Polski Sektor Energetyki Wiatrowej - Wyzwania i Możliwości Janusz Gajowiecki Za-Dyrektora Polskiego Stowarzyszenia Energetyki Wiatrowej 10 Września 2014 r. Lublin
Agenda Stan obecny i prognoza rozwoju energetyki wiatrowej Projekt ustawy o OZE Projekt ustawy Krajobrazowej Projekt ustawy Odległościowej Podsumowanie 2
Polska na tle rozwoju energetyki wiatrowej na Świecie Źródło: GWEC 3
Moc zainstalowana w energetyce wiatrowej w latach 2012-2014 (I półrocze) MW 4 000 3 500 3 389 3 727 3 000 2 500 2 497 2 000 1 500 1 000 500-2012 2013 2014 (I pół.) 4
Ilość wyprodukowanej energii z wiatru w latach 2012-2014 (I półrocze) GWh 7000 6000 5923 5000 4599 4000 3000 3037 2000 1000 0 2012 2013 2014 (I pół.) 5
Podział produkcji energii elektrycznej z OZE na poszczególne technologie w roku 2012 i 2013 (udział %) 2012 2013 3% 3,45% 13% 42% 29,75% 14,40% 11% 30% biogaz woda wiatr biomasa współspalanie 17,37% 35,03% biogaz woda wiatr biomasa współspalanie Źródło: PSEW na podstawie danych ARE 6
Udział produkcji energii z wiatru w zużyciu energii elektrycznej w Polsce w latach 2009-2013 GWh 180 000 160 000 140 000 120 000 100 000 80 000 60 000 40 000 20 000-0,55% 0,84% 1,77% 2,52% 3,69% 2009 2010 2011 2012 2013 Produkcja e.e. z wiatru Krajowe zużycie e.e. Źródło: PSEW na podstawie danych URE i ARE 7
Prognozy rozwoju energetyki wiatrowej do 2030/2050 w MW (moc zainstalowana) według różnych podejść 30000 25000 20000 15000 10000 5000 0 2010 2015 2020 2025 2030 KAPE PEP 2050 EWEA DAS KPRM IEO Energy Revolution PSE PSEW PEP 2030 (2009) PEP 2030 (2013) 2010 2015 2020 2025 2030 2035 2040 2045 2050 KAPE PEP 2050 1800 3050 7050 9800 13500 18000 19000 20000 21000 EWEA 1800 12500 DAS KPRM 1800 8900 10000 55000 IEO Energy Revolution 1800 9000 27000 74000 PSE 1800 8900 10000 PSEW 1800 7500 11500 15000 PEP 2030 (2009) 1800 3 400 6100 7564 7867 PEP 2030 (2013) 1800 3662 5737 7812 9937 Ź Źródło: Opracowanie PSEW na podstawie danych MG,ARE, IEO, KPRM, KAPE, PEP 2050,PSE 8
Możliwości przyłączeniowe Energetyki Wiatrowej do KSE Podstawowe parametry bilansowe (wartości uśrednione dla dni roboczych w okresie jesienno-zimowym) Moc farm wiatrowych możliwa do przyłączenia do KSE [MW] Rok 2013 2020 2025 6 800 8 900 10 000 Źródło: PSE-O, Prezentacja WEW 2013 Uwarunkowania techniczne i ekonomiczne rozwoju OZE w Polsce Podstawowe parametry bilansowe (wartości uśrednione dla dni roboczych w okresie jesienno-zimowym) Moc farm wiatrowych możliwa do przyłączenia do KSE [MW] Rok 2013 2020 2025 2030 6 500 10 000 11 500 12 000 Źródło: Prof. Piotr Kacejko, Politechnika Lubelska, 2013 Ocena możliwości bilansowania KSE w latach 2020 2030 z uwzględnieniem farm wiatrowych morskich i lądowych Środowiska eksperckie i PSE osiągnęły w zasadzie konsensus w kwestii możliwości prawidłowego funkcjonowanie KSE przy 10 GW mocy zainstalowanej farm wiatrowych do roku 2020 oraz 12 GW mocy zainstalowanej do roku 2030. 9
Możliwości rozwoju sektora energetyki wiatrowej w Polsce na tle UE Źródło: EWEA, 2014 10
Stały rozwój technologii wiatrowych Przegląd innowacji onshore SWT-2.3-101 +28% rocznej produkcji energii (AEP) Łopaty 49 m 55 m Masa 10,2 t 11,3 t Powierzchnia omiatana 8,000 m 2 11,300 m 2 Gondola 2.3 MW 3.0 MW SWT-3.0-113 Innowacje technologiczne Większe łopaty Zoptymalizowany napęd bezprzekładniowy (Direct drive)/stały magnes Modułowy projekt gondoli Masa 82 t 73 t Przekładnia Tak Nap. Bezp. (DD) Modułowa Nie Tak Własna technologia przemiennika Technologia odladzania Ogółem 2.3 MW 3.0 MW Masa 145 t 139 t AEP@7.5 m/s 9.8 GWh 12.6 GWh AEP wzgl. masy 100% 134% Źródło: Siemens
Projekt ustawy o OZE 12
Źródło:K&L Gates Harmonogram wejścia w życie Ustawy o OZE Ustawa z notyfikacją Ustawa bez notyfikacji (GBER)
Główne zastrzeżenia PSEW dotyczące systemu aukcyjnego Ustawa o OZE reguluje kwestię systemu wsparcia dla technologii OZE w Polsce nowy projekt ustawy zakłada wprowadzenie systemu aukcyjnego w miejsce systemu zielonych certyfikatów. Zapisy dyskryminujące energetykę wiatrową 4 000 MWh/MW/rok. Trzyletnie okresy rozliczenia. Brak okresu przejściowego. Krótka, jednoroczna perspektywa ustalania wolumenów aukcji i cen referencyjnych. Brak indeksacji opłaty zastępczej. Nieefektywne zapisy dedykowane morskiej energetyce wiatrowej. 14
Wpływ projektu ustawy na realizację celów KPD 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 500 550 0 550 550 550 561 15
Projekt ustawy Krajobrazowej 16
Proponowane zapisy tzw. ustawy krajobrazowej uniemożliwią realizację celów OZE w Polsce Rozwój OZE Ochrona Krajobrazu
Ustawa krajobrazowa ryzyka dla gmin i województw Uwagi PSEW do ustawy Brak precyzyjnych definicji i wytycznych w projekcie ustawy. Nieproporcjonalne ograniczenie władztwa planistycznego gminy. Brak odpowiednich przepisów przejściowych. Brak uzasadnienia dla wyłączenia możliwości lokalizacji dominant krajobrazowych na warunkach zabudowy. Moratorium na lokalizację farm wiatrowych w Parkach Krajobrazowych i na terenie Obszarów Chronionego Krajobrazu. Dublowanie zagadnień przewidzianych w Ustawie o ochronie przyrody oraz w szczególności w Ustawie o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym. Potencjalne skutki Niespójny system ochrony w skali kraju. Spory interpretacyjne, problemy z wdrożeniem. Nieuwzględnienie planów rozwoju poszczególnych gmin, wiążące zablokowanie rozwoju poszczególnych obszarów na min. 20 lat, zbyt mały wpływ gmin na tworzenie planów ochrony. Zablokowanie inwestycji w toku, gdzie straty poniosą zarówno gminy, jak i inwestorzy. Ograniczenie możliwości lokalizacji inwestycji w gminach, które nie mają uchwalonych MPZP i nie mają środków na ich przygotowanie. Ryzyko trwałego wykluczenia 30% powierzchni kraju z lokalizacji turbin wiatrowych, bez uprzedniej analizy zasadności tych ograniczeń. Niespójność przepisów, chaos interpretacyjny, nakładanie się na siebie kilku form ochrony.
Projekt ustawy Odległościowej 19
W lipcu 2012 r. zgłoszono poselski projekt ustawy o zmianie ustawy prawo budowlane i ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (druk 758). Projekt wprowadza liczne kontrowersyjne przepisy, niektóre z nich budzą wątpliwości co do ich zgodności z Konstytucją. Bezpodstawnie proponuje się minimalną odległość elektrowni wiatrowych (>500 kw) od zabudowań i obszarów leśnych na poziomie 3 km Proponowane przepisy mają działać retroaktywnie (wielomilionowe odszkodowania za pozbawienie praw nabytych) Bezzasadne objęcie całej elektrowni wiatrowej statusem budowli Wymóg drogi dojazdowej do inwestycji o statusie minimum drogi gminnej obciążenia budżetów gmin Bezpodstawna zmiana zasad nabywania statusu strony w procesie wydawania pozwolenia na budowę
Wdrożenie zapisów druku 758 przyczyni się do zniszczenia systemu ocen oddziaływania na środowisko w tym na ludzi W opinii PSEW odpowiednia i bezpieczna odległość farm wiatrowych od zabudowań jest każdorazowo, indywidualnie oceniana w oparciu o ocenę oddziaływania na środowisko dla konkretnej inwestycji i porealizacyjne pomiary hałasu jako podstawę do ewentualnych działań korekcyjnych. 21
Skutki wdrożenia druku 758 Mapa 1. Skutki wdrożenia minimalnej 3 km odległości farm wiatrowych od zabudowań na przykładzie istniejącej farmy w gminie Margonin brak obszarów pod nowe inwestycje - istniejący projekt podlegałby całkowitej rozbiórce.
Podsumowanie Uchwalenie nowej ustawy o OZE jest kluczowe z punktu widzenia możliwości rozwoju niezależności energetycznej Polski i wprowadzenia do polski nowoczesnych technologii produkcji energii, przełamujących dotychczasowy podział rynku. Postęp technologiczny czyni energetykę wiatrową coraz bardziej efektywną i konkurencyjną cenowo, oraz coraz mniej oddziaływującą na środowisko. Rozwój energetyki wiatrowej ogranicza import paliw i korzystnie wpływa na środowisko naturalne. Produkcja podzespołów elementów turbin wiatrowych staje się coraz większą gałęzią przemysłu w Polsce dając nowe i dobrze płatne miejsca pracy. Zaproponowane zapisy ustawy krajobrazowej oraz ustawy odległościowej w obecnym brzmieniu zablokują rozwój OZE w Polsce i pozbawią nasz kraj korzyści z tego płynących. 23
Dziękuję za uwagę Polskie Stowarzyszenie Energetyki Wiatrowej