ZMIANY SKŁADU CHEMICZNEGO OWOCÓW WYBRANYCH ODMIAN GRUSZY AZJATYCKIEJ I EUROPEJSKIEJ W CZASIE PRZECHOWYWANIA

Podobne dokumenty
CHARAKTERYSTYKA CHEMICZNA OWOCÓW WYBRANYCH ODMIAN GRUSZY AZJATYCKIEJ (PYRUS PYRIFOLIA)

YWNO. Nauka. Technologia. Jako, 2006, 1 (46) Supl.,

WPŁYW TRAKTOWANIA INHIBITOREM DZIAŁANIA ETYLENU NA WYBRANE CECHY PRZECHOWYWANYCH JABŁEK

JAKOŚĆ SENSORYCZNA WARZYWNYCH PRZETWORÓW EKOLOGICZNYCH Z PAPRYKI I FASOLI SZPARAGOWEJ

WPŁYW PROCESU ODWADNIANIA OSMOTYCZNEGO NA ZAWARTOŚC POLIFENOLI W SUSZACH GRUSZKOWYCH (PYRUS COMMUNIS I PYRUS PYRIFOLIA)

ZMIANY ZAWARTOCI SACHARYDÓW PODCZAS PRZECHOWYWANIA OWOCÓW DYNI OLBRZYMIEJ (CUCURBITA MAXIMA)

WPŁYW PREPARATÓW GOËMAR BM 86 I FRUTON NA JAKOŚĆ I WŁAŚCIWOŚCI PRZECHOWALNICZE GRUSZEK ODMIANY KONFERENCJA I DICOLOR. Wstęp

OCENA WYBRANYCH CECH JAKOCIOWYCH WIEYCH I MROONYCH OWOCÓW SZECIU ODMIAN TRUSKAWKI

AKTYWNOŚĆ PRZECIWUTLENIAJĄCA OWOCÓW BORÓWKI WYSOKIEJ (VACCINIUM CORYMBOSUM L.)

ZAWARTOŚĆ SUBSTANCJI PEKTYNOWYCH W OWOCACH TRZECH ODMIAN GRUSZY AZJATYCKIEJ (PYRUS PYRIFOLIA)

WPŁYW DODATKU KWASU L-ASKORBINOWEGO DO MIAZGI OWOCOWEJ NA ZAWARTO POLIFENOLI W SOKACH GRUSZKOWYCH

WPŁYW WARUNKÓW PRZECHOWYWANIA NA ZAWARTOŚĆ ZWIĄZKÓW FENOLOWYCH W GRUSZCZE ODMIANY KONFERENCJA

SPRAWOZDANIE. z prowadzenia w 2009 r. badań podstawowych na rzecz rolnictwa ekologicznego w zakresie: warzywnictwa metodami ekologicznymi. pt.

POTENCJAŁ PRZECIWUTLENIAJĄCY OWOCÓW BORÓWKI WYSOKIEJ W ZALEŻNOŚCI OD ODMIANY I ROKU BADAŃ. Wstęp

SPRAWOZDANIE. warzywnictwa metodami ekologicznymi. pt.: OPRACOWANIE METOD PRZETWÓRSTWA WARZYW Z UPRAW EKOLOGICZNYCH I OCENA ICH JAKOŚCI

A N N A L E S U N I V E R S I T A T I S M A R I A E C U R I E S K Ł O D O W S K A L U B L I N P O L O N I A

WPŁYW WARUNKÓW UPRAWY I KRÓTKOTRWAŁEGO SKŁADOWANIA NA AKTYWNOŚĆ ANTYOKSYDACYJNĄ OWOCÓW PAPRYKI

WYSOKOŚĆ I JAKOŚĆ PLONU OWOCÓW POMIDORA DROBNOOWOCOWEGO W UPRAWIE NA WŁÓKNIE KOKOSOWYM I WEŁNIE MINERALNEJ * Wstęp

Wartość odżywcza i przydatność owoców rokitnika do produkcji soków

AKTYWNO PRZECIWRODNIKOWA ZWIZKÓW FENOLOWYCH ZAWARTYCH W SUSZU JABŁKOWYM

OCENA ZMIAN ZAWARTOŚCI SKŁADNIKÓW BIOAKTYWNYCH ORAZ ZDOLNOŚCI ANTYOKSYDACYJNEJ SOKÓW Z MARCHWI PURPUROWEJ PODCZAS PRZECHOWYWANIA*

ZMIANY BARWY SUSZONYCH BORÓWEK I MALIN ZACHODZCE PODCZAS PRZECHOWYWANIA

PORÓWNANIE JAKOŚCI WYBRANYCH SOKÓW MARCHWIOWYCH I POMIDOROWYCH

YWNO. Nauka. Technologia. Jako, 2005, 2 (43) Supl.,

OCENA JAKOCI OWOCÓW TRZECH KRAJOWYCH ODMIAN PATISONA. Monika Grzeszczuk, Joachim Falkowski, Barbara Jakubowska

ANNALES UNIVERSITATIS MARIAE CURIE-SKŁ ODOWSKA LUBLIN POLONIA

ZWIZKI FENOLOWE OWOCÓW WYBRANYCH ODMIAN TRUSKAWKI

ZAWARTOŚĆ SKŁADNIKÓW O WŁAŚCIW OŚCIACH PRZECIW UTLENIAJĄCYCH W SOKACH I NAPOJACH Z OWOCÓW KOLOROW YCH

SKŁAD CHEMICZNY PICIU NOWYCH ODMIAN FASOLI ZWYCZAJNEJ (PHASEOLUS VULGARIS L.) KOMUNIKAT NAUKOWY

PORÓWNANIE JAKOCI SENSORYCZNEJ JABŁEK Z PRODUKCJI EKOLOGICZNEJ I KONWENCJONALNEJ ORAZ PO PRZECHOWYWANIU

OCENA WARTOŚCI PRZECIWUTLENIAJĄCEJ ORAZ ZAWARTOŚCI ZWIĄZKÓW BIOAKTYWNYCH W KREMOGENACH WYKONANYCH Z OWOCÓW STARYCH I NOWYCH ODMIAN JABŁONI

ZAŁOŻENIA TECHNOLOGICZNE PRZECHOWYWANIA

AKTYWNOŚĆ PRZECIWUTLENIAJĄCA SOKÓW I PÓŁKONCENTRATÓW OTRZYMANYCH Z OWOCÓW BORÓWKI WYSOKIEJ (VACCINIUM CORYMBOSUM L.)

OZNACZANIE ZAWARTOŚCI POLIFENOLI I BADANIE WŁAŚCIWOŚCI PRZECIWUTLENIAJĄCYCH RODZYNEK

SKŁAD CHEMICZNY MARCHWI BIAŁEJ WHITE SATIN F1 ŚWIEŻEJ I MROŻONEJ

OCENA PRZYDATNOŚCI DO PRZETWÓRSTWA OWOCÓW POMIDORA GRUNTOWEGO NOWYCH LINII HODOWLANYCH

DYNAMIKA ZMIAN WYBRANYCH CECH TEKSTURALNYCH JABŁEK PODCZAS WTÓRNEGO PRZECHOWYWANIA

DOŚWIADCZALNA CHARAKTERYSTYKA WŁAŚCIWOŚCI TEKSTURALNYCH WYBRANYCH ODMIAN GRUSZEK

WPŁYW WARUNKÓW PRZECHOWYWANIA NA ZAWARTO ANTOCYJANÓW I AKTYWNO PRZECIWUTLENIAJC JAGÓD BORÓWKI WYSOKIEJ

WZROST I PLONOWANIE PAPRYKI SŁODKIEJ (CAPSICUM ANNUUM L.), UPRAWIANEJ W POLU W WARUNKACH KLIMATYCZNYCH OLSZTYNA

Thermooxidative stability of frying oils and quality of snack products

The estimation of the yield and content of some chemical compounds in the fruits of chosen hot pepper (Capsicum annuum L.

OCENA JAKOŚCI WYBRANYCH SOKÓW POMARAŃCZOWYCH

A N N A L E S U N I V E R S I T A T I S M A R I A E C U R I E - S K Ł O D O W S K A L U B L I N P O L O N I A

ZAWARTO WYBRANYCH SKŁADNIKÓW PROZDROWOTNYCH W OWOCACH DYNI OLBRZYMIEJ (CUCURBITA MAXIMA)

PARAMETRY FIZYKOCHEMICZNE JEDNOSMAKOWYCH DESERÓW OWOCOWYCH DLA DZIECI I NIEMOWLĄT

JAKOŚĆOWOCÓW WYBRANYCH ODMIAN GRUSZY W ZALEŻNOŚCI OD TEMPERATURY PRZECHOWYWANIA

WZROST, PLONOWANIE I WIELKOŚCI OWOCÓW TRZYNASTU ODMIAN JABŁONI OKULIZOWANYCH NA PODKŁADCE M.9. Wstęp

OCENA PLONOWANIA I JAKOŚCI OWOCÓW DZIEWIĘCIU ODMIAN TRUSKAWKI. Wstęp. Materiał i metody

ZAŁOŻENIA TECHNOLOGICZNE DLA MINIMALNIE PRZETWORZONEJ MARCHWI

Nauka Przyroda Technologie

ZMIANY ZAWARTOŚCI AZOTANÓW(V) I (III) W SAŁACIE MASŁOWEJ PAKOWANEJ W ATMOSFERZE MODYFIKOWANEJ

Wpływ odmiany i temperatury przechowywania ziemniaków na wielkość strat masy bulw

WYDZIAŁ OGRODNICZY Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie

S t r e s z c z e n i e

JAKOŚĆ ŚWIEŻYCH SOKÓW OWOCOWYCH W OKRESIE ICH PRZYDATNOŚCI DO SPOŻYCIA

WPŁYW WYBRANYCH CZYNNIKÓW NA ZAWARTO GLIKOALKALOIDÓW W BULWACH ZIEMNIAKA

WPŁYW ODMIANY I WARUNKÓW PRZECHOWYWANIA NA ZAWARTOŚĆ WYBRANYCH SKŁADNIKÓW W CEBULI

WPŁYW PROCESU TECHNOLOGICZNEGO I PRZECHOWYWANIA NA ZAWARTO KWASÓW ORGANICZNYCH W ZAGSZCZONYCH SOKACH JABŁKOWYCH

WPŁYW PROCESÓW TECHNOLOGICZNYCHNA ZMIANY POTENCJAŁU ANTYOKSYDACYJNEGO I PARAMETRY BARWY SOKÓW JABŁKOWYCH

WPŁYW DODATKU EKSTRAKTÓW ROŚLINNYCH NA WYBRANE PARAMETRY JAKOŚCIOWE NAPOJÓW TRUSKAWKOWYCH*

Składniki prozdrowotne w owocach i sokach owocowych. dr n. med. Beata Piórecka

WPŁYW TERMINU ZBIORU NA WŁAŚCIWOŚCI PRZECHOWALNICZE JABŁEK ODMIANY TOPAZ. The influence of harvest date on the storability of Topaz apples

ZNACZENIE SUROWCÓW Z PRODUKCJI EKOLOGICZNEJ W PROFILAKTYCE ZDROWOTNEJ NA PRZYKŁADZIE PAPRYKI Z UPRAWY EKOLOGICZNEJ

ZAWARTOŚĆ Na, K, Ca I Mg W JADALNYCH CZĘŚCIACH W MIĄŻSZU I SKÓRCE JABŁEK ODMIAN UPRAWIANYCH AMATORSKO

KWASOWOŚĆOWOCÓW ODMIAN JABŁONI W OKRESIE NAJWIĘKSZEJ PODAŻY DLA PRZETWÓRSTWA

WPŁYW TEMPERATURY PRZECHOWYWANIA NAPOJÓW OWOCOWYCH NA ZAWARTOŚĆ I AKTYWNOŚĆ WYBRANYCH PRZECIWUTLENIACZY

STAN ODYWIENIA SKŁADNIKAMI MINERALNYMI I ZDOLNO PRZECHOWALNICZA JABŁEK ŠAMPION W ZALENOCI OD PODKŁADKI

WPŁYW INTENSYWNOŚCI RĘCZNEGO PRZERZEDZANIA ZAWIĄZKÓW NA WYBRANE CECHY JAKOŚCIOWE JABŁEK ODMIANY SZAMPION

Fragment darmowy udostępniony przez Wydawnictwo w celach promocyjnych. EGZEMPLARZ NIE DO SPRZEDAŻY!

FIRMNESS AND ANTIOXIDANT CAPACITY OF HIGHBUSH BLUEBERRY (VACCINIUM CORYMBOSUM L.) GROWN ON THREE TYPES OF ORGANIC BED

WPŁYW NAWADNIANIA I NAWOśENIA MINERALNEGO

WPŁYW MIKROKLIMATU PRZECHOWALNI NA JAKOŚCIOWE I ILOŚCIOWE WSKAŹNIKI I CECHY JABŁEK

Wpływ rodzaju obróbki termicznej na zmiany tekstury marchwi

WPŁYW NAWOZÓW WIELOSKŁADNIKOWYCH NA JAKOŚĆ PLONU CZEREŚNI ODMIANY BURLAT

OCENA JAKOCI PRZECIERÓW Z TRUSKAWEK ODMIANY KENT

WPŁYW SPOSOBÓW I CZASU PRZECHOWYWANIA NA WYBRANE CECHY SENSORYCZNE JABŁEK

ZMIANY ZAWARTOCI ZWIZKÓW FENOLOWYCH I WITAMINY C W SOKACH I PÓŁKONCENTRATACH TRUSKAWKOWYCH PODCZAS ICH PRZECHOWYWANIA

Tomasz Guz Katedra InŜynierii i Maszyn SpoŜywczych Akademia Rolnicza w Lublinie

WPŁYW CZASU I WARUNKÓW PRZECHOWYWANIA WYBRANYCH ODMIAN JABŁEK NA WYDAJNOŚĆ TŁOCZENIA

Wpływ niektórych czynników na skład chemiczny ziarna pszenicy jarej

ZAWARTO AZOTANÓW (III) I (V) W OWOCACH NOWYCH ODMIAN DYNI OLBRZYMIEJ (CUCURBITA MAXIMA)

Elwira Worobiej, Julita Mądrzak, Małgorzata Piecyk

WPŁYW PARAMETRÓW PROCESU ZAGĘSZCZANIA NA JAKOŚĆ KONCENTRATU SOKU JABŁKOWEGO

WPŁYW ODMIANY ZIEMNIAKÓW I SPOSOBU ICH OBRÓBKI KULINARNEJ NA ZAWARTO KADMU I OŁOWIU W BULWACH PO UGOTOWANIU

JAKOŚĆ SENSORYCZNA MARCHWI ŚWIEŻEJ I PRZECHOWYWANEJ Z UPRAWY EKOLOGICZNEJ SENSORY QUALITY OF FRESH AND STORED CARROT FROM ORGANIC CULTIVATION

ZAWARTOŚĆ WYBRANYCH SKŁADNIKÓW ODŻYWCZYCH W CZERWONYCH ODMIANACH CEBULI Z UPRAWY EKOLOGICZNEJ I KONWENCJONALNEJ

ZMIANY WYBRANYCH SKŁADNIKÓW I WŁAŚCIWOŚCI ANTYOKSYDACYJNYCH BORÓWKI BRUSZNICY W PROCESIE OTRZYMYWANIA PRZECIERÓW

Przewodnictwo elektryczne wybranych przetworów owocowych

Sadownictwo w Polsce musi być dobrze zorganizowane

ZANIKANIE KAPTANU I PROPIKONAZOLU W OWOCACH I LIŚCIACH JABŁONI ODMIANY JONAGOLD

EKONOMICZNA OCENA PRODUKCJI JABŁEK W WYBRANYM GOSPODARSTWIE SADOWNICZYM

Liofilizowany sok z dzikiej róży 80% (±5%), mikronizowany błonnik jabłkowy 20% (±5%), celulozowa otoczka kapsułki.

PORÓWNANIE PLONOWANIA I WARTOŚCI ODŻYWCZEJ WYBRANYCH ODMIAN POMIDORA W UPRAWIE PRZY PALIKACH W TUNELU FOLIOWYM. Wstęp

WPŁYW CZASU I WARUNKÓW PRZECHOWYWANIA JABŁEK NA ICH WYBRANE WŁAŚCIWOŚCI MECHANICZNE

CHARAKTERYSTYKA CHEMICZNA RÓŻNYCH ODMIAN ROKITNIKA

Zwiększenie trwałości truskawek w obrocie handlowym

PORÓWNANIE JAKOCI OWOCÓW TRZECH ODMIAN LESZCZYNY. Justyna Wieniarska, Elbieta Szember, Iwona Szot, Danuta Murawska

EVALUATION OF CHEMICAL COMPOSITION OF FRESH AND FROZEN BLUEBERRY FRUIT (Vaccinium corymbosum L.)

ANTYOKSYDACYJNE WŁAŚCIWOŚCI OWOCÓW WYBRANYCH GATUNKÓW DZIKO ROSNĄCYCH DRZEW I KRZEWÓW. Wstęp

Transkrypt:

YWNO. Nauka. Technologia. Jako, 2005, 2 (43) Supl., 80 88 MAGDALENA KOPERA, MARCIN WOLSZAKIEWICZ, MARTA MITEK ZMIANY SKŁADU CHEMICZNEGO OWOCÓW WYBRANYCH ODMIAN GRUSZY AZJATYCKIEJ I EUROPEJSKIEJ W CZASIE PRZECHOWYWANIA S t r e s z c z e n i e Celem bada było okrelenie podstawowego składu chemicznego owoców gruszy azjatyckiej w odniesieniu do owoców gruszy europejskiej, a take zmian zachodzcych podczas ich przechowywania. Materiałem badawczym były owoce trzech odmian grusz azjatyckich: Shinseiki, Hosui i Chojuro oraz gruszki europejskie odmiany Konferencja. Owoce pochodziły z sadu dowiadczalnego Katedry Sadownictwa i PPO-SGGW. Badania w jednym sezonie przechowalniczym przeprowadzono w roku 2003. Analizy owoców wykonano bezporednio po zbiorze (w stadium dojrzałoci zbiorczej) oraz po 1, 2 i 3 miesicach ich przechowywaniah w chłodni zwykłej. Zakres analiz obejmował oznaczenia zawartoci: suchej substancji, ekstraktu, kwasowoci miareczkowej, cukrów ogółem oraz polifenoli ogółem. Skład chemiczny gruszek azjatyckich rónił si od składu chemicznego gruszki europejskiej odmiany Konferencja pod wzgldem zawartoci suchej substancji, ekstraktu i kwasowoci. Wraz z wydłuaniem okresu przechowywania gruszek zawarto suchej substancji i ekstraktu pozornie rosła, prawdopodobnie na skutek procesów transpiracji, natomiast malała kwasowo. Zawarto polifenoli, odpowiedzialnych za właciwoci przeciwutleniajce badanych owoców grusz azjatyckich i europejskiej, uwarunkowana była odmianowo. Najwiksz zawartoci polifenoli charakteryzowały si owoce odmiany Chojuro za najmniejsz odmiany Shinseiki. W okresie przechowywania pocztkowo stwierdzono wzrost zawartoci tych zwizków w gruszkach, przy czym maksymaln ilo polifenoli w owocach odmiany Konferencja odnotowano po pierwszym miesicu przechowywania, a w gruszkach azjatyckich po dwóch miesicach. W kolejnych terminach analiz odnotowano spadek zawartoci tych korzystnych zdrowotnie zwizków w owocach wszystkich badanych odmian. Słowa kluczowe: gruszka azjatycka, gruszka europejska, skład chemiczny, przechowywanie Mgr in. M. Kopera, mgr in. M. Wolszakiewicz, dr hab. M. Mitek, prof. SGGW, Zakład Technologii Owoców i Warzyw, Wydz. Technologii ywnoci, Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego, ul. Nowoursynowska 159 C, 02-776 Warszawa, e-mail: kopera@alpha.sggw.waw.pl

ZMIANY SKŁADU CHEMICZNEGO OWOCÓW WYBRANYCH ODMIAN GRUSZY AZJATYCKIEJ... 81 Wprowadzenie W literaturze, gruszki azjatyckie okrela si nazwami: gruszka japoska, gruszka chiska lub orientalna. Istniej take takie okrelenia, jak gruszka wodna, ze wzgldu na du soczysto owoców oraz jabłko gruszka, ze wzgldu na okrgły kształt owoców. Najbardziej popularne s okrelenia: NASHI w jzyku japoskim oraz japanese pear, czyli gruszka japoska. W Polsce, najbardziej popularnym okreleniem jest gruszka azjatycka. Te atrakcyjne owoce, cho mało jeszcze znane na naszym rynku, budz due zainteresowanie ze wzgldu na walory sensoryczne: wygld i ciekawy orzewiajcy smak [11]. Obecnie poza Azj grusze azjatyckie uprawiane s na szerok skal w USA, Nowej Zelandii, Australii i Chile. Liczne uprawy załoono take w wielu krajach Europy (Francja, Włochy, Szwajcaria, Niemcy i Polska). W zwizku z powyszym za celowe uznano okrelenie składu chemicznego owoców nowych odmian grusz azjatyckich oraz porównanie go ze składem gruszek europejskich, reprezentowanych przez odmian Konferencja, a take przeprowadzenie bada przechowalniczych tych owoców. Materiał i metody bada Przedmiotem bada były owoce gruszy azjatyckiej trzech odmian: Shinseiki, Hosui, Chojuro i gruszy europejskiej Konferencja, pochodzce z Sadu Dowiadczalnego Katedry Sadownictwa i PPO SGGW. Shinseiki jest to odmiana uzyskana przez skrzyowanie Chojuro i Nijisseiki, charakteryzuje si duymi owocami o okrgłym kształcie, z ółto-zielon skórk. Misz owoców jest soczysty i słodki. Jest zaliczana do odmian wczesnych. Wraliwa na zaraz ogniow. Hosui naley do najbardziej popularnych odmian gruszy japoskiej, zajmuje blisko 21% uprawy Nashi w Japonii. Jest to odmiana uzyskana przez skrzyowanie Ri-14 i Yakumo. Zaliczana jest do odmian o redniej porze dojrzewania. Cechuje si owocami duymi o bardzo soczystym i słodkim miszu. Jest odporna na czarn plamisto, ale wraliwa na zaraz ogniow. Chojuro to jedna z najstarszych odmian grusz azjatyckich. Jest to odmiana nieznanego pochodzenia, zaliczana do odmian rednio-póno-dojrzewajcych. Owoce tej odmiany kształtem przypominaj jabłka, skórka zabarwiona jest na złotobrzowo. Misz owoców jest bardzo soczysty, słodki i smaczny. Do czasu wprowadzenia do uprawy odmiany Kosui i Hosui, stanowiły w Japonii 80% produkowanych gruszek Nashi. jest odporna na choroby grusz z wyjtkiem zarazy ogniowej. Konferencja naley do odmiany grusz pochodzenia angielskiego. Rozpowszechniona głównie w Europie, gdzie jest czołow odmian handlow.

82 Magdalena Kopera, Marcin Wolszakiewicz, Marta Mitek Charakteryzuje si duym owocem o wydłuonym, wrzecionowatym kształcie. Skórka gruszek jest matowa, zielonkawo-brzowa, o rdzawych przebarwieniach. Misz jest ółtawo biały, bardzo słodki, soczysty, nieco aromatyczny. Owoce osigaj dojrzało zbiorcz w kocu wrzenia lub na pocztku padziernika. Jednosezonowe badania prowadzono w roku 2003. Ze wzgldu na róny termin dojrzewania owoców w roku 2003, odmian Shinseiki zebrano 1 wrzenia, za odmian Hosui 8 wrzenia, a odmiany Chojuro i Konferencj 15 wrzenia. Dowiadczenie przechowalnicze załoono w trzech powtórzeniach; powtórzenie stanowiło 10 owoców. Gruszki były składowane bezporednio w skrzynkach, bez dodatkowych opakowa. Owoce przechowywano w temp. 0 C, w atmosferze normalnej (chłodnia zwykła). Jako gruszek oceniano po 1, 2, i 3 miesicach przechowywania. Przed przystpieniem do analiz składu chemicznego owoce przetrzymywano w temp. 20 C przez 24 godz. W kadym z terminów okrelano: zawarto suchej substancji [20], ekstrakt refraktometryczny [19], kwasowo ogóln metod miareczkow [21], zawarto cukrów ogółem [22], a take polifenole ogółem [16]. Wyniki dowiadczenia opracowano statystycznie przy uyciu dwuczynnikowej analizy wariancji w układzie losowym. Ocen istotnoci wpływu poszczególnych czynników przeprowadzono na podstawie testu F Fishera-Snedecora. Do porówna rednich posłuono si rónicami granicznymi obliczanymi przy uyciu testu Tuckey a, przy poziomie istotnoci = 0,05. Wyniki i dyskusja wiee owoce i warzywa zawieraj składniki mineralne, witaminy, glukozynolany, karotenoidy i zwizki fenolowe (flawonoidy i kwasy fenolowe) oraz błonnik [7]. Głównym składnikiem owoców gruszy jest woda (ok. 85%), pozostał cz stanowi sucha substancja, która zawiera cukrowce, kwasy organiczne, zwizki azotowe, tłuszczowe, garbniki, barwniki, witaminy oraz sole mineralne [15]. Bezporednio po zbiorze rednia zawarto suchej substancji w owocach odmian: Shinseiki, Hosui, Chojuro i Konferencji wynosiła odpowiednio: 13,7; 14,1; 13,3 i 18,7% (tab. 1). Podczas przechowywania owoców zawarto suchej substancji wzrastała statystycznie istotnie, poniewa owoce w momencie zbioru wykazuj najwysz zawarto wody, która ulega zmniejszeniu w trakcie przechowywania na skutek zachodzcych procesów transpiracji [15]. Według danych literaturowych [3, 17], zawarto ekstraktu w gruszkach europejskich wynosi od 12 do 17%. Potwierdziły to wyniki uzyskane w niniejszej pracy, gdzie zawarto ekstraktu w gruszkach odmiany Konferencja bezporednio po zbiorze wynosiła 14,6% (tab. 2). Natomiast zawarto ekstraktu w gruszkach odmian azjatyckich była wyranie mniejsza i wynosiła odpowiednio, w gruszkach odmiany

ZMIANY SKŁADU CHEMICZNEGO OWOCÓW WYBRANYCH ODMIAN GRUSZY AZJATYCKIEJ... 83 Shinseiki 10,2%, Hosui 11,5% i Chojuro 11,3%. Wartoci te zawieraj si w zakresie podawanym przez Kajiura [9] i Crisosto [5]. Przy tym owoce odmiany Konferencja charakteryzowały si najwiksz zawartoci ekstraktu bezporednio po zbiorze, jak i w czasie przechowywania. W trakcie przechowywania odnotowano stały wzrost zawartoci ekstraktu u wszystkich odmian, co jest konsekwencj procesów yciowych, jakie zachodz w owocach. T a b e l a 1 Zawarto suchej substancji w gruszkach zalenie od okresu przechowywania [%]. Dry matter content in pears depending on the storage duration [%]. Shinseiki 13,7 ± 0,29 14,4 ± 0,25 15,5 ± 0,58 15,6 ± 0,89 Hosui 14,1 ± 0,27 14,9 ± 0,38 15,0 ± 0,65 15,4 ± 0,83 Chojuro 13,3 ± 0,30 14,4 ± 0,30 15,1 ± 0,25 15,3 ± 0,58 Konferencja 18,7 ± 0,36 19,1 ± 0,63 19,1 ± 0,37 19,5 ± 0,28 NIR ( = 0,05) odmiana/okres przechowywania = 0,58 / cultivar/storage duration = 0,58; NIR ( = 0,05) okres przechowywania/odmiana = 0,58 / storage duration/cultivar = 0,58. Zawarto ekstraktu w gruszkach zalenie od okresu przechowywania [%]. Soluble solids content in pears depending on the storage duration [%]. T a b e l a 2 Shinseiki 10,2 ± 0,00 11,0 ± 0,44 11,4 ± 0,36 11,9 ± 0,15 Hosui 11,5 ± 0,00 12,6 ± 0,20 12,4 ± 0,21 12,9 ± 0,17 Chojuro 11,3 ± 0,23 11,9 ± 0,60 12,1 ± 0,50 12,7 ± 0,26 Konferencja 14,6 ± 0,26 15,0 ± 0,46 15,1 ± 0,40 15,9 ± 0,10 NIR ( = 0,05) odmiana/okres przechowywania = 0,66 / cultivar/storage duration = 0,66; NIR ( = 0,05) okres przechowywania/odmiana = 0,66 / storage duration/cultivar = 0,66. W gruszkach podstawowym kwasem jest kwas jabłkowy, który stanowi jeden z głównych substratów w procesie oddychania. Kwasowo ogólna w gruszkach

84 Magdalena Kopera, Marcin Wolszakiewicz, Marta Mitek podczas zbioru, w przeliczeniu na kwas jabłkowy, wynosiła w przypadku odmiany Shinseiki 0,21%, Hosui 0,20%, Chojuro 0,19%, Konferencja 0,14% (tab. 3). Wykazano istotny wpływ odmiany na zawarto kwasów organicznych w owocach gruszy. Najwysz kwasowoci odznaczały si owoce odmiany Shinseiki, za najnisz gruszki odmiany Konferencja. We wszystkich badanych odmianach gruszek stwierdzono spadek kwasowoci wraz z wydłuaniem si okresu przechowywania. Było to zapewne w duej mierze zwizane z dojrzewaniem owoców podczas przechowywania. Wiadomo, bowiem powszechnie, e zawarto kwasów organicznych w owocach stopniowo zmniejsza si podczas ich dojrzewania oraz w czasie przechowywania, a szybko tych zmian jest wysza w pierwszych miesicach składowania [2]. Kwasowo gruszek zalenie od okresu przechowywania [% kw. jabłkowego]. Acidity of pears depending on the storage duration [% malic acid]. T a b e l a 3 Shinseiki 0,21 ± 0,00 0,20 ± 0,01 0,18 ± 0,01 0,17 ± 0,01 Hosui 0,20 ± 0,01 0,18 ± 0,01 0,16 ± 0,02 0,16 ± 0,00 Chojuro 0,19 ± 0,01 0,15 ± 0,00 0,14 ± 0,00 0,14 ± 0,01 Konferencja 0,14 ± 0,01 0,13 ± 0,00 0,12 ± 0,00 0,11 ± 0,01 NIR ( = 0,05) odmiana/okres przechowywania = 0,02 / cultivar/storage duration = 0,02; NIR ( = 0,05) okres przechowywania/odmiana = 0,02 / storage duration/cultivar =0,02. W załoonym dowiadczeniu przechowalniczym obserwowano take rónice odmianowe w zawartoci cukrów ogółem w badanych owocach grusz. Sporód badanych gruszek azjatyckich najwiksz zawartoci cukrów ogółem odznaczały si owoce odmiany Hosui 10,8%, przy czym była to warto zbliona do tej, jak uzyskano w owocach odmiany europejskiej Konferencja 9,9% (tab. 4). Znacznie nisz zawartoci cukrów ogółem charakteryzowały si owoce odmian Shinseiki i Chojuro, odpowiednio 8,4 i 7,4%. W badaniach obserwowano istotny spadek zawartoci cukrów ogółem wraz z wydłuaniem si okresu przechowywania gruszek, albowiem cukry obok kwasów s podstawowymi substratami w procesie oddychania. Właciwoci prozdrowotne owoców wi si w duej mierze z zawartoci zwizków przeciwutleniajcych, które wspomagaj naturalne mechanizmy obronne

ZMIANY SKŁADU CHEMICZNEGO OWOCÓW WYBRANYCH ODMIAN GRUSZY AZJATYCKIEJ... 85 organizmu. Zawarto zwizków przeciwutleniajcych w owocach zaley od cech genetycznych gatunku i odmiany, jednak warunki rodowiskowe mog je modyfikowa. Bardzo duy wpływ maj warunki atmosferyczne (temperatura i opady) podczas wzrostu roliny, a take warunki przechowywania owoców, które wpływaj na ich stan fizjologiczny [6, 12]. T a b e l a 4 Zawarto cukrów ogółem w gruszkach zalenie od okresu przechowywania [%]. Total sacharides content of pears depending on the storage duration [%]. Shinseiki 8,4 ± 0,28 8,4 ± 0,17 8,2 ± 0,33 8,1 ± 0,58 Hosui 10,8 ± 0,16 10,6 ± 0,10 10,3 ± 0,04 9,9 ± 0,57 Chojuro 7,4 ± 0,09 7,1 ± 0,23 6,9 ± 0,13 6,8 ± 0,71 Konferencja 9,9 ± 0,35 9,6 ± 0,37 9,4 ± 0,05 9,4 ± 0,13 NIR ( = 0,05) odmiana/okres przechowywania = 0,31 / cultivar/storage duration = 0,31; NIR ( = 0,05) okres przechowywania/odmiana = 0,31 / storage duration/cultivar = 0,31. W warunkach niniejszego dowiadczenia stwierdzono zmiany ilociowe polifenoli ogółem w owocach zarówno pomidzy odmianami, jak i podczas przechowywania. Najwiksz zawartoci polifenoli bezporednio po zbiorze charakteryzowały si owoce odmiany Chojuro 196 mg/100 g, za najnisz owoce odmian Shinseiki i Konferencja, odpowiednio 101 mg/100 g i 144 mg/100 g (tab. 5). Dane literaturowe na temat zmian zawartoci zwizków fenolowych w przechowywanych gruszkach s czsto sprzeczne. Kolesnik i wsp. [10] donosz o wzrocie zawartoci flawonoli oraz spadku zawartoci katechin w owocach podczas przechowywania. Brak zmian w zawartoci kwasu chlorogenowego i flawonoidów podczas przechowywania stwierdzili natomiast m.in. Ju i wsp. [8], Coseteng i Lee [4] oraz Awad i de Jager [1]. Wikszo badaczy uwaa jednak, e podczas przechowywania zmniejsza si zawarto zwizków fenolowych w owocach, a szybko zmian moe zalee od odmiany, temperatury i składu atmosfery przechowalniczej [13, 14, 18]. W niniejszych badaniach zawarto polifenoli ogółem w pierwszym okresie wzrastała, po czym zaczła si zmniejsza. W owocach grusz azjatyckich wzrost ten był obserwowany do drugiego miesica przechowywania, po czym odnotowano spadek. Wzrost ten mona tłumaczy stresem chłodowym owoców, a fakt, i owoce

86 Magdalena Kopera, Marcin Wolszakiewicz, Marta Mitek odmiany Konferencja broniły si krócej wyjania budowa morfologiczna owoców, głównie skórki, gdzie jak wiadomo, gromadzi si przewaajca ilo zwizków fenolowych. Poza tym owoce w obawie przed patogenami w czasie przechowywania wytwarzaj te zwizki jako naturaln ochron przed psuciem. Zawarto polifenoli ogółem w gruszkach zalenie od okresu przechowywania [mg/100 g]. Total polyphenols content of pears depending on the storage duration [mg/100 g]. T a b e l a 5 Shinseiki 101 ± 10,59 131 ± 7,26 144 ± 2,08 132 ± 10,59 Hosui 135 ± 4,58 202 ± 20,97 212 ± 17,62 184 ± 29,43 Chojuro 196 ± 1,53 213 ± 5,35 239 ± 36,98 197 ± 3,18 Konferencja 144 ± 19,20 176 ± 45,44 147 ± 13,86 136 ± 10,77 NIR ( = 0,05) odmiana/okres przechowywania = 42,01 / cultivar/storage duration = 42,01; NIR ( = 0,05) okres przechowywania/odmiana = 42,01 / storage duration/cultivar = 42,01. Wnioski 1. Pod wzgldem zawartoci suchej substancji, ekstraktu i kwasowoci skład chemiczny gruszek azjatyckich róni si od składu owoców odmiany Konferencja. Owoce Nashi maj mniejsz zawarto suchej substancji i ekstraktu za wiksz kwasowo w porównaniu z gruszkami odmiany Konferencja. 2. Zawarto polifenoli odpowiedzialnych za właciwoci przeciwutleniajce w badanych bezporednio po zbiorze owocach uwarunkowana była odmianowo. Najwiksz zawartoci charakteryzuj si owoce odmiany Chojuro za najmniejsz odmiany Shinseiki. 3. Wraz z wydłuaniem czasu przechowywania gruszek wzrasta w nich zawarto suchej substancji i ekstraktu, spada natomiast kwasowo i zawarto cukrów. 4. W gruszkach w czasie przechowywania zachodz zmiany zawartoci zwizków polifenolowych. Obserwowany w gruszkach azjatyckich wzrost zawarto polifenoli do drugiego miesica przechowywania wpływa na zwikszenie ich

ZMIANY SKŁADU CHEMICZNEGO OWOCÓW WYBRANYCH ODMIAN GRUSZY AZJATYCKIEJ... 87 wartoci ywieniowej w tym czasie, w porównaniu z okresem bezporednio po zbiorze. Literatura [1] Awad M.A., de Jager A: Flavonoid and chlorogenic amid concentrations in skin of Jonagold and Elstar apples during and after regular and ultra low oxygen storage. Postharvest Biol. Technol., 2000, 20, 15-24. [2] Błaszczyk J.: Jak termin zbioru wpływa na jako przechowywanych gruszek Konferencja. Sad Nowoczesny, 2001, 11, 6-7. [3] Cerewitinow F.W.: Chimia: towarowiedienije swieych płodow i owoszczej. T. II. Gostorgizdat. Moskwa 1949. [4] Coseteng M.Y., Lee C.Y.: Changes in apple polyphenoloxidase and polyphenol concentrations in relation to degree of browing. J. Food Sci., 1987, 52, 985-989. [5] Crisosto C.H.: Asian Pears Postharvest Quality Guidelines. http://postharvest ucdaris.edu/produce/producefacts. 1996. [6] Ehlenfeldt M.K., Prior R.L.: Oxygen radical and anthocyanin content among blueberry. J. Agric. Food Chem., 2001, 49, 2222-2227. [7] Elkner K.: Błonnik pokarmowy a nasze zdrowie. Przem. Ferm. Owoc. Warz., 1994, 4, 20-21. [8] Ju Z., Yuan Y., Liu C., Zhan S., Wang M.: Relationships among simple phenol, flavonoid and anthocyanin in apple fruit pell at harvest and scald susceptibility. Postharvest Biol. Technol., 1996, 8, 83-93. [9] Kajiura I.: Nashi ( Japanese Pear) production in Japan. Chronica Horticulturae, 1992, 32(4), 57-58. [10] Kolesnik A., Elizarova L.G., Starodubsteva T.V., Afanasyeva V.S., Erokhina T.S.: Changes in polyphenols during storage of fruits and vegetables. Prikl. Biokhim. Mikrbiol., 1977, 13, 333-339. [11] Kopera M., Pitera E.: Gruszki azjatyckie pomysł na zdrowe odywianie. Sad Nowoczesny, 2004, 7, 24-25. [12] Krupa T. Tomala K.: Zmiany ilociowe zwizków przeciwutleniajcych w jagodach borówki wysokiej Bluecrop podczas ich przechowywania. Zesz. Nauk. ISiK, 2004, 12, 237-243. [13] Mareczek A., Leja M., Ben J.: Zawarto zwizków fenolowych i aktywno antyoksydacyjna w skórce przechowywanych jabłek. Mat XXXIX Ogólnopol. Nauk. Konf. Sadow. Doskonalenie produkcji owoców przy zachowaniu rodowiska naturalnego przyjaznego człowiekowi, 29 sierpnia, Skierniewice, 2000, s. 174-175. [14] Mosel H.D., Herrmann K.: Changes in catechins and hydroxycinnamic acid derivatives during development of apples and pears. J. Sci. Food Agric., 1974, 25, 251-256. [15] Ostrowski W., Lange E.: Przechowalnictwo owoców. PWRiL. Warszawa 1992. [16] Peri C., Pompei G.: An assay of different phenolic fractions in wines. Am. J. Enol. Vitic., 1971, 22/2, 55. [17] Pijanowski E., Mroewski S., Horubała A., Jarczyk A.: Technologia produktów owocowych i warzywnych. t.i. PWRiL. Warszawa 1973. [18] Piretti M.V., Gallerani G., Pratella G.C.: Polyphenol fate and superficial scald In apple. Postharvest Biol. Technol., 1994, 4, 213-224. [19] PN-90/A-75101/02. Przetwory owocowe i warzywne. Oznaczanie zawartoci ekstraktu ogólnego. [20] PN-90/A-75101/03. Przetwory owocowe i warzywne. Oznaczenie zawartoci suchej masy metoda wagow. [21] PN-90/A-75101/04. Przetwory owocowe i warzywne. Oznaczenie kwasowoci ogólnej.

88 Magdalena Kopera, Marcin Wolszakiewicz, Marta Mitek [22] PN-90/A-75101/07. Przetwory owocowe i warzywne. Oznaczenie zawartoci cukrów i ekstraktu bezcukrowego. CHANGES IN THE CHEMICAL CONTENT OF FRUIT IN THE SELECTED CULTIVARS OF ASIAN AND EUROPEAN PEARS WHILE STORING S u m m a r y The objective of the paper was to assess the basic chemical composition of Asian pear fruits with reference to the European pear fruits, as well as to evaluate changes occurring while storing them. Fruits of three cultivars of the Asian pears: Shinseiki, Hosui, and Chojuro, as well as fruits of the European Konferencja pear cultivar were analyzed. The fruits under investigation originated from the experimental orchard owned by the Department of Pomology and Basic Natural Science in Horticulture SGGW. The investigation was conducted in the year 2003. Immediately upon the harvest, the fruits were analyzed (they were at a stage of the harvest maturity), and, again, after the 1, 2, and 3 months of having been stored in a common refrigerator. Under the scope of this analysis, the following parameters were determined: dry matter, soluble solids, titration acidity, total saccharides, and total phenolics. The chemical composition of the Asian pears differed from the chemical composition of the European Konferencja pear cultivar in the dry matter content, extract, and acidity. When the period of storing pears was prolonged, the content of dry matter and extract seemingly increased, probably owing to the transpiration processes occurring; however, the acidity level decreased.. The content of polyphenols, responsible for antioxidant properties of the Asian and European pear fruits investigated, depended on the type of pear cultivar. The highest content of polyphenols was stated in the Chojuro fruits whereas the lowest content in the Shinseiki cultivar. During the storage period, it was stated that at the beginning of storing, the content of polyphenols in pears increased; the maximal content of polyphenols was determined in the Konferencja fruits after the first month of storing them, and in the Asian pears: after the two months. As for the ensuing analyses performed on the dates as scheduled, it was stated that the content of these particular fruit compounds, appearing beneficial for health, decreased in all the fruits analysed. Key words: Asian pear, European pear, chemical contents, storing