Komentarz tygodniowy 13-20.01.2017 DANE MAKROEKONOMICZNE Z Z POLSKI Produkcja przemysłowa i sprzedaż detaliczna Według danych GUS, produkcja przemysłowa w grudniu 2016 r. wzrosła o 2,3 % r/r, w porównaniu ze wzrostem o 3,3 % r/r w listopadzie. Utrzymaniu tempa wzrostu w ujęciu rocznym na solidnym poziomie sprzyjał (podobnie jak w miesiącu poprzedzającym) brak różnic w liczbie dni roboczych w porównaniu z analogicznym okresem 2015 r. W całym roku 2016 tempo wzrostu produkcji (3,2 % r/r) było o 1,7 pp. niższe w porównaniu z osiągniętym w roku 2015. Słabiej niż w 2015 r. prezentowały się także dane z sektora budowlanego. Łączny spadek produkcji budowlanej w 2016 r. wyniósł 14,1 % r/r, wobec wzrostu o 2,8 % r/r w 2015 r. Warto odnotować, iż słabe dane z sektora budowlanego w 2016 r. będą stanowiły w najbliższych miesiącach punkt odniesienia dla poziomów produkcji osiąganych w 2017 r. W związku z tym, efekt statystyczny będzie wyraźnie wspierał tegoroczne dane, co szczególnie powinno być widoczne w drugiej połowie roku, kiedy wzrosty produkcji budowlanej (w ujęciu rocznym) powinny być nawet dwucyfrowe. Wraz z danymi o produkcji przemysłowej GUS opublikował dane o inflacji producentów. Wskaźnik cen producentów (ang. PPI Producer Price Index) wyniósł w grudniu ub. r. 3,0 % r/r, co oznacza, iż ukształtował się na najwyższym poziomie od września 2012 r. Można oczekiwać, iż wzrost cen producentów przełoży się w kolejnych miesiącach na wyższe ceny towarów i usług konsumpcyjnych. Spośród danych z krajowej gospodarki, jakie zostały opublikowane w minionym tygodniu najbardziej optymistyczny wydźwięk miała sprzedaż detaliczna w cenach bieżących, która wzrosła w grudniu 2016 r. o 6,4 % r/r. Warto podkreślić, iż w roku 2016 tempo wzrostu sprzedaży było zdecydowanie wyższe (4,0 % r/r) niż w 2015 r. (0,9 % r/r). Dobre dane o sprzedaży potwierdzają, iż rosnąca konsumpcja (której sprzyjała zarówno poprawa sytuacji na rynku pracy, jak i program Rodzina 500 plus ) stanowiła główny filar wzrostu gospodarczego w Polsce w ubiegłym roku. Wstępne dane o tym, w jakim tempie rozwijała się polska gospodarka w 2016 r. zostaną zaprezentowane przez GUS 31 stycznia 2017 r. 1
WYDARZENIA Według danych opublikowanych przez GUS, w styczniu br. nastroje konsumenckie dotyczące obecnej i przyszłej koniunktury były lepsze niż w grudniu. Bieżący wskaźnik ufności konsumenckiej (BWUK) ukształtował się na poziomie minus 1,2 pkt (wzrost o 2,5 pp. m/m ), zaś wskaźnik wyprzedzający, opisujący oczekiwane w najbliższych miesiącach tendencje konsumpcji wyniósł minus 4,3 pkt (wzrost o 2,4 pp. m/m). W analizie danych GUS dotyczących koniunktury konsumenckiej zwraca się uwagę na tendencje zmian nastrojów w poszczególnych okresach porównawczych, gdyż wartości wskaźników ufności konsumenckiej konsekwentnie od początku prowadzenia badań, czyli od 1997 r. przyjmują wartości ujemne, co oznacza przewagę konsumentów nastawionych pesymistycznie. Dla większości składowych wskaźników ufności konsumenckiej odnotowano wartości wyższe niż przed miesiącem, przy czym największy wzrost (o 5,2 pp.) wystąpił w przypadku oceny możliwości obecnego dokonywania ważnych zakupów oraz przyszłego oszczędzania pieniędzy (o 4,7 pp.). Równocześnie, nieznacznie (o 0,5 pp.) obniżyły się oceny dotyczące przyszłej sytuacji ekonomicznej kraju. Lepsze nastroje konsumentów (zarówno w porównaniu z sytuacją przed miesiącem, jak i przed rokiem) zwiększają szanse na to, iż konsumpcja pozostanie głównym filarem wzrostu gospodarczego w Polsce w najbliższych kwartałach. GUS opublikował dane dotyczące koniunktury w przemyśle, budownictwie i handlu. Z cyklicznego, ankietowego badania podmiotów gospodarczych wynika, iż w styczniu br. ogólny klimat koniunktury oceniany był przez badane firmy nieco lepiej niż w grudniu. W wynikach badania prezentuje się m.in. tzw. procent netto, który jest różnicą między odsetkiem odpowiedzi pokazujących przeciwne kierunki (np. poprawa lub pogorszenie koniunktury), co pozwala pokazać ogólną tendencję w danym sektorze. Oceny koniunktury różnią się znacznie w zależności od branży, w jakiej działają ankietowane podmioty. Wśród podmiotów zajmujących się przetwórstwem przemysłowym najbardziej optymistyczne oceny formułują przedsiębiorstwa zajmujące się produkcją wyrobów farmaceutycznych (procent netto 22,8 %), pojazdów samochodowych, przyczep i naczep (16,5 %) oraz chemikaliów i wyrobów chemicznych (14,5 %), zaś najbardziej pesymistyczne oceny formułują podmioty zajmujące się produkcją odzieży (minus 5,9 %). Pozytywne wyniki badań koniunktury przeprowadzonych przez GUS zwiększają szanse na to, iż tempo wzrostu gospodarczego w 2017 r. będzie wyższe niż w roku ubiegłym (wstępne dane dotyczące zmiany PKB w 2016 r. zostaną opublikowane 31 stycznia br.). Według danych GUS przeciętne wynagrodzenie brutto w sektorze przedsiębiorstw, w których liczba pracujących przekracza 9 osób wyniosło w grudniu ub. r. 4 635,77 zł (wzrost o 2,7 % r/r), zaś zatrudnienie w tym sektorze wyniosło w grudniu 5 798,9 tys. osób (wzrost o 3,1 % r/r). Dane z sektora przedsiębiorstw należy ocenić pozytywnie. Systematyczny wzrost zatrudnienia koresponduje z obserwowanym równolegle spadkiem stopy bezrobocia. Pomimo odnotowanego w ostatnim miesiącu pewnego spowolnienia dynamiki wynagrodzeń (wykres obok) warto odnotować, iż w całym 2016 r. tempo wzrostu wynagrodzeń było szybsze niż przed rokiem (3,8 %, wobec 3,5 % w 2015 r.), co jest potwierdzeniem dobrej koniunktury na rynku pracy. Dobra kondycja rynku pracy powinna sprzyjać zwiększeniu konsumpcji w kolejnych miesiącach, która stanowić będzie główny filar wzrostu gospodarczego. Europejski Bank Centralny pozostawił zgodnie z oczekiwaniami rynku stopy procentowe na dotychczasowym poziomie (główna wynosi 0,00 %). Pomimo, iż dostępne dane wskazały na znaczący wzrost inflacji konsumentów w grudniu w strefie euro (do 1,1 % r/r, wobec 0,6 % r/r w listopadzie), wczorajszy komunikat podtrzymał dotychczasowe, wyjątkowo łagodne nastawienie polityki pieniężnej realizowanej przez Radę EBC. Dodatkowo, prezes EBC podkreślił, iż gdyby koniunktura miała się pogorszyć, kierowana przez niego instytucja jest gotowa prowadzić jeszcze bardziej łagodną politykę niż dotychczas. Takie deklaracje powinny wspierać złotego w relacji wobec euro. KROEKONOCZNE Z POLSKI 2
RYNEK STÓP PROCENTOWYCH RYNKI FINANSOWE Rynkowe stawki WIBOR w ubiegłym tygodniu pozostały stabilne (wykres obok). Brak sygnałów ze strony władz monetarnych o możliwych zmianach w poziomie stóp NBP w perspektywie najbliższych miesięcy powinien sprzyjać stabilizacji rynkowych stawek także w kolejnych tygodniach. Średnie rynkowe stopy procentowe w okresie 16 20.01.2017 r. Okres WIBOR EURIBOR LIBOR-USD LIBOR-CHF LIBOR-GBP 1M 1,66% -0,37% 0,77% -0,79% 0,26% 3M 1,73% -0,33% 1,03% -0,73% 0,36% 6M 1,81% -0,24% 1,34% -0,66% 0,52% 1Y 1,85% -0,10% 1,72% -0,50% 0,77% RYNEK WALUTOWY Wyszczególnienie 13.01.2017 20.01.2017 Zmiana USD/PLN 4,1084 4,1005-0,2% EUR/PLN 4,3730 4,3658-0,2% CHF/PLN 4,0753 4,0705-0,1% W minionym tygodniu w relacji wobec głównych walut kurs złotego był dość stabilny (tabela obok), jednak poziomy, na których się utrzymywał były relatywnie wysokie. Wśród przyczyn obserwowanej od listopada słabości złotego należy wskazać przede wszystkim czynniki zewnętrzne, tj. mniejszą przewidywalność polityki gospodarczej realizowanej przez USA po listopadowych wyborach prezydenckich. W przeciwnym kierunku (korzystny wpływ na waluty krajów rozwijających się, w tym złotego) oddziałuje konsekwentne podtrzymywanie przez EBC wyjątkowo łagodnej polityki monetarnej w strefie euro, co zostało wyraźnie potwierdzone w komunikacie po posiedzeniu decyzyjnym Rady EBC w miniony czwartek (19 stycznia). Sygnały o łagodnej polityce pieniężnej w strefie euro w 2017 r. powodują, iż złoty odrobił część strat wobec głównych walut (wykres obok). 3
RYNEK TOWAROWY Data Cena ropy Cena złota Cena srebra (USD/bbl) (USD/oz.) (USD/oz.) 13.01 55,45 1197,26 16,79 16.01 55,86 1202,80 16,76 17.01 55,47 1216,46 17,16 18.01 53,92 1203,54 17,02 19.01 54,16 1204,76 17,01 20.01 55,49 1209,56 17,07 Na zamknięciu w miniony piątek cena ropy (Brent) ukształtowała się na zbliżonym poziomie wobec odnotowanego przed tygodniem (13 stycznia). Utrzymaniu cen ropy powyżej 55 dolarów za baryłkę (Brent) sprzyja oczekiwanie, iż porozumienia państwproducentów (w tym Rosji i Arabii Saudyjskiej) o ograniczeniu dziennego limitu wydobycia, które zostały osiągnięte w ostatnich tygodniach 2016 r. będą bez przeszkód realizowane. Łącznie główni producenci ropy na świecie (zarówno zrzeszeni w OPEC, jak i państwa nienależące do tej organizacji) mają obniżyć wydobycie o 1,76 mln baryłek dziennie. Ewentualne doniesienia potwierdzające realizację tych uzgodnień będą sprzyjały dalszemu utrzymywaniu się cen surowca na podwyższonym poziomie w najbliższych miesiącach. Jednym z efektów wyższych cen ropy na światowych rynkach powinien być także stopniowy wzrost wskaźników inflacji w głównych gospodarkach (a także w Polsce). RYNEK KAPITAŁOWY Podobnie jak na innych rynkach finansowych, także na rynku akcji w ostatnim tygodniu odnotowano zaledwie symboliczne zmiany głównych indeksów. W ujęciu tygodniowym WIG30 stracił 0,3 %. Niewielkim spadkom na GPW sprzyjały także nieco słabsze nastroje na rynku w USA, gdzie Dow Jones stracił w ujęciu tygodniowym 0,3 %. To, iż niewielka korekta miała miejsce w okresie oczekiwania na piątkową (20 stycznia) inaugurację prezydentury Donalda Trumpa może wskazywać, iż utrzymujący się od wyborów prezydenckich w USA (z dn. 8 listopada br.) optymizm na amerykańskim rynku akcji powoli się wyczerpuje. Biorąc pod uwagę perspektywę stopniowego zaostrzania polityki pieniężnej przez Fed w 2017 r., która jest negatywna dla rynku akcji, można oczekiwać, iż zapoczątkowana w ostatnich dniach korekta spadkowa na tym rynku w najbliższych tygodniach może być kontynuowana. 4
KALENDARIUM Kalendarium na najbliższy tydzień (23-27.01.2017 r.) Data Kraj Wskaźnik makro Okres Wartość poprzednia 25 stycznia Polska Stopa bezrobocia XII 8,2 %* * według wstępnych danych, opublikowanych przez MRPiPS, stopa bezrobocia na koniec grudnia 2016 r. wyniosła 8,3 % DEPARTAMENT PLANOWANIA I ANALIZ Piotr Lebiedziński Wicedyrektor Departamentu Planowania i Analiz, tel.: 22 539-52-62 Daniel Piekarek Analityk Makroekonomiczny, tel.: 22 539-54-97 Niniejsze opracowanie zostało sporządzone wyłącznie w celu informacyjnym i nie może być traktowane jako doradztwo ani porada inwestycyjna. W szczególności nie może być traktowane jako oferta ani propozycja zawarcia jakiejkolwiek transakcji, jak również nie jest formą reklamy ani ofertą sprzedaży jakiejkolwiek usługi świadczonej przez Bank BPS S.A. przedstawione opinie i komentarze są niezależnymi opiniami Banku BPS S.A. i pozostają aktualne wyłącznie w momencie ich wydania. Przy ich opracowaniu wykorzystano źródła informacji, które są uważane za wiarygodne i dokładne, jednak zastrzegamy, iż mimo to mogą być one niekompletne lub skrócone. Niniejszy dokument stanowi własność Banku. Kopiowanie i rozpowszechnianie niniejszego dokumentu w całości lub w części możliwe jest wyłącznie po uprzednim uzyskaniu pisemnej zgody Banku. 5