Newsletter / 08 kwietnia 2015 r.

Newsletter / 08 kwietnia 2015 r. Str.2. Propozycje zmian w opodatkowaniu wydatków na działalność badawczo-rozwojową Str.4. Uzyskanie elektronicznego protokołu wraz z zapisem obrazu i dźwięku jest już możliwe Str.5. Potencjalna wada produktu pozwala uznać za wadliwe wszystkie produkty tej samej grupy lub serii Str.7. Zmiana definicji ustawowej obiektu budowlanego może mieć znaczący wpływ na obciążenia w podatku od nieruchomości Str.9. Str.11. Str.12. SN wyjaśnił dlaczego prokurent łączny nie może być ograniczony działaniem z członkiem zarządu Przypominamy o terminowym złożeniu sprawozdań finansowych Niezgodność z Konstytucją przepisów przyznających podmiotom gospodarczym prawo do żądania przekształcenia użytkowania wieczystego w prawo własności

Propozycje zmian w opodatkowaniu wydatków na działalność badawczo-rozwojową Dnia 16.03.2015 r. do Sejmu został wniesiony projekt ustawy o zmianie niektórych ustaw w związku ze wspieraniem innowacyjności, przedstawiony przez Prezydenta. Celem projektu jest poprawa konkurencyjności gospodarczej Polski poprzez wdrażanie rozwiązań umożliwiających rozwój innowacyjności polskich przedsiębiorców. Projekt zakłada m.in. zwiększenie zakresu komercjalizacji własności intelektualnej i współpracy nauki z biznesem, wprowadzenie zmian w zakresie opodatkowania wydatków na działalność badawczo- rozwojową, ułatwienie rozporządzania majątkiem przez uczelnie, instytuty badawcze, PAN i jej instytuty naukowe oraz ułatwienie zatrudniania w strukturach instytutów badawczych i uczelni młodych naukowców oraz zagranicznych specjalistów. W pierwszej kolejności w projekcie zaplanowano wprowadzenie do ustawy o rachunkowości, ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych - dalej jako u.p.d.o.p., definicji działalności badawczo-rozwojowej, badań naukowych oraz prac rozwojowych. Powyższe pozwoli ujednolicić terminologię zarówno na gruncie ustaw podatkowych, jak i przepisów bilansowych, a także usunąć wątpliwości interpretacyjne w zakresie przede wszystkim kwalifikowania określonych wydatków za uprawniające do korzystania z ulg. Kolejna zmiana dotyczy zwiększenia zakresu komercjalizacji własności intelektualnej i współpracy sektorów nauki oraz biznesu. Zgodnie z projektem do przychodów nie będzie się zaliczać nominalnej wartości udziałów (akcji) w spółce kapitałowej objętych w zamian za wkład niepieniężny w postaci komercjalizowanej własności intelektualnej (np. patenty, prawa ochronne itp.) wniesiony przez podmiot komercjalizujący oraz nadwyżki będącej różnicą pomiędzy wartością komercjalizowanej własności intelektualnej a wartością nominalną objętych udziałów (akcji) przez podmiot komercjalizujący. Do tej pory podmiot komercjalizujący (m.in. uczelnia, PAN) wnoszący aport w postaci komercjalizowanej własności intelektualnej był zobowiązany do zakwalifikowania nominalnej wartości udziałów (akcji) w spółce objętych w zamian za ten wkład jako swego przychodu, przy czym odroczono moment jego opodatkowania o 5 lat (z pewnymi wyjątkami, por. art. 12 ust. 1b pkt 5 u.p.d.o.p.). Zaproponowana przez prezydenta zmiana zakłada, że nominalna wartość udziałów (akcji) w spółce albo wartość wkładów w spółdzielni objętych w zamian za wkład w postaci komercjalizowanej własności intelektualnej nie będzie w ogóle traktowana jako przychód, co ma zachęcić przykładowo uczelnie albo instytuty badawcze do wnoszenia wkładów w postaci określonej wiedzy naukowej do spółek, a zatem zwiększenie współpracy nauki z biznesem. Inną proponowaną zmianą jest wprowadzenie możliwości zaliczania do kosztów uzyskania przychodu kosztów prac rozwojowych oraz badawczych. Zmiana ta ma charakter istotny. Do tej pory przepisy podatkowe przewidują możliwość zaliczania do kosztów uzyskania przychodów jedynie kosztów prac rozwojowych, i to z zastrzeżeniem, że zostały one zakończone wynikiem pozytywnym (art. 15 ust. 4a u.p.d.o.p. w zw. z art. 16b ust. 2 pkt 3 u.p.d.o.p.). 2

Propozycje zmian w opodatkowaniu wydatków na działalność badawczo-rozwojową Na gruncie obecnie obowiązujących przepisów nie ma zatem możliwości zaliczania do kosztów uzyskania przychodu kosztów badań naukowych. Projekt prezydenta zakłada, że jako koszty uzyskania przychodów będzie można traktować zarówno koszty prac rozwojowych, jak i koszty badań naukowych, i to bez względu na wynik tych prac czy badań. Projekt przewiduje zatem wyeliminowanie wątpliwości interpretacyjnych, jakie pojawiały się na gruncie obowiązującej regulacji. Ponadto, projekt wprowadza możliwość zaliczania kosztów działalności badawczo-rozwojowej do kosztów uzyskania przychodów w wysokości większej niż wysokość faktycznie poniesionych kosztów oraz dokonanych odpisów amortyzacyjnych. Koszty działalności badawczo- rozwojowej mają zostać powiększone o 50 % - w przypadku mikroprzedsiębiorców, małych i średnich przedsiębiorców oraz 20 % - w przypadku pozostałych podatników. Projekt wprowadza zatem swego rodzaju ulgę podatkową, mającą stanowić zachętę dla przedsiębiorców do wydatków na rzecz nauki. Zmiany przewidziano także w zakresie terminu rozliczenia kosztów prac rozwojowych. W świetle dotychczasowych przepisów (art. 15 ust. 4a u.p.d.o.p.) koszty prac rozwojowych można zaliczać do kosztów uzyskania przychodu: 1) w miesiącu, w którym zostały poniesione albo począwszy od tego miesiąca w równych częściach w okresie nie dłuższym niż 12 miesięcy, albo 2) jednorazowo w roku podatkowym, w którym zostały zakończone, albo 3) poprzez odpisy amortyzacyjne dokonywane zgodnie z art. 16m ust. 1 pkt 3 od wartości niematerialnych i prawnych, o których mowa w art. 16b ust. 2 pkt 3. Projekt zakłada uchylenie tej regulacji i wprowadzenie w to miejsce możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodu kosztów prac rozwojowych: 1) w dacie ich poniesienia, z zastrzeżeniem ust. 4ac (przypadek dotyczący poniesionej straty), albo 2) jednorazowo, w okresie 5 lat prowadzenia działalności badawczo- rozwojowej, nie później jednak niż w piątym roku podatkowym prowadzenia tej działalności. Projekt uprości zatem zasady rozliczania inwestycji w aspekcie wydatków przekraczających 12 miesięcy. Jednocześnie projekt zakłada uchylenie przepisów regulujących tzw. ulgę na nabycie nowych technologii. Zmianę tę uzasadnia się tym, że zdaniem autorów projektu zgodnie z dotychczasowymi doświadczeniami ulga ta nie spełniała zakładanych celów, a przede wszystkim nie stanowiła zachęty dla przedsiębiorców do podejmowania i prowadzenia samodzielnej działalności badawczo-rozwojowej. Twórcy projektu podkreślili, że ulga dotyczyła tylko nowych technologii nabywanych przez podatnika, a zatem nie promowała innowacyjności podatników we własnym zakresie. Co więcej, ulga dotyczyła wyłącznie nabywanych przez przedsiębiorców praw do wiedzy a nie nabycia wytworzonych składników majątkowych z zastosowaniem nowej technologii np.: zakupu urządzenia produkcyjnego z wgranym oprogramowaniem nowej generacji. Stąd zdaniem twórców projektu zasadne jest uchylenie tej ulgi. Projektowane zmiany mają wejść w życie 1 stycznia 2016 r. 24.03.2015 r. projekt został skierowany do konsultacji. Więcej informacji: Katarzyna Czaplicka, tel. (71) 75 00 734 3

Uzyskanie elektronicznego protokołu wraz z zapisem obrazu i dźwięku jest już możliwe Z dniem 27 marca 2015 r. zmieniły się zasady wydawania elektronicznych protokołów rozpraw. Dotychczas zapis przebiegu rozprawy (rejestrowanego za pomocą kamer) obejmujący zarówno obraz jak i dźwięk udostępniany był stronom, uczestnikom postępowania oraz innym podmiotom uprawnionym lub upoważnionym wyłącznie w budynku sądu. Obecnie po wejściu w życie nowelizacji przepisów kodeksu postępowania cywilnego (k.p.c.), możliwe jest wydawanie z akt sprawy stronom i uczestnikom postępowania e-protokołów obejmujących zapis dźwięku albo zapis obrazu i dźwięku wraz z adnotacjami. Możliwość taką przewiduje znowelizowany art. 9 ust. 2 k.p.c. oraz nowe Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 2 marca 2015 r. w sprawie zapisu dźwięku albo obrazu i dźwięku z przebiegu posiedzenia jawnego w postępowaniu cywilnym. Ustawodawca dostrzegł to, że korzystanie z zapisu samego dźwięku, np. w celu sporządzenia apelacji, było bardzo czasochłonne i mogło sprawiać trudności, chociażby przy ustalaniu osoby wypowiadającej słowa nagrane w czasie rozprawy. Zmiana ta z pewnością ułatwi odtworzenie przebiegu rozprawy podczas prac nad pismami procesowymi. Z drugiej strony stanowić będzie również dodatkowe wyzwanie dla pełnomocników po zmianach każdy Klient z łatwością może w pełni zweryfikować to w jaki sposób był reprezentowany przed sądem. Więcej informacji: Bartosz Jeziorski, tel. (71) 75 00 746 4

Potencjalna wada produktu pozwala uznać za wadliwe wszystkie produkty tej samej grupy lub serii Trybunał Sprawiedliwości w wyroku z dnia 5 marca 2015 r. (w połączonych sprawach C 503/13/ oraz C 504/13) wydanym w trybie prejudycjalnym dokonał wykładni art. 6 ust.1 oraz art. 1 oraz art. 9 akapit 1 lit a) dyrektywy 85/374/EWG z dnia 25 lipca 1985 w sprawie zbliżenia przepisów ustawowych, wykonawczych i administracyjnych państw członkowskich dotyczących odpowiedzialności za produkty wadliwe, tj. pojęcia produktu wadliwego oraz pojęcia szkody. W stanie faktycznym chodziło o rozruszniki serca oraz kardiowertery defibrylatory. Producent tych urządzeń zauważył, że mogą one potencjalnie zawierać wady zakłócające ich prawidłowe funkcjonowanie, które w konsekwencji w perspektywie czasu mogłyby zagrażać zdrowiu i życiu osób, którym wszczepiono te urządzenia. W związku z tym producent skierował do lekarzy notatkę bezpieczeństwa, w której zalecił wymianę rozruszników serca, natomiast w odniesieniu do kardiowerterów defibrylatorów dezaktywację wadliwego przełącznika magnetycznego, co w tym przypadku eliminowało ryzyko zawodności tego urządzenia. Producent jednocześnie dostarczył sprzęt zastępczy, w wyniku czego trzem osobom zostały wymienione rozruszniki serca. W sprawie ważne jest również to, że potencjalnie wadliwe urządzenia które zostały wymienione na nowe, zostały zniszczone i nie było możliwości stwierdzenia wadliwości tych konkretnych urządzeń. Niemieckie kasy zdrowia, które pokryły koszty zabiegów wymiany potencjalnie wadliwych urządzeń oraz koszty leczenia, domagały się od producenta zwrotu tych kosztów. Federalny Trybunał Sprawiedliwości w Niemczech (BGH), do którego trafiła sprawa, powziął wątpliwość czy przy tak przedstawionym stanie faktycznym może stwierdzić wadliwość urządzeń i zadał Trybunałowi Sprawiedliwości dwa pytania: 1. Czy art. 6 ust. 1 dyrektywy 85/374 należy interpretować w ten sposób, że produkt, a mianowicie wszczepiony w ciele ludzkim produkt medyczny (tutaj: rozrusznik serca [i wszczepialny kardiowerter defibrylator]) jest wadliwy już wówczas, jeśli (rozruszniki serca) należące do tej samej grupy produktów urządzenia mają znacznie zwiększone ryzyko awarii (lub jeśli w znacznej liczbie defibrylatorów tej samej serii wystąpiło wadliwe działanie), aczkolwiek wada wszczepionego urządzenia w konkretnym przypadku nie została stwierdzona? W wypadku udzielenia na pytanie pierwsze odpowiedzi twierdzącej: 5

Potencjalna wada produktu pozwala uznać za wadliwe wszystkie produkty tej samej grupy lub serii 2. Czy koszty zabiegu mającego na celu eksplantację produktu i wszczepienie innego rozrusznika [lub defibrylatora] stanowią szkodę spowodowaną przez uszkodzenia ciała w rozumieniu art. 1 i art. 9 akapit pierwszy lit. a) dyrektywy 85/374?. W zakresie pytania 1, Trybunał orzekł, że art. 6 ust. 1 dyrektywy należy interpretować w ten sposób, że stwierdzenie potencjalnej wady należących do tej samej grupy lub serii produkcyjnej produktów takich jak rozruszniki serca lub wszczepialne kardiowertery defibrylatory pozwala uznać takie produkty za wadliwe bez konieczności stwierdzenia tej wady w konkretnym produkcie. Parafrazując powyższe rozstrzygnięcie a także motywy uzasadnienia wyroku: - oceny wadliwości produktu należy dokonywać przy uwzględnieniu stopnia prawdopodobieństwa wystąpienia wady w produkcie. Oczekiwany poziom bezpieczeństwa pozwalający mówić o wadliwości lub braku wady w produkcie powinien być jednak oceniany również z uwzględnieniem przeznaczenia produktu. W odniesieniu do produktów medycznych tj. produktów szczególnej wrażliwości takich jak urządzenia stymulujące funkcje serca, współczynnik zawodności powinien być bliski zeru a zatem samo stwierdzenie wady w grupie produkcyjnej uzasadnia uznanie wszystkich produktów tej grupy za wadliwe. Odpowiadając natomiast na 2. pytanie, Trybunał dokonał wykładni rozszerzającej i powołując się na cele dyrektywy to jest konieczność ochrony bezpieczeństwa i zdrowia konsumentów, orzekł, iż art. 1 i 9 dyrektywy należy interpretować w ten sposób, że szkoda wyrządzona operacją chirurgiczną wymiany wadliwego produktu takiego jak rozrusznik serca lub wszczepialny kardiowerter-defibrylator stanowi szkodę spowodowaną przez śmierć lub przez uszkodzenie ciała, za którą odpowiedzialny jest producent, w sytuacji gdy operacja ta jest konieczna do usunięcia wady danego produktu. Do sądu odsyłającego należy ustalenie, czy w postępowaniach głównych przesłanka ta jest spełniona. W ocenie Trybunału poszkodowanemu przysługuje zatem prawo do pełnego odszkodowania za szkodę wyrządzoną produktem wadliwym, a naprawienie szkody powinno obejmować wszystko, co jest konieczne do usunięcia szkodliwych konsekwencji oraz do przywrócenia poziomu bezpieczeństwa, którego można oczekiwać zgodnie z art. 6 ust. 1 tej dyrektywy. Choć komentowany wyrok dotyczył produktów medycznych, to wydaje się, że reguły interpretacyjne w nim zawarte będą mogły być odnoszone również do pozostałych produktów szczególnej wrażliwości, co do których ogólne oczekiwanie społeczeństwa w zakresie ich niezawodności jest bardzo wysokie. Więcej informacji: Agnieszka Karwowska, tel. (71) 75 00 750; Marta Kaczmarczyk, tel. (71) 75 00 747 6

Zmiana definicji ustawowej obiektu budowlanego może mieć znaczący wpływ na obciążenia w podatku od nieruchomości W dniu 16 marca 2015 r. Prezydent podpisał nowelizację ustawy o zmianie ustawy - Prawo budowlane oraz niektórych innych ustaw opartej na projekcie przygotowanym przez rząd. Nowe przepisy wejdą w życie z upływem 3 miesięcy od dnia ich ogłoszenia, za wyjątkiem zmian dotyczących rejestrów budowlanych, które wejdą w życie z dniem 1 stycznia 2016 r. Z jednej strony znowelizowane przepisy wprowadzają szereg korzystnych zmian zmierzających do ogólnego uproszczenia procesów budowlanych. Między innymi już niedługo nie będzie konieczne uzyskiwanie pozwoleń na budowę (wymagane będzie jedynie zgłoszenie) w przypadku takich obiektów budowlanych jak: - wolnostojące budynki mieszkalne jednorodzinne, których obszar oddziaływania mieści się w całości na działce lub działkach, na których zostały zaprojektowane, - wolnostojące parterowe budynki gospodarcze w tym garaże, altany oraz przydomowe ganki i oranżerie (ogrody zimowe) o powierzchni zabudowy do 35 m2, gdy łączna liczba tych obiektów na działce nie przekracza dwóch na każde 500 m2 powierzchni działki, - wolnostojące parterowe budynki rekreacji indywidualnej, rozumiane jako budynki przeznaczone do okresowego wypoczynku, o powierzchni zabudowy do 35 m2, gdy liczba tych obiektów na działce nie przekracza jednego na każde 500 m2 powierzchni działki. Inwestorzy krócej, bo jedynie 14 dni w miejsce dotychczasowych 21 dni, będą musieli oczekiwać ewentualnego sprzeciwu organu w sprawie rozpoczęcia użytkowania obiektów budowlanych oddawanych do użytkowania na podstawie zgłoszenia. Niemniej, wśród nowych przepisów pojawia się również zaskakująca zmiana definicji ustawowej obiektu budowlanego (art. 3 ust. 1 Prawa budowlanego). Pierwotny projekt zmian do ustawy nie przewidywał jakichkolwiek modyfikacji tej definicji, a co za tym idzie również uzasadnienie do projektu nie zawiera jakichkolwiek motywów jej wprowadzenia. Zmiana wprowadzona została do projektu na etapie prac Sejmu i jak wynika z druków dołączonych do opisu procesu legislacyjnego nie była szeroko omawiana, choć może mieć duże znaczenie w zakresie obciążeń podatników podatkiem od nieruchomości. 7

Zmiana definicji ustawowej obiektu budowlanego może mieć znaczący wpływ na obciążenia w podatku od nieruchomości W związku z odesłaniem do prawa budowlanego znajdującym się w ustawie o podatkach i opłatach lokalnych już na kanwie dotychczas obowiązujących przepisów wykładnia i praktyka organów w zakresie kwalifikowania i opodatkowywania instalacji oraz urządzeń o charakterze technicznym związanych z obiektami budowlanymi była różna i rodziła szereg problemów. Wydaje się jednak, że nowe przepisy mogą wprowadzić jeszcze więcej zamieszania. Dotychczas za obiekt budowlany na gruncie prawa budowlanego rozumiano: a) budynek wraz z instalacjami i urządzeniami technicznymi, b) budowlę stanowiącą całość techniczno-użytkową wraz z instalacjami i urządzeniami, c) obiekt małej architektury; (art. 3 pkt 1 Prawa budowlanego) w znowelizowanym brzmieniu przez obiekt budowlany będzie uważało się: budynek, budowlę bądź obiekt małej architektury, wraz z instalacjami zapewniającymi możliwość użytkowania obiektu zgodnie z jego przeznaczeniem, wzniesiony z użyciem wyrobów budowlanych. Z definicji usunięto zatem urządzenia techniczne / urządzenia jako składające się na integralną część obiektów budowlanych. Taka niepozorna zmiana może jednak stanowić podstawę do zmiany podejścia organów podatkowych w zakresie budowli położonych wewnątrz budynków. Zgodnie z obecną praktyką (potwierdzoną w ramach spraw prowadzonych przez Kancelarię indywidualnymi interpretacjami podatkowymi) takie obiekty nie stanowiły odrębnego przedmiotu opodatkowania. Brak uznawania urządzeń, urządzeń budowlanych czy częściowo samodzielnych od obiektów budowlanych instalacji za część obiektów budowlanych, może spowodować jednak, że organy podatkowe będą dążyć do ich odrębnego opodatkowania. Dla przedsiębiorców taka zmiana oznaczać może konieczność wykazania do opodatkowania również urządzeń mieszczących się w definicji budowli usytuowanych wewnątrz budynków, przykładowo takich jak: sieci, bądź wszelkiego rodzaju urządzenia techniczne, a co za tym idzie spowodować również wzrost obciążenia z tytułu podatku od nieruchomości. Istotne będzie, jak nowe przepisy będą interpretowane przez organy podatkowe. Więcej informacji: Joanna Lentka, tel. (71) 75 00 756 8

SN wyjaśnił dlaczego prokurent łączny nie może być ograniczony działaniem z członkiem zarządu Opublikowane zostało uzasadnienie kontrowersyjnej uchwały Sądu Najwyższego z dnia 30.01.2015 r. (sygn. III CZP 34/14), o której pisaliśmy w naszym Newsletterze z 18.02.2015 r. SN orzekł, że wpis do Krajowego Rejestru Sądowego tzw. prokury łącznej niewłaściwej, polegającej na ustanowieniu prokurenta łącznego z zastrzeżeniem, że może on działać wyłącznie z członkiem zarządu jest niedopuszczalny (wbrew dotychczasowemu orzecznictwu SN potwierdzającemu taką możliwość). W uzasadnieniu Sąd Najwyższy oparł się w głównej mierze na braku podstaw dla ustanowienia przez zarząd prokury łącznej niewłaściwej w przepisach. Argumentował, że kodeks cywilny wyczerpuje regulację i ogranicza dowolność spółki w tym zakresie przewidując wyłącznie prokurę samoistną i prokurę łączną wykonywaną przez dwóch prokurentów (tzw. właściwą). Przy okazji Sąd Najwyższy wykluczył również możliwość ustanowienia członka zarządu prokurentem. Nadal aktualna pozostaje możliwość stosowania określonej w art. 205 kodeksu spółek handlowych reprezentacji spółki w przypadku zarządu wieloosobowego przez członka zarządu łącznie z jednym z prokurentów łącznych (jeżeli umowa bądź statut spółki nie stanowi inaczej). Sam prokurent łączny nie może być jednak ograniczony obowiązkiem działania z członkiem zarządu (co oznacza, że jeżeli powołany zostanie drugi prokurent łączny prokurenci będą mogli działać razem, z wyłączeniem członków zarządu). Jakie skutki dla przedsiębiorców? Co ważne, Sąd Najwyższy odniósł się wprost do skutków rozstrzygnięcia - stwierdził, że wpisy w KRS obejmujące prokurę jednoosobową opisaną jako prokura łączna z członkiem zarządu powinny zostać wykreślone przez sąd rejestrowy z urzędu (na podstawie art. 12 ust. 3 ustawy o Krajowym Rejestrze Sądowym). Trudno spodziewać się, że sądy podejmą natychmiastowe działania w celu weryfikacji danych w rejestrze przedsiębiorców w tym zakresie, ale aby uprzedzić ewentualne negatywne konsekwencje, spółki posługujące się prokurą łączną niewłaściwą powinny dokonać zmiany danych ujawnionych w rejestrze przez udzielenie prokury samoistnej bądź łącznej z innym prokurentem (lub jej wykreślenie). 9

SN wyjaśnił dlaczego prokurent łączny nie może być ograniczony działaniem z członkiem zarządu Sąd Najwyższy uznał również, że bezpieczeństwo obrotu wymaga, aby przyjęta w uchwale wykładnia przepisów o prokurze obowiązywała wyłącznie na przyszłość i pozostała bez wpływu na skuteczność czynności prawnych dokonanych dotychczas w oparciu o reprezentację za zasadzie prokury łącznej niewłaściwej. Z całym uzasadnieniem można zapoznać się na stronie internetowej SN pod poniższym linkiem: http://www.sn.pl/sites/orzecznictwo/orzeczenia3/iii%20czp%2034-14.pdf. Więcej informacji: Jacek Osipiuk, tel. (71) 75 00 739 10

Przypominamy o terminowym złożeniu sprawozdań finansowych Zbliżają się terminy sporządzenia przez przedsiębiorców sprawozdania finansowego i złożenia go w urzędzie skarbowym oraz KRS. Warto pamiętać o terminowym złożeniu sprawozdania zwłaszcza z uwagi na wprowadzone od 1 stycznia 2015 r. nowe sankcje. Niezłożenie w urzędzie skarbowym sprawozdania finansowego w terminie stanowi obecnie wykroczenie skarbowe, za które przewidziana jest kara grzywny (w wysokości od 175 zł do 35 tys. zł). Niedostarczenie sprawozdania do KRS może natomiast skutkować nałożeniem kary grzywny w wysokości do 10 tys. zł, przy czym możliwe jest jej ponawianie. Terminy, w których należy spełnić ww. obowiązki, zostały różnie określone dla poszczególnych grup przedsiębiorców. Podatnicy podatku dochodowego od osób fizycznych, którzy prowadzą księgi rachunkowe, składają sprawozdanie finansowe w urzędzie skarbowym wraz z zeznaniem rocznym, tj. najpóźniej do 30 kwietnia. Natomiast podatnicy podatku dochodowego od osób prawnych powinni dostarczyć do urzędu skarbowego sprawozdanie finansowe wraz z opinią i raportem podmiotu uprawnionego do badania sprawozdań finansowych w terminie 10 dni od daty zatwierdzenia rocznego sprawozdania finansowego. W przypadku spółek konieczne jest również dołączenie odpisu uchwały zatwierdzającej sprawozdanie finansowe (przy czym zatwierdzenie sprawozdania powinno nastąpić w terminie sześciu miesięcy po upływie każdego roku obrotowego). Niezależnie, podmioty wpisane do KRS (z wyłączeniem niektórych typów spółek osobowych, które ponadto nie prowadzą pełnej księgowości) powinny złożyć roczne sprawozdanie finansowe w sądzie rejestrowym w terminie 15 dni od dnia jego zatwierdzenia. Więcej informacji: Natalia Fedor, tel. (22) 411 14 08, Joanna Krzyżykowska, tel. (22) 411 14 04 11

Niezgodność z Konstytucją przepisów przyznających podmiotom gospodarczym prawo do żądania przekształcenia użytkowania wieczystego w prawo własności Wyrokiem z dnia 10.03.2015 r. (sygn. akt. K29/13) Trybunał Konstytucyjny orzekł, że art. 1 ust. 1 i 3 ustawy o przekształceniu prawa użytkowania wieczystego w prawo własności nieruchomości (dalej: Ustawa) w zakresie w jakim przyznaje uprawnienie do przekształcenia prawa użytkowania wieczystego w prawo własności osobom fizycznym i prawnym, które nie miały tego uprawnienia w dniu wejścia w życie ustawy z dnia 28.11.2011 r. o zmianie ustawy o gospodarce nieruchomościami oraz niektórych innych ustaw jest niezgodny z zasadą sprawiedliwości społecznej (art. 2 Konstytucji) oraz w odniesieniu do przekształcenia użytkowania wieczystego gruntu będącego własnością jednostek samorządu terytorialnego niezgodny z zasadą samodzielności jednostek samorządu (art. 165 ust 1 Konstytucji). Przypomnijmy, że na mocy ww. ustawy zmieniającej został rozszerzony krąg podmiotów uprawnionych do występowania z żądaniem przekształcenia prawa użytkowania wieczystego w prawo własności nieruchomości. Przed ww. zmianą, o przekształcenie prawa użytkowania wieczystego w prawo własności nieruchomości mogły ubiegać się osoby fizyczne: a) będące użytkownikami wieczystymi nieruchomości rolnych, zabudowanych na cele mieszkaniowe, garażami, lub przeznaczonych pod taką zabudowę; b) będące właścicielami lokali, których udział w nieruchomości wspólnej obejmuje prawo użytkowania wieczystego; c) będące użytkownikami wieczystymi nieruchomości rolnych; d) które uzyskały użytkowanie wieczyste jako rekompensatę za wywłaszczenie i zabór gruntów lub na podstawie art. 7 dekretu warszawskiego; a także następcy prawni ww. osób, a ponadto spółdzielnie mieszkaniowe będące właścicielami budynków mieszkalnych lub garaży. Natomiast po wejściu w życie ustawy zmieniającej, uprawnienie do wystąpienia z żądaniem przekształcenie prawa użytkowania wieczystego w prawo własności nieruchomości zostało przyznane osobom fizycznym i osobom prawnym będącym w dniu 13 października 2005 r. użytkownikami wieczystymi nieruchomości, co praktycznie oznaczało dwie rzeczy: (1) odstąpienie od wymogu aby przedmiotowa nieruchomość, co do której przysługiwało prawo użytkowania wieczystego, służyła określonym celom (mieszkaniowe, garaże, rolne) oraz (2) przyznanie takiego uprawnienia również podmiotom gospodarczym. 12

Niezgodność z Konstytucją przepisów przyznających podmiotom gospodarczym prawo do żądania przekształcenia użytkowania wieczystego w prawo własności Inicjatorami postępowania przed TK były Rada Miasta Szczecin, Rada Gminy Ustronie i Rada Miasta Poznania, które wystąpiły do TK z wnioskiem o stwierdzenie niezgodności z Konstytucją przedmiotowych przepisów. Argumentując złożone wnioski, gminy podniosły, że obecny kształt art. 1 Ustawy ingeruje w sferę prawa własności jednostek samorządu terytorialnego, a ponadto może pozbawić samorządy regularnych i znaczących dochodów własnych z tytułu opłat za użytkowanie wieczyste nieruchomości, W ustnych motywach uzasadnienia wyroku Trybunał (na dzień ukazania się niniejszego newslettera pisemne uzasadnienie wyroku TK nie było jeszcze dostępne): - zanegował przyznanie uprawnienia do żądania przekształcenia prawa użytkowania wieczystego w prawo własności tak szerokiej grupie podmiotów, bez jakiegokolwiek uzasadnienia; - wskazał, że wąski krąg podmiotów uprawnionych do żądania przekształcenia przed wejściem w życie ww. ustawy zmieniającej w rzeczywistości rekompensował tym osobom to, że w czasie kiedy nabywały one tytuł prawny do danej nieruchomości z uwagi na panujące w tamtym okresie zasady jednolitej własności państwowej, nie miały one wyboru pomiędzy prawem własności a użytkowaniem wieczystym a te ostatnie było im narzucane; - tym samym uwłaszczenie przysługujące temu wąskiemu kręgowi podmiotów, a które w znacznej mierze dokonywane było na cele mieszkaniowe, realizowało konstytucyjną zasadę prawa do mieszkania; TK nie doszukał się natomiast realizacji podobnych wartości przy rozszerzeniu przez ustawodawcę kręgu podmiotów uprawnionych do żądania przekształcenia; - w wyniku nowelizacji doszło do nieuzasadnionego przyznania przywilejów majątkowych i wzbogacenia podmiotów gospodarczych kosztem państwa, które to podmioty nabyły tytuł prawny do nieruchomości już w nowej rzeczywistości gospodarczej, natomiast zdecydowały się na wybór prawa użytkowania wieczystego, a nie prawa własności, bo tak było taniej. Po wprowadzeniu natomiast ustawy zmieniającej, będą mogły one czerpać profity z tego tytułu. Co dalej? Skutkiem wyroku TK jest utrata mocy obowiązującej przedmiotowego przepisu, co oznacza że w odniesieniu do postępowań w toku dotyczących przekształcenia prawa użytkowania wieczystego w prawo własności, organy rozstrzygające powinny uwzględniać w procesie stosowania prawa uznanie przedmiotowych przepisów za niekonstytucyjne. W odniesieniu do już wydanych pozytywnych decyzji o przekształceniu, mogą istnieć podstawy do wznowienia postępowania. Więcej informacji: Agnieszka Karwowska, tel. (71) 75 00 750; Marta Kaczmarczyk, tel. (71) 75 00 747 13

Jeśli są Państwo zainteresowani uzyskaniem szerszych informacji, prosimy o kontakt z doradcami Kancelarii, z których porad zazwyczaj Państwo korzystają lub kontakt z wyżej wskazanymi autorami tekstów. Niniejszy Newsletter nie stanowi porady prawnej ani podatkowej. Kancelaria nie ponosi odpowiedzialności za wykorzystanie informacji w nim zawartych bez wcześniejszego zasięgnięcia opinii Kancelarii. Olesiński & Wspólnicy KANCELARIA ADWOKACKA, Adwokat Rafał Olesiński ul. Powstańców Śląskich 2-4, Tel. +48 (71) 75 00 700 53-333 Wrocław Fax: +48 (71) 75 00 789 www.olesinski.com kancelaria@olesinski.com 14