Załcznik 8 do Uzupełnienia ZPORR. PLAN ROZWOJU LOKALNEGO Miasta Jordanów 2005 2013



Podobne dokumenty
GMINA MSZANA DOLNA. charakterystyka demograficzna. opracowanie mgr Marek Nawieniak

WIELOLETNI PLAN INWESTYCYJNY GMINY KOCIERZYNA na lata Strona 1

Dział 010 Rolnictwo i łowiectwo zł. Dział 700 Gospodarka mieszkaniowa zł

ANKIETA dotycząca opracowania Strategii Rozwoju Gminy Lelis na lata Konsultacje społeczne

! "#$!%&'(#!) "34! /(5$67%&'8#!)

ZMIANA NR 3/3/2004 STUDIUM UWARUNKOWA I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO MIASTA RZESZOWA W REJONIE UL. KAROWEJ I KOPISTO

PROGRAM WSPÓŁPRACY POWIATU KŁOBUCKIEGO Z ORGANIZACJAMI POZARZDOWYMI W 2005 ROKU.

UCHWAŁA NR XLIX /545/05 RADY GMINY KOBIERZYCE z dnia 8 wrzenia 2005 roku

ZARZDZENIE NR B/112/2003 BURMISTRZA MIASTA BIERU z dnia r.

PLAN AGLOMERACJI LENICA CZ OPISOWA (uzupełniona_2)

UCHWAŁA NR XVI/149/03 RADY MIASTA ZIELONA GÓRA z dnia 28 padziernika 2003 r. zmieniajca uchwał w sprawie budetu miasta na rok 2003.

201 Dotacje celowe otrzymane z budetu pastwa na realizacj

Zwiksza si plan dochodów budetu gminy o kwot zł

UCHWAŁA NR XLIII/477/06

Energia odnawialna w województwie zachodniopomorskim Koncepcje współpracy

Interaktywna Platforma Transferu Wiedzy Praktycznej i Kształcenia Ustawicznego dla absolwentów i młodych przedsibiorców z regionu Podkarpacia

% ł " & # ł $ & $ ł $ ł

Ankieta dla mieszkańców rewitalizacja

Wydatki budetowe na 2016 rok

ANKIETA. Strategii Rozwoju Gminy Kargowa na lata

Podsumowanie Strategii Rozwoju Gminy Nowy Targ na lata

Skd mamy pienidze i na co je wydajemy? czyli BUDET POWIATU KIELECKIEGO

P L A N D O C H O D Ó W N A 2005 rok - Zadania własne

Gospodarka finansowa słuby geodezyjnej i kartograficznej na poziomie powiatowym

Statut Powiatowego Urzdu Pracy w Wieluniu

PLAN AUDYTU WEWNTRZNEGO NA ROK 2008

D O C H O D Y. Plan dochodów na 2006r LENICTWO Gospodarka lena 0750 Dochody z najmu i dzierawy

Zwiksza si dochody budetowe w kwocie: Zwiksza si wydatki budetowe w kwocie:

Ułatwianie startu młodym rolnikom

JEDNOLITY RZECZOWY WYKAZ AKT

KONSULTACJE SPOŁECZNE Projekt nowej Lokalnej Strategii Rozwoju na lata ANALIZA SWOT + CELE

Program rewitalizacji obszarów po-wojskowych w Gnienie

PROGRAM WSPÓŁPRACY POWIATU OPOLSKIEGO Z ORGANIZACJAMI POZARZDOWYMI ORAZ PODMIOTAMI PROWADZCYMI DZIAŁALNO POYTKU PUBLICZNEGO NA ROK 2007

ANKIETA DOTYCZĄCA ANALIZY POTRZEB I PROBLEMÓW

1. Zwiksza si dochody Gminy Cisek : o kwot 8 039,00 zł. 2. Zwiksza si wydatki Gminy Cisek o kwot 9 039,00zł

Ministerstwo Rolnictwa i. Rozwoju Wsi. Rozwój Obszarów Wiejskich w latach

ŁCZNIE ,00

Dział 600 Transport i łczno Rozdział Drogi publiczne gminne wydatki biece wydatki inwestycyjne 300.

Ankieta przeznaczona jest dla. mieszkańców gminy, podmiotów gospodarczych działających na terenie gminy, radnych miasta i gminy.

Akcja Społeczna PRZEJRZYSTA POLSKA. Krótki materiał przybliajcy mieszkacom Plan Rozwoju Lokalnego dla Bukowna na lata i

Kierunki i zadania do Strategii Rozwoju Gminy Zgierz na lata

PLAN DOCHODÓW BUDETOWYCH GMINY CISEK na 2007 rok. Dział 700 Gospodarka mieszkaniowa ,00 zł

Budowa hali magazynowo-serwisowej wraz z budynkiem oraz towarzyszc infrastruktur w Łaziskach Górnych przy ul. wierczewskiego.

ZARZDZENIE NR 1028/03 PREZYDENTA MIASTA ZIELONA GÓRA z dnia 5 grudnia 2003 r.

Strategia rozwoju Gminy i Miasta Pyzdry na lata Pyzdry, 2015 r.

Podsumowanie badań ankietowych przeprowadzonych w ramach konsultacji społecznych

RZDOWY PROGRAM WYRÓWNYWANIA WARUNKÓW STARTU SZKOLNEGO UCZNIÓW W 2006 r. WYPRAWKA SZKOLNA

Strategia Rozwoju Gminy Gruta Spotkanie konsultacyjne, 8 kwiecień 2014 r. Urząd Gminy Gruta

ZARZDZENIE NR B/91/2003 BURMISTRZA MIASTA BIERU z dnia r.

Skd mamy pienidze i na co je wydajemy

Aktualizacja Strategii Rozwoju Gminy Trzebiechów na lata Konsultacje społeczne

U Z A S A D N I E N I E

STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY DRAWSKO POMORSKIE

Strategia Rozwoju Miasta Mszana Dolna na lata

Podsumowanie badań ankietowych przeprowadzonych w ramach konsultacji społecznych

Gospodarka Sfera społeczna Turystyka 2. Prosimy o zaznaczenie 3 aspektów najpilniejszych do realizacji w celu poprawy warunków bytowych Gminie:

UCHWAŁA NR./07 RADY MIASTA ZIELONA GÓRA. z dnia 2007 r.

Nadwyka operacyjna w jednostkach samorzdu terytorialnego w latach

Sprawozdanie z realizacji zada w zakresie Pomocy Społecznej za 2003 r.

UCHWAŁA NR 0150/ XLVIII / / 06 RADY MIASTA TYCHY z dnia 29 czerwca 2006 roku

Uchwała Nr Rady Miasta Rejowiec Fabryczny

Wydatki inwestycyjne przewidziane do realizacji w 2010 roku na terenie Gminy Łochów

Gorzów Wlkp. 20 marca 2006 roku

LEGENDA: SKALA 1 : GRANICA OBSZARU OBJÊTEGO PROJEKTEM MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO UL. ARKI BO KA - OBWODNICA W OPOLU

Formularz ankiety do badań społecznych w Powiecie Dąbrowskim

Załcznik 1 ANALIZA SWOT RYNKU PRACY WOJEWÓDZTWA ZACHODNIOPOMORSKIEGO

Raport z badania ankietowego na potrzeby opracowania Strategii Rozwoju Powiatu Kieleckiego do roku 2020

ZAKRES LOKALNYCH DOKUMENTÓW STRATEGICZNYCH

Zbiorcze zestawienie analizy SWOT dla obszaru Lokalnej Grupy Działania Krajna Złotowska MOCNE STRONY

UCHWAŁA NR 0150/VIII/200/07 RADY MIASTA TYCHY z dnia 28 czerwca 2007 roku

Uchwała Nr XXVIII/266/2008 Rady Miejskiej w Jarocinie z dnia 16 czerwca 2008 r.

GMINNY PROGRAM OCHRONY OFIAR PRZEMOCY W RODZINIE na rok 2008

Art. 1. W ustawie z dnia 20 pa dziernika 1994 r. o specjalnych strefach ekonomicznych (Dz. U. z 2007 r. Nr 42, poz. 274) wprowadza si nast puj ce

ANKIETA DOTYCZĄCA ANALIZY POTRZEB I PROBLEMÓW

WYDATKI BUDŻETU MIASTA PŁOCKA NA 2015 ROK WYDATKI GMINY

Działalno Powiatowego Urzdu Pracy w Zawierciu za okres: od listopada 2002r. do lipca 2006r.

ł # &! $ ł! %! & % ł % ł

INSTRUKCJA WYPEŁNIENIA KARTY PROJEKTU W KONKURSIE NA NAJLEPSZY PROJEKT

UCHWAŁA NR /08 RADY MIASTA ZIELONA GÓRA. z dnia r.

PROGRAM PRZECIWDZIAŁANIA BEZROBOCIU

Załącznik nr 1 do Strategii Rozwoju Miasta i Gminy Siewierz do 2020 roku

WYDATKI BUDŻETU MIASTA PŁOCKA NA 2016 ROK WYDATKI GMINY

Rozdział I Postanowienia ogólne

Studium Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego Gminy Tykocin

Regulamin. przyznawania nagród dla nauczycieli zatrudnionych w szkołach i placówkach prowadzonych przez Powiat Łukowski

Plan Odnowy Miejscowości KUJAWY

Wykaz wydatków majątkowych na 2014r.

ANKIETA. Konsultacje społeczne prowadzone w ramach opracowywania aktualizacji Strategii Rozwoju Powiatu Goleniowskiego do roku 2020.

POWIAT LIMANOWSKI. Powiat Limanowski

PROGRAM OCHRONY ŚRODOWISKA WRAZ Z PLANEM GOSPODARKI ODPADAMI GMINY MICHAŁOWICE

POWIATOWY PROGRAM DZIAŁA NA RZECZ OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH

PLAN NAKŁADÓW NA INWESTYCJE W GMINIE KOBIERZYCE NA ROK 2006

Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Stawiski na lata KONSULTACJE SPOŁECZNE

WYDZIAŁ NADZORU PEDAGOGICZNEGO

Wojewódzki Urzd Pracy w Gdasku

URZDZENIA MELIORACYJNE W KRAJU

Plan odnowy miejscowości KRUCZYN

POTENCJAŁY, PROBLEMY I PROPONOWANE KIERUNKI ROZWOJU MIASTA WŁOCŁAWEK I POWIATU WŁOCŁAWSKIEGO r.

Plan Odnowy Miejscowości RADWAN

V a. Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Stryków.

Transkrypt:

Załcznik 8 do Uzupełnienia ZPORR. PLAN ROZWOJU LOKALNEGO Miasta Jordanów 2005 2013 Jordanów 2004

2 PLAN ROZWOJU LOKALNEGO 2005 2013 Miasta Jordanów OPRACOWANIE : EKO-KONSULTING-PROJEKT CONSEKO S.A. 30-147 Kraków, ul.wiedeska 114 Małgorzata Kos Dorota Olchowa Dominika Poprawska

3 SPIS TRECI WSTP... Rozdział I Obszar i czas realizacji planu rozwoju lokalnego... Rozdział II Aktualna sytuacja społeczno-gospodarcza na obszarze objtym wdraaniem planu... 1. Połoenie, powierzchnia, ludno. 1.1. Połoenie. 1.2. Powierzchnia i ludno. 2. rodowisko przyrodnicze. 2.1. Klimat. 2.2. Wody. 2.3. Gleby. 2.4. Walory przyrodnicze. 2.5. Bogactwa naturalne. 3. Turystyka. 4. Zagospodarowanie przestrzenne. 4.1. Uwarunkowania ochrony rodowiska naturalnego. 4.2. Infrastruktura techniczna. 4.2.a. Komunikacja kolejowa i drogowa. 4.2.b. Łczno. 4.2.c. Gospodarka wodno-ciekowa. 4.2.d. Gospodarka odpadami komunalnymi. 4.2.e. Energetyka i gazownictwo. 4.2.f. Ciepłownictwo. 4.3. Własno nieruchomoci. 4.4. Stan obiektów dziedzictwa kulturowego. 4.5. Identyfikacja problemów. 5. Gospodarka. 5.1. Pracodawcy: struktura i trendy.

4 5.2. Struktura i trendy podstawowych bran i liczba osób zatrudnionych w poszczególnych sektorach. 5.3. Identyfikacja problemów. 6. Sfera społeczna. 6.1. Sytuacja demograficzna i społeczna terenu. 6.1.a. Sytuacja demograficzna. 6.1.b. Sytuacja społeczna - poziom bezrobocia. 6.2. Warunki i jako ycia mieszkaców. 6.2.a. Warunki mieszkaniowe. 6.2.b. Szkolnictwo. 6.2.c. Ochrona zdrowia i opieka społeczna. 6.2.d. Instytucje kulturalne. 6.2.e. Sport i rekreacja. 6.2.f. Organizacje pozarzdowe. 6.2.g. Poziom bezpieczestwa. 6.3. Okrelenie grup wymagajcych wsparcia. 6.3.a. Bezrobotni. 6.3.b. Rolnicy. 6.4.Rynek pracy. 6.5. Identyfikacja problemów. Rozdział III Zadania polegajce na poprawie sytuacji na obszarze Jordanowa... 1) Lista zada obejmujcych: - zmiany w strukturze gospodarczej obszaru, w tym zasady kształtowania rolnej i lenej przestrzeni produkcyjnej, - zmiany w sposobie uytkowania terenu, - rozwój systemu komunikacji i infrastruktury, - popraw stanu rodowiska naturalnego, - popraw stanu rodowiska kulturowego, - popraw warunków i jakoci ycia mieszkaców, w tym zmiany w strukturze zamieszkania. 2). Opracowanie listy zada, do zrealizowania wynikajcych według hierarchii wanoci. Rozdział IV

5 Realizacja zada i projektów... 1) Podział na projekty i/lub zadania inwestycyjne: a) Planowane projekty i/lub zadania inwestycyjne w okresie 2004-2006; b) Planowane projekty i/lub zadania inwestycyjne w nastpnych latach projekty długoterminowe. Rozdział V Powizanie projektów z innymi działaniami realizowanymi na terenie gminy, powiatu i województwa... Rozdział VI Oczekiwane wska niki osigni planu rozwoju lokalnego... Rozdział VII Plan finansowy na lata 2005-2006 i na nastpne planowane lata... Rozdział VIII System wdraania... Rozdział IX Sposoby monitorowania, oceny i komunikacja społeczna..

6 WSTP W dniu 1 maja 2004 roku Polska stała si pełnoprawnym członkiem Unii Europejskiej. W Unii Europejskiej s pastwa i regiony bogate, wysoko rozwinite, ale s i takie, których poziom rozwoju jest znacznie niszy. Do tych ostatnich dołczyło dziesi nowo przyjtych pastw, w tym take Polska. Wyrównanie rónic pomidzy bogatymi i biednymi pastwami Unii Europejskiej odbywa si poprzez: Udzielanie pomocy regionom zacofanym, wiejskim, o niewielkim zaludnieniu. Restrukturyzacj regionów zagroonych upadkiem przemysłu. Zwalczanie bezrobocia i ułatwienie młodziey startu zawodowego. Na wyrównanie poziomu ycia i rozwoju gospodarczego regionów Unia Europejska przeznacza ogromne rodki. W latach 1994-1999 łczne wydatki na ten cel przekroczyły kwot 170 mld euro, a w latach 2000-2006 wynios 213 mld euro. Z powodu zapónie rozwojowych Polski w stosunku do rozwinitych krajów unijnych, znaczna cz tych kwot zostanie przekazana Polsce. W praktyce oznacza to, i obok koniecznoci rozwizywania skomplikowanych problemów natury politycznej, staniemy przed koniecznoci wykorzystania przyznanych Polsce przez Uni Europejsk funduszy. Jednym z głównych czynników warunkujcych rozwój regionalny jest rozwój lokalny, rozumiany jako działania podejmowane z woli lokalnych aktorów [samorzdów, podmiotów gospodarczych, stowarzysze itp.] w oparciu o lokalne zasoby ludzkie oraz warunki naturalne i ekonomiczne. Rozwój lokalny oznacza bazujcy na zasobach endogenicznych, oddolny (bottom-up) sposób generowania dynamiki rozwoju i wykorzystanie całego potencjału rozwojowego w okrelonej skali przestrzennej. Zatem warunkiem rozwoju regionalnego Unii Europejskiej jest uruchomienie takich mechanizmów na płaszczynie lokalnej, które doprowadz do jego rozwoju, a rozwinite struktury lokalne w prosty sposób przeło si na rozwój regionalny. Wobec powyszego, polityk regionaln Unii Europejskiej rozumie naley jako interwencj władz unijnych zmierzajc do wyrównania gospodarczych nierównoci pomidzy poszczególnymi regionami, za polityk lokaln, jako działania zmierzajce do generowania dynamiki rozwoju poprzez wykorzystywanie oddolnego potencjału rozwojowego okrelonej lokalnej przestrzeni.

7 W cigu dziesitków lat istnienia Wspólnota Europejska wypracowała mechanizmy prowadzonia polityki lokalnej, które sprowadzaj si do prostych reguł: najpierw trzeba okreli cele i sporzdzi plan prowadzcych do rozwoju działa, nastpnie znale odpowiednie fundusze na ich realizacj oraz znale wykonawc; plany, fundusze i wykonawcy okrelane s mianem narzdzi unijnej polityki lokalnej. Wród narzdzi polityki lokalnej naley wyodrbni: Narzdzia planistyczne: m.in. strategia rozwoju, plan zagospodarowania przestrzennego, plan rozwoju lokalnego. Narzdzia finansowe: budety samorzdów lokalnych, kontrakt wojewódzki, rodki unijne dostpne na szczeblu regionalnym i lokalnym oraz kierowane centralnie na realizacj przedsiwzi w poszczególnych regionach oraz inne rodki (np. Banku wiatowego). Narzdzia instytucjonalne: urzdy marszałkowskie, urzdy gminne i powiatowe, wojewódzkie i powiatowe urzdy pracy, organizacje pozarzdowe, inne organizacje. Wydawane z unijnej kasy pienidze, zwłaszcza te przeznaczone na rozwój okrelonych celów lokalnych, podlegaj specjalnej procedurze ich pozyskiwania i rozliczania. Dlatego warunkiem koniecznym wykorzystania ekonomicznej szansy, jak stwarza Polsce przystpienie do Unii Europejskiej, jest spełnienie obowizujcych w Unii Europejskiej warunków, wród których, jeli chodzi o fundusze przyznawane na rozwój lokalny, znajduje si obowizek sporzdzenia planów rozwoju lokalnego poszczególnych jednostek terytorialnych. Prezentowany Plan rozwoju lokalnego 2005-2013 jest z jednej strony dokumentem sporzdzonym w celu skonkretyzowania planów rozwojowych Miasta, z drugiej odpowiedzi na warunki stawiane przez Uni Europejsk, czyli dokumentem stanowicym podstaw do ubiegania si o jej rodki pomocowe.

8 Rozdział I OBSZAR I CZAS REALIZACJI PLANU ROZWOJU LOKALNEGO. Prezentowany 2005-2013 bdzie realizowany na obszarze Miasta Jordanów o powierzchni 21,36 km 2. Miejscowo jest połoona w województwie małopolskim. W Unii Europejskiej obowizuje siedmioletni okres planowania finansowego. Przystpienie Polski do europejskiej wspólnoty w roku 2004 wypadło w drugiej czci okresu planowania 1999-2006; pierwszy po przystpieniu Polski budet bdzie ustalany na okres lat 2007-2013. Poniewa od chwili przystpienia Polski do Unii Europejskiej kraj nasz nabył wszelkie prawa i obowizki kraju unijnego, w tym prawo do korzystania z przysługujcych wszystkim członkom beneficjów, aby struktury samorzdu lokalnego mogły korzysta z moliwoci stworzonych przez unijne fundusze rozwoju lokalnego, Plan Rozwoju Lokalnego Miasta Jordanów 2005-2013 został dostosowany do unijnego okresu planowania, tj. okresu 2004-2006 i okresu 2007-2013.

9 Rozdział II AKTUALNA SYTUACJA SPOŁECZNO-GOSPODARCZA NA OBSZARZE OBJTYM WDRAANIEM PLANU. 1. Połoenie, powierzchnia, ludno. 1.1.Połoenie. Połoenie: N 49 39' E 19 50'. Miasto Jordanów zlokalizowane jest w dolinie rzeki Skawy, na styku grup górskich: Beskidu Wyspowego, Beskidu Makowskiego (redniego) i Beskidu ywieckiego (Pasmo Babiogórskie). Miasto stanowi dogodny punkt wyjciowy w otaczajce pasma górskie. Centrum miasta jest połaone na wzgórzu wypitrzajcym si ponad dolin rzeki Skawy. Ssiaduje z gminami wiejskimi: Bystra Sidzinam Rabka Wyna. W najbliszej odległoci (od 15 do 18 kilometrów) znajduj si takie miasta jak Rabka i Maków Podhalaski. 1.2. Powierzchnia i ludno. Powierzchnia Miasta Jordanów o powierzchni 21,36 km 2. Ponad 90 % powierzchni zajmuj stoki górskie pocite kotlinami i dolinami potoków. Ludno Miasta Jordanów liczy około 5200 osób. Przyrost naturalny wynosi około 1,1/1000 m. Ludno miasta jest społeczestwem młodym. wiadczy o tym wyszy udział ludnoci w wieku przedprodukcyjnym i niszy w wieku poprodukcyjnym. 2. rodowisko przyrodnicze. 2.1. Klimat.. Klimatolodzy, D. Martyn i W. Okołowicza, zaliczaj Jordanów i Powiat Suski do klimatycznego regionu Karpackiego. Przewaa wpływ gór, co powoduje nisze temperatury oraz wiksze opady. Istnieje znaczne zrónicowanie klimatyczne w zalenoci od wysokoci

10 i ekspozycji stoków. rednia temperatura lipca to 16 17 stopni Celsjusza, rednia temperatura stycznia to 6 7 stopni Celsjusza. 2.2. Wody. Miasto Jordanów jest zlokalizowane w dolinie rzeki Skawy. Dolina Skawy na swym rodkowym odcinku od Jordanowa a po Wadowice stanowi południowo-zachodni i zachodni granic Beskidu Makowskiego. Od strony wschodniej wpada do niej kilka duych potoków, majcych swoje ródła pod szczytami pasm Stołowej Góry, Koskowej czy Chełmu. Doliny tych potoków rozdzielaj główne i boczne grzbiety pasm, koczcych si stosunkowo stromymi stokami nad dolin Skawy. Kaskada znajduje si poniej ujcia dla miasta Jordanów. 2.3. Gleby. Na obszarze Jordanowa dominuj gleby o niskich klasach bonitacyjnych, czyli ubogie i kwane. Czynniki te oraz krótki okres wegetacji około 190 dni ograniczaj wybór i zakres produkcji rolnej. Wskanik jakoci rolniczej przestrzeni produkcyjnej wynosi 46,1 pkt (badania IUNG) i nie odbiega od redniej dla byłego województwa nowosdeckiego i plasuje ten region na jednym z ostatnich miejsc w kraju. Około 30% uytków rolnych jest naraonych na erozj, a 80% wymaga wapnowania. Uytki rolne zajmuj 56,3 %, lasy - 34,2 %. Gruntów ornych jest 1063 ha, z tego 285 ha zajmuj zboa, ziemniaki pastewne; 490 ha zajmuj trawy (łki i pastwiska), na 288 ha zaniechano uprawy. Tabela Nr 1. Klasyfikacja bonitacyjna gruntów Klasa bonitacyjna Uytki rolne % powierzchni I 0 II 0 III 1,9 IV 66,1 V 32 VI 2.4. Walory przyrodnicze. Jordanów ma malownicze połoenie w zdrowym klimacie wród gór i lasów. Lasy zajmuj 34,2 % powierzchni administracyjnej miasta. Oprócz poytków

11 ekonomicznych ten stosunkowo wysoki stopie zalesienia ma wpływ na walory klimatyczne i krajobrazowe miasta. Dominuj drzewostany iglasto-jodłowe pomieszane z bukiem, jaworem, a take z innymi gatunkami, np. modrzewiem i olsz. Dy si do zwikszenia lesistoci poprzez zalesianie nieprzydatnych rolniczo gruntów, rozdrobnionych działek prywatnych. Miasto usytuowane jest w otoczeniu pasm górskich: Beskidu Wyspowego, Beskidu Makowskiego (redniego) i Beskidu ywieckiego (Pasmo Babiogórskie). 2.5. Bogactwa naturalne. W miecie Brak bogactw naturalnych. 3. Turystyka Z uwagi na swoje połoenie, Jordanów posiada charakter miejscowoci wczasowoturystycznej. Miasto stanowi dogodny punkt wyjciowy w otaczajce pasma górskie. Z centrum prowadzi pi szlaków turystycznych, m.in. na Lubo Wielki i Babi Gór, najwyszy poza tatrami szczyt w Polsce - 1725 m.n.p.m. Jordanów ma wietnie rozwinit sie BUS-ów. Dziki tak dobrze zorganizowanym połczeniom mona szybko i wygodnie dojecha do Krakowa, Zakopanego, Rabki a take do okolicznych wsi. Na uwag zasługuj najblisze okolice Jordanowa, jak wie Naprawa, rodzinna wie Jalu Kurka, autora głonej powieci " Grypa szaleje w Naprawie", Łtownia z drewnianym kociołem z XVIII wieku - zaliczonym do zabytków I klasy, wie Wysoka z zabytkowym dworem z XVI wieku. W niewielkiej odległoci znajduje si Babiogórski Park Narodowy. Cennym zespołem krajobrazowo-przyrodniczym jest góra Przykrzec z atrakcyjnymi punktami widokowymi na dolin Skawy, Beskid Wyspowy, Gorce, Tatry i Pasmo Babiogórskie. We wszystkie te miejsca mona dojecha BUS-em, kursujcymi z czstotliwoci min.1/30 minut. Komunikacj na trasie Kraków - Zakopane i Sucha Beskidzka - Nowy Scz zapewnia take linia kolejowa wraz ze stacj PKP w Jordanowie. Przez miasto przebiega droga krajowa nr 28. Dziki temu przez Jordanów przejedaj przelotowe autobusy PKS ze lska w kierunku Zakopanego, Rzeszowa, Przemyla. Ilo miejsc noclegowych: Hotelik 13 miejsc, Orodek wypoczynkowy " Astra" dysponuje: restauracj, baz noclegow 50 miejsc w domkach kempingowych. Ponadto na terenie miasta działa drobna sie gastronomiczna. Turyci mog korzysta z:

o o o 12 Kortu tenisowego. Basenu kpielowego w lecie. Wycigu narciarskiego zim (dł. 400m). Opisane walory, jak i blisko duych aglomeracji, predysponuj miasto do znaczcego orodka wypoczynku i turystyki. 4.Zagospodarowanie przestrzenne. 4.1.Uwarunkowania ochrony rodowiska naturalnego. Miasto posiada ujcie wody pitnej. W Jordanowie istnieje miejska oczyszczalnia cieków, typu biologiczno-mechanicznego. Stopie redukcji zanieczyszcze wynosi 81 %. Obiekt ten wymaga modernizacji, gdy istniejce urzdzenia s przestarzałe i zuyte. Problemem dla miasta jest powtarzajce si kilka razy w roku zatruwanie rzeki Skawy z terenu gmin lecych powyej ujcia wody pitnej dla miasta. W miecie głównym ródłem zanieczyszcze s cieki i odpady komunalne, w mniejszym stopniu cieki produkcyjne. Od lat działa system odbioru odpadów komunalnych od poszczególnych gospodarstw domowych. Jednake cieki z posesji niepodłczonych do systemu kanalizacyjnego s w duej czci odprowadzane do gruntu lub do rzeki poprzez kanały burzowe, bdc stałym zagroeniem dla wód pitnych i podziemnych. Wikszym przemysłowym ródłem zanieczyszcze jest Jordanowska Fabryka Vavex. Jednake Zakład posiada urzdzenia redukujce pyły o 90 %. Ponadto przy Zakładzie działa oczyszczalna cieków, która redukuje zanieczyszczenia w 85 %. Dua cz miasta połoona na wzniesieniu. Dziki temu posiada dobre warunki wentylacyjne, czego efektem jest wzgldnie czyste powietrze. ródłem zanieczyszczenia jest indywidualny system grzewczy. ródła ciepła opalane s wglem, koksem czy drewnem, co skutkuje emisj duych iloci pyłu opadajcego i zawieszonego. Innym ródłem zanieczyszczenia jest ruch na drodze krajowej nr 98, przebiegajcej przez centrum miasta. Miasto nie posiada wysypiska mieci. Odpady komunalne s wywoone na teren Suchej Beskidzkiej. Dotychczasowe wysypisko jest w trakcie rekultywacji. Problemem,

13 które Miasto bdzie musiało rozwiza, bdzie znalezienie nowego miejsca, w którym bdzie mona składowa odpady. Warto wspomnie, i co najmniej 2 razy w roku jest organizowane generalne sprztanie miasta przez młodzie szkoln (Sprztanie wiata, Czysta Ziemia). Miasto stara si budowa i pielgnowa wiadomo ekologiczn mieszkaców. 4.2. Infrastruktura techniczna. 4.2.a. Komunikacja kolejowa i drogowa. W pobliu Jordanowa, w miejscowoci Skomielna Biała, krzyuj si wane dla Karpackiego układu komunikacyjnego szosy: Kraków - Zakopane oraz Cieszyn, Bielsko- Biała, Rabka, Nowy Scz, Przemyl, Rzeszów. W rodku miasta krzyuj si szosy: Kraków, Mylenice - Chye; lsk - Przemyl, Rzeszów i lsk - Zakopane, Kraków. Na teranie Miasta znajduj si drogi: o o o Krajowa nr 98 Wadowice-Nowy Scz- Przemyl, o długoci 55,5 km; stan redni, Powiatowe, o długoci 7,4 km; stan zły. Gminne, o długoci 13 km, stan redni. Ogólny stan dróg na teranie Miasta nie jest dobry. Cz odcinków dróg wymaga kapitalnego remontu, połoenia nowych nawierzchni, poszerzenia i utwardzeni pobocza. Z uwagi na stale zwikszajc si liczb samochodów, a tym samym przejazdów po drodze krajowej, konieczna jest budowa obwodnicy. o o o o o Miasto Jordanów obsługiwane jest przez komunikacj autobusow i kolejow: Placówka PKS Oddział Nowy Targ, obsługujca linie lokalne i dojazd od Krakowa. Autobusy przelotowe PKS-kierunek Zakopane, lsk, Limanowa. Busy - szybki i sprawny rodek komunikacji lokalnej - majce stałe kursy do Krakowa. Linia kolejowa wraz ze stacj PKP w Jordanowie obsługujce kierunki Kraków- Zakopane i Sucha Beskidzka - Nowy Scz. Przez Jordanów przebiega trakcja kolejowa: Kraków - Zakopane.

4.2.b. Łczno. 14 Na terenie Jordanowi zarejestrowanych jest około 1020 abonentów Telekomunikacji Polskiej S.A. Od 2000 trwa przebudowa sieci telefonicznej z nadziemnej na podziemn. Ponadto w miecie działa sie internetowa. 4.2.c. Gospodarka wodno-ciekowa. Długo sieci kanalizacji miasta wynosi 9500 m. Sie jest w stałej rozbudowie. Na około 750 budynków jednorodzinnych w miecie do sieci przyłczonych jest 95.??? Z kanalizacji korzysta około 48 % mieszkaców. Miasto posiada czciowo rozbudowan kanalizacj burzow, która na niektórych ulicach jest wykorzystywana take do odprowadzenie cieków, a wic niezgodnie z przeznaczeniem i zasadami ochrony rodowiska. Długo sieci wodocigów miejskich wynosi 15,5 km. Ilo dostarczanej wody wynosi 150.000 m 3 rocznie. Woda pobierana jest z rzeki Skawy. Z wodocigów korzysta około 79 % mieszkaców. Drugi wodocig wykorzystuje ujecie wody ze zbiornika na górze Przykrzec. Z wody korzysta 700 domostw, przedszkole, szpitalik. Stan zaopatrzenia w wod nie jest dostatecznie zadawalajcy. Konieczna jest budowa nowych uj, równie poza granicami miasta, gdy rzeka Skawa jest mało zasobna w wod i charakteryzuje si duym wahaniem przepływów. Ponadto miasto ley w strefie o niskiej zasobnoci wód podziemnych. W ostatnim czasie podjto szereg działa majcych na celu: uaktualniona została dokumentacja projektowa II etapu modernizacji oczyszczalni cieków, przystpiono do II etapu modernizacji oczyszczalni cieków, zakoczono modernizacj pkt. zlewnego, wyposaono w licznik przepływ cieków dowoonych oraz automat miernik stenia Ph. Przeprowadzono równie remont najstarszych odcinków kanalizacji sanitarnej przy ul. Słowackiego, Gen. Maczka, Rynku. Opracowano operat wodno-prawny oraz dokumentacj i budow lokalnych oczyszczalni dla ul. Klejowej, Przemysłowej, w. Anny, Zagród, 3-go Maja, Mickiewicza, Batalionów Chłopskich. Uaktualniono dokumentacj projektow dotyczc budowy zbiornika na Hajdówce z rozszerzeniem o sie wodocigow zasilajc górn Hajdówk i ul. Zakopiask, a take

15 opracowano dokumentacj wymiany sieci wodocigowej w Rynku. Zbudowano 2 pojemniki wyrównawcze. 4.2.d. Gospodarka odpadami komunalnymi. Wysypisko mieci w Jordanowie zostało zamknite w 1998 r. Na podstawie umowy Miasto Jordanów korzysta z wysypiska w Suchej Beskidzkiej. W zwizku z połoeniem i otaczajcymi terenami lenymi, konieczne jest prowadzenie rekultywacji obszarów lenych. Do rozwizania pozostaje problem, gdzie w przyszłoci składa odpady. 4.2.e. Energetyka i gazownictwo. ródłem energii dla miasta jest stacja 110/15 kv, znajdujca si na obszarze miasta. Na obszarze miasta jest 1268 odbiorców energii elektrycznej. Zuycie roczne energii elektrycznej na 1 mieszkaca wynosi 620, kvh, natomiast w regionie wynosi 681,9 kvh. Na terenie miasta zainstalowano 395 punktów owietleniowych, z tego 43% na drogach krajowych i powiatowych. W Miecie Jordanów brak gazyfikacji przewodowej. Mieszkacy korzystaj z gazu butylowego (propan-butan). 4.2.f. Ciepłownictwo. Gospodarka cieplna Jordanowa opiera si na indywidualnych systemach grzewczych, a nie na scentralizowanym systemie. ródła ciepła opalane s wglem, koksem, miałem wglowym i drewnem. Ciepłownictwo w opracowaniu jest program wykorzystania biomasy w Urzdzie Miasta dla celów ciepłowniczych. 4.3. Własno nieruchomoci. Zestawienie wg wybranych grup rejestrowych: o o o o Grunty pastwowego gospodarstwa lenego - 269 ha (Lasy prywatne zajmuj 63 % powierzchni ogólnej lasów. Lasy pastwowe zajmuj 3 % powierzchni lasów). Grunty skarbu pastwa przekazane w uytkowanie wieczyste - 19 ha. Grunty pastwowe osób prywatnych - 51 ha. Grunty tworzce zasób gruntów komunalnych - 113 ha.

o 16 Grunty gmin i zwizków gminnych przekazane w uytkowanie wieczyste - 11 ha. o Grunty osób fizycznych wchodzce w skład gospodarstw rolnych - 956 ha. o Grunty osób fizycznych niewchodzce w skład gospodarstw rolnych - 623 ha. o o o Grunty kocielnych zwizków wyznaniowych 39 ha. Grunty spółdzielcze - 5 ha. Grunty osób prywatnych- 4 ha 4.4. Stan obiektów dziedzictwa kulturowego. Miasto Jordanów posiada bogat histori. Miasto Jordanów załoone zostało w 1564 roku przez Wawrzyca Spytka Jordana, który otrzymał od króla Zygmunta Augusta II przywilej na załoenie miasta, to jest aby mógł w Ziemi Krakowskiej na surowym korzeniu w dobrach swoich we wsi Malejowa, załoy, zbudowa i wyposay nowe Miasto zwane Jordanów. O sposobie załoenia miasteczka wiadczy jego regularna zabudowa, za centrum stanowi duy rynek, połoony na wysokoci 485 metrów nad poziomem morza. Stan obiektów dziedzictwa kulturowego jest dobry, co dodatkowo działa na korzy Miasta i na jego wizerunek jako miejsca turystyczno-wypoczynkowego. NAJCIEKAWSZE ZABYTKI MIASTA: o Zabytkowy drewniany dworek na Chrobaczem z pocztku XVIII wieku. Obok dworku park ze starodrzewami. Odległo od centrum miasta około 2,5 km. o Ratusz Miejski zlokalizowany na rodku jordanowskiego Rynku, wybudowany z cegły. Rok oddania do uytku 1911. W budynku tym maj siedzib: władze samorzdowe miasta oraz Urzd Miasta. o Budynek byłego Sdu Grodzkiego - Rynek 2. Wybudowany z cegły w 1908 roku. Obecnie w budynku tym siedzib maj: Urzd Gminy w Jordanowie, Urzd Pocztowy, Urzd Telekomunikacyjny. Budynek z charakterystyczn baszt, w suterenach której znajduje si kawiarnia Basztowa (dawne cele wizienne).

17 o Kociół Parafialny pod wezwaniem Przenajwitszej Trójcy, a zarazem Sanktuarium Matki Boej Trudnego Zawierzenia - Pani Jordanowskiej. Wybudowany w 1913 roku. W wityni wiele cennych zabytkowych obrazów i szat liturgicznych. o Figura w. Jana Nepomucena, znajdujca si na skrzyowaniu głównych szlaków komunikacyjnych w centrum jordanowskiego rynku, pochodzca z XVIII wieku. w. Jan Nepomucen czczony jako Patron dobrej sławy oraz jako opiekun dróg i mostów, a take ordownik w czasie powodzi. Dziw bierze, e do dnia dzisiejszego zachował si orzeł w koronie wykuty w cokole figury, która jest z kamienia, mimo zawieruch, jakimi dotknita była nasza Ojczyzna w tym miasto Jordanów: zabory, pierwsza i druga wojna wiatowa, okupacja hitlerowska oraz system totalitarny. o Budynek Poczekaj przy ulicy Kolejowej 10, pochodzcy równie z pocztku XVIII wieku. W parterze budynku znajdował si Zajazd, bowiem tdy prowadził szlak solny z Wieliczki na Wgry i tu na posiłek i wypoczynek zatrzymywali si kupcy. W pitrowej czci budynku były pokoje /hotel/. o Db Wolnoci na jordanowskich plantach szubertowskich, posadzony zgodnie z uchwał Rady Miasta w dniu 21 maja 1919 roku celem upamitnienia odzyskania przez Polsk niepodległoci. o Przy poszczególnych ulicach miasta mona spotka przydrone kapliczki pochodzce z XVII i XVIII wieku. Kapliczki przedstawiaj: posta Pana Jezusa Frasobliwego, posta Matki Boej, Pana Jezusa na krzyu, Matk Bo trzymajc na kolanach zdjte z krzya ciało Chrystusa. 4.5. Identyfikacja problemów Słabe strony Mocne strony Słabe wyposaenie w Walory turystyczne. infrastruktur komunaln i zły stan ju istniejcej. Zabytki kultury ludowej i materialnej w centrum miasta i n Zły stan dróg lokalnych, jego obrzeach. zamiejscowych, mostów i przepustów. Bardzo dobra lokalizacja, blisko duych aglomeracji Krakowa i Konfiguracja terenu lska. wymuszajca realizacj kilku systemów ciekowych, co w Dobre połczenie komunikacyjne lokalne i zamiejscowe. sposób istotny zwiksza koszty Dobra baza owiatowa. inwestycji. Rozwinita baza ochrony zdrowia

18 Nie do dobry stan i opieki społecznej. kanalizacji. Wzgldnie czyste rodowisko Brak zabezpiecze przyrodnicze. przeciwpowodziowych. Istnienie oczyszczalni cieków, Brak, systemu usuwania i czciowo skanalizowane miasto. utylizacji mieci, brak segregacji wstpnej odpadami. Brak sieci gazu przewodowego. 5. Gospodarka 5.1. Pracodawcy: struktura i trendy W miecie Jordanów jest 419 podmiotów gospodarczych, w tym sektor publiczny stanowi 3,8%, prywatny 96,2%. Od kilku lat liczba podmiotów gospodarczych utrzymuje si na tym samym poziomie. Zwiksza si liczba punktów gastronomicznych i małych sklepów spoywczych, zmniejsza natomiast liczba niektórych punktów usługowych, tj. szewskich, krawieckich. Wród podmiotów gospodarczych dominuj: o zakłady usługowe/murarskie, malarskie, transportowe, elektryczne i inne - 177 podmiotów. o Zakłady drewne/produkcja boazerii, palet, stolarstwo budowlane, galanteria-35 podmiotów. o Handel: detaliczny, obwony (przewaga sklepów spoywczych) - 194 podmioty. o Inne 19. Wykaz znaczcych podmiotów gospodarczych na terenie Miasta Jordanowa: 1. "Armatura" - Marianna Komperda. 2. "Domart" - Barbara, Antoni Komperda. 3. "Ewex" - Krystyna, Adam Komorowscy. 4. "Tomek" - Halina Zaremba, Jan Tomczyk. 5. "Tapi"- Tadeusz, Piotr ur. 6. Zakład Remontowo Budowlany - Feliks Bargiel. 7. Młyn Gospodarczy -Władysław Domka. 8. "Astra" - Orodek Turystyczny. 9. PPHU "Jordan" - Gerard Gach, Lesław Zajc.

19 10. Skład Materiałów Budowlanych - Kazimierz Gacek. 11. Audio-Video "Gamma" - Mirek Jacek. 12. "Tatra - House" - Ewa, Stanisław Nawalaniec. 13. "Palettenwerk" - Kazimierz Kozik. 14. Firma Handlowa "Milmat" - Marek Radwaski. 15. PPHU "Jordex" - Mariusz Dyrda. 16. Stacja Paliw - Carlo Faccenda. 17. Sklep Rolno - Ogrodniczy - Władysława, Jan Fudali. 18. Piekarnia - Cukiernia - Maria, Zbigniew Maciga. 19. "Jag" - Edyta, Grzegorz Jagos. Co wane, Miasto charakteryzuje krajobraz rolniczo-leny. Liczba gospodarstw rolnych wynosi 391. Przecitna wielko gospodarstwa 3,06 ha. 5.2. Struktura i trendy podstawowych bran i liczba osób zatrudnionych w poszczególnych sektorach Tabela Nr 2. Struktura zatrudnienia: Osoby % Rolnictwo, lenictwo 21 1,27 Działalno produkcyjna 942 57,16 Zaopatrywania w energi i wod 7 0,42 Budownictwo 44 2,67 Handel i naprawy 83 5,04 Hotele i restauracje 11 0,67 Transport i łczno 93 5,64 Porednictwo finansowe (banki) 26 1,58 Administracja 75 4,55 Edukacja 135 8,19 Ochrona zdrowia 147 8,92 Pozostałe 64 3,82 RAZEM 1648 100,00

20 Naley podkreli, i sie placówek handlowych w Jordanowie jest dobrze rozwinita. Handel zaspokaja w pełni potrzeby mieszkaców miasta oraz turystów. Brakuje natomiast duych firm przewozowych budowlanych, wykonujcych usługi remontowobudowlane. Ponadto w niewystarczajcym stopniu rozwinita jest baza noclegowa. Czynnikiem miastotwórczym były due zakłady przemysłowe. W wyniku reform cz z nich uległa prywatyzacji lub likwidacji. Wszystkie ograniczyły zatrudnienie. Czynnikiem sprzyjajcym produkcji rolnej jest dua ilo opadów - 900 mm/rok. Przewaaj jednak czynniki ograniczajce produkcj roln jak np. krótki okres wegetacji - 190 dni, due nachylenie stoków, rozdrobnienie gospodarstw, niskie klasy bonitacyjne. Tabela Nr 3. Przecitne plony Pszenica ozima yto Owies Ziemniaki Siano Tabela Nr 4. Struktura uytkowania ziemi. Uytki rolne % powierzchni miasta Grunty orne: 50,4 % Sady 1,1 % Łki trwałe 2,4% Pastwiska 2,4 % Lasy i zadrzewienie 34,2 % Wody 1.3% Uytki kopalne 0,2% Tereny komunikacyjne 5,0% Tereny osiedlowe i inne 3,0 %

21 Warunki typowe dla terenów górskich sprawiaj, e głównym kierunkiem produkcji rolnej jest chów bydła mlecznego i opasowego (krowy, trzoda, owce, konie). Bydło jest dostosowane do ekstensywnej technologii produkcji, dobrze zaaklimatyzowane, lecz niskowydajne. Jednake zauwaa si znaczny spadek pogłowia wszystkich waniejszych gatunków hodowlanych, co ma cisły zwizek ze zmniejszaniem si opłacalnoci produkcji rolnej. Obsada inwentarza w sztukach duych na 100 ha wynosi około 47 SD przy redniej krajowej 58,7. Produkcja mleka wynosi przecitnie 2800 litrów od krowy, maksymalnie dochodzi do 4000 l. Przyszło rolnictwa to restrukturyzacja, której efektem bdzie powstanie duych, produkcyjnych gospodarstw, ekonomicznie rentownych. W opisanych warunkach powierzchnia takich gospodarstw winna wynosi od 20 do 50 ha i wicej. Rozwój rolnictwa bdzie decydował o poziomie społeczno-gospodarczym Miasta. Głównym celem rozwoju rolnictwa bdzie jego gruntowna restrukturyzacja i modernizacja, prowadzca do wielofunkcyjnego rozwoju obszarów wiejskich w nastpujcych sferach: Spadek ogólnej liczby gospodarstw o około 30%. Zwikszenie redniej powierzchni gospodarstw rolnych. Wzrost liczby gospodarstw duych (powyej 20 ha). 5.3. Identyfikacja problemów Słabe strony Niekorzystna struktura agrarna. Słaba baza turystyczna i sportowa, szczupłe zaplecze noclegowe. Brak wystarczajcej liczby miejsc pracy dla Mocne strony Walory turystyczne miasta. Zabytki kultury ludowej i materialnej w centrum miasta i na jego obrzeach. Due moliwoci rozwoju bazy wypoczynku na bazie połczenia walorów przyrodniczych i kulturowych.

22 absolwentów szkół. Rozwinita sie placówek Ujemne saldo migracji, odpływ najcenniejszych handlowych, usługowych i rzemielniczych. jednostek do innych Dwa due zakłady regionów. przemysłowe -VAVLEX i JORDANOWIANKA Brak duego przemysłu. Rozwinite budownictwo Brak rozwoju taniego jednorodzinne i zagrodowe. budownictwa wielorodzinnego Stosunkowo due zasoby uytków zielonych. Dua Rozdrobnienie powierzchnia lasów. gospodarstw rolnych. Tradycja, a take sprzyjajce Brak dostpu do warunki klimatyczno-glebowe kapitału. dla produkcji zwierzcejchów bydła. Tradycja w produkcji drzewnej. 6. Sfera społeczna 6.1.a. Sytuacja demograficzna. Jordanów zajmuje obszar 21,36 km 2. Liczba mieszkaców wynosi około 5200 osób. Wikszo mieszkaców stanowi rolnicy: 2855 osób, z czego 1377 mczyzn i 1478 kobiet. Ludno miasta jest społeczestwem młodym, na co wskazuje stosunek ludnoci w wieku przedprodukcyjnym i poprodukcyjnym: Tabela Nr 5. Stosunek ludnoci w wieku przedprodukcyjnym i poprodukcyjnym. XI 2004 Ogółem % Mczyni Kobiety Wiek przedprodukcyjny 1438 27,58 720 718 Wiek produkcyjny 3096 59,39 1553 1543 Wiek poprodukcyjny 679 13,03 211 468

23 RAZEM 5213 100,00 2484 2729 rolniczej. Tabela Nr 6. Stosunek ludnoci w wieku przedprodukcyjnym i poprodukcyjnym wród ludnoci Wiek Ogółem % Mczyni Kobiety 796 27,9 406 392 przedprodukcyjny Wiek produkcyjny 1595 55,9 818 777 Wiek 462 16,2 153 309 poprodukcyjny Tabela Nr 7. Struktura mieszkaców, biorc pod uwag wiek: Wiek % 0-10 14,5 10-20 19,2 20-30 12,7 30-40 14,1 40-50 15,7 50-65 13,8 65 i wicej 10,0 100 Tabela Nr 8. Struktura mieszkaców wród ludnoci rolniczej: Wiek Ogółem % Mczyni Kobiety 0-14 675 23,6 344 331 15-19 231 8,1 120 111 20-29 357 12,5 174 183 30-39 370 13,0 181 189 40-49 399 14,0 206 193 50-65 443 15,5 199 244 65 i wicej 389 13,5 153 227

24 Miasto Jordanów charakteryzuje si niskim przyrostem naturalnym, który w roku 1998 wyniósł 1,1/1000m. Tabela Nr 9. Liczba urodze na terenie miasta wynosiła: Rok Ilo urodze % 1989 88 9,1 1990 73 5,7 1991 110 10,7 1992 70 4,4 1993 76 5,0 1994 68 3,1 1995 74 4,4 1996 62 2,9 1997 53 1,0 1998 54 1,1 Szacuje si, e w najbliszych latach przyrost naturalny bdzie kształtował si w granicach 1,0/1000m, a migracja osignie minus 17-18 osób. Tabela Nr 10. W zestawieniu dotyczcym wykształcenia uwzgldniono ludno powyej 15 lat (dotyczy 4161 osób). Wysze 546 13,12 Policealne 365 8,77 rednie zawodowe 1051 25,26 rednie ogólne 359 8,63 Zawodowe 898 21,58 Podstawowe 942 22,64 RAZEM 4 161 100,00 Tabela Nr 11. Z kolei wród ludnoci rolniczej na ogóln liczb 2180 nastpujce osoby posiadaj wykształcenie: Wysze 141 Co stanowi 6,5% Policealne 84 3,9% rednie zawodowe 491 22,5%

25 rednie ogólne 186 8,5% Zawodowe 559 25,6% Podstawowe 719 33,0% 2180 100% Ogólnie wykształcenie ludnoci posiadajcej wykształcenie ponadpodstawowe kształtuje si na poziomie 76,9%. Wyranie daje si zauway liczba ludnoci posiadajca wykształcenie rednie zawodowe (26.8%), podstawowe (23,9%), zawodowe (21,9%). Natomiast w rolnictwie wykształcenie kształtuje si na poziomie 67,0%. Dominuj mieszkacy posiadajcy wykształcenie podstawowe (33%). Liczba pracujcych zawodowo w sektorze uspołecznionym, prywatnym i we własnych gospodarstwach rolnych na obszarze miasta wynosi około 1967 osób. Liczba pracujcych wyłcznie w zakładach uspołecznionych i prywatnych wynosi około 1601. Z ogólnej liczby pracujcych sektor prywatny stanowi 1142 osoby, tj. 71,3%, a sektor publiczny 459 osób, tj. 28,7%. Liczba ludnoci pełnozatrudnionej w indywidualnych gospodarstwach rolnych wynosi około 366 osób. 6.1.b. Sytuacja społeczna - poziom bezrobocia. Na terenie miasta Jordanów jest zarejestrowanych 257 bezrobotnych w tym 134 kobiety. Stopa bezrobocia obliczona jako procentowy udział bezrobotnych liczbie czynnych zawodowo wynosi 10,9%. Dla porównania stopa bezrobocia powiecie suskim wynosi 14,3%. W zatrudnieniu wystpuje nieznaczna poprawa sytuacji na rynku pracy. Jest to jednak wci stosunkowo mały przyrost w relacji do strat iloci miejsc pracy w latach poprzednich. Przyrost pracujcych jest nieznacznie widoczny w sektorze prywatnym. Dane o liczbie bezrobotnych obejmuj osoby zdolne do pracy i gotowe do podjcia zatrudnienia w pełnym wymiarze czasu pracy, pozostajce bez pracy i nie uczce si w szkołach dziennych, które: 1. Ukoczyły 18 lat z wyjtkiem młodocianych absolwentów. 2. Nie ukoczyły: kobiety 60 lat, mczyni 65 lat. 3. Nie nabyły prawa do emerytury, renty inwalidzkiej. 4. Nie s włacicielami lub posiadaczami nieruchomoci rolnej. 5. Nie prowadz pozarolniczej działalnoci gospodarczej.

26 6. S osobami niepełnosprawnymi, których stan zdrowia nie pozwala na zatrudnienie w połowie etatu. Ujmujc problematyk bezrobocia naley stwierdzi, e faktyczna liczba bezrobotnych jest powikszona o tzw. bezrobocie ukryte, obejmujce osoby o utraconym prawie do zasiłku lub nierejestrujcych si w urzdach pracy. Nie jest to jednak duy odsetek i nie stanowi oddzielnego problemu. Bezrobocie jest dla wielu rodzin czynnikiem, który powoduje degradacj ekonomiczn jednostki i rodziny, a tym samym potguje bied. Podsumowujc zagadnienie demograficzne trudno jednoznacznie przewidzie przyrost naturalny, migracje oraz bezrobocie. 6.2. Warunki i jako ycia mieszkaców. 6.2.a. Warunki mieszkaniowe. Zasoby mieszkaniowe miasta Jordanów przedstawiaj si nastpujco: ilo domów jednorodzinnych około 750 sztuk oraz 15 budynków wielorodzinnych. Łcznie na terenie miasta znajduje si 1392 gospodarstw domowych. Na ogóln liczb 4811 mieszkaców w budynkach wielorodzinnych zamieszkuje 1185 osób, natomiast budynkach jednorodzinnych 771 osób, w zabudowie zagrodowej 2855 osób. 6.2.b.Szkolnictwo. Sie szkolnictwa podstawowego i ponadpodstawowego w pełni zaspokaja potrzeby gminy miejskiej i ociennych gmin. Tabela Nr 12. Szkoły. Nazwa szkoły Liczba uczniów Liczba nauczycieli Przedszkole miejskie 160 11 Szkoła Podstawowa 807 56 Liceum Ogólnokształcce 450 38 Zasadnicza Szkoła 148 Zawodowa Liceum Zawodowe 28 Liceum Ekonomiczne i 284 21 Technikum Rolnicze Wymienione szkoły i placówki owiatowe mieszcz si we własnych budynkach o wystarczajcej liczbie pomieszcze dydaktycznych. Wyjtek stanowi Liceum

27 Ogólnokształcce, gdzie brakuje sal lekcyjnych. Wystpuj natomiast problemy z obiektami sportowymi, brakuje hal gimnastycznych w Liceum Ekonomicznym, Technikum Rolniczym i Liceum Agrobiznesu. W latach 2000-2002 przeprowadzono budow szkolnej hali sportowej przy gimnazjum (UKFiT, kontrakt wojewódzki). 6.2.c. Ochrona zdrowia i opieka społeczna. Miasto boryka si wprawdzie z niedoinwestowaniem słuby zdrowia, lecz podstawowa opieka zdrowotna wiadczona jest w wystarczajcym zakresie przez Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej. Podstawow opiek zdrowotn zapewnia Samodzielny Publiczny Zakład Opieki Zdrowotnej - Miejska Przychodnia Rejonowa w Jordanowie. W MPR Jordanów funkcjonuj nastpujce poradnie: o Poradnia Ogólna. o Poradnia Pediatryczna. o Poradnia "K". o Poradnia Okulistyczna. o Poradnia Laryngologiczna. o Poradnia Neurologiczna. o Gabinet Stomatologiczny. o Oddział Wewntrzny Szpitala w Jordanowie wchodzcy w skład ZOZ Sucha Beskidzka (czynny cał dob). o Dział Pomocy Doranej i Transportu Sanitarnego ( Podstacja w Jordanowie). Opieka Społeczna W miejskim Orodku Pomocy Społecznej zatrudnione s 4 osoby, w tym 3 pracowników socjalnych. Zadaniem Orodka jest: o Wspomaganie rodzin i osób bdcych w trudnej sytuacji materialnej. o Opieka nad osobami w podeszłym wieku. o Pomoc socjalna w postaci poradnictwa prawnego. o Przeciwdziałanie negatywnym zjawiskom społecznym.

28 Orodek realizuje zadania wynikajce z ustawy o pomocy społecznej i innych aktów prawnych, majcych na celu ochron poziomu ycia rodziny. 6.2.d. Instytucje kulturalne. Na terenie Miasta działa: Miejski Orodek Kultury Prowadzi działalno kulturaln na terenie Miasta Jordanowa. W swojej ofercie posiada nastpujce formy kulturalne dla dzieci i młodziey: o Zespół Regionalny "Gronicki" - działajcy od 1992 roku. Wielokrotnie uwietniał imprezy organizowane na terenie miasta Jordanowa. Był laureatem I nagrody na Ogólnopolskich Targach Kultury w Wołowie. Wystpował w Krakowie, Zakopanem, Rabce, Zawoi oraz wielu innych miejscowociach Polski. W swoim repertuarze prezentuje tace, pieni i zabawy z terenu Babiej Góry i okolic. o Zespoły młodzieowe - maj moliwo korzystania z sali muzycznej wyposaonej w instrumenty oraz sprzt nagłaniajcy. Prezentuj rónego rodzaju style muzyczne ( rock, pop, muzyka rozrywkowa). Wystpuj na imprezach i przegldach organizowanych przez Orodki Kultury propagujc w ten sposób uprawiane przez siebie style muzyczne. o Zespół Jazzowy "Big Band" - skupia ok. 15 młodych osób grajcych standardy jazzowe na dtych instrumentach muzycznych. Swoimi wystpami uwietnia imprezy na terenie Miasta i Gminy Jordanów. o Koło Twórczoci Dziecicej - zajcia plastyczne oraz rzeba. Do koła nale dzieci oraz młodzie z terenu Miasta i Gminy Jordanów. Na zajciach zgłbiaj tajniki z dziedziny sztuki: malarstwa, rzeby i prac rcznych. Wykonane przez dzieci oraz młodzie prace bior udział w wystawach i konkursach organizowanych w Jordanowie oraz w powiecie suskim, np.: Konkurs Szopek w Zawoi, gdzie zajmowały czołowe miejsca. Młodzie ma moliwo korzystania z profesjonalnego sprztu znajdujcego si na siłowni, który udostpniany jest nieodpłatnie, a sympatycy tenisa stołowego trenuj swoje umiejtnoci na sali ping-pongowej.

29 CHÓR "BEL CANTO" Chór "Bel Canto powstał w styczniu 2000 roku. Od momentu powstania za swój główny cel obrał sobie krzewienie kultury poprzez prowadzenie działalnoci artystycznej. Pomysłodawc, załoycielem i dyrygentem chóru jest Pani Ksenia Mikiewicz, która z wykształcenia jest chórmistrzem. W skład chóru wchodz przede wszystkim uczniowie naszej szkoły, a take Panie Profesor. Chór mimo niewielkiego stau ma na swoim koncie wiele sukcesów. PRZYJA ZAGRANICZNA. Od kilku ju lat Miasto Jordanów prowadzi oywion współprac na zasadzie miast zaprzyjanionych z miastami szwedzkimi: Askersund i Karlskoga. Współpraca ta obejmuje: wymian dowiadcze samorzdnoci lokalnej, współprac placówek owiatowych, doradztwo w zakresie gospodarki komunalnej (gospodarka wodno-ciekowa), bliskie kontakty z jednostkami poarniczymi. Przykładem takiej współpracy moe by ostatnia wystawa ekumeniczna zorganizowania w miesicu wrzeniu 2001 roku w Izbie Historii Miasta Jordanowa przez władze Miasta Karlskoga i Towarzystwo Miłoników Ziemi Jordanowskiej. Wystawa nosi tytuł Przyja bez granic. Podpisanie Porozumienia o Współpracy Miast Bli niaczych pomidzy samorzdem Miasta Jordanowa, a samorzdem Miasta Askersund. W dniach 17-21 wrzenia 2003 r. delegacja z miasta Jordanowa na czele z Przewodniczc Rady Miasta Pani Kazimier Czarniak oraz Burmistrzem Miasta mgr in. Zbigniewem Kołatem przebywała w zaprzyjanionym szwedzkim miecie Askersund. Członkami delegacji byli te: mgr Jan Hanusiak Dyrektor Miejskiego Orodka Kultury oraz Pani Marzena Mieziewska-Drobny jako tłumacz. Wyjazd ten zwizany był z uczestnictwem Jordanowa w Targach, na których nasze miasto zaprezentowało swoje walory turystyczne, kulturalne, ofert poszczególnych firm oraz zakładów pracy, a take ofert zwizan ze szkolnictwem. Na targach zaprezentowało si take oprócz gospodarza, czyli gminy Askersund, niewielkie miasteczko Eura lece w Finlandii, zaprzyjanione z miastem Askersund od 40 lat.

30 Ostatnie takie targi były zorganizowane przez gmin Askersund w 1999 r. Targi umoliwiaj zaprezentowanie si wszystkim lokalnym firmom i zakładom pracy, a jest ich w Askersund ok. 400, a take bankom oraz innym organizacjom. Podczas wizyty zostało podpisane Porozumienie o Współpracy Miast Bliniaczych pomidzy samorzdem Miasta Jordanów a samorzdem Miasta Askersund. Celem współpracy ma by: o Promowanie przyjani i porozumienia pomidzy obydwoma samorzdami o Wymiana wiedzy oraz dowiadcze lokalnych władz o Stworzenie mieszkacom obu miast sposobnoci do wymiany wiedzy i dowiadcze w rónych dziedzinach. Wymiana moe by organizowana pomidzy członkami lokalnych władz, urzdnikami, klasami szkół, jak równie innymi organizacjami, firmami i zakładami przemysłowymi. Moe ona by realizowana w takich dziedzinach jak: kultura, edukacja, ochrona rodowiska, sport i turystyka. Kadego roku samorzdy obu bliniaczych miast opracuj szczegółowy program wymiany. Porozumienie o współpracy miast bliniaczych umoliwi te naszemu miastu pozyskiwanie rodków z funduszy Unii Europejskiej, która ju od wielu lat wspiera takie działania. Gmina Askersund liczy ok. 11.5 tys. mieszkaców. 6.2.e. Sport i rekreacja. W miecie działa Ludowy Klub Sportowy "Jordan". Sekcja piłkarska skupia wokół siebie młodzie w trzech druynach (ok. 80 zawodników): trampkarze, juniorzy i seniorzy. Klub dysponuje zmodernizowanym i odwodnionym boiskiem sportowym z dobrze rozbudowanym zapleczem socjalnym. W sezonie 2001/2002 druyna trampkarzy zajła V miejsce w lidze okrgowej natomiast druyna juniorów I miejsce w tej samej lidze. Druyna seniorów grajca w klasie A zajła w sezonie 2001/2002 VI miejsce. Ponadto na terenie miasta działa: o UKS "Sprint" skupiajcy młodzie uprawiajc kolarstwo. o UKS "TIGER" Taekwondo WTF - szkoła koreaskiej sztuki walki. Działajca pod egid Polskiego Zwizku Taekwondo WTF oraz wiatowej Federacji Teaekwondo. o Młodzie reprezentujca UKS "Tiger" posiada wiele tytułów mistrzowskich rangi ogólnopolskiej.

31 6.2.f. Organizacje pozarzdowe. Na terenie miasta Jordanów działaj dwa stowarzyszenia: TOWARZYSTWO MIŁONIKÓW ZIEMI JORDANOWSKIEJ Prnie działa na terenie Jordanowa Towarzystwo Miłoników Ziemi Jordanowskiej, skupiajc w swoich szeregach 75 członków, ludzi oddanych Miastu. Zasadniczym celem Stowarzyszenia jest kultywowanie tradycji, ochrona dóbr kultury i zabytków. Pod egid Towarzystwa wydawana jest gazetka lokalna jako dwumiesicznik pod tytułem Echo Jordanowa. Prowadzona jest na bieco kronika Miasta zawierajca 31 tomów. To dziki Towarzystwu powstała w Jordanowie Izba Historii Miasta Jordanowa, w której znajduj si bezcenne eksponaty i zdjcia z najdawniejszych czasów po dzie dzisiejszy. Kustoszem tej Izby jest Prezes Zarzdu Towarzystwa Józef Kołodziej, - kronikarz Miasta. Pod egid Towarzystwa w miesicu wrzeniu 2001 roku została otwarta wystawa ekumeniczna w pomieszczeniach Izby Historii Miasta, w której prezentowane s kocioły: rzymskokatolicki w Jordanowie oraz protestancki w Karlskodze - Szwecja, a take historia tych dwóch zaprzyjanionych miast. Wystawa nosi tytuł Przyja bez granic. Stowarzyszenie pod nazw Towarzystwo Miłoników Ziemi Jordanowskiej powstało w 1978 roku. JORDANOWSKIE STOWARZYSZENIE TWÓRCÓW "PASJA". Stowarzyszenie zostało zarejestrowane 22 grudnia 2000 r. z inicjatywy Twórców Jordanowskich. Działalnoci Stowarzyszenia kieruje Zarzd powołany na 3 letni kadencj. W skład Zarzdu wchodz: Prezes - Stanisław Szeliga, Wiceprezes - Stanisław Starzec, Sekretarz - Halina Opaliska, Skarbnik - Beata Mitka, Członek Zarzdu - Otylia Pietras. Celem stowarzyszenia jest: o Działanie na rzecz poszanowania dziedzictwa przyrodniczego i kulturowego. o Promowanie lokalnych twórców kultury i sztuki. o Podniesienie znaczenia regionalnej kultury i sztuki. o W swojej małej ojczynie wyszukiwanie młodych talentów. o Objcie patronatu nad artystycznie uzdolnion młodzie.

o o 32 Promowanie Ziemi Jordanowskiej w kraju i za granic. Współpraca z organizacjami krajowymi i midzynarodowymi o podobnych celach statutowych. Powysze cele realizowane s przez: o Prowadzenie warsztatów twórczych i działa kulturalnych. o Prowadzenie działalnoci szkoleniowej i konsultacyjnej. o Organizowanie wystaw, pokazów, dyskusji, seminariów. o Prowadzenie działalnoci integrujcej członków. o Stowarzyszenia poprzez aktywno kulturaln, rekreacyjn, towarzysk. o Doradztwo i pomoc organizacyjno - ekonomiczna dla wszystkich zainteresowanych propagowaniem i realizowaniem celów statutowych Stowarzyszenia. 6.2.g. Poziom bezpieczestwa. Komisariat Policji Na terenie Jordanowa działa Komisariat Policji, wchodzcy w skład Komendy Powiatowej w Suchej Beskidzkiej. Komisariat zatrudnia 26 policjantów, a jego zasig działania obejmuje miasto Jordanów oraz gminy Jordanów i Bystra-Sidzina. Wykrywalno przestpstw kryminalnych wynosi 66,7%; wykrywalno ogólna 65,7%. Wg opinii Komisariatu Policji niebezpieczny jest rejon w okolicy Rynku i okolicznych ulic, gdzie odnotowuje si najwiksz liczb wybryków chuligaskich i wykrocze popełnianych przez osoby w stanie nietrzewym. Ostatnio zainstalowane zostały wiatła na skrzyowaniu w Rynku. Odczuwalny jest brak wyposaenia Komisariatu w nowoczesny sprzt, midzy innymi komputer pracujcy w sieci policyjnej. Konieczny jest dalszy remont zajmowanego budynku. Zwikszenie etatów umoliwiłoby utworzenie stałej druyny patrolowej. Stra Miejska Przy Urzdzie Miasta działa trzyosobowa Stra Miejska. Ochotnicza Stra Poarna Na terenie Jordanowa działa załoona w 1895 roku Ochotnicza Stra Poarna, liczca 144 członków, w tym 92 czynnych straaków. OSP została w 1961 roku odznaczona (jako

33 druga w Polsce) Złotym Znakiem Zwizku. OSP posiada własny budynek z sal widowiskow na 400 osób i jest wyposaona w 3 samochody bojowe i 2 motopompy. Formacje Obrony Cywilnej Ponadto na terenie miasta działaj Formacje Obrony Cywilnej. W wypadku zagroe działania koordynuje Zespół Zarzdzania Kryzysowego Miasta Jordanów. Szkolenia formacji OC odbywaj si raz do roku. Trwa opracowywanie planów działania OC na wypadek zagroe. Miejski Komitet Przeciwpowodziowy. Przy Urzdzie Miasta został powołany Miejski Komitet Przeciwpowodziowy. W wypadku powodzi, przy braku wałów przeciwpowodziowych zagroone byłyby nastpujce rejony miasta: Zagrody, Rapaczówka, Midzywodzie, Ujcie Wody na Skawie. Zabezpieczono przed powodzi Stacj Uzdatniania Wody, planuje si budow wałów przeciwpowodziowych. 6.3. Okrelenie grup wymagajcych wsparcia 6.3.a. Bezrobotni. W ostatnich 5 latach znaczco wzrosła liczba bezrobotnych, która obecnie kształtuje si na poziomie 10,09%. 6.3.b.Rolnicy. Grup, która w najbliszych latach bdzie wymagała wsparcia s rolnicy. Planuje si przeprowadzenie restrukturyzacji w tym sektorze, w zawizku z tym istnieje ryzyko, e ludzie odchodzcy z rolnictwa zasil grup bezrobotnych. Powanym wyzwaniem jest opracowanie planu ich przekwalifikowania. 6.4. Rynek pracy Czynnikiem miastotwórczym Jordanowa były due zakłady przemysłowe, z których cz w wyniku reform gospodarczych została sprywatyzowana lub uległa likwidacji. Pozostałe ograniczyły zatrudnienie. Du rol w dziedzinie gospodarczej odgrywa sektor prywatny. Rynek pracy miasta moe oywi rozwój turystyki. Zwiksza si liczba punktów gastronomicznych i małych sklepów spoywczych; istnieje dobrze rozwinita sie placówek handlowych, która zaspokaja potrzeby mieszkaców miasta i okolicznych wiosek, jak równie turystów. Słabo jest jednak rozwinita baza noclegowa (usługi hotelowe prowadza tylko dwa podmioty gospodarcze);

34 brak równie rozwinitych firm przewozowych. Stworzenie atrakcyjnej oferty dla zewntrznych inwestorów, w połczeniu z dynamiczn i skuteczn stymulacj przedsibiorczoci wród mieszkaców moe si przyczyni do rozwoju turystyki. Szans dla rozwoju miasta moe okaza si ekologiczne rolnictwo, które wymaga wikszych ni nowoczesne formy nakładów pracy ludzkiej, jak i rozwój usług i handlu okołorolniczego, który z jednej strony usprawni produkcj roln, z drugiej za da zatrudnienie pewnej znaczcej grupie mieszkaców wsi. Identyfikacja problemów o Słabe strony Niski przyrost naturalny Mocne strony o Do dobre warunki o Niski poziom wykształcenia mieszkaców w wieku produkcyjnym o Zły stan bezpieczestwa drogowego o Brak wystarczajcej liczby miejsc pracy dla absolwentów szkół o Ujemne saldo migracji, mieszkaniowe ludnoci o Dostateczna liczba budynków szkolnych itp. o Relatywnie niska stopa bezrobocia o Dobrze przygotowana ludno miejscowoci do trudnych warunków gospodarczych. o Młodo społeczestwa, dua odpływ najcenniejszych jednostek do innych regionów. o Wysoki współczynnik o aktywno zawodowa, zaradno i przedsibiorczo. Rozwinita baza opieki o o odcienia ludnoci nieprodukcyjn. jawne i ukryte bezrobocie Niekorzystna sektorowa struktura zatrudnienia. o zdrowotnej Dobra baza owiatowa

35 Rozdział III ZADANIA POLEGAJCE NA POPRAWIE SYTUACJI NA OBSZARZE Jordanowa 1) Lista zada Zmiany w sposobie uytkowania terenu Boiska, place zabaw. Zadanie 1. Budowa boisk do gier sportowych na Os. Wrzosy. Zadanie 2. Modernizacja placów zabaw: ul. Mickiewicza, ul. Słowackiego. Rozwój systemu komunikacji i infrastruktury I. Infrastruktura Drogowa Zadanie 1. Drogi ulice Zadanie 2. Modernizacja i budowa dróg dojazdowych do gruntów rolnych

36 Zadanie 3. Przepusty Zadanie 4. Odwodnienia Zadanie 5. Chodniki Zadanie 6. Przystanki budowa, Zadanie 7 Progi zwalniajce budowa Zadanie 8. Bezpieczne przejcia oznakowania Zadanie9. Parkingi budowa II. Owietlenie uliczne. Zadanie 1. Modernizacja istniejcego owietlenia ulicznego Zadanie 2. Rozbudowa owietlenia ulicznego Zadanie 3. Budowa owietlenia ulicznego III. Wały przeciwpowodziowe IV. Gazyfikacja V. Sie energetyczna Zadanie 1. Opracowanie załoe do planu zaopatrzenia w energi elektryczn i gaz. VI. Telekomunikacja. VII. Zaopatrzenie w ciepło wykorzystanie biomasy do produkcji energii cieplnej. Zadanie 1. Opracowanie załoe do planu zaopatrzenia w ciepło,

37 Poprawa stanu rodowiska naturalnego I. Kanalizacja sanitarna. Wdroenie Krajowego Programu Oczyszczania cieków Komunalnych Zadanie 1. Opracowanie dokumentacji technicznej Zadanie 2. Budowa kanalizacji sanitarnej i oczyszczalni cieków. II. Kanalizacja burzowa. Opracowanie kompleksowej koncepcji kanalizacji burzowej. III. Sie wodocigowa Zadanie 1. Budowa wodocigu Hajdówka ul. Zakopiaska. Zadanie 2. Budowa zbiornika wyrównawczego i rozbudowa Stacji Uzdatniania Wody. Zadanie 3. Rozbudowa wodocigu Zadanie 4. Budowa / wymiana magistrali wodocigowej opaski w Rynku. Zadanie 5. Doszczelnienie sieci wodocigowej. Zadanie 6. Modernizacja wodocigu na Os. Przykrzec. Zadanie 7. Doprowadzenie wody do ul. Malejowskiej od ujcia na ul. Zakopiaskiej. IV.Gospodarka odpadami. Zadanie 1. Opracowanie Mapy sieci cieków wodnych. Poprawa stanu rodowiska kulturowego