BIULETYN INFORMACYJNY nr 05/2012 Wydziału Promocji Handlu i Inwestycji Ambasady RP w Dublinie Maj 2012 r.

Transkrypt

1 BIULETYN INFORMACYJNY nr 05/2012 Wydziału Promocji Handlu i Inwestycji Ambasady RP w Dublinie Maj 2012 r. I. GOSPODARKA IRLANDII 1. Korekta prognozy wzrostu gospodarczego Irlandii w 2012 r. W przedstawionej pod koniec kwietnia korekcie programu stabilizacyjnego (ang. Stability Programme Update) Minister Finansów Republiki Irlandii Michael Noonan obniżył prognozę wzrostu gospodarczego kraju oraz poziomu zatrudnienia w 2012 r. w stosunku do założeń budżetowych. Władze przewidują jednak osiągnięcie większości celów krótkoterminowych, w tym tych przewidzianych w memorandum o pomocy finansowej udzielonej przez UE, ECB i IMF. Korekta wzrostu gospodarczego wiąże się z koniecznością dokonania większych cieć po stronie wydatków. Biorąc pod uwagę skorygowaną prognozę wzrostu gospodarczego i wyniki gospodarcze za I kwartał rząd jest przekonany, że nadal możliwe będzie osiągnięcie w bieżącym roku deficytu budżetowego na poziomie 8,6% w stosunku do PKB. Tegoroczne dochody państwa powinny osiągnąć poziom 57 mld euro (o 1 mld więcej niż w 2011 r.), natomiast wydatki 70 mld euro (o pół mld mniej niż w ub. r.). Plan zbilansowania dochodów i wydatków państwa w przeciągu najbliższych czterech lat w dużej mierze zależeć będzie od możliwości pobudzania gospodarki Irlandii do szybszego wzrostu. Prognozy rządowe zakładają, że do 2015 r. dochody państwa wzrosną do 64,4 mld euro, a wydatki osiągną wartość 69,4 mld euro. Obecnie rząd przewiduje, że PKB w 2012 r., tak jak w ubiegłym roku, osiągnie poziom 0,7% (wcześniej przewidywano wzrost o 1,3%). Wynik ten i tak jest stosunkowo optymistyczny w stosunku do szacunków Komisji Europejskiej i Międzynarodowego Funduszu Walutowego, które zakładają wzrost gospodarki Irlandii o 0,5%. Z kolei prognozowany wynik PNB został skorygowany z 0,7% do poziomu 0,2%. Jako przyczynę takiej oceny podano słabnący popyt wewnętrzny. Przewiduje się, że w bieżącym roku wydatki gospodarstw domowych zmniejszą się o 1,5%. Będzie to już szósty rok z rzędu spadków w tym obszarze. Pozytywną zmianą jest natomiast spodziewany wzrost inwestycji w obszarach produkcyjnych. Przewiduje się, ze firmy będą rozbudowywały swoje parki maszynowe w związku z uruchamianiem nowych projektów inwestycyjnych. Rząd Irlandii oczekuje, że w latach PKB i PNB wzrośnie średnio o odpowiednio 2,7% i 2%. W ubiegłym roku podczas przygotowywania ustawy budżetowej na 2012 r. zakładano, że wskaźnik zatrudnienia utrzyma się na podobnym poziomie. Obecnie jednak zdecydowano o obniżeniu tej prognozy. Szacuje się, że w 2012 r. poziom zatrudnienia zmaleje o 0,4%. Wydział Promocji Handlu i Inwestycji Ambasady RP w Dublinie 4 the Vicarage, St. John s Road, Dublin 4, IRELAND Tel: Fax: dublin@trade.gov.pl

2 Bezrobocie natomiast w 2015 r. powinno utrzymywać się poniżej 12% (obecnie ponad 14%). W przypadku zaś uruchamiania kolejnych programów kreujących nowe miejsca pracy, wskaźnik bezrobocia powinien zmniejszać się znacznie szybciej. Autorzy rządowego programu przyznają, że obecna prognoza rozwoju gospodarki irlandzkiej oparta jest na wielu niewiadomych, trudnych do przewidzenia. Wśród wewnętrznych zagrożeń dla gospodarki irlandzkiej rząd wskazuje utrzymującą się skłonność gospodarstw domowych do oszczędzania oraz słabo funkcjonujący system bankowy. Natomiast wśród zewnętrznych czynników mogących niekorzystnie wpływać na sytuację w kraju wymienia się zaostrzenie kryzysu w strefie euro i nagły wzrost cen paliw. 2. Program instalacji wodomierzy w gospodarstwach domowych w Irlandii Od 2012 r. w Irlandii rozpocznie się program instalacji wodomierzy w gospodarstwach domowych. Republika Irlandii jest jedynym krajem, członkiem OECD, który nie pobiera opłat za wodę od gospodarstw domowych. W grudniu 2011 r. rząd tego kraju zdecydował o potrzebie powołania spółki skarbu państwa odpowiedzialnej za administrowanie wodociągami. Dotychczas zadanie to znajdowało się w gestii władz lokalnych. Angielska nazwa nowej firmy to Irish Water (Irlandzka Woda). Będzie ona spółką w ramach Grupy Bord Gais (spółka gazowa również należąca do skarbu państwa). Zmianom instytucjonalnym będzie towarzyszyło wprowadzenie opłat dla gospodarstw domowych za korzystanie z wody na podstawie wskazań zainstalowanych wcześniej wodomierzy. Wśród powodów wprowadzenia takiego rozwiązania należy wymienić konieczność realizacji dużych inwestycji w infrastrukturze wodociągowej, których skala przewyższa możliwości władz lokalnych, a ich maksymalna skuteczność możliwa jest tylko w przypadku skoordynowanych działań w skali całego kraju. Inną ważną przyczyną są rekomendacje w ramach programu pomocy finansowej udzielonej Irlandii przez UE, Międzynarodowy Fundusz Walutowy oraz Europejski Bank Centralny. W podpisanym memorandum między Irlandią a ww. instytucjami znalazły się m.in. sugestie wprowadzenia odpłatności za zużycie wody. Instalacja wodomierzy ma również zachęcić obywateli Irlandii do bardziej racjonalnego wykorzystywania wody. Irish Water Uruchomienie nowej spółki zaplanowano na II kwartał 2012 r. Irish Water będzie jednostką użyteczności publicznej nienastawioną na zysk. Nie planuje się w przyszłości jej prywatyzacji. Jakiekolwiek zyski Irish Water będą reinwestowane w infrastrukturę wodociągową. Stopniowo nowa spółka będzie przejmowała odpowiedzialność za zadania realizowane przez władze lokalne. W praktyce do 2017 r. sytuacja niewiele się zmieni. Te same władze lokalne będą nadal wykonywały dotychczasowe zadania, z tą różnicą, że będą działały jako przedstawiciele spółki Irish Water. Instytucja ta będzie odpowiedzialna w Irlandii za inwestycje i zarządzanie infrastrukturą wodną, zapewniając gospodarstwom domowym, firmom i zakładom przemysłowym wodę pitną oraz usługi oczyszczania ścieków. Główne zadania spółki: oczyszczanie i uzdatnianie wody pitnej; odprowadzanie, oczyszczanie ścieków komunalnych i utylizacja odpadów; planowanie strategiczne i zarządzanie zasobami wodnymi; pozyskiwanie środków na inwestycje; uruchomienie programu instalowania wodomierzy u odbiorców wody; pobieranie należności za zużytą wodę, zarządzanie relacjami z klientami, przyjmowanie nowych zleceń na podłączenie instalacji wodnych; 2

3 serwisowanie i modernizacja infrastruktury wodnej, realizacja nowych inwestycji w tym zakresie. Instalacja wodomierzy Spółka Irish Water rozpocznie instalację wodomierzy jeszcze w 2012 roku tak, aby do końca 2014 r % gospodarstw domowych było już w ich posiadaniu. Zakłada się również, że do 2017 r. wszystkie gospodarstwa mające dostęp do wodociągów publicznych powinny mieć zainstalowane wodomierze. Według planów opłaty za zużycie wody zostaną wprowadzone w 2014 r. Poziom opłat za zużycie wody zostanie ustalony w późniejszym okresie przez regulatora rynku - instytucję odpowiedzialną za dbanie o interesy klientów. W rachunku za wodę znajdzie się również koszt utrzymania instalacji wodno-kanalizacyjnej i oczyszczania ścieków. Każde gospodarstwo domowe będzie dysponowało bezpłatnym limitem zużycia wody, jednak jego poziom nie został jeszcze ustalony. O kwestię tą zadba również regulator rynku. W początkowym etapie niektóre kategorie gospodarstw domowych nie będą objęte programem instalacji wodomierzy. Wyłączone z niego będą między innymi te lokale, gdzie koszt instalacji urządzeń będzie szczególnie wysoki lub montaż będzie wiązał się ze szczególnie uciążliwymi problemami technicznymi. W szczególności dotyczyć to będzie kompleksów mieszkań i apartamentów oraz domów, które dzielą dostęp do wodociągów. Według wstępnych szacunków dotyczyć to może nawet 300 tysięcy gospodarstw domowych (co trzecie gospodarstwo w Republice Irlandii). Właściciele tego typu lokali nie unikną jednak opłaty za wodę. W tym przypadku będzie to stała kwota bez względu na ilość zużytej wody. Ze względu na potrzebę unifikacji urządzeń pomiarowych i wiarygodność ich odczytów gospodarstwa domowe nie będą miały możliwości instalacji własnego wodomierza. Koszty powołania Irish Water i programu instalacji wodomierzy Na sfinansowanie nowej instytucji zaciągnięty zostanie kredyt komercyjny w wysokości 450 mln euro ze środków Narodowych Rezerw Funduszu Emerytalnego. Szacuje się, że samo utworzenie spółki Irish Water wraz z odsetkami od kredytu wyniesie około 800 mln euro. Całkowite koszty wdrożenia programu nie zostały jeszcze oszacowane. Nastąpi to dopiero po wyłonieniu w przetargach publicznych dostawców urządzeń, jak i realizatorów prac instalacyjnych. Ze względu na to, że koszty wdrożenia tego programu będą przerzucone na gospodarstwa domowe sytuacja ta budzi liczne kontrowersje i zainteresowanie wśród irlandzkich obywateli. Według szacunków każde gospodarstwo domowe będzie obciążone z tego tytułu kwotą w wysokości 800 euro. Opłata ta będzie rozłożona na raty (około 40 euro rocznie) płatne przez 20 lat w formie opłaty za utrzymanie i modernizację sieci wodociągowej. Miejscowe media zwracają uwagę, że suma ta znacząco przekracza cenę średniej klasy wodomierza i jego instalacji. Według tutejszych dostawców tego typu urządzeń łączny koszt powinien wynieść do 300 euro (wodomierz: 35 euro; materiał do umiejscowienia wodomierza pod ziemią: 50 euro; robocizna: 200 euro). Niestety w tym przypadku na barki gospodarstw domowych dodatkowo przerzucone zostaną także koszty odsetek od kredytu na powołanie spółki Irish Water. Stan infrastruktury wodociągowej Stan infrastruktury wodociągowej w Irlandii znajduje się w fatalnym stanie, co skutkuje olbrzymimi stratami wody wyciekającej z nieszczelnych instalacji. Od końca lat 70-tych ubiegłego wieku w Irlandii nie prowadzono niezbędnych modernizacji i inwestycji w tym obszarze. W stołecznej aglomeracji, gdzie mieszka 39% populacji Irlandii dzienne możliwości dostaw wody pitnej są przekroczone o 1%. W innych regionach kraju sytuacja nie wygląda lepiej. Ponadto, ze względu na nieszczelność infrastruktury straty wody sięgają nawet 40%. W 3

4 1997 r. awarie wodociągów w Dublinie były na tyle poważne, że przez 9 miesięcy co noc wstrzymywano dostawy wody w celu przeprowadzenia niezbędnych napraw. Wtedy też władze miejskie w Dublinie zdecydowały się na realizację projektu napraw sieci wodociągowej pochodzącej jeszcze z XIX wieku. Udało się wtedy ograniczyć straty wody z 42% do 28%. Po kilku latach planowania w 2006 r. uruchomiono projekt modernizacji sieci wodociągowej regionu Dublina. Zakończenie prac nastąpi nie wcześniej niż w 2020 r. Do chwili obecnej udało się wymienić 120 km infrastruktury, a pozostało jeszcze 1400 km. Problem jednak nie tkwi jedynie po stronie instalacji miejskich. Jak wykazały badania pilotażowe duże straty występują także po stronie konsumentów, a raczej nieszczelnych instalacji znajdujących się na ich posesjach. Przykłady takie znaleziono między innymi w centrum Dublina, gdzie niektóre domy zużywały 50. ale i 80. razy więcej wody niż inne, znajdujące się w sąsiedztwie. Zainstalowanie wodomierzy pomoże wykryć i usunąć wszelkie tego typu straty. Władze miejskie szacują, że nawet połowa obecnych strat wody może leżeć po stronie gospodarstw domowych. Może to dotyczyć nawet od 7 do 10% wszystkich domostw. Przewiduje się również, że podobnie jak w Wielkiej Brytanii wprowadzony będzie system współfinansowania przez władze (tu: Irish Water) napraw instalacji wodnych w takich posesjach. Podsumowanie Według szacunków rządowych w wyniku realizacji tego programu stworzonych zostanie około 2 tysięcy miejsc pracy. Zakłada się również, że prace montażowe wykonywane będą przez około 50 do 100 firm głównie rodzimych. Na realizację prac instalacyjnych, jak i na zakup wodomierzy rozpisane będą zamówienia publiczne. Ich terminy nie zostały jeszcze określone. Tak duże przedsięwzięcie w skali całego kraju stwarza dobrą okazję dla polskich przedsiębiorców w tej branży. W grę wchodzi nie tylko możliwość realizacji dostaw wodomierzy, ale też świadczenia usług instalatorskich, czy szkoleń w tym zakresie. 3. Produkcja przemysłowa w Irlandii w marcu 2012 r. Według wstępnych danych Central Statistics Office (CSO) produkcja przemysłowa firm irlandzkich w marcu 2012 r. spadła o 2,5% w porównaniu z lutym 2012 r. W ujęciu rocznym, w porównaniu do marca 2011 r., produkcja obniżyła się o 5,6%. W marcu 2012 r. nowoczesne sektory obejmujące gałęzie związane z zaawansowanymi technologiami i przemysłem chemicznym w porównaniu z lutym 2012 r. odnotowały spadek produkcji w wysokości 4,9% podczas gdy w tzw. sektorach tradycyjnych produkcja wzrosła o 2,6%. Zdaniem analityków odnotowany w ostatnich dwóch miesiącach (lutym i marcu) 2012 r. spadek produkcji przemysłowej jest rezultatem słabnącego popyty na wyroby irlandzkiego przemysły za granicą, głównie w krajach strefy euro. 4. Inflacja w Irlandii w kwietniu 2012 r. Według danych irlandzkiego Centralnego Urzędu Statystycznego inflacja w Irlandii, mierzona wskaźnikiem cen detalicznych (Consumer Price Index CPI) w kwietniu 2012 r. nie uległa zmianie w stosunku do marca 2012 r., zaś w skali roku (kwiecień 2011 r. do kwietnia 2012 r.) wzrosła do 1,9% (w marcu 2012 r. roczny wskaźnik inflacji wyniósł 2,2%). Największe zmiany cen w ujęciu rocznym odnotowano w takich pozycjach jak: szkolnictwo (+9,4%), transport (+5,7%), napoje alkoholowe i tytoń (+3,2%) oraz towary i usługi różne (+4,1%). W tym samym okresie miały miejsce również spadki cen. Wystąpiły one w 4

5 następujących kategoriach towarów i usług: meble, sprzęt gospodarstwa domowego (-2,3%), rekreacja i kultura (-1,1%) oraz odzież i obuwie (-0,4%). Roczny wskaźnik inflacji w sektorze usług wyniósł w kwietniu br. 2,1%, podczas gdy ceny towarów wzrosły o 1,5%. W kwietniu 2012 r. wskaźnik cen detalicznych mierzony szeroko stosowanym w Unii Europejskiej wskaźnikiem HICP (Harmonised Index of Consumer Prices), który nie uwzględnia m.in. wpływu zmian kosztów kredytów hipotecznych, w porównaniu z marcem br. nie uległ zmianie. W stosunku rocznym natomiast wskaźnik HICP zwiększył się w kwietniu br. w identycznym stopniu co CPI tj. o 1,9,%. Według danych Eurostat w marcu 2012 r. najniższą inflację (wskaźnik HICP) w Unii Europejskiej (EU 27) notowano w Szwecji (1,1%). Z kolei najwyższy wzrost cen detalicznych w tym okresie miał miejsce na Węgrzech (+5,5%), w Estonii (+4,7%) i w Czechach (+4,2%). W Polsce wskaźnik inflacji kształtował się w tym czasie na poziomie 3,9%. Średni wskaźnik HICP dla całej UE wyniósł w marcu br. +2,9% podczas gdy w strefie Euro +2,7%. Zdaniem miejscowych ekonomistów w kolejnych miesiącach roku, z uwagi na słaby popyt wewnętrzny, inflacja nie powinna być poważnym zagrożeniem dla gospodarki irlandzkiej. Jej zwiększenie może jedynie nastąpić w wyniku nagłego wzrostu cen nośników energii (głównie ropy naftowej) na rynkach światowych. 5. Rynek pracy w Irlandii w kwietniu 2012 r. Według wstępnych danych irlandzkiego Głównego Urzędu Statystycznego (CSO) w kwietniu 2012 r. w Irlandii zarejestrowanych było osób pobierających różnego rodzaju zasiłki dla bezrobotnych. Wśród nich było obywateli Irlandii (ich liczba w ciągu roku zmniejszyła się o 2,5%) oraz obywateli innych krajów (ich liczba spadła w ciągu roku o 0,7%). Wśród osób z innych krajów pobierających zasiłki dominowali obywatele Unii Europejskiej ( osób), a wśród nich obywatele nowych krajów członkowskich UE ( osób) i Zjednoczonego Królestwa ( osób). W kwietniu 2012 r. w porównaniu do poprzedniego miesiąca liczba osób pobierających w Irlandii zasiłki zmniejszyła się o osób, natomiast w ciągu roku liczba takich osób obniżyła się o Osoby pobierające zasiłki zarejestrowane w Live Register stanowiły w kwietniu 2012 r. 14,3% ogółu zatrudnionych w gospodarce Irlandii. Powyższe wskaźniki nie są jednak oficjalnymi miernikami wysokości bezrobocia w Irlandii, ponieważ uwzględniają one m.in. tych pracowników, którzy pracują w niepełnym wymiarze godzin (do 3 dni w tygodniu) i pobierają jednocześnie zasiłki. Oficjalny wskaźnik bezrobocia publikowany jest przez CSO kwartalnie. Według ostatnio dostępnych danych w IV kw r. stopa bezrobocia w Irlandii wyniosła 14,6%. Wśród bezrobotnych w Irlandii wysoki odsetek stanowią osoby pozostające w dłuższym okresie czasu bez pracy. W kwietniu 2012 r osób pozostawało bez pracy dłużej niż 12 miesięcy. Osoby te stanowiły 42,8% ogółu osób pobierających zasiłki z tytułu bezrobocia. W stosunku do sytuacji sprzed roku liczba takich osób wzrosła o tj. o 8,6%. 6. Sprzedaż detaliczna w Irlandii w marcu 2012 r. Według wstępnych danych Centralnego Urzędu Statystycznego Irlandii (Central Statistics Office - CSO) za marzec 2012 r. wskaźnik sprzedaży detalicznej w wyrażeniu ilościowym wzrósł o 0,2% w porównaniu z lutym br., a w stosunku do marca 2011 r. spadł o 1,0%. Po odjęciu 5

6 wyników w handlu w sektorze motoryzacyjnym wskaźnik ten w porównaniu z lutym br. wzrósł o 0,3%, a w stosunku rocznym spadł o 1,7%. Wśród pozycji, które przyczyniły się do wzrostu wskaźnika sprzedaży detalicznej w ujęciu miesięcznym znalazły się silniki (4,1%), bary (3,5%), sklepy niespecjalistyczne (0,7%) oraz meble i oświetlenie (0,7%). Spadki natomiast odnotowano w pozostałej sprzedaży detalicznej (o 4,9%), produktach elektrycznych (o 4,2%) oraz artykułach farmaceutycznych i kosmetycznych (o 1,6%). W wyrażeniu wartościowym wskaźnik sprzedaży detalicznej w marcu 2012 r. w stosunku do poprzedniego miesiąca wzrósł o 0,6%, a w stosunku rocznym spadł o 0,4%. Z kolei wyłączając wyniki w handlu w sektorze motoryzacyjnym wskaźnik pod względem wartości w ujęciu rocznym spadł o 0,7%, a w stosunku do poprzedniego miesiąca wzrósł o 0,8%. W pierwszym kwartale 2012 r. wskaźnik sprzedaży detalicznej spadł o 2,1%, a pomijając sektor motoryzacyjny indeks ten zmalał o 1,3%. Dla porównania w czwartym kwartale 2011 r. odnotowano wzrost na poziomie odpowiednio 1,6% i 1%. Według analityków spadki w pierwszym kwartale br. związane są z podwyżką podstawowej stawki VAT (od 1 stycznia br. obowiązuje stawka na poziomie 23,0%) oraz faktem, iż konsumenci pod koniec ubiegłego roku realizowali plany zakupowe w celu uniknięcia wzrostu cen. 7. Handel zagraniczny Irlandii w marcu 2012r. Według danych irlandzkiego Centralnego Urzędu Statystycznego (Central Statistics Office) wartość irlandzkiego eksportu w okresie 3. miesięcy 2012r. wyniosła ,0 mln EUR i była o 1,3% wyższa od wartości eksportu zrealizowanego w analogicznym okresie 2011r. Irlandzki import wzrósł w tym samym czasie o 3,1% do poziomu ,0 mln EUR. Na koniec marca 2012r. nadwyżka obrotów irlandzkiego handlu zagranicznego wyniosła ,0 mln EUR. Miejscowi analitycy ekonomiczni zwracają uwagę, że już drugi miesiąc z rzędu zmniejsza się nadwyżka w irlandzkim handlu zagranicznym. W ujęciu miesięcznym irlandzki eksport w marcu br. zmniejszył się o 1,1% w stosunku do marca 2011r., a import w tym samym czasie zwiększył się o 15,8%. W marcu 2012r. największy udział w eksporcie miały środki chemiczne i towary pochodne - aż 60% całkowitego eksportu w tym miesiącu. Produkty branży medycznej i farmaceutycznej odnotowały spadek aż o 24% w porównaniu z wynikami z analogicznego okresu w ubiegłym roku, natomiast wartość eksportu chemii organicznej wzrosła o 13%. Głównymi rynkami zbytu dla towarów irlandzkich w marcu 2012r. były Stany Zjednoczone (17%) oraz kraje Unii Europejskiej (62%) z dominującym udziałem Belgii oraz Zjednoczonego Królestwa (Wielka Brytania łącznie z Irlandią Północną). Na dalszych miejscach klasyfikowały się Niemcy, Francja, Szwajcaria, Niderlandy, Włochy, Hiszpania i Chiny. W irlandzkim eksporcie Polska zajmowała 15. pozycję i jej udział w całości irlandzkiego eksportu wynosił 0,69%. Polska była w tym okresie największym rynkiem zbytu dla towarów irlandzkich spośród wszystkich krajów Europy Środkowo-Wschodniej. W marcu 2012r. w irlandzkim imporcie największy wzrost odnotowano w kategorii pozostałe urządzenia transportowe (w tym samoloty). Z kolei głównymi dostawcami towarów na rynek irlandzki były: Zjednoczone Królestwo (27%), USA, Niemcy, Chiny, Niderlandy, Francja, Belgia, Norwegia i Japonia. Największym partnerem w imporcie spoza UE były Stany Zjednoczone z udziałem 23%. Polska była 19. partnerem handlowym Irlandii w imporcie, a jej udział w całości irlandzkiego importu wynosił 0,59%. W 6

7 ramach regionu Europy Środkowo-Wschodniej największym dostawcą towarów na rynek irlandzki była Republika Czeska, a Polska uplasowała się na drugiej pozycji. Ocenia się, że zmniejszające się w ostatnich miesiącach tempo irlandzkiego eksportu będzie rzutowało na niższą dynamikę wzrostu dochodu narodowego Irlandii w 2012r. II. POLSKO IRLANDZKA WSPÓŁPRACA GOSPODARCZA 1. Polsko-irlandzka współpraca handlowa w I kwartale 2012 r. Według danych statystycznych GUS w pierwszych trzech miesiącach 2012 r. polsko irlandzkie obroty handlowe, w porównaniu do analogicznego okresu roku ubiegłego, zwiększyły się o 24,7 mln EUR tj. o 8,7% do poziomu 307,6 mln EUR. Polski eksport do Irlandii wzrósł o 3,6% do poziomu 112,9 mln EUR, zaś nasz import z Irlandii zwiększył się o 12,0% i wyniósł 194,7 mln EUR. W konsekwencji wolniejszego wzrostu naszego eksportu do Irlandii od importu z tego kraju pogorszeniu uległo saldo polskich obrotów handlowych z Irlandią. Deficyt zwiększył się z 65,0 mln EUR na koniec marca 2011 r. do 81,8 mln EUR na koniec I kwartału roku bieżącego. W porównaniu do sytuacji sprzed roku w okresie styczeń marzec 2012 r. polski eksport do Irlandii zwiększył się o 3,9 mln EUR. Wzrost eksportu nastąpił w grupie artykułów rolnospożywczych (o 12,2 mln EUR), skór (o 0,9 mln EUR), wyrobów różnych (gł. mebli) (o 0,6 mln EUR) oraz wyrobów ceramicznych (o 0,4 mln EUR). W pozostałych grupach towarowych eksport zmniejszył się, przy czy największy spadek sprzedaży wystąpił w grupie produktów mineralnych (o 6,7 mln EUR). W tym samym okresie zmieniała się również struktura naszego eksportu do Irlandii. Wzrósł udział artykułów rolno-spożywczych (z 21,3% do 31,4%), skór (z 2,7% do 3,4%), wyrobów ceramicznych (z 1,3% do 1,6%) oraz wyrobów różnych (z 3,8% do 4,2%) w całości polskiego eksportu do Irlandii. W pozostałych grupach towarowych ich udział w całości polskiego eksportu do Irlandii obniżył się, przyczym największy spadek odnotowano w grupie produktów mineralnych (z 15,7% do 9,3%). Wśród ważniejszych grup towarowych w polskim eksporcie do Irlandii wysoką dynamiką charakteryzowała się m.in. sprzedaż zbóż, komputerów, skór futerkowych, makuchów, mięsa drobiowego i wołowego, wyrobów wędliniarskich, samochodów dostawczych, mebli do siedzenia, soków oraz produktów mleczarskich. Spadek sprzedaży odnotowano natomiast m.in. w eksporcie węgla, samochodów osobowych, wyrobów petrochemicznych, nawozów sztucznych, farmaceutyków, piwa oraz stolarki budowlanej. Z analizy danych za pierwszy kwartał 2012 r. wynika, że pozycjami, które zadecydowały o wzroście naszego eksportu do Irlandii były głównie artykuły rolno-spożywcze, w tym zwłaszcza zboża i pasze. W pozostałych grupach towarowych sytuacja była bardzo zróżnicowana: znacznie zmniejszył się eksport produktów mineralnych a w grupie wyrobów przemysłu elektromaszynowego, stanowiącej główną pozycję w polskim eksporcie do Irlandii, jego wartość ustabilizowała się na poziomie 37 mln EUR. Wydaje się, że bez znacznego zdynamizowania sprzedaży wyrobów przemysłu elektromaszynowego nie ma możliwości zdecydowanego zwiększenia naszego eksportu do Irlandii w roku bieżącym. W okresie styczeń - marzec 2012 r. głównymi pozycjami w polskim eksporcie do Irlandii były następujące grupy towarowe: 7

8 L.P. Kod CN Wydział Promocji Handlu i Inwestycji Ambasady RP w Dublinie Dział CN Wartość w tys. EUR Dynamika eksportu 2012/2011 Udział w całości polskiego eksportu do Irlandii 1 84 Kotły i urządzenia mechaniczne ,3 97,32 16,04% 2 27 Paliwa mineralne, oleje i przetwory ,0 60,85 9,20% 3 87 Pojazdy nieszynowe oraz ich części ,8 85,34 9,18% 4 10 Zboża 9.726,8 444,02 8,62% 5 02 Mięso i podroby jadalne 5.889,8 115,80 5,22% 6 23 Pasze dla zwierząt 5.355,1 283,31 4,74% 7 85 Maszyny i urządzenia elektryczne 4.781,1 165,31 4,24% 8 94 Meble 4.125,5 109,05 3,65% 9 43 Skóry futerkowe 3.759,1 129,82 3,33% Tworzywa sztuczne i wyroby z nich 3.491,3 101,99 3,09% Przetwory z mięsa i ryb 3.211,6 98,11 2,85% Nawozy 2.461,7 88,53 2,18% Tabor szynowy, osprzęt torów 2.060,1 136,85 1,83% Napoje bezalkoholowe i alkoholowe 2.049,9 84,67 1,82% Produkty mleczarskie 1.963,1 116,92 1,74% Wyroby z żeliwa i stali 1.953,7 108,56 1,73% Różne przetwory spożywcze 1.864,5 77,02 1,65% Przetwory z warzyw i owoców 1.784,5 240,97 1,58% Drewno i wyroby z drewna 1.769,7 95,34 1,57% Produkty farmaceutyczne 1.570,2 103,14 1,39% Źródło: System Insigos MG Struktura towarowa polskiego importu z Irlandii wykazuje większą w stosunku do naszego eksportu koncentrację. Prawie 85% importu przypada na dwie grupy towarowe: wyroby przemysłu elektromaszynowego i wyroby chemiczne. W imporcie z Irlandii tradycyjnie już dominują wyroby wysoko przetworzone i wysoko zaawansowane technologicznie. Listę najważniejszych grup towarowych w polskim imporcie z Irlandii w okresie styczeń - marzec 2012 r. przedstawia poniższe zestawienie: L.P. Kod CN Dział CN Wartość w tys. EUR Dynamika importu 2012/2011 Udział w całości polskiego importu z Irlandii 1 30 Produkty farmaceutyczne ,5 124,99 17,93% 2 85 Maszyny i urządzenia elektryczne ,8 105,37 16,30% 3 84 Kotły i urządzenia mechaniczne ,8 131,46 10,78% 4 29 Chemikalia organiczne , ,22 10,60% 5 33 Preparaty kosmetyczne ,4 77,67 9,05% 6 90 Przyrządy optyczne i medyczne ,0 76,46 8,22% 7 38 Produkty chemiczne różne ,2 97,70 7,52% 8 39 Tworzywa sztuczne i wyroby z nich 3.760,2 102,58 1,93% 8

9 9 04 Produkty mleczarskie 3.465,0 83,43 1,78% Ryby 3.262,1 77,26 1,67% Mięso i podroby jadalne 3.111,2 71,88 1,60% Różne przetwory spożywcze 2.573,9 75,43 1,32% Substancje białkowe, kleje, enzymy 2.311,4 71,80 1,19% Wyroby przemysłu poligraficznego 2.045,9 121,77 1,05% Przetwory ze zbóż 1.926,2 235,58 0,99% Narzędzie, przybory, sztućce 1.766,6 152,80 0,91% Napoje bezalkoholowe i alkoholowe 1.764,5 108,60 0,91% Garbniki, barwniki, farby i lakiery 1.281,0 323,88 0,66% Cukry i wyroby cukiernicze 972,7 113,13 0,50% Włókna chemiczne cięte 948,2 85,99 0,49% Źródło: System Insigos MG W pierwszym kwartale 2012 r. udział Irlandii w obrotach polskiego handlu zagranicznego wyniósł 0,44% i był wyższy niż w tym samym okresie roku 2011 (0,41%). Z uwagi na wyższą dynamikę polsko irlandzkich obrotów handlowych w stosunku do całości polskiej wymiany handlowej z zagranicą w I kwartale 2012 r. wzrósł zarówno udział Irlandii w polskim eksporcie z 0,33% w marcu 2011 r. do 0,34% w marcu roku 2012 jak i w imporcie odpowiednio z 0,48% do 0,54%. Na koniec marca 2012 r. Irlandia była 31. partnerem handlowym Polski w eksporcie i 28. w imporcie. III. PROMOCJA POLSKIEJ GOSPODARKI W IRLANDII 1. Seminarium nt. praktycznych aspektów prowadzenia działalności gospodarczej w Polsce W dniu 10 maja 2012 r. Wydział Promocji Handlu i Inwestycji Ambasady RP w Dublinie wspólnie z Irlandzko Polskim Stowarzyszeniem Biznesu (Ireland Poland Business Association) oraz firmą doradztwa biznesowego Trinity Corporate Services Sp. z o.o zorganizował seminarium warsztatowe na temat praktycznych aspektów prowadzenia działalności gospodarczej w Polsce. W seminarium Practical Guide to Running a Business in Poland uczestniczyło ponad 20 przedstawicieli firm irlandzkich a jego uczestnicy mieli okazję zapoznać się z następującymi tematami: procedura rekrutacji pracowników przepisy w zakresie obowiązującego w Polsce prawa pracy zasady rozliczeń podatku korporacyjnego (CIT) z uwzględnieniem obowiązującej polskoirlandzkiej umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania zasady rozliczeń podatku od wartości dodanej (VAT) zasady rozliczeń innych podatków (od nieruchomości, czynności cywilno-prawnych, od wynagrodzeń pracowniczych, opłaty skarbowe) odpowiedzialność dyrektorów spółki w świetle polskich przepisów (kodeksu handlowego, cywilnego i karnego). W trakcie imprezy jej uczestnicy mieli także możliwość zapoznania się z materiałami promocyjnymi będącymi w dyspozycji WPHI w Dublinie. Udział w imprezie umożliwił dotarcie z informacjami nt. prowadzenia działalności gospodarczej w Polsce do nowej grupy irlandzkich przedsiębiorców. Uczestnicy seminarium podkreślali, że 9

10 pomimo różnic w prowadzeniu biznesu w Polsce i Irlandii oraz sygnałów na temat skomplikowanych procedur zakładania firmy w Polsce, rozliczeń z urzędami skarbowymi oraz częstych kontroli przeprowadzanych u inwestorów zagranicznych, Polska jest atrakcyjnym, rzetelnym i solidnym partnerem biznesowym. Spora liczba firm irlandzkich uczestniczących w imprezie świadczy o tym, iż pomimo kryzysu gospodarczego, w jakim ciągle jeszcze znajduje się ten kraj, utrzymuje się w Irlandii zainteresowanie inwestycjami w Polsce lub też prowadzeniem na terenie naszego kraju działalności gospodarczej. 2. Spotkanie warsztatowe z firmami irlandzkimi w Galway Chamber of Commerce W dniu 15 maja 2012 r. pracownicy Wydziału Promocji Handlu i Inwestycji Ambasady RP w Dublinie spotkali się w siedzibie Izby Handlowej w Galway z miejscowymi firmami zainteresowanymi współpracą gospodarczą z Polską. Spotkanie poprzedziła prezentacja WPHI przedstawiająca aktualne informacje makroekonomiczne dot. polskiej gospodarki, polskie specjalności eksportowe, polsko-irlandzką współpracę gospodarczą oraz oferowane przez placówkę usługi na rzecz firm zainteresowanych współpracą gospodarczą z Polską. Uczestnikom spotkania przedstawiona została również, przygotowana przez Galway Chamber of Commerce, informacja nt. pomocy, na jaką miejscowe firmy mogą liczyć ze strony instytucji irlandzkich w przypadku rozpoczęcia działalności na rynkach zagranicznych. W kolejnej części imprezy przedstawiciele WPHI w Dublinie przeprowadzili indywidualne rozmowy z 8 miejscowymi firmami zainteresowanymi współpracą z Polską. Każdy z uczestników spotkania otrzymał przygotowany przez WPHI pakiet informacyjny składający się m.in. z informatora Investing in Poland 2012, publikacji przedstawiającej polskie specjalności eksportowe Polska Power! oraz materiałów promujących EURO Przedstawicielom Izby w Galway przekazano będące w dyspozycji WPHI materiały nt. możliwości nawiązania współpracy handlowej i inwestycyjnej z Polską, materiały promocyjne kilku polskich regionów, miast oraz Specjalnych Stref Ekonomicznych z prośbą o ich dystrybuowanie wśród miejscowych firm zainteresowanych współpracą gospodarczą z naszym krajem. Uzgodniono, iż podjęte zostaną wspólne działania, aby podobna imprezę zorganizować w przyszłym roku. Przeprowadzone spotkania z firmami irlandzkimi z rejonu Galway umożliwiły zaprezentowanie informacji nt. możliwości współpracy z polskimi przedsiębiorcami w interesujących je branżach. Wyniesione doświadczenia z organizacji tej oraz podobnych imprez w przeszłości dowodzą, iż spotkania warsztatowe z indywidualnymi firmami organizowane wspólnie z lokalnymi organizacjami samorządu gospodarczego są efektywnym narzędziem promocji gospodarczej. Spotkanie było kolejnym etapem dobrze rozwijających się kontaktów pomiędzy WPHI i Izbą Handlową w Galway, której efektem jest wzrost zainteresowania miejscowych firm naszym krajem. W trakcie przeprowadzonych rozmów Izba zadeklarowała promocję wśród swoich członków przekazywanych przez WPHI ofert biznesowych polskich przedsiębiorców poprzez umieszczanie ich w swoich biuletynach informacyjnych. 3. Zaproszenie dla firm z sektora upominkowego i wyposażenia wnętrz do udziału w targach Autumn Gift & Home Accessories Fair w Dublinie W dniach sierpnia 2012 r. odbędą się w Dublinie największe w Irlandii targi upominkowe i wyposażenia wnętrz Autumn Gift & Home Accessories Fair. Co roku bierze w nich udział ponad 100 wystawców a liczbę odwiedzających szacuje się na ok. 4 5 tys. Tegoroczna impreza odbędzie się na terenach wystawienniczych Citywest Intermational Events Centre. Informacje nt. targów dostępne są na stronie internetowej: 10

11 Targi Autumn Gift & Home Accessories Fair mogą być interesujące dla polskich firm zainteresowanych eksportem do Irlandii m.in.: szkła użytkowego i dekoracyjnego, wyrobów ceramicznych (użytkowych i dekoracyjnych), biżuterii, w tym srebrnej z bursztynem, zabawek, ozdób choinkowych (bombek), akcesoriów kuchennych, wyrobów pamiątkarskich, wyrobów skórzanych, wyrobów z drewna (dekoracyjnych i wyposażenia wnętrz) czy bielizny stołowej i pościelowej. Podczas tegorocznych targów Wydział Promocji Handlu i Inwestycji Ambasady RP w Dublinie zorganizuje stoisko informacyjno promocyjne, na którym prezentowane będą możliwości współpracy biznesowej polskich firm z szerokorozumianego sektora upominkowego i wyposażenia wnętrz z rynkiem irlandzkim. Na stoisko bezpłatnie eksponowane będą materiały marketingowe polskich przedsiębiorców zainteresowanych eksportem do Irlandii. W przypadku przyjazdu na targi przedstawicieli polskich firm będzie istniała możliwość bezpłatnego skorzystania ze stoiska WPHI do przeprowadzenia rozmów biznesowych. Firmy zainteresowane bezpośrednim udziałem w targach mogą jeszcze wykupić stoisko. Przykładowy koszt stoiska o powierzchni 9 m² wynosi 1.863,00 EUR + VAT (23,0%). Szczegółowe dane nt. wynajmu powierzchni wystawienniczej można uzyskać od organizatora targów firmy Eventpro - The Event Professionals ( john.hick@eventpro.ie). Poniżej podajemy dane tele-adresowe WPHI w Dublinie, gdzie można przesyłać materiały promocyjne (w jęz. angielskim) bądź uzyskać dodatkowe informacje nt. udziału w targach Autumn Gift & Home Accessories Fair w Dublinie: Embassy of the Republic of Poland Trade and Investment Promotion Section 4 the Vicarage, St. John s Road Dublin 4 Ireland Tel: Fax: dublin@trade.gov.pl 11