I. KARTA PRZEDMIOTU. Nazwa przedmiotu: RATOWNICTWO MORSKIE. Kod przedmiotu: Xr. Jednostka prowadząca: Wydział Nawigacji i Uzbrojenia Okrętowego. Kierunek: Nawigacja 5. Specjalność: Wszystkie specjalności na kierunku Nawigacja 6. Moduł: podstawowy, uzupełniający STCW 7. Poziom studiów: I-go stopnia 8. Forma studiów: stacjonarne 9. Semestr studiów: IV 0. Profil: praktyczny. Prowadzący: Jacek BARANOWSKI. Data aktualizacji: 9.07.0 CELE PRZEDMIOTU Zgodnie ze specyfikacją minimalnych norm kompetencyjnych dla oficerów zajmujących stanowiska I oficera i kapitana zawartą w Konwencji STCW 978/95 oficer nadzorujący winien legitymować się: gruntowną znajomością podstawowych pojęć i przepisów dotyczących bezpieczeństwa pracy na statku; ochrony życia i opieki medycznej, a także umiejętnością praktycznego wykonywania obowiązków alarmowych oraz prowadzenia szkolenia w zakresie postępowania w sytuacjach zagrożenia. C C C C C5 C6 EK EK Znajomość międzynarodowych i krajowych uregulowań prawnych dotyczących ratownictwa morskiego Znajomość organizacji akcji ratunkowej i ratowniczej w sytuacji bezpośredniego zagrożenia statku i załogi i pasażerów Znać organizację służb SAR. Znać podstawowe charakterystyki techniczne środkow SAR i zasady wspołdziałania ze służbami atowniczymi; Posługiwać się międzynarodowymi procedurami współdziałania i koordynacji w ratownictwie morskim oraz zachować się na statku w sytuacjach zagrożenia Znajomość sprzętu ratunkowego i ratowniczego statku. Znajomość postanowień IAMSAR dotyczących prowadzenia akcji ratowniczej. Wykonywanie podstawowych kalkulacji i obliczeń ratowniczych. Znajomość matematyki i fizyki na poziomie szkoły średniej. Ukończenie kursu ITR WYMAGANIA WSTĘPNE W ZAKRESIE WIEDZY, UMIEJĘTNOŚCI I INNYCH KOMPETENCJI Znajomość nawigacji w zakresie programu przedmiotu Nawigacja I. EFEKTY KSZTAŁCENIA Student zna akty prawne regulujące ratownictwo morskie. Zna elementy systemu bezpieczeństwa na morzu. Student zna organizację i funkcjonowanie systemu SAR i zasady współpracy ze służbami ratowniczymi.
EK EK EK5 EK6 Student zna zasady współpracy międzynarodowej w rejonie Morza Bałtyckiego w zakresie ratowania życia na morzu. Student zna wyposażenie ratunkowe i ratownicze statku zgodnie z wymaganiami zawartymi w konwencji Solas 7. Student zna i rozumie postępowanie załogi w sytuacjach zagrożenia, po wejściu na mieliznę, zna sposoby ściągania jednostek z mielizny. Student zna zasady planowania i prowadzenia akcji ratowniczej zgodnie z IAMSAR. STRUKTURA PRZEDMIOTU Forma zajęćwykłady Forma zajęććwiczenia Forma zajęćlaboratoria EK W EK W EK W EK W EK W5 6 C, C EK W6 L EK W7 L EK5 W8 EK6 W9 EK6 W0 EK6 W EK6 W EK6 W EK6 W C Suma 8 TREŚCI PROGRAMOWE Odpowiada przedmiotowi.. Rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dn. lipca 005 z późniejszymi zmianami w sprawie programów szkoleń i wymagań egzaminacyjnych w zakresie kwalifikacji zawodowych marynarzy wg konwencji STCW
W W W W W5 W6 W7 W8 W9 W0 W W W Wprowadzenie do przedmiotu, instytucje ratownictwa morskiego przesłanki odrębności zasad prawnych ratownictwa morskiego Podstawy prawne ratownictwa morskiego; konwencja SAR 79, Solas 7, ustawa o bezpieczeństwie morskim, rozporządzenie Rady Ministrów 5 września 00 r. w sprawie szczegółowych zasad wykonywania zadań poszukiwawczych i ratowniczych, unormowania prawne Unii Europejskiej, Regulamin Rady SAR, unormowania prawne w zakresie udziału sił i środków Marynarki Wojennej w akcjach ratowniczych. System bezpieczeństwa na morzu i jego elementy (AMVER, COSPAS SARSAT, GMDSS, NAVTEX) Organizacja i funkcjonowanie systemu SAR, model służby ratowania i poszukiwania zgodnie z IMO, model MSPiR struktura organizacyjna ratownictwa morskiego MW. Siły i środki w polskim systemie ratowniczym Współpraca międzynarodowa w rejonie Morza Bałtyckiego w zakresie ratowania życia na morzu, przegląd sił i środków ratowniczych (Niemcy, Dania, Szwecja, Rosja, Finlandia, Łotwa, Estonia, Litwa) Postanowienia rozdziału III Konwencji SOLAS w zakresie wyposażenia ratunkowego oraz Kodeksu LSA. Wyposażenie ratownicze statku; wymagania zawarte w konwencji, wymagania Urzędów Morskich. Plan postępowania w sytuacjach zagrożenia, ochrona życia ludzkiego. Postępowanie w sytuacjach zagrożenia, opieka nad pasażerami. Rozkłady alarmowe. Obowiązki alarmowe załogi. Prawidło 0 rozdziału V Konwencji SOLAS "Wzywanie pomocy w niebezpieczeństwie". Obowiązki i sposób postępowania. Pomoc statkowi w niebezpieczeństwie. Postępowanie w niebezpieczeństwie i ratownictwo morskie. IAMSAR. Osadzenie statku na brzegu lub mieliźnie. Środki ostrożności. Wejście na mieliznę. Sposoby ratowania statku unieruchomionego na mieliźnie. Ściąganie statku z mielizny; postępowanie załogi w czasie i po wejściu na mieliznę, sposób ściągania jednostek z mielizny, dokumentacja. Raport kapitana Zderzenie. Postępowanie bezposrednio przed i po zderzeniu.pożar i eksplozja, opuszczanie statku, sterowanie awaryjne, przygotowanie do holowania statku własnego lub obcego Manewry w czasie alarmu człowiek za burtą ; sygnał alarmowy, postępowanie oficera wachtowego, rodzaje manewrów. Rozkłady opuszczenia statku, sygnały. Zbrojne napady rabunkowe na statki. Ratowanie ludzi ze statku w niebezpieczeństwie. Pomoc statkom w niebezpieczeństwie. Sytuacje zagrożenia w porcie Przetrwanie na morzu; klimaty, hipotermia, walka o przetrwanie, zasada trzymania się miejsca wypadku, postawa dowódcy, wachta obserwacja, utrzymanie środka ratunkowego, gospodarka zapasami, rozmieszczenie osób na środkach ratunkowych, użycie środków wzywania pomocy, pierwsza pomoc, choroba morska itp. Ratowanie ludzi ze statku w niebezpieczeństwie. Opuszczanie statku. Taktyka ewakuacji ludzi przez siły nawodne, lotnicze i lądowe; ratowanie osób przy wykorzystaniu sprzętu statkowego/ okrętowego, jednostek ratowniczych, podnoszenie osób z wody przy dużym falowaniu, z użyciem śmigłowców i samolotów, przy użyciu siły i środków brzegowych stacji ratowniczych W Ratowanie mienia - kwalifikacja, wynagrodzenie. Ratowanie morskie i wydobywanie mienia z morza, pojęcie wrak uregulowanie wg Kodeksu Morskiego, konwencja Salvage, uregulowanie wg ustawy o obszarach morskich RP i administracji morskiej penetracja wraków. Umowy ratownicze. Sposoby ratowania statku unieruchomionego na morzu. Umowy o holowaniu. Morskie holowania ratownicze, przygotowanie statku do holowania.
C C L L Urządzenia do wodowania środków ratunkowych, systemy ewakuacyjne (Selantic Evacuation System SES), morski system ewakuacyjny, system Marin - ARK Wyposażenie ratownicze statku; wymagania zawarte w konwencji Solas 7, międzynarodowy Kodeks Środków Ratunkowych, wymagania Urzędów Morskich, kwalifikacje kierowników zbiorowych środków ratunkowych. Piktogramy Postępowanie w sytuacjach zagrożenia. Plan postępowania w sytucjach zagrożenia. Rozkłady alarmowe. Obowiązki alarmowe załogi. Opieka nad pasażerami. Organizacja akcji poszukiwawczo ratowniczej (IAMSAR) C Kolokwium NARZĘDZIA DYDAKTYCZNE Notebook z projektorem. Prezentacje multimedialne. Rzutnik światła dziennego i foliogramy Tablica i kolorowe pisaki Rozkłady alarmowe statków SPOSOBY OCENY (F-FORMUJĄCA, P-PODSUMOWUJĄCA) P Kolokwium EK EK6 F Zaliczenie ćwiczeń EK P Zaliczenie laboratorium EK5, EK6 Forma aktywności OBCIĄŻENIE PRACĄ STUDENTA Średnia liczba na zrealizowanie aktywności semestr IV razem Godziny kontaktowe z nauczycielem 6 6 Przygotowanie się do wykładów i ćwiczeń 8 8 Samodzielne opracowanie zagadnień Rozwiązywanie zadań domowych 8 8 SUMA GODZIN W SEMESTRZE 7 r.a 7 PUNKTY ECTS W SEMESTRZE r.a LITERATURA PODSTAWOWA I UZUPEŁNIAJĄCĄ J. Czajkowski, A. Pławski Alarmowanie i naprowadzanie na rozbitków w Systemie GMDSS Gdynia, 995 r.
5 6 7 8 9 0 Daniel Duda Łodzie ratunkowe i ratownicze WSM Gdynia 999 r. Daniel Duda Problemy ratowania brzegowego Dowództwo Marynarki Wojennej II Konferencja Morska Gdynia 999 r. Daniel Duda Nowa generacja statków ratowniczych VI Konferencja Morska Dowództwa Marynarki Wojennej Gdynia 00 r. M. KOZIŃSKI - Kodeks Morski SDKAM w Gdyni Gdynia 00 Jerzy Puchalski Poradnik Ratownika Morskiego Wydawnictwo Trademar. Gdynia, 00 Międzynarodowa konwencja o Bezpieczeństwie Życia na Morzu (Solas7). Polski Rejestr Statków. Gdańsk 006 r Międzynarodowy Kodeks Środków ratunkowych (Kodeks LSA) Polski Rejestr Statków. Gdańsk, 999 r. IAMSAR Międzynarodowy Lotniczy i Morski Poradnik Poszukiwania i Ratowania. Wydawnictwo Trademar. Gdynia 00 r. Ustawa z dnia 9 listopada 000 r. o bezpieczeństwie morskim (Dz. U. z dnia grudnia 000 r. 00. 09. poz. 56) Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia grudnia 00 r. w sprawie szczegółowej organizacji Morskiej Służby Poszukiwania i Ratownictwa z dnia 8 grudnia 00 r. Minister Infrastruktury Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia grudnia 00 r. w sprawie szczegółowych warunków bezpiecznego uprawiania żeglugi przez statki morskie (Dz. U. z dnia 0 Grudnia 00 r. Ustawa z dnia 8 sierpnia 0 o bezpieczństwie morskim PROWADZĄCY PRZEDMIOT (IMIĘ, NAZWISKO, ADRES E-MAIL) mgr inż.jacek Baranowski