Raport miesięczny IDEA TFI 1
2
MIESIĄC NA RYNKACH 13 czerwca 212 roku PODSUMOWANIE Giełdy dojrzały do wzrostów Hamowanie gospodarek w USA i Chinach zaczyna grać pierwsze skrzypce przez wciąż nierozwiązanym kryzysem finansowym. Tymczasem wyceny akcji zdyskontowały już negatywne informacje i stanowią strategicznie korzystną długoterminową lokatę. Wciąż słabiej przedstawiają się perspektywy rynku obligacji i surowców. Makroekonomia Sytuacja makroekonomiczna i jej wpływ na rynki finansowe zaczyna do złudzenia przypominać wiosnę 211 roku. W Europie trwa reeskalacja kryzysu, amerykańska gospodarka traci impet, a w Chinach narastają obawy o spowolnienie. Rynki akcji gospodarki wschodzące Pomimo relatywnie lepszej kondycji makro, rynki surowców nie ugięły się w maju pod presją podaży. Najwięcej traciły giełdy silnie powiązane z surowcami. Rynek akcji Maj przyniósł spore spadki na krajowym rynku akcji. Czynniki fundamentalne mogą jednak sprzyjać wzrostom, i to nie tylko w krótkim horyzoncie czasowym. Obligacje i rynek pieniężny Po ostatnim majowym zaostrzeniu polityki pieniężnej, nie należy spodziewać się dalszych wzrostów stóp procentowych. Wysokie wyceny krajowych obligacji raczej wykluczą jednak scenariusz hossy na rynku dłużnym. Rynki surowców Ostatni miesiąc oznaczał solidną przecenę na rynkach surowców. Pogorszenie perspektyw globalnego wzrostu gospodarczego i obawa o popyt odbiły się na koniunkturze rynków towarowych. Spis treści Podsumowanie 3 Komentarz makroekonomiczny 4 Rynek akcji - gospodarki wschodzące 5 Rynek akcji 6 Obligacje i rynek pieniężny 7 Rynek surowców 8 Dane rynkowe z godz. 12:3, źródło: Bloomberg. 3 RYNKI AKCJI Państwo Indeks Wartość 1M% 12M% WIG 39 85,58 -,49-2,36 WIG2 2 193,75,69-23,8 mwig4 2 239,51-5,87-22,68 swig8 9 33,51-3,81-25,7 NCIndex 36,53-8,81-35,88 Czechy PX5 873,7-3,96-28,11 Węgry BUX 16 974,3-1,99-26,21 USA S&P5 1 38,93-3,29 2,99 UK FTSE1 5 456,35-2,14-5,37 Francja CAC4 3 56,55-2,34-19,67 Rosja RTS 1 282,48-12,43-33,41 Japonia Nikkei225 8 536,72-4,65-1,28 Chiny SSE Comp. 2 289,79-4,39-15,35 WALUTY Państwo Indeks Kurs 5D% 12M% USA Dolar 3,45 2,82 26,1 Strefa euro Euro 4,32,2 9,84 UK Funt bryt. 5,36 -,87 2,1 Szwajc. Frank szw. 3,6,22 1, SUROWCE Towar Cena (USD) 5D% 12M% Ropa brent 97,61-13,5-17,82 Złoto 1 589,8,37 4, Miedź 7 412,5-8,47-16,94 STOPY PROCENTOWE Państwo Wskaźnik WIBOR 1M WIBOR 3M WIBOR 1R Obligacje 2-letnie Obligacje 5-letnie Obligacje 1-letnie Wartość (%) 4,82 5,1 5,4 4,79 4,95 5,33 WSKAŹNIKI MAKROEKONOMICZNE Państwo Wskaźnik Wart. (%) Data GDP 3,5 Inflacja 4, Bezrobocie 12,9 Strefa euro GDP -,1 Strefa euro Inflacja 2,6 Strefa euro Bezrobocie 11, USA GDP 2, USA Inflacja 2,3 USA Bezrobocie 8,2 212-3-31 212-4-3 212-4-3 212-3-31 212-4-3 212-4-3 212-3-31 212-4-3 212-5-31
KOMENTARZ MAKROEKONOMICZNY KOMENTARZ Deja-vu? Sytuacja makroekonomiczna i jej wpływ na rynki finansowe zaczyna do złudzenia przypominać wiosnę 211 roku. W Europie trwa reeskalacja kryzysu, amerykańska gospodarka traci impet, a w Chinach narastają obawy o spowolnienie. Ostatni miesiąc przyniósł serię gorszych danych makroekonomicznych ze Stanów Zjednoczonych. Słabszy od oczekiwań okazał się przyrost nowych miejsc pracy, nastroje konsumentów czy wskaźniki nastrojów w przemyśle. Wprawdzie postępuje nieśmiałe ożywienie w nieruchomościach, a wskaźniki wyprzedzające znajdują się wciąż w obszarze wzrostowym, obecna korekta tendencji wzrostowych w połączeniu z podatkowym zacieśnianiem pasa w nadchodzących kwartałach, może budzić obawy. W rezultacie, podczas gdy w Europie dołek koniunktury zostanie zaliczony w III-IV kwartale 212 roku, w USA zapewne nie zobaczymy go wcześniej niż w 213 roku. In plus z kolei należy uwzględnić fakt, że biorąc pod uwagę zniżkujące ceny ropy, spadające oczekiwania inflacyjne, kończącą się operację twist i gorsze prognozy dla gospodarki, istnieje pewne prawdopodobieństwo, że na posiedzeniu 2 czerwca FOMC ogłosi trzecią rundę luzowania ilościowego. Reeskalacja kryzysu w strefie przyniosła ponowny wzrost rentowności obligacji państw południa Europy oraz ryzyka wyjścia Grecji ze wspólnego obszaru walutowego. Wskaźniki koniunktury i dane makro sugerują kolejny kwartał pogłębiającej się recesji, natomiast do problemów Hellady dołączyły kłopoty hiszpańskiego sektora bankowego. Rząd Hiszpanii już otwarcie przyznał, że potrzebuje pomocy finansowej z zewnątrz. Najbliższe miesiące mogą być kluczowe dla rynków finansowych. Po pierwsze, 17 czerwca odbędą się wybory z Grecji. Bez względu jaki uformuje się rząd, będzie on musiał stawić czoła spadkom wpływów podatkowych pustoszącym kasę państwa, odpływowi depozytów z banków oraz recesji i zatorom płatniczym w gospodarce. Dotychczasowe środki zaradcze proponowane przez Komisję Europejską (np. unia bankowa) należy traktować jako środki zapobiegawcze na przyszłość, nie natomiast jako lekarstwa na bieżące problemy nadmiernego zadłużenia i braku konkurencyjności. Biorąc pod uwagę te kwestie, scenariusz opuszczenia przez Grecję strefy euro przed końcem 212 roku wydaje się prawdopodobny. RENTOWNOŚCI OBLIGACJI 1-LETNICH 7,5 7, Włochy 6,5 Hiszpania 6, 5,5 5, 4,5 4, 211-6-1 211-11-1 212-4-1 INDEKSY PMI 65 6 55 5 45 4 USA 35 Strefa euro Chiny 3 27 28 29 21 211 212 INFLACJA KONSUMENCKA 1 8 USA Strefa euro 6 Chiny 4 2 27-5-1-2 29-2-1 21-11-1-4 4
RYNEK AKCJI GOSPODARKI WSCHODZĄCE KOMENTARZ Doskwierają surowce i Europa Pomimo relatywnie lepszej kondycji makro, rynki wschodzące ugięły się w maju pod presją podaży. Najwięcej traciły giełdy silnie powiązane z surowcami. Czarną owcą był między innymi parkiet rosyjski, gdzie ceny spadły o ponad 12 proc. Słabo wypadła także Ameryka Południowa z Brazylią na czele. BOVESPA zanurkowała 8 proc., natomiast giełda meksykańska ponad 3 proc. Na korzyść rynków wschodzących wciąż przemawiają atrakcyjniejsze niż na rynkach dojrzałych wyceny, szybsze, aniżeli w Europie i USA tempo rozwoju gospodarczego, zdrowsza sytuacja makro i niższe zadłużenie publiczne. In minus świadczy uzależnienie od eksportu, powiązanie ze słabo zachowującym się rynkiem surowców, a także dużo większa zależność na wahania awersji do ryzyka. Jest to o tyle istotne, że wskaźniki niepokojów rynkowych nie są jeszcze na wygórowanym poziomie. VIX oscyluje powyżej 2 punktów, czyli w okolicach długoterminowej średniej. Na szczególną uwagę zasługuje gospodarka chińska, która coraz silniej hamuje. Zrewidowany wzrost PKB w II kwartale wyniósł 7,6 proc., co sugeruje zannualizowane tempo wzrostu gospodarczego na poziomie zaledwie 6 proc. Sprzedaż nieruchomości dołuje, a problemy deweloperów pogłębiają ostre warunki kredytowe i spore ilości niesprzedanych domów. Spowolnienie czuje zarówno przemysł ciężki, jak i konsumpcja. Na szczęście, spada także inflacja, która już latem znajdzie się poniżej 3 proc. Stwarza to miejsce na stymulację monetarną. Poszerzone pole manewru już wykorzystał Bank Centralny, który nie tylko obniżał poziom rezerw obowiązkowych w bankach, ale ostatecznie zdecydował się również na obniżkę głównej stopy procentowej o 25 punktów bazowych. W rezultacie, odbicie wskaźników makro powinno powrócić w drugiej połowie 212 roku. Pośród rynków wschodzących, atrakcyjnie przedstawiają się giełdy azjatyckie, z Chinami, Indonezją, Malezją i Tajlandią na czele. Wątpliwości budzić mogą wybrane rynki południowo amerykańskie, jak na przykład Brazylia i Meksyk. RYNKI DOJRZAŁE VS WSCHODZĄCE 11 15 1 95 9 85 8 MSCI Emerging Markets 75 MSCI World 7 211-6-12 211-11-12 212-4-12 WSKAŹNIKI CENY DO ZYSKU 16 15 14 13 12 11 1 MSCI Emerging Markets 9 MSCI World 8 211-6-12 211-11-12 212-4-12 INDEKSY ZMIENNOŚCI 9 VIX Index 8 VDAX 7 6 5 4 3 2 1 27 28 29 21 211 5
RYNEK AKCJI - POLSKA KOMENTARZ Wyceny wciąż atrakcyjne Maj przyniósł spore spadki na krajowym rynku akcji. Czynniki fundamentalne mogą jednak sprzyjać wzrostom, i to nie tylko w krótkim horyzoncie czasowym. Ostatnie dane sugerują hamowanie krajowej gospodarki. W I kwartale dynamika PKB spadła z 4,3 proc. notowanych w IV kwartale 211 roku do 3,5 proc. Dynamika sprzedaż detalicznej w kwietniu wyniosła 5,5 proc. wobec 1,7 proc. w marcu. W tym samym okresie odbiła nieznacznie produkcja przemysłowa, jednak jej tempo wzrostu wciąż utrzymuje się na relatywnie niskim poziomie 2,9 proc. Zniżkują również wskaźniki wyprzedzające. PMI dla przemysłu spadł do 48,9 punktu, czyli poniżej symbolicznej granicy demarkacyjnej oddzielającej wzrost od recesji. Koniunktura gospodarcza w Polsce ma prawo słabnąć jeszcze przez kilka miesięcy. Dynamika PKB będzie zapewne monotonicznie spadać od około 2 proc. w ujęciu rok do roku w IV kwartale. Słabe dane makro oraz podążające za nimi potencjalne pogorszenie wyników spółek nie przekreśla jednak perspektyw rynku akcji. Po pierwsze, indeksy giełdowe zwykle wyprzedzają realną gospodarkę o kilka miesięcy. Po drugie, słabe dane są już zdyskontowane w cenach. Wskaźnik ceny do wartości księgowej dla szerokiego rynku akcji (WIG) wynosi niecałe 1,1 i jest niższy niż przez 92 proc. historii ostatnich 11 lat notowań. Implikowana premia za ryzyko, liczona jako różnica odwrotności wskaźnika ceny do zysków prognozowanych na najbliższe 12 miesięcy i rentowności 1-letnich obligacji skarbowych, wynosi 5 proc. i również jest bardzo wysoka jak na standardy historyczne. Co istotne, także nastroje sugeruję solidne wyprzedanie rynku. Kalkulowany przez Stowarzyszenie Inwestorów Indywidualnych Indeks Nastrojów Inwestorów notuje rekordowy optymizm. Obecnie aż 46 proc. inwestorów spodziewa się spadków w ciągu najbliższego półrocza, natomiast zaledwie 26 proc. wzrostów. Za wyjątkiem końca listopada 211 roku, to najbardziej pesymistyczny odczyt w historii indeksu. W kontekście niskiego poziomu wycen, może to dodatkowo sygnalizować szanse na co najmniej techniczne odbicie na giełdzie. 65 6 55 5 45 4 35 PMI DLA PRZEMYSŁU PREMIA ZA RYZYKO NA GPW 7 6 5 4 3 2 1 26-1-31 29-1-31 212-1-31 INDEKS NASTROJÓW INWESTORÓW 1% 9% 8% 7% 6% 5% 4% 3% 2% 1% % 6 maj 11 cze 11 Premia za ryzyko (SP) WIG (SL) WIG (%r/r) PMI dla przemysłu () 28-6-1 29-1-1 211-2-1 lip wrz paź lis gru sty lut mar 11 11 11 11 11 12 12 12 spadkowy boczny wzrostowy maj 12 1% 8% 6% 4% 2% % -2% -4% -6% -8% -1%,9,8,7,6,5,4,3,2,1, -,1 cze 12
OBLIGACJE I RYNEK PIENIĘŻNY KOMENTARZ Neutralne widoki dla obligacji Po ostatnim majowym zaostrzeniu polityki pieniężnej, nie należy spodziewać się dalszych wzrostów stóp procentowych. Wysokie wyceny krajowych obligacji raczej wykluczą jednak scenariusz hossy na rynku dłużnym. Po majowej dość kontrowersyjnej decyzji o podwyżce stóp procentowych przez RPP, rynek obecnie nie wycenia już ani jednej podwyżki w 212 roku, a wręcz oczekuje spadku o 25-5 punktów w 213 roku. Wprawdzie lato może przynieść jeszcze wzrost inflacji, jednak będzie on okresowy i związany z organizacją Euro 212. W trzecim kwartale inflacja spadnie zapewne poniżej psychologicznego poziomu 4 proc. Obecnie brak jest widocznych istotnych zagrożeń dla takiego scenariusza ceny surowców spadają, gospodarka hamuje i brak jest presji płacowej. Niski poziom stóp procentowych będzie również wspierany przez wciąż ultra gołębią politykę monetarną zagranicą. W USA istnieje spore prawdopodobieństwo, że jeszcze w czerwcu zostanie ogłoszona trzecia runda luzowania ilościowego. Tymczasem w Europie, choć prawdopodobieństwo kolejnej edycji LTRO jest niskie, niewykluczona jest obniżka stóp procentowych. Obecnie na rynku widać sporo czynników wspierających krajowy rynek obligacji. Brak oczekiwanych podwyżek stóp i hamowanie inflacji w III i IV kwartale to istotne, ale nie jedyne argumenty. Ministerstwo Finansów zrealizowało do maja już 7 proc. potrzeb pożyczkowych na ten rok, a w czerwcu niemal nie będzie podaży nowych papierów skarbowych. Co więcej, wciąż utrzymuje się spore zainteresowanie inwestorów zagranicznych, a maju nastąpił napływ kapitału. In minus należy zapisać ryzyko reeskalacji kryzysu w strefie euro, a także stosunkowo wysokie wyceny krajowych skarbówek. Różnica między rentownością papierów 2-letnich, a oczekiwaniami inflacyjnymi jest obecnie najniższa w historii. Może to ogranicza potencjał wzrostu, szczególnie w odniesieniu do papierów krótkoterminowych. Reasumując, perspektywy rynku obligacji rysują się obecnie neutralnie. KRZYWA RENTOWNOŚCI W POLSCE 6,5 Obligacje 2-letnie 6, Obligacje 5-letnie Obligacje 1-letnie 5,5 5, 4,5 4, 211-6-1 211-1-1 212-2-1 212-6- INFLACJA W POLSCE 7 Energia i żywność 6 Inflacja bazowa 5 Stopa referencyjna NBP 4 3 2 1-125 26 27 28 29 21 211 SPREAD RENTOWNOŚĆ OBLIGACJI - INFLACJA 7,5 6,5 Obligacje 2-letnie 5,5 Obligacje 1-letnie 4,5 3,5 2,5 1,5 22-11-1 26-2-1 29-5-1 7
RYNEK SUROWCÓW KOMENTARZ Bardzo słaby miesiąc Maj przyniósł solidną przecenę na rynkach surowców. Pogorszenie perspektyw globalnego wzrostu gospodarczego i obawa o popyt odbiły się na koniunkturze rynków towarowych. Osłabienie wzrostu w strefie euro, Chinach i USA zostało już w dużej mierze zdyskontowane w cenach większości surowców, jednak na horyzoncie wciąż jest kilka czynników ryzyka. Po pierwsze, skala hamowania chińskiej gospodarki i czy amerykańskiej gospodarki stoi pod znakiem zapytania. Po drugie, w przypadku kryzysu, umacniający się dolar będzie szkodził ceną surowców. Ta tendencja jest widoczna już w ostatnim czasie, bowiem ceny towarów w walutach BRIC (oprócz Chin) przez ostatnie pół roku praktycznie się nie zmieniły. Obecnie, perspektywy poszczególnych klas surowców są zróżnicowane. Optymistycznie wygląda aluminium. Jego kurs znajduje się wciąż kilka procent poniżej kosztów produkcji. Poprawiają się również widoki dla ropy naftowej. Druga po presji podaży i słabnącym popycie w pierwszym półroczu, drugie półrocze powinno minąć pod znakiem równowagi. Dodatkowo, spadek liczby spekulacyjnych pozycji ogranicza ryzyko gwałtownej przeceny. W krótkim terminie nieźle może się również zachowywać złoto, chociaż jego rola jako instrumentu wolnego od ryzyka znacząco ostatnio osłabłą. Niemniej jednak, jeżeli w Europie dojdzie do pogłębienia kryzysu, złoto będzie zyskiwać na wartości. Z drugiej strony, są małe szanse na rozwiązanie euro problemów bez luzowania ilościowego. Każdy scenariusz powinien sprzyjać notowaniom kruszców. Na przeciwległym końcu atrakcyjności znajduje się miedź, która nie dość, że jest szczególnie wrażliwa na ryzyko spowolnienia w Chinach, to jeszcze jest notowany znacząco powyżej kosztów produkcji. Kiepsko wyglądają również perspektywy kukurydzy oraz cukru. 115 11 15 1 RYNEK ROPY NAFTOWEJ 95 9 85 8 75 7 METALE VS KONIUNKTURA W PRZEMYŚLE 1% 5% % -5% -1% ZŁOTO VS RYZYKO KREDYTOWE 2 1 8 1 6 1 4 1 2 1 8 23 24 26 27 28 21 211 SP-GSCI Metale przemysłowe (r/r%, SP) Światowe PMI (SL) itraxx SovX WE 5YR (SP) Cena złota (USD/uncja, SL) 21-6-11 211-6-11 Ropa crude (USD) Otwarte pozycje spekulacyjne 211-6-1 211-1-1 212-2-1 3 25 2 15 1 5 7, 65, 6, 55, 5, 45, 4, 35, 3, 45 4 35 3 25 2 15 1 5 8
Idea Towarzystwo Funduszy Inwestycyjnych SA Adam Zaremba, CAIA, FRM, PRM Doradca inwestycyjny Główny Ekonomista tel. +48 22 489 94 79 fax. +48 22 489 94 48 mob. +48 66 741 241 e-mail: a.zaremba@ideatfi.pl internet: www.ideatfi.pl Fakty przedstawione w niniejszej publikacji pochodzą i bazują na źródłach, w których wiarygodność ufamy, ale nie gwarantujemy ich poprawności oraz kompletności. Prognozy i opinie zawarte w opracowaniu są wyrazem naszej oceny i mogą ulec zmianie bez zapowiedzi. Autorzy i IDEA TFI SA nie ponoszą odpowiedzialności za szkody poniesione w wyniku decyzji podjętych na postawie informacji i opinii zawartych w niniejszym opracowaniu. Niniejszy dokument jest jedynie materiałem informacyjnym do użytku odbiorcy i nie może być rozpowszechniany lub powielany w części ani całości bez wyraźnej zgody autora. Niniejsze opracowanie nie stanowi oferty sprzedaży, propozycji dokonania jakiejkolwiek inwestycji, porady informacyjnej ani też rekomendacji kupna lub sprzedaży żadnego instrumentu finansowego. IDEA TFI SA od czasu do czasu może być zaangażowany w lub zajmować pozycje długie lub krótkie na instrumentach opisanych w niniejszym opracowaniu. 9
1
ZEWNĘTRZNA STRONA OKŁADKI IDEA TFI SA Warszawa -12, ul. Złota 59 tel.+48 22 489 94 3 fax +48 22 489 94 25 e-mail: info@ideatfi.pl www.ideatfi.pl 11