Rynek sztuki charakterystyka i najnowsze trendy
Badanie Deloitte Większość osób kupujących dzieła sztuki (ok. 97%) dokonuje zakupów z powodów estetyczno - emocjonalnych Ok. 45% kupujących w celach inwestycyjnych
Ogólne cechy rynku inwestycji alternatywnych W przypadku pasji = rynek 3D Death śmierć kolekcjonera. Spadkobiercy dokonują sprzedaży odziedziczonych aktywów. Debts długi. Kolekcjoner w obliczu bankructwa decyduje się na sprzedaż dzieła. Divorce rozwód. Przedmiot kolekcjonerski pojawia się na aukcji w momencie przeprowadzania przez parę rozwodu i podziału majątku.
Ogólne cechy rynku inwestycji alternatywnych Niska płynność Problem ceny / wyceny rynek aukcji / licytacji Niska częstotliwość wyceny (ewentualnie szacowanie ceny) Niska korelacja stóp zwrotu ze stopami zwrotu akcji / surowców Dłuższy horyzont inwestycyjnych (wieloletni)
Inne elementy rynku dzieł sztuki nieregularność przepływów pieniężnych generowanych przez dzieła sztuki z uwagi na fakt, iż jest to mało płynny rynek, również przychody finansowe z tytułu sprzedaży tych aktywów nie mogą być z góry zaplanowane.
Inne elementy rynku dzieł sztuki ograniczenia w dostępie do informacji pewna grupa inwestorów zawsze będzie znajdowała się w pozycji uprzywilejowanej w stosunku do innych (asymetria informacji). Fakt ten jest główną przyczyną występowania nieefektywności rynków inwestycji alternatywnych (a zwłaszcza kolekcjonerskiego). Jednakże w ostatnich latach obserwuje się coraz szerszy dostęp do informacji, głównie za sprawą Internetu.
Inwestorzy na rynku dzieł sztuki Niemaksymalizujący zysku (muzea) Inwestorzy indywidualni / instytucjonalni Fundusze inwestycyjne Korporacje kupujące dzieła sztuki do wystroju wnętrz firmy wyznacznik klasy firmy / właściciela + sygnał dla kontrahentów
Mody na rynku dzieł sztuki W określonych interwałach czasowych większym zainteresowaniem cieszą się pewne klasy lub podklasy aktywów. W Polsce od początku XXI wieku ceny obrazów Jacka Malczewskiego oraz Wojciecha Kossaka osiągają niższe ceny niż pod koniec XX wieku. Źródło: http://www.google.pl/imgres?imgurl=http://www.oceansbridge.com/paintings/artists/m/malczewski_jacek/jacek-malczewski-xx-meduza- 1.jpg&imgrefurl=http://www.oceansbridge.com/oilpaintings/page.php?xPage%3Dsectionlist.html%26xSec%3D1651%26page%3D2&h=1254&w=1600&sz=499&tbnid=ZVFups_XYiqnCM:&tbnh=105&tbnw=134&zoom=1&usg= 7 CXIlVMk97CrP4DwGyWMR0Rr4kQ=&docid=beU-gujVPrWEBM&sa=X&ei=rpJaUZ2bOMWHPY2xgbgG&ved=0CDgQ9QEwAQ&dur=3593 (02.04.2013)
Mody kreowane sztucznie Film Mój Nikifor 2004 r. a wzrost cen obrazów
Blue chips Blue chips akcje renomowanych spółek o stabilnych fundamentach i dużej kapitalizacji. Akcje takie bardzo często wypłacają wysokie dywidendy natomiast ich ceny charakteryzują się stabilnym kursem. Na rynku dzieł sztuki pod pojęciem blue chips rozumie się obrazy najbardziej znanych malarzy. Są to malarze powszechnie uznani na całym świecie, których twórczość miała wpływ na rozwój światowego malarstwa.
Midcap Midcap akcje spółek o średniej kapitalizacji i nieco gorszych podstawach fundamentalnych. Cenę akcji tych spółek charakteryzuje większa zmienność kursu. Na rynku dzieł sztuki mianem Midcap określa się obrazy artystów zaliczanych do tzw. drugiej ligi, tj. twórców o zasięgu krajowym.
SmallCap Katarzyna Karpowicz Smallcap akcje spółek o małej kapitalizacji i często niestabilnej sytuacji finansowej. Cenę akcji tych spółek charakteryzuje bardzo duża zmienność kursu. Na rynku dzieł sztuki mianem Smallcap określa się obrazy artystów zaliczanych do trzeciej ligi, tj. artystów o zasięgu regionalnym czy też lokalnym. Jeśli w określonym czasie liczne grono kolekcjonerów zwróci uwagę na dzieła dotychczas mało znanego malarza, ceny jego prac zaczynają bardzo szybko zwyżkować.
W przypadku rynku dzieł sztuki trzeba pamiętać, że Jest to dziedzina nieprzewidywalna Wpływa na nią wiele czynników wewnętrznych, zewnętrznych lub innych trudnych do przewidzenia
W przypadku rynku dzieł sztuki (malarstwo, grafika, fotografia, bibliofilstwo, etc.) Każda z tych dziedzin jest specyficzna i odrębna Od lat największą popularnością cieszy się malarstwo i grafika Coraz więcej osób interesuje się i zaczyna zbierać fotografie (coraz więcej akcji tego typu). Za granicą fotografia jest bardzo rozwiniętą dziedziną sztuki w Polsce raczkuje.
Teoria portfelowa a inwestycje alternatywne Dochód Portfele efektywne z aktywami alternatywnymi Portfele efektywne inwestycje klasyczne Ryzyko
Inwestycje na rynku dzieł sztuki Art investing Zygmunt Ajdukiewicz, Sanna
Rynek dzieł sztuki początek Pod koniec XIX w. amerykański magnat stalowy i kolekcjoner dzieł sztuki Henry Clay Frick stwierdził, że: Zdarza się, iż niektóre obrazy rosną w cenie czasem sto, tysiąc razy szybciej niż certyfikaty najlepiej zarządzanych spółek akcyjnych. Źródło: strona internetowa: http://en.wikipedia.org/wiki/henry_clay_frick (16.01.2013)
Ogólna zasada na rynku dzieł sztuki wraz z: wiekiem, wzrostem poziomu zamożności poziomu wykształcenia inwestora, rośnie jego zainteresowane rynkiem inwestycji alternatywnych, w tym dzieł sztuki,
Dziesięć najbardziej aktywnych banków na rynku sztuki w 2012 r. Lp. Nazwa banku Lokalizacja Działalność Wielkość kolekcji dzieł Data utworzenia banku Rozpoczęcie działalności na rynku sztuki 1 Deutsche Bank Frankfurt Kolekcjonowanie, doradztwo, usługi finansowe 60 000 1870 1979 2 UniCredit Mediolan Kolekcjonowanie, program kredytów 60 000 1473 b.d. 3 UBS [1] Zurych Doradztwo, kolekcjonowanie 35 000 1998 1970 4 JP Morgan Chase &Co. Nowy Jork Kolekcjonowanie, usługi finansowe 30 000 1799 1959 5 Bank of America Charlotte 6 ABN Amro Bank N.V. [2] Holandia Kolekcjonowanie, konserwacja, program kredytów, usługi finansowe b.d. 1923 2008 Doradztwo, kolekcjonowanie, usługi finansowe 10 000 2010 1977 7 Credit Suisse Zurych Kolekcjonowanie, program kredytów 5 000 1856 1975 8 BNL BNP Paribas Group Rzym Kolekcjonowanie, program kredytów, konserwacja 5 000 1967 b.d. 9 Citi Art Advisory Nowy Jork Doradztwo, usługi finansowe Nie posiada 1812 1979 10 Emigrant Bank Fine Art Finance Nowy Jork Doradztwo, usługi finansowe Nie posiada 1850 b.d. [1] Powstały w wyniku fuzji CBG i SBV. [2] Powstały w wyniku fuzji ABN AMRO i Fortis Banku.
Kredyt na zakup dzieła sztuki W niektórych przypadkach banki udzielają także swoim klientom kredytu na zakup dzieł sztuki w 2007 r., a więc tuż przed początkiem kryzysu finansowego, miał miejsce wzrost udzielonych z tego tytułu kredytów w Citigroup o 80 proc. w stosunku do uchodzącego wcześniej za rekordowy roku 2006.
Kredyt zabezpieczony dziełami sztuki i kredyt na zakup dzieł sztuki W takim przypadku można mówić o wykorzystaniu dźwigni finansowej (transakcji lewarowanych) przez klientów działów art investing. Na marginesie warto zauważyć, że spółka córka Citygroup: Citybank Art Advisory była jedną z pierwszych, która ok. 30 lat temu udzieliła kredytu zabezpieczonego dziełami sztuki.
Dzieła sztuki jako collateral Innym podejściem jest przyjmowanie przez banki dzieł sztuki jako zabezpieczenie udzielanego kredytu (collateral) Tego typu kredyty były udzielane przez banki nowojorskie: Art Capital Group, PlatinumArt, Art Finance Partners, Art Assure and Montage Finance.
Dzieła sztuki jako collateral Pożyczki te są udzielane jedynie klientom zakwalifikowanym do grupy klientów private banking, ewentualnie posiadających duże aktywa (powyżej 5 mln USD). Ok. 41 proc. badanych kolekcjonerów dzieł sztuki gotowa była wykorzystać swoją kolekcję jako zabezpieczenie kredytów. Z tej grupy ok. 36 proc. ankietowanych klientów banków przyznało, że pieniądze z kredytu przeznaczyliby na działalność gospodarcza, 39 proc. ankietowanych na zakup nowych dzieł sztuki, a pozostali na spłatę innych kredytów. Na podstawie: Deloitte Art & Finance Report, 2013, s. 13 i 31.
Collateral Szacuje się, że w procesie udzielania pożyczki pod zastaw dzieł sztuki, wartość pożyczki wynosi ok. 50 proc. wartości zabezpieczenia. Często stosowaną techniką jest okresowa wycena zabezpieczenia jeśli jego wartość obniży się poniżej ściśle określonej granicy, kredytobiorca wzywany jest do spłaty części finansowania lub do uzupełnienia zabezpieczenia. proc. szacunkowej wartości dzieła).
Collateral Niektóre domy aukcyjne (np. Sotheby s) włączają do pakietu oferowanych przez siebie usług finansowanie pod zastaw dzieł sztuki (w przypadku domu aukcyjnego Sotheby s jest to 50 proc. szacunkowej wartości dzieła). Produkt nazywany jest art loan (krótkoterminowe finansowanie pomostowe z maksymalną kwotą 50 tys. USD) lub art term loan (finansowanie długoterminowe spłacane w ratach z dostępnym limitem 500 tys. USD dla osób, które nie zamierzają sprzedawać dzieł z kolekcji).
Chiny a rynek sztuki Chiński projekt rządowym, w którym chińskie instytucje finansowe mogłyby akceptować dzieła sztuki i inne przedmioty kolekcjonerskie jako zabezpieczenie kredytów i pożyczek udzielanych instytucjom kulturalnym. Wpierw jednak należy rozwiązać kwestie dotyczące budowy infrastruktury ułatwiającej tego typu pożyczki jak: weryfikację, uwierzytelnianie i certyfikację dzieł sztuki. Takiego systemu obecnie brakuje nie tylko w Chinach ale też w innych krajach. Decyzję podjęto na Szóstej Sesji Plenarnej Chińskiej Partii Komunistycznej w czasie 17. Komitetu w październiku 2011 r.
Światowy rynek funduszy inwestycyjnych roczny napływ środków do funduszy dzieł sztuki w mln USD
Światowy rynek funduszy dzieł sztuki liczba nowych funduszy inwestycyjnych
Abbey House
Wartość obrotów na rynku dzieł sztuki Wartość obrotów na globalnym rynku dzieł sztuki w 2012 r. wyniosła ok. 43 mld euro, co stanowiło o 3,1 mld mniej niż w 2011 r. (gdy wynosiła 46,1 mld euro), a porównywanie do wartości obrotów w 2010 r. (43 mld). W 2012 r. wartość obrotów na polskim rynku sztuki kształtowała się na poziome 300-350 mln zł. Nie ma się co podniecać to tylko 0,02% obrotu na rynku akcji
Wartość światowego rynku sztuki w mld euro
Potencjał polskiego rynku dzieł sztuki Rynek sztuki w Polsce różni się od światowego, Na rynku światowym mimo kryzysu widoczny jest wzrost zaufania. Na światowym rynku dzieł sztuki inwestorzy uważają rynek dzieł sztuki za bezpieczniejszy od innych. W Polsce rynek sztuki pozostaje wciąż niedowartościowany.
Potencjał polskiego rynku dzieł sztuki Wielkość całego rynku (obrót aukcyjny i galeryjny) szacuje się na ok. 300 mln zł. Natomiast wg. raportu KPMG Rynek dóbr luksusowych w Polsce oraz struktura inwestycji na rynku inwestycji alternatywnych, zaczerpnięta z raportu Capgemini i Merrill Lynch World Wealth Report wskazują, że jego potencjał można oszacować na ok. 2 mld PLN.
Sprzedaż w kategoriach: sztuka chińska, starzy mistrzowie, Impresjoniści i nowoczesna oraz współczesna w domach aukcyjnych Christie s i Sotheby s w latach 2000 2012.
Wolumen sprzedaży sztuki powojennej i współczesnej w trakcie aukcji w Sotheby s i Christie s w latach 2000 2012 (w USD).
Perspektywy rynku dzieł sztuki w Polsce Polski rynek sztuki systematycznie dojrzewa, a kolekcjonerzy i inwestorzy są gotowi podjąć nowe wyzwania.
Rok 2013 na rynku sztuki
Pierwsze III kwartały na rynku sztuki w Polsce Spokojnie (tak jak w 2012 r.) W dniu 19.02.2013 obraz pt. 1965/1-, DETAIL 143,362-185,085 Romana Opałki został wylicytowany za 612 tys. funtów w londyńskim oddziale Sotheby s, ustanawiając tym samym nowy rekord dla polskiej sztuki współczesnej.
Pierwsze III kwartały na rynku sztuki w Polsce Marzec sprzedaży obrazu Jerzego Nowosielskiego Dziewczyny na statku za 360 tys. zł (cena wywoławcza 280 tys. zł) średnioroczna stopa zwrotu w ciągu 17 lat od ostatniej sprzedaży tego obrazu w 1996 r. za 45 tys. zł wyniosła 13 proc. Wcześniej najdrożej sprzedanym obrazem Nowosielskiego było Porwanie Europy z 1976 r., za który w 2010 r. zapłacono 295 tys. zł, tj. o 20 tys. więcej niż wynosiła cena katalogowa.
Pierwsze III kwartały na rynku sztuki w Polsce W marcu obraz Nowosielskiego Pierwszy śnieg z 1964 z charakterystycznym motywem wnętrza i widokami przez okna uzyskał cenę 230 tys. zł (wywoławcza 160 tys. zł), a Akt z lustrem z 1987 r. 207 tys. zł (wywoławcza 90 tys. zł). Wszystkie trzy prace znajdują się wśród 10 najdrożej sprzedanych w 2013 r.
Pierwsze III kwartały na rynku sztuki w Polsce W trakcie aukcji, na której sprzedano Dziewczyny na statku kolekcjonerzy nabyli też 21 z 22 oferowanych obrazów tego artysty za łączną kwotę 1,5 mln zł. W marcu miała miejsce sprzedaż obrazu Jana Matejki stworzonego w 1881 r. pt. Nocne przygody Jana Olbrachta z Kallimachem, który osiągnął cenę równą 1 mln zł.
Kwartał IV - rekordy Koniec listopada - aukcja Rozbitka autorstwa Henryka Siemiradzkiego w londyńskim Sotheby s, kiedy to cena płótna uzyskała pułap 1 082 tys. funtów. W 2000 r. ten sam obraz pobił polski rekord aukcyjny uzyskując w Domu Aukcyjnym Polswiss Art cenę 2 mln 13 tys. zł.
IV kwartał Obraz Jacka Malczewskiego Polski Hektor namalowany w 1913 r. uzyskał cenę 2,6 mln zł, przy cenie wywoławczej 1,5 mln zł. W ten sposób, po 13 latach supremacji Rozbitka H. Siemiradzkiego doszło do ustanowienia krajowego rekordu cenowego.
Najwyższe ceny aukcyjne dzieł sztuki na aukcjach w Polsce l.p. 1.2.3.4.5.6.7.8.9 10. Artysta Tytuł dzieła (data powstania) Cena wywoławcza w tys. zł Cena w tys. zł Miejsce i data sprzedaży Jacek Malczewski Polski Hektor (1913) 1 500 2 666 Polswiss Art (04.12.2013) Jan Matejko Nowe przygody Jana Olbrachta z Kallimachem (1881) Jacek Malczewski Autoportret z kwiatem ostu (1911) Józef Chełmoński Wojciech Gerson Eugeniusz Zak Świt Królestwo Ptaków (1911) Bez ziemi. Pomorzanie wyparci przez Niemców. (1988) Chłopiec w spiczastym kapeluszu (1925) 500 1 000 Agra Art (17.03.2013) 450 920 Agra Art (17.03.2013) 850 810 Polswiss Art (04.12.2013) 800 700* Rempex (28.08.2013) 500 650 Polswiss Art (08.10.2013) Wojciech Fangor M 8 (1969) 180 440 Desa Unicum (12.12.2013) Wojciech Fangor M 53 (1970) 350 400 Polswiss Art (04.12.2013) Jerzy Nowosielski Dziewczyny na statku (1981) Roman Kramsztyk Akt z wachlarzem (ok. 1930) 280 360 Desa Unicum (07.03.2013) 360 360 Polswiss Art (18.06.2013) *Sprzedaż warunkowa
Grudniowa sesja W trakcie tej samej grudniowej aukcji sprzedane zostały obrazy: Świt Józefa Chełmońskiego z 1903 r. osiągając cenę 810 tys. zł. Jedno ze słynnych kół z 1970 r. Wojciecha Fangora pt. M 53 wylicytowano za 400 tys. zł (przy cenie wywoławczej 350 tys. zł).
Dalej grudzień Na kolejnej grudniowej aukcji organizowanej tym razem przez Desę Unicum obraz Chinka Bolesława Cybisa zmienił właściciela za cenę 380 tys. zł, stając się tym samym najdroższym, sprzedanym obrazem tego artysty.
2013 dla twórczości Malczewskiego Łaskawy dla Jacka Malczewskiego i Wojciecha Fangora. W październiku dzieło Malcewskiego Autoportret z kwiatem ostu uzyskał w Agra-Art cenę 920 tys. zł.
2013 dla twórczości Fangora W marcu 2013 r. obraz Fangora zatytułowany M 71 z 1970 r. osiągnął cenę 300 tys. zł poprzedzając następne sukcesy z końca ur., a W grudniu praca M 8 uzyskała cenę 440 tys. zł (cena z opłatą aukcyjną wyniosła 506 tys. zł, a cena wywoławcza była równa 180 tys. zł). Tym samym ustanowiony został światowy rekord cenowy tego autora, a także rekord najdrożej sprzedanego dzieła artysty na aukcji w Polsce.
Praca M8 Obraz należał do Kennetha Battelle, fryzjera takich gwiazd jak Audrey Hepburn czy Marilyn Monroe i został przez niego nabyty od Galerii Chalette, z która W. Fangor współpracował po osiedleniu się w USA w 1966 r.
Fangor w księdze Guinessa? Można oczekiwać, że transakcja ta trafi do Księgi rekordów Guinessa, podobnie jak miało to miejsce z Dziewczynami na statku Nowosielskiego w 1996 r.
Wojciech Fangor Dodajmy, że prace Wojciecha Fangora należą aktualnie do jednych z najlepiej sprzedających się zarówno na rynku krajowym jak i zagranicznym. Prawdziwe zainteresowanie kolekcjonerów pracami tego artysty rozpoczęło ok. roku 2000 co było wywołane globalnym wzrostem popularności sztuki współczesnej.
Wojciech Fangor W dniu 17.03. 2013 roku w ramach zorganizowanej przez Sotheby s aukcji, dzieła Wojciecha Fangora zostały sprzedane za łączną sumę 160 tys. dolarów. Tegoroczna licytacja nie pobiła jednak co prawda rekordu życiowego artysty, jaki został ustanowiony w 2008 r.
Koniec roku 2013 Koniec roku 2013 charakteryzował się też kilkoma świetnymi wynikami w trakcie Aukcji Sztuki Współczesnej w Desa Unicum, kiedy to łączna sprzedaż na poziomie 3,7 mln zł ustanowiła kolejny rekord obrotów na tego typu aukcjach w Polsce.
TOP10 polskich artystów współczesnych w 2013 r..p. L Artysta Tytuł sprzedanego dzieła (data powstania) Data Cena w tys. zł 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 1 2 3 4 5 6 7 8 Wojciech Fangor M53 (1970) 04.12.2013 400 Jerzy Nowosielski Dziewczyny na statku (1981) 07.03.2013 360 Tadeusz Kantor Szary parasol (1972) 04.12.2013 290 Magdalena Abakanowicz Postać (2008) 07.11.2013 250 Ryszard Winiarski Obszar 183 (1974) 23.05.2013 180 Leon Tarasewicz Dyptyk bez tytułu (1985) 08.10.2013 165 Stefan Gierowski DCXXXVIII (1991) 12.03.2013 160 Tadeusz Brzozowski Impreatryca (1972) 13.10.2013 152 9. 9 Henryk Stażewski Geometryczna analiza obrazów Deorge a de la Toura (1970-1975) 26.09.2013 115 10. 1 Jan Tarasin Przedmioty III (1965) 25.05.2013 110
Podsumowanie obrotów w 2013 r. rynek aukcyjny W roku 2013 - znacznie więcej aukcji, niż w roku poprzednim, Zwiększył się także procent sprzedaży w stosunku do analogicznych, ubiegłorocznych okresów. Wolumen obrotów w ujęciu kwotowym był niższy niż w rekordowym roku 2012, który był najlepszym (po roku 2008) dotychczas rokiem aukcyjnym. W 2008 r. obroty na polskim rynku sztuki wyniosły 59 mln zł, aby w 2009 i 2010 r. ukształtować się na poziomie odpowiednio: 45 i 36 mln zł.
Obroty na rynku aukcyjnym W 2011 r. widoczna była już tendencja wzrostowa i tak w 2011 i 2012 r. wolumen obrotów był równy: 48 i 60,5 mln zł. Szacowany wolumen obrotów w 2013 r. powinien wynieść od 50 do 55 mln zł. Tak więc pomimo ustanowienia rekordów cenowych na polskim rynku sztuki, pod względem wolumenu obrotów nie okaże się on tak atrakcyjny jak rok 2012.
Obroty 2011 2012 zmiana Obroty (mln zł) 48 386 398 60 804 307 25,60% Liczba transakcji 5 384 6 630 23,10% Skuteczność sprzedaży 36,40% 42,30% +5,9 pkt. proc. Liczba aukcji 125 122-2,40% Dla wolumenu obrotów w 2013 r. na poziomie 52,5 mln zł spadek o 13,7%
Liczba wylicytowanych obiektów na polskim rynku dzieł sztuki w latach 2007-2012.
Wartość prac polskich artystów na światowych rynkach aukcyjnych w mln USD Rok Wartość 2002 4,3 2003 0,0 2004 6,0 2005 4,8 2006 6,4 2007 2,2 2008 0,0 2009 31,9 2010 2,4 2011 23,0 2012 12,3 Źródło: Skate s Art Market Research, marzec 2013
Malarstwo współczesne W 2013 r. nie doszło jednak do ustanowienia rekordów w obszarze współczesnych malarzy polskich. Nadal najdrożej sprzedanym obrazem w trakcie aukcji pozostaje dzieło Andrzeja Wróblewskiego Uwaga, nadchodzi!, za które w 2004 r. zapłacono 490 tys. zł.
Rok wcześniej obraz A. Wróblewskiego Matka z zabitym dzieckiem wylicytowany został do 470 tys. zł. Taką samą cenę uzyskał w 2009 r. obraz Stefana Gierowskiego Obraz XCIII z 1960 r. Pomimo wysokiej ceny, jaką osiągnął w trakcie grudniowej aukcji obraz Tadeusza Kantora Szary parasol równej 290 tys. zł nadal najdroższym obrazem tego artysty pozostaje akryl Zostałem porwany przez dziewczynę sprzedany za 335 tys. zł.
Prognozy Polska jest aktualnie jednym z dynamiczniejszych rynków sztuki w Europie Środkowej. Warto też zauważyć, że polski rynek sztuki z roku na rok radzi sobie coraz lepiej. Zdaniem specjalistów pozostaje on niedoszacowany i scentralizowany (90% sprzedaży galeryjno-aukcyjnej odbywa się w Warszawie) i stanowi zaledwie 0,2% rynku światowego.
Młoda sztuka Młoda sztuka wyraźnie zdominowała polski rynek sztuki. O ile w 2005 roku prace młodych twórców stanowiły ok. 0,5% sprzedaży, o tyle w 2012 r. obrót najtańszymi pracami obejmował niemal 50% wszystkich odnotowanych transakcji. Średnia cena za dzieło w tym segmencie rynku sztuki wynosi ok. 1 500 zł chociaż wiele prac jest możliwych do kupienia już od 500 zł. Raport - Rynek sztuki 2013,Media & Work Agencja Komunikacji Medialnej, Warszawa 2014.
Rynek światowy W dniu 05.02.2013 r. w londyńskim Sotheby s miała miejsce sprzedaż obrazu Pabla Picassa Kobieta siedząca przy oknie za 45 mln USD. Zaledwie dzień później doszło do transakcji w londyńskich Christie s, kiedy to uzyskano 42 mln USD za obraz zatytułowany Jeanne Hébuterne autorstwa Amadea Modiglianiego.
Maj w Christie s W połowie maja 2013 r. w nowojorskim oddziale Christie s doszło do ustanowienia kolejnego rekordu łączny wolumen obrotu dziełami sztuki wyniósł 495 mln USD, a w całym półroczu 2013 r. dom aukcyjny sprzedał dzieła sztuki o łącznej wartości 2,4 mld funtów, tj. o 9 proc. wyższej niż w I półroczu 2012 r.
Była to zarazem najdroższa aukcja sztuki współczesnej w historii. Uzyskana kwota 495 mln USD była o 4 mln USD wyższa niż rekord z 2007 r., tj. w czasie boomu gospodarczego. Podczas rekordowej aukcji w 2013 r. na sprzedaż wystawionych zostało 70 prac.
W I półroczu 2013 r. Christie s dokonał sprzedaży na aukcjach 422 prac o wartości przekraczającej 1 mln USD każda (w 2012 r. takich dzieł sztuki było 399). W maju 2013 r. obrazy piętnastu z czterdziestu prezentowanych artystów osiągnęły najwyższe wyceny w historii.
Numer 19, Jacksona Pollocka uzyskał cenę 58,3 mln USD (aukcja z 15 maja w Nowym Jorku). Kobieta w kwiecistym kapeluszu, Roya Lichtensteina 56,1 mln USD, a Dustheads Jeana-Michela Basquiata 48,8 mln USD. Poprzednio dzieło to było wystawione na sprzedaż w 1993 r. kiedy cena osiągnęła pułap 2,4 mln USD, a jego nabywcą był francuski potentat świata mody, prezes LMVH - F. Pinault. Na aukcji w maju 2013 r. obraz został wystawiony na sprzedaż przez przemysłowca M. Ralesa i jego żonę.
Pięć najdroższych i najciekawszych dzieł w trakcie tej aukcji trafiło w ręce milionerów, którzy po raz pierwszy brali udział w licytacji dzieł sztuki. W 2012 r. 25 proc. kupujących w domu aukcyjnym Christie s stanowiły osoby, które nigdy wcześniej nie brały udziału w licytacjach w Christie s. Fakt ten uwidacznia napływ nowych kolekcjonerów na rynek dzieł sztuki niemal 20 proc. z 6,27 mld USD przychodów jakie w 2012 r. osiągnął Christie s, ten dom aukcyjny zawdzięcza nowym klientom.
Z drugiej zaś strony ponad 10 proc. przychodów Christie s i Sotheby s od wielu lat jest udziałem ok. 10 rodzin. Np. katarska rodzina królewska w 2007 r. za 22,7 mln USD nabyła pracę Damiena Hirsta Lullaby spring pill cabinet, a w 2011 r. kupiła najdroższe obrazy zarówno w Christie s (Roya Lichtensteina z 37,2 mln USD), jak i w Sotheby s (Clyfforda Stilla za 60,5 mln USD).
Jeszcze wyższe ceny pojawiają się w trakcie prywatnych licytacji jak np. 248 mln USD za Grających w karty Cézanne a Obraz Jaspera Johna Fale start został sprzedany w 1988 r. za 17,7 mln USD w domu aukcyjnym Sotheby s w 1988 r. Do 2008 r. był do najdrożej wylicytowany obraz żyjącego artysty w czerwcu 2007 r. Lullaby Spring Damiena Hirsta osiągnął cenę 22,7 mln USD, a w listopadzie tego samego roku za Hanging Hart (Magneta/gold) Jaffa Koonsa zapłacono 23,6 mln USD. Ten ostatni rekord został pobity przez Benefis supervisor sleeping Luciana Freuda sprzedany za 33,6 mln USD w maju 2008 r. Nabywcami tych rekordowo drogich obrazów byli odpowiednio: Sheikha Al Mayassa, Victor Pinchuk oraz Roman Abramovicy trzej miliarderzy.
W I półroczu 2013 r. na aukcjach organizowanych przez Christie s dominowały dzieła sztuki współczesnej łączna wartość sprzedanych prac z tego okresu przekroczyła 1 mld GBP, co stanowi wynik o 16 proc. wyższy niż w analogicznym okresie 2012 r. W aukcjach dzieł współczesnych o wartości do 100 tys. GBP uczestniczyło w I półroczu 2013 r. o 52 proc. więcej nowych klientów niż w I półroczu 2012 r.
Podobnie jak to miało miejsce na rynku polskim, do ustanowienia światowych rekordów na rynku dzieł sztuki doszło w listopadzie. Na aukcji w Christie s w Nowym Jorku tryptyk Francisa Bacona Trzy studia do portretu Luciana Freuda ustanowił rekord wszechczasów uzyskując cenę 142,4 mln USD w trakcie ponad 6 minutowej licytacji.
Listopadowa aukcja Wartość wszystkich sprzedanych dzieł w trakcie tej licytacji była równa 691,6 mln USD. Także w Nowym Jorku, tym razem w Sotheby s Srebrny wypadek samochodowy autorstwa Andy Warhola został sprzedany za 105,5 mln USD.
Wysokie ceny uzyskane za Trzy studia do portretu Luciana Freuda i Srebrny wypadek samochodowy doprowadziły do zmiany rankingu najdroższych obrazów świata. Oprócz rynku aukcyjnego istnieje też rynek prywatny, na którym w ostatnich latach zapłacono 250 mln USD za Grę a karty Paula Cezanne a oraz 155 mln USD za Le Rêve Pabla Picassa.
Ceny najdroższych dzieł na świecie sprzedanych w trakcie aukcji (na koniec 2013 r. ) l.p. Artysta Tytuł dzieła (Tytuł oryginału i data powstania) Cena w tys. USD Miejsce sprzedaży i data.1 Francis Bacon Trzy studia do portretu Luciana Freuda ( Three Studies of Lucian Freud - 1969) 142 000 Christies s Nowy Jork (12.11.2013).2.3.4.5 6..7.8 Edward Munch Krzyk ( The Scream - 1895) 107 000 Sotheby s Nowy Jork (02.05.2012) Andy Warhol Srebrny wypadek samochodowy (Silver Car Crash - 1963) Pablo Picasso Nagie, zielone liście i popiersie (Nude, Green Leaves and Bust - 1932) 105 445 Sotheby s Nowy Jork (13.11.2013) 95 000 Christies s Nowy Jork (04.05.2010) Pablo Picasso Chłopiec z fajką (Garçon a la pipe - 1905) 93 000 Sotheby s Nowy Jork (05.05.2004) Alberto Giacometti Idący człowiek (L homme qui marche - 1960) 92 522 Sotheby s Londyn (03.02.2010) Pablo Picasso Dora Maar z kotem (Dora Maar au chat - 1944) 85 000 Sotheby s Nowy Jork (03.05.2006) Gustaw Klimt Portret Adele Bloch Bauer II (Portrait of Adele Bloch- Bauer II - 1912) 78 500 Christies s Nowy Jork (08.11.2006).9 Mark Rothko Pomarańczowy, czerwony, żółty (Orange, Red, Yellow -1961) 77 500 Christies s Nowy Jork (08.05.2012) 10. Francis Bacon Tryptyk (Triptych - 1976) 77 000 Sotheby s Nowy Jork (14.05.2008)
Promocja polskiej sztuki na zachodzie 15 artystów prezentowanych przez Dom Aukcyjny Abbey House, przez siedem dni w jednej z najlepszych galerii Londynu Saatchi Gallery.
Andrzej Cisowski, Agata Kleczkowska, Jakub Słomkowski, Anna Szprynger, Maciej Wieczerzak, Stanisław Młodożeniec, Szymon Artur Urbański, Marek Niemirski, Jan Wyżykowski, Julia Bistuła, Wojciech Fangor, Aleksander Kobzdej, Eugeniusz Markowski, Stefan Gierowski, Henryk Stażewski Artyści:
Spojrzenia nagroda Fundacji Deutsche Bank Polska S.A i Zachęta Narodowa Galeria Sztuki. dla artystów Konrad Smoleński, laureat poprzedniej edycji, reprezentuje w tym roku biennale w Wenecji. Paulina Ołowska, uczestniczka pierwszej edycji konkursu, otworzyła właśnie wystawę indywidualną w Stedelijk Museum w Amsterdamie, a konkurujący z nią wówczas Paweł Althamer jest dziś stałym gościem najbardziej prestiżowych muzeów i galerii na świecie, jak MoMA w Nowym Jorku czy Tate Modern w Londynie.
Spojrzenia w 2013 r. Artyści nominowani w edycji w 2013 r. Spojrzeń, których prace można było oglądać na wystawie w Zachęcie, to: Tymek Borowski, Piotr Bosacki, Karolina Breguła, Łukasz Jastrubczak Agnieszka Polska.
Agata Kleczkowska Sprzedaż obrazu Jeleń za 160 tysięcy złotych, co jest rekordową kwotą w przypadku tak młodej artystki. Portal artprice.com umieścił ją na siódmym miejscu listy najbardziej perspektywicznych malarzy do 30 roku życia. Ulubiony temat - zwierzęta
Kilka uwag na koniec o sztuce współczesnej Sztuka współczesna bardzo kapryśna Młodzi ludzie (nowi kolekcjonerzy) oczekują sztuki związanej ze współczesnością Sztuki, która będzie reprezentowała ich sposób patrzenia na świat
Media Media maja duży wpływ na modę na rynku sztuki zwłaszcza współczesnej Kreują gusta wśród osób rozpoczynających swoją przygodę ze sztuką Obrazy po 500 zł b. popularne ale trudno to nazwać inwestycją (kupon w totolotka)
Inne Może kupować całe portfolio młodego artysty Wtedy można wylansować artystę i samemu uzyskać wysoką stopę zwrotu Por. Nikifor