SPIS TREŚCI. Wstęp 13

SPIS TREŚCI Wstęp 13 Rozdział 1 Wybór formy prawnej dla prowadzenia działalności gospodarczej 15 (Henryk Nowicki) Wprowadzenie 15 1.1. Przedsiębiorca, czyli kto może prowadzić działalność gospodarczą? 16 1.1.1. Działalność gospodarcza 17 1.1.2. Przedsiębiorca 18 1.2. Warunki prawne podejmowania i wykonywania działalności gospodarczej 20 1.3. Formy organizacyjno-prawne prowadzenia działalności gospodarczej 24 1.3.1. Firma 24 1.3.2. Przedsiębiorstwo 25 1.3.3. Rodzaje przedsiębiorców 26 1.3.3.1. Osoby fizyczne 26 1.3.3.2. Osoby prawne 27 1.3.3.3. Jednostki organizacyjne niebędące osobami prawnymi, którym przepisy ustaw przyznają zdolność prawną 31 1.4. Kryteria wyboru formy organizacyjno prawnej - podsumowanie 34 Akty prawne 37 Literatura zalecana do dalszego studiowania 38 Rozdział 2 Rejestracja działalności gospodarczej - krok po kroku 39 (Ewa Makowska, Aleksandra Banaszkiewicz) Wprowadzenie 39 2.1. Krok 1- Wpis do ewidencji działalności gospodarczej 41 2.2. Krok 2 - Koncesje, licencje, zezwolenia i działalność regulowana 43 2.3. Krok 3 - Urząd Statystyczny 46

2.4. Krok 4 - Pieczątka firmowa 47 2.5. Krok 5 - Firmowy rachunek bankowy 48 2.6. Krok 6 - Urząd Skarbowy 49 2.6.1. Rejestracja dla celów identyfikacji podatkowej (NIP) 50 2.6.2. Wybór formy opodatkowania 52 2.6.3. Rejestracja na potrzeby podatku VAT 52 2.7. Krok 7 - Zakład Ubezpieczeń Społecznych 54 2.8. Krok 8 - Państwowa Inspekcja Pracy 56 2.9. Krok 9 - Państwowa Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna 56 2.10. Krok 10 - Inne urzędy 57 2.10.1 Urząd Celny 57 2.10.2. Gmina - podatek od nieruchomości 57 2.10.3. Gmina - podatek transportowy 58 2.10.4. Główny Inspektor Informacji Finansowej 58 2.11. Krok 11 - Biuro rachunkowe 59 Akty prawne 60 Literatura wykorzystana 60 Literatura zalecana do dalszego studiowania 60 Rozdział 3 Wykorzystanie instrumentów polityki rynku pracy w finansowaniu i usprawnianiu działalności przedsiębiorstwa 61 (Edward Dolny) Wprowadzenie 61 3.1. Wspieranie bezrobotnych podejmujących działalność gospodarczą 61 3.2. Wspieranie bezrobotnych niepełnosprawnych 62 3.3. Wspieranie pracodawców tworzących i doposażających stanowiska pracy dla skierowanych bezrobotnych 63 3.4. Refundacja kosztów z tytułu zatrudnienia bezrobotnych znajdujących się w szczególnej sytuacji na rynku pracy 64 3.5. Refundacja kosztów zatrudnienia pracowników młodocianych w celu nauki zawodu 66 3.6. Refundacja kosztów przystosowania, adaptacji i wyposażenia stanowiska pracy, wynagrodzenia oraz składek na ubezpieczenie społeczne pracodawcom zatrudniającym osoby niepełnosprawne 67 3.7. Dofinansowanie rozwoju pracowników 70 Akty prawne 72

Rozdział 4 Dotacje dla małych przedsiębiorstw z funduszy unijnych 74 (Maria Kola-Bezka) Wprowadzenie 74 4.1. Fundusze unijne - co to takiego? 74 4.2. Trudne słowa, czyli jak się odnaleźć w terminologii dotyczącej funduszy unijnych 76 4.3. Jakie przedsięwzięcia można sfinansować z dotacji? 91 4.3.1. Przedsięwzięcia innowacyjne o wysokim zaawansowaniu technologicznym 91 4.3.2. Szkolenia 94 4.3.3. Przedsięwzięcia z zakresu ochrony środowiska 97 4.3.4. Pozostałe przedsięwzięcia 101 4.4. Jak skutecznie aplikować o dotacje? 104 4.5. Prawidłowa realizacja i rozliczenie projektu - warunek refundacji poniesionych nakładów 108 Literatura wykorzystana 111 Literatura zalecana do dalszego studiowania 111 Rozdział 5 Ryzyko działalności - jak i gdzie ubezpieczyć firmę? (Maciej Wiśniewski) Wprowadzenie 5.1. Rodzaje ryzyka i ich identyfikacja 5.2. Ocena ryzyka 5.3. Jak zorganizować ubezpieczenia w firmie 5.4. Organizacja rynku ubezpieczeniowego - gdzie i jak się ubezpieczać? 5.5. Wykonanie umowy - likwidacja szkody 5.6. Najważniejsze rodzaje ubezpieczeń - na co zwrócić uwagę? 5.6.1. Ubezpieczenie od odpowiedzialności cywilnej - w tym obowiązkowe 5.6.2. Ubezpieczenie od ognia i innych zdarzeń losowych 5.6.3. Ubezpieczenie od kradzieży z włamaniem i rabunku 5.6.4. Ubezpieczenie utraty zysku 5.6.5. Ubezpieczenia maszyn od uszkodzeń 5.6.6. Ubezpieczenie sprzętu elektronicznego 5.6.7. Ubezpieczenie od wszelkiego rodzaju ryzyka i pakiety ubezpieczeniowe 5.6.8. Ubezpieczenia komunikacyjne 5.6.9. Ubezpieczenia pracownicze 5.6.10. Derywaty pogodowe 5.7. Koszty ubezpieczeń Literatura wykorzystana Literatura zalecana do dalszego studiowania 112 113 114 119 120 123 124 125 126 127 129 130 130 131 132 133 133 134 135 135

Rozdział 6 Opodatkowanie działalności gospodarczej *36 (Aleksander Zawadzki, Maria Jankowska) Wprowadzenie 136 6.1. Podatek dochodowy od działalności gospodarczej osoby fizycznej, działalności w formie spółki cywilnej i spółek osobowych 139 6.1.1. Ryczałtowe formy opodatkowania 139 6.1.1.1. Karta podatkowa 140 6.1.1.2. Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych 143 6.1.2. Opodatkowanie na zasadach ogólnych 149 6.1.2.1. Przychody z działalności gospodarczej 149 6.1.2.2. Koszty uzyskania przychodów 151 6.1.2.3. Podstawa opodatkowania i wysokość podatku 152 6.2. Opodatkowanie podatkiem dochodowym spółek kapitałowych 156 6.3. Opodatkowanie dochodu z dywidend i innych przychodów z tytułu udziału w zyskach osób prawnych 159 6.4. Opodatkowanie założenia spółki 160 6.5. Podatek od towarów i usług 161 6.5.1. Zakres przedmiotowy podatku 161 6.5.1.1. Dostawa towarów 162 6.5.1.2. Świadczenie usług 163 6.5.1.3. Import i eksport 164 6.5.1.4. Wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów 164 6.5.1.5. Wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów 165 6.5.2. Podatnicy i płatnicy 166 6.5.3. Podstawa opodatkowania 168 6.5.4. Stawki opodatkowania 170 6.5.5. Zwolnienia od podatku 172 6.5.5.1. Zwolnienia podmiotowe 172 6.5.5.2. Zwolnienia przedmiotowe 172 6.5.6. Podatek należny, podatek naliczony, zasady ustalania zobowiązania podatkowego w podatku VAT 173 6.5.7. Dokumentacja i ewidencja podatku VAT 175 6.5.8. Pozostałe obowiązki podatnika podatku od towarów i usług 176 6.5.9. Deklaracje podatkowe 177 6.5.10. Ewidencja podatkowa i rejestry sprzedaży 180 6.6. Podatek akcyzowy 180 6.6.1. Podatnicy podatku akcyzowego 181 6.6.2. Zakres przedmiotowy opodatkowania 181 6.6.3. Stawki akcyzy 182 6.6.4. Rejestracja akcyzy 182 6.6.5. Składanie deklaracji podatkowych 183 Akty prawne 184 Literatura wykorzystana 185 Literatura zalecana do dalszego studiowania 186

Rozdział 7 Obowiązki ewidencyjne i sprawozdawcze małej firmy 187 (Aleksander Zawadzki, Katarzyna Goldmann, Piotr Kozak) Wprowadzenie 187 7.1. Dokumenty w ewidencji księgowej i podatkowej 187 7.2. Podatkowa księga przychodów i rozchodów i ewidencja ryczałtowa 191 7.2.1. Karta podatkowa - obowiązki ewidencyjne 191 7.2.2. Ewidencja ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych 192 7.2.3. Podatkowa księga przychodów i rozchodów 194 7.3. Prowadzenie ksiąg rachunkowych i sprawozdawczość 202 7.3.1. Księgi rachunkowe 202 7.3.1.1. Podstawowe pojęcia 203 7.3.1.2. Konto księgowe 203 7.3.1.3. Zasady prowadzenia ksiąg rachunkowych 207 7.3.1.4. Poprawianie błędów księgowych 209 7.3.2. Bilans 211 7.3.2.1. Definicja bilansu 211 7.3.2.2. Podstawy prawne 212 1.3.23. Potencjał informacyjny bilansu 212 7.3.2.4. Kryteria klasyfikacyjne pozycji bilansu 212 13.2.5. Konstrukcja aktywów i pasywów 213 13.2.6. Wycena pozycji bilansu 214 13.2.1. Zasady bilansowe 215 7.3.3. Rachunek zysków i strat 216 7.3.3.1. Definicja rachunku zysków i strat 216 7.3.3.2. Podstawy prawne 216 1 3 3 3. Potencjał informacyjny rachunku zysków i strat 216 7.3.3.4. Rachunek zysków i strat a zasady rachunkowości 217 7.3.3.5. Struktura przychodów i kosztów 218 133.6. Powiązanie rachunku zysków i strat z bilansem 219 133.1. Warianty rachunku zysków i strat 219 7.3.4. Rachunek przepływów pieniężnych 220 7.3.4.1. Definicja rachunku przepływów pieniężnych 220 7.3.4.2. Podstawy prawne 221 7.3.4.3. Potencjał informacyjny rachunku przepływów pieniężnych 221 7.3.4.4. Metody sporządzania rachunku przepływów pieniężnych 222 7.3.4.5. Konstrukcja rachunku przepływów pieniężnych 223 7.3.4.6. Metody rachunku przepływów pieniężnych a zasady rachunkowości 224 7.3.4.7. Powiązanie rachunku przepływów pieniężnych z bilansem i rachunkiem zysków i strat 224

7.3.5. Sporządzanie sprawozdania finansowego - przykład liczbowy 225 7.3.6. Zestawienie zmian w kapitale własnym 231 7.3.6.1. Definicja zestawienia zmian w kapitale własnym 231 7.3.6.2. Podstawy prawne 231 7.3.6.3. Potencjał informacyjny zestawienia zmian w kapitale własnym 231 7.3.6.4. Konstrukcja zestawienia zmian w kapitale własnym 232 7.3.7. Informacja dodatkowa 233 7.3.8. Uproszczenia dla małych firm w zakresie prowadzenia ksiąg rachunkowych 234 7.4. Prowadzenie ksiąg i ewidencji przy użyciu komputera 237 7.4.1. Informatyka a rachunkowość 237 7.4.2. Wymogi prawne 238 7.4.2.1. Księgi podatkowe 238 7.4.2.2. Księgi rachunkowe 239 7.4.3. Jaki program wybrać? 240 7.5. Usługi biur rachunkowych w zakresie prowadzenia ksiąg rachunkowych i ewidencji 242 Akty prawne 243 Literatura wykorzystana 243 Literatura zalecana do dalszego studiowania 243 Rozdział 8 Co zrobić, gdy się nie uda - jak zakończyć nierentowną działalność? 244 (Maria Jankowska) Wprowadzenie 244 8.1. Postępowanie upadłościowe 244 8.1.1. Układ 247 8.1.2. Likwidacja masy upadłości 247 8.1.3. Ustalenie wierzytelności 248 8.2. Postępowanie naprawcze 249 8.3. Likwidacja 250 8.3.1. Jednostki organizacyjne niebędące osobami prawnymi, którym przepisy ustaw przyznają zdolność prawną 251 8.3.1.1. Obowiązki likwidatora 251 8.3.2. Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością 252 8.3.2.1. Obowiązki likwidatora 253 8.3.3. Spółka akcyjna 254 8.3.3.1. Obowiązki likwidatora 254 Akty prawne 256 Literatura wykorzystana 256 Literatura zalecana do dalszego studiowania 256

Załącznik nr 1 Zakładanie działalności gospodarczej w krajach europejskich (Aleksandra Banaszkiewicz, Ewa Makowska) Załącznik nr 2 Kalendarium podatnika (Aleksander Zawadzki) Załącznik nr 3 Instytucje zarządzające regionalnymi programami operacyjnym i i progra- mami krajowymi Maria Kola-Bezka)