OO(12)5913:7 Bruksela, 30 listopada 2012 PROPOZYCJE COPA-COGECA ODNOŚNIE "PLANU DZIAŁAŃ DLA SEKTORA OLIWY Z OLIWEK UE" Copa - Cogeca European Farmers European Agri-Cooperatives 61, Rue de Trèves B - 1040 Bruxelles www.copa-cogeca.eu EU Transparency Register Number Copa 44856881231-49 Cogeca 09586631237-74
PROPOZYCJE COPA-COGECA ODNOŚNIE "PLANU DZIAŁAŃ DLA SEKTORA OLIWY Z OLIWEK UE" 1. Copa-Cogeca z zadowoleniem przyjęła plan działań przedstawiony przez komisarza, podkreślając jak ważny jest on dla sektora oliwy z oliwek oraz jakie możliwości stwarza wobec licznych problemów, z którymi sektor ten się zmaga, a które mogą zostać podsumowane następującymi słowami: kryzys cen, kryzys wizerunku jakości produktu oraz błędne informacje przekazywane konsumentom. Mimo że plan działań odnosi się do tych kwestii dobrze byłoby zmienić kilka punktów i dodać kilka innych. Konkretnie, Copa-Cogeca pragnie zgłosić następujące sugestie: 2. Proponujemy aby plan działań objął również oliwki stołowe, ponieważ obydwa sektory są ze sobą powiązane i borykają się z takimi samymi problemami. W związku z tym wszystkie zaproponowane rozwiązania powinny również obowiązywać w tym sektorze. 3. Naszym zdaniem nie występuje problem nadwyżek strukturalnych na szczeblu UE zakładając, że rynek rozwija się w takim samym rytmie co produkcja. Perspektywy rozwoju rynku na szczeblu światowym są ogromne, w szczególności w Chinach, Brazylii, Rosji czy Indiach. 4. Chcielibyśmy zgłosić następujące propozycje dotyczące konkretnych osi planu działań: I. JAKOŚĆ 5. W ciągu ostatnich lat producenci włożyli wiele wysiłku w poprawę jakości oliwy z oliwek, co jednak nie zostało zauważone przez rynek i nie doprowadziło do zyskania zaufania konsumentów. Dlatego też należy: 6. Wzmocnić i stymulować precyzyjne badania naukowe nad możliwościami modyfikacji parametrów chemicznych czy też uwzględnieniem nowych parametrów w celu zapewnienia wyższej jakości i czystości różnych rodzajów oliwy z oliwek. Międzynarodowa Rada ds. Oliwy z Oliwek (IOOC) powinna jak najszybciej zatwierdzić wyniki badań, które powinny zostać uwzględnione w rozporządzeniach UE. 7. Ujednolicić publiczne i prywatne testy panelowe, aby ta metoda klasyfikacji oliwy z oliwek była stosowana w taki sam sposób we wszystkich państwach członkowskich UE i przez wszystkich członków IOOC. W tym celu IOOC lub domyślnie UE powinny poświadczać testy panelowe. 8. Wyjaśnić niektóre nazwy oliwy z oliwek, a zwłaszcza: "oliwa z oliwek, która jest mieszaniną rafinowanej oliwy z oliwek i oliwy z oliwek pierwszego tłoczenia" w celu udzielenia konsumentom poprawnych informacji, aby można było prowadzić skuteczne kampanie promocyjne. 9. Wyjaśnić i rozwiązać kwestie związane ze stosowaniem niektórych nazw dobrowolnych w następującej kategorii: "oliwa z oliwek, która jest mieszaniną rafinowanej oliwy z oliwek i oliwy z oliwek pierwszego tłoczenia", które odnoszą się do właściwości organoleptycznych takich jak "lekka" czy "intensywna". 10. Zabronić pakowania mieszanek oliwy z oliwek i innych olejów roślinnych, chyba że istnieją metody analityczne pozwalające na stuprocentowe określenie proporcji mieszanki. 11. Ujednolicić w całej UE, czytaj: we wszystkich krajach członkowskich IOOC minimalny okres zdatności do spożycia ("best before date") dla poszczególnych kategorii oliwy z oliwek.
12. Ustanowić obowiązek informowania na etykiecie o optymalnych warunkach przechowywania produktu, np. z dala od światła i źródeł ciepła. 13. Zobowiązać restauratorów (sieć HORECA) do stosowania pojemników na oliwę przeznaczoną do bezpośredniego spożycia, które będą właściwie oznaczone i zaopatrzone w korek, który uniemożliwi ponowne napełnienie butelki, w celu utrzymania wysokiej jakości produktu. 14. Aby zapobiec sytuacji, w których oliwy pochodzące z krajów trzecich są kwalifikowane jako oliwy europejskie należałoby zmienić normę handlową IOOC 10.1.4. kraj pochodzenia: "( ). Gdy dany produkt zostanie poddany znaczącemu przetworzeniu w innym kraju, kraj w którym do tego przetworzenia doszło musi zostać uznany za kraj pochodzenia w celu oznaczenia pochodzenia produktu na etykiecie." 15. Zbadać wykonalność i rentowność alternatywnych zastosowań innych niż spożywcze oliwy z wytłoczonych oliwek, jak np. pasze czy biodiesel. Konsumenci na całym świecie muszą być w stanie wyraźnie odróżnić oliwę z wytłoczyn z oliwek od innych rodzajów oliwy z oliwek. Wyjaśnić i ujednolicić normy etykietowania obowiązujące w sektorze oliwek stołowych, tak aby łatwo można było zidentyfikować pochodzenie i odmianę oliwek. II. RESTRUKTURYZACJA SEKTORA 16. Copa-Cogeca cieszy się, że plan akcji porusza też ten ważny temat. Uważamy, że należy zdefiniować dwa rodzaje wsparcia: - dopłaty rolno-środowiskowe mające na celu utrzymanie gajów oliwnych w strefach wrażliwych lub na obszarach o naturalnych ograniczeniach - dopłaty do restrukturyzacji gajów oliwnych, mające na celu zwiększenie rentowności niektórych gajów oliwnych poprzez plany karczowania plantacji 17. Takie dopłaty powinny stanowić priorytet w krajowych planach rozwoju obszarów wiejskich w krajach producenckich. Powinny być one objęte jak najniższym poziomem współfinansowania krajowego, tak aby nic nie stało na przeszkodzie ich stosowaniu w tych krajach. III. STRUKTURYZACJA SEKTORA (PRZYWRÓCENIE RÓWNOWAGI W ŁAŃCUCHU ŻYWNOŚCIOWYM) 18. Poprzez przyznawanie odpowiedniego wsparcia należy zachęcać do handlowej integracji produkcji za pośrednictwem organizacji producentów i innych rolniczych organizacji gospodarczych, aby osiągnąć cel jakim jest przywrócenie równowagi w łańcuchu żywnościowym. 19. W tym celu organizacje te muszą spełnić następujące wymagania: - wprowadzanie do obrotu produktów ich członków - osiągnięcie minimalnego rozmiaru pozwalającego na wywarcie znacznego wpływu na rynek oraz możliwość opracowywania wykonalnych projektów odnoszących się do uprzemysłowienia, handlu i umiędzynarodowienia. 20. Dopłaty do utworzenia grup producentów w ramach drugiego filaru powinny stać się jednym z krajowych priorytetów rozwoju obszarów wiejskich i dysponować jak najniższym poziomem współfinansowania krajowego, aby nic nie stało na przeszkodzie stosowania ich w krajach producenckich. 21. Organizacje producentów powinny również dysponować priorytetowym dostępem, w ramach drugiego filaru, do dopłat na inwestycje materialne i/ lub niematerialne, które
mogą być związane z przetwarzaniem, przechowywaniem, wprowadzaniem do obrotu i/ lub opracowywaniem nowych produktów. IV. PROMOCJA 22. Promocja stanowi strategiczny element zachęcający konsumentów do spożywania produktów sektora oliwy z oliwek i zwiększający ich wiedzę na ich temat. Dlatego też naszym zdaniem należy: 23. Dysponować budżetem dostosowanym do przedstawionych ambicji politycznych. 24. Opracować konkretne programy promocji oliwy z oliwek i oliwek stołowych prowadzone w szkołach, skierowane do najmłodszych do konsumentów, zachęcające ich do rozwijania zdrowych nawyków żywieniowych. 25. Priorytetyzować kampanie promocyjne mające na celu promocję oliw i oliwek stołowych jak najwyższej jakości oraz pogłębianie informacji konsumentów na temat różnych kategorii oliwy z oliwek i oliwek stołowych. Należy również zwrócić szczególną uwagę na działania skierowane do sektora hotelarskiego i restauracyjnego. 26. Beneficjenci otrzymujący współfinansowanie na promocję mogą stosować jedynie oliwę z oliwek pochodzącą z UE. 27. Należy umożliwić promowanie pochodzenia produktu w kampaniach promocyjnych współfinansowanych ze środków UE1, pod warunkiem, że główne przesłanie będzie dotyczyć cech i jakości produktu. Należy opracować jasne reguły odnoszenia się do pochodzenia produktu. 28. Kampanie informacyjne i promocyjne powinny opierać się na właściwościach odżywczych i korzyściach zdrowotnych wynikających ze spożywania oliwy z oliwek i oliwek stołowych. W tym celu Komisja powinna wspierać badania nad wartościami odżywczymi i korzyściami zdrowotnymi wynikającymi z konsumpcji oliwy z oliwek i oliwek stołowych, tak aby można było stosować nowe oświadczenia zdrowotne dla oliwy z oliwek i oliwek stołowych, które będą bardziej zrozumiałe dla konsumentów. V. Międzynarodowa Rada ds. Oliwy z Oliwek 29. Copa-Cogeca uważa, że IOOC powinna odgrywać kluczową rolę w ujednoliceniu na szczeblu światowym norm handlowych i kontroli, w celu gwarancji czystości poszczególnych kategorii oliwy z oliwek i oliwek stołowych oraz w regulacji informacji podawanych konsumentom. 30. Działania te powinny stanowić podstawową działalność IOOC i dlatego należy przeznaczyć na nie odpowiednie środki. 31. IOOC powinna przewodniczyć wszystkim badaniom nad metodami kontroli oliwy z oliwek, ustalaniem parametrów i jednolitym stosowaniem metod analitycznych i organoleptycznych na całym świecie. 32. Powinna pełnić rolę arbitra w przypadku przedstawienia propozycji nowych norm jakości przez jeden z krajów nie należących do IOOC. W takim przypadku IOOC musi przeanalizować dane propozycje i na podstawie wyciągniętych wniosków albo je przyjąć jeśli są uzasadnione albo odrzucić jeśli brakuje im podstaw naukowych. 33. Należy jasno określić cel, jakim jest członkowstwo wszystkich krajów producentów lub konsumentów oliwy z oliwek i oliwek stołowych w IOOC. 1 W celu uzyskania dodatkowych informacji odnośnie instrumentów promocji produktów rolnych proszę skonsultować dokument "Reakcja Copa-Cogeca na konsultacje społeczne dotyczące zielonej księgi w sprawie działań promocyjnych i informacyjnych dotyczących produktów rolnych" [PPA(11)6511]
VI. KONKURENCJA WOBEC KRAJÓW TRZECICH 34. IOOC, WTO i Codex powinny zapobiegać nieuczciwej konkurencji ze strony krajów nie należących do IOOC wraz z pojawieniem się nowych parametrów jakości w tych instytucjach. UE powinna przyznać IOOC możliwość działania i komunikacji z WTO i Codex za pośrednictwem procedury nadzwyczajnej. 35. Copa-Cogeca obawia się konkurencji ze strony krajów trzecich będących producentami oliwy z oliwek, gdzie koszty produkcji są dużo niższe niż w Unii Europejskiej i które stopniowo zwiększają swoją produkcję. 36. W związku z tym UE powinna uznać oliwę z oliwek i oliwę stołową za produkty wrażliwe w razie negocjacji w basenie Morza Śródziemnego (zwłaszcza w czasie aktualnych negocjacji z Tunezją) i w przypadku negocjacji z Mercosur, które niedługo powinny się zakończyć. UE nie powinna zgadzać się na kolejne koncesje w sektorze oliwy z oliwek i oliwek stołowych względem importów z krajów trzecich. Należy zwrócić szczególną uwagę na kontrole celne w celu ochrony rynku europejskiego przed oszustwami, które występują w liniach taryfowych, np. w przypadku "triangulacji" czyli współpracy z krajami, które cieszą się całkowitą liberalizacją. 37. Copa-Cogeca jest zdania, że plan działań powinien zawierać załączniki VII i VIII: VII. MECHANIZMY ZARZĄDZANIA RYNKIEM 38. Jedyny mechanizm zarządzania rynkiem jakim dysponuje sektor jest prywatne przechowywanie. Jest to instrument wydajny, jeśli aktywuje się go przy cenach powiązanych z kosztami produkcji, dla odpowiednich ilości i na odpowiednio długi okres, aby wycofanie oliwy wywarło wpływ na ceny. Aby to osiągnąć trzeba wprowadzić następujące zmiany: - Aktualizacja poziomu cen uruchamiających ten instrument, aby były one powiązane z rzeczywistymi kosztami produkcji; - Automatyzacje uruchomienia instrumentu; - Zwiększenie elastyczności ustalania wielkości ilości podlegających przechowywaniu i długości jego trwania ze względu na warunki panujące w czasie danej kampanii; - Wcześniejsze ustalenie poziomu dopłat do przechowywania przez Komisję (tak jak w przypadku masła) a nie podejmowanie decyzji za pośrednictwem procedury przetargowej. Należy poszerzyć mechanizm uruchamiający prywatne przechowywanie o oliwki stołowe. Trzeba utworzyć obserwatorium rynku na szczeblu wspólnotowym, które pozwoli sektorowi na poznanie precyzyjnych danych dotyczących zapasów, ilości produkcji i ilości produkcji wprowadzanej na rynek dla poszczególnych kategorii produktów z drzewa oliwnego oraz marży. Należy uzupełnić tę znajomość rynku o badania nad oczekiwaniami konsumentów względem poszczególnych produktów sektora uprawy oliwek. Dane dostarczone przez obserwatorium pozwolą sektorowi na dostosowanie się do tendencji rynkowych i wymagań konsumentów. 39. W ramach przepisów wspólnotowych należy przewidzieć dodatkowe instrumenty z zamiarem ułatwienia współistnienia konkretnych instrumentów sektora rolnego i wspólnotowego prawa konkurencji, aby sektor mógł w ramach reguł poszerzenia normy wprowadzić obowiązkowe mechanizmy wycofania produktów w celu zrównoważenia podaży i popytu. VIII. BADANIA NAUKOWE 40. UE powinna promować badania w tym sektorze, zwłaszcza jeśli chodzi o:
Jakość: - poprawa jakości produkcji; - poprawa przechowywania oliw i oliwek stołowych; - poprawa kontroli jakości i czystości oliw i oliwek stołowych; - zbadanie różnych możliwych zastosowań oliwy z wytłoczyn z oliwek; - opracowanie linii działań przy wsparciu badań stosowanych, pozwalających na wzmocnienie związku między metodami chemicznymi i sensorycznymi w celu usprawnienia procesu zatwierdzania próbek; Produktywność: - poprawa gospodarki uprawami; - dostosowanie tradycyjnych odmian do nowych systemów upraw; - zbadanie potencjału stuletnich drzew oliwnych w produkcji oliwy z oliwek; Zdrowie i środowisko: - instrumenty korzystne dla środowiska; - korzyści zdrowotne i wartości odżywcze oliwy z oliwek i oliwek stołowych