B i b l i o t e k a p o l e c a

G OS Lisiej Góry Str. 1 B i b l i o t e k a p o l e c a Tony Halik - 0 000 kilometrów przygody Tony Halik, podró nik i ³owca przygód. wojnie o dnaj duje Go i razem ruszaj¹ w œwiat W roku przedziera³ siê do Anglii, wst¹pi³ w poszukiwaniu wielkiej przygody. Najwiêkdo RAF-u. Przez Hiszpaniê i Portugaliê wraca sz¹ z nich, trwaj¹c¹ 4 lata i 3 miesi¹ce opisuje do Anglii. Kiedy nad Francj¹ zostaje zestrze- w tej ksi¹ ce. Podró owali jeepem, przebyli lony, ratuje go m³oda dziewczyna Pierrette. Po 2 000 kilometrów i 21 krajów. Czarkowski Robert - Wróci³em z piek³a R.Czarkowski, uznany za szpiega, w latach 80- wiêziony w koszmarnych warunkach w Nikaragui, a potem wspó³pracowa³ z opozycj¹ nikaraguañsk¹, a oddzia³ami contras. W koñcu trafi³ do jednego z najciê szych wiêzieñ œwiata w Panamie. Relacja autora jest wstrz¹saj¹c¹, przejmuj¹c¹ i niezwyk³¹ autobiografi¹ Pierre La Mure - Moulin Rouge Zzbeletryzowana biografia francuskiego malarza i grafika,henri de Toulouse-Lautreca. Artysta urodzi³ siê jako pierworodny syn hrabiego Alphonse i hrabiny Adele de Toulouse-Lautrec. Rodzice Toulouse byli kuzynami - zwyczaj ten praktykowany by³ w rodzinie Toulouse ze wzglêdu na chêæ utrzymania rodzinnego maj¹tku w stanie nierozproszonym. Pokrewieñstwo przyczyni- ³o siê jednak do powstania defektów genetycznych. W wieku lat, Henri z³ama³ koœæ udow¹, a rok póÿniej obie. Ze wzglêdu na defekt genetyczny, w rezultacie przesta³ rosn¹æ. Bêd¹c ograniczonym z powodu swojej niskiej postury, ca³kowicie poœwiêci³ siê sztuce. Toulouse y³ swoj¹ sztuk¹ Ron Fisher - Ameryka A.D.00 Zbiór wiedzy i archiwalnych XIX- wiecznych fotografii o nieistniej¹cym ju œwiecie: o kulturze rdzennych mieszkañców Ameryki. Osiem milionów Indian, podzielonych na wiele plemion, zak³ada³o wioski, budowa³o miasta, wêdrowa³o... ich œwiat przesycony by³ magi¹ i wierzeniami: magiczn¹ moc mia³y roœliny, zwierzêta, ogieñ i gwiazdy. Ziemialudzi legendy trwa³y w niezwyk³ej harmonii. Trevor Barnes - Archeologia.Wielkie odkrycia. Kolejny tom z serii Skarbnica Wiedzy przedstawia Czytelnikowi pracê archeologów. Fotografie i komputerowe rekonstrukcje ilustruj¹ bogat¹ treœæ. Mo emy podziwiaæ skarby z grobów królewskich, zwiedzaæ pierwsze miasta z doliny Indusu, zabytki cywilizacji minojskiej i stolicê Azteków, poznaæ ycie ludzi z prze³omu epoki br¹zu i elaza w osadzie w Biskupinie i inne. Archeologia przybli a nam obraz ludzi, którzy zamieszkiwali œwiat przed nami. Lucyna Gancarz

Str. 20 G OS Lisiej Góry Refleksja o szkole - na pocz¹tku nowego roku szkolnego..! XXI wiek i przemiany w nim przywykniêto), nauczyciele nie maj¹ A przecie mia³o byæ tak wspaniale. zachodz¹ce wymuszaj¹ na oœwiacie motywacji do pracy pozalekcyjnej - bo Przynajmniej tak dowiedzieli siê dyrektwórcze i konstruktywne myœlenie o jej czas Judymów i Si³aczek dawno siê torzy szkó³ na naradzie organizacyjnej kszta³cie i przysz³oœci. I nie jest to skoñczy³, a ich trud jest najczêœciej w Czchowie. Mia³o - ale nie jest! To co bynajmniej sprawa szkolnych budynków, niedoceniany. Czym e na przyk³ad s¹ dwa mia³o byæ przyjemnoœci¹ staje siê z czystych korytarzy, czy umundurowanych lub trzy dodatki motywacyjne w szkole, ka dym dniem szar¹, bezbarwn¹ niestety ucz nió w, czy li naj ogó lni ej mów i¹c gdy praca jest wyrównana i na jedna- nieudoln¹ rzeczywistoœci¹. Bo my znów pokazowych wizerunków (chocia nie s¹ kowym poziomie, gdy w szkole nikt nigdy wy ró wn uj em y sz an se i ed uk ac jê to sprawy bez znaczenia), czêstokroæ nie dosta³ adnego odznaczenia, a przecie pó³œrodkami i stert¹ papierów. Obawiam niemych po obowi¹zkowych zajêciach one istniej¹ i s¹ dla tych, którzy spe³niaj¹ siê tak e, i niektóre œrodowiska na d³ugo obiektów. Dziœ, szko³a musi byæ placówk¹ okreœlone regulaminem kryteria (a tacy s¹). wylecz¹ siê z ubiegania o œrodki unijne. otwa rt¹, têtn i¹c¹ akty wnym yci em, A mo e po prostu funkcjonuje zasada "ja A szkoda. Bo w rzeczywistoœci mog³yby kszta³tuj¹c¹ charaktery i osobowoœci, nie mam, to Ty te..?". one byæ naprawdê szans¹ na zwiêkszenie rozwijaj¹c¹ zainteresowania, talenty Jak organizowaæ zajêcia, gdy brak jest oferty programowej szkó³ gdyby, no ucznia zdolnego i wspieraj¹c¹ ucznia na nie œrodków, brak sprzêtu, czym w³aœnie, gdyby. mo e lepiej jednak s³a beg o. Byæ prz yk³ ade m teg o jak motywowaæ dziecko do udzia³u w zajê- nie gdybaæ! organizowaæ i spêdzaæ wolny czas. Taki ciach skoro do dyspozycji ma siê tak O tych, i wczeœniej poruszanych sprajest wymóg czasu, ale nade wszystko niewiele, albo prawie nic. Chcesz daæ wach trudno siê rozmawia, czasami powinnoœæ szko³y. To tak e otwartoœæ dypl om cz y nag rodê to so bie k up, rozgoryczenie, frustracja dominuj¹ tak, e szko³y w œrodowisku, uczynienie z niej organizujesz konkurs czy inne przedsiê- trudno jest o racjonalnoœæ i skutecznoœæ placówki wspieraj¹cej go w zakresie wziêcie, to ponosisz koszty. Pytanie z cze- myœlenia rozmówców. A jednak skoro rozwoju kultury i oœwiaty (przynajmniej go? Ano z w³asnej i tak wielokrotnie pustej mamy mówiæ o szkole twórczej, wszyscy tak to kiedyœ bywa³o, e szko³a by³a kieszeni. Czy mo na mieæ tego doœæ? Otó musz¹ siê w niej czuæ pewnie i mieæ niczym dom kultury dla œrodowiska).to mo na. Czy szkodzi to wizerunkowi satysfakcjê z tego co robi¹. Musz¹ te wy chod zenie napr zeciw po trzebo m szko³y - szkodzi. Jak e przeto wyrów- otrzymaæ za to godziw¹ zap³atê. Zaœ skoro m³odych ludzi, którzy musz¹ czuæ zwi¹zek nywaæ szanse edukacyjne i z "Janków szko³a ma byæ otwart¹ i przyjazn¹ dla ze szko³¹. Musz¹ postrzegaæ j¹ nie tylko Muzykantów", tworzyæ wielkie postacie ucznia i œrodowiska - trzeba zmieniæ przez pryzmat lekcji, oceny i cenzurki (no mo e niekoniecznie wielkie), ale myœlenie tych, którzy tego nie rozumiej¹, koñcowej ale tak e jako miejsce, w którym m¹dre i wartoœciowe spo³ecznie. Ot! To albo no có mo e ich zmieniæ! I t¹ refleksj¹ mo na odreagowaæ na szkolny stres, pytanie, które nale y sobie zadaæ chcia³abym zakoñczyæ ten materia³, choæ miejsce dialogu i rozmowy z doros³ymi p rogramuj¹c nowy rok szkolny. na ust a cis n¹ siê kol ejn e pyt ani a, i rówieœnikami o wielu sprawach, a tak e Pewn ym zwiastunem ciekawszej w¹tpliwoœci i uwagi. S¹dzê jednak, i i na problemach. Miejsce dojrzewania do wielu wiz ji pra cy szk o³y, lek ars twe m na nie tak e przyjdzie kiedyœ pora. spo³ecznych ról i funkcji w œrodowisku. uzdrowienie finansowe i nie tylko, mia³o No có piêkne to i szlachetne lecz byæ uczestnictwo w projekcie eduka- Postscriptum: Kiedy zapyta³am ma³¹ tymczasem? cyjnym EFS, który wdra amy na terenie Olê, ucz enn icê kla sy I ze Szk o³y Realia w wielu przypa dkach s¹ gminy. Mia³o byæ, bo tu znów rozmijamy Podstawowej w Brniu: Olu czy lubisz zupe³nie inne i wrêcz odbiegaj¹ce od siê z rzeczywistoœci¹. swoj¹ szko³ê? Pad³a krótka odpowiedÿ: zasadniczych kanonów. Dyrektor boi siê Zalewa nas biurokracja papierowa, TAK. Na pytanie dlaczego? Uzyska³am zniszczenia szko³y, bo ka dy kolejny ograniczenia finansowe wydatków, któ- odpowiedÿ: bo bardzo lubiê swoj¹ Pani¹. remont czy naprawa to nowy wydatek ze rych niestety wczeœniej nie mo na by³o Ma³a zap³ata - ale na pewno szczera i z hojskromnego szkolnego bud etu (zatem precyzyjnie przewidzieæ. Wynagrodzenia, noœci serca! Mo e nale a³oby wzi¹æ lepiej mieæ wszystko na oku w czasie które nie s¹ satysfakcjonuj¹ce i nie odpo- przyk³ad z ma³ej Oli? lekcji, nic siê nie zepsuje, nie uszkodzi wiadaj¹ w adnej mierze wysi³k owi, a e zam kni ête do t ego te uczestnicz¹cych w projekcie nauczycieli. Lidia JaŸwiñska GMINNE CENTRUM US UG MEDYCZNYCH W LISIEJ GÓRZE zaprasza do swojego stoiska na bezp³atne badania: poziomu glukozy, cholesterolu oraz pomiaru ciœnienia têtniczego krwi Gminne Centrum Us³ug Medycznych zaprasza do korzystania ze œwiadczeñ medycznych udzielanych w placówkach w Lisiej Górze i w Starych ukowicach z zakresu: podstawowej opieki zdrowotnej, rehabilitacji leczniczej (poradnia rehabilitacyjna, zabiegi fizjoterapeutyczne), stomatologii, ginekologii. Wykonujemy równie badania z zakresu profilaktyki zdrowotnej, takiej jak: Program wczesnego wykrywania chorób uk³adu kr¹ enia, Program wczesnego wykrywania przewlek³ej obturacyjnej choroby p³uc, Program wczesnego wykrywania raka szyjki macicy. Zapraszamy równie m³odzie szkó³ gimnazjalnych oraz z rocznika z terenu gminy Lisia Góra na szczepienie przeciwko meningokokom daj¹ce d³ugotrwa³e uodpornienie przeciwko SEPSIE, finansowane w 80 % przez gminê Lisia Góra.

G OS Lisiej Góry Str. 21 Wycieczka dzieci ze Szko³y Podstawowej z Brnia do Rabkolandu. nizacji i przebudowie, która potrwa do weso³ym okrzykiem, który wyæwiczy- LATO Z PRZYGOD 20 roku. Tutaj ma tak e swoj¹ siedzibê liœmy w autokarze. PóŸnym popo³ud- Towarzystwo Kontroli Rekordów Nie- niem wyruszyliœmy w drogê powrotn¹. Kiedy myœleliœmy, e ju nic ciekacodziennych, a w budynku Muzeum Re- Nasz weso³y autokar niestety ani na wego nie mo e siê wydarzyæ, gdy ci¹gle kordów mieœci siê wiele niecodziennych chwilê nie umilk³. Panowa³ w nim wesowisia³o nad nami widmo braku pieniêdzy i zaskakuj¹cych eksponatów. z EFS, nagle zdarzy³ siê cud..! No mo e Rabkoland dzia³a pod patronatem nie tak do koñca cud, ale na pewno miêdzynarodowej Kapitu³y Orderu Uœzmiêk³o serce Panu Wójtowi i zwolni³ miechu, jedynego na œwiecie odznaœrodki na nasz wyjazd do Rabki. I tak : czenia, przyznawanego od 40 lat do- "Nasza letnia przygoda - wêdrówki z Pyros³ym na wniosek dzieci. z¹ po polskich dró kach", zaprowadzi³a Podczas zabawy i wypoczynku w nas do Rabki zwanej "Miastem Dzieci Rabkolandzie zwiedziliœmy te wszystkie Œwiata".Tytu³ ten w 16 r. nada³a miamiejsca, korzystaj¹c z wielu znajdustu Kapitu³a Orderu Uœmiechu. W tym j¹cych siê tam urz¹dzeñ rozrywkowych. samym roku utworzono tu Muzeum Or- Niektóre z nich budzi³y grozê (ale naturalnie bajkow¹), inne kusi³y chêci¹ prze- ycia niezapomnianych emocji i wra eñ. ³y, ale jednoczeœnie twórczy nastrój, bo- Nasza grupa licz¹ca 41 osób by³a jednak wiem dzieci zastanawia³y siê nad tym, bardzo odwa na i stawia³a czo³o nie gdzie dalej zaprowadzi ich Pyza. tylko sprzêtom ale w³asnemu strachowi Postanowi³am rozwi¹zaæ ich problem (np. przed zamkiem strachów, gondol¹ piratów, m³yñskim ko³em czy fal¹).towarzyszy³a nam wspania³a rodzinna atmosfera, bezstresowy wypoczynek i prze ycia, które zarówno dzieci jak i opiekunowie zapisz¹ pozytywnie w swych wakacyjnych wspomnieniach. deru Uœmiechu, które obecnie mieœci siê W 2004 roku Rabkoland otrzyma³ na terenie rodzinnego parku rozrywki presti owe europejskie wyró nienie "Rabkolandu". Golden Pony Prestige. Ale Rabka to nie Wraz z nami do Rabkolandu wyruzdrojowy, pomnik Œwiêtego Miko³aja, tylko Rabkoland, lecz tak e piêkny park szy³a Pyza, która prowadzi³a nas przez piêkne, a opisywane przez Hannê Janu- ostatnia czynna pracownia Garncarska, zdradzaj¹c sekret, i bêdzie to kolorowe szewsk¹ miejsca naszego regionu w muzeum Orkana i znany teatr lalek Zalipie. Mam nadziejê, e Pyza postara ksi¹ ce pt. "Pyza na polskich dró kach". "Rabcio". Rabcio to kolejny gest tego siê, by ta kolejna podró by³a równie Wczesnym rankiem w promykach letus³a³o siê ju gwiazdami dotarliœmy do miasta ku dzieciom, które przyje d aj¹ udana i radosna dla dzieci. A kiedy niebo niego s³oñca mijaliœmy kolejno: Tarnów, tu na wypoczynek (tak jak my) lub w ce- Bochniê, Nowy Wiœnicz, Limanow¹, lach leczniczych. Przyjazny dzieciom rodzinnego Brnia. Pyza powróci³a do Mszanê Doln¹, urokliwe i pe³ne cie- rabczañski klimat spowodowa³, i szko³y, a my do swych domów. kawych historii miejsca. Nasz weso³y mieszcz¹ siê tu specjalistyczne sanatoria Zadania te realizowane s¹ ze œrodków niebieski autokar wolno toczy³ siê przez i szpitale dzieciêce. W parku zdrojowym EFS w ramach szkolnego projektu doliny i góry, a dotar³ do celu, czyli znajduje siê tak e pomnik Jana Paw³a II, "Okno otwarte na œwiat - dzia³amy razem Rabki. Tu tak e przywita³o nas s³o- naszego Patrona, przy którym ma swój dla wspólnego dobra". neczko, sympatyczni mieszkañcy i kowozowej p. Armatysa "Aramis", za pocz¹tek jeden ze szlaków papieskich. Serdecznie dziêkujemy Firmie Przelorowy œwiat "Rabkolandu". Wkroczywysokiej klasy autokar (potwierdzon¹ Po tych wszystkich emocjach posz- liœmy w jego bramy zauroczeni koprzez policjê, która nas sprawdzi³a przed liœmy na wspania³¹, pachn¹c¹ wakacyjn¹ lorystyk¹, niezwyk³oœci¹ oraz powyjazdem), bardzo kulturaln¹ "pizzê" i lody. Rabkê po egnaliœmy z mys³owoœci¹ urz¹dzenia. To jest autentycznie bajkowy œwiat, obs³ugê pana kierowcy rozumie- w którym dzieci naprawdê czuj¹ j¹cego, i dzieci s¹ tylko dzieæmi siê dzieæmi, a doroœli przypominaj¹ sobie swoje dzieciñstwo, i trzeba je zawsze rozumieæ. bawi¹c siê na równi z dzieæmi (a czasem nawet jeszcze lepiej). Na terenie parku wœród Lidia JaŸwiñska drzew, alejek, trawników i placów zabaw znajduj¹ siê du e i ma³e urz¹dzenia rozrywkowe, których liczba zmienia siê z ka - dym kolejnym rokiem. Park znajduje siê w ci¹g³ej moder-

G OS Str. 22 Lisiej Góry Festyn rodzinny w Starych ukowicach 26 sierpnia br. Gminna Komisj a Rozwi¹zywa nia Probl emów Alkoholowych i Uzal e nieñ zorgani zowa³a Festyn Rodzinny w Starych ukowicach w stadninie konnej "Roleski Ranch". W festynie wziê³o udzia³ ok. 300 dzieci i m³odzie y oraz rodzice i liczni goœcie. Pan Edward Kêdzierski, dyrektor GOK-u zorganizowa³ wspania³e konkursy i zabawy nie tylko dla dzieci, ale i dla rodziców. Zwyciêzcy konkursów otrzymali cenne nagrody, co mobilizowa³o uczestników do zaciêtej rywalizacji. Zabawa trwa³a od godz..00 do 20.00 i przy wspania³ej letniej aurze impreza mia³a swój niepowtarzalny klimat. Dziêki sponsorom, mogliœmy zorganizowaæ darmowy bufet: kie³baski z ro na i napoje. Ponadto sponsorzy zorganizowali i udostêpnili plac zabaw dla dzieci, w tym dmuchan¹ skoczniê, i zje d alniê. W tym miejscu chcia³bym podziêkowaæ naszym sponsorom: Pani Katarzynie Roleskiej, Firmie Ubezpieczeniowej Alianz, reprezentowanej przez Pana Marka Cygana, panu Januszowi Nowakowi z DH "Solo", p. An dr ze jo wi Woj ci ec ho ws ki em u, p.romanowi Barszczowi, Piotrowi i Agnieszce Sawczak w³aœcicielom piekarni w Lisiej Górze, panu Wojciechowi Szatko, Witoldowi Kania, Wies³awowi Ko³pa z Firmy "Lispol", Pañstwu Agnieszce i Piotrowi Miotle, p. Edwardowi Kêdziers kiemu dyrekt orowi Gminne go Oœrodka Kultury w Œmignie, za wspania³e prowadzenie festynu, p. Ma³gorzacie Wielgus, p. Renacie Koco³, p. Je- rzemu Sad³oniowi - nauczycielom ze Szko³y Podstawowej w Lisiej Górze i szczególne podziêkowania sk³adamy dla dzieci, które pomaga³y w prowadzeniu festynu, staj¹c siê prawdziwymi wo lo nt ar iu sz am i: Na ta li i Ga la s, Aleksandrze Kukli, Karolinie Stelmach, Weronice Górowskiej, Piotrowi Górowskiemu. Dziêkujemy równie cz³onkom komisji, któr¹ reprezentujê, a którzy czynnie zaanga owali siê w organizacjê imprezy i przyczynili siê do jej wysokiego poziomu. Mam nadziejê, e taki festyn na sta³e zagoœci w harmonogramie wydarzeñ naszej gminy. Mariusz Górkowski Przewodnicz¹cy Gminnej Komisji Rozwi¹zywania Problemów Alkoholowych i Uzale nieñ

G OS Lisiej Góry Str. 23 O zawodowych pasjach, sukcesach i problemach nauczycieli czyli tych, którzy w du ej mierze s¹ konstruktorami szkolnej rzeczywistoœci. ontynuuj¹c cykl wywiadów z doskonalenia. Imponowa³o mi to, e mo- wa añ i refleksji. Ka dy sam wie, dlaczeprz eds taw ici ela mi lok aln ej gê wyjechaæ do innych krajów i z ³at- go wybra³ ten zawód i niech tak zostanie. Koœwiaty, tym razem do roz- woœci¹ porozumiewaæ siê tam z ludÿmi mowy zaprosi³am nauczycieli. To w³aœnie czuj¹c siê prawdziwym "obywatelem - Dobrze! Zostawmy zatem problem od nich chcia³am uzyskaæ szereg infor- œwiata". Z czasem jednak zrozumia³am, i powo³ania. Jednak s¹ pewne normy, macji, refleksji i osobistych odczuæ na te sporadyczne kontakty jêzykowe nie s¹ zasady, kryteria i cechy osobowoœci, temat roli i zadañ nauczyciela, jego po- dla mnie w pe³ni satysfakcjonuj¹ce, e które powinien posiadaæ nauczyciel. zycji spo³ecznej, uznania, a tak e chcia³abym sw¹ wiedzê i umiejêtnoœci Czy mo esz je w jakiœ sposób okreœliæ i problemów, na jakie napotykaj¹ w swej jêzykowe przekazywaæ innym, wyko- sprecyzowaæ? codziennej pracy. rzystuj¹c je bardziej efektywnie i twór- Moj¹ intencj¹ by³o ponowne zetkniêcie czo. Tak¹ szansê dawa³ mi zawód nau- - Naturalnie. To przede wszystkim kwadoœwiadczenia - tym razem nauczyciela czyciela i z niej w³aœnie skorzysta³am. Od lifikacje, wiedza oraz umiejêtnoœæ jej z du ym sta em, z przemyœleniami i ref- tego momentu coœ we mnie zaiskrzy³o, przekazywania, umiejêtnoœæ wspó³pracy leksj¹ na temat zawodowych wyzwañ zaœ w pracy z dzieæmi i m³odzie ¹ zoba- z innymi, szanowanie ich pogl¹dów, nauczyciela o ma³ym sta u pracy, niejako czy³am sens mojej dalszej zawodowej kreatywnoœæ, otwartoœæ na drugiego cz³owchodz¹cego i poznaj¹cego jego zawo- drogi, a jednoczeœnie mojej przysz³oœci. w ie ka, lojalnoœæ, a tak e kultura bycia, dowe arkana. która w moim odczuciu szczególnie Jednoczeœnie (co nie jest bez znaczenia) - Czy by³a to ³atwa droga? w relacjach miêdzyludzkich ma ogromne chcia³abym podkreœliæ, i moimi roz- znaczenie. mówcami s¹ nauczyciele, których znam - Och! Ani nie by³a, ani nie jest ³atwa. i mia³am mo liwoœæ obserwowaæ ich Najpier w by³y studia licencjackie, potem - A jaka wed³ug Ciebie powinna byæ w czasie wykonywania swych codzien- magisterskie, które ³¹czy³am z prac¹ rol a nau czyciela w szkole? nych zawodowych powinnoœci. St¹d te, w szkole. Z jednej strony wchodzi³am jestem im bardzo wdziêczna za podjêcie w za wó d, zd ob yw a³ am pi er ws ze - Nie wniosê tu nic specjalnie nowawyzwania i wyra enie zgody na t¹ kole- doœwiadczenia w pracy nie tylko z dzieæ- torskiego. Uwa am bowiem, i rola eñsk¹, co wcale nie oznacza, i ³atw¹ mi, ale tak e z rodzicami oraz spo³ecz- i dzia³anie nauczyciela w szkole zamyka rozmowê. noœci¹ lokaln¹, z drugiej zaœ by³a to siê w trzech podstawowych obszarach: wsp ó³p rac a z doœ wia dcz ony mi ju dydaktyka, wychowanie i opieka. Jeœli ** * kole ankami i kolegami, zespo³ami ludz- wyka emy siê w nich aktywnoœci¹, niekimi, tak e o ró nych stylach bycia i poj- konwencjonalnoœci¹ naszej pracy, to bê- Moim pierwszym rozmówc¹ jest : mgr mowania zawodowych funkcji. Czasami dzie to nasza najlepsza wizytówka i god- Marlena Kukie³ka nauczyciel Gim- stawa³am przed trudnymi wyborami, ne wype³nienie roli jak¹ nakazuj¹ nam nazjum w Starych ukowicach, a od który z kreowanych przez te zespo³y zawodowe kanony. Poza tym rol¹ nauwrzeœnia br. w Gimnazjum w Zaczarniu. kierunków jest ten w³aœciwy, szczególnie czyciela jest w³aœciwe reprezentowanie Nauczyciel kontraktowy - sta pracy 5 lat dla mnie m³odego nauczyciela. St¹d te nasze j grupy zawod owej, repre zen- - germanista. pierwsze lata pracy by³y niew¹tpliwie towanie w³asnej placówki i sta³a troska trudnym okresem na mojej zawodowej o jej presti w œrodowisku dzia³ania. drodze. S¹dzê jednak, e mam je ju poza sob¹. Zaœ dziœ, mam spory baga - W zawodzie nauczycielskim nie doœwiadczeñ, które otwieraj¹ przede mn¹ brak jest w ostatnim czasie problemów. nowe mo liwoœci realizacji zawodowych S¹ to miêdzy innymi ci¹g³e zmiany ambicji i to wyzwala we mnie optymizm w prawie oœwiatowym, nowe zarz¹dzeoraz wolê dalszej aktywnej pracy. nia, rozporz¹dzenia i decyzje, które nie zawsze przyjmowane s¹ z pe³n¹ apro- - Czy Twoim zdaniem prawdziwe jest bat¹ przez œrodowisko nauczycielskie. stwierdzenie, e zawód nauczyciela to Co s¹dzisz na ten temat? powo³anie? - Jak ca³e spo³eczeñstwo tak i ja jestem - Zdecydowanie tak! Chocia coraz zmêczona wszystkimi zmianami. Bywa czêœciej mówi siê, e powo³anie w zawo- i tak, e za nimi nie nad¹ am. Uwa am - Czy wybór drogi zawodowej by³ w dzie nauczycielskim (zreszt¹ dotyczy to jednak, e w oœwiacie potrzebna jest sta- Twoim przypadku œwiadomy, przeodleg³a tak e innych grup zawodowych) to ju bilizacja i spokój, gdy to da nam gwamyœlany, poparty pasj¹ i zaintereo przesz³oœæ. I w³aœciwie trudno tu rancjê, e kszta³cenie i wychowanie bê- sowaniem, czy te by³ to przypadek, jakiœ obszerniejszy komentarz, bo jego dzie realizowane prawid³owo i skuteczsowaniem, a mo e po prostu yciowa koniecznoœæ? wyk³adni¹ winno byæ w tym przypadku nie. Istotnym jest tak e, by nauczyciele okreœlenie "czym jest lub na czym polega byli w sposób w³aœciwy zmotywowani do - Zdecydowanie œwiadomy i przelogiczno powo³anie", a to staje siê ju psycho- pracy i nagradzani za ni¹. I absolutnie nie myœlany wybór, chocia niew¹tpliwie - filozoficznymi rozwa aniami, chodzi tu tylko o pieni¹dze. Czasami w pierwszej fazie by³a to przede wszystn¹æ. których wola³abym w tym obszarze unik- wystarczy nam dobre s³owo, gest i uzna- kim pasja jêzykowa, spowodowana Nie chcê bowiem nikogo os¹dzaæ nie dla naszego wysi³ku. I w³aœciwie takie ³atwoœci¹, z jak¹ go poznawa³am, w tych kategoriach pozostawiam to jest moje stanowisko w tej kwestii. przyswaja³am oraz chêæ sta³ego jego ka demu do w³asnych osobistych roz- Dokoñczenie na str. 24

Str. 24 G OS Lisiej Góry O zawodowych pasjach, sukcesach i problemach nauczycieli czyli tych, którzy w du ej mierze s¹ konstruktorami szkolnej rzeczywistoœci. Dokoñczenie ze str. 23 cowa³em. Wtedy by³em jeszcze m³ody i ników). A co s¹dzisz o nauczycielskim szuka³em zmian. Z czasem jednak cz³o- powo³aniu. Prawda, fa³sz czy coœ - Wiem, e wrzesieñ niesie dla Ciebie wiek nabiera doœwiadczenia i zupe³nie poœrodku? kilka osobistych aczkolwiek wi¹ ¹cych inaczej patrzy na wiele spraw. Breñ to siê z prac¹ zawodow¹ nowoœci. Czy mo- tak e pewien zawodowy sentyment - nie- - No có dla jednych powo³anie czyli esz nam je zdradziæ. gdyœ moja pierwsza placówka, pierwsze Twoja prawda. Dla drugich nie, czyli zawodowe szlify, kontakty z zawodem. Twój fa³sz, zaœ dla trzecich to w³aœnie to - Oczywiœcie, chocia pierwsza ju zo- Mo e tym razem bêdzie to ostatnia a do coœ poœrodku. Która grupa jest wiêksza sta³a powiedziana na wstêpie. Zmieniam emerytury. Mo e w³aœnie tak chcia³ los ni e potrafiê oceniæ. To bardzo trudne. szko³ê. Od wrzeœnia rozpoczynam pracê i dlatego tu rzuci³ mnie z powrotem. Dziœ powo³anie jest inaczej pojmowane w Gimnazjum w Zaczarniu, z czego je- ni jeszcze kilka lat wstecz. Gdy ja zastem bardzo zadowolona, chocia jest to - Jesteœ ju doœwiadczonym nauczy- czyna³em pierwsze kroki w zawodzie, poniepe³ny wymiar czasu pracy (niestety nie cielem, posiadasz stopieñ nauczyciela wo³anie by³o w nim czymœ naturalnym dane mi by³o uzupe³niaæ etat w mojej do- dyplomowanego, to oczywiœcie niesie i nieodzownym. Ale te inna by³a ranga tychczasowej szkole w gimnazjum w u- za sob¹ pewne wymogi zawodowe. Czy i status nauczyciela. Dziœ wszystko siê kowicach Starych.) W nowej placówce czujesz na sobie ich ciê ar? zmienia. Zbyt czêsto m³odzi ludzie id¹ na zosta³am przyjêta bardzo sympatycznie ³atwiznê, s¹dz¹c, e nauczyciel to gooraz rzeczowo przez Dyrektora Gimnaz- - Ju nie! Mo e pocz¹tek by³ trudny bo dzin i dom. Tymczasem rzeczywistoœæ jum. Wiem czego ode mnie oczekuje i po- ka de dzia³anie wi¹za³o siê z komenta- bywa zupe³nie inna. St¹d potem bior¹ siê staram siê wywi¹zaæ ze swych obowi¹z- rzem: przecie jest pan nauczycielem dy- ró ne problemy, stresy i zniewa ania zaków. A sprawa druga to: rozpoczêcie stu- plomowanym, musi pan to zrobiæ, wyko- wodu tak e przez media. Ale ja zawsze diów doktoranckich. Mam nadziejê, e tu naæ itd. Ale to szybko minê³o i wszystko mówiê, e ka dy kto podwa a nasz¹ pracê tak e odnajdê w³aœciw¹ drogê dla rea- toczy siê normalnym trybem. Spraw¹ na- powinien chocia przez pewien czas polizacji moich zawodowych marzeñ. Wie- turaln¹ jest, i od nauczyciela dyplomo- pracowaæ w szkole, wówczas jego wyparzê tak e, e znajdê oparcie i pomoc w tej wanego wymaga siê wiêcej, ale ja uwa- czony obraz zmieni³by siê radykalnie. kwestii w Dyrektorze Gimnazjum. am, e tak naprawdê to stopieñ jest tylko aktem formalnym, bo ja ca³y czas pracujê - Twoim zdaniem nauczyciel w szkole - Znaj¹c Ciê wierzê, e Ci siê uda, cze- tak samo sprawnie i efektywnie z du ym to..? go Ci serdecznie u progu nowego roku osobistym zaanga owaniem i trosk¹ o jaszkolnego yczê. koœæ zarówno kszta³cenia jak i wychowa- - Cz³owiek wykszta³cony, znaj¹cy swój nia. St¹d te nie ma mowy o jakimkol- warsztat pracy, dobry organizator, partner * * * wiek ciê arze. To s¹ po prostu moje zwyk- w dzia³aniu, potrafi¹cy ³¹czyæ a nie dzie- ³e zawodowe obowi¹zki. liæ œrodowisko szkolne, optymista, który Mój drugi rozmówca to mgr Pawe³ Wi- koniecznie chce coœ zmieniæ w obrazie cher nauczyciel wychowania fizycznego - Kontynuuj¹c temat spróbuj okreœliæ polskiej szko³y i oœwiaty! w Szkole Podstawowej im. Jana Paw³a II czym jest dla Ciebie szko³a? w Brniu. Nauczyciel dyplomowany. Sta - Mocno powiedziane! Ale zgadzam pracy lat. - Wiem do czego zmierzasz po mojej siê z Tob¹. Czy jednak zwyk³y nauczypierwszej wypowiedzi. Ale odpowiedÿ ciel mo e coœ zmieniæ gdy po drodze jest bêdzie jednoznaczna: przede wszystkim tyle innych osób odpowiedzialnych za miejscem pracy, a patrz¹c szerzej miejs- oœwiatê? cem realizacji w³asnych ambicji, marzeñ zawodowych. To chyba naturalne, szcze- - Naturalnie, e tak! Ale trzeba wyjœæ gólnie, gdy jest siê g³ow¹ rodziny i musi spod szkolnych ³awek i œmia³o broniæ siê j¹ utrzymaæ. Mam trójkê dzieci to ta- swoich spraw. kie ³adne zestawienie liczb 2 + 3, i chocia daje 5 to czasami wcale nie jest na pi¹tkê. - Podzielaj¹c Twoj¹ walecznoœæ wie- Ot po prostu samo ycie. rzê, e oœwiata nie da siê zepchn¹æ z nale nego jej miejsca w spo³eczeñstwie, - Wiesz, analizuj¹c Twoj¹ wypowiedÿ bo có wart by³by g³upi naród. zastanawiam siê nad tym: marz¹cy - Pawe³ po kilku latach powróci³eœ do mê czyzna? To dla mnie w pewnym Dziêkujê za rozmowê! pracy na teren gminy Lisia Góra do stopniu coœ nowego! Czytelnikom zaœ, yczê by patrz¹c na Szko³y Podstawowej w Brniu, gdy jak nauczycieli postrzegali ich nie tylko jako mi wiadomo wczeœniej ju w niej pra- - Nie przesadzaj! Zdarza siê to i nam! A pani¹ od polskiego, pana od historii czy cowa³eœ. Jak to siê sta³o? Co oznacza jednoczeœnie œwiadczy to o naszej osobo- matematyki, ale nade wszystko jako ludzi, ten powrót? woœci (myœlê, e pozytywnej) oraz cha- którzy pe³ni¹ licz¹c¹ siê spo³ecznie funkrakterze co w zawodzie nauczycielskim cjê, piêkn¹ ale jak e trudn¹. Tym, którzy - Nie uwierzysz, ale nic szczególnego. zdaje siê byæ bardzo przydatne. nie podzielaj¹ mojego zdania dedykujê Po prostu nadarzy³a siê okazja bo by³o powiedzenie: "bodajby cudze dzieci wolne miejsce nauczyciela wychowania - Rozumiem i myœlê, e mnie przeko- uczy³.!" fizycznego i skorzysta³em z niej. Zna³em na³eœ (mam nadziejê, e tak e czytelt¹ placówkê bo jak sama wiesz ju tu pra- Lidia JaŸwiñska

G OS Lisiej Góry Str. 25 Cudze chwalicie Z gór dzieci zesz³y do podziemia. Zwiedzi³y kopalniê soli w Bochni, a eby by³o ciekawiej, wys³ucha³y jej historii w jêzyku angielskim. By³a to bowiem grupa mi³oœników tego jêzyka. Dzieci poczu³y siê bli ej Europy pod ziemi¹. Wszyscy znamy popularne przy- s³owie Cudze chwalicie, swego nie znacie. Nie wystarczy je tylko znaæ. Uczniowie Szko³y Podstawowej w Zaczarniu razem z nauczycielami wprowadzili myœl powiedzenia w czyn. W ramach projektu unijnego EFS w miesi¹cach od maja do sierpnia 2007 roku poznawali ciekawe zak¹tki Ma³opolski, odby³y Sabat na ysej Górze i spotka³y siê z biesami w Bieszczadach. Najm³odsi uczniowie, klasy I i II, pok³onili siê dawnej stolicy Polski Krakowowi, pomachali Wawelowi i przestraszyli smoka, który w³aœnie wycz³apa³ ze swojej jamy, a na Rynku zatañczyli z go³êbiami krakowiaka. Na koniec stanêli oko w oko z mieszkañcami krakowskiego zoo. zachwyci³o i zachêci³o do pracy na scenie. Dziêki maskom dzieci zmieni³y siê w ró ne postaci i da³y niez³y popis swym kolegom. W sierpniu ma³ych sportowców pogna³o w Bieszczady. Nie sposób opisaæ wszystkich atrakcji, jakie czeka³y na uczestników 5 -dniowego obozu kondycyjnego. Dzieci podnosi³y sprawnoœæ fizyczn¹ konno i w basenie, pieszo i na rowerze, przy kie³basce z grilla i w pustelni Jana z Dukli. Na koniec da³y popis tê yzny fizycznej, wygrywaj¹c towarzyski mecz z miejscow¹ dru yn¹ wynikiem :3. W PilŸnie dzieci zwiedzi³y Muzeum Dzieci z klasy III i IV jak prawdziwi Lalek. Pozna³y technikê rêcznej prokuracjusze delektowa³y siê smakiem dukcji lalek i same sprawdzi³y swoje wód mineralnych w Krynicy Zdroju, od- mo liwoœci, lepi¹c z gliny figurki skrzada³y siê swawolom na Górze Parkowej, tów, zwierz¹t i czarownic. Mog³y te podziwia³y górskie krajobrazy, skon- artystycznie realizowaæ siê w czasie frontowa³y swoje talenty z twórczoœci¹ spotkania z ludowym malarstwem w Za- Nikifora i wreszcie w Kamiannej pode- lipiu. Niejedna mama wzbogaci³a bra³y miód pszczo³om. wyposa enie swojej kuchni o drewnian¹ ³y kê, w³asnorêcznie ozdobion¹ zalipiañskim motywem przez jej ma³ego artystê. Starsi uczniowie z klasy V i VI odbyli sabat na ysej Górze. Czasem w strugach deszczu, czasem w promieniach s³oñca dzieci poznawa³y tajemnice Gór Œwiêtokrzyskich i zakamarków klasztoru na Œwiêtym Krzy u, a na koniec doaktora, odby³a siê wycieczka do Teatru Dla tych, co maj¹ w sobie coœ z tar³y do Raju - jaskini urzekaj¹cej cudownoœci¹ przyrodniczej architektury. Groteska w Krakowie. Przedstawienie O Babie, Rybaku i Rybce wszystkich W naszej szkole odbywa siê wiele ciekawych zajêæ: plastyczne, teatralne, kompensacyjne, wyrównawcze, sportowe, jêzykowe, internetowe, ale o tym napiszemy innym razem. mgr Dorota Piotrowska mgr Bo ena Kawa

Str. 26 G OS Lisiej Góry Wakacyjne podró e! Pary - jedna z najpiêkniejszych euro- pejskich stolic by³a celem naszej wakacyjnej podró y. To w³aœnie o tym niezwykle urokliwym mieœcie bêdzie ten reporta, który jako korespondentki kó³ka dziennikarskiego(efs) dzia³aj¹cego przy Szkole Pod- stawowej im.jana Paw³a II w Brniu, przy- gotowa³yœmy specjalnie dla czytelników "G³osu Lisiej Góry". litery H. Nad jej portalami widniej¹ wspania³e rzeÿby. We wnêtrzu katedry najbardziej uderza kontrast miêdzy zatopionymi w mroku nawami a œwiat³em padaj¹cym przez filary chóru. Nastêpnymi odwiedzanymi przez nas miejscami by³y: Luwr - wspania³y klasyczny pa³ac mieszcz¹cy najs³ynniejsze muzeum na œwiecie, którego zbiory obejmuj¹ wybitne przyk³ady euro- pejskiego malarstwa i rzeÿby oraz inne dzie- ³a sztuki z okresu œredniowiecza po pocz¹tki impresjonizmu. Mimo przyt³aczaj¹cego wra enia jakie zrobi³ na nas Luwr, to jednak chêtnie powróci³ybyœmy tam jeszcze raz. Na d³ugo w naszej pamiêci pozostanie tak e Bazylika Sacre - Coeur wzniesiona na szczycie Wzgórza Montmartre, w miejscu gdzie odbywa³y siê egzekucje pierwszych chrzeœcijan, a po schodach, której dziœ spaceruj¹ turyœci ca³ego œwiata. Jej kopu³y maj¹ wysokoœæ 7 metrów, a wie a pó³nocna 83 Stolicy Francji trudno siê oprzeæ. O tym mieœcie mo na opowiadaæ godzinami i zapisaæ wiele stronic. Jest w nim bowiem tyle wspania³ych miejsc mówi¹cych o jego burzliwej, a zarazem piêknej historii, która w po- ³¹czeniu ze wspó³czesnoœci¹ nie tylko zachwyca, ale przede wszystkim wyposa a w ogrom wiedzy historycznej, kulturowej, obyczajowej i spo³ecznej. Jednoczeœnie Pa- ry symbolizuje to, co w Europie najele- gantsze i najbardziej dystyngowane. W na- szych paryskich wêdrówkach stara³yœmy siê dotrzeæ do tych najbardziej znanych miejsc, poczuæ ich klimat, zach³ysn¹æ siê ich nieco- dziennym piêknem i utrwaliæ je na naszych zdjêciach. Pary to wyj¹tkowe miasto, które czasem mo e jednak przyt³aczaæ monumentalizmem swych nie da siê ukryæ doskona³ych za- bytków, ch³odn¹ pompatycznoœci¹ Panteonu, czy szykiem wie y Eiffla, czego same dometry. To w³aœnie w niej znajduje siê najœwiadczy³yœmy. Zaœ jego drugie oblicze jest ciê szy dzwon na œwiecie (1 ton), a jego serce wa y 500 kg. Fascynuj¹cy jest tak e widok z placu Concorde na Pola Elizejskie, które ci¹gn¹ siê majestatycznie a do uku Triumfalnego, wybudowanego z inicjatywy Napoleona w 05 roku po zwyciêstwie pod Austerlitz. uk ma 4 m wysokoœci, 45 m szerokoœci i 16 m g³êbokoœci. Pola Elizejskie by³y tras¹ naszych kilku spacerów. I jak siê okazywa³o za ka dym razem dostrzega- ³yœmy tam coœ nowego i pasjonuj¹cego. I w koñcu na naszej trasie pojawi³a siê tak e Wie a Eiffla najbardziej znany obiekt architektoniczny Pary a, nazwany tak e Dam¹ Pary a, u stóp której rozci¹gaj¹ siê wspania³e klomby kwiatowe. Jest to a urobardziej swojskie - s¹ to malownicze i czaru- wa, konstrukcja kratowa z kutego elaza. j¹ce zau³ki ukryte za Grands Boulevards. Ca³a konstrukcja wie y sk³ada siê z 038 Ró norodnoœæ stylów i dekoracji jest tam czêœci metalowych i ok. 2,5 mln nitów. Stoj¹c niezrównowa ona: od supernowoczesnych pod ni¹ czuje siê zarówno podziw jak i strach. œwi¹tyñ mody do tradycyjnych budynków Jednak to pierwsze zwyciê a zatem dotarprzypominaj¹cych pa³ace. Miasto le y w ob- ³yœmy tak e i my pod t¹ niecodziennie spotyni eniu otoczonym wzgórzami. Przez sam kan¹ budowlê. lipca mia³yœmy natomiast jego œrodek p³ynie Sekwana, dziel¹c go na okazjê wraz z Francuzami œwiêtowaæ ich dwie czêœci. W nurtach rzeki przegl¹daj¹ siê Narodowe Œwiêto. By³a to wielka gala, dwie najstarsze religijne i œwieckie instytucje jednak nie tak bardzo wznios³a i patriotyczna miasta - katedra i pa³ac królewski. Œcis³e jak bywa to u nas. Dope³nieniem naszych centrum Pary a skupia wszystkie najwa - marzeñ i wakacyjnej przygody w Pary u by³a niejsze zabytki i muzea, w tym Luwr. oczywiœcie wizyta w Parku Eurodisneyland. Pierwszym miejscem naszej paryskiej To w³aœnie w tym miejscu po mocnych wrawêdrówki by³a Katedra Notre Dame œwiadek eniach i du ych dawkach historii i wiedzy historycznej Francji, budowla zaliczana do o Pary u, sta³yœmy siê znów grup¹ m³odych arcydzie³ gotyku. Fronton katedry ma kszta³t przyjació³ o dzieciêcych pragnieniach i chêci za ycia swobody.ca³y kompleks dzieli siê na trzy czêœci: Disneyland Park - królestwo magii z najwiêkszymi kolejkami, Walt Disney Studios Park - pokazuj¹cy zwie- dzaj¹cym produkcjê kreskówek oraz Disney Village z hotelami i lokalami gastronomicznymi. Trzeba przyznaæ, i by³o tam co zwie- dzaæ, a zabawy tak e nie brakowa³o. Zamkniêciem naszej wakacyjnej przy- gody z Pary em by³ wieczorny spacer i podziwanie tego wspania³ego miasta w œwietle niezliczonej iloœci œwiate³, kolorowych neonów i ludzi - z ró nych zak¹tków œwiata. Musimy tak e napisaæ, i nasz wyjazd by³ mo liwy dziêki naszym dziadkom, którzy go sfinansowali. Dla nich Pary od kilku lat nie jest miejscem przygody, lecz miejscem emigracji zarobkowej za chlebem. Dlatego tym bardziej jesteœmy im wdziêczni, za wszystkie prze ycia, doznania, a tak e lekcjê historii i patriotyzmu, poprzez któr¹ uœwiadomi³yœmy sobie, e Pary to Pary, lecz My zawsze jesteœmy Polakami i w naszej OjczyŸnie te jest piêknie i wiele mo na zobaczyæ. Tekst: Aneta, Kasia Kêdzior, Sylwia B³awat Zdjêcia: Wioletta Kêdzior

G OS Lisiej Góry Str. 27 "A wiêc wojna! Odt¹d yczenia nasze i wszystkie sprawy musimy przestawiæ na inny tor. Od dziœ stajemy siê o³nierzami, aby podj¹æ nieustêpliw¹ walkê, a do ostatecznego zwyciêstwa" Tak oto brzmia³y s³owa wypo- przygraniczne Niemiec. zdo³ano uratowaæ samolotów. wiedziane przez Prezydenta Warszawy W koszmar II wojny œwiatowej Tak przedstawia³ siê tragiczny Stefana Starzyñskiego, 1 wrzeœnia Polska wkroczy³a w osamotnieniu. bilans wrzeœniowej wojny obronnej roku, na fali polskiego radia, wzywaj¹ce Anglia i Francja mimo wypowiedzenia roku. spo³eczeñstwo Warszawy oraz naród wojny Niemcom dnia 3 wrzeœnia, mapolski do obrony swej niepodleg³oœci. j¹cej na celu realizacjê zobowi¹zañ Co roku kolejne rocznice tragedii 1 wrzeœnia o 4.45 rano, pancernik sojuszniczych wobec Polski, wojsko- wrzeœniowej prze ywamy w stanie nie- Schleswig Holstein, przyby³y 25 sierp- wych dzia³añ zbrojnych, nie podjê³y, pokoju o przysz³oœæ kraju dyktowanym nia z wizyt¹ "kurtuazyjn¹", rozpocz¹³ licz¹c na dyplomatyczne za egnanie rozwojem sytuacji wewnêtrznej i miêostrza³ polskiego wybrze a oraz konfliktu. Doszczêtnie wyniszczaj¹ca dzynarodowej. przyczó³ek Westerplatte, rozpoczynaj¹c ar mi ê p ol sk ¹ m ie si êc zn a w oj na Atak terrorystyczny, dokonany najkrwawsz¹ wojnê w historii ludz- obronna, pozwoli³a jednak pañstwom wrzeœnia 2001 roku na Stany Zjednokoœci. Nie wypowiadaj¹c wojny Niem- sojuszniczym na koncentracjê si³ czone, otworzy³ przed ludzkoœci¹ cy Hitlerowskie rozpoczê³y dzia³ania przekszta³caj¹c j¹ w II wojnê œwiatow¹. kolejny rozdzia³ nieznanych dot¹d zbrojne wobec Polski z morza, z l¹du Mimo rozbicia g³ównych si³ pol- zagro eñ. i powietrza, realizuj¹c hitlerowski plan skich, w wielu regionach kraju toczy³y Nasza obecnoœæ w NATO i bezponapaœci pod kryptonimem "Fall Weiss". siê zaciête walki. W dniach -22 wrzeœ- œredni udzia³ w wojnie z Alkaid¹, stawia Do ataku na Polskê skierowano nia dwie armie "Poznañ" i "Pomorze" nasz kraj w grupie zagro onych odwe- 1.800.000 o³nierzy uzbrojonych w no- prowadzi³y bitwê nad rzek¹ Bzur¹, tem. woczesny sprzêt wojskowy, wspiera- któ ra mim o klê ski, spo wod owa ³a Musimy pamiêtaæ, e wypowienych przez formacje paramilitarne V zahamowanie marszu na Warszawê oraz dziana wojna z wrzeœnia ubieg³ego kolumny, które w okresie kampanii powa n¹ dezo rien tacj ê po stro nie roku trwa mimo wygranej bitwy. wrzeœniowej oraz poprzedzaj¹cym wy- wroga. buch wojny, prowadzi³y na szerok¹ Do 7 wrzeœnia heroiczn¹ walkê Minut¹ ciszy uczcijmy pamiêæ skalê dzia³alnoœæ dywersyjn¹. Meritum z Niemcami prowadzi³a 2-osobowa tych, którzy z³o yli ofiarê swojego yplanu "Fall Weiss" by³o prowadzenie za³oga Westerplatte pod dowództwem cia na o³tarzu ojczyzny w walce o jej tzw. wojny b³yskawicznej, poprzez pro- mjr Henryka Sucharskiego. niepodleg³y byt i pomyœlnoœæ przyszwadzenie trójkierunkowego natarcia. Do 20 wrzeœnia broni³ siê Lwów. ³ych pokoleñ. Z po³udnia z rejonu Œl¹ska i S³owacji, Do 27 wrzeœnia zaciekle broni³a Przywróæmy pamiêæ Tych, którzy z zachodu - wzd³u granicy z rejonu Po- siê Warszawa. wracali do wymarzonej ojczyzny przez morza, z pó³nocy tj. z rejonu Prus 4 paÿdziernika skapitulowa³a Tobruk, Narwik, Lenino, Monte Cassi- Wschodnich. Armia polska prowadzi³a armia "Polesie" dowodzona przez gen. no sterani trudem frontowych dróg i soaktywn¹ obronê na wszystkich odcin- Franciszka Kleeberga. wieckich ³agrów, a zginêli z r¹k bratokach frontu, realizuj¹c plan wycofania W walkach na morzu zosta³y zato- bójczych za to, e mieli czelnoœæ œniæ si³ g³ównych na wschód za liniê Wis³y. pione dwa najwiêksze polskie okrêty o innej Polsce ni ta, któr¹ zastali. 61 dywizji, w tym wszystkie pan- wojskowe tj. "Gryf" i "Wicher". W swym symbolicznym milczecerne, ponad 6 tysiêcy dzia³ i moÿ- Dope³nieniem kielicha goryczy niu wspomnijmy równie ofiary dzierzy, 4500 dzia³ przeciwpancernych, tragedii narodowej by³a bandycka wszelkich aktów terrorystycznych na 2700 czo³gów, dwie floty powietrzne napaœæ Zwi¹zku Radzieckiego na progu XXI wieku, jakich doœwiadczy³a licz¹ce ³¹cznie 0 samolotów, oto Polskê dokonana 17 wrzeœnia pod pre- ludzkoœæ. potencja³ militarny niemieckich si³ tekstem ochrony ycia i mienia mieszzbrojnych, jaki zosta³ rzucony przez III kañców zachodniej Bia³orusi i Ukrainy. Edward Kêdzierski Rzeszê w kampanii wrzeœniowej na W rezultacie "Wbity nó w plecy" Polskê. oznacza³ praktyczn¹ realizacjê paktu Polska zdo³a³a wystawiæ: 3 dy- Ribbentrop - Mo³otow, którego osnow¹ wizji piechoty, brygad kawalerii, 2 by³ okupacyjny podzia³ Polski oraz brygady pancerne o ³¹cznej liczbie 1 mi- aneksja pañstw nadba³tyckich, do liona o³nierzy, 4300 dzia³, 220 czo³- terytorium Zwi¹zku Radzieckiego. gów, 650 tankietek i oko³o 400 samo- W wojnie obronnej roku lotów. poleg³o oko³o 66.000 o³nierzy, 2.000 Mimo tak ogromnych ró nic w li- oficerów, w tym wielu dowódców wy - czebnoœci wojsk i technicznym uzbro- szego szczebla, oko³o 3.000 o³niejeniu, w wojnie obronnej 3 roku armia rzy i oficerów odnios³o rany, a 420.000 polska przeprowadzi³a wiele udanych dosta³o siê do niewoli. Oko³o 0.000 operacji militarnych naruszaj¹c miêdzy o³nierzy zdo³a³o opuœciæ kraj. Ewakuoinnymi w kilku miejscach terytoria wa³a siê prawie ca³a flota wojenna,

Str. 28 G OS Lisiej Góry Kobierzyn wœród najlepszych cjach, przygotowanych przez organizatorów. Odniesiony sukces œwiadczy, e jed- Nie lada sukces odnios³a dru yna nale y zaznaczyæ, e dru yn kobiecych n ostka nie musi byæ wspaniale wypo- eñska powy ej 16 lat Ochotniczej Stra y w skali kraju jest oko³o 3500, wiêc sama sa ona, a druhowie pracowaæ w najlep- Po arnej w Kobierzynie, zajmuj¹c na liczba œwiadczy o skali sukcesu ochotni- szych strojach i jeÿdziæ nowoczesnym sazawodach krajowych w P³ocku pozycjê czek z Kobierzyna. mochodem, by osi¹gn¹æ sukces. Liczy siê w kraju. Same zawody i start, mimo tremy i podniecenia, jakie panowa³y wœród oœmiu zawodniczek mo na uznaæ za zdecydowanie udane. Plan zosta³ wykonany - dziewczyny z Kobierzyna zajê³y lokatê, udowadniaj¹c swoje umiejêtnoœci i to, e na te zawody nie pojecha³y z przypadku. Za zajêcie dziesi¹tego miejsca kobierzyñskie ochotniczki otrzyma³y pami¹tkowy dyplom z r¹k prezesa g³ównego ZOSP RP Waldemara Pawlaka oraz nagrodê rzeczow¹ w postaci specjalistycznej Kiedy w ubieg³ym roku na zawodach pi³y do ciêcia stali i betonu, która wype³ni lukê w wyposa eniu ochotników te praca i chêæ pokazania, na co kogo staæ, a Kobierzyn pokaza³ i chwa³a mu za to! wojewódzkich w Oœwiêcimiu dru yna reprezentuj¹ca nasz¹ gminê zajê³a miejsce premiuj¹ce, wystêpem na zawodach krajowych, wszyscy zdawali sobie sprawê, e najbli szy rok, to bêdzie czas wytê onej pracy i intensywnych przygotowañ, bo jakby na to nie patrzeæ, to start na zawodach krajowych, poza presti em, jest ogromnym wyzwaniem od strony umiejêtnoœci, jak i logistyki startuj¹cej tam dru yny. Jad¹c na zawody do P³ocka wszyscy ³¹cznie z kierownikiem dru yny druhem z Kobierzyna. Zawodniczki poza startem we wspom- nianych ju zawodach, uczestniczy³y w zwiedzaniu P³ocka oraz w innych atrak- Stanis³awem Wa³aszkiem, mieli œwiadomoœæ, e miejsce w pierwszej dziesi¹tce bêdzie nie lada sukcesem. A w tym miejscu "Eden" zdobyty przez dzieci Ju po raz kolejny dyskoteka Eden " w Œmignie goœci³a dzieci i m³odzie, które pojawi³y siê tam na wakacyjnej dyskotece organizowanej przez Gminny Oœrodek Kultury wraz z jej wspó³w³aœcicielami Wojciechem Szatko, Witoldem Kani¹ i Wies³awem Ko³p¹. Wspomniani ju panowie wraz z GOK-iem do³o yli wszelkich starañ by ta dyskoteka by³a udana pod ka dym wzglêdem i pozosta³a na d³ugo w pamiêci m³odych goœci. Œmignieñska dyskoteka zgromadzi³a rzeszê ponad 300 Maj¹c œwiadomoœæ ogromnego suk- cesu, jaki przypad³ dru ynie OSP Kobierzyn, serdeczne i szczere gratulacje z racji odniesionego sukcesu dru ynie w sk³adzie: Anna Kochanek, Marzena Ogorzelec, Marta Starzec, Anna Chrab¹szcz, Barbara Œwi¹tek, Katarzyna Drwal, Ewelina Lata³a, Joanna Walaszek i mechanik - Jan Kochanek - sk³ada Wójt Gminy Lisia Góra - Stanis³aw Wolak, wraz z Zastêpc¹ - S³awomirem Turkiem, Prezesem Zarz¹du Gminnego Józefem Ogorzelcem oraz komendantem gminnym OSP Marianem Janoszem. Tomasz akoma dzieci i m³odzie y praktycznie z ca³ej gminy, choæ nie brakowa³o te mieszkañców z s¹siednich gmin. Wspania³a atmosfera tej dyskoteki oraz DJ, który stan¹³ na wysokoœci zadania sprawi³y, i tê imprezê pod ka dym wzglêdem mo na uznaæ za udan¹. Mimo, e czas wakacji ju dobieg³ koñca, dzieci i m³odzie czekaj¹ na kolejn¹ dyskotekê, która zostanie zorganizowana podczas ferii zimowych, a na któr¹ ju teraz zaprasza GOK wraz z jego dyrektorem Edwardem Kêdzierskim na czele i wspomniani ju w³aœciciele Edenu, zapraszaj¹ dzieci m³odzie nie tylko z Gminy Lisia Góra. Tomasz akoma

G OS Lisiej Góry Str. 2 Pawêzów na do ynkach powiatowych w Wojniczu. Z relacji pawêzowian wynika, i wiêkszoœæ delegacji wieñcowych z terenu powiatu udzia³ w tej imprezie potrak- towa³a jako spe³nienie niezbyt mi³ego obowi¹zku. Aura niew¹tpliwie w zasadniczej mierze ponosi odpowiedzialnoœæ za te nastroje, choæ organizator dorzuci³ do kosza swoje trzy grosze. Organizacja przedsiêwziêcia nie œwieci³a przyk³adem, zaœ pula nagród by³a odwrotnie proporcjonalna do rangi imprezy. Otó powiat na nagrody w Powiatowym Konkursie Wieñca Do ynkowego przeznaczy³ kwotê 5.000 z³, natomiast nasza gmina 4.400 z³. Od strony technicznej wyjazd do Wojnicza zorganizowa³ Gminny Oœrodek Kultury. Edward Kêdzierski Patrz¹c z perspektywy minionego tygodnia, mo na œmia³o zaryzykowaæ pogl¹d, i dopisa³o nam szczêœcie, podczas do ynek gminnych. Wiêkszoœæ prac na stadionie zosta³o wykonanych przy sprzyjaj¹cej aurze. Jedynie w sobotê tu przed do ynkami trochê popada³o. By³ to opad bardzo oczekiwany, szczególnie przez rolników. W niedzielê 2 wrzeœnia od wczesnych godzin rannych do dnia nastêpnego panowa³a piêkna pogoda, jak¹ mo na by³o sobie tylko wymarzyæ. Jak za skinieniem czarodziejskiej ró d ki w poniedzia³ek w godzinach popo³udniowych zacz¹³ padaæ deszcz. W po³owie tygodnia opad by³ tak intensywny, i demonta estrady by³ chwilami niemo liwy. Z nieskrywan¹ radoœci¹, ale i ze wspó³czuciem pod adresem Wojnicza w miarê up³ywu tygodnia spogl¹daliœmy w niebo. Mimo nadziei, obawa jednak potwierdzi³a siê wrzeœnia ju w godzinach rannych. Niestety, ale padaæ nie przesta³o. Z wyjazdem na do ynki powiatowe ka dego roku jest ma³y k³opot. Nie ma potrzeby wy³onienia wieñca do ynkowego w drodze konkursu, który reprezentowa³by gminê na Powiatowym Œwiêcie Plonów. W latach ubieg³ych trzeba by³o szukaæ chêtnych do wziêcia udzia³u w tej imprezie, "Jako, e zwyczaje staj¹ siê prawem", w drodze niepisanego rozporz¹dzenia postanowiliœmy, i gospodarz Do ynek Gminnych reprezentuje równie gminê na zewn¹trz. W zwi¹zku z tym so³ectwo Pawêzów zosta³o poproszone o wziêcie udzia³u w Do ynkach Powiatowych w Wojniczu. Nasza proœba zosta³a przyjêta. Mimo intensywnie padaj¹cego deszczu - delegacja wieñcowa z Pawêzowa uda³a siê do Wojnicza, aby reprezentowaæ gminê i siebie na szczeblu powiatu. Szanowni Pañstwo! dek przy pracy rolniczej oraz przyz- nika z pracy, koszty leczenia, a tak e nanie prawa do jednorazowego ogromne kwoty wyp³aconych odszkoodszkodowania. dowañ. Praca w gospodarstwach rolnych nie nale y do bezpiecznych. Œwiadczy Przypominamy, e wypadek mo e Ka dego roku spotykamy siê z pró- o tym liczba zg³oszonych corocznie zg³osiæ poszkodowany, jego najbli si bami wy³udzenia odszkodowania. wypadków. lub ka da inna osoba. Poszkodowani, rodziny, œwiadkowie Zg³oszenie wypadku w placówce Mo na to uczyniæ osobiœcie, telefo- podaj¹ nieprawdziwe okolicznoœci KRUS to pocz¹tek postêpowania, nicznie lub drog¹ pocztow¹. zdarzenia, takie by spe³nia³y wymogi w którym trzeba ustaliæ przyczyny Wa ne, aby uczyniæ to zaraz po wy- wypadku przy pracy rolniczej. i okolicznoœci zdarzenia, zwi¹zek padku. Inspektorzy prewencji wyjaœniaj¹ z prac¹ rolnicz¹, ustaliæ prawo do Czêsto poszkodowani czekaj¹ ze przyczyny i okolicznoœci wypadków odszkodowania i orzec procentowy zg³oszeniem, a zakoñczy siê leczenie spotykaj¹ siê w wielu przypadkach uszczerbek na zdrowiu. skutków wypadku lub dobiegnie koñ- z odmow¹ sk³adania zeznañ, ukry- Jak d³ugo bêd¹ trwa³y te procedury ca zwolnienie lekarskie. Nie ma takiej waniem prawdy. A przecie w ka dym zale y w du ej mierze od poszkodowanie powypadkowe nie s¹ od siebie trzeba przeznaczyæ na sk³adkê ubez- potrzeby. Leczenie skutków i postêpo- kwartale ciê ko zarobione pieni¹dze wanego lub jego rodziny. Zg³oszenie wypadku bez zbêdnej zale ne i mog¹ byæ prowadzone jed- pieczeniow¹. I w³aœnie z tych sk³adek zw³oki, a wiêc jak najszybciej po zda- noczeœnie. oszuœci otrzymuj¹ kilku tysiêczne rzeniu pozwala inspektorom na szybto szybsze wyjaœnienie zdarzenia Ok ra da m y sami siebie? Bezzw³oczne zg³oszenie wypadku odszkodowania. kie wyjaœnienie przyczyn i okoliczi krótszy czas oczekiwania na odszko- Radoœæ z wy³udzonych odszkodonoœci zdarzenia oraz przyznaniu prawa do odszkodowania. dowanie. wañ te coraz czêœciej bywa krótka. Sporo wypadków zg³oszonych jest Wypadki przy pracy obok cierpie- S¹dy w swych wyrokach nie pob³a aj¹ nadal po up³ywie wielu tygodni lub nia, kalectwa lub œmierci poszkodo- oszustom. miesiêcy. wanych maj¹ swój wymiar ekono- Utrudnia to, a czêsto uniemo liwia miczny. To, bowiem tak e straty Przygotowa³: ustalenie faktów, w konsekwencji w gospodarstwie wynikaj¹ce z cza- Tomasz akoma wp³yw na uznanie zdarzenia za wypa- sowego lub trwa³ego wy³¹czenia rol-

Str. 30 G OS Lisiej Góry Quo vadis oœwiato? uczniów. Poni ej przedstawiam /tabela/ dane o iloœci uczniów w szko³ach podstawo- Zaplanowane wydatki bud etu kwoty tj.,4 mln z³, stanowi¹ wydatki wych i iloœci urodzeñ w poszczególnych Gminy Lisia Góra na 2007 r. wynosz¹ na gminn¹ oœwiatê. Wydatki te co roku latach i so³ectwach. ponad 28 mln z³. Prawie po³owê tej rosn¹, mimo ci¹gle malej¹cej liczbie DEMOGRAFIA 2007/2008 Nazwa Wsi Kl.VI Kl.V KL.IV KL.III KL.II KL.I Uczniów 2001 2002 2003 2004 2005 2006 ucz/od Lisia Góra S. ukowice Zaczarnie N. ukowice N.Jastrz¹bka Brzozówka Breñ ukowa Pawêzów Kobierzyn Œmigno 48 22 25 1 17 17 8 2 33 23 26 1 16 7 6 7 0 53 33 25 17 6 205 37 1 16 22 17 1 1 7 15 37 26 26 15 15 5 7 5 1 41 20 25 1 1 3 1 24 3 5 0 8 8 84 58 45 42 52 42 25 16 15 15 4 3 30 17 2 16 4 165 30 20 20 8 153 37 23 22 6 16 15 3 165 31 20 22 16 16 3 5 162 36 21 7 2 8 5 20,8 20,4 20,7 16,7 16,5 16,3,8,0,7 7,5 7,0, Dane te nie s¹ optymistyczne, gminy, otrzymywanej z bud etu pañstwa chodów w³asnych (podatkowych) œrednia iloœæ uczniów w klasach spada na prowadzenie szkó³ jest za³o enie 26 Gminy. Niestety sytuacja z ka dym roi waha siê od 21 uczniów w du ych szko- uczniów w klasie. Przy tych za³o eniach kiem siê pog³êbia, spada iloœæ urodzeñ, ³ach do 7 uczniów w ma³ych. i takiej sieci szkó³ pieniêdzy z subwencji rosn¹ koszty. Ustawa o systemie oœwiaty dopusz- oœwiatowej musi brakowaæ na prowa- Stan ten obrazuje tabela zamieszcza 36 uczniów w klasie. Podstaw¹ dzenie oœwiaty. czona poni ej. naliczenia subwencji oœwiatowej dla Brakuj¹ce œrodki pokrywamy z do- Lata 2001 do 2007 Zmiany w oœwiacie na przestrzeni 2001-2007 Dane nie obejmuj¹ przedszkoli i klas "0" oraz kosztów dowozu uczniów Rok 2001 2002 Wykonanie 2003 2004 2005 2006 Plan 2007 Liczba uczniów Liczba etatów nauczycielskich Wydatki na oœwiatê /ogó³em/ Koszty zatrudnienia pracowników Œrednia p³aca roczna nauczycieli Œrednia p³aca dyrektora szko³y koszty pracy w bud ecie szko³y Iloœæ ucz. na jednego naucz. Koszty kszta³cenia ucznia 20 154 6031 5286568 22301 35270 86% 3053 173 7364 5888358 22571 3771 82% 350 171 78388 66852 2551 4436 86% 44 86 175 8033723 76154 26207 48437 8% 4260 28 1 844874 7676668 27 52088 1% 4622 1782 4 883423 8022430 2725 5206 1% 457 1748 5 270 847884 2 1% 5320 Jest coraz wiêcej nisko op³a- remonty czy zakup pomocy naukowych. bêdzie nas staæ tylko na prowadzenie canych nauczycieli, którzy ucz¹ po kilka Nastêpuje zubo enie szko³y, Dyrektorzy oœwiaty, a gdzie tak potrzebne inwestydzieci w klasie. Stan ten mo na zmieniæ nie maj¹ œrodków na tak potrzebne cje w gminie? poprzez ³¹czenie klas, lecz przecie do innowacje, nowoczesne pomoce, czy Koszty oœwiaty nie rozk³adaj¹ siê takiej edukacji nie mo emy wracaæ. rozbudowê infrastruktury sportowej równomiernie w ka dym so³ectwie, Po odliczeniu kosztów pracy przy szkole. Oczywiœcie mo na wiêcej ró nice s¹ ponad dwukrotne. pozostaje w bud ecie szko³y oko³o % pieniêdzy do³o yæ z dochodów w³asnych Dokoñczenie na str. 31 œrodków na zap³atê za pr¹d, wodê, gaz, Gminy, ale nie proponuj¹c nic innego

G OS Lisiej Góry Str. 31 Quo vadis oœwiato? Koszty kszta³cenia ucznia - 2007/2008 Nazwa Wsi Kl.VI Kl.V KL.IV KL.III KL.II KL.I Uczniów plan kwota/ucz. Lisia Góra S. ukowice Zaczarnie N. ukowice N.Jastrz¹bka Brzozówka Breñ ukowa Pawêzów Kobierzyn Œmigno Razem SZ.P 48 22 25 1 17 17 8 2 33 23 26 1 16 7 6 7 0 53 33 25 17 6 205 37 1 16 22 17 1 1 7 15 37 26 26 15 15 5 7 5 1 41 20 25 1 1 3 1 24 3 5 0 8 8 84 58 45 42 52 17237 647254 648357 528778 6015 525 53527 52807 470717 3162 43175 6452243 4487 4526 4471 5288 6 535 60 6287 86 8870 457 5601 Koszt kszta³cenia ucznia w Lisiej w Zaczarniu, przeje d aj¹c obok szenia dzia³alnoœci szko³y na parê lat, by Górze wynosi 4,5 tys. z³, w Œmignie,5 Gimnazjum w Starych ukowicach, przeczekaæ ni demograficzny. tys. z³, czy tak musi byæ. Gdyby szko³a marnuj¹c ponad 30 tys. z³ rocznie. So³ectwa, które chc¹ za wszelk¹ cenê w Lisiej Górze otrzyma³a nale n¹ jej W roku szkolnym 2007/8 nie mo emy utrzymaæ istniej¹cy stan, mog¹ do sieci subwencjê /œrednia gminna/ Dyrektor dokonaæ ju adnych zmian w sieci szkó³ dop³acaæ z pieniêdzy przeznaju dawno urz¹dzi³by przyszkolne placówek oœwiatowych, lecz bêdê czonych w bud ecie gminy na dan¹ wieœ. boiska szkolne, byæ mo e w ramach tych proponowa³ Radzie ró ne rozwi¹zania. Wbrew potocznym opiniom, jako pieniêdzy ociepli³by szko³ê i odnowi³ Nale y namawiaæ nauczycieli i lokal- Wójt nie mam mo liwoœci prawnych elewacje. So³ectwo Œmigno musia³oby nych lide rów do twor zeni a Szkó ³ ingerowaæ w sieæ szkó³, obwodów, jest to dop³aciæ do swojej szko³y lub zgodziæ siê Spo³ecznych, nie obowi¹zuje w nich decyzja Rady Gminy. na proponowane zmiany. To tylko jeden "Karta Nauczyciela", s¹ tañsze i bli sze Czy Radnym starczy odwagi do skrajny przyk³ad, a przyk³ady mo na by rodzinie. przeprowadzenia jakichkolwiek zmian, mno yæ. Koszty dowozu uczniów nie s¹ Bêdê te sk³ada³ propozycje ³¹czenia trudno powiedzieæ, jedno jest pewne, za wliczane w subwencje oœwiatow¹, w pe³- ma³ych, s¹siaduj¹cych ze sob¹ szkó³ ich brak p³acimy wszyscy. nej kwocie pokrywa je gmina z pieniêdzy podstawowych, w ten sposób, aby szko³a podatników, uczniów z Nowych uko- funkcjonowa³a w dwóch so³ectwach. Wójt Gminy wic dowozimy 6 km dalej do Gimnazjum Niestety, bêd¹ te propozycje zawie- Stanis³aw Wolak ANNA SZYMAÑCZUK - "SZARO" odbiór. - Piêkny - poprawi³a go - A jaka jego smutna historia... Jak ma pan CHLEB I PIERŒCIONEK chwilê czasu, to opowiem. - Pos³ucham, trochê odpocznê - zgodzi³ siê listonosz. - Usi¹dŸmy - zaproponowa³a. Kotu opowiedzia³a ca³e swoje ycie. Komu mia³a opowiedzieæ? Usiedli, Mruczek poœrodku. M¹ zmar³ prawie pó³ wieku temu. Po raz drugi za m¹ nie wysz³a. Dzieci - Umówi³am siê z W³adkiem. Po raz pierwszy spóÿnia³ siê na spotkaz woli Bo ej nie mia³a. A ludzie jak ludzie. Nie ka dy zrozumie drugiego. nie. A ja cierpliwie czeka³am w umówionym miejscu. Wreszcie zoba- Kot wiedzia³ o niej wszystko. Za wyj¹tkiem historii pierœcionka czy³am, e idzie. Ale do mnie ju nie doszed³. Gestapowcy go z³apali. z brylantem. Ale w³aœnie dziœ postanowi³a j¹ opowiedzieæ. Nie ma co Wepchnêli do samochodu. Wszystko widzia³am. Podbieg³am do samod³u ej zwlekaæ. Niech Mruczek siê dowie. chodu, który gwa³townie ruszy³. W³adek rzuci³ mi bochenek chleba. Na serdeczny palec za³o y³a pierœcionek po raz szeœædziesi¹ty. Krzykn¹³: Zostaniesz moj¹ on¹? Zak³ada³a go raz w roku, tego samego dnia, tak jak dziœ. Transport odjecha³ w kierunku Treblinki. Nie wiem jak i którêdy Usiad³a na progu. Przywo³a³a kota, który przecie by³ przy niej. Za- wróci³am do domu. PóŸniej przekroi³am chleb od W³adka. W chlebie by³ czê³a opowiadaæ. Ale kot jak to kot. Popatrzy³ jej w oczy, miaukn¹³, przy- ten w³aœnie z³oty pierœcionek z brylantem. ³asi³ siê, przytuli³ do niej i zasn¹³. Teraz musi poczekaæ, a siê obudzi. On pewnie ba³ siê, eby mu nikt po drodze nie ukrad³. A mo e chleb Pokrêci³a na palcu pierœcionkiem, uca³owa³ go, ciê ko westchnê³a. zamiast kwiatów? A mo e to mia³a byæ obietnica dostatniego ycia? Wyjê³a z kieszeni ró aniec, zaczê³a siê modliæ. Na modlitwie nie- Zrozumia³am, e W³adek tamtego dnia chcia³ mnie poprosiæ o rêkê. chc¹cy siê zdrzemnê³a. Przyœni³ jej siê ksi¹dz z Panem Bogiem. I poprosi³. Z drzemki wyrwa³ j¹ listonosz. Na chwilê zamilk³a nabieraj¹c oddechu. - Pani Marto, proszê nie spaæ, bo okradn¹ - weso³o zawo³a³. - Nigdy wiêcej go nie zobaczy³am. ycie u³o y³o siê bez niego. - O, pan listonosz. A z czego by mieli okraœæ? Nie ma z czego - - Wzruszaj¹ce. Szuka³a go pani? - spyta³ listonosz. wyzna³a trochê ze smutkiem. - O tak. Po ca³ym œwiecie. Ale chyba nie prze y³. - Z³odziej zawsze coœ znajdzie. Przynios³em pani emeryturkê. - Pani Mario, trzeba wierzyæ do koñca. Chcia³bym przynieœæ dla Maria podnios³a siê i Mruczek te stan¹³ na nogi. pani pocieszaj¹c¹ wiadomoœæ - serdecznie wyzna³ listonosz. - Jaki ³adny pierœcionek - zauwa y³ listonosz, kiedy podpisywa³a - Dobry z pana cz³owiek - uœmiechnê³a siê do niego

Str. 32 Informatyk radzi Kilka trików komputerowych: skróty klawiszowe Windows 1. Skróty klawiszowe systemu Zaznacz poprzedni znak: Windows SHIFT + Lewa strza³ka Poni ej znajduje siê lista skrótów Zaznacz nastêpne s³owo: klawiszowych systemu Windows, które SHIFT + CONTROL + Prawa strza³ka s¹ dostêpne w ka dej aplikacji Windows. Zaznacz poprzednie s³owo: Minimalizuj wszystkie okna: SHIFT + CONTROL + Lewa strza³ka klawisz WINDOWS + M Zaznacz do koñca wiersza: Wyœwietl menu Start: SHIFT + END klawisz WINDOWS lub CONTROL + Zaznacz do pocz¹tku wiersza: ESCAPE SHIFT + HOME Uruchom Eksplorator Windows: Zaznacz do tej samej pozycji pionowej klawisz WINDOWS + E w nastêpnym wierszu: Okno ZnajdŸ: SHIFT + Strza³ka w dó³ Okno Wyniki wyszukiwania: Zaznacz do tej samej pozycji pionowej klawisz WINDOWS + F w poprzednim wierszu: Okno Uruchom: SHIFT + Strza³ka w górê klawisz WINDOWS + R Zaznacz do koñca akapitu: Okno W³aœciwoœci systemu: SHIFT + CONTROL + Strza³ka w dó³ klawisz WINDOWS + BREAK Zaznacz do pocz¹tku akapitu: Okno Wyniki wyszukiwania SHIFT + CONTROL + Strza³ka w Komputery: górê klawisz WINDOWS + CONTROL + F Zaznacz do koñca pliku: Menu kontekstowe: SHIFT + CONTROL + END klawisz Aplikacji lub SHIFT + F Zaznacz do pocz¹tku pliku: Prze³¹cz pomiêdzy aplikacjami: SHIFT + CONTROL + HOME ALT + TAB Zaznacz wszystko: Menu systemowe aplikacji: CONTROL + A ALT + Spacja 2.3 Klawisze usuwania Menu kontrolne dokumentu: Usuñ nastêpny znak: ALT + Minus DELETE Kopiuj do schowka: Usuñ poprzedni znak: CONTROL + C BACKSPACE Wytnij do schowka: Usuñ zaznaczony tekst: CONTROL + X DELETE Wklej ze schowka: Cofnij edycjê: CONTROL + V CONTROL + Z 3. Skróty klawiszowe w menu 2. Skróty klawiszowe edycji i w oknach dialogowych We wszystkich standardowych okien- Aktywuj/dezaktywuj pasek Menu kach Edycji, jak równie w wiêkszoœci g³ówne: edytorów tekstu mo na korzystaæ z nas- ALT têpuj¹cych skrótów klawiszowych Menu jeden poziom wy ej: 2.1 Klawisze ruchu ESCAPE Nastêpny znak: Poruszanie siê pomiêdzy elementami Prawa strza³ka Menu: Poprzedni znak: Lewa i prawa strza³ka Lewa strza³ka Poruszanie siê w Menu podrêcznym: Nastêpne s³owo: Strza³ki w górê i w dó³ CONTROL + Prawa strza³ka Uruchomienie elementu Menu: Poprzednie s³owo: ENTER CONTROL + Lewa strza³ka Nastêpny element w oknie Nastêpny wiersz: dialogowym Strza³ka w dó³ TAB Poprzedni wiersz: Poprzedni element w oknie Strza³ka w górê dialogowym Nastêpna strona na ekranie: SHIFT + TAB PAGE DOWN Nastêpny element na liœcie: Poprzednia strona na ekranie: Strza³ka w dó³ PAGE UP Poprzedni element na liœcie: Pocz¹tek wiersza: Strza³ka w górê HOME W³¹cz/wy³¹cz zaznaczenie w okienku: Koniec wiersza: Spacja END W³¹cz przycisk: Pocz¹tek pliku: Spacja CONTROL + HOME Wybierz przycisk radio: Koniec pliku: klawisze ze strza³kami CONTROL + END Poruszanie siê pomiêdzy arkuszami 2.2 Klawisze zaznaczania z ró nymi w³aœciwoœciami: Zaznacz nastêpny znak: CONTROL + TAB SHIFT + Prawa strza³ka G OS Lisiej Góry Tradycyjnie w ferie w Szkole Podstawowej w Nowych ukowicach odby³ siê VI ju Halowy Turniej Pi³ki No nej o Puchar Prezesa UKS uki dla uczniów klas czwartych. Jak zwykle wziê³y w nim udzia³ dru yny z³o one z uczniów szkól z gminy Lisia Góra. Tym razem do udzia³u w turnieju zg³osi³o siê 8 dru yn. W tym roku absolutnym zaskoczeniem by³o pojawienie siê w sk³adzie dru yn dziewcz¹t. Nale y zauwa yæ, i dziewczêta dawa³y sobie radê na równi z ch³opcami, wcale nie odbiegaj¹c od nich umiejêtnoœciami oraz zaanga owaniem w grê. Sam turniej dostarczy³ uczestnikom wielu emocji i wra eñ. Oczywiœcie dla m³odych sportowców najwa niejsz¹ spraw¹ by³a zabawa, ale wa ny by³ tak e wynik osi¹gniêty na boisku. Bardzo dobra atmosfera w czasie turnieju by³a zapewniona dziêki drobnemu poczêstunkowi, przygotowanemu przez organizatorów. Na boisku najlepsze wra enie sprawia³a dru yny z Lisiej Góry i Starych ukowic, które zreszt¹ spotka³y siê ze sob¹ dwukrotnie, w grupie eliminacyjnej i w finale. Dwukrotnie po zaciêtej walce gór¹ by³a dru yna z Lisiej Góry. Wyró niono tak e zawodników indywidualnie. Najlepszym bramkarzem zosta³ uznany zgodnie, bramkarz ze Starych ukowic, natomiast tytu³ najlepszego strzelca zapewni³ sobie zawodnik z Brzozówki. Realizacja tego turnieju nie by³aby mo liwa bez wsparcia sponsorów, Pani Czes³awy Miot³y, pani Haliny Wiatr oraz Firmy SOLO i jej w³aœciciela Janusza Nowaka.

G OS Lisiej Góry Str. 33 Sukces Kingi Ko³odziej w strzelectwie Niebywa³ym osi¹gniêciem mo e pneumatycznego to kwota oko³o 8.000 pochwaliæ siê mieszkanka naszej gminy z³otych, jeden wyjazd zawodnika na z Zaczarnia Kinga Ko³odziej, która na zawody ogólnopolskie to kwota 450 z³o- I Podziemnych Ogólnopolskich Zawo- tych. dach Strzeleckich z Broni Pneuma- Ale Gmina Lisia Góra mo e siê tycznej Bochnia 2007, zajê³a I miejsce pochwaliæ nie tylko sukcesami Kingi, ale w finale konkurencji Kpn 40, poko- i innych zawodników, bo przecie ukasz nuj¹c Sylwiê Bogack¹ z Gwardii Zielo- Partyka od roku jest cz³onkiem Kadry na Góra ubieg³oroczn¹ Wicemistrzyniê Narodowej Juniorów w Strzelectwie Wszystkie te sukcesy s¹ mo liwie Œwiata z Zagrzebia w konkurencji Ksp Sportowym, a zawdziêcza to osi¹ganym dziêki zaanga owaniu trenera Jerzego 3x 20, która posiada równie kwali- Madeja równie z Lisiej Góry, jak rówfikacjê na Olimpiadê Pekin 2008. nie pomocy Gminy Lisia Góra, która od Wynik fina³u Kingi to 2,6 a Sylwii wielu lat dofinansowuje dzia³alnoœæ UKS 1,4 punktów, fina³y liczone s¹ w dzie- Lisek Lisia Góra. To dziêki tym œrodkom siêtnych, a idealny strza³ to, to cen- mo na by³o zakupiæ niezbêdny sprzêt tralna, któr¹ jest w tej konkurencji strzelecki oraz wyposa enie. Nie mo na punkt 0,5 mm na m, strzelanie oczy- te zapomnieæ o tym, i w ka dym miewiœcie z wolnej rêki. si¹cu Firma Aramis Pana Dariusza Ar- Kinga trenuje dopiero od dwóch lat, matysa funduje dla zawodników bezale ten wynik nie jest przypadkiem, w tym p³atne karnety przejazdowe na strzelnicê roku odnios³a ona ju wiele znacz¹cych LOK do Tarnowa, poniewa tam odbysukcesów, w maju zajê³a I miejsce na waj¹ siê treningi. To tylko kilka sukcesów Miêdzynarodowych Mistrzostwach Wy- klubu z ostatniego roku, ale na przestrzeni brze a w Ustce w konkurencji Ksp 60 wynikom. Do najwa niejszych nale ¹ lat dzia³alnoœci Klubu by³o ich znaczw kategorii juniorek m³odszych, w czerw- dwa br¹zowe medale na cu dwa srebrne i br¹zowy medal na Ogól- Ogólnopolskiej Olimpiadzie nopolskich Mistrzostwach LOK w Kra- M³odzie y we Wroc³awiu, kowie ustanawiaj¹c dwa nowe rekordy a ostatnio w Bochni I miejsce Ma³opolski w konkurencji Ksp 3 x 270 w konkurencji podstawowej Ppn 60 oraz III w finale to te spory sukces. Kolejnym uzdolnionym zawodnikiem jest Aleksander Madej, który w tym roku te odnotowa³ sporo sukcesów i tak II miejsce na nie wiêcej, miejmy nadziejê i docze- Ogólnopolskich Zawodach kamy siê w przysz³oœci olimpijczyka z nao Puchar Prezesa Polskiego szej gminy by³by to wielki sukces, ale Zwi¹zku Strzelectwa Spor- i promocja naszej gminy. towego w Zielonej Górze, pkt i ksp 40 384 punkty, oraz na Grand II miejsce na Ogólnopolskich Zawodach Prix Polski w Zielonej Górze 5 miejsce o Z³oty Muszkiet w Konkurencji Ksp 3 w Kpn 40 juniorek m³odszych z bardzo x20 w Starachowicach oraz wysokim wynikiem 385 punktów. To tyldwa srebrne medale na Miêko najwa niejsze sukcesy Kingi na zawodzynarodowych Mistrzosdach Ogólnopolskich, a na wojewódzkich twach Wybrze a w Ustce, to by³o ich znacznie wiêcej, podkreœliæ natylko sukcesy tegoroczne, le y, i te sukcesy Kinga odnosi³a w wy - oczywiœcie najwa niejsze. szych kategoriach wiekowych, bo ona jest O naszych sukcesach mojeszcze m³odziczk¹. Sukcesy Kinga zaw- e œwiadczyæ iloœæ zawoddziêcza swojej pracowitoœci, ale i swoników, jaka zasta³a powo³ana jemu ojcu Janowi, który sfinansowa³ zado ró nych kadr, w Kadrze kup sprzêtu strzeleckiego oraz dofinan- Narodowej 1 zawodnik, w sowuje wyjazdy na zawody ogólnopol- Kadrach Wojewódzkich Juskie, a uprawianie strzelectwa sportoniorów 2 zawodników, w wego sporo kosztuje, dlatego klub nie jest M³odzików 6, wszyscy z tew stanie sfinansowaæ wszystkich wydatrenu naszej gminy. ków, a choæby koszt nowego karabinu

G OS Str. 34 Lisiej Góry Lisia Góra na podium w Zakliczynie Gmina Lisia Góra, jak to ju siê sta³o tradycj¹, zaznaczy³a swoj¹ obecnoœæ na kolejnej ju Spartakiadzie Powiatowej, która w tym roku zosta³a zorganizowana w Zakliczynie. Ka dy z klubów sportowych z terenu, jak i gimnazjów, wydelegowa³y na t¹ imprezê swoich zawodników, czego efektem by³ naprawdê udany wystêp i zajêcie przez nasz¹ ekipê drugiego miejsca w klasyfikacji generalnej na 16 gmin z ca³ego powiatu tarnowskiego. Pozosta³ pewien niedosyt, zwa ywszy na to, e pierwsz¹ lokatê nasi zawodnicy utracili podczas meczu pi³karskiego, a sta³o siê to przez bramkê daj¹ca remis dru ynie z Ciê kowic i utratê zwyciêstwa w tej spartakiadzie - a pad³a ona w mo- mencie, kiedy ju brzmia³ dÿwiêk gwizdka sêdziowskiego na zakoñczenie tego meczu! Notabene, gdyby zawodnicy z lisem na koszulkach wygrali ten mecz, zdobyliby awans do Spartakiady Wojewódzkiej, która w tym roku odby³a siê w Wojniczu. Lisia Góra, jak ju siê sta³o niemal e tradycj¹ ma szczêœcie do drugich miejsc - bo na piêæ ostatnich spartakiad drugie lokaty w klasyfikacji generalnej nasi zawodnicy zajmowali trzykr otnie. Pozost aje wierzy æ, i kolejn a sparta kiada p rzyniesie zawodnikom z lisiogórskiej ziemi zwyciêstwo, na które ju dawno zas³u yli. Tomasz akoma

Ju po raz kolejny wieœ Brzozówka prze ywa³a swoje œwiêto plonów, które w tym roku by³o o tyle wiêksze, e zosta³o po³¹czone z uroczystoœci¹ nadania nazw ulicom, które znajduj¹ siê w so³ectwie oraz z uroczystoœci¹ przekazania jednostce OSP Brzozówka samochodu po arniczego STAR - typu zwy ka. Samochód ten wype³ni lukê, jaka istnia³a w wyposa eniu ochotników z gminy Lisia Góra. Uroczystoœci tradycyjnie jak to ma miejsce w Brzozówce, zosta³y poprzedzone uroczyst¹ msz¹ œwiêt¹ koncelebrowan¹ taci ubrañ bojowych druhom z Brzozówki, goœcie posilili siê wspania³ym bigosem, Potem rozpoczê³a siê potañcówka, która trwa³a do póÿnych godzin wieczornych. Na koniec nale y wymieniæ sponsorów, dziêki którym ta uroczystoœæ mog³a siê odbyæ: Józef Lulek - skup i sprzeda ywca, Czes³aw Pabian - sklep spo ywczo przemys³owy, Krzysztof Prich - Firma Handlowo - Us³ugowa, przez proboszcza parafii Brzozówka Ojca Puddu, w asyœcie ksiêdza kapelana stra ackiej braci kanonika Henryka Bielaka. Po uroczystej koncelebrze zosta³ na placu koœcielnym Iwona i Krzysztof Ko³odziej - Firma Miœ, Krzysztof Madej - Us³ugi Transportowe, Oœrodek Szkolenia Kierowców Ania, Wojciech Po da³ - Firma Flok, Micha³ Kowal - Firma Brzoz - car, Piotr i Rafa³ Szczepanik - Firma Profis, Emilia i Ryszard Jêdraszak, Mieczys³aw Po da³, Janina Liwowska - Firma 'Nina, poœwiêcony ju wspomniany samochód Dariusz Kalina - DELPOL po arniczy przez ksiêdza kanonika - Firma Handlowo-Us³ugowa, Henryka Bielaka. Nastêpnie orszak Stefan i Tadeusz Nowak - do ynkowy przeszed³ na plac, gdzie odby³a Firma "UNOPOL", siê czêœæ oficjalna do ynek, po³¹czona Józef Cecot, z przemówieniami oraz wrêczeniem przez Józef M³yñski, wójta gminy pana Stanis³awa Wolaka aktu Antoni Witek nadania nazw ulic, zgodnie z uchwa³¹ Rady - Firma Transportowa. Gminy Lisia Góra. Uroczystoœæ nadania nazw ulic, jak i sa- Przyk³ad Brzozówki pokazuje, e przy me do ynki swoj¹ obecnoœci¹ zaszczyci³ odrobinie chêci ze strony mieszkañców pose³ na Sejm RP Wies³aw Woda, wraz jak i w³adz wiejskich, mo na wiele doz siostrzenic¹ ksiêdza Wody wieloletniego konaæ dla wspólnego dobra spo³ecznoœci proboszcza parafii Lisia Góra, wychowaw- wiejskiej. cy wielu pokoleñ, cz³owieka o wspania³ym sercu, któremu parafianie, nie tylko miesz- Tomasz akoma kañcy Brzozówki, wiele zawdziêczaj¹. Po przemówieniach oraz przekazaniu przez OSP Stare ukowice prezentu w pos-

Roztañczone dzieci z Brnia Taniec to dla nich nie tylko pasja, mo liwoœæ rozwoju swoich talentów artystycznych, ale nade wszystko ucieczka od nudy, szarej codziennoœci oraz zaistnienie w œrodowisku szkolnym i lokalnym. Tañcz¹, æwicz¹ z uporem, rozwijaj¹ siê muzycznie, ruchowo, ucz¹ cierpliwoœci, odpowiedzialnoœci i pracy zespo³owej, dobrze siê przy tym bawi¹c i wypoczywaj¹c. Ich dzieciêce czasami skrywane marzenia przybieraj¹ rzeczywisty, realny kszta³t piêknego ruchu i sylwetki odzianej w kolorowy i niecodzienny strój ma³ych artystów. Estrada ma³a czy wiêksza, ta profesjonalna, czy te stworzona sztucznie na szkolnym boisku, daje im poczucie spe³nienia i wiary we w³asne si³y i mo liwoœci. Edukuje i przygotowuje w naturalny sposób do ycia, do aktywnego udzia³u w kulturze szkolnej i lokalnej. I oto przecie chodzi. Bo edukacja i wychowanie nie mo e byæ zamkniête li tylko w szkolnej ³awce, w 45 minutowej lekcji, w œciœle okreœlonych ramach programowych i wychowawczych. To musi byæ coœ wiêcej, bo taki jest wymóg czasu i potrzeby naszych wychowanków. Patrz¹c z tego punktu widzenia w Szkole Podstawowej w Brniu,w sposób naturalny wykorzystano zarówno zaanga owanie dzieci jak i œrodki z EFS na organizacjê warsztatów tanecznych (forma kontynuowana). W krótkim czasie okaza³o siê, i w dzieciach drzemi¹ du e talenty, co potwierdzi³y ich liczne wystêpy w szkole i œrodowisku. Warsztaty prowadzi instruktor tañca p.adam Kula, wspierany przez p. A.Nytko, nauczycielkê szko³y w zakresie dzia³añ opiekuñczych i organizacyjnych. Postscriptum : Wkrótce zamierzamy zakupiæ materia³ na w³asne stroje dla dzieci (EFS), gdy te w których siê prezentuj¹ s¹ ka dorazowo wypo yczane. Mamy nadziejê, e przy wsparciu rodziców (szycie) mali breñscy artyœci bêd¹ wygl¹daæ równie piêknie i kolorowo promuj¹c szko³ê, Breñ oraz gminê, czego im serdecznie yczymy! Lidia JadŸwiñska ( tekst), Wioletta Kêdzior ( zdjêcia)