INSPEKCJA WETERYNARYJNA POWIATOWY INSPEKTORAT WETERYNARII Ul. Wałbrzyska 2c, 58 400 Kamienna Góra Tel. (075) 743 0 264, fax. (075) 744 74 43 NIP : 614 14 76 848 e mail : kamiennag.piw@wetgiw.gov.pl INFORMACJA POWIATOWEGO LEKARZA WETERYNARII W KAMIENNEJ GÓRZE Z WYKONANIA ZADAŃ PRZEZ INSPEKCJĘ WETERYNARYJNĄ W ROKU 2011 KAMIENNA GÓRA, DNIA 10 lutego 2012 ROKU
Zadania Inspekcji Weterynaryjnej: Inspekcja realizuje zadania z zakresu ochrony zdrowia zwierząt oraz bezpieczeństwa produktów pochodzenia zwierzęcego w celu zapewnienia ochrony zdrowia publicznego. Inspekcja wykonuje swoje zadania w szczególności przez: 1) zwalczanie chorób zakaźnych zwierząt, w tym chorób odzwierzęcych; 1a) badania kontrolne zakażeń zwierząt; 2) monitorowanie chorób odzwierzęcych i odzwierzęcych czynników chorobotwórczych oraz związanej z nimi oporności na środki przeciwdrobnoustrojowe u zwierząt, w produktach pochodzenia zwierzęcego i środkach żywienia zwierząt; 3) badanie zwierząt rzeźnych oraz produktów pochodzenia zwierzęcego; 4) przeprowadzanie kontroli weterynaryjnej w handlu i wywozie zwierząt oraz produktów w rozumieniu przepisów o kontroli weterynaryjnej w handlu; 5) sprawowanie nadzoru nad: a) bezpieczeństwem produktów pochodzenia zwierzęcego, w tym nad wymaganiami weterynaryjnymi przy ich produkcji, umieszczaniu na rynku oraz sprzedaży bezpośredniej, b) wprowadzaniem na rynek zwierząt i ubocznych produktów pochodzenia zwierzęcego, c) wytwarzaniem, obrotem i stosowaniem środków żywienia zwierząt, d) zdrowiem zwierząt przeznaczonych do rozrodu oraz jakością zdrowotną materiału biologicznego, jaj wylęgowych drobiu i produktów akwakultury, e) stosowaniem pasz leczniczych, f) przestrzeganiem przepisów o ochronie zwierząt, g) przestrzeganiem zasad identyfikacji i rejestracji zwierząt oraz przemieszczaniem zwierząt, h) przestrzeganiem wymagań weterynaryjnych w gospodarstwach utrzymujących zwierzęta gospodarskie, 5a) kontrolę spełnienia wymogów wzajemnej zgodności ( cross compliance), 6) prowadzenie monitorowania substancji niedozwolonych, pozostałości chemicznych, biologicznych, produktów leczniczych i skażeń promieniotwórczych u zwierząt, w ich wydzielinach i wydalinach, w tkankach lub narządach zwierząt, w produktach pochodzenia zwierzęcego, w wodzie przeznaczonej do pojenia zwierząt oraz środkach żywienia zwierząt; 7) prowadzenie wymiany informacji w ramach systemów wymiany informacji, o których mowa w przepisach Unii Europejskiej; 8) przyjmowanie informacji o niebezpiecznych produktach żywnościowych oraz środkach żywienia zwierząt od organów Państwowej Inspekcji Ochrony Roślin i Nasiennictwa, Inspekcji Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych, w zakresie kompetencji tych inspekcji, oraz od organów Inspekcji Handlowej o niebezpiecznych produktach żywnościowych pochodzenia zwierzęcego oraz ocena ryzyka i stopnia zagrożenia spowodowanego niebezpiecznym produktem żywnościowym lub środkiem żywienia zwierząt, a następnie przekazywanie tych informacji do kierującego siecią systemu RASFF, o którym mowa w art. 40b ustawy z dnia 11 maja 2001 r. o warunkach zdrowotnych żywności i żywienia (Dz. U. z 2005 r. Nr 31, poz. 265 i Nr 178, poz. 1480). 2
I. W sferze działań dotyczących nadzoru nad higieną pozysku, produkcji, magazynowania żywności zwierzęcego pochodzenia oraz transportu mleka realizowane były poniższe zadania : 1. Nadzór bieżący nad warunkami produkcji i magazynowania żywności zwierzęcego pochodzenia, z uwzględnieniem warunków pozysku mleka do przetwórstwa. 2. Udział w krajowym monitoringu zawartości substancji niedozwolonych, pozostałości chemicznych, biologicznych, produktów leczniczych i skażeń promieniotwórczych u zwierząt i w produktach pochodzenia zwierzęcego. 3. Kontrola pracy lekarzy weterynarii wyznaczonych do badania zwierząt rzeźnych i ich mięsa oraz mięsa zwierząt dzikich po odstrzale. Ad. 1. W roku 2011 działania w zakresie nadzoru bieżącego nad warunkami produkcji i magazynowania żywności zwierzęcego pochodzenia prowadzone były w 7 podmiotach zajmujących się przetwórstwem żywności. W obiektach tych przeprowadzono w ciągu roku 28 kontroli. W roku 2011 kontrole przeprowadzane w zakładach przetwórczych ukierunkowane były na sprawdzanie przestrzegania w nich warunków weterynaryjnych, w tym zasad higieny na wszystkich etapach produkcji, wpływu prowadzonych prac remontowych i modernizacyjnych na bezpieczeństwo produkowanej żywności. Kontrole Inspekcji były prowadzone zgodnie z ujednoliconymi ogólnopolskimi regułami zawartymi w instrukcji Głównego Lekarza Weterynarii. W ramach prowadzonego nadzoru pobierane były również próbki urzędowe środków spożywczych zwierzęcego pochodzenia, to jest : próbki ryb, twarogu, śmietany i wędlin w kierunku wykrywania obecności Listeria monocytogenes, próbki twarogu w kierunku wykrywania obecności E. Coli, próbki mięsa mielonego oraz wyrobów z mięsa surowego w kierunku wykrywania obecności Salmonelli. Prowadzono też jedno postępowanie w wyniku zawiadomienia w systemie RASFF o wprowadzeniu do obrotu niebezpiecznej żywności. Nie stwierdzono, aby zagrożenie powstało w zakładzie nadzorowanym przez IW. W powiecie kamiennogórskim funkcjonują cztery kategorie podmiotów : 1. Zatwierdzone do handlu 4. 2. Prowadzące działalność marginalną, lokalną, ograniczoną 2. 3. Prowadzące rozbiór mięsa 1. 4. Zakwalifikowane do sprzedaży bezpośredniej 28 (1 podmiot do sprzedaży ryb, 27 podmiotów do sprzedaży miodu). Wojewódzki Lekarz Weterynarii przeprowadził kontrolę weryfikującą prawidłowość kwalifikowania podmiotów do poszczególnych kategorii i nie wniósł zastrzeżeń do rozstrzygnięć Powiatowego Lekarza Weterynarii w Kamiennej Górze. W 2011 roku urzędowy nadzór PLW nad podmiotami produkującymi żywność został poddany audytowi zewnętrznemu z wynikiem pozytywnym. 3
W powiecie kamiennogórskim w roku 2011 funkcjonowało 90 punktów pozysku mleka, w których przeprowadzono 33 kontrole, konsekwencją których było wszczęcie postępowań administracyjnych w 5 przypadkach oraz wydanie 2 decyzji nakazujących usunięcie uchybień. Wydano również 3 decyzje zakazujące wprowadzania mleka surowego do skupu ze względu na niezgodne z przepisami parametry mikrobiologiczne. W drodze decyzji administracyjnej zatwierdzono zakład rozbioru mięsa oraz zarejestrowano 7 nowych podmiotów sprzedaży bezpośredniej. W zakładach nadzorowanych wydane zostały 3 decyzje zatwierdzające środki transportu do przewozu środków spożywczych pochodzenia zwierzęcego, 6 decyzji zatwierdzających projekty technologiczne zakładów, 2 decyzje o nałożeniu kar pieniężnych na podmioty oraz 4 decyzje nakazujące usunięcie uchybień. Na terenie powiatu funkcjonują również 2 podmioty zajmujące się skupem dziczyzny, które także zostały skontrolowane nie stwierdzono nieprawidłowości. Ad. 2. W okresie sprawozdawczym realizując program monitorowania występowania w tkankach zwierząt i żywności na obecność pozostałości: hormonów, leków, substancji chemicznych, pestycydów i substancji hamujących rozwój drobnoustrojów, pobrano i przekazano do badań w Zakładach Higieny Weterynaryjnej próbki mleka i próbki moczu od bydła, próbki jaj kurzych, próbki miodu pszczelego, próbki ryb mrożonych i próbki jelit. Wyniki badań dowodzą, że zarówno żywność, jak i surowce używane do jej produkcji, pochodzące z tutejszego powiatu nie zawierają substancji niepożądanych w ilościach przekraczających dopuszczalne normy. Ad. 3 W roku 2011 przebadano 34 próbki mięsa dzików oraz 3 próbki mięsa świń w kierunku występowania włośnicy. Niepokojącym zjawiskiem jest nadal znikoma ilość badań świń ubijanych w gospodarstwach dla potrzeb własnych (w tym badania na obecność włośni w mięsie), co stanowi zagrożenie dla zdrowia i życia osób spożywających to mięso i wyroby z niego. II. ZWALCZANIE CHORÓB ZAKAŹNYCH ZWIERZĄT. 1. Monitoring chorób zakaźnych. Realizacja badań monitoringowych oparta była o Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 17 grudnia 2004 r. w sprawie określenia jednostek chorobowych, sposobu prowadzenia kontroli oraz zakresu badań kontrolnych zakażeń zwierząt (Dz.U.2004.282.2813 z późn.zm.) 1.1. Monitoring gruźlicy bydła, brucelozy bydła i enzootycznej białaczki bydła. Na terenie powiatu kamiennogórskiego przebadano 1/5 pogłowia bydła w kierunku gruźlicy bydła, enzootycznej białaczki bydła i brucelozy bydła. Łącznie przebadano w kierunku: - gruźlicy bydła : 704 sztuki, - brucelozy bydła : 430 sztuk 4
- enzootycznej białaczki bydła: 430 sztuk. W chwili obecnej powiat kamiennogórski jest uznany przez Komisję Europejską za urzędowo wolny od gruźlicy, enzootycznej białaczki bydła i brucelozy bydła. W 2011 roku wydano 7 decyzji administracyjnych w tej sprawie dla nowych właścicieli w związku z przepisaniem gospodarstw na dzieci. 1.2. Monitoring pryszczycy. Łącznie pobrano 10 próbek krwi bydła do badań w kierunku pryszczycy. Nie stwierdzono wyników dodatnich. 1.3.Monitoring choroby pęcherzykowej świń. Pobrano 10 próbek. Nie stwierdzono wyników dodatnich. 1.4. Monitoring klasycznego pomoru świń u świń. Pobrano 15 próbek krwi świń. Nie stwierdzono wyników dodatnich. 1.5 Monitoring klasycznego pomoru świń u dzików. Pobrano 20 próbek krwi dzików. Nie stwierdzono wyników dodatnich. 1.6 Monitoring gąbczastej encefalopatii. - Pobrano próbki do badań od padłych w gospodarstwach zwierząt: od bydła 32 próby, od kóz 3 próby, od owiec 1 próba. Nie stwierdzono wyników dodatnich. 1.7. Monitoring skuteczności szczepienia przeciw wściekliźnie lisów wolno żyjących. - Z terenu powiatu pobrano łącznie 24 sztuki odstrzelonych lisów. Nie stwierdzono wyników dodatnich wścieklizny, a skuteczność szczepień przekracza 80%. 1.8. Monitoring salmonelloz drobiu. Prowadzono badania monitoringowe salmonelloz drobiu na fermie drobiu produkującej jaja konsumpcyjne. Badania przeprowadzano okresowo - zgodnie z opracowanym harmonogramem. W badaniach laboratoryjnych otrzymano wszystkie wyniki ujemne. 1.9. Monitoring choroby Aujeszky ego świń Pobrano do badań 74 próbki krwi świń w 32 stadach i wykonano 27 kontroli obrotu zwierząt w gospodarstwach utrzymujących trzodę chlewną. W pobranych próbkach krwi nie stwierdzono wyników dodatnich. Powiatowy Lekarz Weterynarii realizuje program zwalczania choroby Aujeszkyego, w związku z koniecznością uznania powiatu za urzędowo wolny od tej jednostki chorobowej. Realizując powyższy program, w 2011 roku na terenie powiatu kamiennogórskiego wydano 3 decyzje nadające status stada wolnego od choroby Aujeszkyego. Na podstawie kontroli przeprowadzonych w gospodarstwach rolnych oraz biorąc pod uwagę małą ilość wystawionych świadectw zdrowia dla świń w obrocie krajowym, stwierdzono iż zbyt 5
mały procent rolników stosuje się do obowiązujących w tym zakresie przepisów. W związku z tym podejmowano liczne działania informacyjne w tej sprawie. Miały one na celu poinformowanie rolników o ciążących na nich obowiązkach oraz możliwych sankcjach ze strony Inspekcji Weterynaryjnej. Sankcje te mogą dotyczyć zakazu obrotu zwierzętami oraz w sposób pośredni płatności bezpośrednich z ARiMR ( w ramach kontroli krzyżowej). 1.10. Monitoring i zwalczanie wścieklizny. W powiecie kamiennogórskim w roku 2011 realizowano dwukrotnie szczepienia lisów wolno żyjących w okresie wiosennym i jesiennym. W roku sprawozdawczym zaszczepiono przeciwko wściekliźnie 3592 psy. Przeprowadzono 23 obserwacje zwierząt celem wykluczenia wścieklizny po pokąsaniu człowieka i przeprowadzono 49 dochodzeń epizootycznych oraz wydano 23 decyzje w tej sprawie. 1.11. Monitoring i przygotowania do zwalczania influenzy ptaków o wysokiej zjadliwości (HPAI = grypa ptaków). Wiosenny i jesienny okres migracji dzikich ptaków stwarza realne zagrożenie przeniesienia wirusa zjadliwej grypy ptaków (HPAI). W roku 2011 jak w latach poprzednich szczególnym nadzorem objęto także fermę drobiu jaj konsumpcyjnych w Czadrowie. Sprawdzano szczegółowo sposób zabezpieczenia fermy przed możliwością kontaminacji wirusa grypy ptasiej. Analiza zagrożeń wskazuje, że małe, przydomowe hodowle kur na otwartej przestrzeni, z dostępem dzikich ptaków, mogą stanowić zagrożenie wybuchu i rozprzestrzeniania się grypy ptaków. W roku 2011 pobrano 35 próbek kału do badań laboratoryjnych. Wyników dodatnich nie stwierdzono. 1.12. Monitoring w kierunku choroby niebieskiego języka. - Pobrano łącznie 84 próbki krwi od bydła i owiec. Nie stwierdzono wyników dodatnich. - Inspekcja prowadzi również stację monitorowania obecności owadów przenoszących tę chorobę. 1.13. Monitoring w kierunku IBR/IPV i gorączki Q -Pobrano 14 próbek krwi od bydła w 6 stadach.nie stwierdzono wyników dodatnich. III. NADZÓR NAD IDENTYFIKACJĄ I REJESTRACJĄ ZWIERZĄT I WYMOGAMI WZAJEMNEJ ZGODNOŚCI w OBSZARZE IRZ. 1. Kontrola identyfikacji i rejestracji zwierząt. W roku 2011 Inspekcja Weterynaryjna kontrolowała poprawność oznakowania i identyfikowania zwierząt gospodarskich na terenie powiatu. Od 2005 roku typowania gospodarstw do kontroli (oprócz Inspekcji Weterynaryjnej) dokonuje Centrala Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa. Inspekcja Weterynaryjna skrupulatnie dokonywała kontroli w stadach utrzymujących bydło sprawdzając sposób oznakowania zwierząt (kolczyki), paszporty i zapisy w księdze rejestracyjnej stada. 6
Szczegółowa kontrola identyfikacji i rejestracji zwierząt była przeprowadzona w 46 siedzibach stad, gdzie przeprowadzono 52 kontrole, podczas których skontrolowano 662 sztuki bydła, 5 sztuk świń oraz 887 sztuk owiec i kóz. Uwagi o uchybieniach w poszczególnych gospodarstwach zostały przekazane (wraz z protokołami kontroli) do Oddziału Regionalnego Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa we Wrocławiu. W stosunku do 5 gospodarstw wszczęto postępowanie administracyjne i wydano łącznie 9 decyzji, w tym 5 decyzji administracyjnych nakazujących usunięcie uchybień i 4 decyzje uchylające i umarzające postępowanie administracyjne. 2. Kontrola wymogów wzajemnej zgodności (cross compliance) w obszarze identyfikacji i rejestracji zwierząt (obszar A) oraz w obszarze zdrowie publiczne, zdrowie zwierząt i zdrowie roślin. W roku 2011 po raz kolejny przeprowadzano kontrole wymogów wzajemnej zgodności w obszarze identyfikacji i rejestracji zwierząt oraz po raz pierwszy kontrole wymogów wzajemnej zgodności w obszarze zdrowie publiczne, zdrowie zwierząt i zdrowie roślin. Typowanie gospodarstw (siedzib stad) do kontroli w Obszarze A jest realizowane przez Centralę Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa spośród beneficjentów dopłat do produkcji rolnej. Podczas kontroli szczegółowemu sprawdzeniu podlega oznakowanie zwierząt, dokumenty identyfikacyjne zwierząt i księgi rejestracji stad. Typowanie gospodarstw (siedzib stad) do kontroli w Obszarze B jest realizowane przez Powiatowego Lekarza Weterynarii w Kamiennej Górze spośród puli siedzib stad wytypowanych do kontroli w Obszarze A w ilości 1/3 tych gospodarstw. Podczas kontroli szczegółowemu sprawdzeniu podlega nadzór nad pozyskiwaniem, przechowywaniem, obrotem i stosowaniem środków żywienia zwierząt, kontrola dokumentacji w zakresie prowadzenia produkcji pierwotnej w zakresie produkcji roślinnej (kontrola dokumentacji stosowania środków ochrony roślin, nawożenia i występowania szkodników roślin) i zwierzęcej (dokumentację leczenia zwierząt, zgłaszania chorób zwierząt, stosowania środków leczniczych niedozwolonych). Szczegółowa kontrola wymogów wzajemnej zgodności w obszarze identyfikacji i rejestracji zwierząt (Obszar A) była przeprowadzona w 17 siedzibach stad, gdzie przeprowadzono 17 kontroli, podczas których skontrolowano 320 sztuk bydła, 102 sztuki owiec, 23 sztuki kóz oraz 128 sztuk świń. W trzech przypadkach kontroli wykazano w raportach do ARiMR nieprawidłowości dotyczące obszaru identyfikacji i rejestracji zwierząt, co może skutkować ograniczeniem wysokości dopłat bezpośrednich dla beneficjentów. Szczegółową kontrolę wymogów wzajemnej zgodności w obszarze zdrowie publiczne, zdrowie zwierząt i zdrowie roślin (Obszar B) przeprowadzono w 4 siedzibach stad nieprawidłowości nie stwierdzono. IV. NADZÓR NAD WARUNKAMI UTRZYMYWANIA ZWIERZĄT GOSPODARSKICH DOBROSTANEM ZWIERZĄT. Prowadzono kontrole gospodarstw utrzymujących zwierzęta pod względem dobrostanu zwierząt oraz raportowano o przeprowadzonych kontrolach gospodarstw utrzymujących zwierzęta. W roku 2011 kontroli poddano 26 stad utrzymujących bydło, 6 stad utrzymujących świnie, 9 stad utrzymujących koniowate, 1 stado utrzymujące owce, 1 stado utrzymujące kozy i 1 fermę kur niosek jaj konsumpcyjnych. W wyżej wymienionych podmiotach przeprowadzono łącznie 48 kontroli utrzymania zwierząt i 2 kontrole dobrostanu zwierząt w transporcie. 7
Biorąc pod uwagę powyższe, nadzór nad dobrostanem zwierząt ukierunkowany był głównie na kontrole gospodarstw utrzymujących zwierzęta gospodarskie w celu umieszczania na rynku tych zwierząt, lub produktów pochodzących z tych lub od tych zwierząt. Powiatowy Lekarz Weterynarii w Kamiennej Górze dopuścił jeden środek transportu do przewozu zwierząt na okres poniżej 8 godzin. W stosunku do 3 gospodarstw utrzymujących zwierzęta wszczęto postępowania administracyjne oraz wydano 2 decyzje nakazujące usunięcie uchybień dotyczących minimalnych warunków utrzymywania zwierząt i jedną decyzję umarzające postępowanie administracyjne. V. NADZÓR NAD WYTWARZANIEM, OBROTEM I STOSOWANIEM ŚRODKÓW ŻYWIENIA ZWIERZĄT. W roku 2011 nadzorem Powiatowego Lekarza Weterynarii w Kamiennej Górze objęte były 3 podmioty zajmujące się magazynowaniem i dystrybucją pasz oraz dodatków paszowych. W trakcie roku wykonano 12 kontroli okresowych i bieżących tych podmiotów wydając jedną decyzję administracyjną nakazującą usunięcie stwierdzonych uchybień. Stan sanitarny pomieszczeń magazynowych oraz pochodzenie i sposób przetrzymywania pasz i dodatków paszowych nie budzi większych zastrzeżeń. Większość wspominanych podmiotów prowadzi działalność związaną z dystrybucją pasz jako działalność dodatkową. Obrót paszami przemysłowymi na terenie powiatu kamiennogórskiego jest znikomy. Zwierzęta żywione są głównie tzw. paszami gospodarskimi, a wynika to z uwarunkowań ekonomicznych. W roku 2011 zgodnie z Planem Urzędowej Kontroli Pasz na rok 2011 ustalonym przez Główny Inspektorat Weterynarii wykonano kontrolę w dziesięciu procentach gospodarstw stosujących środki żywienia zwierząt w swoich gospodarstwach (gospodarstwa utrzymujące zwierzęta) oraz w jednym procencie producentów materiałów paszowego (uprawy zbóż, roślin okopowych, pasz objętościowych przeznaczonych na paszę dla bydła). Łącznie kontrole przeprowadzono w 40 gospodarstwach. Uchybienia stwierdzono w 19 gospodarstwach natomiast w odniesieniu do 13 gospodarstw wydano decyzje administracyjne nakazujące usunięcie uchybień w zakresie higieny pasz. Zwracano uwagę, czy w żywieniu zwierząt stosowane są dopuszczone środki żywienia zwierząt, sprawdzano stan sanitarny i higieniczny pomieszczeń oraz urządzeń służących do zadawania pasz. Zwracano dużą uwagę na prowadzenie dokumentacji w zakresie tzw. produkcji pierwotnej pasz w gospodarstwie (rejestry wymagane przepisami prawa polskiego i UE). W roku 2011 kontrolowano dwa podmioty zajmujące się zarobkowym przewozem środków żywienia zwierząt. W roku 2011 w dalszym ciągu realizowano krajowy program urzędowej kontroli środków żywienia zwierząt w zakresie nadzoru Inspekcji Weterynaryjnej i Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych. Łącznie w ramach tego programu pobrano 29 próbek środków żywienia zwierząt do badań w kierunku salmonellozy, zawartości przetworzonego białka zwierzęcego, metali ciężkich, pestycydów chloroorganicznych, amprolium (wyróżniki bezpieczeństwa pasz i żywności), zawartości roślin genetycznie zmodyfikowanych, zawartości deklarowanych dodatków w mieszankach paszowych (badanie jakości handlowej) Od dnia 1 stycznia 2006 roku obowiązuje rozporządzenie (WE) Nr 183/2005 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 12 stycznia 2005 roku ustanawiające 8
wymagania dotyczące higieny pasz. Powiatowy Lekarz Weterynarii w Kamiennej Górze przekazywał w dalszym ciągu informacje o konieczności rejestracji gospodarstw oraz o obowiązku składania oświadczeń zgodnie z powyższym rozporządzeniem o spełnieniu wymagań w zakresie prawa paszowego. Akcja uświadamiania rolników była wspierana przez Biuro Powiatowe Ośrodka Doradztwa Rolniczego, Biuro Powiatowe AR i MR, sołtysów itp. Wszystkie podmioty paszowe (gospodarstwa), które nie dokonały zgłoszenia oraz nie złożyły oświadczenia do Powiatowego Lekarza Weterynarii działają na rynku pasz w sposób nieprawny, a stwierdzenie podczas kontroli (IW, AR i MR) faktu braku zgłoszenia w formie oświadczenia (o spełnieniu wymagań) może skutkować pomniejszeniem płatności bezpośrednich dla beneficjentów. Na licznych spotkaniach uświadamiano rolników, że przepisy regulujące obszar środków żywienia zwierząt stanowią jeden ciąg przepisów z obszaru prawa żywnościowego w myśl zasady od wideł do widelca, a nawet można stwierdzić, że od czynności związanych z uprawą roli (czynności agrotechnicznych nawożenia przedsiewnego, posiewnego, oprysków). Przekazywano rolnikom informacje, że obszar prawa środków żywienia zwierząt i tzw. produkcji pierwotnej regulują liczne przepisy tj: 1. Ustawa z dnia 22 lipca 2006 roku o paszach, z przepisami wykonawczymi do tej ustawy, 2. Rozporządzenie (WE) nr 178/2002 Parlamentu Europejskiego i Rady z 28 stycznia 2002 r. ustanawiające ogólne zasady i wymagania prawa żywnościowego, powołujące Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności i ustanawiające procedury w zakresie bezpieczeństwa żywności, 3. Rozporządzenie (WE) nr 852/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 29 kwietnia 2004 r. w sprawie higieny środków spożywczych, 4. Rozporządzenie (we) nr 853/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 29 kwietnia 2004 r. ustanawiające szczególne przepisy dotyczące higieny w odniesieniu do żywności pochodzenia zwierzęcego. 5. Rozporządzenie (WE) nr 854/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 29 kwietnia 2004 r. ustanawiające szczególne przepisy dotyczące organizacji urzędowych kontroli w odniesieniu do produktów pochodzenia zwierzęcego przeznaczonych do spożycia przez ludzi, 6. Rozporządzenie (WE) nr 882/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 29 kwietnia 2004r. w sprawie kontroli urzędowych przeprowadzanych w celu sprawdzenia zgodności z prawem paszowym i żywnościowym oraz regułami dotyczącymi zdrowia zwierząt i dobrostanu zwierząt. VI. NADZÓR NAD PODMIOTAMI, O KTÓRYCH MOWA W ART. 1 USTAWY Z DNIA 11 MARCA 2004 ROKU O OCHRONIE ZDROWIA ZWIERZĄT ORAZ ZWALCZANIU CHORÓB ZAKAŹNYCH ZWIERZĄT (DZ.U. NR 69, POZ. 625) TJ: 1. Nadzór nad podmiotami zajmującymi się sztucznym unasienianiem zwierząt. 2. Nadzór nad podmiotami zajmującymi się naturalnym kryciem zwierząt (punkty kopulacyjne). 3. Nadzór nad lecznictwem zwierząt. 4. Nadzór nad podmiotami utrzymującymi zwierzęta akwakultury. 5. Nadzór nad podmiotami zajmującymi się zbieraniem, transportowaniem, przechowywaniem ubocznych produktów pochodzenia zwierzęcego 9
nieprzeznaczonych do spożycia przez ludzi, dalej zwanych ubocznymi produktami pochodzenia zwierzęcego. 6. Nadzór nad obrotem zwierzętami i wprowadzaniem zwierząt do handlu. Ad.1 Nadzór nad podmiotami zajmującymi się sztucznym unasienianiem zwierząt. W 2011 roku na terenie powiatu kamiennogórskiego funkcjonowały cztery podmioty zajmujące się sztucznym unasienianiem zwierząt (bydło, świnie). Wszystkie podmioty były kontrolowane w zakresie przestrzegania warunków weterynaryjnych odnośnie higieny materiału biologicznego zgodnie z Rozporządzeniem z dnia 11 marca 2003 roku w sprawie szczegółowych warunków weterynaryjnych wymaganych przy prowadzeniu produkcji, pozyskiwaniu, konserwacji, obróbce, przechowywaniu wprowadzaniu do obrotu lub wykorzystywaniu materiału biologicznego (Dz. U. Nr 61, poz. 542 z 2003 roku). Przeprowadzono łącznie 4 kontrole. Jeden z podmiotów zgłosił z dniem 31.12.2011 rezygnację z prowadzenia działalności w zakresie sztucznego unasieniania zwierząt. Ad.2 Nadzór nad podmiotami zajmującymi się naturalnym kryciem zwierząt (punkty kopulacyjne). W roku 2011 funkcjonowały na terenie powiatu 4 punkty kopulacyjne zwierząt na których utrzymywane były ogiery. Reproduktory były kontrolowane w zakresie ich zdrowia (kontrola orzeczeń lekarsko - weterynaryjnych), a także spełnienia warunków weterynaryjnych w punkcie kopulacyjnym. Wszystkie punkty kopulacyjne były kontrolowane celem wyegzekwowania przepisów Rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 22 czerwca 2004 roku w sprawie szczegółowych wymagań weterynaryjnych dla prowadzenia punktu kopulacyjnego. Ad.3 Nadzór nad lecznictwem zwierząt (art. 8 ust.2 ustawy z dnia 11 marca 2004 roku o ochronie zdrowia zwierząt oraz zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt (Dz.U. Nr 69, poz. 625 z 2004 roku z późn. zm.) Na terenie powiatu kamiennogórskiego w roku 2011 funkcjonowały 4 podmioty zajmujące się lecznictwem zwierząt. W trakcie przeprowadzanych okresowych i doraźnych kontroli zakładów leczenia zwierząt zwracano w szczególności uwagę na następujące zagadnienia: - obsadę personalną lecznic /uprawnienia zawodowe/, - prowadzenie dokumentacji, - przechowywanie biopreparatów /surowic, szczepionek/ oraz leków. Lekarze wyznaczeni do wykonywania czynności w imieniu powiatowego lekarza weterynarii byli wielokrotnie w ciągu roku kontrolowani na okoliczność wywiązywania się z powierzonych im obowiązków zawartych w upoważnieniach i wyznaczeniach. Ad.4 Podmioty utrzymujące zwierzęta akwakultury (art. 1 pkt.1 pkt. p ustawy o ochronie zdrowia zwierząt oraz zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt ) Na terenie powiatu zarejestrowano łącznie 8 obiektów, które prowadzą działalność nadzorowaną - podlegającą rejestracji, w niżej określonych rodzajach działalności: 10
- inne niż przedsiębiorstwa produkcyjne sektora akwakultury, w których zwierzęta wodne są utrzymywane bez zamiaru umieszczania ich na rynku, - łowiska typu wpuść i złów - przedsiębiorstwa produkcyjne sektora akwakultury, które umieszczają na rynku zwierzęta akwakultury wyłącznie w celu spożycia przez ludzi, w zakresie określonym w art. 1 ust.3 lit.c rozporządzenia (WE) nr 853/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 29 kwietnia 2004 roku ustanawiającego szczegółowe przepisy dotyczące higieny w odniesieniu do żywności pochodzenia zwierzęcego zwanego dalej rozporządzeniem nr 853/2004. Wszystkie w/w podmioty akwakultury zastały zobligowane do spełnienia wymagań określonych w Rozporządzeniu Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 14 października 2008 roku w sprawie szczegółowych wymagań weterynaryjnych dla prowadzenia działalności w zakresie sektora akwakultury oraz wdrażania procedur w ramach tzw. kontroli wewnętrznej tj. samokontroli właścicielskiej, która jest weryfikowana przez urzędowe kontrole wykonywane przez Inspekcję Weterynaryjną. Ad.5 Podmioty zajmujące się zbieraniem, transportowaniem, przechowywaniem ubocznych produktów pochodzenia zwierzęcego nieprzeznaczonych do spożycia przez ludzi, dalej zwanych ubocznymi produktami pochodzenia zwierzęcego. Na terenie powiatu funkcjonuje jeden zakład pośredni uprawniony do podejmowania i przyjmowania materiału kategorii pierwszej. Podmiot zajmuje się zbieraniem, czasowym przechowywaniem i przekazywaniem do zakładu utylizacyjnego zwłok drobnych zwierząt (lisy, psy, koty, drób, sarny itp.) oraz tzw. SRM ów (odpadów poubojowych pozyskanych od bydła, owiec, kóz) pochodzących od zwierząt, które są poddawane ubojowi gospodarskiemu na terenie gospodarstw rolnych. Dzięki temu podmiotowi stan bezpieczeństwa sanitarnego powiatu kamiennogórskiego i ościennych powiatów w powyższym zakresie należy ocenić jako zadawalający. Jednak wielu hodowców owiec i kóz wykonujących uboje domowe w gospodarstwach nie zgłasza zamiaru uboju do Powiatowego Lekarza Weterynarii i nie przekazuje pozyskanych ubocznych produktów pochodzenia zwierzęcego (SRM) do podmiotu uprawnionego do ich odbioru. W roku 2011 na terenie powiatu kamiennogórskiego przekazano 12 zawiadomień do prokuratury. Ad.6 Nadzór nad obrotem zwierzętami i wprowadzaniem zwierząt do handlu. W roku 2011 Powiatowy Lekarz Weterynarii w Kamiennej Górze wydał dwa świadectwa zdrowia dla bydła przewożonego do Republiki Czeskiej. Po sprawdzeniu warunków dotyczących stanu zdrowia przewożonych zwierząt, ich statusu epizootycznego i warunków związanych z transportem, dokonano certyfikacji transportu wydając świadectwa zdrowia na przewóz bydła. 11