Zasoby uranowe dla energetyki jądrowej na świecie i w Polsce

Podobne dokumenty
Do dyskusji. Uranu wystarczy dla polskich elektrowni jądrowych. Prof. dr inż. A. Strupczewski Narodowe Centrum Badań Jądrowych

Janusz Jasiński Przewodniczący Organizacji Pracodawców Ziemi Lubuskiej

POTENCJAŁ ZASOBOWY POLSKI W ZAKRESIE GAZU I ROPY NAFTOWEJ Z PUNKTU WIDZENIA DZIAŁALNOŚCI POSZUKIWAWCZEJ PGNIG SA

Cele i założenia polityki surowcowej Polski w kontekście konkurencyjności gospodarki

Komitet Zrównoważonej Gospodarki Surowcami Mineralnymi PAN. BAZA SUROWCOWA I ZAGROŻENIA DLA BEZPIECZEŃSTWA ENERGERYCZNEGO POLSKI

MIEDŹ I SREBRO SREBRO Z DOLNEGO ŚLĄSKA STAWIA POLSKĘ NA PODIUM ŚWIATOWYCH POTENTATÓW 3. MIEJSCE NA ŚWIECIE!

Sierra Gorda. Uruchomienie produkcji

PROBLEMY NA RYNKU GAZU ZIEMNEGO ZAAZOTOWANEGO. Komisja Gospodarki Narodowej Warszawa r.

Wykorzystanie węgla kamiennego. Warszawa, 18 grudnia 2013

11. R U D Y M I E D Z I I S R E B R A

WĘGIEL PALIWEM BEZ PRZYSZŁOŚCI. Dr Michał Wilczyński

Międzynarodowe Targi Górnictwa, Przemysłu Energetycznego i Hutniczego KATOWICE Konferencja: WĘGIEL TANIA ENERGIA I MIEJSCA PRACY.

Zagrożenia pogórnicze na terenach dawnych podziemnych kopalń węgla brunatnego w rejonie Piły-Młyna (woj. Kujawsko-Pomorskie)

Zrównoważony rozwój regionów w oparciu o węgiel brunatny

ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ŚRODOWISKA 1)

3. Rezerwy i zasoby kopalnych surowców energetycznych

LW BOGDANKA S.A. DLA POTRZEB ENERGETYKI W POLSCE - DZIŚ I JUTRO NA MIARĘ WYZWAŃ ELEKTROENERGETYKI W POLSCE

Ewa Zalewska Dyrektor Departament Geologii i Koncesji Geologicznych Ministerstwo rodowiska. Lublin

PROF. DR HAB. INŻ. ANTONI TAJDUŚ

Pokłady możliwości. Stabilna produkcja i bezpieczeństwo surowcowe w Strategii KGHM Polska Miedź S.A. na lata

Bezpieczeństwo energetyczne Europy w perspektywie globalnej


Gospodarka odpadami wydobywczymi z punktu widzenia organów nadzoru górniczego

Od badań do budowy kopalni procedury i udział społeczeństwa (1)

Onkalo -pierwsze składowisko głębokie wypalonego paliwa jądrowego i odpadów promieniotwórczych

Projekt innowacyjnej podziemnej kopalni węgla kamiennego

Inwentaryzacja wyrobisk górniczych mających połączenie z powierzchnią usytuowanych terenach zlikwidowanych podziemnych zakładów górniczych

Dr Wojciech Śliwiński, dr Wojciech Budzianowski, dr Lech Poprawski

Polska energetyka scenariusze

X POLSKO-NIEMIECKA KONFERENCJA ENERGETYKA PRZYGRANICZNA POLSKI I NIEMIEC DOŚWIADCZENIA I PERSPEKTYWY SULECHÓW, LISTOPAD 2013

Schemat uzbrojenia odwiertu do zatłaczania gazów kwaśnych na złożu Borzęcin

Program dla sektora górnictwa węgla brunatnego w Polsce

METODYKA POSZUKIWAŃ ZLÓŻ ROPY NAFTOWEJ I GAZU ZIEMNEGO

INFORMACJE ZAWARTE W ZMIANIE PLANU ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO WOJEWÓDZTWA LUBUSKIEGO

Badania środowiskowe związane z poszukiwaniem i rozpoznawaniem gazu z łupków

Pytania (w formie opisowej i testu wielokrotnego wyboru) do zaliczeń i egzaminów

Strategia Surowcowa Polski

Marek Narkiewicz GAZ ŁUPKOWY W POLSCE MIĘDZY GEOLOGIĄ A NADZIEJĄ

prof. dr hab. inż. M. Jacek Łączny dr inż. Krzysztof Gogola Główny Instytut Górnictwa Zakład Terenów Poprzemysłowych i Gospodarki Odpadami GIG

ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ŚRODOWISKA. w sprawie dokumentacji geologicznej złoża kopaliny

ZESTAWIENIE KONCESJI NA POSZUKIWANIE, ROZPOZNAWANIE I WYDOBYWANIE ZŁÓŻ RUD MIEDZI W POLSCE - wg stanu na dzień 1 marca 2013 r.

Polska energetyka scenariusze

Nowe wnioski koncesyjne wg stanu na dzień 1 marca 2014 r. SUROWCE ENERGETYCZNE

KGZ Żuchlów. KGZ Żuchlów Stara Góra, Góra tel

RYNEK MELASU. Aktualna sytuacja i perspektywy. XXXI Pokampanijna Konferencja Techniczno-Surowcowa

Kierunek: Górnictwo i Geologia Rodzaj studiów: stacjonarne i niestacjonarne II stopnia Specjalność: Górnictwo Odkrywkowe

Czynniki rozwoju polskich firm górniczych w gospodarce globalnej

POTENCJAŁ I PERSPEKTYWY WYKORZYSTANIA ZASOBÓW GEOTERMALNYCH W POLSCE WSPIERANIE PRZEZ PIG PIB ROZWOJU GEOTERMII ŚREDNIOTEMPERATUROWEJ W POLSCE

Gaz łupkowy na Lubelszczyźnie szanse i wyzwania ORLEN Upstream Sp. z o.o. - poszukiwanie i rozpoznawanie gazu ziemnego w złoŝach niekonwencjonalnych

Do dyskusji. Czy potrafimy unieszkodliwiać odpady radioaktywne? Prof. dr inż. A. Strupczewski Narodowe Centrum Badań Jądrowych

Polska energetyka scenariusze

Górnictwo odkrywkowe. Informacja o specjalności

ZESTAWIENIE KONCESJI NA POSZUKIWANIE, ROZPOZNAWANIE I WYDOBYWANIE ZŁÓŻ RUD MIEDZI W POLSCE - wg stanu na dzień 1 lipca 2015 r.

ZESTAWIENIE KONCESJI NA POSZUKIWANIE, ROZPOZNAWANIE I WYDOBYWANIE ZŁÓŻ RUD MIEDZI W POLSCE - wg stanu na dzień 1 października 2013 r.

ZESTAWIENIE KONCESJI NA POSZUKIWANIE, ROZPOZNAWANIE I WYDOBYWANIE ZŁÓŻ RUD MIEDZI W POLSCE - wg stanu na dzień 1 września 2015 r.

Sprawozdanie z wyjazdu Studyjnego w ramach: Inżynieria i Ochrona Środowiska na AGH kierunki zamawiane

ORZESZE KOPALNIA INNA NIŻ WSZYSTKIE

Komentarz technik górnictwa odkrywkowego 311[13]-01 Czerwiec 2009

Badania środowiskowe w procesie poszukiwania i rozpoznawania gazu z formacji łupkowych

Koncepcja ETAP I. Grudzieo 2010 r.

ZAGROŻENIA NATURALNE W OTWOROWYCH ZAKŁADACH GÓRNICZYCH

Środowiskowe aspekty wydobycia gazu łupkowego

Energetyka odnawialna w procesie inwestycyjnym budowy zakładu. Znaczenie energii odnawialnej dla bilansu energetycznego

Charakterystyka kopalń węgla brunatnego w Polsce

Problemy przemysłowych odbiorców gazu na przykładzie przemysłu stalowego

Skonsolidowane sprawozdanie z płatności na rzecz administracji publicznej w 2016 r.

STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY GORZYCE- II ZMIANA

ZESTAWIENIE KONCESJI NA POSZUKIWANIE, ROZPOZNAWANIE I WYDOBYWANIE ZŁÓŻ RUD MIEDZI W POLSCE - wg stanu na dzień 1 lutego 2015 r.

WPŁYW PRODUKCJI ENERGII ELEKTRYCZNEJ W ŹRÓDŁACH OPALANYCH WĘGLEM BRUNATNYM NA STABILIZACJĘ CENY ENERGII DLA ODBIORCÓW KOŃCOWYCH

RACJONALNA EKSPLOATACJA SUROWCÓW NATURALNYCH NA PRZYKŁADZIE PROJEKTÓW GÓRNICZYCH GRUPY BALAMARA RESOURCES LTD.

Poszukiwanie i dokumentowanie złóż

EKSPLOATACJA POLIMETALICZNEGO ZŁOŻA W DZIEĆMOROWICACH KOZICACH (GÓRY SOWIE)

ZAGADNIENIA EKSPLOATACJI GÓRNICZEJ

Zasoby wodne a wydobycie gazu z łupków

ZESTAWIENIE KONCESJI NA POSZUKIWANIE, ROZPOZNAWANIE I WYDOBYWANIE ZŁÓŻ RUD MIEDZI W POLSCE - wg stanu na dzień 1 sierpnia 2014 r.

Gospodarka wypalonym paliwem jądrowym analiza opcji dla energetyki jądrowej w Polsce

Strategia PGNiG wobec zagranicznych rynków gazu GAZTERM 2019

PL B1. Sposób podziemnej eksploatacji złoża minerałów użytecznych, szczególnie rud miedzi o jednopokładowym zaleganiu

Materiały miejscowe i technologie proekologiczne w budowie dróg

10.3 Inne grunty i nieużytki

MOśLIWOŚCI REALIZACJI CCS W GRUPIE LOTOS Z WYKORZYSTANIEM ZŁÓś ROPY NAFTOWEJ NA BAŁTYKU C.D.

Budowa Kopalni Węgla Kamiennego Przeciszów w obszarze koncesji Oświęcim-Polanka 1

Energia chińskiego smoka. Próba zdefiniowania chińskiej polityki energetycznej. mgr Maciej M. Sokołowski WPiA UW

Klimatyzacja centralna w Lubelskim Węglu Bogdanka S.A.

KOMUNIKAT PRASOWY LW BOGDANKA S.A. PO 2013 ROKU: WZROST WYDOBYCIA I BARDZO DOBRE WYNIKI FINANSOWE POMIMO TRUDNYCH WARUNKÓW RYNKOWYCH

Rozporządzenie Ministra Środowiska 1) z dnia 22 czerwca 2005 r. (Dz.U. Nr 116, poz. 982)

WĘGIEL KAMIENNY PODSTAWOWY SUROWIEC POLSKIEJ ENERGETYKI ZASOBY GEOLOGICZNE BILANSOWE

GÓRNICTWO WĘGLA KAMIENNEGO. W POLSCE wyniki za okres I-IX. 2015r r

PYTANIA EGZAMINACYJNE DLA STUDENTÓW STUDIÓW STACJONARNYCH I NIESTACJONARNYCH I-go STOPNIA

STOWARZYSZENIE INŻYNIERÓW I TECHNIKÓW GÓRNICTWA ODDZIAŁ W KIELCACH

Bezodpadowe technologie przeróbki rud metali nieżelaznych

Artykuł stanowi między

Zastosowanie technologii Gas to Liquids

Energetyka Jądrowa. źródło: Wszystko o energetyce jądrowej, AREVA

Koncepcja zagospodarowania paliwa ze złoża Złoczew

Nowe projekty górnicze szansą na restrukturyzację sektora węglowego w Polsce

Wstępne wyniki produkcyjne i sprzedażowe Grupy KGHM Polska Miedź S.A. za luty 2019 r.

Czy węgiel pozostanie dominującym

Złoże naturalne nagromadzenie kopaliny lub kilku kopalin, które może być przedmiotem eksploatacji.

VII. Prawo geologiczne i górnicze z elementami bezpieczeństwa i higieny pracy. X. Technologia eksploatacji podwodnej i otworowej surowców stałych

Transkrypt:

Zasoby uranowe dla energetyki jądrowej na świecie i w Polsce 5 listopada 2014 r. dr hab. inż. Herbert Wirth, prof. PWr

Agenda Informacje podstawowe Zasoby uranu w Polsce Zasoby uranu na świecie Podsumowanie 1

Wzrost gospodarczy zwiększy liczebność klasy średniej o 3 mld osób, co znacznie wpłynie na procesy urbanizacyjne W milionach osób Europa Kolejne 20 lat 2009 2020 2030 Ameryka Północna 338 333 322 Bliski Wschód i Afryka 137 222 341 664 703 680 Azja i Oceania Olbrzymia populacja miejska 350 milionów dodatkowych mieszkańców miast (więcej niż cała populacja USA) Ameryka Środkowa i Południowa 181 251 313 525 1,740 3,228 Więcej dużych miast Ponad 200 miast z populacją przekraczającą 1 milion; obecnie tylko 35 takich miast w Europie Liczba dużych miast w Afryce zwiększy się o 30 w kolejnych 20 latach Wielkość populacji miejskiej w Chinach wzrośnie o połowę do 2030 r. Populacja miejska, w procentach 50 45 40 Populacja Chin, 100 mln Rural 13,5 6,9 14,1 5,7 14,6 4,5 Tysiące drapaczy chmur Nawet 50.000 wysokościowców; ekwiwalent 10 miast Nowy Jork 0 2000 2010 2020 2030 37 52 71 84 Miasta >1 miliona mieszkańców Urban 6,6 2010 8,4 2020 10,0 2030 Nowe duże sieci kolejowe Nawet 170 dużych sieci kolejowych; obecnie tylko 70 takich w Europie KGHM Polska Miedź 2

Urbanizacja w Chinach będzie postępować Miasta po wielkości populacji Million Małe: <1.5 Średnie: 1.5 5.0 Duże: 5.0 10.0 Wielkie: 10.0 Urbanizacja w Chinach w roku 2012 Urbanizacja w Chinach w roku 2030 KGHM Polska Miedź 3

Chiny realizują obecnie największy na świecie program rozwoju energetyki jądrowej 21 - ilość chińskich elektrowni jądrowych w fazie operacyjnej 28 - ilość chińskich elektrowni jądrowych w trakcie budowy Zdolności wytwórcze energii jądrowej w Chinach Zapotrzebowanie na uran związane z chińskim programem jądrowym 504% 310% 108.800 20.500 MWe 18.000 t U 5.000 2013 2035 2013 2035 KGHM Polska Miedź 4

USD/lb Analiza rynku uranu Ze względu na prognozowaną relację popytu/podaży prognozowany jest znaczący wzrost cen uranu w przyszłości 140,00 120,00 100,00 80,00 60,00 40,00 20,00 0,00 Nominal Real Najwięksi producenci uranu Udział energetyki jądrowej w krajowym bilansie energetycznym (%) KGHM Polska Miedź 5

Dynamiczny wzrost konsumpcji będzie wymagał realizacji wielu nowych projektów geologiczno-górniczych w przyszłości Globalna prognoza podaży wg. statusu projektów wydobywczych oraz projekcja zapotrzebowania na yellowcake KGHM Polska Miedź 6

Projekt budowy pierwszej elektrowni jądrowej w Polsce Dostarczenie surowca do pierwszej polskiej elektrowni jądrowej 7

Członkostwo KGHM w Word Nuclear Assosiation WNA to międzynarodowa organizacja zajmująca się promocją oraz wsparciem rozwoju energetyki atomowej. Korzyści wynikające z członkostwa w WNA: Prawo uczestnictwa w zamkniętych spotkaniach członków WNA. Dostęp do bazy danych WNA oraz publikacji analitycznych darmowy lub na preferencyjnych warunkach. Preferencyjne warunki uczestnictwa w konferencjach organizowanych przez WNA. Możliwość nawiązania kontaktu oraz budowy relacji z przedstawicielami obejmującymi cały cykl rozwoju projektów jądrowych w szczególności zajmującymi się wydobyciem rud uranu. KGHM Polska Miedź 8

Powrót do koncepcji budowy pierwszej polskiej elektrowni jądrowej planowane dwie jednostki o sumarycznej mocy 6 GWe sumaryczne zapotrzebowanie ok. 1080 t uranu/rocznie w całym okresie życia (60 lat) zużycie ok. 64,8 tys. t uranu znajomość krajowej bazy zasobowej rozpoznanie możliwości wytwarzania paliwa z rodzimych złóż ocena bezpieczeństwa surowcowego kraju kreowanie długoterminowej polityki gospodarczej Polski KGHM Polska Miedź 9

Produkcja uranu na świcie Spółka Tony U % KazAtomProm 9449 16 Cameco >9084 15 Areva 8567 14 ARMZ - Uranium One 8222 14 Rio Tinto 4553 8 BHP Billiton 3400 6 Paladin 3226 5 Navoi 2400 4 Other 10,47 18 Total 59,37 100% W 2013 roku ośmiu producentów uranu wytworzyło łącznie 82 % światowej produkcji tego surowca. 64% wytworzonego uranu pochodziło z kopalń zlokalizowanych w sześciu krajach : Kazachstan, Kanada, Australia, Niger, Namibia i Rosja. W 2030 roku popyt na uran ma sięgnąć 137 000 ton, a jego produkcja wyniesie około 97 000 ton. KGHM Polska Miedź 10

Podział rud uranu ze względu na zawartość: Bardzo bogate: >15% U Bogate: 1 15% U Średniej jakości: 0,1 1 % U Ubogie: 0,01 0,1 % U Bardzo ubogie: 0,001 0,01 % U Podział zasobów ze względu na kategorie kosztowe: <40 $/kg U <80 $/kg U <130 $/kg U <260 $/kg U KGHM Polska Miedź 11

Typy genetyczne złóż uranu w piaskowcach: Roll front Tabularyczne/rytmiczne Paleochannel Tektoniczno litologiczne związane z niezgodnościami geologicznymi: na kontakcie z niezgodnością w zmetamorfizowanych skałach osadowych poniżej niezgodności w kompleksowych brekcjach hematytowych (IOCG), wietrzeniowo-skorupowe na powierzchni, w tzw. kalkretach, w skałach intruzywnych, w zlepieńcach, żyłowe, Źródło:http://abs.gov.ab.ca w skałach wulkanicznych i w kalderach, metasomatyczne, brekcji zapadliskowych w kominach, fosforytów uranonośnych, inne 12

Proces technologiczny I. Kruszenie, mielenie urobku. II. Ługowanie (w temperaturze otoczenia bądź po podgrzaniu do 62-92 C): kwasami (mieszanina kwasu siarkowego z tlenowodorem, tzw. kwas Caro), zasadami z dodatkiem utleniaczy (tlen, piroluzyt itp.). III. Wymiana jonowa w kolumnach / ekstrakcja rozpuszczalnikowa. IV. Precypitacja (strącanie z roztworu). V. Powstanie proszku - Yellowcake. źródło: http://geoinfo.nmt.edu KGHM Polska Miedź 13

Proces przerobu rudy uranu Wydobycie oraz mielenie Pierwszy przerób wydobytej rudy uranu następuje na terenie kopalni. Wydobyta ruda jest mielona oraz poddawana procesom chemicznym mającym odseparować uran. Produktem procesu jest yellowcake, zawierający zazwyczaj ponad 80% uranu Konwersja do UF6 W naturalnej postaci uran składa się głównie z 2 izotopów: ~99,3% stanowi U-238 oraz ~0,7% U-235. Większość procesów w elektrowni jądrowej zachodzi przy wykorzystaniu U-235 dlatego też w zależności od charakterystyki elektrowni konieczne jest wzbogacenie U-235 do poziomu 3-5% Wzbogacenie U-235 zachodzi w procesie konwersji gazowej do sześciofluorku uranu UF 6 Wzbogacanie Obecnie większość uranu U-235 jest wzbogacana poprzez wykorzystanie wirówek do których wtłaczany jest UF6. W procesie tym cięższe izotopy są wyrzucane na ścianki cylindrów wirówki. Uran U-235 może być również wzbogacany przy wykorzystaniu starszej technologii membranowej. UF6 jest w niej filtrowany przez zestaw membran które umożliwiają przejście przez nie U-235 zatrzymując cięższe izotopy jak np. U-238. KGHM Polska Miedź 14

Składowanie odpadów radioaktywnych KGHM Polska Miedź 15

Agenda Informacje podstawowe Zasoby uranu w Polsce Zasoby uranu na świecie Podsumowanie 16

Obszary wystąpień uranu w Polsce Zapadlisko podlaskie Synekliza perybałtycka Sudety G. Świętokrzyskie Karpaty G Z W Monoklina przedsudecka obszar poszukiwań uranu w triasie syneklizy perybałtyckiej obszar poszukiwań uranu w triasie monokliny przedsudeckiej i perykliny Żar obszar występowania ordowickich łupków dictyonemowych w obniżeniu podlaski Sudety złoże w Rudkach w Górach Świętokrzyskich rejon Bezmiechowej Monasterca, Karpaty KGHM Polska Miedź Źródło: Przegląd Geologiczny,vol.59,nr 10,2011 17

Zapadlisko podlaskie: zarys historyczny prowadzonych prac poszukiwawczych W 1967 r. w okolicy Bielska Podlaskiego wykryto podwyższone zawartości uranu, ordowickich łupkach. Odwiercono 62 otwory o łącznym metrażu 38 000 mb. W ramach prac poszukiwawczych wykonano otwór pełnordzeniowy w miejscu projektowanego szybu wydobywczego, profilowania sejsmiczne, badania hydrogeologiczne, analizy warunków górniczych oraz badania technologiczne rudy. Źródło: Przegląd Geologiczny,vol.59,nr 2,2011 Głębokość zalegania łupków wynosi od 400 do około 1600 m i obejmuje obszar około 1900 km 2. Miąższość łupków jest zmienna od kilkunastu cm do 4 m, średnio ok. 2,7 m. KGHM Polska Miedź 18

Zapadlisko podlaskie: złoże Rajsk Dokumentacji geologicznej złoża rud uranu Rajsk w kat. C 2 : obszar o powierzchni 16 km 2, zasoby o średniej zawartości 250 g/mg U wynoszą 1444 ton oraz 3800 U ton dla średniej zawartości 75 g/mg. Koncentracja uranu w otworze Rajsk-1 i Rajsk-2 sięga 2,4% i związana jest ze strefą uskokową, gdzie doszło do redepozycji uranu. W łupkach stwierdzono koncentracje wanadu (1100-2000 ppm) oraz molibdenu (od kilkunastu do 500 ppm). Źródło: Przegląd Geologiczny,vol.59,nr 2,2011 Obszar ten może być traktowany jako perspektywiczny. KGHM Polska Miedź 19

Synekliza perybałtycka Charakterystyka Zidentyfikowano wystąpienia mineralizacji uranowej typu piaskowcowego. Wykonano szereg otworów wiertniczych w rejonie ciągnącym się od okolic Pasłęka po Krynicę Morską. Zawartości uranu wynoszą od 0,005 do 0,26%. Miąższość waha się od kilku cm do 5,5 m. Głębokość zalegania od ok. 700 do 1170 m. Na podstawie porównania do podobnych genetycznie złóż na świecie oszacowano iż zasoby dla całej strefy mogą wynieść ok. 20 000 ton uranu. Roboty geologiczne nie doprowadziły do udokumentowania złoża, a oszacowane zasoby mają jedynie charakter hipotetyczny. Jednak mogą stwarzać perspektywy występowania złóż uranu w tym rejonie. Obszar wystąpień mineralizacji uranowej zlokalizowany jest na obszarach o dużych walorach przyrodniczych i turystycznych oraz prawnie chronionych, co może wykluczyć dalsze prace w tym rejonie. KGHM Polska Miedź 20

Sudety: złoża i wystąpienia mineralizacji uranowej Ważniejsze Ważniejsze złoża i i złoża i wystąpienia wystąpienia uranu uranu w w Sudetach: Sudetach: Kowary Kowary Kowary Miedzianka Miedzianka Miedzianka Radoniów Radoniów Radoniów Okrzeszyn Okrzeszyn Wambierzyce Wambierzyce Grzmiąca Grzmiąca Kletno Kletno Kletno KGHM Polska Miedź Źródło: Przegląd Geologiczny,vol.59,nr 10,2011 21

Obszar Kowary Złoże Wolność Obszar o znaczeniu historycznym. Od czasów średniowiecza do 1947 roku wydobywano tu rudę żelaza. W 1948 roku rozpoczęto wydobycie rudy uranowej. W okresie istnienia kopalni wykonano 93 km wyrobisk udostępniających i przygotowujących złoże do eksploatacji. Średnia zawartość w eksploatowanej rudzie wynosiła od 0,1 do 0,2%. Wyeksploatowano łącznie około 118 ton uranu. Złoże wyeksploatowane w całości Złoże Liczyrzepa Złoże znane również pod nazwą Rubezhal. W złożu "Liczyrzepa", w latach 1949-54, wydrążono ok. 6000 m wyrobisk. Eksploatowana ruda zawierała średnio 0,2% uranu i wyeksploatowano łącznie 841 kg uranu. W 1954 r. kopalnia została zlikwidowana, ponieważ zasoby rudy były niewielkie. Złoże Podgórze Odkryte w 1950 r. i eksploatowane w latach 1951-58. Wykonano ok. 33.000 m wyrobisk. Łącznie z tego złoża wydobyto 280 ton uranu. Złoże wyeksploatowane. KGHM Polska Miedź 22

Rejon Miedzianka Obszar o znaczeniu historycznym. Złoże "Miedzianka Jako złoże rud miedzi, srebra i ołowiu, znane było już w średniowieczu. Pole rudne "Miedzianka" obejmuje stosunkowo duży obszar i rozciąga się od miejscowości Miedzianka w gminie Janowice Wielkie do miejscowości Ciechanowice w gminie Marciszów. W 1948 r. przebadano radiometrycznie 8.330 m wyrobisk podziemnych i 69 hałd. Uzyskawszy pozytywne wyniki, rozwinięto w szerokim zakresie roboty poszukiwawcze za rudami uranowymi z jednoczesnym wybieraniem rudy. Wydobyto ok. 22 ton uranu o średniej zawartości 0,2% uranu Złoże zostało wyeksploatowane w całości. Złoże Mniszków Zlokalizowane jest w niewielkiej odległości od złoża Miedzianka. Wyeksploatowano 4 531 kg uranu, średnia zawartość w rudzie wynosiła 0,2%. Złoże jest wyeksploatowane. Złoże Majewo Zlokalizowane w okolicy miejscowości Maciejowa. Eksploatowana ruda miała średnią zawartość 0,2% uranu. Wydobyto 955 kg uranu. Złoże jest wyeksploatowane. KGHM Polska Miedź 23

Wojcieszyce Charakterystyka Odkryte w 1950 roku. Okruszcowanie występuje w postaci drobnych wpryśnięć w łupkach metamorficznych oraz w strefach zbrekcjonowania w formie cementacji. Złoże rozpoznano sztolnią oraz szybami wydrążonymi do głębokości 120 m. Ogółem, w latach 1951-53, wykonano 7.384 m podziemnych wyrobisk górniczych. Wybrano ok. 16 ton uranu o średniej zawartości ok. 0,2 %. Złoże było małe, o niskiej wydajności i z głębokością zanikało. W 1953 r. wyrobiska zlikwidowano. Złoże wyeksploatowane w całości. KGHM Polska Miedź 24

Radoniów Charakterystyka Złoże pochodzenia hydrotermalnego. Złoże zalega w formie gniazd. Odkryte w 1952 roku i eksploatowane w latach 1954-1964. Wykonano 22 728 m wyrobisk poziomych i 990 m pionowych. Wydobyto ok. 342 tony uranu z oszacowanych 430 ton i zwałowano 118 435 m 3 skały płonnej. W 2012 roku została udzielona koncesja nr 12/2012/p na poszukiwanie złoża polimetalicznego z uranem w obszarze Radoniów. Istnieją przesłanki, że okruszcowanie występuje również na większych głębokościach, od dotychczas znanego i eksploatowanego złoża. Pojawiają się również przesłanki znalezienia analogicznej strefy tektonicznej, w sąsiedztwie złoża, nie odkrytej dotychczas ze względu na dużą miąższość nadkładu. KGHM Polska Miedź 25

Okrzeszyn Charakterystyka Okruszcowanie uranowe występuje w pokładach węgla i łupkach węglowych górnego karbonu, jak również w zlepieńcach i piaskowcach czerwonego spągowca. Ciała rudne mają formę pokładów lub dużych soczew o miąższość 20-30 cm. Zawartość uranu wynosi średnio 0,13 %. Złoże rozpoznano do głębokości 300 m wierceniami i do 500 m po upadzie wyrobiskami górniczymi. Rozpoznanie polegało na wykonaniu wierceń rdzeniowych w siatce 100 na 100 m oraz wydrążeniu sztolni i dwóch szybów. Zasoby określono na ok. 938 ton uranu. Wielopokładowy charakter złoża może utrudnić eksploatację. Konieczność wykonania robót geologicznych. Nierozwiązany sposób odzyskiwania uranu. KGHM Polska Miedź 26

Grzmiąca Charakterystyka Odkryte w 1955 roku. Mineralizacja uranowa związana jest z utworami klastycznymi karbonu górnego depresji śródsudeckiej, zaliczona do piaskowcowego typu złóż rud uranu. Obszar rozpoznany wierceniami oraz robotami górniczymi. Kilka warstw rudnych występujących w strefie o miąższości około 20 metrów. Miąższość waha się od kilku centymetrów do kilku metrów. Rozpoznane do głębokości 500m. W rejonie Grzmiącej oszacowano 792 ton uranu o średniej zawartości 0,054% U. Złoże może stanowić perspektywiczną bazę zasobową rud uranu. KGHM Polska Miedź 27

Wambierzyce Charakterystyka Uboga mineralizacja uranowa występująca w tzw. łupkach walchiowych czerwonego spągowca, typu czarnych łupków (black shale deposit). Zawartość uranu od 0,01% do 0,03%. Zasoby oszacowano - 217,5 ton uranu. 12 poziomów uranonośnych o zmiennej miąższości wahającej się od 0,2 do 1,5 metra. W 2013 roku została udzielona koncesja nr 15/2013/p na poszukiwanie złoża polimetalicznego z uranem w obszarze Wambierzyce. Ruda uboga. Mineralizacja uranowa związana z substancją organiczną, co może wiązać się z problemami technologicznymi wykorzystania tego typu rudy. Obszar rudny położony na terenach o dużych walorach przyrodniczych w sąsiedztwie Parku Narodowego Gór Stołowych. KGHM Polska Miedź 28

Góry Świętokrzyskie, Karpaty fliszowe, Górnośląskie Zagłębie Węglowe Góry Świętokrzyskie Kopalnia Staszic była jedyną w Polsce poza Sudetami, w której wydobywano rudy uranu. Ruda eksploatowana była tu najdłużej w kraju do 1968 roku. Zasoby szacowane w 1958 roku wynosiły ok. 40 t uranu. Obszar o znaczeniu historycznym. Karpaty Poszukiwanie nie doprowadziły do udokumentowania złoża. Stwierdzona mineralizacja nie ma wartości przemysłowej. Górnośląskie Zagłębie Węglowe Prowadzono badania radiometryczne w wyrobiskach górniczych wskazały na obecność mineralizacji uranowej. Mineralizacja nie ma wartości przemysłowej KGHM Polska Miedź 29

Stan koncesji na poszukiwanie, rozpoznawanie złóż rud uranu w Polsce Działalność poszukiwawczą za złożami rud uranu w Polsce prowadzi jeden podmiot European Resources Polska Sp. z o.o., posiadający 3 koncesje poszukiwacze: Koncesja nr 12/2012/p w obszarze Radoniów, położonym w granicach gmin: Gryfów Śląski i Lubomierz, pow. Lwówecki, woj. dolnośląskie (czas trwania koncesji wynosi 3 lata), Koncesja nr 15/2013/p w obszarze Wambierzyce, położonym na terenie miasta i gminy Radków, w powiecie kłodzkim, w województwie dolnośląskim (czas trwania koncesji wynosi 3 lata), Radoniów Dziećmorowice Wambierzyce Koncesja nr 22/2013/p w obszarze Dziećmorowice, położonym na terenie miasta na prawach powiatu Wałbrzycha, gminy Walim, w powiecie wałbrzyskim, oraz gminy Świdnica w powiecie świdnickim, w województwie dolnośląskim (czas trwania koncesji wynosi 3 lata), KGHM Polska Miedź 30

Ryzyka eksploracji i eksploatacji uranu w Polsce Konieczność znacznych nakładów, w tym opracowanie specjalistycznej technologii dla wydobywania uranu z polskich złóż. Możliwość hamowania i przedłużania procedury uzyskania koncesji ze względu na nieadekwatność polskich przepisów do działalności eksploracji i eksploatacji. Kolizja z istniejącym, planowanym i projektowanym zagospodarowaniem przestrzennym na perspektywicznych obszarach, kolizja z formami ochrony przyrody. Przedłużające się procedury środowiskowe i opór jednostek samorządu terytorialnego i ich mieszkańców (ostatnim przykładem były silne protesty przeciwko poszukiwaniu złóż polimetalicznych z uranem w okolicach gminy Stara Kamienica), opór organizacji ekologicznych. Brak szeroko rozumianej infrastruktury dla transportu, dostaw, przerobu rudy uranowej. Brak składowiska odpadów promieniotwórczych (w związku z zapełnieniem istniejącego). KGHM Polska Miedź 31

Podsumowanie Na obszarze Polski w latach 1948-1967 wyeksploatowano ok. 800 ton uranu. W Polsce nie ma aktualnie udokumentowanych złóż rud uranu, które mogłyby zostać zagospodarowane. Budowa geologiczna Polski nie stwarza dużych szans dla odkrycia nowych złóż uranu o znaczących zasobach. Obszary rudne Okrzeszyn i Grzmiąca mogą stanowić potencjalną bazę zasobowa. Obszary syneklizy perybałtyckiej i zapadliska podlaskiego stwarzają perspektywy występowania złóż rud uranu. Mineralizacja uranowa występująca na obszarze Polski może stanowić jedynie potencjalną bazę zasobową, jednak wymaga dodatkowych analiz i badań pod kątem zasadności wznowienia prac poszukiwawczych oraz opracowania odpowiednich technologii eksploatacji i przerobu rudy uranowej. KGHM Polska Miedź 32

Agenda Informacje podstawowe Zasoby uranu w Polsce Zasoby uranu na świecie Podsumowanie 33

Zasoby uranu wg krajów w kategorii kosztów do 130 $/kg U Kraj tony U % świtowych zasobów Australia 1,706,100 29% Kazachstan 679,3 12% Rosja 505,9 9% Kanada 493,9 8% Niger 404,9 7% Namibia 382,8 6% Afryka Południowa 338,1 6% Brazylia 276,1 5% USA 207,4 4% Chiny 199,1 4% Mongolia 141,5 2% Ukraina 117,7 2% Uzbekistan 91,3 2% Botswana 68,8 1% Tanzania 58,5 1% Jordan 33,8 1% Inne 191,5 3% Razem 5,902,500 Żródło: Uranium 2014:Resources, Production and Demand, OECD Nuclear Energy Agency and the International Atomic Energy Agency KGHM Polska Miedź 34

Baza zasobowa w sąsiedztwie Polski Ukraina 59 600 t U - <80 $/kgu, 117 700 t U - <130 $/kgu, 222 700 t U - <260 $/kgu, 277 500 t U - zasoby hipotetyczne i prognostyczne. Słowacja 12 700 t U - <80 $/kgu, 15 500 t U - <130 $/kgu, 15 500 t U - <260 $/kgu, 10 900 t U - zasoby hipotetyczne i prognostyczne. Czechy Węgry 1 400 t U - <130 $/kgu, 119 000 t U - <260$/kgU, 240 000 t U zasoby hipotetyczne i prognostyczne 13 500 t U - <260$/kgU, 13 400 t U - zasoby hipotetyczne i prognostyczne. KGHM Polska Miedź 35

Najważniejsze lokalizacje występowania rud uranu z punktu widzenia KGHM 36

Australia Największe rozpoznane zasoby rud uranu na świecie (29 % zasobów światowych) 3. producent światowy 6 350 ton U (2013 r.) Górnictwo rud uranu od 1954 r. 4 kopalnie (Olympic Dam, Ranger, Beverley, Honeymoon) + projekty z planowaną produkcją Największe złoże rud uranu na świecie: Olympic Dam Zasoby w kategorii kosztowej <130 $/kg U wynosiły 1 706 100 t U, zaś w kategorii <260 $/kg U plasowały się na poziomie 1 798 300 t U * 37

Kanada Drugi największy producent uranu na świecie 9 331 ton U (2013 r.) 8% światowych zasobów Produkcja głównie z kopalni McArthur River największa kopalnia uranu na świecie W latach 60-tych wznowiono poszukiwania w rejonie basenów Athabasca i Thelon, dzięki czemu odkryto bardzo bogate złoża o zawartości dochodzącej do 15% uranu Podział zasobów wg kategorii kosztowych: Źródło: http://www.world-nuclear.org <40 $/kg U 321 800 ton U, <80 $/kg U 418 300 ton U, <130 $/kg U 493 900 ton U, <260 $/kg U 650 600 t U. 38

Kazachstan Największy producent uranu na świecie 22 451 ton U (2013 r.) Druga (po Australii) największa baza zasobowa na świecie - 679 000 t U 6 prowincji uranonośnych: Złoża w piaskowcach: Shu-Saryzu 60% zasobów kraju (złoża m.in.: Uvanas, Myndukuk Złoża w piaskowcach : Syrdaria - 12,4% zasobów kraju (złoża m.in.: Chorossan, Irkol ) Złoża typu żyłowo sztokwerkowego: Północny Kazachstan 16,5% zasobów kraju Uran w strefie utlenienia stropowych części węgli: Ili 6% zasobów kraju (nieeksploatowany) Żyły w kompleksach magmowych: Bałchasz 0,4% zasobów kraju (wyeksploatowane) Złoża w zlepieńcach: Prowincja Kaspijska 1,8% zasobów kraju (zaniechana eksploatacja) 39

Namibia Zidentyfikowane zasoby: 382 800 t U (< 130 $/kg U), 455 600 t U (< 260 $/kg U). Początek poszukiwań w latach 60-tych i 70-tych XX wieku: Odkrycie bardzo dużego złoża Rössing przez Rio Tinto South Africa : Złoża powierzchniowe w skorupach zwietrzelinowych: Langer Heinrich, Trekkopje Źródło: OECD Nuclear Energy Agency and the International Atomic Energy Agency Dwie duże kopalnie uranu ze zdolnością produkcji na poziomie 10% światowej podaży: Rössing (granity alaskitowe): 0,03% uranu, zasoby: 90 100 t U, eksploatacja odkrywkowa, kopaliny towarzyszące: Cu, Mo, Zr Langer Heinrich (złoże kalkretowe): 0,05% uranu, zasoby: 60 900 t U, eksploatacja odkrywkowa Zawartość uranu ok. 0,01% przy bardzo zasobnych złożach, gwarantujących produkcję yellowcake u na poziomie 1-3 tyś. t U/rok 40

Agenda Informacje podstawowe Zasoby uranu w Polsce Zasoby uran na świecie Podsumowanie 41

Podsumowanie Największe znaczenie gospodarcze mają złoża: związane z niezgodnościami proterozoicznymi - najbogatsze złoża w piaskowcach - mały udział procentowy, duże złoża, możliwość ługowania in situ w kompleksowych brekcjach hematytowych (IOCG) - złoża polimetaliczne: Cu, Ag, Au w granitach alaskitowych wietrzeniowo skorupowe (kalkretowe) - ubogie rudy, z domieszką wanadu Uwzględniając plany uruchomienia pierwszego bloku jądrowego w Polsce w 2024 roku oraz kryteria geologiczno-zasobowe, polityczne, społeczne i ochrony środowiska, a także dostępu do technologii produkcji yellowcake u, najbardziej interesujące z punktu widzenia KGHM Polska Miedź S.A. są złoża: w piaskowcach w Kazachstanie, Australii Zachodniej i Południowej, wietrzeniowo-skorupowe tzw. kalkretów w Namibii i Australii Zachodniej, kompleksowych brekcji w Australii Południowej, złoża związane z niezgodnościami, Kanada (basen Athabasca). 42

Dziękuję za uwagę 43