Załącznik do Zarządzenia Nr 49/2011 Burmistrza Bolkowa z dnia 29 marca 2011r. Zatwierdzam: Burmistrz Bolkowa mgr Jarosław Wroński PLAN OCHRONY INFORMACJI NIEJAWNYCH W URZĘDZIE MIEJSKIM W BOLKOWIE Opracował: mgr inż. Rafał Bonna Pełnomocnik ds. Ochrony informacji niejawnych w Urzędzie Miejskim w Bolkowie Bolków, marzec 2011 r. 1
Spis treści 1 Podstawy prawne ochrony informacji niejawnych...3 2 Definicje używane w Planie ochrony informacji niejawnych...4 3 Przedmiot ochrony...4 4 Klasyfikacja informacji niejawnych...4 5 Dostęp do informacji niejawnych...5 5.1 Uprawnienia do dostępu do informacji niejawnych...5 5.2 Udostępnianie informacji niejawncyh...5 6 Zasady wykonywania i przetwarzania dokumentów niejawnych...5 7 Wykonywanie dokumentów zawierających informacje niejawne za pomocą komputera...6 8 Ochrona fizyczna...7 9 Ocena zagrożeń zewnętrznych i wewnętrznych...7 9.1 Zagrożenia zewnętrzne...7 9.1.1 Rodzaje zagrożeń:...7 9.1.2 Symptomy mogące świadczyć o przygotowaniu napadu lub włamania do budynku Urzędu...8 9.1.3 Wnioski...8 9.2 Zagrożenia wewnętrzne...8 9.2.1 Rodzaje zagrożeń:...8 9.2.2 Wnioski...8 10 Postępowanie w przypadku naruszenia ustawy o ochronie informacji niejawnych i przepisów wykonawczych do ustawy...9 11 Instrukcja postępowania w przypadku otrzymania przesyłki niewiadomego pochodzenia. 9 12 Instrukcja alarmowa w przypadku zgłoszenia o podłożeniu lub znalezieniu ładunku wybuchowego w budynku urzędu gminy...10 12.1 Alarmowanie...10 12.2 Akcja poszukiwawcza ładunku wybuchowego po uzyskaniu informacji o jego podłożeniu...11 12.3 Postanowienia końcowe dotyczące działań w przypadku zgłoszenia o podłożeniu ładunku wybuchowego...12 2
1 Podstawy prawne ochrony informacji niejawnych Plan Ochrony Informacji niejawnych w Urzędzie Miejski w Bolkowie określa zasady i tryb postępowania z informacjami niejawnymi oraz zapewnia jednolity sposób postępowania z tymi informacjami w Urzędzie Miejski w Bolkowie. USTAWA z dnia 5 sierpnia 2010 r. o ochronie informacji niejawnych Dz.U. Nr 182, poz. 1228 ROZPORZĄDZENIE Prezesa Rady Ministrów z dnia 28 grudnia 2010 roku w sprawie wzoru decyzji o cofnięciu poświadczenia bezpieczeństwa Dz.U.2010.258.1754 ROZPORZĄDZENIE Prezesa Rady Ministrów z dnia 28 grudnia 2010 roku w sprawie wzoru decyzji o odmowie wydania poświadczenia bezpieczeństwa Dz.U.2010.258.1753 ROZPORZĄDZENIE Prezesa Rady Ministrów z dnia 28 grudnia 2010 roku w sprawie wzorów poświadczeń bezpieczeństwa Dz.U.2010.258.1752 ROZPORZĄDZENIE Prezesa Rady Ministrów z dnia 28 grudnia 2010 roku w sprawie wzorów zaświadczeń stwierdzających odbycie szkolenia w zakresie ochrony informacji niejawnych oraz sposobu rozliczania kosztów przeprowadzenia szkolenia przez Agencję Bezpieczeństwa Wewnętrznego lub Służbę Kontrwywiadu Wojskowego Dz.U.2010.258.1751 ROZPORZĄDZENIE Prezesa Rady Ministrów z dnia 28 grudnia 2010 roku w sprawie przekazywania informacji, udostępniania dokumentów oraz udzielania pomocy służbom i instytucjom uprawnionym do prowadzenia poszerzonych postępowań sprawdzających, kontrolnych postępowań sprawdzających oraz postępowań bezpieczeństwa przemysłowego Dz.U.2010.258.1750 ROZPORZĄDZENIE Prezesa Rady Ministrów z dnia 13 sierpnia 2010 roku w sprawie sposobu oznaczania materiałów, umieszczania na nich klauzul tajności, a także zmiany nadanej klauzuli tajności Dz.U.2010.159.1069 ROZPORZĄDZENIE Rady Ministrów z dnia 01 czerwca 2010 roku w sprawie organizacji i funkcjonowania kancelarii tajnych Dz.U.2010.114.765 ROZPORZĄDZENIE Prezesa Rady Ministrów z dnia 26 lutego 2010 roku w sprawie postępowania z dokumentacją w komórkach organizacyjnych wykonujących zadania w zakresie obronności i bezpieczeństwa państwa Dz.U.2010.34.181 3
2 Definicje używane w Planie ochrony informacji niejawnych W rozumieniu planu ochrony informacji niejawnych: 1. ustawą - jest ustawa z dnia 5 sierpnia 2010 r. o ochronie informacji niejawnych (Dz. U. Nr 182, poz. 1228), 2. służbą ochrony państwa - jest Agencja Bezpieczeństwa Wewnętrznego 3. rękojmią zachowania tajemnicy jest zdolność osoby do spełnienia ustawowych wymogów dla zapewnienia ochrony informacji niejawnych przed ich nieuprawnionym ujawnieniem, stwierdzona w wyniku przeprowadzenia postępowania sprawdzającego; 4. dokumentem jest każda utrwalona informacja niejawna; 5. materiałem jest dokument lub przedmiot albo dowolna ich część, chronione jako informacja niejawna, a zwłaszcza urządzenie, wyposażenie lub broń wyprodukowane albo będące w trakcie produkcji, a także składnik użyty do ich wytworzenia; 6. przetwarzaniem informacji niejawnych są wszelkie operacje wykonywane w odniesieniu do informacji niejawnych i na tych informacjach, w szczególności ich wytwarzanie, modyfikowanie, kopiowanie, klasyfikowanie, gromadzenie, przechowywanie, przekazywanie lub udostępnianie; 7. systemem teleinformatycznym jest system teleinformatyczny w rozumieniu art. 2 pkt 3 ustawy z dnia 18 lipca 2002 r. o świadczeniu usług drogą elektroniczną (Dz. U. Nr 144, poz. 1204, z późn. zm.2)); 8. Urzędem - jest Urząd Miejski w Bolkowie, 9. Burmistrzem - jest Burmistrz Bolkowa 10. pełnomocnikiem ochrony - jest Pełnomocnik ds. Ochrony Informacji Niejawnych w Urzędzie Miejskim w Bolkowie, 3 Przedmiot ochrony Przedmiotem ochrony w Urzędzie są 1. Informacje niejawne oznaczone: klauzulą poufne", klauzulą zastrzeżone", 2. Pomieszczenia, w których są przechowywane i opracowane materiały niejawne. 4 Klasyfikacja informacji niejawnych Informacjom niejawnym nadaje się następujące kluzule: 1. "poufne", jeżeli nieuprawnione ujawnienie informacji spowoduje szkodę Rzeczypospolitej Polskiej w obszarze polityki międzynarodowej, obronności, porządku publicznego lub bezpieczeństwa obywateli, utrudniłoby wykonywanie ustawowych zadań przez organy, służby lub instytucje odpowiedzialne za ochronę bezpieczeństwa, osłabiłoby system finansowy Polski lub naraziłoby na szkodę interesy ekonomiczne lub funkcjonowanie gospodarki narodowej. Ujawnienie takie: a) utrudni prowadzenie bieżącej polityki zagranicznej Rzeczypospolitej Polskiej; b) utrudni realizację przedsięwzięć obronnych lub negatywnie wpłynie na zdolność bojową Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej; c) zakłóci porządek publiczny lub zagrozi bezpieczeństwu obywateli; 4
d) utrudni wykonywanie zadań służbom lub instytucjom odpowiedzialnym za ochronę bezpieczeństwa lub podstawowych interesów Rzeczypospolitej Polskiej; e) utrudni wykonywanie zadań służbom lub instytucjom odpowiedzialnym za ochronę porządku publicznego, bezpieczeństwa obywateli lub ściganie sprawców przestępstw i przestępstw skarbowych oraz organom wymiaru sprawiedliwości; f) zagrozi stabilności systemu finansowego Rzeczypospolitej Polskiej; g) wpłynie niekorzystnie na funkcjonowanie gospodarki narodowej. 2. "zastrzeżone", jeżeli nie nadano informacjom wyższej klauzuli tajności, a ich nieuprawnione ujawnienie może mieć szkodliwy wpływ na wykonywanie przez organy władzy publicznej lub inne jednostki organizacyjne zadań w zakresie obrony narodowej, polityki zagranicznej, bezpieczeństwa publicznego, przestrzegania praw i wolności obywateli, wymiaru sprawiedliwości albo interesów ekonomicznych Rzeczypospolitej Polskiej. 5 Dostęp do informacji niejawnych 5.1 Uprawnienia do dostępu do informacji niejawnych Uprawnienia do dostępu do informacji niejawnych posiadają osoby które: a) Uzyskały poświadczenie bezpieczeństwa upoważniające do dostępu do informacji niejawnych oznaczonych klauzulą ściśle tajne, tajne oraz poufne lub otrzymały pisemne upoważnienie kierownika jednostki jeżeli nie posiadają poświadczenia bezpieczeństwa. b) Odbyły przeszkolenie w zakresie ochrony informacji niejawnych 5.2 Udostępnianie informacji niejawncyh a) Informacje niejawne mogą być udostępniane wyłącznie osobie dającej rękojmię zachowania tajemnicy tylko w takim zakresie, jaki jest niezbędny do załatwienia konkretnej sprawy a wynikającym z zakresu czynności. b) Informacje niejawne mogą być udostępnione tylko osobom uprawnionym do dostępu do informacji określonych tą klauzulą i z uwzględnieniem ograniczenia określonego w pkt a. 6 Zasady wykonywania i przetwarzania dokumentów niejawnych 1. Klauzulę tajności nadaje osoba, która jest uprawniona do podpisania dokumentu lub oznaczenia innego niż dokument materiału. 2. Uprawnienie do przyznania, obniżenia i znoszenia klauzuli tajności przysługuje wyłącznie w zakresie posiadanego prawa dostępu do informacji niejawnych. 3. Zawyżanie lub zaniżanie klauzuli tajności jest niedopuszczalne. 4. Dokumenty niejawne wpływające do Urzędu podlegają ewidencjonowaniu w dzienniku ewidencji. 5. Dokumenty niejawne wytworzone w Urzędzie rejestruje się w dzienniku ewidencji. 6. Każdy dokument niejawny przychodzący lub wychodzący z Urzędu ewidencjonuje się 5
w odrębnej pozycji właściwego dziennika ewidencyjnego. 7. Numer ewidencyjny każdego dokumentu niejawnego stanowiącego tajemnicę o klauzuli poufne lub zastrzeżone poprzedzony jest skrótem literowym, odpowiednio, Pf lub Z. 8. Dokumenty niejawne wytworzone w Urzędzie powinny być oznaczone w sposób określony w rozporządzeniu Prezesa Rady Ministrów z dnia 13 sierpnia 2010 r. w sprawie sposobu oznaczania materiałów, umieszczania na nich klauzul tajności, a także zmiany nadanej klauzuli tajności (Dz. U. Nr 159, poz. 1069) 7 Wykonywanie dokumentów zawierających informacje niejawne za pomocą komputera Pracownicy, którzy do opracowywania i wykonywania dokumentów zawierających informacje oznaczone klauzulami poufne" lub zastrzeżone", wykorzystują urządzenia komputerowe, obowiązani są zabezpieczać informacje podlegające ochronie przed ich nieuprawnionym ujawnieniem, a także przed dotarciem do tych informacji przez osoby, które nie powinny zapoznać się z ich treścią. 1. Bezpieczeństwo teleinformatyczne zapewnia się, chroniąc informacje przetwarzane w systemach i sieciach teleinformatycznych przed utratą właściwości gwarantujących to bezpieczeństwo, w szczególności przed utratą poufności, dostępności i integralności. 2. Bezpieczeństwo teleinformatyczne zapewnia się przed rozpoczęciem oraz w trakcie przetwarzania informacji niejawnych w systemie lub sieci teleinformatycznej. 3. Za właściwą organizację bezpieczeństwa teleinformatycznego odpowiada Burmistrz, który w szczególności: 1) zapewnia opracowanie dokumentacji bezpieczeństwa teleinformatycznego, 2) realizuje ochronę fizyczną, elektromagnetyczną i kryptograficzną systemu lub sieci teleinformatycznej, 3) zapewnia niezawodność transmisji oraz kontrolę dostępu do urządzeń systemu lub sieci teleinformatycznej, 4) dokonuje analizy stanu bezpieczeństwa teleinformatycznego oraz zapewnia usunięcie stwierdzonych nieprawidłowości, 5) zapewnia przeszkolenie z zakresu bezpieczeństwa teleinformatycznego dla osób upawnionych do pracy w systemie lub sieci teleinformatycznej, 6) zawiadamia właściwą służbę ochrony państwa o zaistniałym incydencie bezpieczeństwa teleinformatycznego dotyczącym informacji niejawnych oznaczonych co najmniej klauzulą poufne". 4. Ochrona fizyczna systemu lub sieci teleinformatycznej polega na 1) umieszczeniu urządzeń systemu lub sieci teleinformatycznej w strefie kontrolowanego dostępu 2) zastosowaniu środków zapewniających ochronę fizyczną, w szczególności przed: a) nieuprawnionym dostępem, b) podglądem, c) podsłuchem. 5. Ochrona elektromagnetyczna systemu lub sieci teleinformatycznej polega na 6
niedopuszczeniu do utraty poufności i dostępności informacji niejawnych przetwarzanych w urządzeniach teleinformatycznych: 1) utrata poufności następuje w szczególności na skutek wykorzystania elektromagnetycznej emisji ujawniającej pochodzącej z tych urządzeń, 2) utrata dostępności następuje w szczególności na skutek zakłócania pracy urządzeń teleinformatycznych za pomocą impulsów elektromagnetycznych o du żej mocy. 6. System lub sieć teleinformatyczną wyposaża się w mechanizmy kontroli dostępu odpowiednie do klauzuli tajności informacji niejawnych w nich przetwarzanych. 8 Ochrona fizyczna 1. Budynek i znajdujące się w nim pomieszczenia stanowiące siedzibę Urzędu podlegają ochronie. Ochrona fizyczna polega na stałym monitoringu budynku i znajdujących się w nim pomieszczeń poprzez system alarmowy. 2. Kody do instalacji alarmowej do budynku Urzędu mogą posiadać: Burmistrz Bolkowa, Z-ca Burmistrza Bolkowa, Sekretarz Gminy i Miasta, Kierownik USC oraz upoważnieni pracownicy odpowiedzialni za otworzenie i zamknięcie budynku Urzędu. 3. Pomieszczenia, w których znajdują się informacje niejawne z klauzulą poufne" i zastrzeżone " po godzinach pracy powinny być zamykane, a klucze zabierane. 4. Sprzątanie pomieszczena w którym są przechowywane informacje niejawne powinno odbywać się w obecności upoważnionego pracownika przed zakończeniem pracy 5. Informacje niejawne oznaczone klauzulą poufne należy przechowywać w szafach metalowych z zamkami o skomplikowanym mechanizmie, 6. W uzasadnionych przypadkach podyktowanych względami dłuższego okresu czasu, niezbędnego do wykonania zadań związanych z dostępem do informacji niejawnych, dokumenty o klauzuli poufne mogą być wydawane poza pomieszczenie służące do przechowywania lecz pod warunkiem, że odbiorca dokumentu zapewni warunki ochrony tych dokumentów przechowując je w szafach metalowych z odpowiednim zamknięciem. 7. Szafy metalowe, w których przechowuje się dokumenty o klauzuli poufne po zakończeniu pracy należy zamknąć i zaplombować pieczęcią do plasteliny. 8. Informacje niejawne oznaczone klauzulą zastrzeżone można przechowywać na stanowiskach pracy, w meblach biurowych zamykanych na klucz. 9 Ocena zagrożeń zewnętrznych i wewnętrznych 9.1 Zagrożenia zewnętrzne 9.1.1 Rodzaje zagrożeń: Zagrożeniami zewnętrznymi dla Urzędu są: możliwość napadu przez zorganizowane grupy przestępcze i terrorystyczne, działające w sposób profesjonalny, przemyślany i zorganizowany, możliwość napadu przez pojedyńczych przestępców, możliwość napadu przez przypadkowe osoby wykorzystujące nadarzającą się okazję z powodu nieprawidłowości w ochronie mienia Urzędu. 7
9.1.2 Symptomy mogące świadczyć o przygotowaniu napadu lub włamania do budynku Urzędu wzmożone zainteresowanie osób postronnych obiektem, pomieszczeniami urzędu objawiające się między innymi: podejmowaniem prób uzyskania informacji o danym obiekcie, pomieszczeniu od pracowników podczas luźnych rozmów po przypadkowym spotkaniu, nawiązanie rozmów przez osoby postronne z pracownikami, podszywanie się pod byłych pracowników Urzędu i przejawianie zainteresowaniem tym, co się po latach zmieniło, interesowanie się osobami funkcyjnymi, w tym także ich przywarami oraz sposobem wykonywania obowiązków służbowych, obserwacja sposobu działania systemu ochronnego, sekretariatu, sprzątaczki itp., rozpoznawanie systemu technicznych zabezpieczeń, w tym stosowanych urządzeń alarmowych, celowe uszkadzanie urządzeń alarmowych, linii telefonicznych, oświetlenia itp., próby pozyskania do grup przestępczych pracowników Urzędu (dotyczy głównie osób mających problemy finansowe, towarzyskie, a także służbowe) 9.1.3 Wnioski W związku z przedstawionymi kierunkami zagrożeń należy wykonywać następujące czynności uprzedzające ewentualne możliwości zaistnienia zagrożeń: systematyczną, skrupulatną i wnikliwą kontrolę systemu ochrony przez osoby odpowiedzialne za jego organizację, pracownicy pionu ochrony w czasie dnia pracy powinny zwracać szczególną uwagę na możliwość zaistnienia ewentualnych zagrożeń, stosować zasadę niedopuszczania osób niepowołanych do penetracji strefy bezpieczeństwa, wykonywanie prac porządkowych, remontowych itp. w strefie bezpieczeństwa wyłącznie pod nadzorem osób odpowiedzialnych. 9.2 Zagrożenia wewnętrzne 9.2.1 Rodzaje zagrożeń: próby zaboru dokumentów lub mienia przez pracowników Urzędu, próby powielania, kserowania dokumentów służbowych dla celów prywatnych, byli pracownicy urzędu zwolnieni dyscyplinarnie, rozpoznanie organizacji pracy Urzędu celem łatwiejszej pracy grup przestępczych na terenie urzędu, próby wglądu w dokumenty niejawne przez osoby nieuprawnione, spożywanie alkoholu przesłanka do wykroczeń dyscyplinarnych i przestępstw. 9.2.2 Wnioski W zwiazku z przedstawionymi kierunkami zagrożeń należy wykonywać następuiace czynności uprzedzające ewentualne możliwości zaistnienia zagrożeń: zwracanie szczególnej uwagi na osoby, które mogą być zainteresowane zaborem 8
dokumentu, prowadzenie szczególnego nadzoru, by nie dokonywano prób kserowania, kopiowania bez zgody przełożonego, uwrażliwianie pracowników w trakcie prowadzonych szkoleń na możliwość prób kontaktu grup przestępczych z pracownikami, którzy mają dostęp do dokumentów szczególnie ważnych, zastosowanie zasady, że do informacji niejawnych mogą mieć dostęp tylko pracownicy posiadający poświadczenie bezpieczeństwa lub właściwe upoważnienie jednorazowe wydane przez Burmistrza. wprowadzenie szczególnej uwagi na osoby, których zachowanie wskazuje na nadmierne spożywanie alkoholu. 10 Postępowanie w przypadku naruszenia ustawy o ochronie informacji niejawnych i przepisów wykonawczych do ustawy. 1. Za ochronę informacji niejawnych w Urzędzie odpowiada Burmistrz. Zadania określone ustawą o ochronie informacji niejawnych w imieniu Burmistrza wykonuje pełnomocnik ochrony poprzez: sprawowanie nadzoru nad realizacją zadań i przestrzeganiem przepisów określonych w Planie ochrony, sprawowanie kontroli w zakresie ochrony informacji niejawnych oraz przestrzegania związanych z upoważnianiem do dostępu do tych informacji, w odniesieniu do wszystkich komórek organizacyjnych Urzędu. 2. W przypadku ujawnienia informacji niejawnych przez podległych pracowników Burmistrz lub upoważniony przez niegopracownik zawiadamia na piśmie pełnomocnika ochrony podając jaka informacja niejawna została ujawniona lub jakie naruszenie przepisów zostało stwierdzone. 3. Pełnomocnik ochrony przeprowadza okresowe kontrole przestrzegania ustawy o ochronie informacji niejawnych w Urzędzie. W przypadku stwierdzenia naruszenia przepisów o ochronie informacji niejawnych pełnomocnik ochrony przekłada Burmistrzowi pisemną informację o naruszeniu przepisów i wnioski do podjęcia decyzji. 4. W przypadku naruszenia przepisów o ochronie informacji niejawnych oznaczonych klauzulą poufne" lub wyższą pełnomocnik ochrony powiadamia Burmistrza oraz właściwe Służby Ochrony Państwa. 11 Instrukcja postępowania w przypadku otrzymania przesyłki niewiadomego pochodzenia W przypadku otrzymania jakiejkolwiek przesyłki niewiadomego pochodzenia lub budzącej podejrzenia z jakiegokolwiek innego powodu: -brak nadawcy, -brak adresu nadawcy, -przesyłka pochodzi od nadawcy lub z miejsca, z którego nie spodziewamy się, -inne podejrzenia. 9
Nie należy otwierać tej przesyłki. Należy: 1. Umieścić przesyłkę w grubym worku plastikowym, szczelnie zamknąć. 2. Worek należy umieścić w drugim plastikowym worku, szczelnie zamkniętym, zakleić taśmą lub plastrem. 3. Paczki nie należy przemieszczać, należy pozostawić ją na miejscu. 4. Powiadomić: - Komendę Powiatową Policji tel. 997; - Komendę Powiatową Państwowej Straży Pożarnej tel. 998; Służby te podejmą wszelkie niezbędne kroki w celu bezpiecznego przejęcia przesyłki. W przypadku, gdy podejrzana przesyłka została otwarta i zawiera jakąkolwiek podejrzaną zawartość w formie stałej (galaretę, pianę, pył lub inną). Należy: 1. Nie naruszyć zawartości -nie rozsypywać, nie przenosić, nie dotykać, nie wąchać, nie powodować ruchu powietrza w pomieszczeniu (wyłączyć systemy wentylacyjne, zamknąć okna). 2. Całą zawartość umieścić w worku plastikowym, zamknąć go i zakleić taśmą lub plastrem. 3. Dokładnie umyć ręce 4. Zaklejony worek umieścić w drugim worku, zamknąć go i zakleić. 5. Ponownie umyć ręce. 6. Powiadomić: - Komendę Powiatową Policji tel. 997; - Komendę Powiatową Państwowej Straży Pożarnej tel. 998; - Powiatową Stację Sanitarno-Epidemiologiczną. 76 8702348 - Pogotowie Ratunkowe tel. 999; Po przybyciu właściwej służby należy bezwzględnie stosować się do jej zaleceń. 12 Instrukcja alarmowa w przypadku zgłoszenia o podłożeniu lub znalezieniu ładunku wybuchowego w budynku Urzędu 12.1 Alarmowanie 1. Osoba, która przyjęła zgłoszenie o podłożeniu ładunku wybuchowego albo zauważyła w obiekcie przedmiot niewiadomego pochodzenia mogący być ładunkiem wybuchowym jest obowiązana o tym powiadomić: 1) Burmistrza, 2) Komendanta Powiatowego Policji. 2. Zawiadamiając Policję należy podać treść rozmowy ze zgłaszającym o podłożeniu ładunku wybuchowego, którą należy prowadzić wg poniższych wskazówek: 10
1) miejsce i opis zlokalizowanego przedmiotu, który może być ładunkiem wybuchowym, 2) numer telefonu, z którego prowadzona jest rozmowa i swoje stanowisko, 3) uzyskać od Policji potwierdzenie przyjętego zawiadomienia. 12.2 Akcja poszukiwawcza ładunku wybuchowego po uzyskaniu informacji o jego podłożeniu 1. Do czasu przybycia Policji akcją kieruje Burmistrz, a w czasie jego nieobecności Z- ca Burmistrza, Sekretarz bądź Pełnomocnik Ochrony. 2. Kierujący akcją zarządza, aby użytkownicy pomieszczeń dokonali sprawdzenia, czy w tych pomieszczeniach znajdują się: a) przedmioty, rzeczy lub urządzenia, paczki itp., których wcześniej nie było i nie wnieśli ich użytkownicy pomieszczeń, b) ślady przemieszczania elementów wyposażenia pomieszczeń, c) zmiany w wyglądzie zewnętrznym przedmiotów, rzeczy, urządzeń, które przedtem w pomieszczeniu były oraz emitowane z nich sygnały (np. dźwięki mechanizmów zegarowych, świecące elementy elektroniczne itp.). 3. Pomieszczenia ogólnodostępne takie jak: korytarze, klatki schodowe, hale, windy, toalety, piwnice, strychy itp. oraz najbliższe otoczenie zewnętrzne obiektu powinny być sprawdzone przez wyznaczonych do tego pracowników. 4. Zlokalizowanych przedmiotów, rzeczy, urządzeń, których w ocenie użytkowników obiektu przedtem nie było, a zachodzi podejrzenie, że mogą to być ładunki wybuchowe nie wolno dotykać. O ich umiejscowieniu należy natychmiast powiadomić Burmistrza i Policję. 5. W przypadku, gdy użytkownicy pomieszczeń faktycznie stwierdzą obecność przedmiotów (rzeczy, urządzeń), których wcześniej nie było lub zmiany w wyglądzie i usytuowaniu przedmiotów stale znajdujących się w tych pomieszczeniach, należy domniemywać, że pojawienie się tych przedmiotów lub zmiany w ich wyglądzie i usytuowaniu mogły nastąpić na skutek działania sprawcy podłożenia ładunku wybuchowego. W takiej sytuacji kierujący akcją może wydać decyzje ewakuacji osób z zagrożonego obiektu przed przybyciem Policji. 6. Należy zachować spokój i opanowanie, aby nie dopuścić do przejawów paniki. Współpraca z policją w czasie akcji 1. Po przybyciu do obiektu policjanta bądź policyjnej grupy interwencyjnej kierujący akcją powinien przekazać im wszelkie informacje dotyczące zdarzenia oraz wskazać miejsce zlokalizowanych przedmiotów, rzeczy, urządzeń obcego pochodzenia i punkty newralgiczne w obiekcie. 2. Policjant lub dowódca grupy interwencyjnej przejmuje kierowanie akcją, a kierujący dotychczas akcją winien udzielić mu wszechstronnej pomocy. 3. Na wniosek policjanta kierującego akcją Burmistrz podejmuje decyzję o ewakuacji użytkowników i innych osób z obiektu, o ile wcześniej to nie nastąpiło. 11
4. Identyfikacją i rozpoznaniem zlokalizowanych przedmiotów, rzeczy, urządzeń obcych oraz neutralizowaniem ewentualnie podłożonych ładunków wybuchowych zajmują się uprawnione i wyspecjalizowane ogniwa organizacyjne policji, przy wykorzystaniu specjalistycznych środków technicznych. 5. Policjant kierujący akcją po zakończeniu działań przekazuje protokolarnie obiekt Burmistrzowi. 12.3 Postanowienia końcowe dotyczące działań w przypadku zgłoszenia o podłożeniu ładunku wybuchowego 1. Osobom przyjmującym zgłoszenie o podłożeniu ładunku wybuchowego oraz Burmistrzowi nie wolno lekceważyć żadnej informacji na ten temat. Każdorazowo osoby te winny zawiadamiać o tym Policję, która z urzędu dokona sprawdzenia wiarygodności każdego zgłoszenia. 2. Burmistrz powinien na bieżąco organizować szkolenie pracowników w zakresie sposobu zachowania w sytuacjach wymienionych w tej części Planu oraz winien znać rozmieszczenie newralgicznych punktów -węzły energetyczne i wodne, które udostępnia się na żądanie policjanta kierującego akcją 12