Raport roczny z wykonania zadania: Narodowy Uniwersalny Katalog Centralny NUKAT (www.nukat.edu.pl). Prowadzenie katalogu oraz koordynacja współpracy naukowych bibliotek polskich w zakresie jego budowania w 2009 r. Jednostka prowadząca zadanie: Centrum NUKAT Biblioteki Uniwersyteckiej w Warszawie Odpowiedzialna za wykonanie: mgr Maria Burchard, st. kustosz dyplomowany 00 312 Warszawa, ul. Dobra 56/66, fax: 552 56 59; e-mail: m.burchard@uw.edu.pl
SPIS TREŚCI Wprowadzenie... 3 1. Najważniejsze prace rozwojowe wykonane z wykorzystaniem katalogu centralnego NUKAT... 4 1) Wykaz wykonanych zadań... 4 Prowadzenie bazy NUKAT... 4 Rozwój katalogów lokalnych bibliotek i budowanie centralnej informacji... 4 Obsługa współkatalogowania... 5 Racjonalizacji pracy administratorów bazy NUKAT... 6 Działania na rzecz spójności danych w NUKAT i bibliotekach współpracujących... 6 Współpraca z zagranicą... 7 Działalność edukacyjna i naukowa Centrum NUKAT... 8 Doskonalenie zawodowe pracowników Centrum NUKAT... 8 Przygotowywanie materiałów metodycznych... 8 2) Opis najważniejszych prac związanych z prowadzeniem wspólkatalogowania wykonanych w Centrum NUKAT.... 9 2. Wykorzystanie katalogu NUKAT do wykonywania innych zadań... 10 Załącznik 1. Wyniki pracy - dane liczbowe... 14 Załącznik 2. Infrastruktura informatyczna i oprogramowanie katalogu centralnego NUKAT... 18 Załącznik 3. Referaty i prezentacje wygłoszone przez pracowników Centrum NUKAT na konferencjach i warsztatach. Warsztaty Zorganizowane przez Centrum NUKAT... 20 Załącznik 4. Publikacje pracowników Centrum NUKAT... 26 Załącznik 5. Tabela aktywności bibliotek katalogujących w NUKAT w 2009 r... 27 2
WPROWADZENIE Narodowy Uniwersalny Katalog Centralny NUKAT powstał z inicjatywy bibliotek naukowych, w szczególności akademickich i one tworzą główny, najbardziej aktywny trzon bibliotek uczestniczących w budowaniu źródła gotowych opisów. Dotyczy współkatalogowania zasobów polskich bibliotek, opartego na powszechnie uznanych i stosowanych na świecie merytorycznych standardach bibliotecznych oraz standardach wymiany danych (grupa formatów MARC 21, Library of Congress Subject Headings, format wymienny ISO 2709 oraz system kodowania znaków Unicode ISO/IEC 10646). Jest narzędziem umożliwiającym oszczędne i racjonalne budowanie centralnej informacji o zbiorach polskich bibliotek dostępnej w kraju oraz za granicą poprzez współpracę z największym katalogiem centralnym świata OCLC (Online Center Library Catalog) oraz uczestniczenie w ogólnoświatowym projekcie Google Scholar. Zbiorowe budowanie NUKAT-u - źródła gotowych opisów, a następnie możliwość ich wielokrotnego kopiowania do katalogów lokalnych to dobra podstawa do oszczędnego i racjonalnego gospodarowania środkami przeznaczonymi na budowanie katalogów komputerowych zarówno lokalnie na poziomie bibliotek jak i centralnie, na poziomie instytucji przydzielających środki na katalogowanie zbiorów. Katalog centralny NUKAT jest prowadzony przez Centrum NUKAT oddział w Bibliotece Uniwersyteckiej w Warszawie. Centrum prowadzi kontrolę współkatalogowania, ustala procedury oraz przygotowuje i obsługuje narzędzia wprowadzania, dystrybucji i kontroli poprawności danych. Ponadto prowadzi szkolenia z zakresu współkatalogowania, tworzenia rekordów kartoteki haseł wzorcowych oraz tworzenia i stosowania słownictwa języka KABA. Przygotowuje materiały metodyczne na ten temat publikowane w serii Formaty. Kartoteki oraz w czasopismach fachowych. W bazie katalogu centralnego NUKAT znajdują się dwa zasadnicze podzbiory rekordów: rekordy bibliograficzne i rekordy Centralnej Kartoteki Haseł Wzorcowych. Stan zatrudnienia na koniec 2009 r. wynosił łącznie 41 osób, w tym 35 zatrudnionych w pełnym wymiarze, 3 na 3/4 etatu, 1 na 1/2 etatu, 2 osoby na urlopie wychowawczym. 3
1. NAJWAŻNIEJSZE PRACE ROZWOJOWE WYKONANE Z WYKORZYSTANIEM KATALOGU CENTRALNEGO NUKAT 1) Wykaz wykonanych zadań Prowadzenie bazy NUKAT Administratorzy Ośrodka Kontroli Rekordów Bibliograficznych Centrum NUKAT rozpatrzyli 325 704 rekordy bibliograficzne, w tym 72 186 rekordów zgłoszonych modyfikacji, zatwierdzając do bazy 228 053 nowe. Administratorzy Ośrodka Formatów i Kartoteki Haseł Formalnych oraz Ośrodka Języka i Kartoteki Wzorcowej KABA rozpatrzyli łącznie 307 213 rekordów haseł wzorcowych, w tym 75 790 rekordów zgłoszonych modyfikacji, zatwierdzając do bazy 213 574 nowe. Udostępniono w katalogu NUKAT do wykorzystania przez biblioteki współkatalogujące oraz jako narzędzia wyszukiwawcze 58 943 kopii nowych rekordów słownictwa oraz tematów Języka Haseł Przedmiotowych Biblioteki Narodowej (JHP BN). Budowanie i kontrola rekordów JHP BN realizowana jest przez Bibliotekę Narodową. Centrum NUKAT raz w tygodniu aktualizuje zawartość kopii JHP BN na podstawie plików przygotowywanych przez BN. Procedury i harmonogram prac służących osiągnięciu zgodności zbioru macierzystego i kopii JHP BN, a następnie jej utrzymaniu w obu bazach są realizowane na podstawie odrębnego porozumienia z BN. Udostępniono ponadto w katalogu NUKAT 4 150 kopii nowych rekordów polskiej wersji słownictwa Medical Subject Headings (MeSH) polonizacja słownictwa MeSH i prowadzenie bazy macierzystej tego słownictwa koordynowane jest przez Bibliotekę Akademii Medycznej w Poznaniu. Do katalogu NUKAT przekazywane są automatycznie rekordy wskazane przez bibliotekarzy, potrzebne im do sporządzenia charakterystyki przedmiotowej katalogowanych w NUKAT dokumentów z zakresu medycyny. W celu eliminacji rekordów zdublowanych, które pojawiały się w nadsyłanych plikach, stosowano systematycznie w Centrum NUKAT oprogramowanie do automatycznej kontroli danych zawartych w plikach w porównaniu ze stanem bazy NUKAT. W budowaniu bazy katalogu centralnego uczestniczyło 1 316 bibliotekarzy z 77 polskich bibliotek akademickich i naukowych, 21 bibliotek wyłącznie pobierało gotowe dane 1. Rozwój katalogów lokalnych bibliotek i budowanie centralnej informacji Zawartość katalogów lokalnych 98 bibliotek współpracujących z NUKAT-em wzrosła łącznie w b.r. o 805 351 opisów bibliograficznych, dało to w efekcie dopisanie takiej samej liczby symboli lokalizacji w rekordach bibliograficznych katalogu NUKAT, powiększając oferowaną przez NUKAT ogólną pulę informacji o miejscu przechowywania dokumentów do 4 347 941 zapisów. W roku sprawozdawczym użytkownicy NUKAT-u przeprowadzili w nim 25 999 104 wyszukiwań średnio 2 166 592 miesięcznie. 1 Aktywność bibliotek w zakresie katalogowania w NUKAT oraz kopiowania gotowych rekordów obrazuje tabela w Załączniku 5. 4
Po raz czwarty uruchomiono doroczne badanie poprawnego działania centralnej informacji - polegające na sprawdzaniu poprawności dostępu do informacji o zasobach polskich bibliotek. Służy temu akcja porównania numerów kontrolnych rozpoczynających się prefiksem zz rekordów bibliograficznych w bazach lokalnych i rekordów bibliograficznych katalogu centralnego zawierających symbole bibliotek. Uzyskane dane prezentuje poniższa tabela. Rok kontroli Liczba bibliotek: do których które skierowano odpowiedziały zapytanie Łączna liczba symboli dopisanych w NUKAT Łączna liczba rekordów skopiowanych z NUKAT Łączna liczba brakujących zapisów Łączna liczba niepoprawnych zapisów 2006 63 60 1 868 286 1 888 367 2007 63 61 2 505 592 2 494 101 45 268 (2,4%) 7 294 (0,29%) 25 059 1,34% 19 245 (0,77%) 2008 70 68 3 231 743 2 3 260 113 17 023 0,52% 8 987 0,28% 2009 82 80 4 137 702 4 139 476 12 649 0,31% 9 406 0,23% Systematycznie poprawiają się wyniki corocznego porównania numerów kontrolnych rekordów bibliograficznych pochodzących z NUKAT, przekazanych przez biblioteki współpracujące, z numerami kontrolnymi rekordów bibliograficznych katalogu centralnego, zawierających symbole tych bibliotek. Uwzględniając znaczący wzrost liczby rekordów będących podstawą porównania, poziom zapisów błędnych jest minimalny. Wydłużyła się lista bibliotek, które stosują prawidłowe procedury kopiowania rekordów, a wiele podjęło wysiłek uzupełnienia znaczących nieraz braków. Centrum NUKAT każdego miesiąca generuje dla każdej biblioteki pliki danych pozwalające na samodzielne kontrole spójności baz lokalnych z zapisami w bazie NUKAT. Obsługa współkatalogowania Przygotowano oprogramowanie do automatycznego wybierania rekordów khw (z podziałem na biblioteki) związanych z rekordami kopiowanymi do katalogów lokalnych. Zwalnia ono biblioteki z konieczności ręcznego wybierania i kopiowania do katalogu lokalnego rekordów khw związanych z pobieranymi z NUKAT-u rekordami bibliograficznymi. Oprogramowanie wybiera automatycznie do właściwego pliku rekordy z serwera NUKAT i udostępnia do ręcznego lub automatycznego pobrania przez zainteresowana bibliotekę. Zastosowanie oprogramowania istotnie oszczędza czas 2 Dane z października 2008 r. termin przeprowadzania porównania. 5
bibliotekarzy i jest ważnym, kolejnym krokiem w kierunku automatyzowania obsługi współkatalogowania. Kontynuowano opracowanie polskiej wersji językowej oprogramowania klienta Virtui. Pliki dotyczące modułu wypożyczeń zaczerpnięto z opracowania Biblioteki Uniwersytetu Przyrodniczego w Lublinie i BJ. Polska wersja językowa zostanie zaprezentowana użytkownikom do weryfikacji, a następnie po ewentualnej korekcie przekazana do firmy VTLS Inc. w celu włączenia jej na stałe do rozpowszechnianego na całym świecie oprogramowania Virtua. Zaawansowano prace nad narzędziem obsługującym automatyczne wybieranie i przekazywanie do właściwych katalogów lokalnych rekordów khw koniecznych do pobrania w wyniku uzupełniania w NUKAT - w formie modyfikacji - charakterystyki przedmiotowej lub haseł w starych rekordach bibliograficznych. Jest to zadanie dość mocno obciążające biblioteki współpracujące z NUKAT-em. Racjonalizacja pracy administratorów bazy NUKAT Od września 2009 r. wprowadzono telepracę. Dotyczy ona administratorów bazy khw i bazy rekordów bibliograficznych. Przygotowano regulamin telepracy oraz narzędzia umożliwiające administratorom telepracę, takie jak: - przystosowanie do obsługi telepracy wydruków roboczych, - umożliwienie rozsyłania wyników przetwarzania bufora pocztą elektroniczną, - przygotowanie odpowiedniej strony www z materiałami zastępującymi dotychczasowe wydruki pomocnicze, opisem procedur postępowania z komunikatami bieżącymi, - utworzenie katalogu z oprogramowaniem niezbędnym do pracy w bazie NUKAT do zainstalowania na domowym komputerze. Opracowano narzędzie do automatycznego poprawiania rekordów khw typu: Autor.Tytuł, po ręcznym poprawieniu rekordu autora - odciąża to administratorów NUKAT Zmodyfikowano automat nakładki na klienta Virtui, upraszczający i przyspieszający pracę administratorów NUKAT - przystosowano do pracy na nowych komputerach i dostosowano ją do telepracy. Działania na rzecz spójności danych w NUKAT i bibliotekach współpracujących Opracowano nowy program testujący poprawność znaków UNICODE we wprowadzanych do bazy rekordach. Rozszerzono zakres dopuszczonych do stosowania znaków. Przygotowano zestaw skryptów sprawdzających automatycznie poprawność ISBN, roku wydania, określonych pół stałej długości, występowanie zdublowanych opisów, porządkujących rekordy khw dla tytułów serii i tytułów ujednoliconych. Narzędzia te ograniczają ręczną prace administratorów bazy NUKAT do niezbędnego minimum. Utworzono (od 1.04.2009 r.) stanowisko melioranta bazy NUKAT do prowadzenia systematycznej zbiorczej melioracji i kontroli bazy NUKAT. Na podstawie codziennych oraz cyklicznych raportów, powstających w efekcie działania skryptów sprawdzających, raportu sporządzanego przez Bibliotekę UMK oraz analiz bazy NUKAT poprawiono 8340 rekordów khw opisu bibliograficznego, w tym ponad 6
1200 haseł typu Autor. Tytuł oraz tytuł ujednolicony dla dzieł muzycznych, usunięto 150 rekordów zdublowanych. Poprawiono ponadto 7580 opisów bibliograficznych, a ponad 800 zwrócono do wyjaśnienia bibliotekom współkatalogującym. Ok. 3500 rekordów bibliograficznych przekazano do modyfikacji w bibliotekach. Współpraca z zagranicą Z OCLC W ramach umowy z OCLC przekazano do bazy WorldCat, w trzech porcjach, 76 300 rekordów bibliograficznych dotyczących polskiej produkcji wydawniczej. Przeprowadzono z przedstawicielami OCLC rozmowy nt. zmiany trybu prezentacji danych w katalogu WorldCat pochodzących z NUKAT-u. Obecnie są one prezentowane z symbolem lokalizacji NUKAT, będą prezentowane z dodanymi, rzeczywistymi symbolami lokalizacji zarejestrowanymi w katalogu NUKAT. Zmiana sposobu prezentacji polskich danych w WorldCat ułatwi bezpośredni kontakt z rekordu w katalogu WorldCat z biblioteką w Polsce przechowującą poszukiwany dokument. Ułatwi też realizowanie ogólnoświatowych wypożyczeń międzybibliotecznych realizowanych na podstawie informacji z katalogu WorldCat. Wiąże się to z koniecznością ponownego wygenerowania i przekazania do WorldCat a przesłanych dotychczas danych oraz opracowaniem nowych narzędzi do cyklicznego aktualizowania informacji o dodanych w NUKAT do rekordów bibliograficznych symbolach lokalizacji. Przedstawiciele OCLC wyrazili ponadto zainteresowanie przejęciem pełnych danych z katalogu NUKAT, także dotyczących zagranicznej produkcji wydawniczej. Prośba o opinię w tej sprawie zostanie skierowana do Zespołu Koordynacyjnego NUKAT. Akces do VIAF Podjęto wstępne działania związane z przystąpieniem NUKAT-u do realizowanego przez OCLC, Library of Congress, Deutsche Nationalbibliothek i Bibliothèque Nationale de France, projektu VIAF (Wirtualna Międzynarodowa Kartoteka Haseł Wzorcowych). Przekazano do testowania 100 000 rekordów bibliograficznych i 204 000 użytych w nich rekordów khw. Dane te są prezentowane na stronie projektu http://viaf.org. Z Google Od 2006 r. pełne dane z katalogu NUKAT, zapisane w formacie XML są dostępne dla wyszukiwarki Google Scholar Beta. Przy pozytywnym wyniku wyszukiwania użytkownik kierowany jest bezpośrednio do danego opisu w bazie NUKAT, skąd już łatwo dostaje się do katalogu biblioteki przechowującej poszukiwany dokument. W miarę pojawiania się w katalogu nowych opisów, Centrum NUKAT systematycznie uzupełnia dane w tej bazie. Rekordy bibliograficzne są każdego miesiąca wyprowadzane z bazy NUKAT w formacie XML i umieszczane na serwerze ftp, dostępnym dla przeglądarki Google Scholar, (http://scholar.google.pl). 7
Z VTLS Inc. Centrum NUKAT przeprowadziło migrację bazy NUKAT do wersji 48. wersji oprogramowania Virtua. Migrację poprzedziło aktywne uczestniczenie w testowaniu oferowanej do migracji wersji 48 systemu Virtua. Znalezione błędy w oprogramowaniu Virtua były na bieżąco zgłaszane firmie VTLS Inc. Staże zagraniczne W stażach zagranicznych w ramach programu Uczenie się przez całe życie (LLP) - ERASMUS 2007/2008 uczestniczyło 4 pracowników Centrum NUKAT odbywając tygodniowe lub dwutygodniowe praktyki w bibliotekach Pragi, Augsburga, Mediolanu oraz w Danish Bibliographic Center, w Bellerup k. Kopenhagi. Działalność edukacyjna i naukowa Centrum NUKAT 3 Łącznie 11 pracowników Centrum NUKAT uczestniczyło 6 konferencjach, wygłoszono 3 referaty. Centrum NUKAT zorganizowało i poprowadziło ponadto 7 warsztatów i 2 narady merytoryczne, w których łącznie uczestniczyło 319 bibliotekarzy oraz przeprowadziło łącznie 177 godzin szkoleń dla 56 osób z 39 bibliotek i120 godz. konsultacji. w maju i listopadzie przeprowadzono dwukrotne szkolenia dla bibliotek przygotowujących się do współkatalogowania w NUKAT (2 x 35 godzin). Uczestniczyło 21 bibliotekarzy z 12 bibliotek, wykłady wygłosili: B. Rogoźnicka, M. Rowińska, K. Rodakowska, L. Śnieżko, H. Pacocha, M. Książczak. w dniach 16-20.11 przeprowadzono 25-godzinne szkolenie z zakresu tworzenia słownictwa jhp KABA. Liczba uczestników 9 bibliotekarzy z 5 bibliotek. zorganizowano i przeprowadzono w wymiarze 82 godzin szkolenia indywidualne dla 26 stażystów (w tym 6 informatyków) z 21 bibliotek. Staże prowadzili A. Hallay, M. Nasiłowska, K. Rodakowska, M. Rowińska, L. Śnieżko. Doskonalenie zawodowe pracowników Centrum NUKAT 11 pracowników Centrum NUKAT uczestniczyło w 12 stażach i szkoleniach zewnętrznych (łącznie 596 godz.). Przygotowywanie materiałów metodycznych W ramach prac metodycznych prowadzonych w Centrum NUKAT: kontynuowano pracę nad zasadami i procedurami tworzenia oraz stosowania haseł wzorcowych dla tematów formalnych, wykorzystywanych do opracowania tekstów literackich, utworów muzycznych zapisanych i nagranych, dokumentów kartograficznych i dokumentów życia społecznego; 3 Wykaz konferencji, w których uczestniczyli i występowali pracownicy Centrum NUKAT oraz zorganizowanych przez Centrum NUKAT warsztatów w Załączniku 3. 8
prowadzono prace nad modyfikacją zasad tworzenia rekordów haseł wzorcowych dla nazw osób, ciał zbiorowych i tytułów ujednoliconych i tytułów serii. opracowano poddano weryfikacji w dyskusji merytorycznej zmiany w zasadach katalogowania czasopism i dokumentów życia społecznego. W ramach serii Formaty.Kartoteki opublikowano 3 pozycje 4 2) Opis najważniejszych prac związanych z prowadzeniem współkatalogowania wykonanych w Centrum NUKAT. W 2009 r. obserwowano dalszy dynamiczny rozwój katalogu centralnego NUKAT i prezentowanej w nim centralnej informacji. Współczynnik wykorzystania danych z katalogu centralnego w danym roku osiągnął 3,66, wskazując na stały wzrost kopiowania gotowych opisów z NUKAT-u do katalogów lokalnych bibliotek współpracujących. Ogólna liczba opisów bibliograficznych skopiowanych z NUKATu od 2002 r. po raz pierwszy przekroczyła, ponad trzykrotnie (3,03), liczbę opisów wprowadzonych do NUKAT-u. Zapewne na wynik ten miało wpływ wdrożenie kolejnych ułatwień w zakresie pobierania danych - praktycznie wyeliminowano konieczność ręcznego kopiowania rekordów khw. Są one generowane i pobierane automatycznie do odpowiednich bibliotek, jako następstwo skopiowanych rekordów bibliograficznych. Wyniki wykorzystania danych z katalogu centralnego wskazują, że jeden z głównych celów utworzenia NUKAT-u, - obniżenie kosztów i przyspieszenie katalogowania w skali kraju jest realizowany coraz bardziej efektywnie. Przeprowadzono prace przygotowujące katalog NUKAT do procesu scalania (wytypowanie danych do modyfikacji oraz melioracja bazy), a następnie rozpoczęto realizację projektu NUKAT - autostrada informacji cyfrowej : przygotowano porozumienie o współpracy w zakresie projektu zebrano i opracowano dane dotyczące wytypowanych do scalenia katalogów opracowano założenia merytoryczne do automatycznego procesu scalania danych W ramach przygotowań do realizacji projektu scalania danych przeprowadzono w bazie NUKAT prace porządkowe. Ogólna liczba rekordów wytypowanych do melioracji w wyniku uruchomienia narzędzi sprawdzających automatycznie wybrane elementy rekordów, sięgnęła ok. 0,18%, co należy uznać za bardzo dobry wynik. Potwierdza on trafność dotychczas stosowanych mechanizmów i procedur kontroli danych wprowadzanych do NUKA-u. Wysoka jakość danych w bazie NUKAT przekłada się na poprawę jakości katalogów lokalnych wykorzystujących dane z NUKAT-u. Dzięki mechanizmowi współkatalogowania w bibliotekach współpracujących z NUKAT-em znalazło się blisko 4,5 mln wysokiej jakości opisów bibliograficznych i trudna do policzenia, sięgająca ok. 10 mln liczba ujednoliconych haseł będących kluczami dostępu do opisów dokumentów. 4 Wykaz publikacji w Załączniku 4. 9
2. WYKORZYSTANIE KATALOGU NUKAT DO WYKONYWANIA INNYCH ZADAŃ W połowie 2009 r. wykonano kolejny krok w kierunku powszechnego kopiowania danych z katalogu NUKAT w formacie wymiennym z wykorzystaniem narzędzi MS Windows. Zrezygnowano z wykorzystywania sklepu - MARC Repository obsługującego wcześniej tę ścieżkę pobierania danych, ale wymagającego rejestracji w Centrum NUKAT. Otwarty dostęp do danych z NUKAT-u, pozwalający na pobranie opisów bezpośrednio z Internetu i wykorzystanie ich do budowania katalogów lokalnych w bibliotekach spoza partnerów NUKAT-u, możliwość pobrania rekordów za pomocą wyszukiwarki KaRo sprawia, że NUKAT stał się liczącym, cenionym przez biblioteki, źródłem gotowych rekordów dobrej jakości. Systemy obsługujące katalogi w bibliotekach publicznych czy szkolnych nie zawsze dysponują odpowiednimi narzędziami informatycznymi do bezpośredniego zapisania w swoich katalogach skopiowanych z NUKAT-u danych. Jednakże stworzenie przez Centrum NUKAT możliwości łatwego pobrania z Internetu danych w standardzie międzynarodowym (format wymienny i odpowiedni zgodny z UNICODE system kodowania znaków) jest dobrym impulsem do udoskonalania rozpowszechnianego na polskim rynku oprogramowania bibliotecznego, w kierunku jego standaryzacji i łatwej obsługi pobierania gotowych danych z NUKAT-u - największego krajowego źródła gotowych opisów bibliotecznych. Dodatkowo, w celu ułatwienia pobrania i wykorzystania w katalogach lokalnych obsługiwanych przez różne systemy biblioteczne gotowych rekordów haseł z bazy CKHW NUKAT utrzymywane są 4 kopie tej bazy w systemach: Horizon, Aleph, Prolib i Mateusz. Kopie te są codziennie aktualizowane za pomocą odpowiednich plików (z danymi nowymi i zmodyfikowanymi) przygotowywanych i udostępnianych przez Centrum NUKAT. Kopia w systemie Mateusz zastąpiła kopię w systemie MAK, po zawieszeniu jej prowadzenia przez Fundację Fides w 2009 r. Budowaniu ogólnokrajowych podstaw metodycznych katalogowania służyły wszystkie prace nad formułowaniem zasad katalogowania, zasad tworzenia rekordu khw oraz rekordu słownictwa jhp KABA, a więc wszystkie narady merytoryczne, konsultacje wewnętrzne, prace redakcyjne prowadzące do ogłoszenia odpowiednich instrukcji na stronie www.nukat.edu.pl, ich wdrożenia do praktyki, a następnie opublikowania. W związku z realizowanym przez Instytut Książki projektem Biblioteka + pracownicy Centrum NUKAT udzielali konsultacji informatykom i pracownikom Instytutu Książki w sprawie nowego oprogramowania dla małych bibliotek MAK+, oraz przygotowali i przekazali próbki danych z katalogu NUKAT (2 600 rekordów bibliograficznych w formacie wymiennym ISO i w XML) do testowani Ponadto przygotowano dla Instytutu Książki zestawienia porównawczego informacji o katalogu NUKAT, katalogach BN i ewentualnym projekcie Polskiego Katalogu Składowego Książek. Wszystkie te podjęte i zrealizowane inicjatywy mieszczą się w działaniach na rzecz upowszechnienia i ułatwienia wykorzystania gotowych danych z katalogu centralnego, także poza kręgiem bibliotek naukowych. W dalszej perspektywie będą one służyły poprawie jakości danych w udostępnianych w Internecie katalogach bibliotek, co wpłynie korzystnie na efektywność działania różnego rodzaju wyszukiwarek internetowych. 10
3. INFORMACJA O BIEŻĄCYCH KOSZTACH UTRZYMANIA KATALOGU CENTRALNEGO NUKAT I ŹRÓDŁACH ICH FINANSOWANIA W 2009 R. Planowane koszty w 2009 r. Wykonanie w 2009 r. W tym środki finansowe W tym środki finansowe Lp. Treść pochodzące ze pochodzące Ogółem Ogółem środków ze środków budżetowych na naukę budżetowych na naukę 1. Koszty bezpośrednie ogółem 2 000 000,0 995 000,0 2 271 294,79 1 000 000,00 w tym: - wynagrodzenia z pochodnymi - materiały i przedmioty nietrwałe - usługi obce - koszty podróży służbowych za granicę - inne (licencje roczne, 1 725 000,0 5 000,0 0,0 15 000,0 250 000,0 725 000,0 5 000,0 0,0 15 000,0 250 000,0 1 937 503,77 5 135,25 649,02 0,00 328 006,77 713 000,40 1 855,36 210,82 0,00 284 933,42 krajowe podróże, koszty konferencji) 2. Koszty pośrednie 5 000,0 5 000,0 0,00 0,00 3. Koszty ogółem 2 000 000,0 1 000 000,0 2 271 294,79 1 000 000,00 4. Wysokość przyznanej dotacji 1 000 000,00 1 000 000,00 5. Deficyt -95 992,24 Na pozycję licencje roczne składają się: 2009 r. 2008 r. Roczna opłata maintenance za użytkowanie systemu Virtua 232 431,30 (165 261,57) Opłata za asystę techniczną ORACLE a 72 124,18 (70 023,47) Razem 304 555,48 235 285,04 Sytuacja finansowa Centrum NUKAT była bardzo trudna i zamknęła się deficytem, przekraczając przyznana w ramach SPUB kwotę 1 000 000 PLN. Dotacja SPUB utrzymana na poziomie ubiegłorocznej nie wystarczyła nawet na pokrycie rocznych opłat za użytkowanie systemu Virtua i Asysty technicznej systemu ORACLE oraz sfinansowanie pracy 17 pracowników Centrum NUKAT. Spadek wartości PLN i wzrost notowań USD spowodował wzrost o 1/3 rocznej opłaty maintenance za użytkowanie systemu Virtua. Tym bardziej drastyczne okazały się konsekwencje nieprzyznania w 2008 r., odpowiedniej dotacji na dokonanie, wynegocjowanej z firmą VTLS Inc., 3 letniej przedpłaty za użytkowanie systemu Virtua (maintenance) z ważnością na cztery lata. Jej wartość w 2008 r. 11
wynosiłaby niespełna 500 000,00 PLN. Jednorazowy wysiłek finansowy miał szansę przynieść oszczędność w wysokości jednorocznej opłaty za użytkowanie systemu Virtua (w 2008 r. nieco ponad. 1165 000 PLN). Opłata wnoszona w trybie corocznym, przy określonej sytuacji na rynku finansowym kraju, już po dwóch latach osiągnęła poziom 397 692,87 PLN, czyli prawie 80% wnioskowanej wówczas kwoty 500 000 tys., a w 2010 i 2011 r. prawdopodobnie jeszcze się podwoi. Wdrożone w 2008 i kolejno w 2009 r. w pracy Centrum NUKAT narzędzia automatycznej kontroli danych wspomagające pracę administratorów pozwoliły na utrzymanie płynności zwiększonego przepływu danych. Realizowanie zadań prowadzących do podnoszenia wartości informacyjnej katalogu centralnego, racjonalizacji budowania katalogów lokalnych, systematycznego prowadzenia prac metodycznych wymaga rozbudowy Zespołu Informatycznego i Zespołu Koordynacji w Centrum NUKAT. Wpisane w zadania Centrum prace związane z przygotowywaniem materiałów metodycznych, niezbędnych jako podstawa katalogowania różnego rodzaju dokumentów, stanowią bardzo duże obciążenie i nie mieszczą się praktycznie w codziennej wielowątkowej działalności jednostki. Wymagają przy tym dużej wiedzy, doświadczenia, pozasłużbowego czasu, a także odpowiednich predyspozycji do ich prowadzenia. Brak środków na stabilne honorowanie takich prac powoduje, że ciągną się one latami i są realizowane kosztem bieżącej działalności lub czasu prywatnego. Nie są to dobre warunki do rozwoju metodycznych podstaw budowania katalogów komputerowych, których nikt w Polsce, poza Centrum NUKAT, nie prowadzi. Katalog centralny NUKAT jako pierwszy i jak dotąd jedyny w kraju, wytworzył i wdrożył mechanizmy do racjonalnego budowania we współpracy, dostępnego w Internecie źródła gotowych opisów bibliograficznych oraz związanych z nimi zapisów haseł. Wytworzył także i udostępnił mechanizmy do racjonalnego budowania i porządkowania lokalnych komputerowych katalogów bibliotecznych. W ramach pełnienia centralnej funkcji informacyjnej udostępnia powszechnie dane dotyczące lokalizacji blisko 4 500 000 dokumentów bibliotecznych. Przyciąga coraz liczniejszą rzeszę użytkowników poszukujących informacji docierając do nich poprzez wielokierunkowe udostępnianie zawartości swojej bazy. Katalog centralny NUKAT jest jednym z najważniejszych przedsięwzięć bibliotekarskich ostatnich lat. Wywarł ogromny wpływ na modernizację polskich bibliotek, w szczególności akademickich. Przyczynił się do wdrożenia w nich nowoczesnych wzorców i metod pracy oraz do przyspieszenia budowania katalogów bibliotecznych, obniżenia kosztów katalogowania w skali kraju i podniesienia jego jakości. Konsekwencje niedofinansowania prowadzenia katalogu centralnego NUKAT spadają na barki Biblioteki Uniwersyteckiej w Warszawie, choć zadanie to wykracza poza ramy działalności statutowej zarówno Biblioteki jak i Uniwersytetu Warszawskiego. Warszawa 15.02.2010 r. 12
Załącznik 1. Wyniki pracy - dane liczbowe Załącznik 2. Infrastruktura informatyczna i oprogramowanie katalogu centralnego NUKAT Załącznik 3. Referaty i prezentacje wygłoszone przez pracowników Centrum NUKAT na konferencjach i warsztatach. Warsztaty zorganizowane prze Centrum NUKAT. Załącznik 4. Publikacje pracowników Centrum NUKAT Załącznik 5. Tabela aktywności bibliotek katalogujących w NUKAT w 2008 r. 13
ZAŁĄCZNIK 1. WYNIKI PRACY - DANE LICZBOWE Tabela A. Prowadzenie Centralnej Kartoteki Haseł Wzorcowych NUKAT Wzrost bazy Stan na Przybyło w NUKAT Stan na w % 31.12.2008 r. 31.12.2009 r. w 2009 r. 2008 r. 2009 r. Rekordy haseł opisu bibliograficznego 1 137 021 129 739 138 924 1 275 945 12,21% Rekordy haseł przedmiotowych rozwiniętych języka 580 166 57 506 60 074 640 240 10,35% KABA Rekordy słownictwa języka KABA 145 310 13 153 12 965 158 275 8,82% Łącznie rekordy zatwierdzone przez administratorów 1 862 497 200 398 211 963 2 074 460 11,38% NUKAT Rekordy haseł przedmiotowych 527 970 56 543 46 661 574 631 8,83% rozwiniętych JHPBN Rekordy słownictwa JHPBN 116 309 14 672 12 282 128 591 10,55% Rekordy słownictwa MeSH 17 803 5 672 4 150 21 953 23,31% Łącznie 662 082 76 597 63 093 725 175 9,52% Łącznie wszystkie rekordy w bazie CKHW NUKAT 2 524 579 276 995 275 056 2 799 635 10,45% 14
Tabela B. Stan bazy rekordów bibliograficznych Wydawnictwa zwarte Wydawnictwa ciągłe Łącznie rekordy bibliograficzne opracowane do NUKAT Stan na Przybyło Stan na Wzrost bazy 31.12.2008 w 2008 w 2009 31.12.2009 w % 1 154 929 211 691 221 207 1 376 136 19,15% 50 818 6 056 6 099 56 917 12,00% 1 205 747 217 747 227 306 1 433 053 18,85% Tabela C. Kopiowanie rekordów bibliograficznych z NUKAT do katalogów lokalnych* Przybyło w % wzrost liczby Średni % wykorzysta- katalogach rekordów nia rekordów z katalo- Stan na Stan na lokalnych bibliotek skopiowanych z gu NUKAT w katalo- 31.12.2008 31.12.2009 kopiujących dane NUKAT do gach lokalnych od po- w 2008 w 2009 katalogów lokalnych w 2009 r. czątku utworzenia NUKAT-u Wydawnictwa 3 347 177 4 152 528 732 651 805 351 19,39 301,75 zwarte Wydawnictwa 166 589 195 413 29 047 28 824 14,75 343,33 ciągłe Łącznie rekordy bibliograficzne kopiowane z NUKAT-u 3 513 766 4 347 941 761 698 834 175 19,19 303,40 * Nie prowadzi się statystyki kopiowania rekordów kartoteki haseł wzorcowych. Z każdym rekordem bibliograficznym kopiowany jest co najmniej jeden rekord khw. Tabela D. Wyszukiwanie w bazie NUKAT Rodzaj dostępu Ogólna liczba wyszukiwań Średnio miesięcznie 2008 * 2009 2008 * 2009 Przez WWW - wersja dla czytelnika 927 575 728 904 84 325 60 742 Za pomocą wyszukiwarki KaRo 1 450 393 1 222 312 131 854 101 859 Za pomocą klienta Z39.50 innych systemów 224 835 159 282 20 440 13 274 15
Przez WWW wersja dla bibliotekarza 1 665 372 2 362 653 151 398 196 888 Za pomocą klienta Virtui 19 325 612 21 525 953 1 756 874 1 793 829 Razem 23 593 787 25 999 104 2 144 890 2 166 592 *Dane za 2008 r. liczone od lutego 2008. 16
Wykaz nowych bibliotek, które podpisały porozumienie o współpracy Biblioteki, które ukończyły szkolenie i podpisały umowę na prowadzenie współkatalogowania: 1. Biblioteka Medyczna Collegium Medicum im. L.Rydygiera w Bydgoszczy UMK w Toruniu (dotychczas pobieranie danych) 2. Pedagogiczna Biblioteka Wojewódzka im. Gdańskiej Macierzy Szkolnej w Gdańsku (dotychczas pobieranie danych) 3. Biblioteka Europejskiego Centrum Solidarności (dotychczas pobieranie danych) 4. Powiatowy Ośrodek Doradztwa i Doskonalenia Nauczycieli - Biblioteka Pedagogiczna w Kartuzach 5. Centralna Biblioteka Statystyczna im. Stefana Szulca (dotychczas pobieranie danych) 6. Biblioteka Instytutu Historii PAN im. T. Manteuffla w Warszawie (dotychczas pobieranie danych) 7. Biblioteka Główna Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu (d. Akademia Ekonomiczna im. O.Langego) (dotychczas pobieranie danych) Biblioteki, które podpisały umowę wyłącznie na pobieranie danych: 1. Biblioteka Instytutu Obróbki Plastycznej w Poznaniu 2. Pedagogiczna Biblioteka Wojewódzka w Słupsku 3. Biblioteka Instytutu Techniki Budowlanej w Warszawie 4. Biblioteka Zakładu Archeologii Śródziemnomorskiej PAN w Warszawie 5. Biblioteka Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej w Raciborzu 17
ZAŁĄCZNIK 2. INFRASTRUKTURA INFORMATYCZNA I OPROGRAMOWANIE KATALOGU CENTRALNEGO NUKAT W roku 2009 Centrum NUKAT zarządzało wymienionym poniżej sprzętem komputerowym i oprogramowaniem: 4 Serwerów: SUN Fire V 490 (1), SUN Enterprise 450 (1), Dell Precision 340 (1), Actina Solar 110 S3 (1) 46 Komputerów PC: Dell Precision 330 (1), Dell Precision 380 (1), Dell Optiplex 760 (20) Dell OptiPlex GX620 (19), Dell OptiPlex GX270 (4), Dell OptiPlex G1 (1) 8 Laptopów PC: Dell Latitude D510 (1), Dell Latitude C500 (2) Dell Latitude E5500 (5) Dyski sieciowe i pamięci taśmowe: macierz Sun StorEdge 3500 (1), streamer Sun LTO3 (1) i Sun DLT (1), dysk sieciowy WD My Book WE II (1) 3 Ethernet Switch: 3com OfficeConnect Dual Speed Switch 5 (1), SURECOM EP-805SX (2) 1 PrintSerwer: D-Link DP-301P+ 7 Drukarek: OKI Microline MX50 (1), HP LaserJet 2200 (1), HP LaserJet 1220 (1), HP LaserJet 1200 (1), HP Business InkJet 2200 (1), HP LaserJet 4M Plus (1), HP Laser Jet 5MP (1) 1 Skaner: HP ScanJet 7490 4 UPSy: APC SmartUPS 5000 (1), APC SmartUPS 3000 (1), APC SmartUPS 700 (2) 50 licencji na systemy operacyjne: Unix Solaris 10 (2), MS Windows XP (39), MS Windows 2000 (5), MS Windows NT (1), Linux SUSE 11.1 (1) Linux CentOS 5 (1) Zintegrowany system biblioteczny VTLS/Virtua w wersji na Oracle dla UNIX jedna licencja na 512 jednoczesnych użytkowników 2 Systemy zarządzania bazą danych: ORACLE Enterprise Edition - licencja na 4 procesory dwukorowe (1), PostgreSQL (1) - licencje darmowe, Unipad (2), Adobe Acrobat 8.0 Pro (1), GIMP (2), Scribus (2), Na koniec roku w Centrum NUKAT znajdowało się 44 stanowisk komputerowych współpracujących z 6 drukarkami. W roku 2009 w ramach projektu NUKAT - autostrada informacji cyfrowej zakupione zostały: komputery: Dell Optiplex 760 (20), Laptopy: Dell Latitude E5500 (5), oraz: Dysk sieciowy: WD My Book WE II (1), Dyski i ramki do macierzy dyskowej Sun StorEdge 3500 (5) Stary, niewykorzystywany sprzęt został przekazany został do BUW-u: Komputery: Dell Optiplex GX270 (19 + 1 uszk.), Dell Optiplex GX150 (3), 18
Monitory : Dell E172FPb (18 + 2 uszk.), Dell UltraScan 991 (1), Dell UltraScan 791 (1), UltraScan 793 (1). Uruchomiono nowy, zakupiony w końcu r. 2008, szybszy, o większej pojemności dysków serwer Actina Solar - Tina. Służy on do obsługi strony internetowej NUKAT i internetowego klienta systemu Virtua - Vectors. Na starym 9-letnim serwerze Dell Precision 349 - April pozostawiono obsługę komunikacji z bibliotekami współpracującymi z NUKAT-em. Z tego serwera są pobierane pliki z danymi, wydruki itp. Przygotowano do pracy na stanowiskach administratorów 20 nowych komputerów stacjonarnych (instalacja oprogramowania, personalizacja, wymiana komputerów) oraz 5 laptopów przystosowano do prac nad projektem Autostrada informacji cyfrowej. Przeprowadzono migrację bazy testowej i bazy NUKAT do ORACLE a 10 i systemu Virtua 48.1.13, z równoczesna zmiana parametrów bazy. Ponadto przeprowadzono migrację pozostałych składników nowej wersji oprogramowania (Vectors, Ad Hoc Reporter, klient Virtui, Profiler). W ramach przygotowania do migracji testowano przez pół roku udostępniane przez firmę kolejne warianty oprogramowania w wersji 48, sygnalizując konsekwentnie znalezione błędy. Testowano oprogramowanie Visualiser firmy VTLS zaprojektowane do przeglądania i łączenia wyników wyszukiwania z wielu baz. Stwierdzono, że nie stanowi dogodnej alternatywy dla oprogramowania Vectors, w przypadku katalogu NUKAT. Wyniki oceny przekazano firmie VTLS. Ponadto Ośrodek obsługi informatycznej Centrum NUKAT w ramach stałej obsługi bazy NUKAT i współkatalogowania sporządza codziennie backup bazy produkcyjnej, raz w tygodniu backup całego oprogramowania i bazy, monitoruje pracę systemu, bada jego wydajność i dba o jej utrzymanie na odpowiednim poziomie, monitoruje stan obszaru roboczego systemu, monitoruje system sporządzania statystyk i prezentacji danych na dany dzień oraz danych miesięcznych, przygotowuje materiały wspomagające codzienną pracę administratorów, generuje dane oraz pliki wspomagające współkatalogowanie. 19
ZAŁĄCZNIK 3. REFERATY I PREZENTACJE WYGŁOSZONE PRZEZ PRACOWNIKÓW CENTRUM NUKAT NA KONFERENCJACH I WARSZTATACH. WARSZTATY ZORGANIZOWANE PRZEZ CENTRUM NUKAT Udział w międzynarodowych konferencjach 75 Światowy Kongres IFLA Libraries create futures: Building on cultural heritage, Mediolan, 23-27.08.2009 (Magdalena Rowińska - udział); XXIII Spotkanie Europejskiej Grupy Użytkowników (EGU) VTLS, EGU VTLS, Biblioteka Uniwersytecka w Gdańsku, Gdańsk, 16-18.09.2009 (Maria Burchard, Anna Hallay, Agnieszka Kasprzyk, Magdalena Rowińska, Bożena Zawistowska udział); Udział w konferencjach krajowych wraz z wystąpieniem Agnieszka Kasprzyk (współaut.), Googlizacja Estreichera, czyli co z tym NUKAT-em? - prezentacja na konferencji Stare i nowe w bibliotece współpraca czy konkurencja, zorganizowanej w dniach 3-5.06.2009 przez Bibliotekę Uniwersytetu Łódzkiego w Łodzi (z Magdaleną Rowińską); Agnieszka Kasprzyk, Narodowy Uniwersalny Katalog NUKAT współpraca krajowa i konteksty międzynarodowe prezentacja na sesji bibliotekoznawczej Automatyzacja w pracy bibliotek, zorganizowanej w dniach 24-25.09.2009 przez Instytut Badań Interdyscyplinarnych i Uniwersytet Warszawski w Warszawie; Agnieszka Kasprzyk, Urojone biblioteki, nieistniejące książki, zmyśleni bibliotekarze - prezentacja na sesji bibliotekoznawczej Automatyzacja w pracy bibliotek, zorganizowanej w dniach 24-25.09.2009 przez Instytut Badań Interdyscyplinarnych i Uniwersytet Warszawski w Warszawie; Magdalena Rowińska (współaut.), Googlizacja Estreichera, czyli co z tym NUKAT-em? - prezentacja na konferencji Stare i nowe w bibliotece współpraca czy konkurencja, zorganizowanej w dniach 3-5.06.2009 przez Bibliotekę Uniwersytetu Łódzkiego w Łodzi (z Agnieszką Kasprzyk); Udział w konferencjach krajowych bez wystąpienia (porządek chronologiczny) I Seminarium Polskiej Grupy Konsorcjum Europejskich Bibliotek Naukowych (CERL), Biblioteka Uniwersytecka w Warszawie, 14-15.01.2009 (Kamila Grzędzińska, Magdalena Rowińska) Zebranie Instytutu Bibliograficznego BN, Biblioteka Narodowa w Warszawie, 19.03.2009 (Kamila Grzędzińska, Magdalena Rowińska) Konferencja Otwarta nauka w Polsce, Interdyscyplinarne Centrum Modelowania Matematycznego i Komputerowego UW, Warszawa, 5.05.2009 (Magdalena Rowińska) Spotkanie w sprawie zalecenia IFLA Deklaracja zasad katalogowania, Biblioteka Narodowa, Warszawa, 7.05.2009 (Bożena Rogoźnicka, Kamila Grzędzińska) 20
Konferencja naukowa Stare i nowe w bibliotece współpraca czy konkurencja, Biblioteka Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź, 3-5.06.2009 (Maria Burchard) Warsztaty nt. opracowania zasobów bibliotek cyfrowych, Poznańska Fundacja Bibliotek Naukowych, Gniezno, 7-8.09.2009 (Magdalena Rowińska) Seminarium Ludzie najważniejszym kapitałem firmy, Nowoczesna Firma, Warszawa, 14.10.2009 (Agnieszka Kasprzyk) Konferencja Ewaluacyjna Strategii rozwoju społeczeństwa informacyjnego w Polsce do roku 2013, Warszawa, 25.11.2009. (Maria Burchard) Ogólnopolska konferencja Cyfrowość bibliotek i archiwów, Biblioteka Narodowa, Warszawa, 26-27.11.2009 (Maria Burchard, Magdalena Rowińska, Szymon Siemianowski, Leszek Śnieżko) Debata BUDUJEMY NA WIEDZY - Jak biznes może więcej zarabiać, nauka szybciej się rozwijać, a Polska zmieniać w nowoczesną gospodarkę opartą na wiedzy?, Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego oraz TVN CNBC Biznes, Warszawa, 4.12.2009 (Agnieszka Kasprzyk) II Konferencja Polskie Biblioteki Cyfrowe, Biblioteka Kórnicka PAN, Poznańska Fundacja Bibliotek Naukowych oraz Poznańskie Centrum Superkomputerowo-Sieciowe, Poznań, 9-10.12.2009 (Leszek Śnieżko) Salon Wydawców, Biblioteka Narodowa, Warszawa, 9.12.2009 (Kamila Grzędzińska) Udział w sesjach i spotkaniach metodycznych na forum krajowym wraz z wystąpieniem (porządek alfabetyczny wg nazwiska autora, następnie chronologiczny w ramach jednego autora) Maria Burchard (współaut.), Opracowanie dokumentów muzycznych w jhp KABA z wykorzystaniem haseł w funkcji tematu formalnego - referat wygłoszony na III Spotkaniu Roboczym Bibliotekarzy Katalogujących Muzykalia, zorganizowanym w dniu 25.05.2009 przez Sekcję Bibliotek Muzycznych SBP oraz Centrum NUKAT w Warszawie, wspólnie z Marią Nasiłowską; Anna Górska, Nuovo soggettario - prezentacja na warsztatach Opracowanie przedmiotowe w jhp BN, zorganizowanych dnia 5.06.2009 przez Bibliotekę Narodową w Warszawie; Anna Górska, Hasła osobowe rozpoczynające się od Pseudo - prezentacja na spotkaniu warsztatowym Zespołu Konsultacyjnego KABA, zorganizowanym w dniu 23-24.09.2009 przez Centrum NUKAT w Warszawie; Iwona Kazimierczak, Zasady tworzenia i stosowania haseł dla imprez w CKHW NUKAT prezentacja na warsztatach nt. zasad tworzenia i stosowania haseł korporatywnych w CKHW NUKAT Wzorcowych, zorganizowanych dnia 6.04.2009 przez Centrum NUKAT w Warszawie; Maria K. Kosecka, Chronologia w hasłach z zakresu literatury - prezentacja na spotkaniu warsztatowym Zespołu Konsultacyjnego KABA, zorganizowanym w dniu 23-24.09.2009 przez Centrum NUKAT w Warszawie; 21
Maria K. Kosecka, Hasła dla nazw władców panujących w dwóch lub więcej krajach - prezentacja na spotkaniu warsztatowym Zespołu Konsultacyjnego KABA, zorganizowanym w dniu 23-24.09.2009 przez Centrum NUKAT w Warszawie; Mieczysław Książczak, Tytuły ujednolicone i rekordy serii zmiany w zasadach tworzenia rekordów khw prezentacja na warsztatach nt. zasad opracowania rekordów dla serii i tytułów ujednoliconych w CKHW NUKAT, zorganizowanych dnia 15.10.2009 przez Centrum NUKAT w Warszawie; Anna Kucewicz, Określnik formy wydawnictwa przed 1800 - prezentacja na spotkaniu warsztatowym Zespołu Konsultacyjnego KABA, zorganizowanym w dniu 23-24.09.2009 przez Centrum NUKAT w Warszawie; Maria Nasiłowska, Opracowanie dokumentów kartograficznych w jhp KABA. Hasła wzorcowe w funkcji tematu formalnego - wykład wygłoszony na specjalistycznych warsztatach nt. stosowania tematów formalnych w jhp KABA, zorganizowanych w dniu 26.02.2009 przez Centrum NUKAT w Warszawie; Maria Nasiłowska, Opracowanie tekstów literackich w jhp KABA. Hasła wzorcowe w funkcji tematu formalnego - wykład wygłoszony na specjalistycznych warsztatach nt. stosowania tematów formalnych w jhp KABA, zorganizowanych w dniu 26.02.2009 przez Centrum NUKAT w Warszawie; Maria Nasiłowska, Stosowanie tematów formalnych w bazie NUKAT - organizacja pracy - wykład wygłoszony na specjalistycznych warsztatach nt. stosowania tematów formalnych w jhp KABA, zorganizowanych w dniu 26.02.2009 przez Centrum NUKAT w Warszawie; Maria Nasiłowska, Struktura danych w katalogu NUKAT. Hasła jhp KABA w funkcji tematu formalnego - wykład wygłoszony na specjalistycznych warsztatach nt. stosowania tematów formalnych w jhp KABA, zorganizowanych w dniu 26.02.2009 przez Centrum NUKAT w Warszawie; Maria Nasiłowska (współaut.), Opracowanie dokumentów muzycznych w jhp KABA z wykorzystaniem haseł w funkcji tematu formalnego - referat wygłoszony na III Spotkaniu Roboczym Bibliotekarzy Katalogujących Muzykalia, zorganizowanym w dniu 25.05.2009 przez Sekcję Bibliotek Muzycznych SBP oraz Centrum NUKAT w Warszawie, wspólnie z Marią Burchard; Maria Nasiłowska, Opracowanie czasopism w jhp KABA wykład na warsztatach dot. zasad opracowania czasopism w JHP KABA, zorganizowanych w dniu 1.06.2009 przez Ośrodek KABA Centrum NUKAT w Warszawie; Maria Nasiłowska, Hasła jhp KABA w funkcji tematu formalnego - prezentacja na warsztatach Opracowanie przedmiotowe w jhp BN, zorganizowanych dnia 5.06.2009 przez Bibliotekę Narodową w Warszawie; 22
Maria Nasiłowska, Adaptacja słownictwa i metodyki jhp KABA do opracowania dokumentów muzycznych w katalogu NUKAT - prezentacja na spotkaniu warsztatowym Zespołu Konsultacyjnego KABA, zorganizowanym w dniu 23-24.09.2009 przez Centrum NUKAT w Warszawie; Maria Nasiłowska, Hasła jhp KABA stosowane w funkcji tematu formalnego prezentacja na spotkaniu warsztatowym Zespołu Konsultacyjnego KABA, zorganizowanym w dniu 23-24.09.2009 przez Centrum NUKAT w Warszawie; Maria Nasiłowska, Integracja kartotek NUKAT - stan prac i propozycje zmian prezentacja na spotkaniu warsztatowym Zespołu Konsultacyjnego KABA, zorganizowanym w dniu 23-24.09.2009 przez Centrum NUKAT w Warszawie; Maria Nasiłowska, Określniki formy jhp KABA stan bazy, propozycje modyfikacji - prezentacja na spotkaniu warsztatowym Zespołu Konsultacyjnego KABA, zorganizowanym w dniu 23-24.09.2009 przez Centrum NUKAT w Warszawie; Maria Nasiłowska, Podręcznik tworzenia haseł wzorcowych jhp KABA prezentacja na spotkaniu warsztatowym Zespołu Konsultacyjnego KABA, zorganizowanym w dniu 23-24.09.2009 przez Centrum NUKAT w Warszawie; Maria Nasiłowska, Stosowanie haseł jhp KABA w funkcji tematu formalnego w opracowaniu wydawnictw ciągłych poprawiona wersja zasad - prezentacja na spotkaniu warsztatowym Zespołu Konsultacyjnego KABA, zorganizowanym w dniu 23-24.09.2009 przez Centrum NUKAT w Warszawie; Hanna Pacocha, Zasady tworzenia i stosowania haseł dla ciał zbiorowych w CKHW NUKAT prezentacja na warsztatach nt. zasad tworzenia i stosowania haseł korporatywnych w CKHW NUKAT, zorganizowanych dnia 6.04.2009 przez Centrum NUKAT w Warszawie; Bożena Rogoźnicka, Modyfikacje rekordów khw a rekordy bibliograficzne w katalogach - wykład wygłoszony na spotkaniu warsztatowym Zespołu Konsultacyjnego KABA, zorganizowanym w dniu 26.02.2009 przez Centrum NUKAT w Warszawie; Magdalena Rowińska, Komunikat o bieżących pracach w Centrum NUKAT - wygłoszony na III Spotkaniu Roboczym Bibliotekarzy Katalogujących Muzykalia, zorganizowanym w dniu 25.05.2009 przez Sekcję Bibliotek Muzycznych SBP oraz Centrum NUKAT w Warszawie; Iwona Ruść, Hasła dla parków narodowych, krajobrazowych i rezerwatów - prezentacja na spotkaniu warsztatowym Zespołu Konsultacyjnego KABA, zorganizowanym w dniu 23-24.09.2009 przez Centrum NUKAT w Warszawie; Szymon Siemianowski, Opracowanie dokumentów życia społecznego w jhp KABA. Hasła wzorcowe w funkcji tematu formalnego - wykład wygłoszony na spotkaniu warsztatowym Zespołu Konsultacyjnego KABA, zorganizowanym w dniu 26.02.2009 przez Centrum NUKAT w Warszawie; 23
Leszek Śnieżko, Zasady tworzenia i stosowania haseł osobowych w CKHW NUKAT prezentacja na warsztatach nt. zasad tworzenia i stosowania haseł osobowych, zorganizowanych w dniu 12.02.2009 przez Centrum NUKAT w Warszawie. 24
Wykaz warsztatów zorganizowanych przez Centrum NUKAT warsztaty nt. zasad tworzenia i stosowania haseł osobowych w Kartotece Haseł Wzorcowych (12.02) specjalistyczne warsztaty w zakresie stosowania tematów formalnych w jhp KABA (26.02) warsztaty nt. zasad katalogowania wydawnictw ciągłych i aktualizowanych w katalogu centralnym NUKAT (26-27.03) warsztaty nt. modyfikacji zasad tworzenia haseł korporatywnych (6.04) III Ogólnopolskie Warsztaty dla bibliotekarzy katalogujących muzykalia - z Sekcją Bibliotekarzy Muzycznych SBP (25.05) warsztaty nt. dokumentów życia społecznego, tj. katalogów aukcyjnych, katalogów wystaw (26.06) warsztaty dla Zespołu Konsultacyjnego KABA (23-24.09) warsztaty nt. zasad tworzenia rekordów khw dla serii i tytułów ujednoliconych (15.10) spotkanie informacyjne nt. projektu NUKAT autostrada informacji cyfrowej (24.11) 25
ZAŁĄCZNIK 4. PUBLIKACJE PRACOWNIKÓW CENTRUM NUKAT 1. Burchard Maria: Biblioteki publiczne w narodowym Uniwersalnym Katalogu Centralnym NUKAT, W: Nowe technologie w bibliotekach publicznych. Materiały z VIII ogólnopolskiej konferencji pt. Automatyzacja bibliotek publicznych, Warszawa 26-28 listopada 2008, Warszawa 2009, Wydawnictwo SBP, s. 101-111 2. Burchard Maria (red. prowadzący): Katalogowanie w języku haseł przedmiotowych KABA : podręcznik pod red. Jadwigi Woźniak-Kasperek, Cz. 4. Opracowanie piśmiennictwa z zakresu teologii i religioznawstwa / Grażyna M. Wilczyńska, Warszawa 2009, Wydawnictwo SBP, (Formaty. Kartoteki; 19) 3. Grzędzińska Kamila: Katalog centralny NUKAT a organizacja dostępu do zasobów naukowych biblioteki akademickiej, W: Przestrzeń informacyjna biblioteki akademickiej tradycja i nowoczesność: praca zbiorowa pod red. Beaty Antczak-Sabali, Małgorzaty Kowalskiej, Lucyny Tkaczyk, Toruń 2009, Wyższa Szkoła Bankowa, s. 27-38 4. Grzędzińska Kamila (red.): Format MARC 21 rekordu bibliograficznego dla dokumentu kartograficznego / Grażyna Dudzicka, Dorota Gazicka-Wójtowicz, Irena Grzybowska. Warszawa 2009, Wydawnictwo SBP (Formaty. Kartoteki; 18) 5. Rowińska Magdalena (współaut.): Biblioteki tworzą przyszłość, W:...w bibliotece, IFLA - wydanie specjalne, sierpień 2009 6. Paluszkiewicz Anna: Format MARC 21 rekordu kartoteki haseł wzorcowych, wyd. II zm., oprac. Maria Nasiłowska, Leszek Śnieżko; red. Kamila Grzędzińska, Warszawa 2009, Wydawnictwo SBP (Formaty. Kartoteki; 17) 26
ZAŁĄCZNIK 5. TABELA AKTYWNOŚCI BIBLIOTEK KATALOGUJĄCYCH W NUKAT W 2009 R. Nazwa biblioteki Biblioteka Jagiellońska i 1. Biblioteka Medyczna Collegium Medicum UJ Biblioteka Uniwersytecka 2. w Warszawie Biblioteka Uniwersytetu 3. Łódzkiego Biblioteka Uniwersytetu 4. Śląskiego w Katowicach Biblioteka Uniwersytecka 5. w Toruniu Biblioteka Uniwersytecka 6. we Wrocławiu Biblioteka Główna Uniwersytetu 7. Gdańskiego Siglum Rekordy Wprowadzone Wprowadzone Data Średnia skopiowane z rekordy bibliograficznegraficzne. miesięczna rekordy biblio- Średnia rozpoczęcia Przyrost miesięczna od NUKAT-u do współkatalogowania katalogowania lokalnych w 2009 rozpoczęcia katalogów Stan na Stan na w 2009 31.12.2008 31.12.2009 w 2009 KR U 2002.07.05 176 527 216 220 39 693 3 308 2 429 75 530 WA U 2002.07.05 210 179 242 814 32 635 2 720 2 728 66 862 Ł U 2002.07.05 58 405 74 779 16 374 1 365 840 59 936 KAT U 2003.02.20 26 602 41 841 15 239 1 270 510 45 457 TOR U 2002.07.05 95 768 109 323 13 555 1 130 1 228 56 479 WR U 2002.07.05 63 747 74 061 10 314 860 832 29 725 GD U 2002.07.05 75 913 85 952 10 039 837 966 35 086
Biblioteka Uniwersytecka 8. w Poznaniu Biblioteka Publiczna m.st. 9. Warszawy - Biblioteka Główna Województwa Mazowieckiego Biblioteka Papieskiej Akademii 10. Teologicznej w Krakowie Biblioteka Zakładu Narodowego 11. im. Ossolińskich we Wrocławiu Biblioteka Uniwersytecka 12. Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II Biblioteka Uniwersytetu 13. Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie Biblioteka Główna Uniwersytetu 14. M. Curie-Skłodowskiej w Lublinie Wojewódzka Biblioteka 15. Publiczna im. H. Łopacińskiego w Lublinie Książnica Pomorska w 16. Szczecinie POZN U 2002.07.05 31 187 40 835 9 648 804 459 40 078 WA M 2002.07.05 34 502 40 624 6 122 510 456 30 421 KR 295 2002.07.05 38 454 44 297 5 843 487 498 11 133 WR O 2002.07.05 25 361 31 058 5 697 475 349 18 175 LUBL KUL 2002.07.05 48 588 54 144 5 556 463 608 30 031 OLSZT 003 2002.07.05 20 495 25 039 4 544 379 281 20 559 LUBL U 2002.07.05 35 996 39 879 3 883 324 448 26 967 LUBL M 2002.07.05 32 674 36 526 3 852 321 410 12 835 SZCZ M 2005.09.27 9 785 13 437 3 652 304 263 26 970 28