykonania robót dodatkowych wynika z potrzeby zapobieżenia bezpośredniemu niebezpieczeństwu, zabezpieczenia robót już wykonanych lub uniknięcia strat inspektor nadzoru powiadamia niezwłocznie inwestora. 15. Inspektor nadzoru dokonuje kontroli ilości i jakości materiałów uzyskanych z rozbiórki, uzgadnia z kierownikiem budowy zakres wykorzystania tych materiałów na budowie oraz przedstawia inwestorowi spis materiałów z rozbiórki nie zagospodarowanych na budowie i pozostawionych do dyspozycji inwestora. 16. Inspektor nadzoru ma obowiązek sprawdzania robót ulegających zakryciu lub zanikających najpóźniej w ciągu trzech dni roboczych od ich zgłoszenia przez kierownika budowy zapisem w dzienniku budowy. 17. Inspektor nadzoru może żądać wykonania przez wykonawcę na jego koszt odkrywek elementów robót budzących wątpliwości w celu sprawdzenia jakości ich wykonania, jeżeli wykonanie tych robót nie było zgłoszone do sprawdzenia przed zakryciem, a także dokonania prób niszczących wykonanych robót (odkucia, wycinki). 18. Inspektor nadzoru ma obowiązek sprawdzania i potwierdzania wykonania określonych w umowie etapów inwestycji, obiektów lub ich części nie stanowiących odrębnych elementów odbioru w zakresie, w jakim zgodnie z umową mają one być przedmiotem odrębnego fakturowania. 19. Inspektor nadzoru ma obowiązek stwierdzenia wykonania przez służbę geodezyjną powykonawczych pomiarów inwentaryzacyjnych, a także sprawdzenia zgodności usytuowania obiektu z projektem technicznym. Wykonanie tej czynności inspektor nadzoru stwierdza zapisem w dzienniku budowy. 20. Inspektor nadzoru inwestorskiego danej budowy ma obowiązek: 1) uczestniczenia w przeprowadzanych przez wykonawcę próbach i odbiorach technicznych, 2) stwierdzania aktualnego stanu robót w razie przerwy w robotach oraz w innych wypadkach, gdy zachodzi potrzeba ustalenia ilości i wartości robót w zakresie niezbędnym do rozliczeń z inwestorem, 3) bieżącego potwierdzania zapisów dokonywanych przez kierownika budowy w książce obmiarów. - 17 -