Modernizacja oświetlenia Gminy Zebrzydowice w części będącej własnością Gminy.

Wyciąg Modernizacja oświetlenia Gminy Zebrzydowice w części będącej własnością Gminy. Autor opracowania: Energia Optimum Sp. z o. o., zespół w składzie: Leszek Rojczyk Marek Krzeszowski Krzysztof Szymik Jaworze, dnia 30.08.2015

Spis treści 1. Podstawa i uwarunkowania opracowania audytu... 3 2. Opis stanu istniejącego... 3 2.1. Opis i inwentaryzacja istniejącej infrastruktury oświetleniowej... 4 2.2. Lokalizacja projektu przewidywanej modernizacji... 6 3. Wymagania oświetleniowe dla obszarów, na których zlokalizowane są objęte planowaną modernizacją ciągi oświetleniowe.... 6

1. Podstawa i uwarunkowania opracowania audytu Audyt został sporządzony zgodnie z metodyką określoną w rozporządzeniu Ministra Gospodarki z dnia 27 sierpnia 2012 roku w sprawie szczegółowego zakresu i sposobu sporządzania audytu efektywności energetycznej, karty wzoru audytu efektywności energetycznej oraz metod obliczania oszczędności energii 1. Podstawą wykonania audytu jest umowa nr 92/GD.7031.17.2015 z dnia 24.06.2015 zawarta z Gminą Zebrzydowice (dalej: Zamawiający). Audyt przygotowany jest w celu przeprowadzenia modernizacji oświetlenia Zamawiającego w części, w której Zamawiający jest właścicielem infrastruktury oświetleniowej. Modernizacja będzie przeprowadzana w ramach projektu współfinansowanego przez Unię Europejską z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Programu Operacyjnego Pomoc Techniczna 2007-2013 oraz budżetu państwa Program Rozwoju Subregionu Południowego Województwa Śląskiego/Plan Zintegrowanych Inwestycji Terytorialnych celem wzmocnienia współpracy między JST koniecznej do realizacji wspólnych działań na obszarze funkcjonalnym. Zbiorcze obiekty oświetleniowe, jakimi są zespoły lamp ulicznych lub drogowych wraz z ich sterowaniem budowane były w przeszłości zgodnie z różnymi normami, które obowiązywały w latach ubiegłych. Od roku 2004, wprowadzona została w Polsce europejska norma PN-EN 13201. Norma ta (łącznie ze wszystkimi innymi normami) została przywołana w ustawie Prawo zamówień publicznych (art. 30 ust. 1) 2 i w sprawach związanych z budową lub modernizacją oświetlenia dróg i ulic stała się obligatoryjną. Oznacza to, że projektując oświetlenie dróg i ulic, których realizacja ma być finansowana ze środków publicznych jesteśmy zobowiązani uwzględniać jej wymagania. Celem modernizacji oświetlenia ulicznego jest obniżenie energochłonności istniejących opraw oświetleniowych na istniejącej siatce konstrukcji wsporczych (modernizacja częściowa). Polega ona na wymianie opraw oświetleniowych (lub źródeł światła w istniejących oprawach) bez możliwości rekonstrukcji ciągów jezdnych, zmiany usytuowania i rozmieszczenia słupów oświetleniowych i wymiany okablowania poziomego. W ramach modernizacji częściowej oświetlenia ulicznego przewiduje się instalację systemu do pełnej kontroli i zarządzania nim. 2. Opis stanu istniejącego Gmina Zebrzydowice zlokalizowana w południowej części województwa śląskiego graniczy z Republiką Czeską oraz Miastem Jastrzębie-Zdrój od północy, Gminą Hażlach od południa oraz Gminą Strumień od wschodu. Powierzchnia Gminy wynosi 41,68 km2, liczba ludności 12412 osób. Oświetlenie uliczne i drogowe w Gminie to ponad 2000 opraw oświetleniowych zgrupowanych w 60 ciągach ulicznych. Część oświetlenia, będąca przedmiotem niniejszego audytu charakteryzuje się tym, że właścicielem całej infrastruktury oświetleniowej jest Gmina. W pozostałych przypadkach jest to lokalny operator systemu dystrybucyjnego energii elektrycznej 1 Dz. U. nr 0 poz. 962 2 t.j. Dz. U. z 2013 r., poz. 907 z późn. zm.

(dalej: OSD) spółka Tauron Dystrybucja S. A. Koszty utrzymania i eksploatacji infrastruktury oświetleniowej dla wszystkich ciągów oświetleniowych ponosi Gmina Zebrzydowice na podstawie regulacji art. 18 ust. 3 ustawy Prawo energetyczne 3. Koszty te można podzielić na 2 kategorie: związaną z zużyciem energii elektrycznej, tj. opłaty za usługę dystrybucji energii elektrycznej płacone na podstawie umów za świadczeniu usługi dystrybucji energii zawartych z Tauron Dystrybucja S. A. oraz opłaty za zużytą energię elektryczną płacone na podstawie umowy z wyłonionym z postępowaniu przetargowym sprzedawcą energii (PGE Obrót S. A.); związaną z konserwacją infrastruktury oświetleniowej: w części będącej własnością Tauron Dystrybucja S. A. na podstawie umowy serwisowania oświetlenia ulicznego zawartej z Tauron Dystrybucja S. A., w części będącej własnością Zamawiającego z firmą Tom-Elektro. Istotną cechą oświetlenia będącego przedmiotem audytu jest fakt, że w większej części oświetla tereny rekreacyjno-parkowe oraz chodniki i parkingi w centrum Gminy, tym samym oprócz funkcji oświetleniowej istotne są funkcje estetyczne. Uwidocznione to jest w aktualnej infrastrukturze ozdobnym charakterem słupów i opraw oświetleniowych. 2.1. Opis i inwentaryzacja istniejącej infrastruktury oświetleniowej Analizowana w niniejszym dokumencie infrastruktura oświetleniowa jest zgrupowana w 10 ciągach zasilanych z sieci elektroenergetycznej Tauron Dystrybucja S. A., dla których pomiar energii dokonywany jest przez układy pomiarowe energii czynnej. W Tabela 1 podano podstawowe dane wynikające z faktur za świadczenie usług dystrybucji wystawione przez Tauron Dystrybucja S. A. dla okresu ostatnich 12 miesięcy. Nazwa obiektu Kod Miejscowość Ulica, nr domu, lokalu Numer ewidencyjny Kod identyfikacyjny PPE Nr Licznika Grupa taryfowa Moc umowna [kw] Tabela 1 Zużycie energii [MWh] 97,7 182,8 Gmina Zebrzydowice 43-410 Zebrzydowice Akacjowa 0/* 12/5859056 332000010398612 71052708 C12b 6,0 26,2 Szafa oświetlenia ulicznego 43-410 Kończyce Małe J. Korczaka 0 12/5859165 332000022199695 70202543 C12b 11,0 25,5 Punkt Zapalania - Ośw. Uliczne 43-410 Zebrzydowice Stawowa 0 12/5855028 332000010378677 80239465 C12b 3,5 1,5 Gmina Zebrzydowice 43-410 Kończyce Małe J. Korczaka 0/* 12/5859093 332000010390006 80886167 C12b 3,0 5,2 Gmina Zebrzydowice 43-410 Zebrzydowice Słowackiego 0/* 12/5859288 Gmina Zebrzydowice 43-410 Zebrzydowice Słowackiego 73/* 12/5855170 Gmina Zebrzydowice 43-410 Zebrzydowice Słowicza 2/* 12/5855169 332000010408312 332000010390954 332000010390881 70079860 C12b 10,0 31,1 70202518 C12b 5,5 18,8 13856967 C12b 5,5 24,4 3 t.j. Dz. U. z 2012 r. Nr 1059 z późn. zm.

Oświetlenie chodnika przy ul. ks.. Janusza 43-410 Zebrzydowice Ks. A. Janusza 0/* 12/5855056 332000018059983 70019033 C12b 22,1 9,1 Oświetlenie chodnika 43-410 Zebrzydowice Ks. A. Janusza 0/* 12/5855063 332000010384074 70834187 C12b 11,0 15,4 Ośw. Dróg dojazdowych do Zamku 43-410 Kończyce Małe Staropolska 0 12/5855016 332000010377729 02904073 C12b 3,6 1,2 Oświetl. Ciągu pieszego - Zamek 43-410 Kończyce Małe Staropolska 0 12/5855017 332000010377802 71584762 C12b 16,5 24,4 Niestety wskazane powyżej liczniki energii elektrycznej mierzą również energię zużywaną przez pojedyncze punkty oświetleniowe nie będące przedmiotem analiz (punkty oświetleniowe zainstalowane na słupach Tauron Dystrybucja S. A.) wobec czego zużycie energii elektrycznej przez infrastrukturę oświetleniową będącą przedmiotem audytu nie jest tożsame z sumą wskazaną w Tabela 1. Ciągi oświetlenia ulicznego pełnią kilka funkcji o odmiennych wymaganiach oświetleniowych, są to: oświetlenie drogowe (ciągi ulic Słowackiego, J. Korczaka, ks. A. Janusza), oświetlenie dróg dojazdowych i pieszych (ciągi ulic Akacjowej, Wałowej, Staropolskiej), oświetlenie parkingów i chodników (ul. ks. A. Janusza, Staropolska) oraz oświetlenie alejek spacerowych (ul. Staropolska). Syntetyczny opis istniejącej infrastruktury oświetleniowej zawarty jest w Tabela 2 Lokalizacja ul. J. Korczaka Rodzaj konstrukcji wsporczej Słup betonowy typu E, Słup betonowy typu ŻN Sposób zasilania kabel napowietrzny izolowany Liczba opraw Moc oprawy [W] Wysokość zawieszenia oprawy [m] Odległość między słupami [m] Wysunięcie nad jezdnię [m] 51 100 8,3 30-2 ul. J. Słowackiego Słup betonowy kabel ziemny 36 150 9,5 30-3 ul. J. Słowackiego Słup stalowy kabel ziemny 37 250 10,9 30-1,8 ul. J. Słowackiego Słup stalowy, podwójny wysięgnik (60 ) Tabela 2 Oświetlany obszar droga powiatowa droga wojewódzka droga wojewódzka kabel ziemny 6 250 10,9 26-3 rondo ul. ks. A. Janusza Latarnia ozdobna typ 1 kabel ziemny 64 70 4,2 18 0 ul. ks. A. Janusza Latarnia ozdobna typ 2 kabel ziemny 45 70 4,2 ul. ks. A. Janusza ul. ks. A. Janusza (boczna) ul. Akacjowa, Wałowa Latarnia ozdobna typ 2a (podwójne) kabel ziemny 11 70 4,2 18 0 Słup metalowy kabel ziemny 5 70 4 droga powiatowa, chodnik parkingi, aleje dla pieszych teren kąpieliska, parkingi ulica dojazdowa do posesji Słup betonowy kabel ziemny 12 70 8,3 35 droga gminna ul. Staropolska Latarnia ozdobna typ 4 kabel ziemny 37 70 4,5 22-2 ul. Staropolska Latarnia ozdobna typ 5 kabel ziemny 33 70 4 Chodniki, parkingi, aleja na cmentarzu aleje spacerowe, park, parking ul. Staropolska Latarnia ozdobna typ 6 kabel ziemny 17 70 4 30-0,5 aleje spacerowe

Łącznie analizowana infrastruktura to 354 opraw oświetleniowych, w których zainstalowane są źródła światła o różnych mocach. Łączna moc zainstalowanych źródeł światła wynosi 36,93 kw. Wszystkie ciągi oświetleniowe sterowane są układami zmierzchowymi zsynchronizowanymi z czasami wschodów i zachodów słońca. Stan techniczny urządzeń podporowych, kabli zasilających oraz skrzynek rozdzielczych jest dobry i nie wymaga remontu czy modernizacji. Można dokonać wymiany opraw oświetleniowych na istniejących konstrukcjach wsporczych. 2.2. Lokalizacja projektu przewidywanej modernizacji Lokalizację poszczególnych ciągów oświetleniowych podano na mapach poglądowych stanowiących załącznik nr A do Audytu. 3. Wymagania oświetleniowe dla obszarów, na których zlokalizowane są objęte planowaną modernizacją ciągi oświetleniowe. Wymagania w zakresie oświetlenia dróg ustala Rozporządzenie Ministra Transportu i Gospodarki Morskiej z dnia 2 marca 1999 roku w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać drogi publiczne i ich usytuowanie 4. Zgodnie z tym rozporządzeniem oraz zgodnie z ustawą z dnia 21 marca 1985 roku o drogach publicznych 5 drogi na których zainstalowane jest oświetlenie uliczne, będące przedmiotem analiz niniejszego audytu klasyfikowane są następująco: ul. Słowackiego droga wojewódzka klasy G ul. J. Korczaka droga powiatowa klasy L ul. Ks. A. Janusza droga powiatowa klasy L ul. Staropolska droga gminna klasy D ul. Akacjowa, Wałowa, Zamkowa droga gminna klasy D Dla ww. klas dróg zgodnie z rozporządzeniem 4 obligatoryjne jest zapewnienie oświetlenia dla ciągów dróg ks. A. Janusza (ze względu na występujące oświetlenie chodnika (par 109 ust. 1 pkt. 1 oraz pkt 11 i 12), dla ul. Słowackiego wymogiem jest oświetlenie ronda (par 109 ust. 1 pkt. 4) oraz miejsc przejść dla pieszych i przystanków (par 109 ust. 1 pkt. 11 i 12), dla ul. J. Korczaka wymóg oświetlenia dotyczy odcinka 500 m od skrzyżowania z ulicą Jagiellońską oraz oświetlenia przystanków. Pozostałe ulice, tj. Staropolska, Akacjowa, Wałowa wg rozporządzenia, nie wymagają oświetlenia. Rozmieszczenie i natężenie oświetlenia reguluje norma PN-EN 13201. Norma ta jest zbiorem zaleceń i nie ma charakteru obligatoryjnych wymagań, jednakże z uwagi na uwarunkowania przedstawione w Rozdziale 1 w dalszym postępowaniu przyjęto, że wszystkie modernizowane ciągi oświetleniowe muszą spełnić wymagania normy. 4 Dz. U. z 1999 r. Nr 43, poz. 430 5 Dz. U. z 2013 r., poz. 260

W celu ustalania wymagań oświetleniowych dla poszczególnych rodzajów terenów będących przedmiotem analiz dokonano obserwacji drogowego, otoczenia drogi oraz charakteru oświetlanego terenu. Dla każdej z analizowanych ulic ustalona została grupa sytuacji oświetleniowej zgodnie z normą PN-EN 13201 (wg Załącznika A normy) W następnej kolejności ustalono parametry niezbędne do określenia klasy oświetleniowej zgodnie z przedmiotową normą. Ostatecznie po przeanalizowaniu pozostałych wymagań i zaleceń zgodnie z normą PN-EN 13201 ustalono dla poszczególnych obszarów klasy oświetleniowe. Podsumowanie analiz w tym zakresie przedstawiają Tabele od 5 do 12. Rozważany obszar Sytuacja oświetleniowa Główny typ pogody Środki uspokojenia Gęstość skrzyżowań jednopoziomowych Trudność kierowania pojazdem ul. J. Korczaka droga B1 sucho nie >=3 normalna <7000 ul. J. Korczaka strefy konfliktowe B1 sucho nie >=3 normalna <7000 ul. Słowackiego droga B1 sucho nie >=3 normalna <7000 ul. Słowackiego strefy konfliktowe B1 sucho nie >=3 normalna <7000 Zakres klas oświetlenia <-- o --> Strefa konfliktowa Złożoność pola widzenia Zaparkowane pojazdy Luminancja otoczenia Strumień rowerzystów Tabela 3 Strumień pojazdów Tabela 4 Klasa oświetlenia ul. J. Korczaka NIE Normalna Brak Niska Niski ME6 ME6 ME5 ME4b ul. J. Korczaka TAK Normalna Brak Niska Niski ME4b ul. Słowackiego NIE Normalna Brak Niska Niski ME6 ME6 ME5 ME4b ul. Słowackiego TAK Normalna Brak Niska Niski ME4b ul. Słowackiego (rondo) ul. Słowackiego (rondo) Rozważany obszar Sytuacja oświetleniowa Środki uspokojenia Ryzyko zagrożenia przestępczością Rozpoznawalność twarzy Trudność kierowania pojazdem Tabela 5 Strumień pieszych rondo D2 Nie Normalne Niekonieczna Normalna Normalny Zakres klas oświetlenia <-- o --> Strefa konfliktowa Tabela 6 Klasa oświetlenia CE5 CE5 CE4 Niska CE5 ul. ks. A. Janusza Rozważany obszar Sytuacja oświetleniowa Środki uspokojenia Zaparkowane pojazdy Trudność kierowania pojazdem Tabela 7 Strumień pieszych i rowerzystów droga D3 Nie Istnieją Normalna Normalny

ul. ks. A. Janusza chodniki, parkingi D3 Nie Istnieją Normalna Normalny ul. ks. A. Janusza (droga) ul. ks. A. Janusza (parkingi i chodniki) Zakres klas oświetlenia <-- o --> Złożoność pola widzenia Ryzyko zagrożenia przestępczością Rozpoznawalność twarzy Luminancja otoczenia Tabela 8 Klasa oświetlenia S5 S4 S3 Wysoka Normalne Niekonieczna Niska S4 S5 S4 S3 Normalna Normalne Konieczna Niska S5 Tabela 9 Rozważany obszar Sytuacja oświetleniowa Środki uspokojenia Zaparkowane pojazdy Trudność kierowania pojazdem ul. Staropolska droga D4 nie Istnieją Normalna ul. Akacjowa droga D4 nie Istnieją Normalna ul. Wałowa, Zamkowa droga D5 nie Istnieją Normalna <-- o --> Luminancja otoczenia Złożoność pola widzenia Ryzyko zagrożenia przestępczością Rozpoznawalność twarzy Tabela 10 Klasa oświetlenia ul. Staropolska S5 S4 S3 Niska Normalna Normalne Niekonieczna S5 ul. Akacjowa S5 S4 S3 Niska Normalna Normalne Niekonieczna S5 ul. Wałowa, Zamkowa S5 S4 S3 Niska Normalna Normalne Niekonieczna S5 Ostatecznie dla 10 obszarów ustalono klasy oświetleniowe, na podstawie których dokonano w dalszej kolejności wyboru parametrów źródeł oświetlenia dla modernizowanej infrastruktury. W Tabela 11 przedstawiono zestawienie minimalnych wymagań (spełniających normę) dla modernizowanych ciągów oświetleniowych. Wszystkich obliczeń dokonano przy wykorzystaniu specjalizowanego oprogramowania ReluxPro oraz na podstawie danych katalogowych referencyjnych typów opraw. ul. Słowackiego słupy betonowe ul. Słowackiego słupy betonowe ul. Słowackiego słupy stalowe ul. Słowackiego słupy stalowe Klasa oświetleniowa Liczba opraw Moc oprawy [W] Minimalna skuteczność świetlna [lm/w] Strumień świetlny [lm] Temperatura barwowa [K] Współczynnik oddawania kolorów ME6 24 42,5 95,53 4060 4000 70 ME4b 12 80 101,75 8140 4000 70 ME6 35 42,5 95,53 4060 4000 70 ME4b 2 80 101,75 8140 4000 70 ul. J. Korczaka ME6 40 32,5 98,77 3210 4000 70 Referencyjny typ oprawy 4.7-2M 4.7-4M 4.7-2M 4.7-4M 4.5-2M Tabela 11 Producent

ul. J. Korczaka ME4b 11 60 107,5 6450 4000 70 ul. ks. A. Janusza (droga) ul. Słowackiego (rondo) ul. ks. A. Janusza (parkingi, chodniki) ul. ks. A. Janusza boczna ul. Staropolska (latarnia typ 3) ul. Staropolska (latarnia typ 4) ul. Staropolska (latarnia typ 5) CE5 86 40 70,06 4246 4000 70 CE5 6 42,5 95,53 4060 4000 70 S4 34 40 70,06 4246 4000 70 S5 5 32,5 98,77 3210 4000 70 S5 37 25 117,6 3000 4000 70 S5 17 29 79,3 3026 3000 80 S5 33 26,1 83,33 2417 4000 70 ul. Akacjowa S5 12 32,5 98,77 3210 4000 70 4.5-4M BSP295 1xECO43-2S/740 WSO 4.7-2M BSP295 1xECO43-2S/740 WSO 4.5-2M BRS443 FG T25 ECO28-3S/740 DC BDP001 PCC 1xECO30/830 DS BGP641 PCO 12xECO29/740 OFR4 4.7-2M Philips Lighting Philips Lighting Philips Lighting Philips Lighting Philips Lighting

Załącznik D Dokumentacja fotograficzna opraw i słupów Ul. Sobieskiego słupy betonowe Ul. Sobieskiego rondo Ul. Sobieskiego Słupy stalowe Ul. Korczaka Ul. Korczaka Ul. ks. A. Janusza Typ 1 Ul. ks. A. Janusza Typ 2 Ul. Staropolska Typ 4 Ul. Staropolska Typ 5 Ul. Staropolska Typ 6 Ul. ks. A. Janusza Typ 2a