Wykorzystanie narzędzi ekonomii społecznej w aktywizacji zawodowej grupy w wieku 50+ Marta Sys Zgorzelec, 22 marca 2011r.
Spółdzielnia socjalna przedsiębiorstwo zakładane i prowadzone głównie przez osoby bezrobotne lub niepełnosprawne Osoby zakładające spółdzielnię socjalną stają się jej członkami założycielami i osobiście wykonują na jej rzecz pracę w oparciu o spółdzielczą umowę o pracę lub umowę cywilnoprawną.
Spółdzielnia socjalna jest przedsiębiorstwem nie działającym dla zysku. Wypracowany zysk jest przeznaczany na realizację celów statutowych Spółdzielnia podlega wszystkim obowiązkom jakim podlegają przedsiębiorcy
Spółdzielnia socjalna może być utworzona na trzy sposoby: przez osoby bezrobotne, niepełnosprawne, bezdomne, po leczeniu odwykowym min. 5 osób z tego kręgu (możliwość uzyskania dotacji na utworzenie spółdzielni przez każdą osobę), w trybie mieszanym np. 2 osoby pracujące i 3 bezrobotne. Dotację otrzymują tylko osoby bezrobotne, w trybie instytucjonalnym: 2 podmioty np. dwie organizacje pozarządowe lub samorząd tworzą spółdzielnię socjalną. Obowiązek zatrudnienia w ciągu 6 miesięcy od utworzenia co najmniej 6 osób z kręgu bezrobotnych.
Spółdzielnia socjalna może być tworzona w różnych obszarach zgodnych z prawem. Obszar działalności zależy od umiejętności i dotychczasowego doświadczenia osób ją zakładających. Ważnym elementem na etapie przygotowania do utworzenia spółdzielni socjalnej jest analiza rynku oraz biznes plan
Funkcjonowanie spółdzielni socjalnej regulują następujące akty prawne: Ustawa z dnia 27 kwietnia 2006 r. o spółdzielniach socjalnych, Ustawa z dnia 16 września 1982 prawo spółdzielcze, Ustawa z dnia 20 kwietnia 2004 roku o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy.
Spółdzielnia socjalna jako podmiot zakładany przez osoby pozostające bez zatrudnienia może korzystać z różnego rodzaju wsparcia: Wsparcie finansowe na utworzenie spółdzielni Wsparcie finansowe na funkcjonowanie spółdzielni Zwolnienia podatkowe i refundacje kosztów
Środki finansowe na utworzenie spółdzielni socjalnej: ze środków Funduszu Pracy w wysokości maksymalnie 4 krotnego przeciętnego wynagrodzenia na jednego członka spółdzielni ze środków Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych w wysokości 15 krotności przeciętnego wynagrodzenia na jednego członka spółdzielni
Środki finansowe na funkcjonowanie spółdzielni socjalnej Granty na zakupy inwestycyjne dla spółdzielni socjalnej w ramach środków Ministerstwa Pracy i Polityki Socjalnej Ośrodki Wspierania Spółdzielni Socjalnych. Środki finansowe dla przedsiębiorców w ramach funduszy strukturalnych. Środki finansowe dla organizacji pozarządowych w ramach funduszy strukturalnych i innych środków publicznych.
Zwolnienia podatkowe i refundacje kosztów Spółdzielnia socjalna może ubiegać się o refundację składek na ubezpieczenie społeczne przez okres 2 lat w pierwszym roku refundacja w 100 % w drugim roku w 50 % zysk spółdzielni przekazany na cele reintegracji zawodowej i społecznej jej członków jest zwolniony z podatku dochodowego Spółdzielnia może ubiegać się o środki z Funduszu Pracy na stworzenie miejsca pracy tak jak każdy przedsiębiorca
Wsparcie niefinansowe ze strony Ośrodków Wspierania Ekonomii Społecznej możliwość udziału w szkoleniach możliwość skorzystania z doradztwa prawnego, księgowego i specjalistycznego możliwość skorzystania z usług marketingowych: bezpłatna strona internetowa, plakaty, ulotki
Dobre przykłady spółdzielni zakładanych przez osoby 50 + Spółdzielnia Socjalna Arkadia ze Żmigrodu Utworzona w 2007 roku przez same kobiety Branża gastronomiczna Członkinie otrzymały dotację z Funduszu Pracy na utworzenie spółdzielni Otrzymały kilkakrotnie granty na doposażenie ze środków Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej
Spółdzielnia Socjalna 1,2,3 z Żarowa Założona w 2010 roku przez bezrobotnych Inicjatywa utworzenia spółdzielni wyszła od gminy Żarów Branża: sprzątanie gminy, utrzymanie zieleni, odśnieżanie, prace porządkowe na posesjach prywatnych Stałe zlecenie z gminy na utrzymanie czystości w tym szaletów gminnych
Podsumowanie Spółdzielnia socjalna to alternatywa na rynku pracy dla osób, które nie mogą podjąć pracy etatowej lub założyć własnej działalności gospodarczej Tworzona przez osoby bezrobotne lub niepełnosprawne może korzystać z udogodnień przy jej zakładaniu jak i w trakcie samego funkcjonowania
Podsumowanie Bardzo ważnym elementem tworzenia spółdzielni jest prawidłowy dobór grupy założycielskiej pod względem doświadczenia, umiejętności, wieku oraz stopnia znajomości. Forma spółdzielni sprawdza się dobrze jako przedsiębiorstwo rodzinne lub zakładane przez osoby, które pracowały wcześniej ze sobą w podobnej branży
Podsumowanie Spółdzielnia socjalna łączy w sobie elementy przedsiębiorstwa i organizacji pozarządowej co daje jej większe możliwości działania i realizowania swoich celów Przy tworzeniu spółdzielni socjalnej konieczne jest dobre rozumienie idei tego typu podmiotu (każdy członek jest właścicielem spółdzielni). W przeciwnym razie może dochodzić do konfliktów utrudniających jej prawidłowe funkcjonowanie
Podsumowanie na funkcjonowanie spółdzielni socjalnych ogromy wpływ mają także podmioty i instytucje z ich otoczenia: samorząd, przedsiębiorstwa i organizacje pozarządowe. Ich wsparcie oraz zrozumienie zasad funkcjonowania spółdzielni pozwala na tworzenie dobrego klimatu i wzajemnego poszanowania interesów.