Karta Nauczyciela Prawo pracy Awans Płace Urlopy Czas pracy ZFŚS Listopad 2014, nr 42 ISSN 2083-1412 Temat numeru Zaliczenie pracy w gospodarstwie rolnym do pracowniczego stażu pracy... str. 10 Term inarz zadań na listopad 2014 roku Zadania kadrowo-płacowe... str. 2 Zadania dyrektora... str. 4 Aktualności Zamiast druków papierowych będą e-zwolnienia lekarskie... str. 6 W 2015 roku wzrost płacy minimalnej o 70 zł brutto... str. 6 Kosztowne plany rządu dla polskiej oświaty... str. 7 Kontrole w oświacie Na L4 nie można wykonywać żadnej działalności zarobkowej... str. 8 Dokumenty Świąteczne paczki, bony i talony z ZFŚS... str. 22 Praktyczne narzędzia Warunki zaliczenia pracy na roli do stażu pracy niezbędnik kadrowy... str. 41 Eksperci doradzają Awans zawodowy Stopień awansu otrzymany w jednej szkole ma skutek także w innych miejscach pracy... str. 30 Zatrudnianie i zwalnianie Nauczyciel języka obcego w szkole specjalnej bez dodatkowych kwalifikacji... str. 30 Odprawa emerytalna także dla nauczyciela zatrudnionego na zastępstwo... str. 31 Zakres obowiązków pomocy nauczyciela ustala dyrektor... str. 32 Urlopy i czas pracy Czas trwania godziny karcianej zależy od rodzaju prowadzonych zajęć... str. 32 Podczas urlopu ojcowskiego można pracować w innej szkole... str. 33 Przy 4-dniowym tygodniu pracy za pracę w 5. dzień należy się wynagrodzenie... str. 34 Świadczenia socjalne Były pracownik, bez względu na podstawę zatrudnienia, ma prawo do ZFŚS... str. 35 Wynagrodzenia i dodatki Zajęcia opiekuńcze w ramach godzin karcianych nie są dodatkowo płatne... str. 35 Dodatek wiejski przy zatrudnieniu na co najmniej pół etatu... str. 36 Podwyżka musi się mieścić w kategorii zaszeregowania... str. 37 Pracownicy niepedagogiczni Zmiana nazwiska w dokumentacji pracowniczej musi być udokumentowana... str. 39 Zwolnienia na stawienie się w sądzie nie uwzględnia się w świadectwie pracy... str. 40 Skorzystaj z bezpłatnych, telefonicznych konsultacji prawnych. Najbliższe dyżury: 5 i 19 listopada w godz. 8.00 10.00, pod numerem tel. 22 318 07 47
Listopad to dobry moment na przygotowania do przedświątecznej działalności socjalnej. Z odpowiednim wyprzedzeniem trzeba bowiem ogłosić o rodzajach świadczeń, które będą przyznawane z funduszu socjalnego, i wskazać osobom uprawnionym sposób i termin dokumentowania sytuacji socjalnej oraz składania wniosków. Trzeba pamiętać o powiadomieniu także osób niepracujących w szkole emerytów, rencistów i innych uprawnionych do ZFŚS w danej szkole. W celu usprawnienia obsługi wniosków można zaś powołać komisję socjalną. Tu jednak należy zwrócić uwagę na to, aby w skład komisji powołać przedstawicieli związków zawodowych, w przeciwnym razie, mimo współdziałania z komisją, dyrektor musiałby bowiem uzgadniać także swoje decyzje socjalne z przedstawicielami związków, a to znacznie wydłużyłoby i sformalizowałoby proces przyznawania świadczeń socjalnych. Na każdym etapie prowadzenia przedświątecznej działalności socjalnej należy pamiętać o stosowaniu kryterium socjalnego jego pominięcie może mieć dotkliwe finansowo konsekwencje (szczegóły na str. 22). W tym wydaniu uwadze Państwa polecam także tekst o zasadach zaliczania pracy w gospodarstwie rolnym do pracowniczego stażu pracy. Nie jest to bowiem łatwe zadanie, gdyż przepisy dotyczące wymagań, które musiała spełniać praca i samo gospodarstwo zmieniały się na przestrzeni lat. Wybór odpowiednich regulacji prawnych do danego przypadku może być zatem utrudniony, dlatego polecam wskazówki naszego eksperta str. 10. Życzę Państwu przyjemnej lektury Agnieszka Rumik redaktor naczelna, radca prawny specjalizujący się w prawie oświatowym Nasi eksperci: Małgorzata Celuch wicedyrektor zespołu szkół, czynny egzaminator, autor narzędzi pomocnych w pracy dyrektora Dariusz Dwojewski doradca prawny, wykładowca na kursach, szkoleniach i studiach podyplomowych z zakresu prawa oświatowego Anna Kalińska dyrektor Wydziału Strategii i Nadzoru Pedagogicznego Kuratorium Oświaty w Warszawie Agnieszka Kosiarz specjalista prawa oświatowego, wieloletni pracownik Ministerstwa Edukacji Narodowej Małgorzata Krajewska dyrektor biura finansów oświaty dla dzielnicy m.st. Warszawy Patryk Kuzior doktor nauk prawnych, współautor komentarza do ustawy o systemie oświaty Agata Piszko prawnik, wieloletni kierownik wydziału oświaty w jednostce samorządu terytorialnego Agnieszka Rumik radca prawny, autor publikacji z zakresu prawa oświatowego, doradca dyrektorów szkół i nauczycieli Anna Trochimiuk prawnik, specjalista prawa oświatowego, autor publikacji z zakresu prawa oświatowego Leszek Zaleśny ekspert w dziedzinie prawa oświatowego, członek zarządu OSKKO
SPIS TREŚCI Terminarz zadań Zadania kadrowo-płacowe... str. 2 Zadania dyrektora... str. 4 Aktualności kadrowe Zamiast druków papierowych będą e-zwolnienia lekarskie... str. 6 W 2015 roku wzrost płacy minimalnej o 70 zł brutto... str. 6 Kosztowne plany rządu dla polskiej oświaty... str. 7 Kontrole w oświacie Na L4 nie można wykonywać żadnej działalności zarobkowej... str. 8 Temat numeru Zaliczenie pracy w gospodarstwie rolnym do pracowniczego stażu pracy... str. 10 Dokumenty Świąteczne paczki, bony i talony z ZFŚS... str. 22 Eksperci doradzają Stopień awansu otrzymany w jednej szkole ma skutek także w innych miejscach pracy... str. 30 Nauczyciel języka obcego w szkole specjalnej bez dodatkowych kwalifikacji... str. 30 Odprawa emerytalna także dla nauczyciela zatrudnionego na zastępstwo... str. 31 Zakres obowiązków pomocy nauczyciela ustala dyrektor... str. 32 Czas trwania godziny karcianej zależy od rodzaju prowadzonych zajęć... str. 32 Podczas urlopu ojcowskiego można pracować w innej szkole... str. 33 Przy 4-dniowym tygodniu pracy za pracę w 5. dzień należy się wynagrodzenie... str. 34 Były pracownik, bez względu na podstawę zatrudnienia, ma prawo do ZFŚS... str. 35 Zajęcia opiekuńcze w ramach godzin karcianych nie są dodatkowo płatne... str. 35 Dodatek wiejski przy zatrudnieniu na co najmniej pół etatu... str. 36 Podwyżka musi się mieścić w kategorii zaszeregowania... str. 37 Stawkę za kilometr podróży służbowej ustala dyrektor szkoły... str. 38 Zmiana nazwiska w dokumentacji pracowniczej musi być udokumentowana... str. 39 Zwolnienia na stawienie się w sądzie nie uwzględnia się w świadectwie pracy... str. 40 Praktyczne narzędzia Warunki zaliczenia pracy na roli do stażu pracy - niezbędnik kadrowy... str. 41 Listopad 2014 1
TERMINARZ Terminarz zadań na listopad 2014 r. ZADANIA KADROWO-PŁACOWE Termin: do 5 listopada Mija termin wpłacenia składek na: art. 32 i art. 47 ust. 1 pkt 2 ustawy 1) ubezpieczenie społeczne, z 13 października 1998 r. o systemie 2) ubezpieczenie zdrowotne, ubezpieczeń społecznych (tekst jedn.: 3) Fundusz Pracy, Dz.U. z 2013 r. poz. 1442); art. 107 4) Fundusz Gwarantowanych Świadczeń ustawy z 20 kwietnia 2004 r. o promocji Pracowniczych zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (tekst jedn.: Dz.U. z 2013 r. poz. 674), art. 30 ust. 1 ustawy z 13 lipca 2006 r. o ochronie roszczeń pracowniczych w razie niewypłacalności pracodawcy (Dz.U. z 2014 r. poz. 272) Termin: do 10 listopada Złożenie sprawozdania dotyczącego art. 90 ust. 4 ustawy o systemie oświaty liczby uczniów związanych z dotacją dla szkół niepublicznych Termin: do 10 listopada Złożenie miesięcznych sprawozdań 3, załącznik nr 44 do rozporządzenia budżetowych: Ministra Finansów z 16 stycznia Rb-27S z wykonania planu 2014 r. w sprawie sprawozdawczości dochodów budżetowych jednostki budżetowej (Dz.U. z 2014 r. poz. 119) samorządu terytorialnego, Rb-28S (dotyczy sjb.) z wykonania planu wydatków budżetowych jednostki samorządu terytorialnego Termin: do 20 listopada Wpłata zryczałtowanego podatku art. 38 ust. 1 i art. 42 ust. 1 ustawy od osób fizycznych za październik z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz.U. z 2012 r. poz. 361 ze zm.) 2 Zamów roczną prenumeratę. Skorzystaj z 10% rabatu 22 518 29 29 cok@wip.pl
TERMINARZ Termin: do 20 listopada Złożenie do zarządu PFRON informacji art. 21 ust. 2f ustawy z 27 sierpnia 1997 r. miesięcznych o zatrudnieniu, kształceniu o rehabilitacji zawodowej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (Dz.U. lub o działalności na rzecz osób niepełnosprawnych INF-1 z 2011 r. nr 127, poz. 721 ze zm.); załącznik nr 1 do rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 20 grudnia 2012 r. w sprawie określenia wzorów miesięcznych i rocznych informacji o zatrudnieniu, kształceniu lub o działalności na rzecz osób niepełnosprawnych (Dz.U. z 2013 r. poz. 33) Termin: do 30 listopada Złożenie wniosku do organu 6 ust. 2 rozporzą dzenia Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z 29 marca prowadzącego o środki na doskonale nie zawodowe nauczycieli 2002 r. w sprawie sposobu podziału środków na wspieranie doskonalenia zawodowego nauczycieli pomiędzy budżety poszczególnych wojewodów, form doskonalenia zawodowego dofinansowywanych ze środków wyodrębnionych w budżetach organów prowadzących szkoły, wojewodów, ministra właściwego do spraw oświaty i wychowania oraz szczegółowych kryteriów i trybu przyznawania tych środków (Dz.U. z 2002 r. nr 46, poz. 430); art. 70a ustawy Karta Nauczyciela Termin: do około 30 listopada Przygotowanie ostatecznej wersji budżetu szkoły na następny rok kalendarzowy oświaty; art. 39 ust. 1 pkt 5 ustawy o systemie (budżetowy), po zaopiniowaniu przez art. 249 ust. 3 ustawy z 27 sierpnia radę szkoły 2009 r. o finansach publicznych (tekst jedn.: Dz.U. z 2013 r. poz. 885 ze zm.) Listopad 2014 3
TERMINARZ ZADANIA DYREKTORA Termin: przed 11 listopada Dopilnowanie organizacji uroczystości Program Wychowawczy Szkoły szkolnych związanych z obchodami Święta Niepodległości Termin: do 30 listopada Przeprowadzenie okresowej kontroli pole gającej na sprawdzeniu stanu technicznego: 1) elementów budynków, budowli i instalacji narażonych na szkodliwe wpływy atmosferyczne i niszczące działania czynników występujących podczas użytkowania obiektów; 2) instalacji i urządzeń służących ochronie środowiska; 3) instalacji gazowych oraz przewodów kominowych; w przypadku budynków o powierzchni zabudowy przekraczającej 2000 m 2 oraz innych obiektów budowlanych o powierzchni dachu przekraczającej 1000 m 2 art. 62 ust. 1 pkt 3 ustawy z 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (tekst jedn.: Dz.U. z 2013 r. poz. 1409 ze zm.) Termin: do 30 listopada Przygotowanie i przesłanie do OKE listęyuczniów przystępujących do sprawdzianu i egzaminu gimnazjalnego 41 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia MEN z 30 kwietnia 2007 r. w sprawie warunków i sposobu oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów i słuchaczy oraz przeprowadzania sprawdzianów i egzaminów w szkołach publicznych (Dz.U. nr 83, poz. 562 ze zm.) Termin: 30 listopada Dopilnowanie organizacji uroczystości Program Wychowawczy Szkoły związanych z andrzejkami, jeśli zostały zaplanowane 4 Zamów roczną prenumeratę. Skorzystaj z 10% rabatu 22 518 29 29 cok@wip.pl
TERMINARZ Termin: listopad Przeprowadzenie przeglądu budynku 3 ust. 1 rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z 31 grudnia szkolnego i terenu wokół szkoły, jeśli nie został przeprowadzony w październiku, i zlecenie przygotowania do sezogieny w publicznych i niepublicznych 2002 r. w sprawie bezpieczeństwa i hinu zimowego szkołach i placówkach (Dz.U. z 2003 r. nr 6, poz. 69 ze zm.) Termin: przed organizowanym wypoczynkiem (można to zrobić po 1 października) Zgłoszenie kuratorowi oświaty organizacji wypoczynku zimowego, jeżeli szkoła będzie takim organizatorem 6 rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z 21 stycznia 1997 r. w sprawie warunków, jakie muszą spełniać organizatorzy wypoczynku dla dzieci i młodzieży szkolnej, a także zasad jego organizowania i nadzorowania (Dz.U. z 1997 r. nr 12, poz. 67 ze zm.) Termin: według harmonogramu Wzięcie udziału w komisjach awansu art. 9b ust. 3a ustawy Karta Nauczyciela zawodowego dla nauczycieli ubiegających się o stopień nauczyciela mianowanego i dyplomowanego dla nauczycieli, którzy złożyli wnioski do 31 października Termin: raz w miesiącu Zebranie informacji o niespełnianiu obowiązku szkolnego, nauki lub rocznego art. 19, art. 20 ustawy o systemie oświaty przygotowania przedszkolnego. W razie potrzeby wysłanie upomnienia do rodziców/prawnych opiekunów. Agnieszka Rumik radca prawny, specjalista prawa oświatowego Listopad 2014 5
AKTUALNOŚCI Zamiast druków papierowych będą e-zwolnienia lekarskie Jeżeli planowane zmiany przepisów wejdą w życie, to pracownicy nie będą musieli pilnować, aby dostarczyć do pracodawcy na czas zwolnienie lekarskie. Będzie bowiem ono automatycznie przekazywane na elektroniczną skrzynkę podawczą ZUS, a następnie elektroniczne zwolnienie trafi do szkoły. Projekt ustawy z 24 września 2014 r. o zmianie ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa przewiduje wprowadzenie zmian w zakresie wystawiania zaświadczeń lekarskich o czasowej niezdolności do pracy. Po zmianie przepisów dowodami stwierdzającymi czasową niezdolność do pracy z powodu choroby przy ustalaniu prawa do zasiłków i ich wysokości powinny być zarówno: zaświadczenia lekarskie wystawiane w formie dokumentu elektronicznego, jak i kopie zaświadczeń lekarskich (wydruk zaświadczenia lekarskiego) oraz pisemne zwolnienie lekarskie wystawione na formularzu wydrukowanym z systemu w sytuacji gdy lekarz nie będzie miał dostępu do internetu. Regułą będą te pierwsze, kolejne będą zarezerwowane dla pracodawców, którzy nie odprowadzali składek za więcej niż 5 osób, natomiast ostatnie będą zarezerwowane na sytuacje, kiedy lekarz nie będzie miał dostępu do Internetu, np. wizyty domowe. Przez jakiś czas będą jeszcze równolegle funkcjonować aktualnie obowiązujące druki. Nowe rozwiązania mają wejść w życie z początkiem 2015 roku. ŹRÓDŁO: Projekt ustawy z 24 września 2014 r. o zmianie ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa. Marta Dawidziuk specjalista prawa pracy W 2015 roku wzrost płacy minimalnej o 70 zł brutto Od stycznia 2015 roku minimalne wynagrodzenie za pracę dla pracownika zatrudnionego w pełnym wymiarze czasu pracy wyniesie 1.750 zł brutto. W pierwszym roku pracy pracownik otrzyma nie mniej niż 80% tej kwoty, czyli 1.400 zł. Przy czym w skład minimalnego wynagrodzenia nie wchodzi jedynie pensja zasadnicza, ale także inne jej składniki. Jeżeli pracownik jest zatrudniony w niepełnym miesięcznym wymiarze czasu pracy, wysokość minimalnego wynagrodzenia ustala się w kwocie proporcjonalnej 6 Zamów roczną prenumeratę. Skorzystaj z 10% rabatu 22 518 29 29 cok@wip.pl
AKTUALNOŚCI do liczby godzin pracy, przypadającej do przepracowania przez pracownika w danym miesiącu. Do obliczenia wysokości wynagrodzenia pracownika przyjmuje się przysługujące pracownikowi składniki wynagrodzenia i inne świadczenia wynikające ze stosunku pracy, zaliczone, według zasad statystyki zatrudnienia i wynagrodzeń określonych przez Główny Urząd Statystyczny, do wynagrodzeń osobowych. PODSTAWA PRAWNA: art. 6, art. 7, art. 8 ustawy z 10 października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę (Dz.U. z 2002 r. nr 200, poz. 1679 ze zm.), rozporządzenie Rady Ministrów z 15 września 2014 r. w sprawie wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę w 2015 roku (Dz.U. z 2014 r. poz. 1220). Anna Trochimiuk prawnik, specjalista prawa oświatowego Kosztowne plany rządu dla polskiej oświaty Jednym z punktów na oświatowej liście rządu jest likwidacja śmieciowego jedzenia w szkołach, tworzenie nowych żłobków i przedszkoli oraz odbudowa szkolnictwa zawodowego. Szkoły będą mogły także otrzymać 50% dofinansowania do szkolnego monitoringu. Oświatowe plany rządu na najbliższe lata to: Zapewnienie w 2015 roku bezpłatnych podręczników do drugich i czwartych klas szkół podstawowych oraz pierwszych klas gimnazjów. Zaopatrzenie do 2017 roku w bezpłatne podręczniki i ćwiczenia wszystkich klas szkół podstawowych i gimnazjalnych. Likwidacja tzw. śmieciowego jedzenia w szkołach od 1 września 2015 r. Wspieranie tworzenia przyzakładowych żłobków i przedszkoli w ramach pieniędzy z Europejskiego Systemu Społecznego i specjalnego systemu ulg z podatku CIT. Rząd przeznaczy na ten cel ponad 2 mld zł. Możliwość decydowania przez organy prowadzące w porozumieniu z rodzicami o zakresie monitoringu w szkołach. Budżet państwa dofinansuje ten projekt do wysokości 50% kosztu zakupu instalacji monitoringu. Pozostałe 50% zapewnią samorządy. Program ma działać od początku 2016 roku. Wdrażanie programu odbudowy szkolnictwa zawodowego. Będzie on realizowany we współpracy z przedsiębiorcami. Dzięki temu młodzi ludzie będą mogli uzyskać solidne, ogólne wykształcenie, konkretne kwalifikacje, ale też będzie im łatwiej znaleźć pracę po ukończeniu studiów. ŹRÓDŁO: Strona internetowa Ministerstwa Edukacji Narodowej. Listopad 2014 7
KONTROLE W OŚWIACIE Na L4 nie można wykonywać żadnej działalności zarobkowej Opis sytuacji: Sekretarka szkoły jest zatrudniona w pełnym wymiarze na podstawie umowy o pracę oraz dodatkowo ma umowę zlecenia jako koordynator projektu unijnego. W ramach tego zlecenia pracownica ma wykonywać obowiązki przez 20 godzin tygodniowo, co robi po godzinach pracy w szkole. Obecnie dostarczyła do szkoły zwolnienie lekarskie. Czy w związku z tym może w czasie zwolnienia wykonywać obowiązki wynikające z umowy zlecenia? Pracownica zwróciła się do dyrekcji z prośbą o poradę w tej sprawie, ale nie jesteśmy pewni rozwiązania. Natychmiastowa utrata prawa do zasiłku chorobowego Ubezpieczony wykonujący w okresie orzeczonej niezdolności do pracy pracę zarobkową lub wykorzystujący zwolnienie od pracy w sposób niezgodny z celem tego zwolnienia traci prawo do zasiłku chorobowego za cały okres tego zwolnienia. Oznacza to, że pracownik przebywający na zwolnieniu lekarskim nie może wykonywać żadnej działalności zarobkowej, bez względu na jej podstawę prawną, tj. także na podstawie umów cywilnoprawnych. Nie ma znaczenia, że praca nie szkodzi zdrowiu Obecnie wykonywanie (każdej) pracy zarobkowej, niezależnie od jej wpływu na stan zdrowia ubezpieczonego, stanowi samodzielną przesłankę utraty prawa do zasiłku chorobowego (wyrok Sądu Najwyższego z 25 kwietnia 2013 r., I UK 606/2012). W orzecznictwie Sądu Najwyższego ukształtowany jest pogląd, że pracą zarobkową, której wykonywanie w okresie orzeczonej niezdolności do pracy powoduje utratę prawa do zasiłku chorobowego, jest każda aktywność zmierzająca do osiągnięcia zarobku, w tym pozarolnicza działalność gospodarcza, choćby nawet polegająca na czynnościach nieobciążających w istotny sposób organizmu osoby pozostającej na zwolnieniu lekarskim (wyrok Sądu Najwyższego z 5 kwietnia 2005 r., I UK 370/2004, OSNP 2005, nr 21, poz. 342; z 14 grudnia 2005 r., III UK 120/2005, OSNP 2006, nr 21 22, poz. 338). Jedynie sporadyczna, incydentalna, wymuszona okolicznościami aktywność zawodowa (np. udział w posiedzeniach rady nadzorczej spółdzielni mieszkaniowej) może usprawiedliwiać zachowanie prawa do zasiłku chorobowego (wyroki Sądu Najwyższego z 9 października 2006 r., II UK 44/2006, OSNP 2007, nr 19 20, poz. 295 oraz z 3 marca 2010 r., III UK 71/2009), a w innych przypadkach za okres orzeczonej niezdolności do pracy, w czasie której ubezpieczony faktycznie świadczy pracę zarobkową, nie przysługuje mu zasiłek, lecz wynagrodzenie. W świetle powyższego uznać należy, że świadczenie pracy na podstawie umowy zlecenia, za które przysługuje wynagrodzenie, w czasie zwolnienia lekarskiego skutkować będzie utratą prawa do zasiłku chorobowego. W tej sytuacji należy powstrzymać się od realizacji zobowiązań wynikających z umowy zlecenia. Można za zgodą drugiej strony ustalić późniejszą 8 Zamów roczną prenumeratę. Skorzystaj z 10% rabatu 22 518 29 29 cok@wip.pl