BIULETYN INFORMACYJNY nr 07/2013 Wydziału Promocji Handlu i Inwestycji Ambasady RP w Dublinie Lipiec 2013 r. I. GOSPODARKA IRLANDII 1. Podsumowanie Irlandzkiej Prezydencji w Radzie UE Przewodniczący Komisji Europejskiej Jose Manuel Barroso podsumował sześciomiesięczną Prezydencję Irlandii w Radzie UE jako bardzo intensywną, której efekty, mówią same za siebie. Według irlandzkich mediów najbardziej znaczącym osiągnięciem było ustalenie z Parlamentem Europejskim nowego budżetu na lata 2014-2020, gdzie udało się wynegocjować 960 mld EUR na finansowanie tworzenia nowych miejsc pracy oraz wzrostu gospodarczego (Investment Framework for Jobs and Growth). Premier Irlandii Enda Kenny podkreślił, iż Irlandia wywiązała się z agendy dotyczącej stabilności, rynku pracy oraz wzrostu gospodarczego doprowadzając do 200 porozumień ws. wspólnych programów, w tym do przyjęcia ponad 80 aktów prawnych UE. Poniżej przedstawiamy niektóre ważniejsze dokonania irlandzkiej Prezydencji: Porozumienie ws. budżetu 2014-2020 - w dniu 27 czerwca 2013 r. premier Enda Kenny osiągnął porozumienie z Parlamentem UE oraz Komisją Europejską dot. budżetu UE na następne siedem lat. Budżet w wysokości 960 mld EUR przeznaczony będzie na programy: infrastrukturalne, spójności, edukacji, badań i rolnictwa. Przeciwdziałanie bezrobociu wśród młodzieży - wzrost gospodarczy i rynek pracy były głównymi elementami rządowej agendy, ze szczególnym uwzględnieniem sytuacji młodych ludzi. W lutym br. ministrowie krajów UE doszli do porozumienia ws. programu Gwarancje dla Młodych (Youth Guarantee Scheme), przeznaczając 8 mld EUR na poprawę sytuacji na rynku pracy wśród młodzieży. Program ma na celu m.in. zapewnienie każdej młodej osobie (do 25. roku życia) możliwość odbycia stażu lub praktyk, by lepiej dostosować się do rynku pracy. Zmiany w bankowości - w marcu br. osiągnięto porozumienie ws. jednolitego nadzoru bankowego (Single Bank Supervisory Mechanism), dające Europejskiemu Bankowi Centralnemu (EBC) uprawnienia do kontroli banków strefy euro. W ramach porozumienia, banki posiadające aktywa o wartości przekraczającej jedną piątą PKB będą bezpośrednio nadzorowane przez EBC, zamiast przez krajowe organy nadzoru. Kolejne znaczące decyzje to ustalenie limitów kapitałowych dla banków oraz zwiększenie ochrony ich klientów. Traktat handlowy UE - USA - jednym z ważniejszych osiągnięć Prezydencji było uzgodnienie mandatu do negocjacji traktatu handlowego pomiędzy Unią Europejską a Stanami Wydział Promocji Handlu i Inwestycji Ambasady RP w Dublinie 4 the Vicarage, St. John s Road, Dublin 4, IRELAND Tel: +353 1 269 1370 Fax: +353 1 269 7662 E-mail: dublin@trade.gov.pl www.dublin.trade.gov.pl
Zjednoczonymi (Transatlantic Trade and Investment Partnership, TTIP), który przyczynić się ma do tworzenia nowych miejsc pracy, pobudzenia wzrostu gospodarczego oraz wzrostu konkurencyjności po obu stronach Atlantyku. Minister Pracy, Przedsiębiorczości i Innowacji - Richard Burton ocenił, że w wyniku traktatu Irlandia zyska ok. 800 mln EUR oraz przyczyni się on do utworzenia w tym kraju 4 tys. nowych miejsc pracy. Kwestie kredytów mieszkaniowych - aby uniknąć kolejnej bańki inwestycyjnej na rynku nieruchomości ustalono nowe zasady dotyczące kredytów hipotecznych, skupiając się na udoskonaleniu wymiany informacji, tak by klient mógł uzyskać wszelkie niezbędne dane przed popisaniem umowy. Dyrektywa UE ma zapewnić klientom lepszy dostęp do informacji odnośnie ofert różnych instytucji finansowych, w tym również zagranicznych. Uznawanie zawodowych kwalifikacji w kraju i za granicą - irlandzka Prezydencja osiągnęła porozumienie z Parlamentem Europejskim ws. wzajemnego uznawania kwalifikacji zawodowych obowiązujących w poszczególnych krajach członkowskich m.in. poprzez wprowadzenia European Professional Card. Cyfrowa Prezydencja - sektor technologii cyfrowych był od początku Prezydencji traktowany priorytetowo, jako ważny czynnik pobudzania wzrostu gospodarczego oraz tworzenia nowych miejsc pracy. Główny postęp osiągnięto w pracach nad stworzeniem elektronicznej identyfikacji (e-identification) przez Europejską Agencję ds. Bezpieczeństwa Sieci i Informacji (European Network and Information Security Agency- ENISA), a także nad wykorzystywaniem informacji z sektora publicznego. Zwiększenie ochrony danych ma przyczynić się zarówno do wzrostu zaufania klientów do zakupów on-line, jak też zachęcić przedsiębiorców do cyfryzacji swoich firm. Energia, transport i środowisko - porozumienia w obszarze energii i środowiska dotyczyły przede wszystkim bezpieczeństwa wydobycia oraz produkcji ropy i gazu ziemnego, a także kwestii dot. emisji gazów cieplarnianych przez sektor lotniczy. Prezydencja kontynuowała ponadto prace zmierzające do poprawy jakości wody, poprzez wynegocjowanie zmian w Dyrektywnie Wodnej (Priority Substances in Water Directive). Zawarto również porozumienie w sprawie Transeuropejskiej Sieci Transportowej (Trans-European Networks Transport TENT Guidelines), która pomoże poprawić globalną konkurencyjność Europy. 2. Spadek dochodu narodowego Irlandii w I kw. 2013 r. Według wstępnych danych opublikowanych przez Central Statistics Office Produkt Krajowy Brutto (PKB) Irlandii w I kwartale 2013 r. w porównaniu z IV kwartałem ub. r. spadł o 0,6%. Natomiast Produkt Narodowy Brutto (PNB) w tym samym okresie wzrósł o 2,9%. Jednak w porównaniu do wyników z I kwartału w ubiegłym roku PKB spadł o 1,3%, ale PNB wzrósł aż o 5,5%. W I kwartale br. w stosunku do poprzedzającego kwartału gospodarka irlandzka odnotowała wzrosty w następujących sektorach: rolnictwie, leśnictwie i rybołówstwie (+4,8%), w przemyśle (w tym budownictwie) (+2,1%), pozostałych usługach (+1,6%) oraz dystrybucji, transporcie, branży IT, łączności (+0,1%). W tym samym czasie spadki wystąpiły w budownictwie (-2%), oraz administracji publicznej oraz sektorze obronnym (-1,5%). W stosunku do IV kwartału poprzedniego roku po pierwszych trzech miesiącach br. spożycie indywidualne zmalało o 3%, a inwestycje kapitałowe spadły o 7,4% przy jednoczesnym 2
zmniejszeniu się poziomu eksportu netto o 1.021 mln EUR. Natomiast niewielki wzrost odnotowano w wydatkach rządowych (+0,3%). Porównując wyniki za I kw. br. z I kw. 2012 r. należy stwierdzić, że spadki wystąpiły w następujących sektorach: przemyśle (w tym budownictwie) (-5,8%), rolnictwie, leśnictwie i rybołówstwie (-5,4%) oraz administracji publicznej i sektorze obronnym (-3,1%). W tym samym okresie wzrost odnotowano w dystrybucji, transporcie, branży IT i łączności (+3,9%) oraz pozostałych usługach (+3,7%). W I kw. br. w stosunku do wyników z I kw. 2012 r. spadki wystąpiły w spożyciu indywidualnym (-1,6%), w wydatkach rządowych (-1,8%) oraz inwestycjach kapitałowych (-19,8% w wyniku znacznego zmniejszenia importu samolotów). W porównywanym okresie wystąpił także spadek poziomu eksportu netto o 300 mln EUR. 3. Irlandia stawia na cyfryzację W dniu 11 lipca 2013 r. irlandzki Minister Komunikacji, Energii i Zasobów Naturalnych Pat Rabbitte zaprezentował krajową strategię cyfrową mającą na celu spowodować, by Irlandczycy i irlandzkie firmy "działały więcej online". Minister przyznał, że cyfrowa część gospodarki rośnie w tempie 16% rocznie czyli 10 razy szybciej od całości i obecnie wytwarza 4,4% irlandzkiego PKB. Stąd też powinna stać w centrum odnowy gospodarczej kraju, tym bardziej, że wg badań małe firmy rosną dwukrotnie szybciej, jeżeli wykorzystują nowoczesne technologie. Wg ministra tylko 23% małych irlandzkich firm prowadzi sprzedaż online. Irlandzcy konsumenci wydają rocznie 3,7 mld EUR w sieci, z czego 70% trafia zagranicę. Nowa strategia ma pomóc 10.000 irlandzkich firm zaistnieć w Internecie oraz 2.000 rozbudować istniejące usługi m. in. dzięki bonom do wartości 2.500 EUR, które firmy będą mogły wykorzystać na pokrycie kosztów zaistnienia lub rozwijania działalności w sieci. Strategia ma też wskazać doświadczenia innych krajów w zakresie budowania społeczeństwa cyfrowego (m. in. Singapuru i Korei Płd.). Strategia obejmuje też ukończenie instalacji Internetu szerokopasmowego (100Mbps) w szkołach, co ma pomóc we współdzieleniu zasobów edukacyjnych, korzystaniu z globalnych źródeł wiedzy i pomóc zwiększyć zaangażowanie uczniów. Ponadto uruchomiona zostanie kampania informacyjna przedstawiająca irlandzkiemu społeczeństwu i firmom zalety korzystania z Internetu oraz program dotacji do szkoleń. 4. Ceny produktów spożywczych w Irlandii jednymi z najwyższych w Europie Eurostat, urząd statystyczny UE, pod koniec czerwca 2013 r. ogłosił wyniki badań cen żywności, alkoholu i papierosów w 37 krajach europejskich. Badanie przeprowadzono w 2012 r. i uwzględniono w nim ponad 500 porównywalnych produktów. Według raportu Eurostat ceny żywności, alkoholu i papierosów w Irlandii są jednymi z najwyższych w Europie. Żywność i napoje niealkoholowe objęte badaniem w Irlandii okazały się o 18% droższe od średniej UE. Zielona Wyspa plasuje się na piątej pozycji za Danią (+43% - powyżej średniej UE), Szwecją (+24%), Austrią (+20%) i Finlandią (+19%). Dla porównania w Polsce mamy jedne z najniższych cen żywności w Europie (-39%). W Irlandii ceny poszczególnych towarów, takich jak: pieczywo, płatki śniadaniowe, mięso, mleko, sery i jajka są od 10% do 19% wyższe 3
niż w innych krajach. W Polsce dla odmiany powyższe towary są najtańsze w całej UE. Ich ceny są o prawie połowę niższe. Jeśli chodzi o papierosy, to w Irlandii ich ceny są najwyższe w całej UE (+99%) - prawie dwukrotnie wyższe niż średnia w UE. W Polsce dla porównania papierosy są znacznie tańsze (- 42%). Podobnie sprawa wygląda z alkoholem, za który w Irlandii trzeba płacić o 62% więcej niż średnia UE. W Polsce ceny alkoholu zbliżają się do przeciętnej. Powyższe dane, jak i obecność w Irlandii ok. 150 tys. polskich obywateli, tłumaczą znaczący udział towarów rolno-spożywczych w polskim eksporcie do Irlandii, który w ubiegłym roku wyniósł 194 mln EUR, co stanowiło 41% całości polskiego eksportu do tego kraju. 5. Irlandia zamierza wprowadzić kody pocztowe Irlandzki minister ds. łączności Pat Rabbitte poinformował, że zamierza wdrożyć długo oczekiwany system kodów pocztowych w Irlandii. Każdy dom czy posesja otrzyma indywidualne oznaczenie identyfikacyjne. Minister P. Rabbitte przedstawi wkrótce założenia tego systemu na posiedzeniu rady ministrów. Według wstępnych informacji kody pocztowe będą składały się z siedmiu do ośmiu znaków alfanumerycznych na wzór rejestracji pojazdów w Irlandii. Każdy dom mieszkalny, posesja czy siedziba firmy w ciągu roku otrzyma unikalny kod pocztowy. Według zapewnień Ministra P. Rabbitte planowany system w Irlandii będzie najbardziej nowoczesnym w Europie. System przede wszystkim ma usprawnić dostawy listów i przesyłek, ale też ułatwić dostęp do innych usług publicznych. Mieszkańcy czy pracownicy firm podając indywidualny kod pocztowy precyzyjnie wskażą właściwy adres, który ułatwi dojazd karetkom pogotowia czy innym usługodawcom. Kodami pocztowymi zarządzać ma specjalny operator, który powołany zostanie we wrześniu br. Będzie on wyłoniony w ramach postępowania przetargowego. Instytucja ta będzie odpowiedzialna za zarządzanie systemem, nadawanie kodów i realizowanie kampanii informacyjnych na ten temat. Irlandzki urząd pocztowy oraz narodowa agencja kartograficzna udostępnią swoje dane przy tworzeniu nowego systemu oznakowań domów i posesji. Kody pocztowe będą w szczególności przydatne w obszarach wiejskich, gdzie wiele domów posiada bardzo niedokładny adres i ich odnalezienie wymaga dobrej znajomości danego rejonu. Nawet w dużych miastach bardzo częste są przypadki dostarczania listów pod niewłaściwy adres lub do sąsiednich budynków. Problem dotyczy także karetek pogotowia, które wezwane do pilnych interwencji błądzą szukając właściwej lokalizacji lub są wysyłane przez dyspozytora pod błędny adres. Według szacunków rządu koszt wprowadzenia systemu kodów pocztowych wyniesie ponad 15 mln EUR, a na jego utrzymanie corocznie przeznaczać się będzie około 2,5 mln EUR. Pomysł wprowadzenia kodów pocztowych w Irlandii narodził się już w 2005 r. Był on jednym z elementów programu wyborczego poprzedniego rządu. Jednak stosunkowo wysokie koszty jego implementacji w trakcie głębokiego kryzysu gospodarczego w tym kraju zadecydowały o odłożeniu tej inicjatywy w czasie. Irlandia jest jedynym krajem UE i OECD, który nie posiada narodowego systemu kodów pocztowych. 4
6. Produkcja przemysłowa w Irlandii w maju 2013 r. Według wstępnych danych Central Statistics Office (CSO) produkcja przemysłowa firm irlandzkich w maju 2013 r. w wyrażeniu ilościowym zmniejszyła się o 2,3% w porównaniu z kwietniem br. Natomiast w porównaniu z majem 2012 r., produkcja spadła o 0,8%. W maju 2013 r. nowoczesne sektory obejmujące gałęzie związane z zaawansowanymi technologiami i przemysłem chemicznym w porównaniu z kwietniem br. odnotowały spadek produkcji w wysokości 2,5%. Natomiast w tzw. sektorach tradycyjnych produkcja zmniejszyła się o 4,2%. W wyrażeniu wartościowym produkcja przemysłowa w maju 2013 r. w stosunku do poprzedniego miesiąca zmniejszyła się o 1,6%, a w porównaniu z majem 2012 r. indeks ten spadł o 0,2%. 7. Inflacja w Irlandii w czerwcu 2013 r. Według danych irlandzkiego Centralnego Urzędu Statystycznego inflacja w Irlandii, mierzona wskaźnikiem cen detalicznych (Consumer Price Index CPI) w czerwcu 2013 r. wzrosła o 0,1% w stosunku do maja br., zaś w porównaniu z czerwcem 2012 r. zwiększyła się o 0,7%. Największe zmiany cen w ujęciu rocznym odnotowano w takich pozycjach jak: szkolnictwo (+4,8%), napoje alkoholowe i wyroby tytoniowe (+4,4%) oraz towary i usługi różne (+1,8%). W tym samym okresie miały miejsce również spadki cen. Wystąpiły one w następujących kategoriach towarów i usług: meble, sprzęt gospodarstwa domowego (-2,4%), łączność (-2,4%) oraz transport (-1,5%). W stosunku do maja 2013 r. wzrosty cen odnotowano w kategoriach: transport (+0,6%), gastronomia i hotelarstwo (+0,5%) oraz mieszkalnictwo, woda, energia elektryczna, gaz i pozostałe paliwa opałowe (+0,4%). Spadki cen wystąpiły natomiast w takich produktach jak: odzież i obuwie (-2,7%) oraz meble i sprzęt gospodarstwa domowego (-0,5%). Roczny wskaźnik inflacji w sektorze usług wyniósł w czerwcu 2013 r. 1,6%, podczas gdy ceny towarów spadły o 0,6%. W czerwcu 2013 r. wskaźnik cen detalicznych mierzony szeroko stosowanym w Unii Europejskiej wskaźnikiem HICP (Harmonised Index of Consumer Prices), który nie uwzględnia m.in. wpływu zmian kosztów kredytów hipotecznych, w porównaniu z majem 2013 r. wzrósł o 0,1%, a w ujęciu rocznym ceny w czerwcu 2013 r. zwiększyły się o 0,7%. Według danych Eurostat w maju 2013 r. najniższą inflację (wskaźnik HICP) w Unii Europejskiej (EU 27) zanotowano w Grecji (-0,3%). Z kolei najwyższy wzrost cen detalicznych w tym okresie miał miejsce w Rumunii (+4,4%), Estonii (+3,6%) oraz Niderlandach (+3,1%). W Polsce inflacja w maju 2013 r. wyniosła (+0,5%). Średni wskaźnik HICP dla całej UE wyniósł +1,6%, a dla strefy Euro +1,4%. 8. Rynek pracy w Irlandii w czerwcu 2013 r. Według wstępnych danych irlandzkiego Głównego Urzędu Statystycznego (CSO) w czerwcu 2013 r. w Irlandii zarejestrowanych było 435.357 osób pobierających różnego rodzaju zasiłki dla bezrobotnych. Wśród nich było 360.747 obywateli Irlandii (ich liczba w stosunku do czerwca 2012 r. zmniejszyła się o 3,5%) oraz 74.610 obywateli innych krajów (ich liczba spadła w ciągu roku o 4,7%). Wśród osób z innych krajów pobierających zasiłki dominowali obywatele Unii 5
Europejskiej (61.090 osób), a wśród nich obywatele nowych krajów członkowskich UE (40.634 osoby) i Zjednoczonego Królestwa (16.706 osób). W czerwcu 2013 r. w porównaniu do poprzedniego miesiąca liczba osób pobierających zasiłki zwiększyła się o 13.620 osób, natomiast w ciągu roku liczba takich osób obniżyła się o 16.617. Procentowy udział osób pobierających zasiłki zarejestrowanych w Live Register w stosunku do ogółu zatrudnionych w gospodarce Irlandii w czerwcu 2013 r. wyniósł 13,6%. Powyższy wskaźnik nie jest jednak oficjalnym miernikiem wysokości bezrobocia w Irlandii, ponieważ uwzględnia on m.in. tych pracowników, którzy pracują w niepełnym wymiarze godzin (do 3 dni w tygodniu) i pobierają jednocześnie zasiłki. Oficjalny wskaźnik bezrobocia publikowany jest przez CSO kwartalnie. Według ostatnio dostępnych danych w I kw. 2013 r. stopa bezrobocia w Irlandii wyniosła 13,7% (292.000 osób). Wśród bezrobotnych w Irlandii wysoki odsetek stanowią osoby pozostające w dłuższym okresie czasu bez pracy. W czerwcu 2013 r. 197.508 osób pozostawało bez pracy dłużej niż 12 miesięcy. Osoby te stanowiły 45,4% ogółu osób pobierających zasiłki z tytułu bezrobocia. W stosunku do sytuacji sprzed roku liczba takich osób spadła o 1.741 tj. o 0,9%. Miejscowi komentatorzy ekonomiczni zwracają uwagę, że procentowy udział osób pobierających zasiłki w stosunku do ogółu zatrudnionych w gospodarce Irlandii osiągnął najniższy poziom od kwietnia 2010 r. Nadal jednak dużym problemem jest liczba bezrobotnych pozostających bez pracy dłużej niż 12 miesięcy, która utrzymuje się na wysokim poziomie. 9. Sprzedaż detaliczna w Irlandii w maju 2013 r. Według wstępnych danych Centralnego Urzędu Statystycznego Irlandii (Central Statistics Office - CSO) w maju 2013 r. wskaźnik sprzedaży detalicznej w wyrażeniu ilościowym zwiększył się o 0,1% w porównaniu z kwietniem 2013 r., a w stosunku do maja 2012 r. zmniejszył się o 0,7%. Po odjęciu wyników w handlu w sektorze motoryzacyjnym wskaźnik ten w porównaniu z kwietniem 2013 r. zwiększył się o 1,4%, a w stosunku rocznym utrzymał się na tym samym poziomie. Wśród pozycji, gdzie odnotowano największy wzrost sprzedaży detalicznej w ujęciu miesięcznym znalazły się: farby i szkło (+14%), żywność, napoje i wyroby tytoniowe (+5,2%), odzież, obuwie oraz artykuły tekstylne (+3,8%). Z kolei największe spadki sprzedaży wystąpiły w produktach motoryzacyjnych (-5,5%), książki, gazety i artykuły piśmiennicze (-3,9%). W wyrażeniu wartościowym wskaźnik sprzedaży detalicznej w maju 2013 r. w stosunku do poprzedniego miesiąca zmniejszył się o 0,4%, a w ujęciu rocznym obniżył się o 1,7%. Wyłączając wyniki w handlu w sektorze motoryzacyjnym wskaźnik w stosunku do poprzedniego miesiąca wzrósł o 1,1%, a w ujęciu rocznym spadł o 1%. Sprzedaż detaliczna w Irlandii trzeci miesiąc z rzędu kontynuuje trend spadkowy w stosunku od wyników osiąganych w ubiegłym roku. Ze względu na nowe obciążenia podatkowe - m.in. podatek katastralny należy się spodziewać, że w kolejnych miesiącach nastąpi dalsze pogarszania się wyników konsumpcji prywatnej. 10. Handel zagraniczny Irlandii w okresie styczeń maj 2013 r. Według danych irlandzkiego Centralnego Urzędu Statystycznego (Central Statistics Office) wartość irlandzkiego eksportu po pięciu miesiącach 2013 r. wyniosła 36.108 mln EUR i była o 6
6% niższa od wartości eksportu zrealizowanego w tym samym okresie w 2012 r. Irlandzki import spadł w tym samym czasie o 2,9% do poziomu 20.594 mln EUR. Na koniec maja 2013 roku nadwyżka obrotów irlandzkiego handlu zagranicznego wyniosła 15.514 tys. EUR, co oznacza spadek w stosunku do analogicznego okresu w ubiegłym roku o 9,8%. W okresie pięciu miesięcy br. największy udział w eksporcie miały środki chemiczne i towary pochodne (59,7%), a w ramach tej sekcji dominowały produkty medyczne i farmaceutyczne oraz chemia organiczna. Ważnymi kategoriami w strukturze eksportu pozostają również artykuły różne (12%), maszyny i urządzenia transportowe (11,7%) oraz żywność i zwierzęta żywe (9,4%). Po pięciu miesiącach 2013 roku głównymi rynkami zbytu dla towarów irlandzkich były Stany Zjednoczone (22,4%) oraz kraje Unii Europejskiej (57,1%) z dominującym udziałem Zjednoczonego Królestwa (Wielka Brytania łącznie z Irlandią Północną) oraz Belgii. Na dalszych miejscach klasyfikowały się Niemcy, Francja, Niderlandy, Szwajcaria, Hiszpania, Włochy i Chiny. W irlandzkim eksporcie Polska zajmowała 14. pozycję i jej udział w całości irlandzkiego eksportu wynosił 0,88%. W okresie styczeń-maj 2013 r. w irlandzkim imporcie największy udział (24,7%) odnotowano w grupie maszyn i urządzeń transportowych. Kolejne ważne pozycje w imporcie to środki chemiczne i towary pochodne (22,5%), paliwa mineralne i produkty pochodne (14,2%) oraz żywność i zwierzęta żywe (12,1%). Głównymi dostawcami towarów na rynek irlandzki w okresie pierwszych pięciu miesięcy 2013 r. były: Zjednoczone Królestwo (33%), USA (11,5%), Niemcy, Chiny, Niderlandy, Francja, Norwegia, Belgia i Szwajcaria. Polska była 19. partnerem handlowym Irlandii w imporcie, a jej udział w całości irlandzkiego importu wyniósł 0,69%. W ramach regionu Europy Środkowo-Wschodniej Polska była największym rynkiem zbytu dla towarów irlandzkich i dostawcą towarów na rynek irlandzki. II. POLSKO IRLANDZKA WSPÓŁPRACA GOSPODARCZA 1. Polsko-irlandzka współpraca handlowa w okresie styczeń maj 2013 r. Według danych GUS w pierwszych 5. miesiącach 2013 r. polsko irlandzkie obroty handlowe, w porównaniu do tego samego okresu roku ubiegłego, zwiększyły się o 7,9 mln EUR tj. o 1,4% do poziomu 557,7 mln EUR. Polski eksport do Irlandii wzrósł o 3,8% do poziomu 183,8 mln EUR, zaś nasz import z Irlandii zwiększył się o 0,3% i wyniósł 373,9 mln EUR. W konsekwencji wyższej dynamiki naszego eksportu do Irlandii od importu z tego kraju poprawie uległo saldo polskich obrotów handlowych z Irlandią. Deficyt zmniejszył się z 195,7 mln EUR na koniec maja 2012 r. do 190,1 mln EUR na koniec maja br. W porównaniu do sytuacji sprzed roku w okresie styczeń-maj 2013 r. polski eksport do Irlandii zwiększył się o 6,8 mln EUR. Wzrost eksportu nastąpił w grupie artykułów rolno-spożywczych (o 14,0 mln EUR), wyrobów przemysłu chemicznego (o 4,9 mln EUR), produktów mineralnych (o 3,0 mln EUR), wyrobów ceramicznych (o 0,7 mln EUR) oraz wyrobów przemysłu drzewnopapierniczego (o 0,1 mln EUR). W pozostałych grupach towarowych eksport zmniejszył się, przy czym największy spadek sprzedaży wystąpił w eksporcie wyrobów przemysłu elektromaszynowego (o 10,7 mln EUR) oraz skór (o 4,1 mln EUR). 7
W tym samym okresie zmieniała się również struktura naszego eksportu do Irlandii. W największym stopniu wzrósł udział artykułów rolno-spożywczych (z 30,9% w okresie styczeńmaj 2012 r. do 37,4% w tym samym okresie br.), produktów mineralnych (z 6,8% do 8,2%) oraz wyrobów przemysłu chemicznego (z 10,3% do 12,6%). Z kolei największy spadek odnotowano w eksporcie skór, których udział w całości naszego eksportu do Irlandii zmniejszył się z 2,35% w okresie styczeń-maj 2012 r. do zaledwie 0,02% w tym samym okresie roku 2013. Niepokoi również znaczny spadek udziału sprzedaży wyrobów polskiego przemysłu elektromaszynowego w całości naszego eksportu do Irlandii. Na przestrzeni roku spadł on z 32,6% na koniec maja 2012 r. do 25,6% na koniec maja br. Wśród ważniejszych grup towarowych w polskim eksporcie do Irlandii wysoką dynamiką charakteryzowała się m.in. sprzedaż zbóż, węgla, samochodów osobowych, maszyn pralniczych, produktów petrochemicznych, ogumienia, papieru, wyrobów ze szkła, makuchów, wyrobów cukierniczych, artykułów mleczarskich oraz soków owocowych. Spadek sprzedaży odnotowano natomiast m.in. w eksporcie komputerów, samochodów dostawczych, piwa, skór, leków, mebli, mięsa, stolarki budowlanej oraz pojemników i kontenerów. W okresie styczeń-maj 2013 r. głównymi pozycjami w polskim eksporcie do Irlandii były następujące grupy towarowe: L.P. Kod CN Dział CN Wartość w tys. EUR Dynamika eksportu 2013/2012 Udział w całości polskiego eksportu do Irlandii 1 84 Kotły i urządzenia mechaniczne 18.922,8 76,43 10,29% 2 87 Pojazdy nieszynowe oraz ich części 17.125,9 86,83 9,32% 3 10 Zboża 16.980,8 155,50 9,24% 4 27 Paliwa mineralne, oleje i przetwory 15.017,6 127,30 8,17% 5 02 Mięso i podroby jadalne 10.018,1 87,07 5,45% 6 23 Pasze dla zwierząt 9.489,4 180,49 5,16% 7 39 Tworzywa sztuczne i wyroby z nich 8.825,2 152,23 4,80% 8 16 Przetwory z mięsa i ryb 7.123,5 128,34 3,88% 9 94 Meble 6.677,9 83,41 3,63% 10 85 Maszyny i urządzenia elektryczne 5.965,1 86,02 3,25% 11 22 Napoje bezalkoholowe i alkoholowe 5.168,8 86,14 2,81% 12 30 Produkty farmaceutyczne 4.562,5 75,72 2,48% 13 20 Przetwory z warzyw i owoców 4.468,7 192,46 2,43% 14 04 Produkty mleczarskie 4.306,4 130,68 2,34% 15 21 Różne przetwory spożywcze 3.880,9 119,21 2,11% 16 19 Przetwory ze zbóż 3.739,8 136,95 2,03% 17 73 Wyroby z żeliwa i stali 3.527,4 102,67 1,92% 18 40 Kauczuk i wyroby z kauczuku 3.372,0 254,85 1,83% 19 44 Drewno i wyroby z drewna 2.933,3 91,90 1,60% 20 70 Szkło i wyroby ze szkła 2.752,3 133,73 1,50% Źródło: System Insigos MG 8
Struktura towarowa polskiego importu z Irlandii wykazuje większą w stosunku do naszego eksportu koncentrację. Ponad 84% importu przypada na dwie grupy towarowe: wyroby chemiczne oraz wyroby przemysłu elektromaszynowego. W imporcie z Irlandii tradycyjnie już dominują wyroby wysoko przetworzone i wysoko zaawansowane technologicznie. Listę najważniejszych grup towarowych w polskim imporcie z Irlandii w okresie styczeń-maj 2013 r. przedstawia poniższe zestawienie: L.P. Kod CN Dział CN Wartość w tys. EUR Dynamika importu 2013/2012 Udział w całości polskiego importu z Irlandii 1 85 Maszyny i urządzenia elektryczne 69.350,6 133,24 18,55% 2 30 Produkty farmaceutyczne 59.229,9 112,43 15,84% 3 29 Chemikalia organiczne 39.510,0 121,33 10,57% 4 33 Preparaty kosmetyczne 37.005,6 97,05 9,90% 5 90 Przyrządy optyczne i medyczne 33.171,3 95,46 8,87% 6 84 Kotły i urządzenia mechaniczne 32.159,7 77,06 8,60% 7 38 Produkty chemiczne różne 29.306,3 95,02 7,84% 8 04 Produkty mleczarskie 10.098,8 131,13 5,11% 9 39 Tworzywa sztuczne i wyroby z nich 5.653,3 83,80 1,51% 10 21 Różne przetwory spożywcze 4.802,1 82,45 1,28% 11 03 Ryby 4.653,4 104,61 1,24% 12 35 Substancje białkowe, kleje, enzymy 4.569,2 127,53 1,22% 13 02 Mięso i podroby jadalne 4.542,7 97,43 1,22% 14 49 Wyroby przemysłu poligraficznego 3.422,0 92,26 0,92% 15 22 Napoje bezalkoholowe i alkoholowe 2.910,6 93,76 0,78% 16 05 Produkty pochodzenia zwierzęcego 2.617,2 170,72 0,70% 17 82 Narzędzia, przybory, sztućce 2.497,1 81,23 0,67% 18 17 Wyroby cukiernicze 1.771,7 108,89 0,47% 19 55 Włókna chemiczne cięte 1.621,7 101,14 0,43% 20 32 Garbniki, barwniki, farby, lakiery 1.548,7 70,84 0,41% Źródło: System Insigos MG W okresie styczeń-maj 2013 r. udział Irlandii w obrotach polskiego handlu zagranicznego wyniósł 0,45% i był na tym samym poziomie co w poprzednim roku. W polskim eksporcie udział Irlandii zmniejszył się z 0,31% do 0,30%, a w przypadku importu udział ten wzrósł z 0,59% do 0,60%. Na koniec maja 2013 r. Irlandia była 38. partnerem handlowym Polski w eksporcie i 27. w imporcie. 9
III. PROMOCJA POLSKIEJ GOSPODARKI W IRLANDII 1. Zaproszenie dla firm z sektora rolno-spożywczego do udziału w wystawie Food & Hospitality Ireland w Dublinie W dniach 18 19 września 2013 r. zorganizowana zostanie w Dublinie największa w Irlandii wystawa branży rolno-spożywczej Food & Hospitality Ireland (w poprzednich latach wystawa ta odbywała się pod nazwa SHOP). Tradycyjnie już impreza odbędzie się na terenach wystawienniczych Royal Dublin Society (RDS) w centrum miasta. Informacje nt. wystawy dostępne są na stronie internetowej: www.foodhospitality.ie. W 2012 r. wystawa SHOP zgromadziła ok. 110 wystawców reprezentujących szeroki przekrój producentów i dostawców żywności, napojów, sprzętu oraz rozwiązań technologicznych i organizacyjnych używanych w handlu detalicznym i przemyśle spożywczym. Poza wystawcami z Irlandii swoje stoiska miały również firmy z Polski, Północnej Irlandii, Wielkiej Brytanii oraz Litwy. Stoisko informacyjno-promocyjne WPHI o powierzchni 10 m² zintegrowane było z dużym (60 m²) stoiskiem Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi, na którym prezentowane były artykuły spożywcze ponad 20 polskich producentów. Polskie stoisko było największym na ubiegłorocznej wystawie. Odwiedzający wystawę reprezentowali głównie firmy handlowe (detaliczne i hurtowe) poszukujące nowych dostawców artykułów spożywczych. Wystawie towarzyszyły seminaria poświęcone zagadnieniom irlandzkiego handlu detalicznego, obowiązującym w Irlandii przepisom w zakresie bezpieczeństwa i higieny żywności oraz warunków, jakie muszą być spełnione, by żywność mogła być sprzedawana w Irlandii. Organizatorzy oceniają, iż wystawę odwiedziło ponad 4 tys. osób. Podczas tegorocznej wystawy Wydział Promocji Handlu i Inwestycji Ambasady RP w Dublinie zorganizuje stoisko informacyjno promocyjne, na którym prezentowane będą możliwości współpracy biznesowej polskich firm z szerokorozumianego sektora rolno-spożywczego z rynkiem irlandzkim. Na stoisku bezpłatnie eksponowane będą materiały marketingowe polskich przedsiębiorców zainteresowanych eksportem do Irlandii. W przypadku przyjazdu na imprezę przedstawicieli polskich firm będzie istniała możliwość bezpłatnego skorzystania ze stoiska WPHI do przeprowadzenia rozmów biznesowych. Wystawa Food & Hospitality Ireland może być interesująca dla polskich firm zainteresowanych eksportem do Irlandii m.in.: wyrobów wędliniarskich, piwa, wyrobów cukierniczych, mięsa drobiowego, wyrobów mleczarskich oraz przetworów owocowo-warzywnych. Zainteresowane firmy mogą także wykupić osobne stoisko. Koszt powierzchni wystawienniczej (wraz z zabudową) wynosi 274,00 EUR + VAT (23,0%) za 1 m². Szczegółowe informacje można uzyskać od organizatora targów firmy Fresh Montgomery Ltd (e-mail: caroline.mcguinness@freshmontgomery.co.uk). Poniżej podajemy dane tele-adresowe WPHI w Dublinie, gdzie można przesyłać materiały promocyjne (w jęz. angielskim) bądź uzyskać dodatkowe informacje nt. udziału w wystawie Food & Hospitality Ireland w Dublinie: Embassy of the Republic of Poland Trade and Investment Promotion Section 4 the Vicarage, St. John s Road 10
Dublin 4, Ireland Tel: +353 1 269 1370 Fax: +353 1 269 7662 E-mail: dublin@trade.gov.pl www.dublin.trade.gov.pl 2. Odwołanie wystawy budowlanej w Dublinie Firma Irish Services Ltd odpowiadająca za organizację wystawy Sustainable Building & Retrofit Show zaplanowanej na listopad 2013 r., poinformowała, iż impreza ta w roku bieżącym nie odbędzie się. Jako przyczynę odwołania wystawy podano utrzymujący się w dalszym ciągu kryzys w irlandzkim sektorze budowlanym i związane z tym mniejsze zainteresowanie wystawców oferujących materiały i wyposażenie dla sektora budowlanego. Organizatorzy zapowiadają organizację wystawy Sustainable Building & Retrofit Show na jesieni 2014 r. 11