Spis treści 1. Wstęp... 2 2. Antazone, Auras... 3 3. Scythe... 24 4. Tacens... 36 5. Zerotherm... 46 6. Test. Wyniki.... 67 7. Podsumowanie. Ocena.... 73 - Koniec spisu treści -
1. Wstęp Od ostatniego porównania coolerów na łamach naszego serwisu minął prawie rok, tak więc warto przyjrzeć się co na dzień dzisiejszy mają nam do zaoferowania producenci chłodzenia. Branża IT rozwija się chyba najszybciej ze wszystkich, więc poprzednia platforma testowa nie nadawała się już do rzetelnych testów. W zamian s939 zastosowaliśmy slga i procesor z rodziny Intel Core 2 Duo. Przetestowaliśmy 11 wymienionych produktów: Antazone AS-C1000 Auras CTC-868 Auras LPT-709 Scythe Kama Cross Scythe Ninja Plus B Tacens Gelus Extreme Tacens Gelus Pro ZEROtherm BTF80 ZEROtherm BTF90 ZEROtherm BTF95 ZEROtherm NV120 Nirvana 2
2. Antazone, Auras ANTAZONE AS-C1000 Podstawowe dane techniczne : Cena : 169zł Radiator : miedź Rurki Heat-Pipe : 3, Wentylator : 95x95x25 mm, 2200 RPM, 49,8 CFM, 25 db(a), Przeznaczenie : AMD Sempron/Athlon XP/64/FX/Opteron (Socket A/754/939/940/AM2), INTEL PENTIUM 4/Celeron/ Core Duo/Core 2 Duo (Socket 478/775), Waga coolera : 564 g, Dodatki : Mocowania do socketów, śruby, kolorowa instrukcja, pasta termoprzewodząca. Nasz test coolerów zaczniemy od przedstawienia konstrukcji dość młodej i zapewne mniej znanej firmy Antazone. Pudełko prezentuje się bardzo dobrze i zachęcająco przez "szybkę" z przodu zobaczyć możemy imponujący, miedziany radiator, zaś z tyłu szczegółowo opisano osiągi tego cuda. 3
Główny obiekt zainteresowania także wygląda obiecująco miedziany radiator coolera składający się z 71 finów, zespolony z trzema przewodami heatpipe, osłonięty przezroczystym tunelem wymuszającym prawidłowy przepływ powietrza wytwarzanego przez 95mm wentylator. Wszystko zostało wykonane z wysokiej jakości materiałów. Plastiki są dobrze spasowane, a obracając wirnikiem wentylatora nie usłyszymy nawet szelestu łożyska. 4
5
6
7
Całkowicie miedziany spód coolera jest dobrze wyszlifowany i wypolerowany, bez problemu możemy się w nim przejrzeć, lecz niestety pomimo folii 8
ochronnej miedź zaczęła się już utleniać, co nie wygląda za dobrze. Ponadto w miejscu umocowania rurek heatpipe do podstawy zauważyłem niepokojące oznaki utleniania miedzi, najprawdopodobniej wynikające ze słabego zabezpieczenia zapakowanego produktu przed wilgocią. Wyposażenie jest standardowe, w pudełku znajdziemy zapinki, śruby montażowe, pastę termoprzewodzącą i dość obszerną instrukcję. 9
Podczas montażu niestety przestaje być kolorowo. Antazone jako jeden z nielicznych coolerów w teście wymaga odkręcenia płyty głównej. Ponadto sytuacja zaczyna się pogarszać, kiedy próbujemy przykręcić chłodzenie do płyty. Wszystko wygląda łatwo w instrukcji, gdzie narysowane ręce swobodnie trzymają sobie cooler, a lewitujące zapinki i śruby grzecznie pozostają na swoich miejscach. W rzeczywistości wgląda to gorzej. O ile na s939 i dwóch punktach zaczepienia walka z płytą, wypadającymi śrubami po 10 minutach wreszcie dała zamierzony efekt, to na s775, 478 czy AM2 bez wyjęcia całej płyty na biurko się nie obędzie. AURAS LPT-709 Podstawowe dane techniczne : Cena : 29 (~110zł) Radiator : aluminium Rurki Heat-Pipe : 4, Wentylator : 92x92x25 mm, 2400 RPM, 47 CFM, 23 db(a), Przeznaczenie : AMD Sempron/Athlon X2/64/FX/Opteron (Socket A/754/939/940/AM2), INTEL PENTIUM 4/Celeron/ Core Duo/Core 2 Duo//Core 2 Duo Extreme (Socket 478/775), Waga coolera : 415 g, Dodatki : Mocowania do socketów, śruby, instrukcja, pasta termoprzewodząca, naklejka W ostatnim czasie Auras odłączając się od Coolteka, stał się samodzielną marką. Firma od początku swej indywidualnej działalności stawia na 10
zaawansowane i innowacyjne systemy chłodzenia. Jednym z pierwszych produktów Aurasa jest odświeżona wersja opisywanego już u nas Coolteka Auras 92. Nowy model o oznaczeniu LPT-709, chociaż nie jest jeszcze dostępny na polskim rynku trafił do naszej redakcji. Pudełka Aurasów pomimo, że są dość zwyczajne, wyglądają dobrze i zachęcają do zakupu. Zabezpieczenie produktów jest ponadprzeciętne, a w skład wyposażenia każdego z coolerów wchodzą: zapinki, śrubki, pasta termoprzewodząca, instrukcja oraz naklejka (wg mnie dość tandetna ). 11
12
Wyjmując cooler z pudełka można przeżyć drobne zaskoczenie, ponieważ nie 13
znajdziemy na nim kawałka gołej miedzi, wszystko jest niklowane. 14
15
Od razu wpada w oko dziwny kształt radiatora i cztery bardzo długie przewody heat pipe. Przezroczysty 92mm wentylator podświetlany jest na niebiesko, a za jego mocowanie odpowiadają gumowe kołeczki. 16
17
Kabelek zakończony jest wtyczką czteropinową, przez co obroty coolera kontrolowane mogą być przez układ PWM na płycie głównej. Podstawa została bardzo dobrze wypolerowana. Montaż przebiega bezproblemowo, a mocny docisk gwarantuje znakomite przyleganie do heat spreadera. AURAS CTC-868 Podstawowe dane techniczne : 18
Cena : 49 (~185zł) Radiator : aluminium Rurki Heat-Pipe : 4, Wentylator : dwa 92x92x25 mm, 2400 RPM/1200 RPM, 47 CFM, 21 db(a), Przeznaczenie : AMD Sempron/Athlon X2/64/FX/Opteron (Socket A/754/939/940/AM2), INTEL PENTIUM 4/Celeron/ Core Duo/Core 2 Duo//Core 2 Duo Extreme (Socket 478/775), Waga coolera : 568 g, Dodatki : Mocowania do socketów, śruby, instrukcja, pasta termoprzewodząca, naklejka Następny Auras to chyba nasz dzisiejszy gwóźdź programu. Konstrukcja niezwykle oryginalna i wykonana wręcz mistrzowsko. Podobnie jak LPT-709, wyższy model jest także w całości pokryty niklem. 19
Główne cechy tego coolera to dwa podświetlane wentylatory, cztery przewody cieplne oraz innowacyjna konstrukcja pozwalająca na rozłożenie radiatorów. W budowie CTC- 868 nie przypomina żadnego wyprodukowanego dotychczas chłodzenia CPU. Całość składa się z trzech głównych, niezależnych od siebie bloków radiatorów, które można odchylać w trzech pozycjach każdy. 20
21
Jeden z wentylatorów stale pracuje z taką sama prędkością, drugi zaś kontrolowany jest przez PWM. Instalacja nie sprawia większych problemów, chociaż na niektórych płytach będzie problem z poprawnym rozłożeniem - na naszej płycie ASUS P5W64 WS PRO łopatki wentylatora kolidowały z radiatorem 22
NB lub w innym ułożeniu - z radiatorem elementów zasilających procesor. Podstawa może służyć za wzór idealne lustro. Nowy Auras wygląda na nowego mistrza wydajności, ale jak będzie przekonamy się podczas testu 23
3. Scythe SCYTHE KAMA CROSS Podstawowe dane techniczne : Cena: 139zł Radiator : aluminium Rurki Heat-Pipe : 6, Wentylator : 100x100x25 mm, 1500 RPM, 42,69 CFM, 22 db(a), Przeznaczenie : AMD Sempron/Athlon 64/FX/Opteron (Socket 754/939/940/AM2), INTEL PENTIUM 4/Celeron/ Core Duo/Core 2 Duo (Socket 478/775), Waga coolera : 530g, Dodatki : Mocowania do socketów, śruby, instrukcja, pasta termoprzewodząca, możliwość zamocowania wentylatora 120mm Kolejnym i zarazem bardzo ciekawym bohaterem naszego testu jest nowe dziecko zadomowionej już w świecie coolingu firmy Scythe. Kama Cross jest coolerem o innowacyjnej konstrukcji dwa nachylone pod kątem 35 stopni bloki 38 aluminiowych listków umocowane są do przewodów heatpipe (w sumie jest ich 6 po trzy na każdy radiator), które schodzą się do miedzianej, niklowanej podstawy coolera. 24
Powietrze ze standardowego 92mm coolera kierowane jest poprzez nachylenie finów na boki, co dodatkowo poprawia chłodzenie elementów ulokowanych blisko socketu. 25
26
Możliwość zainstalowania wentylatora 120mm, z czego skorzystamy, ale o tym później Znakomitym pomysłem było zastosowanie przez producenta powłoki galwanicznej w celu ochrony spodu coolera przed utlenianiem się miedzi. Jest to także ukłon w stronę osób korzystających z past termoprzewodzących na bazie ciekłego metalu, ponieważ z własnego doświadczenia wiem, że z w ten sposób zabezpieczonych powierzchni dużo łatwiej usunąc pastę. Dodatkowo Kama Cross, właśnie za sprawą niklowanej podstawy miał jeden z najlepiej prezentujących się spodów, który po odklejeniu folii był idealnie równy i bez skaz i przebarwień na materiale. 27
Pudełko jest dość zwyczajne, a jego zawartość możemy obejrzeć jedynie na zdjęciach. Zawartość nie zachwyca, lecz wyposażenie jest kompletne, w skład wchodzi: komplet zapinek, śruby montażowe, silikonowa pasta termoprzewodząca oraz instrukcja nic ponad standard. 28
Montaż jest na prawdę przyjemny i ogranicza się do deinstalacji starego chłodzenia, nałożeniu nowej pasty, przykręceniu zapinki do Kamy i zamocowaniu na sockecie 3 minuty. SCYTHE NINJA PLUS rev. B Podstawowe dane techniczne : Cena: 145zł Radiator : aluminium Rurki Heat-Pipe : 12, Wentylator (opcjonalny) : 120x120x25 mm, 1200 RPM, 49,58 CFM, 21 db(a), Przeznaczenie : AMD Sempron/Athlon 64/FX/Opteron (Socket 754/939/940/AM2), INTEL PENTIUM 4/Celeron/ Core Duo/Core 2 Duo (Socket 478/775), Waga coolera : 640g, Dodatki : Mocowania do socketów, śruby, instrukcja, pasta termoprzewodząca, wentylator 120mm Jednym z uczestników porównania jest także, zapewne dobrze już każdemu znany, Scythe Ninja Plus. Tym razem jest to nieco odświeżona, przygotwana do współpracy z najnowszymi CPU rewizja B. To właśnie głównie za sprawą tego produktu Scythe wyrobił sobie swój dzisiejszy image i zapewnił przez jakiś czas pozycję lidera w dziedzinie chłodzenia powietrzem. 29
30
Ninja jako jedyny model w naszym teście ma aż 12 rurek heatpipe, do których umocowane są dość rzadko rozmieszczone aluminiowe finy. Wszystkie przewody cieplne wędrują do podstawy, gdzie dodatkowo producent zamontował spory radiator (Ninja projektowana była jako cooler pasywny, stąd tak duża dbałość o jak największe odprowadzanie ciepła). Po spodzie coolera spodziewałem się nieco lepszej jakości jego wyszlifowania, a naklejka ochronna zostawiła niezbyt dobrze wyglądające ślady i przebarwienia na miedzi. 31
Przechodząc do opakowania i wyposażenia należy pochwalić atrakcyjne pudełko, przez które możemy sobie pooglądać produkt jeszcze przed zakupem, szczegółowo przedstawiono także wszystkie istotne dla klienta dane i informacje. Całość jest bardzo dobrze zabezpieczona na wypadek wszelkich niedogodności podczas podróży z Tajwanu. 32
33
Wyposażenie jest praktycznie identyczne jak w przypadku nowszego Kama Cross, w wersji Plus Ninja jest jeszcze dodatkowo wyposażana w 120mm wentylator. 34
Montaż może być delikatnie utrudniony szczególnie w przypadku podstawek procesorów AMD z uwagi na duże rozmiary coolera i ciężki dostęp do zapinki, lecz instalacja przebiega raczej bezproblemowo. Sam cooler wygląda na płycie lekko mówiąc ponadgabarytowo 35
4. Tacens TACENS GELUS PRO Podstawowe dane techniczne : Cena: 119zł Radiator : aluminium Rurki Heat-Pipe : 3, Wentylator : 120x120x25 mm, 800-1500 RPM, 56-68 CFM, 9 16 db(a), Przeznaczenie : AMD Sempron/Athlon 64/FX/Opteron (Socket 754/939/940/AM2), INTEL PENTIUM 4/Celeron/ Core Duo/Core 2 Duo (Socket 775), Waga coolera : 392g, Dodatki : Mocowania do socketów, śruby, instrukcja, pasta termoprzewodząca, regulator obrotów, przelotka zasilania 4 => 3pin Firma Tacens już jakiś czas temu dała się poznać jako producent dość wysokiej klasy obudów czy zasilaczy, dobra jakość wykonania w przystępnej cenie zawsze była znakiem rozpoznawczym tej marki. Niedawno na rynku pojawiła się seria wentylatorów Aura, a niedługo potem Tacens wprowadził coolery CPU nazwane Gelus. W dzisiejszym teście do porównania staną dwa najwyższe modele PRO i EXTREME. 36
Aluminiowy Tacens Gelus PRO przypomina budową produkty firmy Thermalright spory, płaski radiator umocowany na trzech heatpipe ach, które prowadzą do podstawy coolera. Do czarnego shrouda przykręcony jest 120mm, 9db (wg danych producenta) wentylator z płynnym regulatorem montowanym na śledziu kart rozszerzeń z tyłu obudowy. 37
38
Stopień wyszlifowania spodu jest niestety na bardzo niskim poziome i przypomina boxowe coolery sprzed kilku lat. Jest to model z najgorzej przygotowanym do odbierania ciepła z CPU elementem w naszym teście. TACENS GELUS EXTREME Podstawowe dane techniczne : Cena : 155zł Radiator : miedź Rurki Heat-Pipe : 3, Wentylator : 120x120x25 mm, 1000-1800 RPM, 53 77,5 CFM, 12 21 db(a), Przeznaczenie : AMD Sempron/Athlon 64/FX/Opteron (Socket 754/939/940/AM2), INTEL PENTIUM 4/Celeron/ Core Duo/Core 2 Duo (Socket 775), Waga coolera : 434g, Dodatki : Mocowania do socketów, śruby, instrukcja, pasta termoprzewodząca, regulator obrotów, przelotka zasilania 4 => 3pin Jego starszy brat Gelus EXTREME, nie różni się od niego praktycznie niczym poza materiałem, z którego został wykonany (w tym przypadku jest to miedź). Pomimo, że wentylatory wyglądają identycznie, producent zmienił jednak prawdopodobnie rezystancję w regulatorze wersji EXTREME na rzecz większej prędkości obrotowej, lecz co za tym idzie również hałasu generowanego przez cooler. 39
Na szczęście podstawa wersji miedzianej wygląda już lepiej. 40
Opakowanie niestety nie cieszy oka i dość słabo zachęca do zakupu. Po otwarciu jest jeszcze gorzej. Producent w ogóle nie zadbał o jakiekolwiek zabezpieczenie swojego produktu w trakcie transportu samo chłodzenie porusza się podczas obracania pudełkiem, a po prostu wrzucone tam akcesoria obijając się o siebie wydają nieciekawe odgłosy. Dobrze by było, gdyby moja krytyka zakończyła się na tym, ale kiedy wyjąłem coolery z pudełek okazało się, że są one skrzywione (rurki heatpipe się wygięły), a ostre krawędzie zapinek pokrzywiły delikatne, miedziane listki radiatora wersji EXTREME. 41
Na szczęście dało się wyprostować cooler, delikatnie odginając przewody cieplne do ich pierwotnego ułożenia. 42
Wyposażenie jest identycznie w przypadku obu modeli i składa się z dwóch zapinek, pasty termoprzewodzącej, instrukcji, przelotki zasilania 4pin>3pin, instrukcji oraz wspomnianego wcześniej regulatora, którego przewód jest niestety zbyt krótki by podłączyć wentylator w dowolne gniazdo zasilania na płycie głównej. 43
Montaż nie sprawia większych problemów, lecz na platformach AMD musimy najpierw dopasować wysokość zapinki do socketu, alby cooler dał się możliwie łatwo zdejmować/zakładać, a jego docisk był wystarczający. Na niektórych płytach, cooler może kolidować z niektórymi elementami, w tym przypadku z kartą graficzną. 44
RAM pomimo bliskości heatpipe ów dał się wyjmować. 45
5. Zerotherm ZEROTHERM ZEROtherm to firma, o której się już od jakiegoś czasu słyszało, lecz tak na prawdę nie wiadomo było czego można się spodziewać po jej produktach. Co prawda ceny i specyfikacje plasowały je w gamie produktów najwyższej klasy, lecz mało kto miał odwagę zaryzykować i zazwyczaj kupował coś sprawdzonego. Pierwszy kontakt z tymi produktami wygląda bardzo obiecująco. Pudełka są naprawdę wysokiej jakości - przez szybki możemy obejrzeć produkt, a specyfikacja dostarczy nam wszystkich interesujących nas danych. 46
W środku znajduje się osobne pudełeczko z wyposażeniem w którego skład wchodzi komplet zapinek, instrukcja oraz pasta termoprzewodząca. Sam cooler jest bardzo dobrze zabezpieczony zarówno przed wstrząsami jak i wilgocią, ZEROTHERM BTF80 Podstawowe dane techniczne : 47
Cena : 176zł Radiator : aluminium Rurki Heat-Pipe :8, Wentylator : 92x92x25 mm, 2500 RPM (PWM), 42,8 CFM, 27 db(a), Przeznaczenie : AMD Sempron/Athlon 64/FX/Opteron (Socket 754/939/940/AM2), INTEL PENTIUM 4/Celeron/ Core Duo/Core 2 Duo (Socket 775), Waga coolera : 458g, Dodatki : Mocowania do socketów, śruby, kolorowa instrukcja, pasta termoprzewodząca, Oglądając pierwszy z trzech coolerów firmy ZEROtherm serii BTF nie ma wątpliwości, że mamy do czynienia z produktem klasy high-end. 48
Jakość wykonania stoi na najwyższym poziomie. Podobnie jak reszta opisywanych wcześniej produktów, ZEROthermy oparte są na rurkach heatpipe, których jest aż osiem. Sam radiator jest gęsto żebrowany, a jego finy wykonano z aluminium. 49
Jego kształt od góry przypomina motyla. Do całości przykręcony jest 92mm podświetlany wentylator z wtyczką 4pin (PWM). 50
Podstawę wykonano z miedzi, a stopień jej wyszlifowania stoi na bardzo wysokim poziomie. ZEROTHERM BTF90 Podstawowe dane techniczne : Cena : 195zł Radiator : miedź Rurki Heat-Pipe : 8, 51
Wentylator : 92x92x25 mm, 2500 RPM (PWM), 42,8 CFM, 27 db(a), Przeznaczenie : AMD Sempron/Athlon 64/FX/Opteron (Socket 754/939/940/AM2), INTEL PENTIUM 4/Celeron/ Core Duo/Core 2 Duo (Socket 775), Waga coolera : 678g, Dodatki : Mocowania do socketów, śruby, kolorowa instrukcja, pasta termoprzewodząca, Starszy brat różni się jedynie materiałem z którego został wykonany radiator (miedź). 52
Jak wyżej szlif spodu jest bardzo dobry, lecz w przypadku BTF90 folia zabezpieczająca była zbyt mocno przyklejona, przez co trzeba było wyczyścić powierzchnię spirytusem przed instalacją coolera. ZEROTHERM BTF95 Podstawowe dane techniczne : Cena : 191zł Radiator : miedź Rurki Heat-Pipe : 8, 53
Wentylator : brak (wymagany wentylator z tyłu obudowy) Przeznaczenie : AMD Sempron/Athlon 64/FX/Opteron (Socket 754/939/940/AM2) ograniczone prędkości, INTEL PENTIUM 4/Celeron/ Core Duo/Core 2 Duo (Socket 775) Waga coolera : 510g, Dodatki : Mocowania do socketów, śruby, kolorowa instrukcja, pasta termoprzewodząca, Ostatnim opisywanym produktem serii BTF jest pasywna wersja coolera ZEROtherm BTF90 o oznaczeniu BTF95. Podstawową różnicą pomiędzy tymi dwoma coolerami jest rzecz jasna brak wentylatora oraz nieco rzadsze użebrowanie (w celu lepszego oddawana ciepła do otoczenia). Ponadto w pasywnym odpowiedniku, nie wiedzieć czemu, producent zastosował plastikową nakładkę na górę coolera w kształcie motylka. 54
Mnie nie za bardzo przypadło to do gustu, lecz jest na szczęście możliwość jej zdemontowania. 55
Instalacja wszystkich coolerów ZEROtherm BTF przebiegła bezproblemowo. ZEROTHERM NV120 Nirvana Podstawowe dane techniczne : Cena : 179zł Radiator : aluminium 56
Rurki Heat-Pipe : 4, Wentylator : 120x120x25 mm, 700-2600 RPM, 84,7 CFM, 39 db Przeznaczenie : AMD Sempron/Athlon 64/FX/Opteron (Socket 939/940/AM2), INTEL PENTIUM 4/D/Celeron/ Core Duo/Core 2 Duo/ Core 2 Quad/ Core 2 Extreme (Socket 775) Waga coolera : 628g, Dodatki : Mocowania do socketów, śruby, kolorowa instrukcja, pasta termoprzewodząca, regulator obrotów Na koniec zostawiłem coś naprawdę niezłego. Najnowszy, największy i najlepiej wyposażony cooler ZEROtherm o dość dziwnej jak na produkt tego rodzaju nazwie Nirvana. Pudełko jest naprawdę duże, podobnie jak samo chłodzenie widocznie przez szybkę. 57
Łatwa instalacja, zabójcze osiągi, regulacja obrotów i podświetlenie LED to główne zalety reklamowane przez producenta na froncie opakowania. Z boku widnieje tzw. Compatibility List, która wygląda imponująco i zawiera wszystkie dostępne na chwilę obecną procesory, także czterordzeniowe. 58
59
60
Cooler jest wielki, a gęste użebrowanie tworzy ogromną powierzchnię oddawania ciepła. Ponadto wieje na to 120mm wentylator o potężnej prędkości obrotowej 2600 rpm. 61
Radiator z miedzianą podstawą łączą jedynie cztery heat pipe y, jednak - jak twierdzi sam producent są one tak skonstruowane, aby ich efektywność była na 62
poziome ośmiu przewodów cieplnych. Pod względem stylistycznym Nirvana prezentuje się naprawdę świetnie. Połowa użebrowania jest w kolorze tzw. titanium, drugą zaś zabarwiono na czarno. W połączeniu ze srebrnymi rurkami cieplnymi i podświetlanym na niebiesko wentylatorem, efekt jest znakomity. 63
64
Szlif jest szczerze mówiąc taki sobie. 65
Wyposażenie ponad standard dodano bardzo zgrabny regulator obrotów, który jest w stanie zapanować nad huraganem jaki produkuje 12cm wentylator. Pozostałe elementy wyposażenia są identyczne jak w innych coolerach ZEROtherm. 66
6. Test. Wyniki. TEST Metodologia: Wszystkie coolery testowane były na platformie Intela z podkręconym procesorem Core 2 Duo E4300. Częstotliwość magistrali wynosiła 340mhz, mnożnik zaś 9x, co dawało wyjściową wartość 3060mhz na każdym rdzeniu. Dodatkowo napięcie procesora zwiększone zostało do 1,45V. Do odczytu temperatury rdzeni posłużył program Core Temp, a temperatura otoczenia była starannie utrzymywana na poziomie około 26 stopni C z wahaniami w granicach +/- 0,5*C (wszystkie zmiany temperatury są uwzględnione w wyliczeniach wydajności każdego z coolerów). Każde z chłodzeń było testowane przy maksymalnym obciążeniu procesora czwartym testem programu ORTHOS Stress CPU przez 30 minut. Podczas każdego testu (nawet jeżeli testowana była wydajność coolerów na różnych prędkościach obrotowych) wymieniana była pasta termoprzewodząca. Całość testowana była na płycie głównej poza obudową, a w przypadku pasywnych konstrukcji symulowana była obecność wentylatora wyciągającego powietrze z obudowy (wg zaleceń producenta). W tym celu użyliśmy produktu Xthermal BTF120PRO na minimalnych obrotach (750rpm). 67
W biosie wyłączona została regulacja i każdy z wentylatorów pracował z maksymalną prędkością, jeżeli nie był wyposażony w regulator. Jeszcze jedno. Doszły do nas informacje, że Scyhte Kama Cross z wentylatorem Delta 120mm jest podobno najwydajniejszym chłodzenie AC na świecie. Nie mogliśmy tego nie sprawdzić. 68
Do Kamy przykręcona została łamiąca zwierzęce kończyny Delta AFB1201212VHE. 0,9A poboru prądu i 3200 obrotów na minutę ćwierćkilogramowego wirnika produkującego 129cmf w praktyce daje gigantyczny podmuch. WYNIKI 69
Dane producenta. 70
Dane producenta. Dane producenta. 71
Dane pomiarowe. 72
7. Podsumowanie. Ocena. Antazone AS - C1000 Antazone AS - C1000 ku mojemu zaskoczeniu już w pierwszych minutach testu był bardzo słaby. Byłem przekonany że źle zaaplikowałem pastę, lecz jak się później okazało cooler był uszkodzony ( jeden z przewodów cieplnychbył rozerwany i nie przekazywał ciepła do żeber, co tym samym doprowadziło do dużego spadku wydajności. Wentylator coolera też nie spisywał się najlepiej, co prawda był wydajny, lecz niemiłosiernie głośny, kręcąc się o 600rpm (!) szybciej niż podano w specyfikacji. Ze względu na uszkodzenie, wyniki testu nie będą brane pod uwagę przy porównaniu. Przy najbliższej okazji postaramy się przetestować inny, w pełni sprawny egzemplarz Auras LPT-709 pomimo, iż wygląda niepozornie radzi sobie zaskakująco dobrze. W teście ustąpił jedynie ZEROthermowi, od którego jest o połowę tańszy. Wentylator co prawda na maksymalnych obrotach nie jest za cichy, lecz dzięki automatycznej regulacji PWM może on działać w zakresie od 800 RPM, co jest dobrym wynikiem przy 92mm wentylatorze i z pewnością będzie on bardzo cichy. Szkoda tylko, że jak narazie Auras nie jest dostępny w Polsce, ale miejmy nadzieję że się to jak najszybciej zmieni, ponieważ cooler LPT 709 za świetną wydajność, dopracowanie, łatwość montażu i cenę otrzymuje ode mnie najwyższą ocenę w teście. Auras CTC 868, a właściwie jego wydajność, jest dużym rozczarowaniem. Sugerując się ceną można było sądzić, że będzie to wydajna konstrukcja, wyszło jednak na to, że Auras wypadł gorzej od - wydawać by się mogło budżetowego aluminiowego Tacensa. Wydaje mi się że wszystko to za sprawą mechanizmu, za pomocą którego można rozkładać radiatory. Cała ruchoma część oparta jest na przewodzie heat pipe, który musi być na tyle luźno umocowany w podstawie, aby możliwe było jego swobodne poruszanie. Niestety w praktyce przekłada się to na pogorszenie odbioru ciepła z podstawy. Producent na stronie internetowej pisze o tym, że konstrukcja coolera pomaga w chłodzeniu,,innych komponentów" - nie wiem tylko jakich, skoro po rozłożeniu konstrukcji powietrze z wentylatorów kierowane jest do góry... Wentylator zastosowany w CTC-868 jest identyczny co ten w niższym modelu, tak więc powinien być dość cichy. Podsumowując wygląda na to, że Auras CTC-868 to jedynie CEBITowy wabik, który wrażenie robi co najwyżej swoim wyglądem, a za cenę około 180-190zł możemy kupić coś bardziej kompaktowego będącego jednocześnie wydajniejszym. Intel BOX jak to box wydawać by się mogło, że będzie beznadziejny. Okazało się, że wentylator dostarczany Intelowi przez Delta Electronics jest naprawdę wydajny i znośny. Nawet po przetaktowaniu CPU, standardowe chłodzenie daje radę. Pozostaje tylko pytanie jak długo, dlatego już teraz warto pomyśleć nad zmianą. 73
Scythe Kama Cross to dobra i przemyślana konstrukcja. Widać, że Scythe chce za wszelką cenę pozostać w czołówce producentów AC i na bieżąco udoskonala swoje pomysły. Szczerze mówiąc spodziewałem się po Kamie odrobinę lepszej wydajności, lecz i tak stoi ona na wysokim poziomie. Wentylator jest bardzo dobry - wymusza spory przepływ, a zarazem jest wyjątkowo cichy i widać że producent nie kłamie na specyfikacji. Konstrukcja jest naprawdę dopracowana, istnieje możliwość instalacji 120mm wentylatora, a powietrze z radiatorów kierowane jest na okolice socketu co skutecznie wspomaga ich chłodzenie. Kama Cross to z pewnością cooler godny polecenia i znajdzie on wielu nabywców ceniących sobie ciszę i przyzwoitą wydajność. Wygląda na to że tandem Kama + Delta może ubiegać się o miano najwydajniejszego zestawu AC na świecie, chociaż naprawdę o niewiele wyprzedziła ona ZEROtherma NV120. Oczywiście wyniki nie będą oceniane, tak więc w teście i tak zwycięża Nirvana. Scythe Ninja Plus w nowej rewizji jest równie dobra jak jej poprzedniczka i sprawdza się nawet na najnowszych CPU. Ninja to prawdziwy majstersztyk i jeszcze przez długi czas będzie się liczyć w czołówce coolerów. Dołączony 120mm wentylator może nie zapewnia maksymalnej wydajności, ale za to rekompensuje to naprawdę cichą pracą. Także w trybie pasywnym produkt sprawdza się perfekcyjnie nawet na mocno podkręconym dwurdzeniowym dowoltowanym procesorze skutecznie utrzymywał temperaturę na poziomie 83*C bez jakiegokolwiek wentylatora w pobliżu. Wymuszenie minimalnego przepływu powietrza wentylatorem wyciągającym zbiło temperaturę o ponad 10*C. Wszystkim maniakom ciszy którzy zastanawiają się nad zakupem chłodzenia radzę spieszyć do sklepów ponieważ nie wiadomo ile jeszcze Ninja będzie w sprzedaży, a jej cena jeszcze nigdy nie była tak atrakcyjna. Tacens Gelus PRO na pierwszy rzut oka nie wydał mi się groźnym rywalem dla reszty coolerów w teście, ale na jego przykładzie widać że pozory mogą mylić. Okazało się że Gelus PRO zdeklasował wynalazek Aurasa, Ninję, a nawet Nirvanę na minimalnych obrotach będąc od niej niewiele głośniejszym. Nawet na najmniejszych obrotach wentylatora okazał się lepszym od BOXowego chłodzenia pozostając przy tym praktycznie niesłyszalnym. Zdenerwować może zapinka, która bardzo mocno trzyma chłodzenie, ale także bardzo ciężko ją zatrzasnąć i osoby o słabych rękach mogą mieć z tym problem. Tacens Gelus EXTREME swoją ponadprzeciętną wydajnością zafundował sobie miejsce w ścisłej czołówce. Pomimo wszystko należy zastanowić się, czy warto dopłacać dodatkowe 40zł za 2 3 stopnie różnicy względem wersji PRO. Widać kilka niedoróbek, jak np. słabe opakowanie i zabezpieczenie, krótki kabelek, ale takie problemy są w tym przypadku drugorzędne. Tacens pokazał, że można zrobić tani, cichy, prosty, dobrze wyposażony i wydajny cooler w bardzo przyzwoitej cenie. Polecam. ZEROtherm BTF80 od początku spisywał się bez zastrzeżeń. Wydajny, 74
podświetlany wentylator o bardzo dużym zakresie obrotów (PWM) spisywał się bardzo dobrze i jak na 2500 RPM był całkiem znośny. Osiem heat pipe ów spokojnie dawało radę z odprowadzaniem dużych ilości ciepła, a duży radiator bardzo dobrze je rozpraszał, co miało odbicie w świetnych wynikach. ZEROtherm BTF90 wypadł niewiele lepiej od aluminiowej wersji (jedynie 1 stopień mniej), a jego masa jest sporo większa, tak wiec raczej nie widzę większego sensu w dopłacaniu do miedziaka. Jedynym atutem przemawiającym za BTF90 jest jego wygląd wielki, miedziany radiator wygląda naprawdę imponująco. ZEROtherm BTF95 pomimo świetnego wykonania i nietuzinkowego wyglądu nie jest wart swojej ceny. Wydajność jest znacznie niższa od sporo tańszej Ninji. Bez żadnego wentylatora produkt Scythe utrzymał temperaturę na poziomie 83 stopni, ZEROtherm nie poradził sobie w tym teście, bo gdy temperatura przekroczyła 90 stopni byłem zmuszony go przerwać. BTF95 na pewno sprawdzi się na procesorach nie podkręconych, choć dopóki na rynku jest produkt Scythe, ZEROthem nie znajdzie zbyt wielu nabywców przy obecnej cenie. Jedynym słusznym argumentem przemawiającym za nim są kompaktowe rozmiary. Mocowanie też nie jest zbyt wygodne, ponieważ cała seria BTF przykręcana jest na śruby do metalowej płytki którą uprzednio trzeba umieścić pod socketem. ZEROtherm NV120 Nirvana przypomina nieco radzieckie konstrukcje z czasów Zimnej Wojny, które miały być jedynie najlepsze, a wszelkie inne aspekty szły w odstawkę. Sugerując się nazwą coolera chyba także inżynierowie ZEROtherma obrali sobie za cel stworzenia najwydajniejszego fabrycznego coolera i wygląda na to że im się to udało, bo jest on zwycięzcą tego testu. Wykonany w 90% z aluminium cooler waży przeszło 600g, pięciowatowy 12cm wentylator kręcący się 2600 razy na minutę przy zmniejszaniu prędkości wpada w chwilowe wibracje trzęsące całą płytą główną, a na maksymalnych obrotach może się mierzyć z niemałą suszarką, pod względem wydajności, jak i głośności. Patrząc jednak z drugiej strony Nirvana jest dobrze wyposażona, nareszcie zrobiono normalną zapinkę a regulator pozwala na skutecznie wyciszenie wentylatora nie zmniejszając przy tym drastycznie wydajności. Reszty dopełnia wyjątkowo atrakcyjna jak na możliwości cena. Oceny: PRODUKT OCENA 75
Auras CTC-868 Auras LPT-709 Scythe Kama Cross 76
Scythe Ninja Plus B Tacens Gelus Extreme Tacens Gelus Pro 77
ZEROtherm BTF80 ZEROtherm BTF90 ZEROtherm BTF95 ZEROtherm NV120 Nirvana I w tym momencie dotarliśmy do końca naszego porównania 11 nowoczesnych 78
coolerów. Decyzja o zakupie oczywiście należy do kupującego, ale jestem pełen nadziei ze chociaż w niewielkim stopniu mogłem ułatwić Wam ten wybór i obiektywnie przedstawić każdy z produktów. Tak wiec pozdrawiam, czekam na komentarze i już w tym momencie zapraszam do przeczytania jesiennego testu coolerów GPU na łamach portalu Realitynet.pl. Sprzęt do testów dostarczyli: Megapuls, Scythe oraz Auras 79