Gimnazjum nr 1 im. Ojca Świętego Jana Pawła II w Rabie Wyżnej Przedmiotowy system oceniania z chemii dla kl. I, II, III Opracowała: Dorota Knap
SPIS TREŚCI Podstawa Prawna Przedmiotowego Systemu Oceniania z chemii:... 3 Obszary oceniania... 3 Warunki uzyskiwania ocen cząstkowych, śródrocznych i rocznych:... 5 Zasady informowania o postępach w nauce.... 6 Warunki i tryb uzyskiwania wyższej niż przewidywana rocznej oceny klasyfikacyjnej z chemii.... 6 Wymagania edukacyjne z chemii dla klas I-III.... 7 Gimnazjum nr 1 im. Ojca Świętego Jana Pawła II w Rabie Wyżnej 2
Podstawa Prawna Przedmiotowego Systemu Oceniania z chemii: Rozporządzenie MEN z dnia 30 kwietnia 2007 r., w sprawie warunków i sposobu oceniania, Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 25 kwietnia 2013 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie warunków i sposobu oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów i słuchaczy oraz przeprowadzania sprawdzianów i egzaminów w szkołach publicznych Rozporządzenie MEN z dnia 30 kwietnia 2013 r., w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach, Podstawa Programowa z chemii dla gimnazjum, Statut Szkoły, Program nauczania chemii w gimnazjum H. Gulińska, J. Smolińska Obszary oceniania 1. Przedmiotem oceniania są następujące obszary: wiadomości przedmiotowe: zgodne z programem nauczania i kryteriami wynikającymi z podstawy programowej umiejętności przedmiotowe: planowanie prostych eksperymentów analizowanie i interpretowanie wyników obserwacji i eksperymentów gromadzenie danych dostrzeganie związków przyczynowo-skutkowych porównywanie i wnioskowanie wykonywanie prostych wykresów, diagramów i ich interpretowanie korzystanie z różnych źródeł informacji postawa ucznia: systematyczność pilność przygotowanie do lekcji (posiadanie podręcznika, zeszytu, zadania domowego itp.) praca w grupie odpowiedzialność za podjęte działania Gimnazjum nr 1 im. Ojca Świętego Jana Pawła II w Rabie Wyżnej 3
2. Ocenie podlegają wszystkie wymienione formy aktywności ucznia: Sprawdziany- testy, prace klasowe podsumowujące poszczególne działy termin, forma i zakres podawane są uczniom i zapisywane w terminarzu dziennika z tygodniowym wyprzedzeniem. Sprawdziany są obowiązkowe. Kartkówki- nie podlegają wcześniejszej zapowiedzi. Obejmują materiał z trzech ostatnich lekcji lub w przypadku kartkówki zapowiedzianej z materiału ustalonego przez nauczyciela. W klasach III kartkówki (w związku z utrwaleniem materiału przed egzaminem) mogą obejmować zakres materiału ustalony przez nauczyciela z uczniami z tygodniowym wyprzedzeniem. Odpowiedź ustna obejmująca materiał z trzech ostatnich lekcji lub z materiału ustalonego przez nauczyciela, uwzględniająca swobodną wypowiedź na określony temat, charakteryzowanie procesów chemicznych, umiejętność wnioskowania przyczynowoskutkowego itp. Ćwiczenia laboratoryjne - wykonywane przez uczniów podczas lekcji laboratoryjnych (projektowanie eksperymentów ich przeprowadzanie z zachowaniem zasad bezpieczeństwa oraz umiejętność ich opisywania, formułowania obserwacji i wyciągania na ich podstawie wniosków). Zapowiadane tydzień wcześniej Umiejętności doskonalone w domu np. praca domowa, doświadczenia uczniowskie, referaty, testy utrwalające wiadomości, prezentacje multimedialne, broszury. Prace dodatkowe- wykonywanie doświadczeń uczniowskich, referaty, prezentacje itp Projekt edukacyjny-oceniany zgodnie z Regulaminem projektu edukacyjnego Aktywność ucznia np. kilkuzdaniowa wypowiedź, praca w grupie, praca z tekstem. Uczeń może otrzymać za aktywność punkty + lub - aktywność na lekcji od 1 do 3 pkt. wykonania dodatkowego zadania związanego z przygotowaniem do lekcji prac z własnej inicjatywy lub zleconych przez nauczyciela brak zainteresowania lekcją, zajmowanie się innym zajęciem brak zadania domowego / krótszego, wymagającego mniejszego wysiłku/ nieprzygotowanie do lekcji / brak zeszytu, podręcznika, ćwiczeń, przyborów/ Kryteria przeliczania punktów na ocenę cząstkową wg skali : ndst 5 pkt. dp - 2 4 pkt. dst 4 6 pkt. db 7 8 pkt. bdb 9 10 pkt. od 1 do 3 pkt. od 3 do 1 pkt. od 2 do 4 pkt. 2 pkt. Gimnazjum nr 1 im. Ojca Świętego Jana Pawła II w Rabie Wyżnej 4
Warunki uzyskiwania ocen cząstkowych, śródrocznych i rocznych: Prace pisemne (sprawdziany, testy, kartkówki) są punktowane według schematu, w zależności od złożoności zagadnienia. Punkty są przeliczane na oceny według zasad pomiaru dydaktycznego: 0 29 % - niedostateczny 30 49 % - dopuszczający 50 69 % - dostateczny 70 90 % - dobry 91 99 % - bardzo dobry 100 % - celujący Nauczyciel oddaje sprawdzone prace pisemne w terminie dwóch tygodni Zapowiedziane sprawdziany i kartkówki są obowiązkowe. W razie usprawiedliwionej nieobecności sprawdzian lub kartkówkę należy napisać w ciągu dwóch tygodni od powrotu do szkoły. Termin należy wcześniej uzgodnić z nauczycielem. Jeśli uczeń nie pisał kartkówki z przyczyn usprawiedliwionych, pisze w terminie późniejszym, w przypadku pracy klasowej umawia się z nauczycielem na konkretny termin. Uczeń ma prawo poprawić ocenę niedostateczną oraz każdą pozytywną ocenę cząstkową tylko raz w ciągu dwóch tygodni od momentu wpisania danej oceny do dziennika. Każda ocena z poprawy jest wpisywana do dziennika, nawet w przypadku, gdy jest niższa od oceny poprawianej. Nową ocenę wpisuje się w kratce obok oceny uzyskanej poprzednio. Przy wystawianiu oceny klasyfikacyjnej nauczyciel bierze pod uwagę obie oceny. W przypadku stwierdzenia przez nauczyciela niesamodzielnej pracy uczeń otrzymuje z w/w sprawdzianu/kartkówki itp. ocenę niedostateczną. Zeszyt przedmiotowy jest obowiązkowy. Powinien być prowadzony systematycznie i starannie. W przypadku nieobecności ucznia, powinien on uzupełnić notatki w zeszycie do tygodnia. Wszystkie oceny, które uzyskuje uczeń są jawne i uzasadnione, przy konstruowaniu sprawdzianów, testów, kartkówek, nauczyciel uwzględnia indywidualne możliwości intelektualne ucznia w tym opinie i orzeczenia PPP. Przy wystawianiu oceny śródrocznej oraz rocznej brane są również pod uwagę postępy ucznia, systematyczność, pilność, jak również indywidualne potrzeby psychofizyczne i edukacyjne ucznia u którego stwierdzono zaburzenia i odchylenia rozwojowe lub specyficzne trudności w uczeniu się, uniemożliwiające sprostanie tym wymaganiom na podstawie opinii lub orzeczenia PPP w tym Publicznej Poradni Specjalistycznej. Wystawienie oceny śródrocznej i oceny rocznej dokonujemy na podstawie wszystkich ocen cząstkowych, przy czym większą wagę mają oceny z prac klasowych, sprawdzianów a następnie odpowiedzi ustne i kartkówki. Pozostałe oceny są wspomagające. Wystawiona ocena nie jest średnią arytmetyczną ocen cząstkowych. Nieklasyfikowany (nkl) będzie uczeń, który opuścił ponad 50% jednostek lekcyjnych w danym półroczu. Gimnazjum nr 1 im. Ojca Świętego Jana Pawła II w Rabie Wyżnej 5
Aby poprawić śródroczną ocenę niedostateczną uczeń otrzymuje zestaw pytań oraz zadań, jakie musi zaliczyć w przeciągu pierwszych czterech tygodni II półrocza. Zasady informowania o postępach w nauce. Wszystkie oceny są jawne i podawane na bieżąco. Na pierwszej godzinie lekcyjnej uczniowie zostają zapoznani z wymaganiami edukacyjnymi niezbędnymi do uzyskania poszczególnych ocen śródrocznych i rocznych, sposobami sprawdzania osiągnięć edukacyjnych uczniów oraz z warunkami i trybem uzyskania wyższej niż przewidywana rocznej oceny klasyfikacyjnej z chemii. Rodzice są informowani o ocenach bieżących, postępach i trudnościach ucznia w nauce w trakcie zebrań, wywiadówek i indywidualnych konsultacji z nauczycielem. Rodzice maja możliwość zapoznania się z wymaganiami, sposobami, warunkami ii trybem uzyskania wyższej niż przewidywana roczna ocena klasyfikacyjna z chemii na pierwszym zebraniu rodziców, w bibliotece szkolnej w ciągu całego roku oraz na stronie internetowej gimnazjum. Prace kontrolne otrzymuje uczeń do wglądu na lekcji, a rodzice w kontaktach indywidualnych i na zebraniach. Prace kontrolne są przechowywane przez nauczyciela do 31 sierpnia danego roku szkolnego. Na miesiąc przed zakończeniem zajęć śródrocznych, rocznych nauczyciel prowadzący dane zajęcia edukacyjne informuje ustnie ucznia o jego trudnościach w nauce. Fakt ten zgłasza wychowawcy klasy. Na 10 dni przed klasyfikacyjnym posiedzeniem Rady Pedagogicznej nauczyciel jest zobowiązany powiadomić ucznia o nieklasyfikowaniu go z danych zajęć edukacyjnych. Na tydzień przed rocznym klasyfikacyjnym posiedzeniem Rady Pedagogicznej uczeń zostaje poinformowany przez nauczyciela o przewidywanej dla niego rocznej ocenie klasyfikacyjnej z chemii. Warunki i tryb uzyskiwania wyższej niż przewidywana rocznej oceny klasyfikacyjnej z chemii. Uczeń lub jego rodzice mogą zwrócić się do nauczyciela danych zajęć edukacyjnych o ustalenie wyższej niż przewidywania roczna ocena klasyfikacyjna zgodnie z 91 Statutu Gimnazjum. Gimnazjum nr 1 im. Ojca Świętego Jana Pawła II w Rabie Wyżnej 6
Wymagania edukacyjne z chemii dla klas I-III. Ocenę celującą otrzymuje uczeń, który: posiada wiedze i umiejętności wykraczające poza zakres materiału programowego, który wynika z jego samodzielnych poszukiwań i przemyśleń, samodzielnie wykorzystuje wiadomości w sytuacjach nietypowych i problemowych (np. rozwiązując dodatkowe zadania o podwyższonym stopniu trudności, wyprowadzając wzory, analizując wykresy), formułuje problemy i dokonuje analizy lub syntezy nowych zjawisk i procesów chemicznych, potrafi udowodnić swoje zdanie używając przekonywującej argumentacji, będącej skutkiem samodzielnie nabytej wiedzy, zna nowe osiągnięcia z zakresu chemii, wykorzystuje posiadaną wiedzę do projektowania doświadczeń chemicznych oraz formułuje obserwacje i wnioski dotyczące ich przebiegu, wykonuje złożone obliczenia połączone z wyprowadzeniem wzorów, wzorowo posługuje się językiem przedmiotu, jest autorem samodzielnie wykonanej pracy o dużych wartościach poznawczych i dydaktycznych, osiąga sukcesy w konkursach szkolnych i pozaszkolnych, bardzo aktywnie uczestniczy w procesie lekcyjnym, wykonuje twórcze prace, pomoce naukowe i potrafi je prezentować na terenie szkoły i poza nią, w pracach pisemnych osiąga 100% punktów możliwych do zdobycia sprostał wymaganiom na niższe oceny. Ocenę bardzo dobrą otrzymuje uczeń, który: w pełnym zakresie opanował wiadomości i umiejętności z zakresu materiału programowego, sam bez pomocy nauczyciela odpowiada na postawione mu pytania, zdobytą wiedzę stosuje w nowych sytuacjach, do wytłumaczenia zjawisk chemicznych i wykorzystuje je w praktyce, samodzielnie rozwiązuje nietypowe zadania dotyczące praw chemicznych, stężeń procentowych roztworów i rozpuszczalności, potrafi zaplanować i przeprowadzić doświadczenia chemiczne, przeanalizować wyniki, wyciągnąć wnioski, wskazać źródła błędów, potrafi poprawnie rozumować w kategoriach przyczynowo-skutkowych wykorzystując wiedzę przewidzianą w podstawie programowej, biegle stosuje nomenklaturę chemiczną, pisze i samodzielnie uzgadnia równania reakcji chemicznych, poprawnie posługuje się językiem przedmiotu, w pisemnych sprawdzianach wiedzy i umiejętności osiąga od 91% do 99% punktów możliwych do zdobycia. sprostał wymaganiom na niższe oceny. Gimnazjum nr 1 im. Ojca Świętego Jana Pawła II w Rabie Wyżnej 7
Ocenę dobrą otrzymuje uczeń, który: opanował w dużym zakresie wiadomości i umiejętności określone z zakresu materiału programowego (mogą wystąpić nieznaczne braki), rozumie związki między wielkościami chemicznymi i ich jednostkami oraz próbuje je przekształcić, potrafi stosować zdobytą wiedzę do samodzielnego rozwiązywania problemów typowych, w przypadku trudniejszych korzysta z pomocy nauczyciela, sporządza i interpretuje wykresy, oraz informacje i dane liczbowe przedstawione w różnorodnej formie, rozwiązuje typowe zadania rachunkowe i problemowe, wykonuje odpowiednie obliczenia, również na podstawie wykresu, potrafi zaplanować prosty eksperyment chemiczny, posługuje się nomenklaturą związków chemicznych, pisze i uzgadnia równania reakcji chemicznych, stosuje wiadomości z chemii w sytuacjach wynikających z codzienności, w pracach pisemnych osiąga od 70% do 90% punktów. sprostał wymaganiom na niższe oceny. Ocenę dostateczną otrzymuje uczeń, który: opanował w podstawowym zakresie wiadomości i umiejętności z zakresu materiału programowego (występują tu jednak braki), stosuje wiadomości do rozwiązywania zadań i problemów z pomocą nauczyciela, czyta tekst ze zrozumieniem i wyciąga prawidłowe wnioski, podaje zależności występujące pomiędzy podstawowymi wielkościami chemicznymi. wykonuje proste doświadczenia chemiczne z pomocą nauczyciela, samodzielnie formułuje wyniki obserwacji i wnioski, zna pierwiastki chemiczne, podstawowe prawa i wielkości chemiczne oraz stosuje je do rozwiązywania prostych problemów, językiem przedmiotu posługuje się z niewielkimi błędami, odnajduje dane w tablicach i wykorzystuje je do obliczeń z pomocą nauczyciela, zna zagrożenia związane z niewłaściwym użyciem lub utylizacją chemikaliów, w przypadku prac pisemnych osiąga od 50% do 69% punktów. sprostał wymaganiom na niższą ocenę. Ocenę dopuszczającą otrzymuje uczeń, który: ma braki w wiadomościach i umiejętnościach z zakresu materiału programowego, ale braki te nie przekreślają możliwości dalszego kształcenia, braki wiedzy do usunięcia w dłuższym czasie, zna podstawowe prawa, wielkości chemiczne i jednostki, symbolikę i terminologię chemiczną, potrafi z dużą pomocą nauczyciela wykonać proste doświadczenia chemiczne, potrafi wyszukać w zadaniu wielkości: dane i szukane i zapisać je za pomocą symboli, pisze proste wzory chemiczne związków i je nazywa, Gimnazjum nr 1 im. Ojca Świętego Jana Pawła II w Rabie Wyżnej 8
dobiera współczynniki stechiometryczne w podanym równaniu oraz pisze proste równania reakcji z pomocą nauczyciela, zna i stosuje przepisy BHP obowiązujące w pracowni chemicznej, językiem przedmiotu posługuje sie nieporadnie, w pisemnych sprawdzianach wiedzy i umiejętności osiąga od 30% do 49% punktów. umiejętności, które posiadł umożliwiają mu edukację na następnym poziomie nauczania. VI. Ocenę niedostateczną otrzymuje uczeń, który: nie opanował tych wiadomości i umiejętności, które są niezbędne do dalszego kształcenia, a braki te są na tyle duże, że nie rokują nadziei na ich usunięcie, nawet w dłuższym okresie czasu i przy pomocy nauczyciela nie zna podstawowych pojęć, praw i wielkości chemicznych, nie zna podstawowej symboliki i terminologii chemicznej, nie zna podstawowych zjawisk zachodzących w otoczeniu i nie potrafi ich opisać stosując terminologię chemiczną nawet z pomocą nauczyciela, nie potrafi z dużą pomocą nauczyciela wykonać prostych doświadczeń chemicznych, nie potrafi rozwiązać zadań teoretycznych lub praktycznych o elementarnym stopniu trudności, nawet z dużą pomocą nauczyciela, nie potrafi bezpiecznie posługiwać się prostym sprzętem laboratoryjnym i odczynnikami chemicznymi, nie potrafi napisać prostych wzorów chemicznych i najprostszych równań chemicznych nawet z dużą pomocą nauczyciela, wykazuje się brakiem systematyczności w przyswajaniu wiedzy i wykonywaniu prac domowych, nie podejmuje próby rozwiązania zadań o elementarnym stopniu trudności nawet przy pomocy nauczyciela, w przypadku prac pisemnych osiąga od 0% do 29% punktów. Gimnazjum nr 1 im. Ojca Świętego Jana Pawła II w Rabie Wyżnej 9