Napędy niepełnoobrotowe SQEx 05.2 SQEx 14.2 SQREx 05.2 SQREx 14.2 AUMA NORM (bez sterownika)

Napędy niepełnoobrotowe SQEx 05.2 SQEx 14.2 SQREx 05.2 SQREx 14.2 AUMA NORM (bez sterownika) Instrukcja obsługi Montaż, obsługa, uruchamianie

Spis treści SQEx 05.2 SQEx 14.2 / SQREx 05.2 SQREx 14.2 Na początku należy przeczytać niniejszą instrukcję! Zwrócić uwagę na wskazówki bezpieczeństwa. Niniejsza instrukcja stanowi integralną część wyrobu. Przechowywać instrukcję na okres użytkowania wyrobu. Przekazać instrukcję każdemu nowemu właścicielowi lub użytkownikowi urządzenia. Przeznaczenie instrukcji: Niniejsza instrukcja skierowana jest do osób wykonujących montaż, uruchamianie, obsługę i konserwację urządzenia. Ma ona służyć pomocą przy instalowaniu i uruchamianiu urządzenia. Spis treści Strona 1. Wskazówki bezpieczeństwa... 1.1. Podstawowe wskazówki bezpieczeństwa 1.2. Zakres zastosowania 1.3. Ostrzeżenia 1.4. Wskazówki i symbole 2. Identyfikacja... 2.1. Tabliczka znamionowa 2.2. Krótki opis 3. Transport, przechowywanie i opakowanie... 3.1. Transport 3.2. Przechowywanie 3.3. Opakowanie 4. Montaż... 4.1. Pozycja montażowa 4.2. Montaż koła ręcznego 4.3. Montaż napędu ustawczego na armaturze 5. Podłączanie do zasilania elektrycznego... 5.1. Podstawowe informacje 5.2. Podłączanie za pomocą wtyczki Ex z zaciskami śrubowymi (KP, KPH) 5.2.1. Otwieranie rejonu przyłączania 5.2.2. Podłączanie przewodów 5.2.3. Zamykanie rejonu przyłączania 5.3. Podłączanie za pomocą wtyczki Ex z zaciskami szeregowymi (KES) 5.3.1. Otwieranie rejonu przyłączania 5.3.2. Podłączanie przewodów 5.3.3. Zamykanie rejonu przyłączania 5.4. Akcesoria przyłącza elektrycznego 5.4.1. Rama mocująca do wtyczki odłączonej od napędu 5.4.2. Pokrywa ochronna 5.4.3. Zewnętrzne przyłącze uziemienia 6. Obsługa... 6.1. Obsługa ręczna 6.1.1. Załączanie obsługi ręcznej 6.1.2. Wyłączanie obsługi ręcznej 6.2. Praca elektryczna 4 4 5 5 6 7 7 9 10 10 10 10 11 11 11 11 14 14 15 15 16 17 18 18 19 20 20 20 21 21 22 22 22 22 22 2

SQEx 05.2 SQEx 14.2 / SQREx 05.2 SQREx 14.2 Spis treści 7. Wskaźniki... 7.1. Mechaniczny wskaźnik położenia/wskaźnik ruchu 8. Komunikaty... 8.1. Sygnały zwrotne napędu 9. Uruchamianie... 9.1. Ograniczniki krańcowe w napędzie niepełnoobrotowym 9.1.1. Ustawianie ogranicznika krańcowego zamykania 9.1.2. Ustawianie ogranicznika krańcowego otwierania 9.2. Otwieranie bloku sterowania 9.3. Ustawianie wyłącznika momentu obrotowego 9.4. Ustawianie wyłącznika krańcowego 9.4.1. Ustawianie pozycji krańcowej ZAMK. (pole czarne) 9.4.2. Ustawianie pozycji krańcowej OTW. (białe pole) 9.5. Próba działania 9.5.1. Kontrola kierunku obrotów 9.5.2. Kontrola wyłącznika krańcowego 9.6. Ustawianie potencjometru 9.7. Ustawianie elektronicznego nadajnika położenia RWG 9.8. Ustawianie mechanicznego wskaźnika położenia 9.9. Zamykanie bloku sterowania 10. Usuwanie usterek... 10.1. Usterki podczas uruchamiania 10.2. Ochrona silnika (monitorowanie temperatury) 11. Utrzymanie ruchu i konserwacja... 11.1. Czynności prewencyjne w zakresie utrzymania ruchu i bezpiecznej eksploatacji 11.2. Odłączanie od sieci 11.3. Konserwacja 11.4. Usuwanie odpadów i utylizacja 12. Dane techniczne... 12.1. Wyposażenie i funkcje napędu 12.2. Warunki użytkowania 12.3. Pozostałe informacje 13. Lista części zamiennych... 13.1. Napęd niepełnoobrotowy SQEx 05.2 SQEx 14.2/SQREx 05.2 SQREx 14.2 z wtyczką Ex z zaciskami śrubowymi (KP, KPH) 13.2. Napęd niepełnoobrotowy SQEx 05.2 SQEx 14.2/SQREx 05.2 SQREx 14.2 z wtyczką Ex z zaciskami szeregowymi (KES) 14. Certyfikaty... 14.1. Deklaracja włączenia i zgodności WE 14.2. Atest ATEX Skorowidz haseł... Adresy... 23 23 24 24 25 25 26 26 26 27 28 28 29 29 29 30 30 31 32 32 34 34 34 35 35 35 36 37 38 38 40 40 41 41 43 45 45 46 52 54 3

Wskazówki bezpieczeństwa SQEx 05.2 SQEx 14.2 / SQREx 05.2 SQREx 14.2 1. Wskazówki bezpieczeństwa 1.1. Podstawowe wskazówki bezpieczeństwa Normy/dyrektywy Produkty firmy AUMA są konstruowane i produkowane zgodnie z powszechnie uznawanymi normami i dyrektywami. Fakt ten potwierdza deklaracja zgodności/włączenia. Użytkownik i producent instalacji muszą zapewnić przestrzeganie wszystkich krajowych przepisów, dyrektyw i postanowień dotyczących montażu, przyłącza elektrycznego, uruchamiania i eksploatacji w miejscu użytkowania. Należą do nich m.in. normy i dyrektywy, takie jak IEC/EN 60079 Urządzenia elektryczne w obszarach zagrożonych wybuchem gazów część 14: Urządzenia elektryczne do stosowania w obszarach zagrożonych wybuchem (z wyjątkiem zakładów górniczych). część 17: Kontrola i utrzymanie w ruchu urządzeń elektrycznych w obszarach zagrożonych wybuchem (z wyjątkiem zakładów górniczych). Wskazówki bezpieczeństwa/ostrzeżenia Kwalifikacje pracowników Osoby pracujące przy urządzeniu muszą zapoznać się ze wskazówkami bezpieczeństwa i ostrzeżeniami oraz stosować się do zaleceń zawartych w niniejszej instrukcji. Na produkcie należy umieścić wskazówki bezpieczeństwa i tabliczki ostrzegawcze, aby zapobiec szkodom zdrowotnym i materialnym. Montaż, podłączenie do sieci, uruchomienie, obsługę i konserwację może wykonywać wyłącznie odpowiednio wyszkolony personel upoważniony przez użytkownika lub producenta instalacji. Personel przed rozpoczęciem prac musi przeczytać i zrozumieć instrukcję obsługi oraz zapoznać się z ogólnie przyjętymi przepisami BHP. Dla prac w obszarach zagrożonych wybuchem obowiązują osobne postanowienia, do których należy się stosować. Odpowiedzialność za przestrzeganie postanowień, norm i przepisów prawnych ponosi użytkownik lub producent instalacji. Uruchamianie Praca urządzenia Przed uruchomieniem należy koniecznie sprawdzić, czy wszystkie dokonane ustawienia spełniają wymagania konkretnego zastosowania. Nieprawidłowe ustawienia mogą doprowadzić do uszkodzenia armatury lub instalacji. Producent nie ponosi odpowiedzialności za powstałe ewentualnie szkody. Ryzyko ponosi wyłącznie użytkownik. Kryteria bezpiecznej i prawidłowej pracy urządzenia: Odpowiedni transport, przechowywanie, ustawienie, montaż i uruchomienie urządzenia. Produkt może być użytkowany wyłącznie w sprawnym stanie technicznym z uwzględnieniem wskazówek zawartych w niniejszej instrukcji. Usterki i uszkodzenia należy natychmiast zgłaszać i niezwłocznie usuwać. Stosować się do ogólnie przyjętych zasad BHP. Przestrzegać krajowych przepisów prawnych. Podczas pracy powierzchnia obudowy może nagrzewać się nawet do temperatury > 60 C. W związku z tym przed rozpoczęciem pracy zaleca się zmierzenie temperatury powierzchni urządzenia przy użyciu odpowiedniego termometru w celu uniknięcia ewentualnych oparzeń. W razie potrzeby należy nałożyć rękawice ochronne. Środki ochronne Konserwacja Użytkownik lub producent instalacji ponosi odpowiedzialność za wszystkie podejmowane na miejscu środki ostrożności, np. założenie osłon, blokad czy udostępnienie osobistego wyposażenia ochronnego. Dla zapewnienia bezpiecznego działania urządzenia należy przestrzegać wskazówek dotyczących konserwacji zawartych w niniejszej instrukcji. Zmiany w urządzeniu dozwolone są wyłącznie za zgodą producenta. 4

SQEx 05.2 SQEx 14.2 / SQREx 05.2 SQREx 14.2 Wskazówki bezpieczeństwa 1.2. Zakres zastosowania 1.3. Ostrzeżenia Napędy niepełnoobrotowe firmy AUMA służą do uruchamiania armatury przemysłowej, np. zaworów klapowych i kurkowych. Opisane tutaj urządzenia przeznaczone są do eksploatacji w zagrożonych wybuchem obszarach strefy 1, 2, 21 i 22. Jeżeli należy się liczyć z temperaturami > 40 C na kołnierzu armatury, ewentualnie na trzpieniu armatury (np. wywołane przez gorące media), należy skonsultować się z fabryką. Rozpatrując temperatury napędów w odniesieniu do nieelektrycznego zabezpieczenia przeciwwybuchowego, nie uwzględniono temperatur > 40 C. Zastosowanie do innych celów dozwolone jest wyłącznie za wyraźną (pisemną) zgodą producenta. Zabrania się stosowania np.: w urządzeniach do transportu poziomego zgodnie z DIN EN ISO 3691, w podnośnikach zgodnie z DIN EN 14502, w dźwigach osobowych zgodnie z DIN 15306 i 15309, w dźwigach towarowych zgodnie z EN 81-1/A1, w schodach ruchomych, do instalacji podziemnych, do ciągłego użytkowania pod wodą (zwrócić uwagę na stopień ochrony), w zagrożonych wybuchem obszarach strefy 0 i 20, w zagrożonych wybuchem obszarch grupy I (górnictwo), Producent nie ponosi odpowiedzialności za skutki niezgodnego z przeznaczeniem lub nieprawidłowego zastosowania produktu. Zastosowanie zgodnie z przeznaczeniem obejmuje także przestrzeganie wskazówek zawartych w niniejszej instrukcji. Informacje dotyczące bezpieczeństwa, zawarte w niniejszej instrukcji, są opatrzone odpowiednim symbolem słownym (NIEBEZPIECZEŃSTWO, OSTRZEŻENIE, PRZESTROGA, NOTYFIKACJA). Sytuacja stanowiąca bezpośrednie zagrożenie o wysokim ryzyku. Nieprzestrzeganie zasad bezpieczeństwa może grozić śmiercią lub ciężkimi obrażeniami i utratą zdrowia. Możliwa sytuacja groźna o średnim ryzyku. Nieprzestrzeganie zasad bezpieczeństwa może grozić śmiercią lub ciężkimi obrażeniami i utratą zdrowia. Możliwa sytuacja groźna o niewielkim ryzyku. Nieprzestrzeganie zasad bezpieczeństwa może skutkować lekkimi lub średnimi obrażeniami. Mogą one być także połączone ze szkodami materialnymi. Może zaistnieć groźna sytuacja. Konsekwencją nieprzestrzegania zasad bezpieczeństwa mogą być szkody materialne. Nie stosuje się w przypadkach zagrożenia życia i zdrowia ludzkiego. 5

Wskazówki bezpieczeństwa SQEx 05.2 SQEx 14.2 / SQREx 05.2 SQREx 14.2 Struktura i typografia instrukcji ostrzegawczych Rodzaj zagrożenia i jego źródło! Możliwe skutki w przypadku niespełnienia (opcje) Czynności mające na celu zapobieganie ryzyku Inne czynności Znak bezpieczeństwa ostrzega przed ryzykiem obrażeń. 1.4. Wskazówki i symbole Symbol słowny (tu: NIEBEZPIECZEŃSTWO) wskazuje stopień zagrożenia. W niniejszej instrukcji zastosowano następujące wskazówki i symbole: Informacja Słowo Informacja umieszczone przed tekstem oznacza ważne uwagi i informacje. Symbol pozycji zamkniętej (armatura zamknięta) Symbol pozycji otwartej (armatura otwarta) Warto przeczytać przed przystąpieniem do kolejnej czynności. Tekst opatrzony tym symbolem informuje o warunkach przystąpienia do następnej czynności lub o tym, co należy przygotować bądź na co należy zwrócić uwagę. < > Odnośnik do innych fragmentów tekstu Pojęcia otoczone tym znakiem odnoszą się do innych fragmentów zawierających dodatkowe informacje na dany temat. Pojęcia te można szybko odnaleźć w indeksie, nagłówku lub w spisie treści. 6

SQEx 05.2 SQEx 14.2 / SQREx 05.2 SQREx 14.2 Identyfikacja 2. Identyfikacja 2.1. Tabliczka znamionowa Każdy komponent urządzenia (napęd, silnik) posiada tabliczkę znamionową. Rysunek 1: Rozmieszczenie tabliczek znamionowych [1] Tabliczka znamionowa silnika [2] Tabliczka znamionowa napędu [3] Tabliczka dodatkowa, np. tabliczka KKS [4] Tabliczka kontrolna wersji zabezpieczenia przeciwwybuchowego Opis tabliczki znamionowej napędu Rysunek 2: Tabliczka znamionowa napędu (przykład) [1] Nazwa producenta [2] Adres producenta [3] Nazwa typu (objaśnienie poniżej) [4] Numer komisyjny (objaśnienie poniżej) [5] Numer seryjny napędu (objaśnienie poniżej) [6] Czasy pracy w [s] dla kąta przesterowania 90 [7] Zakres momentu obrotowego w kierunku ZAMYK [8] Zakres momentu obrotowego w kierunku OTW [9] Rodzaj smaru [10] Stopień ochrony [11] Dop. temperatura otoczenia [12] Opcjonalnie na życzenie klienta [13] Opcjonalnie na życzenie klienta 7

Identyfikacja SQEx 05.2 SQEx 14.2 / SQREx 05.2 SQREx 14.2 Nazwa typu Rysunek 3: Nazwa typu (przykład) 1. Typ i seria napędu 2. Wielkość kołnierza 3. Oznaczenie Ex Typ i seria Niniejsza instrukcja dotyczy następujących typów urządzeń i serii: napędów niepełnoobrotowych do pracy sterującej: SQEx 05.2, 07.2, 10.2, 12.2, 14.2 napędów niepełnoobrotowych do pracy regulacyjnej: SQREx 05.2, 07.2, 10.2, 12.2, 14.2 Oznaczenie Ex Tabela 1: Oznaczenie zabezpieczenia przeciwwybuchowego (z przykładem) / - a 3 b 1 1. Pozycja: nieużywana 2. Pozycja: Typ silnika a SDX lub VDX: Silnik indukcyjny 3. Pozycja: rodzaj ochrony przyłącza elektrycznego w atmosferach gazowych 3 4 Rodzaj ochrony - oznaczenie Ex e budowa wzmocniona: Typy: KP, KPH lub KES Rodzaj ochrony - oznaczenie Ex d osłona ognioszczelna: Typ: KES-Exd 4. Pozycja: rodzaj ochrony nadajnika położenia w atmosferach gazowych a b bez samobezpiecznego obwodu prądu Obwód prądu Ex i samobezpieczność: Typ: RWG 5020.2Ex 5. Pozycja: rodzaj ochrony magistrali Ex-Fieldbus w atmosferach gazowych 1 2 3 Standardowe przyłącze Fieldbus Ex nl niezapalne przyłącze Fieldbus Ex ic samobezpieczne przyłącze Fieldbus Numer komisyjny Numer seryjny napędu Każde urządzenie posiada numer komisyjny podany w zamówieniu (numer zlecenia). Na podstawie tego numeru można pobrać schemat połączeń (w języku niemieckim i angielskim), protokoły kontrolne i inne informacje o urządzeniu bezpośrednio z Internetu pod adresem http://www.auma.com. Niektóre informacje wymagają podania numeru klienta. Tabela 2: Opis numeru seryjnego (z przykładem) 05 12 N S 12345 1. + 2. pozycja: tydzień montażu 05 W tym przykładzie: tydzień kalendarzowy 05 3. + +4. pozycja: rok produkcji 12 W tym przykładzie: rok produkcji: 2012 Wszystkie pozostałe pozycje N S 12345 Wewnętrzny numer fabryczny do jednoznacznego oznaczenia produktu 8

SQEx 05.2 SQEx 14.2 / SQREx 05.2 SQREx 14.2 Identyfikacja Opis tabliczki kontrolnej wersji zabezpieczenia przeciwwybuchowego Rysunek 4: Tabliczki kontrolne wersji zabezpieczenia przeciwwybuchowego (przykłady) [1] Symbol Ex, znak CE, numer identyfikacyjny jednostki kontrolnej [2] Atest Ex (numer) Klasyfikacja: [3] Elektryczne zabezpieczenie przeciwwybuchowe - gazy [4] Elektryczne zabezpieczenie przeciwwybuchowe - pyły [5] Nieelektryczne zabezpieczenie przeciwwybuchowe [6] Gwint wpustów kablowych na przyłączu elektrycznym [7] wolny 2.2. Krótki opis Napęd niepełnoobrotowy Definicja wg EN ISO 5211: Napęd niepełnoobrotowy to rodzaj napędu ustawczego, który przenosi moment obrotowy na armaturę, powodując obracanie się tejże o mniej niż 360 stopni. Napęd ten nie musi być odporny na działanie sił poprzecznych. Napędy niepełnoobrotowe AUMA napędzane są silnikiem elektrycznym. Do ręcznego uruchamiania napędu służy koło ręczne. Napęd wyłączany jest w pozycjach krańcowych przez wyłącznik krańcowy lub wyłącznik momentu obrotowego. Do regulacji i przetwarzania sygnałów napędu wymagany jest sterownik. 9

Transport, przechowywanie i opakowanie SQEx 05.2 SQEx 14.2 / SQREx 05.2 SQREx 14.2 3. Transport, przechowywanie i opakowanie 3.1. Transport Dostawa na miejsce montażu w oryginalnym, trwałym opakowaniu. Wiszący ciężar! Ryzyko utraty życia lub ciężkich obrażeń. NIE przebywać pod wiszącym ciężarem. Mocować dźwignicę do obudowy, a NIE na kole ręcznym. Napędy ustawcze zamontowane na armaturze: dźwignicę mocować na armaturze, NIE na napędzie. Napędy ustawcze montowane z przekładnią: dźwignicę mocować na przekładni z użyciem śrub pierścieniowych, NIE na napędzie. Napędy ustawcze montowane ze sterownikiem: dźwignicę mocować na napędzie, NIE na sterowniku. 3.2. Przechowywanie Ryzyko korozji na skutek niewłaściwego przechowywania! Przechowywać w suchym pomieszczeniu o dobrej wentylacji. W celu ochrony przed zawilgoceniem pochodzącym z podłoża napędy kłaść na regałach lub drewnianych paletach. Chronić przed pyłem, kurzem i innymi zanieczyszczeniami. Stosować odpowiednie osłony ochronne. Na powierzchnie niepokryte lakierem nanieść odpowiedni środek antykorozyjny. Przechowywanie długookresowe W przypadku przechowywania produktu przez dłuższy okres (ponad 6 miesięcy) muszą być spełnione dodatkowe warunki: 1. Przed złożeniem na przechowanie: Zapewnić odpowiednią ochronę nieosłoniętych powierzchni, w szczególności elementów napędu i powierzchni montażowych za pomocą środka antykorozyjnego o długim okresie działania. 2. Średnio co 6 miesięcy: Sprawdzić występowanie śladów korozji. W przypadku zauważenia śladów korozji należy ponownie nanieść środek antykorozyjny. 3.3. Opakowanie Przed transportem nasze produkty są pakowane w fabryce w specjalne opakowania. Są one wykonane z ekologicznych, łatwych do sortowania materiałów i nadających się do wtórnego przetwarzania. Materiałem opakowaniowym jest drewno, tektura, papier i folia PE. Usuwanie opakowania transportowego zalecamy powierzyć zakładowi utylizacji odpadów. 10

SQEx 05.2 SQEx 14.2 / SQREx 05.2 SQREx 14.2 Montaż 4. Montaż 4.1. Pozycja montażowa Napędy ustawcze firmy AUMA mogą być zamontowane i eksploatowane w dowolnej pozycji. 4.2. Montaż koła ręcznego Informacja Transportowane koła ręczne o średnicy ponad 400 mm dostarczane są luzem. Rysunek 5: Koło ręczne [1] Podkładka dystansowa [2] Wał wejściowy [3] Koło ręczne [4] Pierścień osadczy sprężynujący 4.3. Montaż napędu ustawczego na armaturze 1. W razie potrzeby nałożyć podkładkę dystansową [1] na wał wejściowy [2]. 2. Założyć koło ręczne [3] na wał wejściowy. 3. Zabezpieczyć koło ręczne [3], zakładając dostarczony pierścień osadczy sprężynujący [4]. Ryzyko korozji na skutek uszkodzenia powłoki lakierniczej i tworzenia się kondensatu! Po zakończeniu prac naprawić uszkodzenia powłoki lakierniczej. Po zakończeniu montażu natychmiast podłączyć urządzenie do zasilania. Załączona grzałka pozwoli wtedy uniknąć tworzenia się kondensatu. Montaż napędu ustawczego na armaturze przeprowadza się za pomocą sprzęgła. 11

Montaż SQEx 05.2 SQEx 14.2 / SQREx 05.2 SQREx 14.2 Rysunek 6: Wymiary montażowe sprzęgła [1] Sprzęgło [2] Wałek armatury [3] Trzpień gwintowany [4] Śruba Tabela 3: Wymiary montażowe sprzęgła Typ, seria kołnierza przyłączeniowego X maks. [mm] Y maks. [mm] Z maks. [mm] SQEx/SQREx 05.2-F05 9 60 SQEx/SQREx 05.2-F07 9 60 SQEx/SQREx 07.2-F07 9 60 SQEx/SQREx 07.2-F10 24 75 SQEx/SQREx 10.2-F10 15 9 77 SQEx/SQREx 10.2-F12 32 97 SQEx/SQREx 12.2-F12 25 100 SQEx/SQREx 12.2-F14 45 120 SQEx/SQREx 14.2-F14 SQEx/SQREx 14.2-F16 1. Przesunąć napęd kołem ręcznym do mechanicznego ogranicznika krańcowego. Informacja: Zmontować armaturę i napęd w jednakowej pozycji krańcowej. - W przypadku zasuw: zalecana pozycja montażu pozycja krańcowa ZA- MYK. - W przypadku zaworów kulowych: zalecana pozycja montażu pozycja krańcowa OTW. 2. Gruntownie oczyścić ze smaru powierzchnie stykowe kołnierzy. 3. Wałek armatury [2] posmarować lekko smarem. 4. Nałożyć sprzęgło [1] na wałek armatury [2] i zabezpieczyć przed przesunięciem osiowym trzpieniem gwintowanym, pierścieniem osadczym sprężynującym lub śrubą. Zachować przy tym wymiary X, Y lub Z (patrz rysunek i tabela <Wymiary montażowe sprzęgła>). 5. Uzębienie sprzęgła posmarować smarem bezkwasowym. 6. Nałożyć napęd niepełnoobrotowy. Informacja: Zwrócić uwagę na centrowanie (o ile jest na wyposażeniu) i pełne przyleganie kołnierzy. 12

SQEx 05.2 SQEx 14.2 / SQREx 05.2 SQREx 14.2 Montaż 7. Jeżeli otwory kołnierzy nie pokrywają się z gwintami: 7.1 Obrócić lekko koło ręczne, aż otwory pokryją się ze sobą. 7.2 Ewent. przestawić napęd o jeden ząb na sprzęgle. 8. Przymocować napęd śrubami [4]. Informacja: Aby zapobiec skorodowaniu styków, należy posmarować śruby środkiem do uszczelniania gwintów. Dokręcić śruby [4] na krzyż z momentem dokręcenia podanym w tabeli. Tabela 4: Momenty dokręcenia śrub Gwint śruby M6 M8 M10 M12 M16 Moment dokręcenia T A [Nm] Klasa wytrzymałości 8.8 11 25 51 87 211 13

Podłączanie do zasilania elektrycznego SQEx 05.2 SQEx 14.2 / SQREx 05.2 SQREx 14.2 5. Podłączanie do zasilania elektrycznego 5.1. Podstawowe informacje Zagrożenie w przypadku niewłaściwego podłączenia do zasilania elektrycznego Konsekwencją nieprzestrzegania odpowiednich zasad mogą być ciężkie obrażenia, szkody materialne, a nawet śmierć. Podłączanie elektryczne może być wykonywane wyłącznie przez wykwalifikowany personel. Przed podłączeniem należy przeczytać podstawowe informacje zawarte w niniejszym rozdziale. Po podłączeniu i przed włączeniem napięcia należy zapoznać się z treścią rozdziałów <Uruchamianie> i <Rozruch próbny>. Schemat elektryczny/schemat połączeń Przynależny schemat elektryczny/schemat połączeń (w języku niemieckim i angielskim) wraz z niniejszą instrukcją dostarczane są w specjalnej saszetce przeciwdeszczowej dołączonej do urządzenia. Schemat ten można zamówić, podając numer komisyjny (patrz tabliczka znamionowa) lub pobrać bezpośrednio na stronie internetowej (http://www.auma.com). Uszkodzenia armatury na skutek niepodłączenia sterownika! Napędy w wersji NORM wymagają sterownika: silnik należy podłączyć tylko z użyciem sterownika (stycznika nawrotnego). Zwrócić uwagę na tryb wyłączania armatury wyznaczony przez producenta. Postępować zgodnie ze schematem elektrycznym. Opóźnienie wyłączenia Zabezpieczenia (wykonywane przez użytkownika) Opóźnienie wyłączenia oznacza czas od chwili załączenia wyłącznika krańcowego i wyłącznika momentu obrotowego do zaniku napięcia w silniku. Dla zapewnienia ochrony armatury i napędu zaleca się ustawienie opóźnienia < 50 ms. Ustawienie większego opóźnienia możliwe jest przy uwzględnieniu czasu nastawy, sposobu przyłączenia, rodzaju armatury oraz montażu. Do wyłączenia stycznika zaleca się użycie odpowiedniego wyłącznika krańcowego lub wyłącznika momentu obrotowego. Dla zapewnienia ochrony przeciwzwarciowej, a także w celu odłączenia napędu ustawczego od zasilania, użytkownik powinien zainstalować bezpieczniki i wyłącznik przeciążeniowy. Pobór prądu wynika z wartości prądu pobieranego przez silnik (patrz specyfikacja elektryczna). Termiczna ochrona silnika Wyłącznik krańcowy i wyłącznik momentu obrotowego Wersja z wyłącznikiem termicznym do ochrony silnika: Zgodnie z normą EN 60079-14/VDE 0165 w napędach ustawczych w wersji Ex należy zainstalować, oprócz wyłączników termicznych, termiczny wyzwalacz przetężeniowy (np. stycznik silnikowy). Wersja z termistorem PTC: Termistory PTC wymagają dodatkowo odpowiednich wyzwalaczy w układzie sterowania Wyłącznik krańcowy i momentu obrotowego dostępne są jako wyłączniki pojedyncze, tandemowe i potrójne. Na obydwu obwodach wyłącznika pojedynczego (zestyk rozwierny i zwierny) nie może występować różnica potencjałów. W przypadku zamiaru załączenia napięć o różnych potencjałach należy użyć wyłącznika tandemowego lub potrójnego. W przypadku użycia wyłącznika tandemowego/potrójnego: Dla zapewnienia prawidłowej sygnalizacji należy użyć styków wyprzedzających DSR1, DÖL1, WSR1, WÖL1. Do wyłączania należy użyć styków opóźniających DSR, DÖL, WSR, WÖL. 14

SQEx 05.2 SQEx 14.2 / SQREx 05.2 SQREx 14.2 Podłączanie do zasilania elektrycznego Rodzaj prądu, napięcie sieciowe, częstotliwość sieci Rodzaj prądu, napięcie sieciowe i częstotliwość muszą zgadzać się z danymi zamieszczonymi na tabliczce znamionowej. Rysunek 7: Tabliczka znamionowa silnika (przykład) [1] Rodzaj prądu [2] Napięcie sieci [3] Częstotliwość sieci (w silnikach trójfazowych i prądu przemiennego) Przewody przyłączeniowe W celu zapewnienia izolacji urządzenia stosować odpowiednie (odporne na wahania napięcia) przewody. Zaprojektować przewody co najmniej dla maksymalnie występującego napięcia pomiarowego. Stosować przewody przyłączeniowe odporne na min. temperaturę +80 C. W przypadku obciążenia promieniowaniem UV (np. na zewnątrz) użyć przewodów przyłączeniowych odpornych na promieniowanie UV. 5.2. Podłączanie za pomocą wtyczki Ex z zaciskami śrubowymi (KP, KPH) 5.2.1. Otwieranie rejonu przyłączania Rysunek 8: Wtyczka Ex KPH, KP [1] Pokrywa [2] Śruby pokrywy [3] o-ring [4] Rejon przyłączania [5] Płytka zaciskowa Niebezpieczne napięcie! Ryzyko porażenia prądem elektrycznym. Przed otwarciem odłączyć napięcie. 1. Odkręcić śruby [2] i zdjąć pokrywę [1]. Rejon przyłączania [4] posiada rodzaj zabezpieczenia przed zapłonem Ex e (podwyższone bezpieczeństwo). Komora hermetyczna (rodzaj zabezpieczenia przed zapłonem Ex d) pozostaje przy tym zamknięta. 15

Podłączanie do zasilania elektrycznego SQEx 05.2 SQEx 14.2 / SQREx 05.2 SQREx 14.2 2. Zastosować dławiki kablowe z atestem Ex e dopasowane do wielkości przewodów przyłączeniowych. Stopień ochrony IP... podany na tabliczce znamionowej zagwarantowany jest tylko wtedy, gdy zostaną zastosowane właściwe dławiki kablowe posiadające stopień ochrony IP68. Przykład: stopień ochrony IP68 na tabliczce znamionowej. 5.2.2. Podłączanie przewodów 3. Niewykorzystane przepusty kablowe zaślepić odpowiednimi zatyczkami atestowanymi dla rodzaju zabezpieczenia przed zapłonem. 4. Wprowadzić przewody do dławików kablowych. Tabela 5: Przekroje przyłączy i momenty dokręcenia śrub Typ Zaciski mocy (U1, V1, W1) Przyłącze przewodu ochronnego (PE) Styki sterownicze (1 do 50) Przekroje przyłączy (1,5) 1) 2,5 6 mm² (elastyczne lub sztywne) 0,75 1,5 mm² (elastyczne lub sztywne) Momenty dokręcenia 2 Nm 1 Nm 1) z małymi tarczami zaciskowymi Bez ochrony silnika mogą wystąpić na napędzie niedopuszczalnie wysokie temperatury: Niebezpieczeństwo zapłonu, wybuchu! Niebezpieczeństwo śmierci, ciężkich obrażeń ciała lub uszkodzenia silnika. W przypadku niepodłączenia wyłączników termicznych wygasa gwarancja na silnik. Podłączyć termistory PTC lub termowyłączniki do zewnętrznego sterownika. Ryzyko korozji na skutek tworzenia się kondensatu! Po zakończeniu montażu natychmiast podłączyć urządzenie do zasilania. Załączona grzałka pozwoli wtedy uniknąć tworzenia się kondensatu. 1. Odizolować przewody na odcinku 120-140 mm. 2. Usunąć izolację żył. Sterownik maks. 8 mm, silnik maks. 12 mm 3. W przypadku przewodów elastycznych: użyć tulei do końcówek żył zgodnie z normą DIN 46228. 4. Podłączyć przewody według właściwego schematu połączeń. Informacja: Dopuszcza się dwie żyły na jedno miejsce zaciskowe. W przypadku stosowania przewodów silnika o przekroju 1,5 mm²: do podłączenia do zacisków U1, V1, W1 i PE użyć małych tarcz zaciskowych (małe tarcze zaciskowe znajdują się w pokrywie przyłącza elektrycznego). 16

SQEx 05.2 SQEx 14.2 / SQREx 05.2 SQREx 14.2 Podłączanie do zasilania elektrycznego W razie usterki: w przypadku NIEPODŁĄCZENIA przewodu ochronnego zachodzi ryzyko wystąpienia niebezpiecznego napięcia! Ryzyko porażenia prądem elektrycznym. Podłączyć wszystkie przewody ochronne. Przewód ochronny połączyć z zewnętrznym przewodem ochronnym przewodu przyłączeniowego. Urządzenie można uruchamiać wyłącznie z podłączonym przewodem ochronnym. 5. Mocno przykręcić przyłącze przewodu ochronnego. Rysunek 9: Przyłącze przewodu ochronnego [1] Przyłącze przewodu ochronnego (PE) - przewód sterujący [2] Przyłącze przewodu ochronnego (PE) - przewód zasilający silnika Informacja Niektóre napędy ustawcze wyposażone są w dodatkową grzałkę silnika. Grzałka ta zapobiega tworzeniu się kondensatu w silniku i pozwala szybciej go uruchomić w ekstremalnie niskich temperaturach. 5.2.3. Zamykanie rejonu przyłączania Rysunek 10: Wtyczka Ex KPH, KP [1] Pokrywa [2] Śruby pokrywy [3] o-ring [4] Rejon przyłączania [5] Płytka zaciskowa 1. Wyczyścić powierzchnie uszczelniające na pokrywie [1] i obudowie. 2. Sprawdzić o-ring [3] pod kątem uszkodzeń i ewentualnie wymienić na nowy. 3. Na o-ring nanieść cienką warstwę smaru niezawierającego kwasów (np. wazelinę), po czym prawidłowo go założyć. 17

Podłączanie do zasilania elektrycznego SQEx 05.2 SQEx 14.2 / SQREx 05.2 SQREx 14.2 4. Założyć pokrywę [1] i dokręcić śruby [2] równomiernie na krzyż. 5. Dokręcić dławiki kablowe z wymaganym momentem dokręcenia celem zapewnienia właściwego stopnia ochrony. 5.3. Podłączanie za pomocą wtyczki Ex z zaciskami szeregowymi (KES) 5.3.1. Otwieranie rejonu przyłączania Rysunek 11: Wtyczka Ex: po lewej KES, po prawej KES hermetyczna [1] Pokrywa [2] Śruby pokrywy [3] o-ring [4] Rejon przyłączania: rodzaj zabezpieczenia przed zapłonem Ex e [5] Rejon przyłączania: rodzaj zabezpieczenia przed zapłonem Ex d [6] Rama Niebezpieczne napięcie! Ryzyko porażenia prądem elektrycznym. Przed otwarciem odłączyć napięcie. 1. Odkręcić śruby [2] i zdjąć pokrywę [1]. Rejon przyłączania [4], wzgl. [5] posiada rodzaj zabezpieczenia przed zapłonem Ex e (podwyższone bezpieczeństwo) albo rodzaj zabezpieczenia przed zapłonem Ex d (zamknięcie hermetyczne). Hermetyczna komora napędowa (Ex d) pozostaje przy tym zamknięta. 2. Zastosować dławiki kablowe z atestem Ex e dopasowane do wielkości przewodów przyłączeniowych. Stopień ochrony IP... podany na tabliczce znamionowej zagwarantowany jest tylko wtedy, gdy zostaną zastosowane właściwe dławiki kablowe posiadające stopień ochrony IP68. Przykład: stopień ochrony IP68 na tabliczce znamionowej. 3. Niewykorzystane przepusty kablowe zaślepić odpowiednimi zatyczkami atestowanymi dla rodzaju zabezpieczenia przed zapłonem. 4. Odizolować przewody i wprowadzić do dławików kablowych. 18

SQEx 05.2 SQEx 14.2 / SQREx 05.2 SQREx 14.2 Podłączanie do zasilania elektrycznego 5.3.2. Podłączanie przewodów 5. Dokręcić dławiki kablowe z wymaganym momentem dokręcenia celem zapewnienia właściwego stopnia ochrony. Tabela 6: Przekroje przyłączy i momenty dokręcenia śrub Typ Zaciski mocy (U, V, W) Przekroje przyłączy maks. 10 mm² (elastyczne lub sztywne) Przyłącze przewodu ochronnego (PE) maks. 10 mm² (elastyczne lub sztywne) Styki sterownicze (1 do 50) maks. 2,5 mm² (elastyczne lub sztywne) Momenty dokręcenia 1,5 1,8 Nm 3,0 4,0 Nm 0,6 0,8 Nm Bez ochrony silnika mogą wystąpić na napędzie niedopuszczalnie wysokie temperatury: Niebezpieczeństwo zapłonu, wybuchu! Niebezpieczeństwo śmierci, ciężkich obrażeń ciała lub uszkodzenia silnika. W przypadku niepodłączenia wyłączników termicznych wygasa gwarancja na silnik. Podłączyć termistory PTC lub termowyłączniki do zewnętrznego sterownika. Ryzyko korozji na skutek tworzenia się kondensatu! Po zakończeniu montażu natychmiast podłączyć urządzenie do zasilania. Załączona grzałka pozwoli wtedy uniknąć tworzenia się kondensatu. 1. Usunąć izolację żył. 2. W przypadku przewodów elastycznych: użyć tulei do końcówek żył zgodnie z normą DIN 46228. 3. Podłączyć przewody według właściwego schematu połączeń. W razie usterki: w przypadku NIEPODŁĄCZENIA przewodu ochronnego zachodzi ryzyko wystąpienia niebezpiecznego napięcia! Ryzyko porażenia prądem elektrycznym. Podłączyć wszystkie przewody ochronne. Przewód ochronny połączyć z zewnętrznym przewodem ochronnym przewodu przyłączeniowego. Urządzenie można uruchamiać wyłącznie z podłączonym przewodem ochronnym. 4. Mocno przykręcić przyłącze przewodu ochronnego. Rysunek 12: Przyłącze przewodu ochronnego [1] Zaciski szeregowe [2] Obudowa zacisków [3] Przyłącze przewodu ochronnego, symbol: 19

Podłączanie do zasilania elektrycznego SQEx 05.2 SQEx 14.2 / SQREx 05.2 SQREx 14.2 Informacja Niektóre napędy ustawcze wyposażone są w dodatkową grzałkę silnika. Grzałka ta zapobiega tworzeniu się kondensatu w silniku i pozwala szybciej go uruchomić w ekstremalnie niskich temperaturach. 5.3.3. Zamykanie rejonu przyłączania Rysunek 13: Wtyczka Ex: po lewej KES, po prawej KES hermetyczna [1] Pokrywa [2] Śruby pokrywy [3] o-ring [4] Rejon przyłączania: rodzaj zabezpieczenia przed zapłonem Ex e [5] Rejon przyłączania: rodzaj zabezpieczenia przed zapłonem Ex d [6] Rama 1. Wyczyścić powierzchnie uszczelniające na pokrywie [1] i obudowie. 2. W przypadku wtyczki hermetycznej Ex KES: powierzchnie szczelin zakonserwować środkiem antykorozyjnym niezawierającym kwasów. 3. Sprawdzić o-ring [3] pod kątem uszkodzeń i ewentualnie wymienić na nowy. 4. Na o-ring nanieść cienką warstwę smaru niezawierającego kwasów (np. wazelinę), po czym prawidłowo go założyć. Zamknięcie hermetyczne, niebezpieczeństwo wybuchu! Niebezpieczeństwo śmierci lub ciężkich obrażeń ciała. Ostrożnie postępować z pokrywą i częściami obudowy. Powierzchnie szczelin nie mogą wykazywać śladów uszkodzeń ani zabrudzeń. Prawidłowo osadzić pokrywę przy zakładaniu. 5. Założyć pokrywę [1] i dokręcić śruby [2] równomiernie na krzyż. 5.4. Akcesoria przyłącza elektrycznego Opcja 5.4.1. Rama mocująca do wtyczki odłączonej od napędu Zastosowanie Do zabezpieczania wyciągniętej wtyczki. Chroni przed bezpośrednim dotknięciem styków i wpływem czynników środowiskowych. 20

SQEx 05.2 SQEx 14.2 / SQREx 05.2 SQREx 14.2 Podłączanie do zasilania elektrycznego Rysunek 14: Rama mocująca i wtyczka Ex z zaciskami śrubowymi (KP / KPH) Rysunek 15: Rama mocująca i wtyczka Ex z zaciskami szeregowymi (KES) 5.4.2. Pokrywa ochronna 5.4.3. Zewnętrzne przyłącze uziemienia Pokrywa ochronna do wtyczki przyłączeniowej (przy wyciągniętej wtyczce). Pokrywa ochronna (brak ilustracji) służy do zamykania wtyczki przyłączeniowej. Na obudowie dostępne jest zewnętrzne przyłącze uziemienia (pałąk zaciskowy), które umożliwia wyrównanie potencjałów w urządzeniu. Rysunek 16: Przyłącze uziemienia 21

Obsługa SQEx 05.2 SQEx 14.2 / SQREx 05.2 SQREx 14.2 6. Obsługa 6.1. Obsługa ręczna Napęd może być obsługiwany ręcznie w trakcie dokonywania ustawień i uruchamiania, a także w przypadku awarii silnika lub sieci energetycznej. Wbudowany mechanizm przełączający włącza obsługę ręczną. 6.1.1. Załączanie obsługi ręcznej Ryzyko uszkodzenia sprzęgła silnika wskutek nieprawidłowej obsługi! Włączać obsługę ręczną tylko przy zatrzymanym silniku. 1. Nacisnąć przycisk. 2. Obrócić koło ręczne w wymaganym kierunku. Aby zamknąć armaturę, obrócić koło ręczne zgodnie z kierunkiem ruchu wskazówek zegara (w prawo): Wał napędowy (armatura) obraca się w prawo w kierunku zamykania. 6.1.2. Wyłączanie obsługi ręcznej 6.2. Praca elektryczna Obsługa ręczna jest automatycznie wyłączana po włączeniu silnika. Podczas pracy elektrycznej koło ręczne nie obraca się. Uszkodzenie armatury na skutek dokonania błędnych ustawień! Przed uruchomieniem silnika należy dokonać wszelkich niezbędnych do tego celu ustawień i wykonać próbę działania. Do sterowania pracą silnika niezbędny jest sterownik. Do uruchomienia napędu na miejscu potrzebny jest dodatkowy lokalny panel sterowania. 1. Włączyć zasilanie. 2. Aby zamknąć armaturę, należy włączyć silnik i wybrać kierunek zamykania. Wał napędowy armatury obraca się w prawo w kierunku zamykania. 22

SQEx 05.2 SQEx 14.2 / SQREx 05.2 SQREx 14.2 Wskaźniki 7. Wskaźniki 7.1. Mechaniczny wskaźnik położenia/wskaźnik ruchu Mechaniczny wskaźnik położenia: stale wskazuje pozycję armatury (Przy wychyleniu pod kątem 90 tarcza wskaźnikowa [2] obraca się o ok. 180 ) wskazuje pracę napędu (wskaźnik ruchu) wskazuje osiągnięcie pozycji krańcowej (na znaczniku [3]) Rysunek 17: Mechaniczny wskaźnik położenia [1] pokrywa [2] tarcza wskaźnikowa [3] znacznik [4] symbol pozycji otwartej [5] symbol pozycji zamkniętej 23

Komunikaty SQEx 05.2 SQEx 14.2 / SQREx 05.2 SQREx 14.2 8. Komunikaty 8.1. Sygnały zwrotne napędu Informacja Wyłączniki dostępne są jako wyłączniki pojedyncze (1 NC i 1NO), jako tandemowe (2 NC i 2 NO) lub potrójne (3 NC i 3 NO). Dokładna wersja została podana na schemacie połączeń lub arkuszu danych technicznych dołączonym do zamówienia. Komunikat zwrotny Osiągnięto pozycję krańcową ZAMYK/OTW Osiągnięta pozycja pośrednia (opcja) Osiągnięty moment obrotowy podczas ZAMYK/OTW Zadziałanie zabezpieczenia silnika Wskaźnik ruchu (opcja) Pozycja armatury (opcja) Włącznik trybu ręcznego (opcja) Typ i oznaczenie na schemacie połączeń Ustawienie na wyłączniku krańcowym Przełącznik: 1 NC i 1 NO (standard) WSR WÖL Wyłącznik krańcowy, zamykanie, ruch prawostronny Wyłącznik krańcowy, otwieranie, ruch lewostronny Ustawienie na wyłączniku krańcowym DUO Przełącznik: 1 NC i 1 NO (standard) WDR WDL Wyłącznik krańcowy DUO, ruch prawostronny Wyłącznik krańcowy DUO, ruch lewostronny Ustawienie na wyłączniku momentu obrotowego Przełącznik: 1 NC i 1 NO (standard) DSR DÖL Wyłącznik momentu obrotowego, zamykanie, ruch prawostronny Wyłącznik momentu obrotowego, otwieranie, ruch lewostronny Wyłącznik termiczny lub termistor PTC, w zależności od wersji F1, Th R3 Wyłącznik termiczny Termistor Przełącznik: 1 NC (standard) S5, BL Migacz Pozycją armatury steruje potencjometr lub elektroniczny nadajnik położenia RWG, w zależności od wersji R2 R2/2 B1/B2, RWG B3/B4, RWG Potencjometr Potencjometr w układzie podwójnym (opcja) Układ 3- lub 4-przewodowy (0/4 20 ma) Układ 2-przewodowy (4 20 ma) Przełącznik 24

SQEx 05.2 SQEx 14.2 / SQREx 05.2 SQREx 14.2 Uruchamianie 9. Uruchamianie 9.1. Ograniczniki krańcowe w napędzie niepełnoobrotowym Wewnętrzne ograniczniki krańcowe ograniczają kąt przesterowania. Chronią one armaturę w razie awarii wyłącznika krańcowego. Nastawę ograniczników krańcowych wykonuje zazwyczaj producent armatury przed montażem armatury w rurociągu. Odkryte, wirujące części (przepustnice / zawory) na armaturze! Zgniecenia i szkody wywołane przez armaturę, wzgl. napęd. Nastawę ograniczników krańcowych zlecać tylko wykwalifikowanemu personelowi fachowemu. Nigdy nie usuwać całkowicie śrub nastawczych [2] i [4], gdyż grozi to wyciekiem smaru. Uwzględnić wymiar T min.. Informacja Ustawiony fabrycznie kąt przesterowania podany jest na tabliczce znamionowej. Kolejność ustawiania zależy od armatury: - Zalecenie w przypadku przepustnic: najpierw ustawić ogranicznik krańcowy zamykania. - Zalecenie w przypadku zaworów kulowych: najpierw ustawić ogranicznik krańcowy otwierania. Rysunek 18: Ogranicznik krańcowy [1] Korek gwintowany ogranicznika krańcowego OTW [2] Śruba nastawcza ogranicznika krańcowego OTW [3] Korek gwintowany ogranicznika krańcowego ZAMYK [4] Śruba nastawcza ogranicznika krańcowego ZAMYK 25

Uruchamianie SQEx 05.2 SQEx 14.2 / SQREx 05.2 SQREx 14.2 Wymiary / seria 05.2 07.2 10.2 12.2 14.2 T (dla 90 ) 17 17 20 23 23 T min. 11 11 12 13 12 9.1.1. Ustawianie ogranicznika krańcowego zamykania 1. Usunąć korek gwintowany [3]. 2. Przesunąć armaturę kołem ręcznym do pozycji krańcowej ZAMYK. 3. Jeżeli pozycja krańcowa nie zostanie osiągnięta: Śrubę nastawczą [4] obrócić lekko w lewo, aż możliwe będzie bezpieczne ustawienie pozycji krańcowej ZAMYK armatury. Obracanie śruby nastawczej [4] w prawo daje mniejszy kąt przesterowania. Obracanie śruby nastawczej [4] w lewo daje większy kąt przesterowania. 4. Obrócić do oporu śrubę nastawczą [4] w prawo. Ogranicznik krańcowy zamykania jest teraz ustawiony. 5. Sprawdzić o-ring w korku gwintowanym, w razie uszkodzenia wymienić. 6. Wkręcić korek gwintowany [3] i dociągnąć. Następnie można natychmiast ustawić detekcję pozycji krańcowej ZAMYK. 9.1.2. Ustawianie ogranicznika krańcowego otwierania Informacja Ogranicznik krańcowy OTW nie musi być zazwyczaj ustawiany. 1. Usunąć korek gwintowany [1]. 2. Przesunąć armaturę kołem ręcznym do pozycji krańcowej OTW. 3. Jeżeli pozycja krańcowa nie zostanie osiągnięta: Śrubę nastawczą [2] obrócić lekko w lewo, aż możliwe będzie bezpieczne ustawienie pozycji krańcowej OTW armatury. Obracanie śruby nastawczej [2] w prawo daje mniejszy kąt przesterowania. Obracanie śruby nastawczej [2] w lewo daje większy kąt przesterowania. 4. Obrócić do oporu śrubę nastawczą [2] w prawo. 9.2. Otwieranie bloku sterowania Ogranicznik krańcowy otwierania jest teraz ustawiony. 5. Sprawdzić o-ring w korku gwintowanym, w razie uszkodzenia wymienić. 6. Wkręcić korek gwintowany [1] i dociągnąć. Następnie można natychmiast ustawić detekcję pozycji krańcowej OTW. Przed dokonaniem poniższych ustawień (opcji) należy otworzyć blok sterowania. 26

SQEx 05.2 SQEx 14.2 / SQREx 05.2 SQREx 14.2 Uruchamianie Zamknięcie hermetyczne, niebezpieczeństwo wybuchu! Niebezpieczeństwo śmierci lub ciężkich obrażeń ciała. Przed otwarciem sprawdzić, czy nie ma pozostałości gazu i napięcia. Ostrożnie postępować z pokrywą i częściami obudowy. Powierzchnie szczelin nie mogą wykazywać śladów uszkodzeń ani zabrudzeń. Prawidłowo osadzić pokrywę przy zakładaniu. 1. Odkręcić śruby [2] i zdjąć pokrywę [1] z bloku sterowania. Rysunek 19: 2. Jeżeli założona jest tarcza wskaźnikowa [3]: Zdjąć tarczę wskaźnikową [3] przy użyciu klucza płaskiego (podważyć). Informacja: Aby zapobiec uszkodzeniu powłoki lakierniczej, należy podłożyć pod klucz miękki przedmiot, np. szmatkę. Rysunek 20: 9.3. Ustawianie wyłącznika momentu obrotowego Po uzyskaniu ustawionego tu momentu wyłączającego uruchamiane są wyłączniki momentu obrotowego (ochrona przeciążeniowa armatury). Informacja Wyłącznik momentu obrotowego może zadziałać także w trybie ręcznym. Uszkodzenia armatury na skutek ustawienia za wysokiego momentu wyłączającego! Moment wyłączający musi być dostosowany do armatury. Zmiana ustawień dozwolona jest wyłącznie za zgodą producenta armatury. 27

Uruchamianie SQEx 05.2 SQEx 14.2 / SQREx 05.2 SQREx 14.2 Rysunek 21: Głowice do pomiaru momentu obrotowego Przykład: Na powyższej ilustracji ustawiono: 9.4. Ustawianie wyłącznika krańcowego [1] Czarna głowica do pomiaru momentu obrotowego w kierunku zamykania [2] Biała głowica do pomiaru momentu obrotowego w kierunku otwierania [3] Śruby zabezpieczające [4] Tarcze z podziałką 1. Poluzować obie śruby zabezpieczające (3) na tarczy wskaźnikowej. 2. Obracając tarczą z podziałką [4], ustawić wymagany moment obrotowy (1 da Nm = 10 Nm). 3. Ponownie dociągnąć śruby zabezpieczające [3]. Informacja: Maksymalny moment dokręcania: 0,3 0,4 Nm Wyłącznik momentu obrotowego jest ustawiony. 3,5 da Nm = 35 Nm dla kierunku zamykania 4,5 da Nm = 45 Nm dla kierunku otwierania Wyłącznik krańcowy służy do pomiaru zakresu nastawy. W chwili osiągnięcia ustawionej pozycji następuje załączenie wyłączników. Rysunek 22: Elementy nastawcze wyłącznika krańcowego Czarne pole: [1] Trzpień nastawczy: Pozycja krańcowa ZAMYK. [2] Wskazówka: Pozycja krańcowa ZAMYK. [3] Punkt: Ustawiona pozycja krańcowa ZAMYK Białe pole: [4] Trzpień nastawczy: Pozycja krańcowa OTW. [5] Wskazówka: Pozycja krańcowa OTW. [6] Punkt: Ustawiona pozycja krańcowa OTW 9.4.1. Ustawianie pozycji krańcowej ZAMK. (pole czarne) 1. Włączyć tryb ręczny. 28

SQEx 05.2 SQEx 14.2 / SQREx 05.2 SQREx 14.2 Uruchamianie 2. Kręcić kołem ręcznym w kierunku zgodnym z ruchem wskazówek zegara aż do zamknięcia armatury. 3. Obrócić koło ręczne o ok. ½ obrotu (ruch bezwładny). 4. Trzpień nastawczy [1], stale dociskając śrubokrętem, obrócić w kierunku strzałki, obserwując położenie wskazówki [2]: wyczuwalny i słyszalny odgłos grzechotania oznacza, że wskazówka [2] przeskoczyła o 90. 5. Jeśli wskazówka [2] ustawiona jest pod kątem 90 przed punktem [3]: Należy powoli kontynuować obracanie. 6. Jeśli wskazówka [2] przeskoczy do punktu [3]: należy przestać obracać i zwolnić trzpień nastawczy. Pozycja krańcowa ZAMYK jest ustawiona. 7. Jeżeli za mocno obrócono (grzechotanie po przeskoczeniu wskazówki): obracając dalej trzpień nastawczy w tym samym kierunku procedurę należy powtórzyć. 9.4.2. Ustawianie pozycji krańcowej OTW. (białe pole) 9.5. Próba działania 1. Włączyć tryb ręczny. 2. Kręcić kołem ręcznym w kierunku przeciwnym do ruchu wskazówek zegara aż do otwarcia armatury. 3. Obrócić koło ręczne o ok. ½ obrotu (ruch bezwładny). 4. Trzpień nastawczy [4] (rysunek), stale dociskając śrubokrętem, obrócić w kierunku strzałki, obserwując położenie wskazówki [5]: wyczuwalny i słyszalny odgłos grzechotania oznacza, że wskazówka [5] przeskoczyła o 90. 5. Jeśli wskazówka [5] ustawiona jest pod kątem 90 przed punktem [6]: należy powoli kontynuować obracanie. 6. Jeśli wskazówka [5] przeskoczy do punktu [6]: należy przestać obracać i zwolnić trzpień nastawczy. Pozycja krańcowa OTW jest ustawiona. 7. Jeżeli za mocno obrócono (grzechotanie po przeskoczeniu wskazówki): obracając dalej trzpień nastawczy w tym samym kierunku procedurę należy powtórzyć. Próbę działania można wykonać dopiero po dokonaniu wszystkich opisanych powyżej ustawień. 9.5.1. Kontrola kierunku obrotów Uszkodzenia armatury z powodu niewłaściwego kierunku obrotów! W przypadku stwierdzenia niewłaściwego kierunku obrotów należy natychmiast wyłączyć napęd. Zmienić kolejność faz. Powtórzyć próbę działania. 1. Ustawić napęd ręcznie w pozycji środkowej lub w dostatecznej odległości od pozycji krańcowej. 29

Uruchamianie SQEx 05.2 SQEx 14.2 / SQREx 05.2 SQREx 14.2 2. Włączyć napęd w kierunku ZAMYK. i obserwować kierunek obrotów na tarczy wskaźnikowej. Wyłączyć przed osiągnięciem pozycji krańcowej. Kierunek obrotów jest prawidłowy, jeżeli napęd porusza się w kierunku ZAMYK a tarcza wskaźnikowa obraca się w kierunku przeciwnym do wskazówek zegara. 9.5.2. Kontrola wyłącznika krańcowego 1. Ustawić ręcznie napęd w obu pozycjach końcowych armatury. 9.6. Ustawianie potencjometru Wyłącznik krańcowy jest ustawiony prawidłowo, jeżeli: - wyłącznik WSR załącza się w pozycji zamkniętej - wyłącznik WÖL załącza się w pozycji otwartej - wyłączniki zwalniają styki po odkręceniu koła ręcznego 2. Jeżeli pozycje końcowe nie są ustawione prawidłowo, należy ponownie ustawić wyłącznik krańcowy. 3. Jeżeli pozycje końcowe ustawione są prawidłowo i brakuje innych opcji (np. potencjometru, nadajnika położenia), należy zamknąć blok sterowania. Opcja Potencjometr (czujnik przemieszczenia) służy do pomiaru położenia armatury. Informacja Ze względu na stopniową redukcję przełożeń przekładni nie zawsze może być wykorzystany cały zakres oporu/skoku. Wobec tego powinien być dostępny regulator zewnętrzny (potencjometr regulacyjny). Rysunek 23: Widok bloku sterowania [1] Potencjometr 1. Ustawić armaturę w położeniu krańcowym ZAMYK. 30

SQEx 05.2 SQEx 14.2 / SQREx 05.2 SQREx 14.2 Uruchamianie 2. Obrócić do oporu potencjometr [1] w kierunku ruchu wskazówek zegara. Pozycja zamknięta odpowiada 0 % Pozycja OTW odpowiada 100 % 3. Z powrotem lekko obrócić potencjometr [1]. 4. Przeprowadzić precyzyjne ustawienie punktu 0 zewnętrznym potencjometrem regulacyjnym (do wskazań zdalnych). 9.7. Ustawianie elektronicznego nadajnika położenia RWG Opcja Elektroniczny nadajnik położenia RWG służy do pomiaru położenia armatury. Na podstawie rzeczywistej wartości położenia zmierzonej przez potencjometr (czujnik przemieszczenia) generuje on sygnał prądowy 0 20 ma lub 4 20 ma. Tabela 7: Dane techniczne RWG 4020 Okablowanie Schemat elektryczny Prąd wyjściowy Napięcie zasilania Maks. pobór prądu Maks. obciążenie wtórne TPA I A U V I R B System 3-/4-przewodowy 9. Pozycja = E lub H 0 20 ma, 4 20 ma 24 V DC, ±15 % wygładzone 24 ma przy prądzie wyjściowym 20 ma 600 Ω Rysunek 24: Widok bloku sterowania System 2-przewodowy 9. Pozycja = C, D lub G 4 20 ma 14 V DC +(I x R B ), maks. 30 V 20 ma (U V 14 V) / 20 ma [1] Potencjometr (czujnik przemieszczenia) [2] Potencjometr min. (0/4 ma) [3] Potencjometr maks. (20 ma) [4] Punkt pomiarowy (+) 0/4 20 ma [5] Punkt pomiarowy ( ) 0/4 20 ma 1. Podłączyć napięcie do elektronicznego nadajnika położenia. 2. Ustawić armaturę w pozycji zamkniętej. 3. Podłączyć miernik 0 20 ma do punktów pomiarowych [4 i 5]. W przypadku niemożności wykonania pomiaru: 3.1 Sprawdzić, czy zostało podłączone zewnętrzne obciążenie do przyłącza XK (zaciski 23/24) (zwrócić uwagę na maks. obciążenie wtórne R B ) lub 3.2 Utworzyć mostek na przyłączu XK (zaciski 23/24). 4. Obrócić do oporu potencjometr [1] w kierunku ruchu wskazówek zegara. 5. Z powrotem lekko obrócić potencjometr [1]. 6. Obrócić potencjometr [2] w prawo, tak aby zaczął wzrastać prąd wyjściowy. 31

Uruchamianie SQEx 05.2 SQEx 14.2 / SQREx 05.2 SQREx 14.2 7. Z powrotem obrócić potencjometr [2] do momentu osiągnięcia następujących wartości: - dla 0 20 ma ok. 0,1 ma - dla 4 20 ma ok. 4,1 ma Dzięki temu sygnał pozostanie powyżej punktu zerowego. 8. Ustawić armaturę w pozycji otwartej. 9. Potencjometrem [3] ustawić wartość końcową 20 ma. 10. Ponownie ustawić w pozycji zamkniętej i sprawdzić wartość minimalną (0,1 ma lub 4,1 ma). W razie potrzeby skorygować ustawienie. 9.8. Ustawianie mechanicznego wskaźnika położenia 1. Nasunąć tarczę wskaźnikową na wałek. 2. Ustawić armaturę w pozycji zamkniętej. 3. Obrócić dolną tarczę wskaźnikową tak, aby symbol pozycji zamkniętej zgadzał się ze znacznikiem na pokrywie. 4. Ustawić napęd w pozycji otwartej. 5. Przytrzymać dolną taśmę wskaźnikową i obrócić górną tarczę wskaźnikową tak, aby symbol pozycji otwartej zgadzał się ze znacznikiem na pokrywie. 9.9. Zamykanie bloku sterowania 6. Ponownie ustawić armaturę w pozycji zamkniętej. 7. Sprawdzić ustawienie: Jeśli symbol pozycji zamkniętej nie zgadza się ze znacznikiem na pokrywie: Powtórzyć ustawienie. Ryzyko korozji w wyniku uszkodzenia powłoki lakierniczej! Po zakończeniu prac naprawić uszkodzenia powłoki lakierniczej. 1. Oczyścić powierzchnie uszczelniające na pokrywie i obudowie. 2. Powierzchnie szczelin zakonserwować środkiem antykorozyjnym niezawierającym kwasów. 3. Sprawdzić o-ring [3] pod kątem uszkodzeń i ewentualnie wymienić na nowy. 32

SQEx 05.2 SQEx 14.2 / SQREx 05.2 SQREx 14.2 Uruchamianie 4. Na o-ring nanieść cienką warstwę smaru niezawierającego kwasów (np. wazeliny), po czym prawidłowo go założyć. Zamknięcie hermetyczne, niebezpieczeństwo wybuchu! Niebezpieczeństwo śmierci lub ciężkich obrażeń ciała. Ostrożnie postępować z pokrywą i częściami obudowy. Powierzchnie szczelin nie mogą wykazywać śladów uszkodzeń ani zabrudzeń. Prawidłowo osadzić pokrywę przy zakładaniu. 5. Założyć pokrywę [1] na blok sterowania. 6. Dokręcić śruby [2] równomiernie na krzyż. 33

Usuwanie usterek SQEx 05.2 SQEx 14.2 / SQREx 05.2 SQREx 14.2 10. Usuwanie usterek 10.1. Usterki podczas uruchamiania Tabela 8: Usterki podczas uruchamiania Opis usterki Możliwa przyczyna Nie można ustawić mechanicznego wskaźnika położenia. du Przekładnia konwersyjna nie pasuje do napę- (obroty/skok). Błąd w pozycji krańcowej Napęd dojeżdża do ogranicznika, chociaż wyłączniki krańcowe działają prawidłowo. Elektroniczny nadajnik położenia RWG W punktach pomiarowych nie można zmierzyć żadnej wartości. Przy ustawianiu wyłącznika krańcowego nie uwzględniono ruchu bezwładnego. Ruch bezwładny powstaje w wyniku działania masy zamachowej napędu i armatury oraz wyłączenia sterownika z opóźnieniem. Pętla prądowa przechodząca przez RWG jest otwarta. (Sprzężenie zwrotne położenia 0/4 20 ma działa jedynie wtedy, gdy pętla prądowa przechodząca przez RWG jest zamknięta). Wyłącznik krańcowy i/lub momentu obrotowego nie włączają się. Uszkodzone lub nieprawidłowo ustawione wyłączniki. Pomoc Wymienić przekładnię konwersyjną. Obliczenie wartości ruchu bezwładnego: ruch bezwładny = droga pokonywana od momentu wyłączenia do momentu zatrzymania. Ustawić na nowo wyłącznik krańcowy z uwzględnieniem ruchu bezwładnego (obrócić koło ręczne o wartość ruchu bezwładnego). Utworzyć mostek w pętli RWG na przyłączu XK (zaciski 23/24). Podłączyć zewnętrzne obciążenie do przyłącza XK, np. zdalny wskaźnik. Zwrócić uwagę na maks. obciążenie wtórne R B. Sprawdzić ustawienie, ewent. ponownie ustawić pozycje krańcowe. Sprawdzić wyłącznik, ewent. wymienić. Kontrola wyłączników Za pomocą czerwonych pokręteł testowych [1] i [2] można ręcznie uruchomić wyłączniki: 1. Po obróceniu pokrętła testowego [1] w kierunku strzałki DSR zadziała wyłącznik momentu obrotowego dla kierunku zamykania. 3. Po obróceniu pokrętła testowego [2] w kierunku strzałki DÖL zadziała wyłącznik momentu obrotowego dla kierunku otwierania. Jeśli napęd posiada wbudowany wyłącznik krańcowy DUO (opcja), to wraz z wyłącznikami momentu obrotowego załączane są także przełączniki pozycji pośrednich WDR i WDL. 1. Po obróceniu pokrętła testowego [1] w kierunku strzałki WSR zadziała wyłącznik krańcowy dla kierunku zamykania. 2. Po obróceniu pokrętła testowego [2] w kierunku strzałki WÖL zadziała wyłącznik krańcowy OTW. 10.2. Ochrona silnika (monitorowanie temperatury) Ochronę napędu przed przegrzaniem lub działaniem zbyt wysokich temperatur powierzchni zapewnia termistor PTC lub termowyłącznik wbudowany w uzwojeniu silnika. Włączają się one w chwili, gdy uzwojenie osiągnie maksymalnie dopuszczalną temperaturę. W przypadku usterki Możliwa przyczyna Pomoc Przy prawidłowym podłączeniu sygnałów w sterowniku zostaje zatrzymany napęd, a jego praca zostanie wznowiona dopiero po schłodzeniu silnika. Przeciążenie, przekroczenie czasu włączenia, za dużo cykli łączeniowych, za wysoka temperatura otoczenia. Zbadać i w miarę możliwości usunąć przyczynę. 34