Łukasz Przeszłowski Politechnika Rzeszowska im. I. Łukasiewicza Wydział Budowy Maszyn i Lotnictwa Katedra Konstrukcji Maszyn Materiały pomocnicze do programu AutoCAD 2014 UWAGA: Są to materiały pomocnicze w realizacji ćwiczenia nr 3 w programie AutoCAD 2014 3D. Ze względu na to, że rysunek został udostępniony wskażę tok postępowaniu przy tworzeniu bryły oraz przedstawię funkcje potrzebne podczas modelowania 3D w programie AutoCAD. Tworzenie elementu rozpoczęto od narysowania zarysu zewnętrznego podstawy. Aby stworzyć zarys zewnętrzny należy rozpocząć od narysowania okręgu o średnicy 90 [mm] (rys. 1) oraz ze środkiem umieszczonym w początku układu współrzędnych. Następnie na kwadrancie okręgu w zgodnie z kierunkiem osi Y umieszczono dwa okręgi jeden o średnicy 15 [mm] a drugi 30 [mm](rys. 2). Po wykonaniu tych czynności funkcją zaokrąglij stworzono łuk o promieniu 5 [mm] między wzajemnie przecinającymi się krawędziami okręgu o średnicy 90 [mm] oraz okręgu o średnicy 30 [mm] (rys. 3). Po wykonaniu tych czynności powstały łuk między krawędziami dwóch okręgów odbijamy poleceniem lustro względem osi Y na drugą stronę w miejscu gdzie krawędzie między okręgami wzajemnie się przecinają (rys. 4). Rys. 1 Widok okręgu o średnicy 90[mm] Rys. 2 Widok okręgów na kwadrancie w kierunku osi Y
Rys. 3 Zaokrąglenie wzajemnie przecinających się krawędzi Rys. 4 Widok po użyciu funkcji lustro Po wykonaniu powyższych czynności użyjemy polecenia szyku biegunowego. Po wybraniu polecenia zaznacza się wszystkie elementy rozmieszczane w szyku, określa się ich ilość w szyku oraz punkt centralny (rys. 5). Podczas używania tego polecenia należy pamiętać alby odznaczyć polecenie zespolone. Jest to ważne z tego powodu, że nie będzie można usunąć (uciąć) krawędzi w dalszym toku postępowania. (Pozostałe funkcje umożliwiające manipulowanie szykiem w tym przypadku się pomija).
Rys. 5 Ułożenie szyku biegunowego rozważanego przypadku W dalszym toku postępowania trzeba poleceniem utnij uciąć niepotrzebne krawędzie. Po wykonaniu tej operacji rysuje się okrąg o średnicy 40 [mm] w początku układu współrzędnych (rys. 6). Rys. 6 Zarys zewnętrzny podstawy po wykonaniu powyższych operacji Jeśli stworzono zarys zewnętrzny podstawy w dalszym toku postępowania funkcją region tworzymy jednolity region, który uwidacznia widok koncepcyjny (rys. 7). Rys. 7 Widok koncepcyjny zarysu podstawy po wykonaniu funkcji region
Jak widać na rys. 7 po użyciu funkcji region został zamknięty cały obszar nawet miejsca, w których powinny być puste przestrzenie aby po użyciu funkcji wyciągnij w miejscach tych pozostały otwory przelotowe. Dzieje się tak z tego powodu, że regiony zostały zamknięte nawet w miejscach, w których chcieliśmy tego uniknąć. Aby uporać się z tym problemem należy użyć funkcji różnicy (rys. 8). Od regionu, który chcemy pozostawić odejmujemy regiony nam niepotrzebne. (Operację różnicy najlepiej wykonać w widoku szkieletowym 2D). Rys. 8 Region potrzebny do wyciągnięcia prostego Używając polecenia wyciągnięcia prostego z wykonanego regionu tworzy się widok 3D wyciągając go na wysokość 10 [mm] (rys. 9). Rys. 9 Otrzymany widok 3D po wykonaniu operacji wyciągnięcia Do wykonania pozostałej części rozważanego przypadku w pierwszym jej kroku użyto funkcji przeciągnięcia. Aby było możliwe jej użycie trzeba stworzyć ścieżkę oraz element docelowo przeciągany, w tym przypadku pierścień. Pierwszym krokiem w tej operacji będzie obrócenie globalnego układu współrzędnych względem osi Y w trybie orto tak aby oś X była skierowana do góry (rys. 10).
Rys. 10 Położenie układu współrzędnych Po wykonaniu powyższej operacji przystępuje się do rysowania polilinii, która posłuży jako ścieżka po której będzie przeciągany zadany pierścień. Istnieje wiele możliwości stworzenia takiej ścieżki jedna z nich jest niżej opisana. Punkt początkowy linii rozpoczyna się w trybie orto w początku układu współrzędnych na wysokość 80 [mm]. Następnie blokując w kierunku przeciwnym do osi Y pod kątem 35 tworzy się kolejną linię. Po wykonaniu tych operacji między powstałymi liniami robi się zaokrąglenie z ucinaniem o promieniu równym 100 [mm] (rys. 11). Rys. 11 Uzyskana ścieżka Jeśli ścieżka nie została utworzona polilinią należy funkcją dołącz lub funkcją edytuj polilinię scalić ją. Następnie rysuję się na górnej płaszczyźnie podstawy w globalnym okładzie współrzędnych dwa okręgi jeden o średnicy równiej 40 [mm] drugi o średnicy równiej 50 [mm]. Po ich narysowaniu tworzymy z nich region. Tak jak poprzednio będzie to region zamknięty wiec korzystając z funkcji różnicy należy odjąć jeden od drugiego a następnie poleceniem przeciągnij przeciągnąć utworzony pierścień bo zadanej wcześniej ścieżce (rys. 12).
Rys. 12 Otrzymana bryła po wykonaniu wszystkich powyższych poleceń Aby uzyskać jednolitą bryłę po wykonaniu wszystkich czynności do tej pory należy wyciągnięcie proste oraz przeciągnięcie, funkcją sumowania dodać do siebie. Mając taką bryłę w globalnym układzie współrzędnych rysujemy okrąg na wysokości 140 [mm] względem osi Z. Posłuży on do stworzenia płaszczyzny, którą dzielona będzie bryła. Powstały okrąg powinien wychodzić poza obszary graniczne powstałego modelu (rys. 13). Rys. 13 Widok powstałego okręgu W zakładce powierzchnia wybiera się opcję powierzchnie płaskie, następnie w poleceniu wskazuje się z obiektu w rozważanym przypadku obiektem tym jest okrąg wskazujemy okrąg i zatwierdzamy (rys. 14).
Rys. 14 Płaszczyzna powstała po użyciu opcji powierzchnia płaska Powstała powierzchnia posłuży dwukrotnie przy użyciu funkcji płat do dzielenia powstałego modelu. Mając model oraz powierzchnię zadaną okręgiem tnie się model w miejscu przecinania powierzchnią modelu na dwie części. Wybiera się opcję płat wskazuje się model, po wskazaniu modelu i zatwierdzeniu trzeba wskazać obiekt, który posłuży do stworzenia płatu w tym przypadku jest to powierzchnia, wskazuje się powierzchnię i przed zatwierdzeniem wskazuje się na stronę, która ma pozostać (rys. 15). Rys. 15 Podział modelu przy użyciu funkcji płat Trzeba obrócić utworzoną powierzchnię pod kątem 10 względem płaszczyzny XY w układzie współrzędnych globalnym oraz względem punktu charakterystycznego (w tym przypadku skrajnego, najdalej wysuniętego względem osi Z). Można to zrobić na dwa sposoby pierwszym z nich jest obrót 2D drugim 3D. Skorzystano w tym przypadku z obrotu 2D, przy użyciu tej funkcji obrót odbywa się względem osi Z także oś Z trzeba pochylić tak aby uzyskać żądane pochylenie. Aby to uzyskać układ współrzędnych obraca się w trybie orto względem osi Y tak aby oś X była skierowana do góry (rys. 10). Teraz używając funkcji obróć obracamy płaszczyznę pod kątem 10. Po wykonaniu tej operacji używając funkcji płat tworzy się płat w taki sam sposób jak powyżej (rys. 16).
Rys. 16 Widok modelu po wykonaniu po raz drugi funkcji płat Mając tak wykonany model przesuwa się zadany wcześniej układ współrzędnych do punktu względem osi X na wysokość 40 [mm] oraz względem osi Z poza obszar naszego modelu. Posłuży on do narysowania walca o średnicy 15 [mm], który następnie zostanie obrócony w układzie współrzędnym globalnym z wykorzystaniem funkcji obróć - kopiuj pod kątem 90 (rys. 17). Rys. 17 Widok po utworzeniu walców Aby powstały otwory należy użyć funkcji różnicy i odjąć utworzone wcześniej walce. Po wykonaniu tej czynności należy zaokrąglić promieniem 5 [mm] krawędź styku między bryłami wcześniej sumowanymi. W zakładce bryła jest opcja zaokrąglij krawędź po jej wskazaniu należy wskazać krawędź, która ma być zaokrąglona, określić promień i zatwierdzić (rys. 18).
Rys. 18 Widok po wykonaniu wszystkich powyższych operacji UWAGA: Wymiary podawane w trakcie przedstawiania modelu nie muszą się zgadzać ze względu na to, że robiono to bez żadnego rysunku wykonawczego. Jest to rysunek poglądowy mający przedstawić koncepcje rysowania wybranego przykładu.