dr Adam Salomon Katedra Transportu i Logistyki Wydział Nawigacyjny Akademia Morska w Gdyni

Transport w Logistycznych Łańcuchach Dostaw wykład 09 Ekonomiczne i organizacyjne aspekty funkcjonowania transportu lotniczego w logistycznych łańcuchach dostaw dr Adam Salomon Katedra Transportu i Logistyki Wydział Nawigacyjny Akademia Morska w Gdyni

Transport w logistycznych łańcuchach dostaw Program wykładu 09. Ekonomiczne i organizacyjne aspekty funkcjonowania transportu lotniczego w logistycznych łańcuchach dostaw (charakterystyka transportu lotniczego; organizacja transportu lotniczego; popyt i podaż w transporcie lotniczym; koszty w transporcie lotniczym; ceny w transporcie lotniczym; rynek transportu lotniczego). LITERATURA: TwLLD_W9 2

Transport lotniczy Transport lotniczy określany jest jako celowe przemieszczanie osób i ładunków w przestrzeni powietrznej, wyodrębnione spośród innych czynności pod względem technicznym, organizacyjnym i ekonomicznym. 3

Charakterystyka transportu lotniczego Stanowi on gałąź transportu, która pod względem przewozów osób rozwija się najszybciej na świecie. Jest głównie skoncentrowany na przewozie pasażerów oraz poczty. Przewóz ładunków stanowi znacznie mniejszy segment, głównie ze względu na podatność transportową ładunków naturalną i techniczną (wymiary ładunków), co powoduje mniejsze możliwości jego wykorzystania ze względu na małą ładowność samolotów transportowych, w porównaniu do innych środków transportu. 4

Ładowność wybranych samolotów transportowych (Airbus A300-600 ST Beluga) Ładowność 45 ton, przygotowany do transportu towarów na paletach lub standardowych kontenerach lotniczych; ładownia dostępna od burty. 5

Ładowność wybranych samolotów transportowych (Airbus A310) ładowność 40 ton, przygotowany do transportu towarów na paletach lub standardowych kontenerach lotniczych; ładownia dostępna od burty. 6

Ładowność wybranych samolotów transportowych (Antonov AN12) Ładowność 20 ton; przystosowany do transportu pojazdów i i pojedynczych towarów; ładowany od tyłu. 7

Ładowność wybranych samolotów transportowych (Antonov AN70) An-70 może zabrać do 47 ton ładunku i osiąga maksymalny zasięg ponad 6,6 tysiąca kilometrów przy prędkości przelotowej dochodzącej do 750km/h. Producent twierdzi też, że z ładunkiem do 20 t samolot jest w stanie wystartować z nieutwardzonego pasa. 8

Ładowność wybranych samolotów transportowych (Antonov AN124) Jeden z największych samolotów do transportu na świecie; jego maksymalny ładunek może ważyć 120 ton; dostosowany do przewozu dużych trudnych do przewozu ładunków; załadunek może odbywać się tak od dzioba, jak i ogona. 9

Ładowność wybranych samolotów transportowych (Antonov AN225) Jest to samolot o konstrukcji metalowej, półśrubowej, wykonanej z duraluminium o hermetyzowanej kabinie dla 23-osobowej załogi. Ładownia mieści do 250 ton, a załadunek może odbywać się tylko przez wrota przednie po uniesieniu nosa kadłuba. Na grzbiecie znajdują się dwa wysięgniki i węzły do mocowania ładunku zewnętrznego, pierwotnie przewidziane do mocowania Burana. Prędkość maksymalna: 850 km/h; prędkość minimalna: 250 km/h; prędkość przelotowa: 800 km/h; pułap: 10000 m; zasięg z pełnym ładunkiem: 4500 km; średnie zużycie paliwa: 18 ton na godzinę lotu. 10

Ładowność wybranych samolotów transportowych (Boeing B747-8) Przewozi do 100 ton towarów; przystosowany do przewożenia ładunków na paletach oraz w standardowych kontenerach; załadunek może odbywać się przez podnoszoną część dziobową lub/i luk w burcie. 11

Ładowność wybranych samolotów transportowych (Boeing B757) ładowność 35 ton; przystosowany do przewożenia ładunków na paletach oraz w standardowych kontenerach; ładownia dostępna od strony burty. 12

Ładowność wybranych samolotów transportowych (Boeing B767-300F) ładowność 100 ton; przystosowany do przewożenia ładunków na paletach oraz w standardowych kontenerach; ładownia dostępna od strony burty; cargo 454m 3 ; 13

Ładowność wybranych samolotów transportowych (Boeing B777F) ładowność 103 tony; przystosowany do przewożenia ładunków na paletach oraz w standardowych kontenerach; 14

Ładowność wybranych samolotów transportowych (Boeing B777-200) ładowność 103 tony; przystosowany do przewożenia ładunków na paletach oraz w standardowych kontenerach; 15

Ładowność wybranych samolotów transportowych (Boeing B777-200) 16

Ładowność wybranych samolotów transportowych (Boeing B787-8) Ładowność 42 tony (odpowiednik 28 jednostek LD-3F); przystosowany do przewożenia ładunków na paletach oraz w standardowych kontenerach; 17

Porównanie parametrów wybranych wersji samolotów transportowych Boeing B787 18

Materiały użyte do budowy samolotu Boeing B787 19

Ładowność wybranych samolotów transportowych (McDonnel-Douglas DC10) Ładowność 65 ton; przystosowany do przewożenia ładunków na paletach oraz w standardowych kontenerach; ładownia dostępna od strony burty. 20

Ładowność wybranych samolotów transportowych (Ilyushin IL76) Ładowność do 50 ton; samolot jest przystosowany do przewozu pojedynczych ładunków; załadunek od ogona. 21

Ładowność wybranych samolotów transportowych (Tupolev TU204) Ładowność 27 ton; przystosowany do przewożenia ładunków na paletach oraz w standardowych kontenerach; ładownia dostępna od strony burty. 22

Ładowność wybranych samolotów transportowych (Śmigłowiec transportowy MIL Mi26 TC) Mi-26 TC to prawdziwy rosyjski kolos - sama maszyna waży prawie 29 ton. Śmigłowiec powstał w wielu wersjach. Model do transportu dużych i ciężkich ładunków może unieść do 20 ton obciążenia. Mniejsze, ważące do 5 ton pojazdy mogą wjechać do środka śmigłowca, a te większe są podczepiane do jego podwozia. Choć przewożenie ciężkich ładunków to główne zadanie tej maszyny, powstały również wersje pasażerskie, wojskowe, medyczne, strażackie, a nawet wersja przystosowana specjalnie do niszczenia okrętów podwodnych 23

Samoloty do przewozu kontenerów w transporcie lotniczym 24

Samoloty do przewozu kontenerów w transporcie lotniczym 25

Samoloty do przewozu kontenerów w transporcie lotniczym 26

Śmigłowiec transportowy - latający dźwig Sikorsky CH-54 "Tarhe" transportujący wrak samolotu myśliwskiego F-4 "Phantom II" 27

Chinook - dwuwirnikowy dwuturbinowy helikopter transportowy. Dwa trójłopatowe przeciwbieżne krzyżujące się wirniki - przedni wirnik obraca się zgodnie z ruchem wskazówek zegara (obserwowany z góry). Nad głównym hakiem ładunkowym znajduje się zdejmowalna pokrywa, co umożliwia obserwację ładunku podczas lotu. 28

Największe pasażerskie lotniska świata w 2014 roku Lp. Lotnisko Ilość pasażerów 1 Atlanta (USA) 96,2 mln 2 Pekin (Chiny) 86,1 mln 3 Londyn-Heathrow (GB) 73,4 mln 4 Tokio-Haneda (Japonia) 72,8 mln 5 Los Angeles (USA) 70,7 mln 6 Dubaj (ZEA) 70,5 mln 7 Chicago (USA) 70,0 mln 8 Paryż-Charles de Gaulle (Francja) 63,8 mln 9 Dallas-Fort Worth (USA) 63,5 mln 10 Hongkong (Chiny) 63,1 mln 29

Największe cargo lotniska świata w 2014 roku Lp. Lotnisko Ilość ton 1 Hongkong (Chiny) 4,4 mln ton 2 Memphis (USA) 4,3 mln ton 3 Szanghaj (Chiny) 3,6 mln ton 4 Anchorage (USA) 3,0 mln ton 5 Incheon (Korea) 2,6 mln ton 6 Dubaj (ZEA) 2,4 mln ton 7 Louisville (USA) 2,3 mln ton 8 Paryż (Francja) 2,2 mln ton 9 Frankfurt (Niemcy) 2,1 mln ton 10 Tokio (Japonia) 1,9 mln ton 30

Obsługa pasażerów na polskich lotniskach w 2015 roku 31

Obsługa pasażerów na polskich lotniskach w 2015 roku 32

Transport lotniczy w Polsce cargo (dynamika 2015/2014) 33

Obsługa pasażerów na polskich lotniskach w 2015 roku 34

Opakowania w transporcie lotniczym (1/6) Zaletą transportu lotniczego względem transportu naziemnego jest związane z nim opakowanie. Transport lotniczy wymaga bowiem mniej odpornych na uszkodzenia opakowań a jednocześnie zrobionych z bardziej specjalistycznych komponentów o zdecydowanie niższej masie. 35

Opakowania w transporcie lotniczym (2/6) W transporcie lotniczym można używać takich samych przesyłek w przypadku przesyłek międzynarodowych jak i krajowych. Ponadto używa się tu specjalnych kontenerów, które zmniejszają koszt manipulacji i zapewniają ochronę ładunku, jednocześnie jednak utrudniają transport intermodalny. 36

Opakowania w transporcie lotniczym (3/6) Ich nietypowy kształt zmusza załadowców do przepakowania przesyłki przed przeniesieniem jej na inny środek transportu. Innowacje w dziedzinie manipulowania kontenerami umożliwiły przewożenie samolotami standardowych kontenerów o długości 20 stóp 6 metrów. 37

Opakowania w transporcie lotniczym (4/6) Przewoźnik może obecnie załadować do Boeing-a 747, poza normalnym bagażem do 13 kontenerów 20 stopowych. 38

Opakowania w transporcie lotniczym (5/6) Kontenery lotnicze wykonane są z materiału zwanego hydro-aluminium. Stosowane są w lotnictwie przez wszystkie znaczące linie lotnicze na świecie. Zapewnia to im wyjątkową trwałość, szczelność i niewielką wagę. Wielkość kontenera lotniczego uzależniona jest od samolotu, do którego jest przeznaczony. 39

Opakowania w transporcie lotniczym (6/6) Załadunek kontenerów do samolotów odbywa się najczęściej za pomocą specjalistycznego sprzętu np. podnośników. 40

Luki bagażowe w samolotach zasadniczo są bardzo małe 41

Ale w niektórych typach samolotów dostępność do luków bagażowych się zwiększa! 42

Opakowania w transporcie lotniczym (jednostki ULD) Jednostkami ULD mogą być zarówno palety, jak i kontenery lotnicze. 43

Opakowania w transporcie lotniczym (palety lotnicze) Paleta lotnicza jest skonstruowana jako aluminiowa płyta, która posiada zaczepy trzymające siatkę. Element ten przykrywa i zabezpiecza przed poruszeniem ładunki umieszczone na palecie. W taki sposób formowana jest jednostka ładunkowa paletowa w transporcie lotniczym. 44

Opakowania w transporcie lotniczym (kontenery lotnicze) Kontenery lotnicze tworzą konstrukcję zamkniętą, która stworzona jest z aluminium lub kombinacji aluminium (podstawa kontenera) z poliwęglanem Lexan (ściany kontenera). Jeśli ładunek wymaga transportu w temperaturze kontrolowanej, kontenery są wyposażane w tego typu urządzenia. 45

Opakowania w transporcie lotniczym (oznaczenia IATA i ATA) W powszechnej praktyce stosuje się na równych prawach oznaczenia typów ULD zatwierdzone przez organizację IATA (The International Air Transport Association) oraz ATA (The Air Transport Association of America). Dla przykładu: kontener typu 5 zgodnie z oznaczeniem IATA jest równoznaczny z sygnaturą LD-9 zatwierdzoną przez ATA. 1 funt wagi = 0,453 kg. 46

Podstawowe typy kontenerów lotniczych (AYY contoured container on half pallet base) Kod ULD (IATA): AYY contoured container on half pallet base Tara: 80 kg Objętość: 5,8 m 3 Maksymalna masa brutto: 3016 kg Kompatybilne typy samolotów: 727F, 737F, 757F main deck, 747F, 767F, 777F, DC-10F, MD-11F (główny pokład) 47

Podstawowe typy kontenerów lotniczych (HMA horse box on P6P pallet base) Kod ULD (IATA): HMA horse box on P6P pallet base Tara: 1310 kg Objętość: 18,4 m 3 Maksymalna masa brutto: 3500 kg Kompatybilne typy samolotów: 747F, 767F, 777F, DC-10F, MD-11F (główny pokład) 48

Podstawowe typy kontenerów lotniczych (AKC contoured container, LD-1) Kod ULD (IATA): AKC contoured container Typ kontenera ULD: LD-1 Inne oznaczenia: AVC, AVD, AVK, AVJ i forkable AVY Tara: 70-170 kg Objętość: 5,0 m 3 Maksymalna masa brutto: 1588 kg Kompatybilne typy samolotów: 747, 767, 777, 787, MD-11 (dolny pokład) 49

Podstawowe typy kontenerów lotniczych (DPE contoured container, LD-2) Kod ULD (IATA): DPE contoured container Typ kontenera ULD: LD-2 Inne oznaczenia: APA, DPA i forkable DPN Tara: 92 kg Objętość: 3,5 m 3 Maksymalna masa brutto: 1225 kg Kompatybilne typy samolotów: 747, 767, 777, 787 (dolny pokład) 50

Podstawowe typy kontenerów lotniczych (AKE contoured container, LD-3) Kod ULD (IATA): AKE contoured container Typ kontenera ULD: LD-3 Inne oznaczenia: AKE, AVA, AVB, AVC, AVK, DVA, DVE, DVP, XKS, XKG, and forkable AKN, AVN, DKN, DVN i XKN Tara: 82 kg Objętość: 4,5 m 3 Maksymalna masa brutto: 1588 kg Kompatybilne typy samolotów: A300, A310, A330, A340, 747, 767, 777, DC-10, MD-11 i Lockheed L- 1011 TriStar 51

Podstawowe typy kontenerów lotniczych (RKN contoured container, LD-3 Reefer) Kod ULD (IATA): RKN contoured container Typ kontenera ULD: LD-3 Reefer Inne oznaczenia: RVN Tara: 210 kg Objętość: 4,5 m 3 Maksymalna masa brutto: 1588 kg Kompatybilne typy samolotów: 747, 767, 777, 787, DC- 10, MD-11 (dolny pokład) 52

Podstawowe typy kontenerów lotniczych (ALP rectangular container, LD-4) Kod ULD (IATA): ALP rectangular container Typ kontenera ULD: LD-4 Inne oznaczenia: ALD, AWD, AWZ, DLP, and forkable ALB, ALC, AWB i AWC Tara: 120 kg Objętość: 5,5 m 3 (Boeing Volume) Maksymalna masa brutto: 2449 kg Kompatybilne typy samolotów: 767, 777, 787 (dolny pokład) 53

Podstawowe typy kontenerów lotniczych (ALF contoured container, LD-6) Kod ULD (IATA): ALF contoured container Typ kontenera ULD: LD-6 Inne oznaczenia: AWA, AWF i forkable AWC Tara: 230 kg Objętość: 8,9 m 3 (Boeing Volume) Maksymalna masa brutto: 3175 kg Kompatybilne typy samolotów: 747, 777, 787, DC-10, MD-11 (dolny pokład) 54

Podstawowe typy kontenerów lotniczych (P1P flat pallet with net, LD-7) Kod ULD (IATA): P1P flat pallet with net Typ kontenera ULD: LD-7 Inne oznaczenia: PAA, PAG, PAJ, PAP, PAX, P1A, P1C, P1D i P1G Tara: 105 kg Objętość: 10,7 m 3 (Boeing Volume) Maksymalna masa brutto: 4626 kg Kompatybilne typy samolotów: Wszystkie typy o szerokich lukach (dolne i główne pokłady) 55

Podstawowe typy kontenerów lotniczych (XAW P1P pallet with fixed-angle wings and net, LD-7 with Angled Wings) Kod ULD (IATA): XAW P1P pallet with fixed-angle wings and net Typ kontenera ULD: LD-7 with Angled Wings Inne oznaczenia: P1P base with fixed wings for overhang Tara: 170 kg Objętość: 14,0 m 3 Maksymalna masa brutto: 5000 kg Kompatybilne typy samolotów: 747, 777, 787, DC-10, MD-11 (dolny pokład) 56

Podstawowe typy kontenerów lotniczych (PAD P1P pallet with folding wings and net, LD-7 with Folding Wings) Kod ULD (IATA): PAD P1P pallet with folding wings and net Typ kontenera ULD: LD-7 with Folding Wings Inne oznaczenia: PAX and P1X Tara: 152 kg Objętość: 14,0 m 3 Maksymalna masa brutto: 5000 kg Kompatybilne typy samolotów: 747, 777, 787, DC-10, MD-11 (dolny pokład) 57

Podstawowe typy kontenerów lotniczych (DQF, LD-8) Kod ULD (IATA): DQF Typ kontenera ULD: LD-8 Inne oznaczenia: ALE, ALN, DLE, DLF, DQP i MQP Tara: 127 kg Objętość: 6,9 m 3 (Boeing Volume) Maksymalna masa brutto: 2450 kg Kompatybilne typy samolotów: 767, 787 (dolny pokład) 58

Podstawowe typy kontenerów lotniczych (AAP enclosed pallet on P1P base, LD-9) Kod ULD (IATA): AAP enclosed pallet on P1P base Typ kontenera ULD: LD-9 Tara: 215 kg (drzwi brezentowe), 270 kg (d. pełne) Objętość: 10,8 m 3 (Boeing Volume) Maksymalna masa brutto: 4624 kg (dolna ładownia), 6000 kg (główny pokład) Kompatybilne typy samolotów: 747, 767, 777, 787, DC- 10, MD-11 (dolny pokład) 59

Podstawowe typy kontenerów lotniczych (RAP cool container on P1P base, LD-9 Reefer) Kod ULD (IATA): RAP cool container on P1P base Typ kontenera ULD: LD-9 Reefer Tara: 400 kg Objętość: 9,6 m 3 Maksymalna masa brutto: 4624 kg (dolna ładownia), 6000 kg (główny pokład) Kompatybilne typy samolotów: 747, 767, 777, 787, DC- 10, MD-11 (dolny pokład) 60

Podstawowe typy kontenerów lotniczych (ALP rectangular container, LD-11) Kod ULD (IATA): ALP rectangular container Typ kontenera ULD: LD-11 Inne oznaczenia: ALD, AW2, AWB, AWD, AWZ, DLP, DWB i MWB. Wersje chłodnicze: RWB, RWD i RWZ Tara: 185 kg Objętość: 7,2 m 3 (Boeing Volume) Maksymalna masa brutto: 3176 kg Kompatybilne typy samolotów: 747, 767, 777, 787, DC- 10, MD-11 (dolny pokład) 61

Podstawowe typy kontenerów lotniczych (AAF contoured container on P1P base, LD-26) Kod ULD (IATA): AAF contoured container on P1P base Typ kontenera ULD: LD-26 Tara: 250 kg Objętość: 13,3 m 3 Maksymalna masa brutto: 6033 kg Kompatybilne typy samolotów: 747, 777, 787, DC-10, MD-11 (dolny pokład) 62

Podstawowe typy kontenerów lotniczych (AAU contoured container on P1P base, LD-29) Kod ULD (IATA): AAU contoured container on P1P base Typ kontenera ULD: LD-29 Tara: 265 kg Objętość: 14,4 m 3 Maksymalna masa brutto: 6033 kg Kompatybilne typy samolotów: 747 lower hold Door opening: (300cm x 152cm) 63

Podstawowe typy kontenerów lotniczych (RAU contoured cool container on P1P base, LD-29 Reefer) Kod ULD (IATA): RAU contoured cool container on P1P base Typ kontenera ULD: LD-29 Reefer Tara: 450 kg Objętość: 11,1 m 3 Maksymalna masa brutto: 6033 kg Kompatybilne typy samolotów: 747 (dolna ładownia) 64

Podstawowe typy kontenerów lotniczych (AMU contoured container on P6P base, LD-39) Kod ULD (IATA): AMU contoured container on P6P base Typ kontenera ULD: LD-39 Tara: 290 kg Objętość: 15,9 m 3 Maksymalna masa brutto: 5035 kg Kompatybilne typy samolotów: 747 (dolna ładownia) 65

Podstawowe typy kontenerów lotniczych (AMA rectangular container on P6P base, M-1) Kod ULD (IATA): AMA rectangular container on P6P base Typ kontenera ULD: M-1 Inne oznaczenia: AMF, AMG, AMK, AMP, AQA, AQD i AQ6 Tara: 350 kg Objętość: 17,6 m 3 Maksymalna masa brutto: 6804 kg Kompatybilne typy samolotów: 747F, 747 Combi, 777F (centralna część ładowni) 66

Podstawowe typy kontenerów lotniczych (AMD contoured, M-1H) Kod ULD (IATA): AMD contoured Typ kontenera ULD: M-1H Tara: 370 kg Objętość: 21,2 m 3 Maksymalna masa brutto: 6800 kg Kompatybilne typy samolotów: 747F, 747 Combi, 777F (centralna część ładowni) 67

Podstawowe typy kontenerów lotniczych (AGA 20-ft box container, M-2) Kod ULD (IATA): AGA 20-ft box container Typ kontenera ULD: M-2 Inne oznaczenia: ASE Tara: 1000 kg Objętość: 33,7 m 3 Maksymalna masa brutto: 11340 kg Kompatybilne typy samolotów: 747F, 747 Combi, 777F (centralna część ładowni) 68

Podstawowe typy kontenerów lotniczych (PGA 20-ft flat pallet with net, M-6) Kod ULD (IATA): PGA 20-ft flat pallet with net Typ kontenera ULD: M-6 Inne oznaczenia: PGA, PGE, PGF, PSA, PSG, P7E, P7F i P7G Tara: 500 kg Objętość: 33,7 m 3 Maksymalna masa brutto: 11340 kg Kompatybilne typy samolotów: 747F, 747 Combi, 777F 69

Podstawowe typy kontenerów lotniczych (10-ft high, 20-ft flat pallet with net, M-6 (118"H)) Kod ULD (IATA): PGA 10-ft high, 20-ft flat pallet with net Typ kontenera ULD: M-6 (118"H) Inne oznaczenia: PGA, PGE, PGF, PSA, PSG, P7A, P7E, P7F i P7G Tara: 500 kg Objętość: 39,6 m 3 Maksymalna masa brutto: 11340 kg Kompatybilne typy samolotów: 747 Combi, 777F 238.5 in 747F (ładowane wyłącznie przez furty boczne) 70

Podstawowe typy kontenerów lotniczych (M-6 Twin Car Rack) Kod ULD (IATA): PRA 16-ft flat pallet with twin car racks as VRA Typ kontenera ULD: M-6 Twin Car Rack Inne oznaczenia: PMA, P4A, P4M i PZA Tara: 400 kg Maksymalna masa brutto: 8900 kg Kompatybilne typy samolotów: 747F, 747 Combi, 777F (ładowane przez główną furtę) 71

Podstawowe typy kontenerów lotniczych (PRA 16-ft pallet with net, MDP) Kod ULD (IATA): PRA 16-ft pallet with net Typ kontenera ULD: MDP Inne oznaczenia: PMA, P4A, P4M i PZA Tara: 410 kg Objętość: 27,6 m 3 Maksymalna masa brutto: 11300 kg Kompatybilne typy samolotów: 747F, 747 Combi, 777F 72

Podstawowe typy kontenerów lotniczych (PLA half pallet with net, PLA Half Pallet) Kod ULD (IATA): PLA half pallet with net Typ kontenera ULD: PLA Half Pallet Inne oznaczenia: PLB, FLA, P9A, P9B, P9P, P9R i P9S Tara: 91 kg Objętość: 7,1 m 3 Maksymalna masa brutto: 3175 kg Kompatybilne typy samolotów: 747, 777, 787 (niższa ładownia); 707F, 727F, 737F (główny pokład) 73

Podstawowe typy kontenerów lotniczych (P6P 10-ft flat pallet with net, PMC/P6P Pallet) Kod ULD (IATA): P6P 10-ft flat pallet with net Typ kontenera ULD: PMC/P6P Pallet Inne oznaczenia: PLB, FLA, P9A, P9B, P9P, P9R i P9S Tara: 120 kg Objętość: od 11,5 m 3 do 21,2 m 3 Kompatybilne typy samolotów: 747, 767, 777, 787, DC- 10, MD-11 74

Podstawowe typy kontenerów lotniczych (PNA 767 half pallet with net, PNA Half Pallet) Kod ULD (IATA): PNA 767 half pallet with net Typ kontenera ULD: PNA Half Pallet Inne oznaczenia: PQP, FQF i PPC Tara: 83 kg Objętość: od 5,5 m 3 Maksymalna masa brutto: 2449 kg Kompatybilne typy samolotów: 767, 787 (dolna ładownia) 75

Podstawowe typy kontenerów lotniczych (KMA sheep and goat pens on P1P base with net, Type A Pen) Kod ULD (IATA): KMA sheep and goat pens on P1P base with net Typ kontenera ULD: Type A Pen Tara: 610 kg Objętość: od 15,9 m 3 Kompatybilne typy samolotów: 747F, 767F, 777F, DC-10F, MD-11F (główny pokład) 76

Ładownia w samolocie 77

Funkcje działu cargo zlokalizowanego na lotnisku obsługa przesyłek 1) poinformowanie odbiorcy o nadejściu przesyłki poinformowanie odpowiedniej linii lotniczej o nadejściu przesyłki; 2) składowanie przesyłki w magazynach cargo do momentu odbioru wydanie przesyłki odbiorcy; 3) poinformowanie odpowiedniej linii lotniczej o odbiorze przesyłki. 78

Kontenery po płycie lotniska poruszają się na specjalnych wózkach 79

Ładunek jest często zabezpieczany dodatkową folią lub brezentem 80

Ładunek jest grupowany wokół docelowego samolotu 81

Ładunek jest dostarczany w odpowiednie miejsce na lotnisku za pomocą specjalnych ciągników 82

Ładunek jest dostarczany w odpowiednie miejsce na lotnisku za pomocą specjalnych ciągników 83

Ładunek zostaje podwieziony pod burtę samolotu 84

Obsługa lotniska przy pomocy podnośników dokonuje załadunku samolotu 85

Platforma, na którą wcześniej najechał wózek z ładunkiem, podnosi się na wysokość luku bagażowego 86

Załadunek kontenerów wewnątrz luku bagażowego w samolocie (pół-automatyczny) 87

Załadunek ładunku na platformach i paletach wewnątrz luku bagażowego w samolocie 88

Wielkość ładunku jest przystosowana do wielkości samolotu, jak i jego luków bagażowych, a same ładunki mogą być naprawdę różne 89

Lotnicze terminale towarowe cargo (1/3) Terminale cargo nie pozostają w tyle jeśli chodzi o światowe tendencje dotyczące automatyzacji i unowocześniania pracy. Takie rozwiązania powodują ciągłe zbliżanie się do ideału jeśli chodzi o szybkość, jakość i punktualność usług. 90

Lotnicze terminale towarowe cargo (2/3) Transport lotniczy wymaga od przewoźnika przeładunku towaru. Konsekwencją tego faktu jest konieczność umiejscowienia magazynów na lotnisku. Warunkuje to lokalizacyjne umiejscowienie poszczególnych budynków na terenie lotniska. 91

Lotnicze terminale towarowe cargo (3/3) Od strony miasta magazyny lotniska posiadają rampy dla tirów w celu rozładunku / załadunku towarów. Czasem są także to rampy kolejowe, jeżeli lotnisko jest połączone z siecią trakcyjną. 92

Zadania firm spedycyjnych w transporcie lotniczym 1) pośrednictwo między przewoźnikami lotniczymi i nadawcami przesyłek; 2) poszerzanie zakresu świadczonych usług (spedytor jako logistyk); 3) tzw. usługi zwiększające wartość towaru (value-added services). 93

Usługi świadczone przez firmy spedycyjne w transporcie lotniczym 1) magazynowanie przed i po transporcie lotniczym, we wszystkich rodzajach magazynów: celnych, specjalistycznych itp.; 2) usługi agencji celnych organizowanie odpraw celnych towarów; 3) usługi typu drzwi-drzwi transport towarów od magazynu producenta do magazynu, czy sklepu ostatecznego odbiorcy (najczęściej z użyciem transportu samochodowego); 4) specjalistyczne usługi magazynowe dla określonej grupy czy rodzaju towarów, np. farmaceutyków, części samochodowych, elektroniki; 5) prowadzenie magazynów będących własnością klientów wraz z utrzymywaniem stałego poziomu zapasów, składaniem zamówień u dostawców do magazynu. 94

Organizacje pocztowe w transporcie lotniczym W międzynarodowej spedycji i logistyce kapitałowo dominują organizacje pocztowe. Linie lotnicze poprzez swoje działy cargo same zajmują się spedycją i kontaktują bezpośrednio z klientami. Przed upadkiem, bądź wchłonięciem przez korporacje tradycyjnych firm spedycyjnych, uchronić je może wszechstronność, innowacyjność i konsolidacja. 95

Zadania agentów celnych w transporcie lotniczym 1) badanie towarów i pobieranie próbek przed dokonaniem zgłoszenia celnego; 2) przygotowywanie dokumentów i dokonywanie zgłoszenia celnego; 3) podejmowanie towarów po ich zwolnieniu; 4) składanie zabezpieczeń kwoty wynikającej z długu celnego; 5) wnoszenie odwołania i innych wniosków, podlegających rozpatrzeniu przez organy celne. 96

Główne zadania agentów cargo w transporcie lotniczym 1) przyjmowanie i wydawanie przesyłek z magazynu; 2) informowanie odbiorcy przesyłki o jej przybyciu; 3) pobieranie opłat za usługę transportu w imieniu linii lotniczych; 4) przygotowanie przesyłki do transportu (foliowanie, bandowanie, paletowanie itp.); 5) obsługa dokumentacyjna. 97

Główne zadania agentów handlingowych w transporcie lotniczym 1) obsługa przesyłek od strony technicznej; 2) załadunek/wyładunek statku powietrznego; 3) dostarczanie przesyłek do magazynów cargo, a w przypadku przesyłek międzynarodowych do magazynów celnych (import); 4) odbiór przesyłki z magazynu i dostarczenie jej do samolotu (eksport); 5) rozmieszczenie i zabezpieczenie przesyłek w samolocie; 6) wyważenie samolotu. 98

Rodzaje przewoźników na rynku towarowych przewozów powietrznych 1) przewoźnicy oferujący zintegrowany pakiet usług, ekspresowi (integrated carriers) (operacje w sektorze drzwi-drzwi, własna flota powietrzna tylko do przewozów cargo, zapewnienie odpowiedniej ładowności, np. FedEx, UPS, DHL, Airways); 2) pasażerskie linie lotnicze (passenger airlines), przewoźnicy kombinowani (przewóz osób i towarów, przewozy na trasie punkt-punkt, przestrzeń ładunkowa produkt uboczny przewozów pasażerskich, niższe ceny niż przesyłek ekspresowych, np. Korea Air, Lufthansa, German Airlines, Air France). 3) konwencjonalni przewoźnicy wszystkich rodzajów cargo (conventional all-cargo carriers) (przewoźnicy ogólnodostępni lub działający na podstawie umów o zagwarantowanie przestrzeni, szeroka gama usług transportowych). 99

Miasta cargo w transporcie lotniczym funkcjonują w dużych hubach; wydzielone obszary portów lotniczych, na których obsługiwane są przewozy: 1) ładunków łatwo psujących się; 2) ładunków niebezpiecznych; 3) zwierząt; 4) poczty; 5) ekspresowych. 100

Przewozy części zapasowych do samolotów Boeing transportem lotniczym 101

Transport lotniczy a infrastruktura W transporcie lotniczym widać wyraźną zależność środka transportu i infrastruktury. Transport lotniczy może odbywać się tylko pomiędzy wyznaczonymi i odpowiednio przygotowanymi punktami transportowymi. 102

Rodzaje infrastruktury w transporcie lotniczym Infrastruktura liniowa (drogi lotnicze w przestrzeni korytarze powietrzne) Infrastruktura punktowa (lądowisko, lotnisko, port lotniczy) 103

Parametry korytarzy powietrznych szerokości 10 NM (nautical miles mile morskie) (drogi krajowe); szerokości 20 NM (nautical miles mile morskie) (drogi międzynarodowe); wysokości 900-12000 m STD (standardowe nastawienie wysokościomierza). 104

Podział portów lotniczych wg EER Systems Corporation 1) międzynarodowe porty przylotowe i odlotowe dla rozkładowych i nierozkładowych lotów zagranicznych, zapewniają pełną obsługę inspekcyjną, celną, imigracyjną, w Polsce portami takimi są porty w Warszawie, Gdańsku, Krakowie; 2) regionalne porty zdolne do obsłużenia rozkładowych i nierozkładowych lotów w komunikacji krajowej i nierozkładowych lotów w komunikacji międzynarodowej, mogą być portami zapasowymi dla portów międzynarodowych, np. porty w Zielonej Górze, Lublinie; 3) drugorzędne porty do obsługi małego przemysłu, ruchu turystycznego, z reguły nie obsługują lotów rozkładowych, np. lotnisko w Słupsku; 4) lotnictwa ogólnego obsługują loty nierozkładowe, często pełnią funkcje lotniska sportowego, w Polsce pozostałe lotniska, niemieszczące się w żadnej z powyższych grup. 105

Typy przewozów transportem lotniczym Przewozy transportem lotniczym mogą odbywać się w sposób regularny lub nieregularny. 106

Przewozy regularne transportem lotniczym Przewozy regularne polegają na oferowaniu usług na stałych połączeniach między określonymi portami lotniczymi zgodnie z przyjętym rozkładem lotów, z którego wynika częstotliwość rejsów. Lotniczy transport regularny obsługuje około 80% przewozów tej gałęzi. Odnosi się to do transportu pasażerów, poczty oraz ładunków. 107

Przewozy nieregularne transportem lotniczym Przewozy nieregularne odnoszą się do takiej działalności, która polega na wykonaniu podróży na podstawie zawartej umowy między przewoźnikiem a wynajmującym, którym może być touroperator, biuro podróży, spedytor lub inny podmiot gospodarczy. Takie loty określane są mianem lotów czarterowych. 108

Podział przewoźników (kryterium: potencjał) duże przedsiębiorstwa dysponujące licznym i nowoczesnym taborem; średnie i małe przedsiębiorstwa o ograniczonych możliwościach finansowych w zakresie wdrażanie innowacyjnych rozwiązań w obsłudze sieci połączeń. 109

Podział przewoźników (kryterium: sposób funkcjonowania) przewoźnicy tradycyjni; przewoźnicy niskokosztowi. 110

Przewoźnicy tradycyjni Tradycyjni przewoźnicy to przedsiębiorstwa oferujące regularne połączenia, zwane są inaczej narodowymi przewoźnikami, ze względu na fakt, iż powstały z inicjatywy poszczególnych krajów, lub też państwa mają w nich udziały. Oferują tradycyjnie w cenie biletu posiłki, przewóz bagażu do określonego w taryfie ciężaru. Przykładem są tu takie przedsiębiorstwa, jak: Lufthansa, British Airways, SAS, American Airlines, KLM, Swiss. 111

Przewoźnicy niskokosztowi Przewoźnicy niskokosztowi (low cost airlines) są to przedsiębiorstwa lotnicze oferujące usługi po cenach niższych od tradycyjnych operatorów. Osiągają niższe koszty operacyjne przede wszystkim ze względu na korzystanie z portów lotniczych stosujących niższe opłaty lotniskowe, co z kolei związane jest z ich usytuowaniem w dalszej odległości od głównych aglomeracji. Ponadto zakres usług stosowanych przez tanich przewoźników jest ograniczony, np. brak posiłków, ograniczona ilość bagażu w cenie biletu. Koszty obniżane są również poprzez oferowanie zakupu biletu przez Internet (brak konieczności utrzymywania rozbudowanych kanałów dystrybucyjnych) oraz odpraw online (obniżenie kosztów obsługi terminalowej). Przykładem takich przewoźników jest Wizz Air, Ryanair, Norwegian. 112

Strona popytowa w przewozie ładunków transportem lotniczym jest kreowana przez przedsiębiorstwa handlowe przedsiębiorstwa produkcyjne przedsiębiorstwa logistyczne przedsiębiorstwa spedycyjne 113

Strona popytowa w przewozie ładunków transportem lotniczym Przewozy te wynikają z zawartych kontraktów handlowych i ich warunków. Zapotrzebowanie na przewozy poczty reprezentują natomiast firmy kurierskie i pocztowe. 114

Konkurencja w transporcie lotniczym (1/3) Przewoźnicy lotniczy konkurują na płaszczyźnie cenowej, oferując usługi podobne, jednakże mające swoiste cechy. Przewoźnicy flagowi obsługują z reguły główne terminale lotnicze (np. London Heathrow), podczas gdy niskokosztowi porty zlokalizowane w oddaleniu od aglomeracji (np. London Stansted). 115

Konkurencja w transporcie lotniczym (2/3) Konkurencja dodatkowo odnosi się do sfer pozacenowych. Specjalny nacisk kładzie się na dostępność ofert, możliwość rezerwacji i zakupu biletu przez Internet, możliwość odprawy on-line. 116

Konkurencja w transporcie lotniczym (3/3) Przedstawione tendencje w funkcjonowaniu przewoźników lotniczych powodują, iż ogólny rynek przewozów pasażerskich zbliżony jest do konkurencji monopolistycznej. Poszczególne rynki częściowe mogą w dalszym ciągu mieć postać oligopolu, duopolu lub wręcz monopolu. 117

Tendencje w transporcie lotniczym (alianse strategiczne) W transporcie lotniczym, obok wchodzenia na rynek nowych przewoźników, występują tendencje do koncentracji i konsolidacji po stronie podaży usług. Odzwierciedleniem powyższego zjawiska są alianse strategiczne (sojusze). Głównym celem aliansów (sojuszów) jest: 1) optymalizacja siatki połączeń; 2) redukcja kosztów operacyjnych; 3) poprawa pozycji konkurencyjnej. 118

Star Alliance największym sojuszem lotniczym jest Star Alliance, który powstał w 1997 roku; porozumienie ma zasięg globalny, zrzeszając 28 operatorów oferujących połączenia do 1328 terminali lotniczych w 195 krajach. 119

Sky Team SkyTeam sojusz linii lotniczych powstały 22.06.2000. Pod względem wielkości drugi na świecie po Star Alliance. Obecnie w skład SkyTeam wchodzi 20 przewoźników. 120

OneWorld W grudniu 2013 członkowie Oneworld wspólnie operowali flotą 3300 samolotów, obsługiwali około tysiąc lotnisk w ponad 150 krajach, przewożąc 475 milionów pasażerów rocznie, wykonując dziennie 14000 lotów, generując przy tym roczne przychody w wysokości ponad 140 mld USD. 121

Dziękuję za uwagę 122