ANALIZA ZMIAN W ZAGOSPODAROWANIU PRZESTRZENNYM GMINY WIERZBINEK

Załącznik nr 1 do uchwały nr XVII/155/16 Rady Gminy Wierzbinek z dnia 25 października 2016r. ANALIZA ZMIAN W ZAGOSPODAROWANIU PRZESTRZENNYM GMINY WIERZBINEK OCENA POSTĘPÓW W OPRACOWYWANIU PLANÓW MIEJSCOWYCH I PROGRAM ICH SPORZĄDZANIA

LIPIEC 2016R. I. Wprowadzenie Podstawę prawną niniejszej analizy zmian w zagospodarowaniu przestrzennym gminy Wierzbinek stanowi ustawa z dnia 27 marca 2003r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (Dz.U. z 2016r. poz. 778). Przepisy art. 32 ust. 1 cytowanej ustawy nakładają na Wójta Gminy obowiązek dokonania analizy zmian w zagospodarowaniu przestrzennym gminy, oceny postępów w opracowywaniu planów miejscowych i opracowania wieloletniego programu ich sporządzania w nawiązaniu do ustaleń studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy, z uwzględnieniem wydanych decyzji zamieszczonych w rejestrach, o których mowa w art. 57 ust. 1 3 i art. 67 ustawy, czyli wydanych decyzji o ustaleniu lokalizacji inwestycji celu publicznego i decyzji o ustaleniu warunków zabudowy oraz wniosków w sprawie sporządzenia lub zmiany planu miejscowego. Zgodnie z art. 32 ust. 2 ustawy, Wójt Gminy przekazuje Radzie Gminy wyniki analiz, o których mowa w ust. 1, po uzyskaniu opinii Gminnej Komisji Urbanistyczno-Architektonicznej, co najmniej raz w czasie kadencji Rady. Rada Gminy podejmuje uchwałę w sprawie aktualności studium i planów miejscowych, a w przypadku uznania ich za nieaktualne, w całości lub w części, podejmuje działania, o których mowa w art. 27 ustawy. Zgodnie z art. 32 ust. 3 ustawy, przy podejmowaniu uchwały, o której mowa w ust. 2, Rada Gminy bierze pod uwagę w szczególności zgodność studium albo planu miejscowego z wymogami wynikającymi z przepisów art. 10 ust. 1 i 2, art. 15 oraz art. 16 ust. 1 ustawy. Niniejsze opracowanie dotyczy kadencji w latach 2012 2015. Zgodność studium albo planu miejscowego z wymogami ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym dotyczy w szczególności przepisów art. 10 ust. 1 i 2, art. 15 oraz art. 16 ust. 1. W obecnym brzmieniu ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym są to następujące przepisy: 1. Przepisy dotyczące studium gminy Art. 10. 1. W studium uwzględnia się uwarunkowania wynikające w szczególności z: 1) dotychczasowego przeznaczenia, zagospodarowania i uzbrojenia terenu; 2) stanu ładu przestrzennego i wymogów jego ochrony; 3) stanu środowiska, w tym stanu rolniczej i leśnej przestrzeni produkcyjnej, wielkości i jakości zasobów wodnych oraz wymogów ochrony środowiska, przyrody i krajobrazu, w tym krajobrazu kulturowego; 4) stanu dziedzictwa kulturowego i zabytków oraz dóbr kultury współczesnej; 4a) rekomendacji i wniosków zawartych w audycie krajobrazowym lub określenia przez audyt krajobrazowy granic krajobrazów priorytetowych; 5) warunków i jakości życia mieszkańców, w tym ochrony ich zdrowia; 6) zagrożenia bezpieczeństwa ludności i jej mienia; 7) potrzeb i możliwości rozwoju gminy, uwzględniających w szczególności: a) analizy ekonomiczne, środowiskowe i społeczne, b) prognozy demograficzne, w tym uwzględniające, tam gdzie to uzasadnione, migracje w ramach miejskich obszarów funkcjonalnych ośrodka wojewódzkiego, c) możliwości finansowania przez gminę wykonania sieci komunikacyjnej i infrastruktury technicznej, a także infrastruktury społecznej, służących realizacji zadań własnych gminy, d) bilans terenów przeznaczonych pod zabudowę; 8) stanu prawnego gruntów; 2

9) występowania obiektów i terenów chronionych na podstawie przepisów odrębnych; 10) występowania obszarów naturalnych zagrożeń geologicznych; 11) występowania udokumentowanych złóż kopalin, zasobów wód podziemnych oraz udokumentowanych kompleksów podziemnego składowania dwutlenku węgla; 12) występowania terenów górniczych wyznaczonych na podstawie przepisów odrębnych; 13) stanu systemów komunikacji i infrastruktury technicznej, w tym stopnia uporządkowania gospodarki wodno-ściekowej, energetycznej oraz gospodarki odpadami; 14) zadań służących realizacji ponadlokalnych celów publicznych; 15) wymagań dotyczących ochrony przeciwpowodziowej. 2. W studium określa się w szczególności: 1) uwzględniające bilans terenów przeznaczonych pod zabudowę, o którym mowa w ust. 1 pkt 7 lit. d: a) kierunki zmian w strukturze przestrzennej gminy oraz w przeznaczeniu terenów, w tym wynikające z audytu krajobrazowego, b) kierunki i wskaźniki dotyczące zagospodarowania oraz użytkowania terenów, w tym tereny przeznaczone pod zabudowę oraz tereny wyłączone spod zabudowy; 2) (uchylone) 3) obszary oraz zasady ochrony środowiska i jego zasobów, ochrony przyrody, krajobrazu, w tym krajobrazu kulturowego i uzdrowisk; 4) obszary i zasady ochrony dziedzictwa kulturowego i zabytków oraz dóbr kultury współczesnej; 5) kierunki rozwoju systemów komunikacji i infrastruktury technicznej; 6) obszary, na których rozmieszczone będą inwestycje celu publicznego o znaczeniu lokalnym; 7) obszary, na których rozmieszczone będą inwestycje celu publicznego o znaczeniu ponadlokalnym, zgodnie z ustaleniami planu zagospodarowania przestrzennego województwa i ustaleniami programów, o których mowa w art. 48 ust. 1; 8) obszary, dla których obowiązkowe jest sporządzenie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego na podstawie przepisów odrębnych, w tym obszary wymagające przeprowadzenia scaleń i podziału nieruchomości, a także obszary przestrzeni publicznej; 9) obszary, dla których gmina zamierza sporządzić miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego, w tym obszary wymagające zmiany przeznaczenia gruntów rolnych i leśnych na cele nierolnicze i nieleśne; 10) kierunki i zasady kształtowania rolniczej i leśnej przestrzeni produkcyjnej; 11) obszary szczególnego zagrożenia powodzią oraz obszary osuwania się mas ziemnych; 12) obiekty lub obszary, dla których wyznacza się w złożu kopaliny filar ochronny; 13) obszary pomników zagłady i ich stref ochronnych oraz obowiązujące na nich ograniczenia prowadzenia działalności gospodarczej, zgodnie z przepisami ustawy z dnia 7 maja 1999 r. o ochronie terenów byłych hitlerowskich obozów zagłady (Dz. U. Nr 41, poz. 412, z późn. zm.); 14) obszary wymagające przekształceń, rehabilitacji, rekultywacji lub remediacji; 14a) obszary zdegradowane; 15) granice terenów zamkniętych i ich stref ochronnych; 16) obszary funkcjonalne o znaczeniu lokalnym, w zależności od uwarunkowań i potrzeb zagospodarowania występujących w gminie. 2a. Jeżeli na obszarze gminy przewiduje się wyznaczenie obszarów, na których rozmieszczone będą urządzenia wytwarzające energię z odnawialnych źródeł energii o mocy przekraczającej 100 kw, a także ich stref ochronnych związanych z ograniczeniami w zabudowie oraz zagospodarowaniu i użytkowaniu terenu; w studium ustala się ich rozmieszczenie. 3

3. Obowiązek przystąpienia do sporządzenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego w przypadku, o którym mowa w ust. 2 pkt 8, powstaje po upływie 3 miesięcy od dnia ustanowienia tego obowiązku. 3a. Jeżeli na terenie gminy przewiduje się lokalizację obiektów handlowych o powierzchni sprzedaży powyżej 2000 m2, w studium określa się obszary, na których mogą być one sytuowane. 3b. Lokalizacja obiektów, o których mowa w ust. 3a, może nastąpić wyłącznie na podstawie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego. 4. Minister właściwy do spraw budownictwa, lokalnego planowania i zagospodarowania przestrzennego oraz mieszkalnictwa określi, w drodze rozporządzenia, wymagany zakres projektu studium w części tekstowej i graficznej, uwzględniając w szczególności wymogi dotyczące materiałów planistycznych, skali opracowań kartograficznych, stosowanych oznaczeń, nazewnictwa, standardów oraz sposobu dokumentowania prac planistycznych. 5. Dokonując bilansu terenów przeznaczonych pod zabudowę, kolejno: 1) formułuje się, na podstawie analiz ekonomicznych, środowiskowych, społecznych, prognoz demograficznych oraz możliwości finansowych gminy, o których mowa w ust. 1 pkt 7 lit. a c, maksymalne w skali gminy zapotrzebowanie na nową zabudowę, wyrażone w ilości powierzchni użytkowej zabudowy, w podziale na funkcje zabudowy; 2) szacuje się chłonność, położonych na terenie gminy, obszarów o w pełni wykształconej zwartej strukturze funkcjonalno-przestrzennej w granicach jednostki osadniczej w rozumieniu art. 2 pkt 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 2003 r. o urzędowych nazwach miejscowości i obiektów fizjograficznych, rozumianą jako możliwość lokalizowania na tych obszarach nowej zabudowy, wyrażoną w powierzchni użytkowej zabudowy, w podziale na funkcje zabudowy; 3) szacuje się chłonność, położonych na terenie gminy, obszarów przeznaczonych w planach miejscowych pod zabudowę, innych niż wymienione w pkt 2, rozumianą jako możliwość lokalizowania na tych obszarach nowej zabudowy, wyrażoną w powierzchni użytkowej zabudowy, w podziale na funkcje zabudowy; 4) porównuje się maksymalne w skali gminy zapotrzebowanie na nową zabudowę, o którym mowa w pkt 1, oraz sumę powierzchni użytkowej zabudowy, w podziale na funkcje zabudowy, o której mowa w pkt 2 i 3, a następnie, gdy maksymalne w skali gminy zapotrzebowanie na nową zabudowę, o którym mowa w pkt 1: a) nie przekracza sumy powierzchni użytkowej zabudowy, w podziale na funkcje zabudowy nie przewiduje się lokalizacji nowej zabudowy poza obszarami, o których mowa w pkt 2 i 3, b) przekracza sumę powierzchni użytkowej zabudowy, w podziale na funkcje zabudowy bilans terenów pod zabudowę uzupełnia się o różnicę tych wielkości wyrażoną w powierzchni użytkowej zabudowy, w podziale na funkcje zabudowy, i przewiduje się lokalizację nowej zabudowy poza obszarami, o których mowa w pkt 2 i 3, maksymalnie w ilości wynikającej z uzupełnionego bilansu; 5) określa się: a) możliwości finansowania przez gminę wykonania sieci komunikacyjnych i infrastruktury technicznej oraz społecznej, służących realizacji zadań własnych gminy, b) potrzeby inwestycyjne gminy wynikające z konieczności realizacji zadań własnych, związane z lokalizacją nowej zabudowy na obszarach, o których mowa w pkt 2 i 3, oraz w przypadku, o którym mowa w pkt 4 lit. a, poza tymi obszarami; 6) w przypadku gdy potrzeby inwestycyjne, o których mowa w pkt 5 lit. b, przekraczają możliwości finansowania, o których mowa w pkt 5 lit. a, dokonuje się zmian w celu dostosowania zapotrzebowania na nową zabudowę do możliwości finansowania przez gminę wykonania sieci komunikacyjnej i infrastruktury technicznej oraz społecznej. 4

6. Działania, o których mowa w ust. 5, mogą wymagać powtórzenia, na zasadzie analizy wariantów lub realizacji procesu iteracyjnego, oraz powtórzenia wszystkich lub części z nich, także w połączeniu z innymi czynnościami przeprowadzanymi w ramach prac nad projektem studium. 7. Określając zapotrzebowanie na nową zabudowę, o którym mowa w ust. 5 pkt 1, bierze się pod uwagę: 1) perspektywę nie dłuższą niż 30 lat; 2) niepewność procesów rozwojowych wyrażającą się możliwością zwiększenia zapotrzebowania w stosunku do wyników analiz nie więcej niż o 30%. 2. Przepisy dotyczące planów miejscowych Art. 15. 1. Wójt, burmistrz albo prezydent miasta sporządza projekt planu miejscowego, zawierający część tekstową i graficzną, zgodnie z zapisami studium oraz z przepisami odrębnymi, odnoszącymi się do obszaru objętego planem, wraz z uzasadnieniem. W uzasadnieniu przedstawia się w szczególności: 1) sposób realizacji wymogów wynikających z art. 1 ust. 2 4; 2) zgodność z wynikami analizy, o której mowa w art. 32 ust. 1, wraz datą uchwały rady gminy, o której mowa w art. 32 ust. 2; 3) wpływ na finanse publiczne, w tym budżet gminy. 2. W planie miejscowym określa się obowiązkowo: 1) przeznaczenie terenów oraz linie rozgraniczające tereny o różnym przeznaczeniu lub różnych zasadach zagospodarowania; 2) zasady ochrony i kształtowania ładu przestrzennego; 3) zasady ochrony środowiska, przyrody i krajobrazu; 3a) zasady kształtowania krajobrazu; 4) zasady ochrony dziedzictwa kulturowego i zabytków, w tym krajobrazów kulturowych, oraz dóbr kultury współczesnej; 5) wymagania wynikające z potrzeb kształtowania przestrzeni publicznych; 6) zasady kształtowania zabudowy oraz wskaźniki zagospodarowania terenu, maksymalną i minimalną intensywność zabudowy jako wskaźnik powierzchni całkowitej zabudowy w odniesieniu do powierzchni działki budowlanej, minimalny udział procentowy powierzchni biologicznie czynnej w odniesieniu do powierzchni działki budowlanej, maksymalną wysokość zabudowy, minimalną liczbę miejsc do parkowania w tym miejsca przeznaczone na parkowanie pojazdów zaopatrzonych w kartę parkingową i sposób ich realizacji oraz linie zabudowy i gabaryty obiektów; 7) granice i sposoby zagospodarowania terenów lub obiektów podlegających ochronie, na podstawie odrębnych przepisów, terenów górniczych, a także obszarów szczególnego zagrożenia powodzią, obszarów osuwania się mas ziemnych, krajobrazów priorytetowych określonych w audycie krajobrazowym oraz w planach zagospodarowania przestrzennego województwa; 8) szczegółowe zasady i warunki scalania i podziału nieruchomości objętych planem miejscowym; 9) szczególne warunki zagospodarowania terenów oraz ograniczenia w ich użytkowaniu, w tym zakaz zabudowy; 10) zasady modernizacji, rozbudowy i budowy systemów komunikacji i infrastruktury technicznej; 11) sposób i termin tymczasowego zagospodarowania, urządzania i użytkowania terenów; 12) stawki procentowe, na podstawie których ustala się opłatę, o której mowa w art. 36 ust. 4. 2a. Plan miejscowy przewidujący lokalizację obiektu handlowego, o którym mowa w art. 10 ust. 3a, sporządza się dla terenu położonego na obszarze obejmującym co najmniej 5

obszar, na którym powinny nastąpić zmiany w strukturze funkcjonalno-przestrzennej, w wyniku realizacji tego obiektu. 3. W planie miejscowym określa się w zależności od potrzeb: 1) granice obszarów wymagających przeprowadzenia scaleń i podziałów nieruchomości; 2) granice obszarów rehabilitacji istniejącej zabudowy i infrastruktury technicznej; 3) granice obszarów wymagających przekształceń lub rekultywacji; 3a) granice terenów pod budowę urządzeń, o których mowa w art. 10 ust. 2a, oraz granice ich stref ochronnych związanych z ograniczeniami w zabudowie, zagospodarowaniu i użytkowaniu terenu oraz występowaniem znaczącego oddziaływania tych urządzeń na środowisko; 4) granice terenów pod budowę obiektów handlowych, o których mowa w art. 10 ust. 3a; 4a) granice terenów rozmieszczenia inwestycji celu publicznego o znaczeniu lokalnym; 4b) granice terenów inwestycji celu publicznego o znaczeniu ponadlokalnym, umieszczonych w planie zagospodarowania przestrzennego województwa lub w ostatecznych decyzjach o lokalizacji drogi krajowej, wojewódzkiej lub powiatowej, linii kolejowej o znaczeniu państwowym, lotniska użytku publicznego, inwestycji w zakresie terminalu lub przedsięwzięcia Euro 2012; 5) granice terenów rekreacyjno-wypoczynkowych oraz terenów służących organizacji imprez masowych; 6) granice pomników zagłady oraz ich stref ochronnych, a także ograniczenia dotyczące prowadzenia na ich terenie działalności gospodarczej, określone w ustawie z dnia 7 maja 1999 r. o ochronie terenów byłych hitlerowskich obozów zagłady; 7) granice terenów zamkniętych, i granice stref ochronnych terenów zamkniętych; 8) sposób usytuowania obiektów budowlanych w stosunku do dróg i innych terenów publicznie dostępnych oraz do granic przyległych nieruchomości, kolorystykę obiektów budowlanych oraz pokrycie dachów; 9) uchylony 10) minimalną powierzchnię nowo wydzielonych działek budowlanych. Art. 16. 1. Plan miejscowy sporządza się w skali 1:1000, z wykorzystaniem urzędowych kopii map zasadniczych albo w przypadku ich braku map katastralnych, gromadzonych w państwowym zasobie geodezyjnym i kartograficznym. W szczególnie uzasadnionych przypadkach dopuszcza się stosowanie map w skali 1:500 lub 1:2000, a w przypadkach planów miejscowych, które sporządza się wyłącznie w celu przeznaczenia gruntów do zalesienia lub wprowadzenia zakazu zabudowy, dopuszcza się stosowanie map w skali 1:5000. Ustawa z dnia 27 marca 2003r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, od czasu jej wejścia w życie, poddana była łącznie blisko 40 zmianom. Jednocześnie w tym okresie szereg innych ustaw zmieniono lub wprowadzono nowe ustawy, stanowiące przepisy odrębne, jednak wpływające na stan prawny w obszarze planowania przestrzennego. Są to m.in. przepisy w zakresie prawa budowlanego, ochrony środowiska, ochrony przyrody, ochrony zabytków, ochrony gruntów rolnych i leśnych, gospodarki nieruchomościami, dróg publicznych, prawa wodnego, prawa geologicznego i górniczego, prawa energetycznego, prawa telekomunikacyjnego, czy przepisy nowej obowiązującej od 18 listopada 2015roku ustawy o rewitalizacji. Zatem niezbędne jest stałe monitorowanie zmian zarówno w odniesieniu do przepisów ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, jak i przepisów odrębnych, wpływających na stan prawny w obszarze planowania przestrzennego. Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego gminy jest aktem prawa miejscowego, przy tworzeniu którego należy stosować aktualne zasady techniki prawodawczej. Przepisy te również podlegają zmianom. Dnia 1 marca 2016r. weszło w życie Rozporządzenie Prezesa Rady Ministrów z dnia 5 listopada 2015r. zmieniające 6

rozporządzenie z dnia 20 czerwca 2002r. w sprawie Zasad techniki prawodawczej, opublikowane w Dzienniku Ustaw z dnia 6 listopada 2015r. poz. 1812. Częste zmiany w zakresie ustawodawstwa nie oznaczają jednak, że każda zmiana ustawy pociąga za sobą konieczność zmiany studium gminy, albo miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego. Świadczą natomiast o dużej niestabilności prawa i wymuszają stałe śledzenie zmian i ocenę wpływu tych zmian na aktualność dokumentów planistycznych uchwalanych przez Radę Gminy, czy dokumentów będących w trakcie sporządzania. Od roku 2015 do stycznia 2016r. weszło w życie 11 ustaw wprowadzających zmiany do ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym. Dużą zmianę wprowadziła ustawa z dnia 24 kwietnia 2015r. o zmianie niektórych ustaw w związku ze wzmocnieniem narzędzi ochrony krajobrazu (Dz.U. z 2015r. poz 774), zwana popularnie "ustawą krajobrazową", która weszła w życie 11 września 2015r. Ostatnią, największą zmianę do ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, wprowadziła ustawa z dnia 9 października 2015r. o rewitalizacji (Dz.U. z 2015r. poz. 1777), która weszła w życie 18 listopada 2015r. bez przepisów przejściowych, po 14-dniowym vacatio legis, wprowadzając do ustawy istotne zmiany dotyczące nie tylko rewitalizacji, lecz wielu innych wymogów ustawy, w szczególności wymaganego zakresu studium gminy oraz planu miejscowego. Ustawą o rewitalizacji wprowadzono także istotne zmiany i uzupełnienia w przepisach ogólnych planowania i zagospodarowania przestrzennego, w szczególności należy zwrócić uwagę na przepisy art. 1 ust. 3 i 4 ustawy, rozszerzające katalog zagadnień, jakie w planowaniu przestrzennym należy uwzględniać, tym samym rzutujące za wymagany zakres opracowań planistycznych. Cyt. ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym: Art. 1. 2. W planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym uwzględnia się zwłaszcza: 1) wymagania ładu przestrzennego, w tym urbanistyki i architektury; 2) walory architektoniczne i krajobrazowe; 3) wymagania ochrony środowiska, w tym gospodarowania wodami i ochrony gruntów rolnych i leśnych; 4) wymagania ochrony dziedzictwa kulturowego i zabytków oraz dóbr kultury współczesnej; 5) wymagania ochrony zdrowia oraz bezpieczeństwa ludzi i mienia, a także potrzeby osób niepełnosprawnych; 6) walory ekonomiczne przestrzeni; 7) prawo własności; 8) potrzeby obronności i bezpieczeństwa państwa; 9) potrzeby interesu publicznego; 10) potrzeby w zakresie rozwoju infrastruktury technicznej, w szczególności sieci szerokopasmowych; 11) zapewnienie udziału społeczeństwa w pracach nad studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy, miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego oraz planem zagospodarowania przestrzennego województwa, w tym przy użyciu środków komunikacji elektronicznej; 12) zachowanie jawności i przejrzystości procedur planistycznych; 13) potrzebę zapewnienia odpowiedniej ilości i jakości wody, do celów zaopatrzenia ludności. 3. Ustalając przeznaczenie terenu lub określając potencjalny sposób zagospodarowania i korzystania z terenu, organ waży interes publiczny i interesy prywatne, w tym zgłaszane w postaci wniosków i uwag, zmierzające do ochrony istniejącego stanu zagospodarowania terenu, jak i zmian w zakresie jego zagospodarowania, a także analizy ekonomiczne, środowiskowe i społeczne. 7

4. W przypadku sytuowania nowej zabudowy, uwzględnienie wymagań ładu przestrzennego, efektywnego gospodarowania przestrzenią oraz walorów ekonomicznych przestrzeni następuje poprzez: 1) kształtowanie struktur przestrzennych przy uwzględnieniu dążenia do minimalizowania transportochłonności układu przestrzennego; 2) lokalizowanie nowej zabudowy mieszkaniowej w sposób umożliwiający mieszkańcom maksymalne wykorzystanie publicznego transportu zbiorowego jako podstawowego środka transportu; 3) zapewnianie rozwiązań przestrzennych, ułatwiających przemieszczanie się pieszych i rowerzystów; 4) dążenie do planowania i lokalizowania nowej zabudowy: a) na obszarach o w pełni wykształconej zwartej strukturze funkcjonalno-przestrzennej, w granicach jednostki osadniczej w rozumieniu art. 2 pkt 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 2003 r. o urzędowych nazwach miejscowości i obiektów fizjograficznych (Dz. U. poz. 1612 oraz z 2005 r. poz. 141), w szczególności poprzez uzupełnianie istniejącej zabudowy, b) na terenach położonych na obszarach innych niż wymienione w lit. a, wyłącznie w sytuacji braku dostatecznej ilości terenów przeznaczonych pod dany rodzaj zabudowy położonych na obszarach, o których mowa w lit. a; przy czym w pierwszej kolejności na obszarach w najwyższym stopniu przygotowanych do zabudowy, przez co rozumie się obszary charakteryzujące się najlepszym dostępem do sieci komunikacyjnej oraz najlepszym stopniem wyposażenia w sieci wodociągowe, kanalizacyjne, elektroenergetyczne, gazowe, ciepłownicze oraz sieci i urządzenia telekomunikacyjne, adekwatnych dla nowej, planowanej zabudowy. W swoim głównym zamierzeniu ustawa z dnia 9 października 2015r. o rewitalizacji ma być narzędziem służącym do kompleksowego procesu wyprowadzania z kryzysu obszarów zdegradowanych. W myśl przepisów za obszary zdegradowane, dla których gmina może uchwalić gminny program rewitalizacji, uznaje się tereny, na których występuje koncentracja negatywnych zjawisk społecznych, takich jak bezrobocie, ubóstwo, przestępczość, niski poziom edukacji oraz dodatkowo negatywne zjawiska gospodarcze (np. słaba kondycja lokalnych przedsiębiorstw), środowiskowe (np. przekroczenie standardów, jakości środowiska), przestrzenno-funkcjonalne (np. brak dostępu do podstawowych usług albo ich niska jakość) lub techniczne (np. degradacja stanu technicznego obiektów budowlanych). Ustawa przewiduje m.in. szczególną formę miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego - miejscowy plan rewitalizacji, który może być uchwalony, lecz wyłącznie dla obszaru rewitalizacji wyznaczonego w drodze uchwały Rady Gminy, o ile taka uchwała zostanie podjęta. Rewitalizacja jest zadaniem własnym gminy, lecz dobrowolnym. Nowe przepisy w tym zakresie nie nakładają na gminy obowiązku uchwalania gminnych programów rewitalizacji. Również charakter dobrowolny ma możliwość wprowadzenia przez gminę niektórych narzędzi w zakresie kształtowania krajobrazu, w wyniku przyjęcia ustawy z dnia 24 kwietnia 2015r. o zmianie niektórych ustaw w związku ze wzmocnieniem narzędzi ochrony krajobrazu (tzw. "ustawa krajobrazowa"). W oparciu o tę ustawę Rada Gminy może (lecz nie musi) uchwalać zasady i warunki sytuowania obiektów małej architektury, tablic reklamowych i urządzeń reklamowych oraz ogrodzeń, ich gabaryty, standardy jakościowe oraz rodzaje materiałów budowlanych, z jakich mogą być wykonane, a także warunki i zasady sytuowania szyldów, zakaz sytuowania ogrodzeń oraz tablic reklamowych i urządzeń reklamowych. Obowiązek dostosowania istniejących obiektów małej architektury, ogrodzeń oraz tablic reklamowych i urządzeń reklamowych będzie nie krótszy niż 12 miesięcy od wejścia w życie uchwały. W ten sposób gmina dysponuje możliwością tworzenia nowego aktu prawa miejscowego oraz ustalaniem kar w przypadku nie stosowania się do uchwały. 8

Można tu dodać, iż ustawa ta w ostatecznym brzmieniu, nie daje Radzie Gminy możliwości prawnych wyeliminowania z krajobrazu gminy dominat w postaci elektrowni wiatrowych, co pierwotnie było zawarte w projekcie ustawy. Natomiast w związku ze wzmocnieniem narzędzi ochrony krajobrazu, z chwilą kiedy zostanie wprowadzony audyt krajobrazowy dla województwa wielkopolskiego, uwarunkowania wynikające z audytu krajobrazowego trzeba będzie uwzględnić w studium gminy, a plany miejscowe będą wymagały uzgadniania z Zarządem Województwa Wielkopolskiego w zakresie uwzględnienia wyników audytu krajobrazowego. Od czasu wejścia w życie ustawy z dnia 27 marca 2003r. nie uległy zmianie i nie były aktualizowane przepisy wykonawcze do ustawy, czyli następujące rozporządzenia: rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 26 sierpnia 2003r. w sprawie wymaganego zakresu projektu miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego (Dz. U z 2003r., Nr 164, poz. 1587); rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 28 kwietnia 2004r. w sprawie zakresu projektu studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego (Dz. U z 2004r., Nr 118, poz. 1233). Nie wydano również żadnych innych rozporządzeń, odnoszących się do nowo stawianych wymagań w procedurach planistycznych i dotyczących zawartości dokumentów planistycznych. 3. System informacji przestrzennej Zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy o infrastrukturze informacji przestrzennej z dnia 4 marca 2010r. (Dz.U. z 2010r. Nr 76, poz. 489 ze zm.), Wójt Gminy ma obowiązek tworzenia, aktualizacji i udostępniania metadanych dotyczących dokumentów planistycznych w odniesieniu do terenu gminy. Art. 30 ust. 1 ustawy o infrastrukturze informacji przestrzennej nakłada na organy administracji obowiązek zapewnienia dostępu do zbiorów danych przestrzennych oraz usług danych przestrzennych. Ustawodawca zakłada realizację powyższego obowiązku w dwóch etapach: dla dokumentów planistycznych utworzonych po 7 czerwca 2010r. - do października 2015r., dla dokumentów planistycznych utworzonych przed 7 czerwca 2010r. - do października 2020r. Gmina Wierzbinek nie posiada jeszcze systemu informacji przestrzennej. Budowa infrastruktury informacji przestrzennej jest wypełnieniem obowiązku, nałożonego ustawą z dnia 4 marca 2010r. o infrastrukturze informacji przestrzennej, będącej transpozycją dyrektywy Parlamentu Europejskiego nr 2007/2/WE z dnia 15 maja 2007r., zwanej dyrektywą INSPIRE. Budowa systemu jest obowiązkowa. Rejestr planów miejscowych w formie bazy danych przestrzennych pozwoli na szybki dostęp do informacji o obszarach, dla których dostępne są opracowania planistyczne, jak również pozwoli m.in. na szybką identyfikację obszarów problemowych, a także takich, gdzie istnieje potrzeba sporządzenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego. Niniejsze opracowanie zawiera analizę zmian w zagospodarowaniu przestrzennym Gminy Wierzbinek dokonanych w okresie od roku 2012 do 2015 roku. II. ANALIZA ZMIAN W ZAGOSPODAROWANIU PRZESTRZENNYM Ocenę aktualności studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Wierzbinek oraz miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego dokonano w oparciu o analizę zmian w zagospodarowaniu przestrzennym, 9

analizę wniosków sprawie sporządzenia lub zmiany miejscowego planu, a także biorąc pod uwagę przebieg dotychczasowych prac planistycznych prowadzonych od wejścia w życie zmiany ustawy o zagospodarowaniu przestrzennym. Opracowanie to ma na celu ocenę potrzeb zmian w planach miejscowych, ukierunkowanie polityki przestrzennej gminy oraz określenie wieloletniego planu sporządzania miejscowych planów lub ich zmian. Podjęto próbę określenia potrzeb zmian w zagospodarowaniu przestrzennym na podstawie złożonych wniosków o zmianę planów miejscowych. Przeanalizowano również zgodność studium i planów miejscowych z wymogami określonymi w obowiązujących przepisach. W oparciu o w/w analizę dokonano oceny aktualności studium i planów oraz określono obszary wymagające działań planistycznych i zaproponowano wieloletni harmonogram prac planistycznych. 1. Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Podstawowym dokumentem określającym zasady polityki przestrzennej gminy, jest studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy sporządzane przez Wójta Gminy i uchwalane przez Radę Gminy. Zgodnie z przepisami art. 9 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym: Art. 9. 1. W celu określenia polityki przestrzennej gminy, w tym lokalnych zasad zagospodarowania przestrzennego, rada gminy podejmuje uchwałę o przystąpieniu do sporządzania studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy, zwanego dalej studium. 2. Wójt, burmistrz albo prezydent miasta sporządza studium zawierające część tekstową i graficzną, uwzględniając zasady określone w koncepcji przestrzennego zagospodarowania kraju, ustalenia strategii rozwoju i planu zagospodarowania przestrzennego województwa, ramowego studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego związku metropolitalnego oraz strategii rozwoju gminy, o ile gmina dysponuje takim opracowaniem. 3. Studium sporządza się dla obszaru w granicach administracyjnych gminy. 3a. Zmiana studium dla części obszaru gminy wymaga dokonania, zarówno w części tekstowej jak i graficznej studium, zmian w odniesieniu do wszystkich treści, które w wyniku wprowadzonej zmiany przestają być aktualne, w szczególności zmian w zakresie określonym w art. 10 ust. 1. 4. Ustalenia studium są wiążące dla organów gminy przy sporządzaniu planów miejscowych. 5. Studium nie jest aktem prawa miejscowego. Aktualnie obowiązująca zmiana studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego uchwalona została Uchwałą Rady Gminy Wierzbinek Nr XLI/260/10 z dnia 30 czerwca 2010r. Analiza tekstu i rysunku obowiązującego studium wykazała zgodność zapisów z wymogami wynikającymi z przepisów art. 10 ust. 1 i 2 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym w brzmieniu z 2010 roku. W dniu 10 marca 2015r. Rada Gminy Wierzbinek podjęła uchwalę nr IV/14/15 w sprawie przystąpienia do sporządzenia zmiany studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Wierzbinek. Do sporządzanego projektu zmiany studium wpłynęło ok. 50 wniosków. Wszystkie wnioski są rozpatrywane ze szczególnym uwzględnieniem art. 10, ust. 2, pkt 1, ust. 5 i ust. 7 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym cytowanej we wprowadzeniu. 2. Miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego 10

Obowiązujące miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego gminy Wierzbinek. 1. Uchwała nr 100/XIV/2000 Rady Gminy w Wierzbinku z dnia 28 czerwca 2000r. w sprawie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego terenu przebiegu rurociągu Polskiego Koncernu Naftowego S.A. w granicach gminy Wierzbinek. Dziennik Urzędowy Województwa Wielkopolskiego z 2000 roku nr 57, poz. 696 z dnia 23 sierpnia 2000r. (wersja papierowa) 2. Uchwała nr 61/VIII/2003 Rady Gminy w Wierzbinku z dnia 30 czerwca 2003r. w sprawie zmiany miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego gminy Wierzbinek. Dziennik Urzędowy Województwa Wielkopolskiego nr 145, poz. 2751 z dnia 28 sierpnia 2003r. (wersja papierowa) 3. Uchwała nr XXXII/189/09 Rady Gminy Wierzbinek z dnia 18 września 2009r. w sprawie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego dla inwestycji celu publicznego eksploatacja węgla brunatnego metodą odkrywkową odkrywka Tomisławice gmina Wierzbinek Etap I. Dziennik Urzędowy Województwa Wielkopolskiego nr 183, poz. 3094 z dnia 19 października 2009r. (wersja papierowa) 4. Uchwała Nr XXXII/190/09 Rady Gminy Wierzbinek z dnia 18 września 2009r. w sprawie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego dla inwestycji celu publicznego eksploatacja węgla brunatnego metodą odkrywkową odkrywka Tomisławice gmina Wierzbinek Etap II. Dziennik Urzędowy Województwa Wielkopolskiego nr 183, poz. 3095 z dnia 19 października 2009r. (wersja papierowa) 5. Uchwała Nr XXX/258/13 Rady Gminy w Wierzbinku z dnia 18 października 2013r. w sprawie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego wybranych terenów na obszarze gminy Wierzbinek. Dziennik Urzędowy Województwa Wielkopolskiego, poz. 6535, z dnia 18 października 2013r. (wersja papierowa) Miejscowe plany wyszczególnione w poz. 1 i 2 zostały opracowane po 1995r., na podstawie wniosku inwestora realizującego cel publiczny i indywidualnych wniosków, złożonych przez właścicieli gruntów zgodnie z ustawą z dnia 7 lipca 1994r. o zagospodarowaniu przestrzennym (tekst jednolity Dz. U. z 1999r. Nr 15, poz. 139 ze zmianami). Zgodnie z art. 87 ust. 1 ustawy z dnia 27 marca 2003r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (tekst jednolity Dz.U. z 2016 r. poz. 778) w/w miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego, uchwalone po 1 stycznia 1995r. zachowują ważność. Plany uchwalone przed 1995r., w tym również miejscowy ogólny plan zagospodarowania przestrzennego gminy Wierzbinek, uchwalony uchwałą nr III/13/94 Rady Gminy Wierzbinek z dnia 25 sierpnia 1994r. (Dz. U. Woj. Konińskiego Nr 2 z dnia 30 września 1994r.), utraciły ważność w dniu 1 stycznia 2004r. na podstawie art. 87 ustawy z dnia 27 marca 2003r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym. 11

Plany miejscowe sporządzone w oparciu o ustawę z 1994r. opracowane są w konwencji zbliżonej do zasad stosowanych dla planów ogólnych. Ustalone jest w nich przeznaczenie terenu, brak jednak szczegółowych zapisów dotyczących m.in. gabarytów budynków, intensywności zabudowy, podziałów nieruchomości. Plany te i ich zapisy nie odpowiadają wymogom Rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 26 sierpnia 2003r. w sprawie wymaganego zakresu projektu miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego (Dz. U. z 2003r. Nr 164, poz. 1587), będącego przepisem wykonawczym do nowej ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, jednakże nie ma jednoznacznego prawnego obowiązku dokonania ich zmiany. 3. Analiza wniosków w sprawie opracowania miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego Aktualnie uwzględnione są trzy wnioski PAK Kopalni Węgla Brunatnego Konin S.A. o opracowanie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego i zostały podjęte następujące uchwały: uchwała nr XI/115/16 Rady Gminy Wierzbinek z dnia 2 lutego 2016r. w sprawie przystąpienia do sporządzenia zmiany miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego dla inwestycji celu publicznego eksploatacja węgla brunatnego metodą odkrywkową odkrywka Tomisławice gmina Wierzbinek Etap I uchwała nr XI/116/16 Rady Gminy Wierzbinek z dnia 2 lutego 2016r. w sprawie przystąpienia do sporządzenia zmiany miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego dla inwestycji celu publicznego eksploatacja węgla brunatnego metodą odkrywkową odkrywka Tomisławice gmina Wierzbinek Etap II uchwała nr XI/117/16 Rady Gminy Wierzbinek z dnia 2 lutego 2016r. w sprawie przystąpienia do sporządzenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego dla wybranych obszarów na terenie gminy Wierzbinek 4. Decyzje o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu oraz decyzje celu publicznego Z praktyki wynika, iż decyzje o warunkach zabudowy i zagospodarowaniu terenu w sposób najdokładniejszy odzwierciedlają rzeczywiste procesy zagospodarowywania terenu. Ilość decyzji o warunkach zabudowy wydanych w okresie analizowanym, czyli od 2012 roku do 2015 roku ilustrują poniższe wykresy: 12

50 Decyzje o warunkach zabudowy obszar gminy 40 30 2012 2013 2014 2015 Ilość wydanych decyzji o warunkach zabudowy w latach 2012-2015 Wydane warunki zabudowy BOGUSZYCE BRONISZEWO CHLEBOWO GAJ GOCZKI HELENOWO KALINA KAZIMIEROWO KAZUBEK KRYSZKOWICE KRZYMOWO KWIATKOWO ŁYSEK MĄKOSZYN MOKRZYCZYN NOĆ NYKIEL POSADA RACIĘCIN KOL. RACIĘCIN RUSZKÓWEK SADLNO SŁOMKOWO STARA RUDA SYNOGAĆ TERESEWO TOMISŁAWICE WIERZBINEK WILCZA KŁODA WITKOWICE WŁADYSŁAWO ZABOROWO ZAKRZEWEK ZARYŃ ZIELONKA ZIEMIĘCIN 0 5 10 15 20 25 Ilość wydanych decyzji o warunkach zabudowy w latach 2012-2015 wg miejscowości 13

Wydane decyzje celu publicznego 2015 r. 2014 r. 2013 r. 2012 r. 0 1 2 3 4 5 6 W latach 2012-2015 wydano 10 decyzji celu publicznego III. HARMONOGRAM DALSZYCH PRAC PLANISTYCZNYCH 1. Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego W dniu 10 marca 2015 roku Rada Gminy Wierzbinek podjęła uchwałę nr IV/14/15 w sprawie przystąpienia do sporządzenia zmiany studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Wierzbinek. Kolejne zmiany studium należy podejmować w przypadku istotnych zmian w ustawach oraz z konieczności uwzględnienia inwestycji celu publicznego i zgłaszanych wniosków. 2. Miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego Miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego będą sporządzane po rozpatrzeniu kolejnych wniosków, po zbadaniu ich stopnia zgodności z ustaleniami studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Wierzbinek. Ustawa o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, w sytuacji braku planu miejscowego, wprowadziła procedurę wydawania decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu. W latach 2012-2015 wydano ok. 190 decyzji o warunkach zabudowy i decyzji o lokalizacji inwestycji celu publicznego. Analiza wniosków o wydanie decyzji o warunkach zabudowy w tych latach pozwoliła stwierdzić, że najwięcej inwestycji jest realizowanych w miejscowościach: Zaryń, Morzyczyn i Chlebowo. Ilość wydawanych decyzji w poszczególnych miejscowościach sugeruje, że dla tych miejscowości należałoby w pierwszej kolejności opracować miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego. Plany miejscowe będą też sporządzane dla lokalizacji inwestycji celu publicznego i na podstawie indywidualnych wniosków po stwierdzeniu ich stopnia zgodności ze studium, ich zasadności z uwzględnieniem możliwości finansowych gminy. 14