Efektywność energetyczna budynków w Polsce - tracona szansa Wojciech Stępniewski Kierownik projektu Klimat i energia WWF Polska
Jak ograniczać emisję CO 2 do atmosfery Efektywność energetyczna przemysł (nowe technologie), transport, gospodarstwa domowe (termomodernizacja, dobra ochrona cieplna, etykiety energetyczne, budynki pasywne) Wykorzystanie źródeł energii odnawialnej Konwersja na gaz ziemny i kogeneracja (wysoka sprawność produkcji energii) Wykorzystanie mechanizmów Protokołu z Kioto W przyszłości wykorzystanie wodoru w ogniwach paliwowych, CCS, zgazowywanie węgla, sztuczna fotosynteza
Co nam mówi tzw. Krzywa McKinseya Kosztów redukcji emisji GHG Krzywa dla Polski zaprezentowana 14 grudnia w Kopenhadze podczas COP15 125 przekrojowych przedsięwzięć Termomodernizacja i dobra izolacyjność nowych budynków w czołówce najbardziej opłacalnych przedsięwzięć
Potencjał zmniejszenia zużycia energii Gospodarstwa domowe i małe/średnie przedsiębiorstwa - 40% potencjału (raport WWF/FEWE) Usługi chłodzenia, gotowania, zmywania Oświetlenie (1/4 zużycia energii) Termomodernizacja; automatyka regulacyjna; odzysk ciepła z wentylacji; modernizacja kotłów grzewczych i ogrzewaczy przepływowych; kolektory słoneczne; kotłownie osiedlowe
Łączny potencjał wynikający z raportu FEWE wynosi 212 TWh rocznie Z czego efektywność cieplna budynków mieszkalnych i usług 142.5 TWh/rok Sprawność generacji el. 40 TWh/rok Napędy elektryczne 12,4 TWh/rok AGD 9,7 TWh/rok
Potencjał zmniejszenia zużycia energii w nowych budynkach Wymagania ochrony cieplnej zliberalizowane Polska (i Czechy) ma najsłabszy współczynnik sezonowego zapotrzebowania na energię Budownictwo pasywne wyłącznie pasjonaci (kilka obiektów) Katastrofa z certyfikatami energetycznymi EPBD fatalnie wdrożona
Nowela dyrektywy EPBD Art.9 Do 31 grudnia 2020 wszystkie budynki nearly zero energy Państwa członkowskie zobowiązane do zaprezentowania planu dotyczącego wzrostu liczby budynków prawie zeroenegetycznych Jakiej jakości będzie transpozycja do prawa polskiego? Prezentacja Politechniki Poznańskiej obiecująca, ale ile z niej zostanie wdrożone
Efektywność i mechanizmy oszczędzania Modernizacja polskich budynków z wykorzystaniem najnowocześniejszych technologii i know-how (np. w standardzie domu pasywnego lub podobnym) pozwoli nie tylko w znacznym stopniu ograniczyć koszty energii ponoszone przez właścicieli i użytkowników budynku oraz znacznie zmniejszyć sektorowe i krajowe emisje gazów cieplarnianych. Może również przynieść postęp w innych istotnych społecznych, politycznych i gospodarczych dziedzinach, jak np. zmniejszenie uzależnienia energetyki od importu paliw (głównie gazu ziemnego z b.zsrr), łagodzenie i ostateczne wyeliminowanie ubóstwa energetycznego, poprawę jakości powietrza i warunków zdrowotnych w osiedlach miejskich, poprawę salda budżetowego oraz zwiększenie wartości rynkowej nieruchomości.
Efektywność i mechanizmy oszczędzania Niektóre z tych aspektów mają szczególne znaczenie dla Polski, która jest jedną z niewielu zależnych od węgla gospodarek na świecie - węgiel jest najbardziej zanieczyszczającym ze wszystkich paliw kopalnych będących obecnie w użyciu - i gdzie wskaźniki ubóstwa energetycznego są, podobnie jak w przypadku wielu innych państw Europy Środkowo-Wschodniej, wyższe niż w Europie Zachodniej (np. średnio w okresie 2005-2009 co czwarty Polak deklarował, że nie mógł sobie pozwolić na utrzymanie jego domu odpowiednio ogrzanego w sezonie grzewczym).
Efektywność i mechanizmy oszczędzania Do szczególnie istotnych korzyści ze znacznej modernizacji polskich budynków należy efekt netto tworzenia nowych miejsc pracy. Szczególnie, że Polska ma jeden z najniższych wskaźników zatrudnienia w UE-27. \W rzeczywistości, odkąd w Strategii Lizbońskiej jako kluczowy cel ujęta została konieczność osiągnięcia 75% wskaźnika zatrudnienia (populacji w wieku od 20 do 64 lat) oraz wzrost efektywności energetycznej gospodarki UE do roku 2020, istnieje wyraźna synergia pomiędzy klimatem i polityką. Raport ECF wykazuje, że oba cele mogą zostać zrealizowane przez głęboką modernizację polskich budynków.
Efektywność i mechanizmy oszczędzania Istotna renowacja budynków mieszkalnych i użyteczności publicznej ma - poza innymi zaletami, jak zmniejszenie ubóstwa energetycznego, poprawą jakości powietrza na obszarach miejskich i poprawą bezpieczeństwa energetycznego - spójny, pozytywny wpływ na poziom zatrudnienia: bezpośrednio, poprzez stworzenie wielu nowych miejsc pracy w budownictwie i sektorze dociepleniowym; pośrednio, na wszystkie sektory, które dostarczają materiałów i usług dla budownictwa (np. okna float); dodatkowo, oszczędności spowodowane przez zmniejszenie zużycia energii, plus dodatkowe przychody z dodatkowych miejsc pracy, zwiększą dochody pozostające do dyspozycji rodziny; dochody te, gdy zostaną wykorzystane, będą generować dodatkowe korzyści dla innych rynków pracy, są one określane jako efekty indukowane..
Efektywność i mechanizmy oszczędzania Potencjał szóstego paliwa jest ewidentny. Koszty realizacji niektórych z przedsięwzięć racjonalizacyjnych są ujemne, co oznacza, że powinny być bezinwestycyjne, zwracające się z oszczędności. Dlaczego tak się nie dzieje? Widoczna jest słabość mechanizmów skierowanych do przedsiębiorstw i administracji (ustawa o EE, certyfikaty) i gospodarstw domowych / wspólnot (systemy kredytowania energoszczędnych urządzeń zamiast dopłat do rachunków, ważny Fundusz Termomodernizacyjny)