GŁÓWNY URZĄD GEODEZJI I KARTOGRAFII Departament Geodezji, Kartografii i Systemów Informacji Geograficznej System ASG-EUPOS stan dzisiejszy i perspektywy rozwoju Szymon Wajda główny specjalista Szkolenie ASG-EUPOS, Poznań, 2015 r.
Charakterystyka systemu ASG-EUPOS Serwisy systemu ASG-EUPOS Współpraca krajowa i międzynarodowa Statystyki wykorzystania ASG-EUPOS Plany rozwoju 2
SYSTEM ASG-EUPOS DZIAŁA JUŻ OD 7 LAT. 3
System ASG-EUPOS jest naziemnym systemem wspomagania pomiarów satelitarnych i nawigacji (GBAS). System ASG-EUPOS jest finansowany i administrowany przez Główny Urząd Geodezji i Kartografii System ASG-EUPOS umożliwia wykonywanie względnych pomiarów satelitarnych GNSS na terenie całego kraju Dane oraz usługi systemu ASG-EUPOS służące do wykonywania pomiarów i obliczeń są udostępniane użytkownikom w postaci serwisów System został zaprojektowany żeby działać automatycznie i bezobsługowo 24h/7d Od 12.07.2014 roku dane oraz usługi systemu ASG-EUPOS są udostępniane odpłatnie. 4
Główny Urząd Geodezji i Kartografii Główny Geodeta Kraju - Prezes GUGiK Kazimierz Bujakowski Departament Geodezji, Kartografii i Systemów Informacji Geograficznej Dyrektor Jerzy Zieliński Wydział Geodezji i Systemów Odniesień Przestrzennych Naczelnik Wiesław Graszka Centrum Zarządzania w Warszawie Agnieszka Kowalska Piotr Ekes Dominik Piętka Marcin Ryczywolski Jarosław Somla Centrum Zarządzania w Katowicach Łukasz Raczyński Szymon Wajda 5
Punkty na których zamontowane zostały anteny GNSS stacji referencyjnych ASG-EUPOS stanowią punkty podstawowej osnowy geodezyjnej (Rozp. MAiC w sprawie osnów geodezyjnych, grawimetrycznych i magnetycznych) Przenoszenie na obszar Polski i konserwacja geodezyjnego układu odniesienia PL-ETRF2000 odbywa się przez sieć stacji permanentnych ASG- EUPOS (Rozp. RM w sprawie państwowego systemu odniesień przestrzennych) Geodezyjne pomiary sytuacyjne i wysokościowe mogą być wykonywane w oparciu o system ASG-EUPOS (Rozp. MSWiA w sprawie standardów wykonywania geodezyjnych pomiarów sytuacyjnych i wysokościowych oraz opracowywania i przekazywania wyników tych pomiarów do państwowego zasobu geodezyjnego i kartograficznego) 6
SYSTEMY GNSS obserwacje dane STACJE REFERENCYJNE zarządzanie CENTRUM ZARZĄDZAJĄCE obserwacje pozycja UŻYTKOWNICY
126 STACJI REFERENCYJNYCH 84 stacje zarządzane przez GUGiK administrowane z CZ ASG-EUPOS 16 stacji stowarzyszonych administrowanych przez właścicieli stacji 26 stacji zagranicznych położonych w strefie przygranicznej, działających w ramach systemu EUPOS. 8
Antena: Trimble Zephyr Geodetic Model I i II Trimble Choke Ring Ti Leica AR20 z kopułami antyśniegowymi Maszt antenowy: aluminiowy o długości ok. 150cm i średnicy 10cm Instalacja odgromowa: podłączona bezpośrednio do instalacji odgromowej budynku Instalacja przeciwprzepięciowa: ogranicznik przepięć na kablu antenowym Odbiornik: Trimble NetRS,NetR5, NetR9 Leica GR10 Zasilanie podstawowe i awaryjne: UPS PowerWare 9125 2000i Moduł komunikacyjny: Juniper Networks NetScreen-5GT ADSL, Przełącznik Konwerter RS-232/TCP-IP Moxa NPort 5110 9
10
11
Centrum Zarządzania w Warszawie Moduł zarządzania Moduł komunikacji Moduł obliczeniowy Moduł składowania danych Moduł www Synchronizacja danych Moduł komunikacji Moduł obliczeniowy Moduł składowania danych Moduł www Centrum Zarządzania w Katowicach Moduł zarządzania 12
Centrum Zarządzania w Warszawie Moduł zarządzania Moduł komunikacji Moduł obliczeniowy AWARIA Moduł lub składowania MODERNIZACJA danych Moduł www Synchronizacja danych Moduł komunikacji Moduł obliczeniowy Moduł składowania danych Moduł www Centrum Zarządzania w Katowicach Moduł zarządzania 13
CZASU RZECZYWISTEGO GSM/GPRS Internet NAWGEO KODGIS NAWGIS POSTPROCESSING U POZGEO POZGEO D POZGEO DF Strona WWW SERWIS WSPARCIA TECHNICZNEGO 14
15
SERWISY CZASU RZECZYWISTEGO Umożliwiają różnicowe pomiary satelitarne DGNSS/RTK/RTN w odniesieniu do stacji referencyjnych systemu ASG-EUPOS Dostępne są różne serwisy, które umożliwiają wybór strumienia poprawek współpracującego z posiadanym odbiornikiem i osiągnięcie odpowiednich dokładności pomiaru Standardowe formaty poprawek umożliwiają współpracę wszystkich odbiorników DGNSS/RTK Dostępność wszystkich poprawek 24h/dobę 7 dni w tygodniu 16
NAWGEO serwis geodezyjny Pomiary RTK/RTN najwyższej precyzji Transmisja danych korekcyjnych z systemów: - GPS - dla całej Polski - GPS i GLONASS - dla trzech regionalnych podsieci 17
SERWISY POSTPROCESSINGU Serwisy do obliczeń pomiarów satelitarnych po powrocie z terenu: - Możliwość wykonania automatycznych obliczeń w systemie ASG-EUPOS - Obliczenia we własnym oprogramowaniu z wykorzystaniem obserwacji zarejestrowanych na stacjach referencyjnych systemu ASG-EUPOS Standardowe formaty plików obserwacyjnych RINEX 18
Dokładności oraz wymagania sprzętowe do pracy z systemem ASG-EUPOS Podział zasadniczy Serwis Metoda pomiaru Transmisja danych Zakładana dokładność NAWGIS 1.0-3.0 m Kinematyczna (DGPS) Serwisy czasu rzeczywistego KODGIS Internet/ GSM/ GPRS 0.2 0.5 m NAWGEO Kinematyczna (RTK) 0.03 m (poz.) 0.05 m (pion.) Serwisy postprocessingu POZGEO POZGEO D/DF Statyczna/ kinematyczna (postprocessing) Internet/ CD-ROM 0.01-0.10 m 19
Serwis wsparcia technicznego Informacje na temat działania systemu Porady techniczne dla obecnych i przyszłych użytkowników Analiza błędów i problemów w pracach z ASG-EUPOS Kontakt telefoniczny lub e-mail 20
Serwis wsparcia technicznego Czas pracy Centrum Zarządzającego w Warszawie to 8:15 16:15 Czas pracy Centrum Zarządzającego w Katowicach to 7:30 15:30 Dyżury w soboty w godzinach 7:30-15:30 21
Podkomisja EUREF Główny Urząd Geodezji i Kartografii zgodnie z założeniami dyrektywy INSPIRE wprowadził jednolity system odniesienia ETRS89 obowiązujący dla krajów Unii Europejskiej. Żródło: http://www.epncb.oma.be System ETRS89 na terenie Polski jest realizowany przez stacje referencyjne systemu ASG-EUPOS, które są włączone do sieci EPN (EUREF Permanent Network) 22
Organizacja EUPOS (European Position Determination System) Organizacja skupiająca 18 państw z Europy Środkowej i wschodniej, której celem jest pomoc w budowie systemów stacji referencyjnych. Zalecenia wydane przez EUPOS pozwalają stworzyć jednolity wysoki standard serwisów oferowanych przez poszczególne kraje i umożliwiają wymianę danych pomiędzy sąsiadującymi krajami. Kluczowym elementem jest wymiana doświadczeń i spostrzeżeń wśród administratorów systemów oraz ekspertów z dziedziny nawigacji satelitarnej. 23
Wymiana danych ze stacji przygranicznych Z krajami sąsiadującymi zostały podpisane umowy międzynarodowe o współpracy, które umożliwiają wymianę danych obserwacyjnych z przygranicznych stacji referencyjnych 24
Wykorzystanie danych ze stacji innych podmiotów Małopolski System Pozycjonowania Precyzyjnego Uniwersytet Warmińsko-Mazurski Centrum Badań Kosmicznych PAN Zarząd Geodezji i Katastru Miejskiego GEOPOZ w Poznaniu Akademia Górniczo-Hutnicza w Krakowie Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu Instytut Geodezji i Kartografii Wojskowa Akademia Techniczna Politechnika Warszawska Miejski Ośrodek Dokumentacji Geodezyjnej i Kartograficznej w Olsztynie 25
Polska Agencja Żeglugi Powietrznej W 2011 roku została zawarta umowa na wykorzystanie systemu ASG-EUPOS do monitorowania stanu systemu GPS. GUGiK jest zobowiązany rejestrować i przechowywać obserwacje GPS ze stacji referencyjnych przez okres co najmniej czterech tygodni. 26
Komenda Główna Straży Granicznej Współpraca w ramach wspólnych kontroli oznakowania i przebiegu granicy państwowej. 27
Projekt ASG+ Nowe moduły i aplikacje wykorzystujące obserwacje z sieci ASG-EUPOS i wspomagające pracę systemu. 28
Złoty Medal Międzynarodowych Targów Poznańskich Wykorzystanie serwisu NAWGEO w prowadzeniu ciągników rolniczych podczas prac polowych m.in. kontrola trasy podczas siewu w trudnych warunkach terenowych. 29
Nagroda GeoAzymuty 2013 Nagroda w kategorii Technologie geodezyjne w plebiscycie studentów zrzeszonych w Ogólnopolskim Klubie Studentów Geodezji. 30
Po wprowadzeniu opłat nastąpił bardzo niewielki spadek zainteresowania systemem ASG-EUPOS. Część geodetów korzysta z własnych stacji bazowych lub komercyjnych systemów stacji referencyjnych Ilość Liczba zakupionych licencji ok. 7200 Liczba unikalnych loginów dla których przydzielono licencje Liczba użytkowników, którzy korzystali z systemu w ciągu ostatnich 1 miesiąca (3 miesięcy) ok. 4200 ok. 3200 (ok. 3500) 31
Największe zainteresowanie serwisami RTN 80 % i RTK 17% Typ licencji ASG-EUPOS zgodnie z Tabelą nr 17 załącznika do pgik 1% 1% 1% 17% RTN RTK POZGEO D CORS POZGEO VRS DGNSS 80% 32
Najczęściej wykorzystywane są sieciowe dane korekcyjne w formacie RTCM 10403.1 transmitowane jako Trimble VRS Na uwagę zasługuje duże zainteresowanie danymi GPS + GLONASS z podsieci śląsko-małopolskiej Wykorzystanie danych korekcyjnych RTN VRS CMR+ 7% Sieć MAZ 2% Sieć SLASK 11% VRS RTCM 3.1 57% MAC RTCM 3.1 11% VRS RTCM 2.3 12% 33
14,0 Dobowy procentowy rozkład połączeń z serwisami czasu rzeczywistego 12,0 10,0 8,0 6,0 4,0 2,0 0,0 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 34
pon 01 pon 05 pon 09 pon 13 pon 17 pon 21 wt 01 wt 05 wt 09 wt 13 wt 17 wt 21 śr 01 śr 05 śr 09 śr 13 śr 17 śr 21 czw 01 czw 05 czw 09 czw 13 czw 17 czw 21 pt 01 pt 05 pt 09 pt 13 pt 17 pt 21 sob 01 sob 05 sob 09 sob 13 sob 17 sob 21 nd 01 nd 05 nd 09 nd 13 nd 17 nd 21 % połączeń 25,0 Tygodniowy rozkład połączeń z serwisami czasu rzeczywistego 20,0 15,0 10,0 5,0 0,0 poniedziałek wtorek środa czwartek piątek sobota niedziela 3500 3000 2500 2000 1500 1000 500 0 35
Połączenia użytkowników, którzy przesyłają swoją pozycję przybliżoną 36
37
38
39
40
41
System ASG-EUPOS działa już od ponad 7 lat i cały czas systematycznie się rozwija Zostały wprowadzone przepisy prawne regulujące pomiary wykonywane w oparciu o system ASG-EUPOS Obecnie system ASG-EUPOS udostępnia swoje dane i usługi odpłatnie. System ASG-EUPOS oferuje serwisy o różnych dokładnościach przeznaczone do różnych zastosowań, choć najczęściej jest wykorzystywany do zastosowań geodezyjnych Dane gromadzone przez ASG-EUPOS są wykorzystywane przez organizacje polskie i zagraniczne
Dziękuję za uwagę Główny Urząd Geodezji i Kartografii ul. Wspólna 2, 00-926 Warszawa tel. 22 6618038, 22 6618265, faks 22 6283206 e-mail: gugik.gi@gugik.gov.pl biuro.eupos@gugik.gov.pl www.gugik.gov.pl www.asgeupos.pl 43