Program przygotowany przez Imię Klasa / Grupa
Wszelkie prawa zastrzeżone przez Prudential w Polsce. Wydanie polskie przygotowane przez Prudential w Polsce.
Program przygotowany przez
Szanowni Nauczyciele! Oddajemy w Wasze ręce program edukacyjny Cha-Ching (wymowa: [cza-czing]), który w przystępny sposób wyjaśnia dzieciom w wieku 7-11 lat świat finansów osobistych i rodzinnych. Każdy z bohaterów Cha-Ching poprzez swoje historie prezentuje w lekki i zabawny sposób cztery podstawowe aktywności związane z pieniędzmi: zarabianie, wydawanie, oszczędzanie oraz pomaganie. W skład programu wchodzi 10 scenariuszy lekcji o powtarzalnej strukturze, zawartych w tej książce. Ich uzupełnienie stanowią:. zeszyty ćwiczeń dla uczniów, do których odwołania znajdują się w planach lekcji; strona www.cha-ching.pl, na której znajdują się dodatkowe materiały, opisy postaci i ich przygody; dziesięć 3-minutowych muzycznych kreskówek (dostępnych na stronie www.cha-ching.pl w zakładce Filmy ), dostosowanych do każdej z 10 lekcji; gra I Ty możesz zostać przedsiębiorcą (dostępna na stronie www.cha-ching.pl w zakładce Gra ), do której odwołuje się lekcja 3.; arkusz Menadżera Wydatków Rodzinnych (dostępny na stronie www.cha-ching.pl w zakładce Nauczyciele ), do którego odwołuje się lekcja 8. Powyższy program można traktować dosłownie i realizować go zgodnie z załączonymi planami lekcji, przyjmując je za gotowe scenariusze zajęć. Rekomendujemy jednak podejście elastyczne i dostosowane do grupy lekcyjnej, przy uwzględnieniu wieku i osobowości dzieci, ich sytuacji materialnej i rodzinnej. Program przygotowany przez Zespól Cha-Ching Wszelkie prawa zastrzeżone przez Prudential w Polsce. Żadna część tej książki nie może być reprodukowana w jakiejkolwiek formie lub jakimkolwiek sposobem bez pisemnej zgody wydawcy i autora.
Szanowni Rodzice, Warszawa, 30.04.2014 Cha-Ching" to międzynarodowy program edukacyjny opracowany i wdrożony w kilku krajach przez towarzystwo ubezpieczeń Prudential oraz Prudence Foundation. Celem programu jest wykształcenie pozytywnych postaw, związanych z zarządzaniem finansami u uczniów szkół podstawowych. Krótkie i zabawne filmy oraz materiały dydaktyczne dołączone do programu wskazują cztery najważniejsze dziedziny zarządzania pieniędzmi - zarabianie, oszczędzanie, wydawanie i pomaganie. W polskiej edycji programu, przygotowanej przez Prudential w Polsce, nad merytoryczną stroną kampanii czuwa Rada Naukowa, skupiająca specjalistów z dziedziny psychologii dziecięcej, finansów i mediów. Według badań, przeprowadzonych przez Prudential Corporation 95% rodziców uważa edukację finansową za istotną, jednak tylko 13% z nich wierzy, że ich dzieci potrafią dobrze zarządzać pieniędzmi. Równocześnie 98% rodziców chciałoby bardziej angażować się w rozwój finansowy swoich dzieci i poszukuje narzędzi, które pomogą im to uczynić. Program Cha-Ching docelowo ma stać się takim narzędziem zarówno w rękach Państwa, jak i nauczycieli oraz pomóc kształtować umiejętności finansowe najmłodszych. Podczas lekcji dzieci będą oglądały kreskówki i wykonywały różnorodne ćwiczenia, które opracowano w taki sposób, aby edukacja finansowa stała się zabawą. Mamy nadzieję, że wkrótce zauważą Państwo pozytywne zmiany w zachowaniu swoich dzieci. Być może zaczną oszczędzać swoje kieszonkowe, wykażą pewną dyscyplinę w wydawaniu pieniędzy, zaproponują kilka pomysłów na zarobienie dodatkowych pieniędzy lub zapytają, czy mogą pomóc potrzebującym. Niektóre działania będą wymagały Państwa wsparcia i współpracy. To Państwa szansa, aby zachęcić dzieci, pomagając w realizacji poszczególnych zadań. Aktywna współpraca pomiędzy rodzicami a nauczycielem zawsze odbywa się z korzyścią dla edukacji Państwa dzieci. Jeśli chcieliby Państwo dowiedzieć się więcej lub uzyskać odpowiedzi na pojawiające się w związku z programem pytania, zachęcamy do odwiedzenia strony programu: www.cha-ching.pl. dr Aleksandra Piotrowska psycholog dziecięcy Przewodnicząca Rady Naukowej Programu Edukacji Finansowej Dzieci Cha-Ching"
Warszawa, 5 maja 2015 roku RZECZPOSPOLITA POLSKA Rzecznik Praw Dziecka Marek Michalak DICS.061.132.2015.JS Pani dr Aleksandra Piotrowska Przewodnicząca Rady Naukowej Programu Edukacji Finansowej dzieci Cha-Ching Szanowna Pani Przewodnicząca, jest mi niezmiernie miło poinformować, że obejmuję honorowym patronatem kampanię społeczną z zakresu edukacji finansowej dzieci Cha-Ching. Właściwe nawyki i umiejętności wykształcone w dzieciństwie procentują w dorosłym życiu. Dziecko, które dowie się, jak rozważnie zarządzać finansami, w przyszłości będzie bardziej świadomym konsumentem. To ważne, aby młodzi ludzie potrafili nie tylko rozsądnie kupować, ale też oszczędzać i radzić sobie z ewentualnymi trudnościami finansowymi. Państwa inicjatywa to ważny i potrzebny projekt. Mam nadzieję, że przyczyni się do zwiększenia wiedzy o wartości pieniądza i doprowadzi do wykształcenia pożądanych postaw uczniów, związanych z zarządzaniem finansami. To niezwykle ważne, aby ucząc najmłodszych rozumienia funkcji pieniądza, pokazać jego różnorodne walory, nie tylko materialne. Świadomy obywatel, nawet ten mały, powinien wiedzieć dobrze, że prócz zarabiania, oszczędzania i wydawania, umiejętnie zarządzając finansami może skutecznie wspierać potrzebujących. Empatia i troska o innych, kształtowana od dzieciństwa, prowadzi do utrwalania właściwych relacji społecznych, wzbogacając zarówno obdarowanego, jak i darczyńcę. Pozdrawiam serdecznie wszystkich Organizatorów oraz Uczestników kampanii.
Spis treści Lekcja 1: Zarabiaj. Oszczędzaj. Wydawaj. Pomagaj. Cele lekcji: Po lekcji będziesz umieć: cztery aktywności finansowe zarabianie, oszczędzanie, wydawanie, pomaganie, powiedzieć, skąd się biorą pieniądze, wymienić etapy obiegu pieniądza. Obejrzyj i opowiedz...1 Pomyśl i napisz... 2 Wycinanki do Twojego obiegu pieniądza... 3 Stwórz swój obieg pieniądza... 4 Lekcja 2: Trzeba na to zapracować Cele lekcji: Po lekcji będziesz umieć: powiedzieć, co mama i tata robią w pracy, powiedzieć, ile kosztują różne rzeczy, powiedzieć, skąd mamy pieniądze, aby zapłacić za różne rzeczy. Pomyśl i narysuj... 5 Obejrzyj i opowiedz... 6 Kącik rodziców... 7 Lekcja 4: Pomnażaj pieniądze Cele lekcji: Po lekcji będziesz umieć: powiedzieć, dlaczego oszczędzanie jest ważne, wskazać różnice pomiędzy potrzebą a zachcianką, podjąć decyzję o oszczędzaniu. Pomyśl i narysuj... 11 12 Zatrzymaj się i pomyśl... 13 Kalendarz oszczędzania Cha-Ching... 14 Lekcja 5: Oszczędzaj i osiągaj cel Cele lekcji: Po lekcji będziesz umieć: dzielić się z innymi swoimi marzeniami, podać przykłady, jak zarabiać pieniądze, aby kupić rzeczy, których pragniemy, ćwiczyć oszczędzanie na przyszłość. Pomyśl i narysuj... 15 Pomyśl i napisz... 16 Plakat marzeń mojej rodziny... 17 Lekcja 3: Zostań przedsiębiorcą Cele lekcji: Po lekcji będziesz umieć: wymienić cechy przedsiębiorcy, stworzyć prosty biznes plan, dowiedzieć się, jakie usługi może zapewnić społeczeństwu przedsiębiorca. Pomyśl i narysuj... 8 Zatrzymaj się i pomyśl... 9 Praca w grupach... 10
Spis treści Lekcja 6: Na wszelki wypadek Cele lekcji: Po lekcji będziesz umieć: podać inne powody oszczędzania, powiedzieć, dlaczego ważne jest odkładanie pieniędzy na wszelki wypadek, podjąć decyzję, aby oszczędzać na czarną godzinę. Pomyśl i napisz... 18 20 Lekcja 9: Dobroczynność i świat staje się lepszy Cele lekcji: Po lekcji będziesz umieć: powiedzieć, na czym polega pomoc i wolontariat, podać przykłady, jak możemy się dzielić z innymi, uzmysłowić sobie, jakie pożytki dla społeczeństwa niesie dobroczynność. Zatrzymaj się i pomyśl... 26 27 Lekcja 7: Mądrze wydawaj pieniądze Cele lekcji: Po lekcji będziesz umieć: powiedzieć, co znaczy mądrze wydawać pieniądze, poznać różnicę między potrzebą a zachcianką i podać przykłady, podjąć decyzję, aby stać się mądrym finansowo. Potrzeba czy zachcianka?... 21 Pomyśl i napisz... 22 Lekcja 10: Gdy dostaniesz pieniądze Cele lekcji: Po lekcji będziesz umieć: nazwać cztery aktywności finansowe zarabianie, oszczędzanie, wydawanie, pomaganie, podać przykłady, w jaki sposób możesz ćwiczyć cztery mądrości finansowe, obiecać, że będziesz dzieckiem mądrze korzystającym z pieniędzy. Kącik rodziców... 28 Pomyśl i napisz... 29 Lekcja 8: Pomyśl młody konsumencie Cele lekcji: Po lekcji będziesz umieć: opisać, kim jest zakupoholik, podać różnice między potrzebą a zachcianką dla powtórzenia, docenić znaczenie samokontroli przy wydawaniu pieniędzy. Zakupoholik... 23 Pomyśl i napisz... 24 Kącik rodziców... 25
Cha-Ching Wstęp ( wymawiaj CZA-CZING! ) jest międzynarodowym programem edukacy jnym, przygotowanym przez towarzystwo ubezpieczeń Prudential oraz Prudence Foundation, realizowanym w szkołach podstawowych w wielu krajach. Nad stroną merytoryczną programu czuwa Rada Naukowa, skupiająca specjalistów z dziedziny psychologii dziecięcej, finansów i mediów. 95% 13% Według badań przeprowadzonych przez Prudential rodziców uważa edukację finansową za istotną, jednak tylko z nich wierzy, że ich dzieci potrafią dobrze zarządzać pieniędzmi. Równocześnie 98% rodziców chciałoby bardziej angażować się w rozwój finansowy swoich dzieci i poszukuje narzędzi, by to uczynić. Celem programu Cha-Ching jest wsparcie rodziców i nauczycieli w kształtowaniu umiejętności finansowych najmłodszych.
Lekcja 1: Zarabiaj. Oszczędzaj. Wydawaj. Pomagaj. Program przygotowany przez Obejrzyj i opowiedz Co najlepiej zapamiętałeś/aś z filmu? Strona 1
Pomyśl i napisz Czy potrafisz powiedzieć, ile z ostatniego kieszonkowego lub pieniędzy, które dostałeś/aś z jakiejś okazji, przypada na: ZARABIANIE OSZCZĘDZANIE WYDAWANIE POMAGANIE Strona 2
Wycinanki do Twojego obiegu pieniądza Możesz użyć tych obrazków, aby stworzyć swój własny obieg pieniądza. Narysuj własne obrazki (w pustych polach) lub powycinaj obrazki z gazet, aby stworzyć własny obieg. ZARABIANIE OSZCZĘDZANIE WYDAWANIE POMAGANIE BANKOMAT POMOC Strona 3
Stwórz swój obieg pieniądza Narysuj, wklej lub opisz swój obieg pieniądza. Strona 4
Lekcja 2: Trzeba na to zapracować Program przygotowany przez Pomyśl i narysuj Narysuj swoją mamę i tatę w pracy. W jaki sposób ich praca pomaga innym ludziom, społeczeństwu? Strona 5
Obejrzyj i opowiedz Odgadnij cenę umieść metkę na każdym rysunku. SAMOCHODZIK TELEWIZOR KOMPUTER KOMODA BUTY SUKIENKA Strona 6
Kącik rodziców Spytaj Mamę lub Tatę, ile to kosztuje. SAMOCHODZIK TOY CAR TELEWIZOR KOMPUTER KOMODA BUTY SUKIENKA Co możesz zrobić, aby zadbać o rzeczy, które kupili Twoi rodzice? Strona 7
Lekcja 3: Zostań przedsiębiorcą Program przygotowany przez Pomyśl i narysuj Kto to jest przedsiębiorca? Narysuj kilka przykładów. Strona 8
Zatrzymaj się i pomyśl 1. Co chcesz sprzedawać? Jaki problem to rozwiąże? 2. Gdzie będziesz to sprzedawać? Dlaczego? 3. Ile Twoim zdaniem będzie kosztował ten produkt? Co musisz zrobić, aby go stworzyć? 4. Co zrobisz, aby inni dowiedzieli się o Twoim produkcie? Dlaczego? Co im powiesz o swoim produkcie, o sobie i swojej firmie? Strona 9
Praca w grupach PRODUKT MIEJSCE CENA PROMOCJA Strona 10
Lekcja 4: Oszczędzaj pieniądze Program przygotowany przez Pomyśl i narysuj Narysuj, w jaki sposób oszczędzasz pieniądze. Kiedy zacząłeś/zaczęłaś oszczędzać? Kto Cię uczył o oszczędzaniu? Dlaczego oszczędzasz? Strona 11
Pomyśl i narysuj Narysuj rzecz, którą chcesz kupić. Czy wiesz, ile to kosztuje? Strona 12
Zatrzymaj się i pomyśl Jak będziesz OSZCZĘDZAĆ na rzecz, którą chcesz kupić? Strona 13
Kalendarz oszczędzania Cha-Ching Wpisz daty do kalendarza. Każdego dnia wpisz, ile udało Ci się odłożyć. Wykreślaj każdy dzień do chwili, gdy uda Ci się zgromadzić wystarczającą kwotę. Rzecz, na którą zbierasz: Jej cena: Ile zajmie oszczędzanie: poniedziałek wtorek środa czwartek piątek sobota niedziela Strona 14
Lekcja 5: Oszczędzaj i osiągaj cel Program przygotowany przez Pomyśl i narysuj Jakie jest marzenie Twojej rodziny (samochód, dom, wakacje)? Narysuj je tutaj. Strona 15
Pomyśl i napisz Co Twoim zdaniem wszyscy powinniście zrobić, aby zrealizować swoje marzenie? Co możesz zrobić dzisiaj, aby przybliżyć się do marzenia? TATA MAMA BRAT SIOSTRA BABCIA, DZIADEK... JA Strona 16
Plakat marzeń mojej rodziny Jakie jest Wasze marzenie? Narysujcie własny plakat, tak jak zrobił to zespół Cha-Ching, i zacznijcie oszczędzać, by osiągnąć Wasz cel. ZBIERAJ NA WAKACJE ZBIERAJ NA WŁASNĄ FIRMĘ ZBIERAJ NA KURS JĘZYKOWY ZA GRANICĄ ZBIERAJ ABY POMÓC INYM ZBIERAJ NA DOM MARZEŃ Strona 17
Lekcja 6: Na wszelki wypadek Program przygotowany przez Pomyśl i napisz Co zrobisz, jeśli potłuczesz coś w sklepie. zniszczysz czyjąś zabawkę. stłuczesz okno w domu sąsiada. Strona 18
Pomyśl i napisz Co niespodziewanego może Ci się przytrafić? Jak możesz się na to przygotować? Strona 19
Pomyśl i napisz Jakie Twoim zdaniem są najważniejsze sytuacje, na które należy się przygotować tak na wszelki wypadek? Dlaczego? Strona 20
Lekcja 7: Mądrze wydawaj pieniądze Program przygotowany przez Co to jest potrzeba? Co to jest zachcianka? Podaj kilka przykładów. POTRZEBA ZACHCIANKA Strona 21
Pomyśl i napisz Zapisz rzeczy, które kupiłeś/aś w ostatnim miesiącu i oznacz je jako POTRZEBĘ lub ZACHCIANKĘ. RZECZ POTRZEBA CZY ZACHCIANKA? POWINIENEM/ POWINNAM TO KUPIĆ TERAZ CZY PÓŹNIEJ? CZY SZUKAŁEM/AM NAJLEPSZEJ CENY? OCENA ZAKUPU (1-5) Strona 22
Lekcja 8: Pomyśl młody konsumencie Program przygotowany przez Kim jest osoba, która niepotrzebnie wydaje dużo pieniędzy? Stwórz kolaż z rzeczy, które kupuje ktoś, kto niepotrzebnie wydaje dużo pieniędzy." Strona 23
Pomyśl i napisz Jakiej rady udzieliłbyś/udzieliłabyś takiej osobie, aby mądrzej wydawała pieniądze? Strona 24
Kącik rodziców. Poproś mamę o jej listę zakupów. Spytaj, które pozycje z listy są POTRZEBAMI, a które ZACHCIANKAMI? POTRZEBA ZACHCIANKA Jeśli Twoi rodzice nie mają takiej listy, poproś, aby ją stworzyli. Powiedz im, dlaczego DOBRZE jest mieć listę zakupów. Napisz to poniżej. Strona 25
Lekcja 9: Dobroczynność i świat staje się lepszy Program przygotowany przez Zatrzymaj się i pomyśl Kim Twoim zdaniem są ludzie, którzy sprawiają, że świat jest lepszym miejscem? Dlaczego? W jaki sposób można sprawić, by świat stał się lepszy? Strona 26
Zatrzymaj się i pomyśl Komu powinieneś pomóc? Co cała klasa/grupa może zrobić, aby uczynić świat lepszym miejscem? Strona 27
Lekcja 10: Gdy dostaniesz pieniądze... Program przygotowany przez Kącik rodziców Razem z rodzicami wypełnij poniższe pola Waszymi celami. Zarabiaj Jakie są sposoby, aby Twoja rodzina mogła zarabiać więcej? Oszczędzaj Ile może zaoszczędzić w miesiącu każdy członek rodziny? Wydawaj Jaki jest najbardziej niezbędny wydatek w roku? Pomagaj W jaki sposób Twoja rodzina może pomóc innym? Strona 28
Pomyśl i napisz ZARABIAJ OSZCZĘDZAJ WYDAWAJ POMAGAJ JAK? JAK? JAK? JAK? Strona 29
Pepper jest beztroską, rozrzutną dziewczyną, która szuka dreszczyku emocji w natychmiastowym zaspokajaniu żądzy zakupów. Dobromiła to chodząca wielkoduszność i współczucie. Jej misją jest wspieranie organizacji niosących pomoc potrzebującym. Justin jest sprytnym, pewnym siebie przedsiębiorcą, który przejawia inicjatywę i upór Justin dąży do sukcesu. Zu jest rozsądny, zarabia ciężką pracą, upewniając się, że oszczędza na swoje cele. Przewodzi paczce, mądrze zarządzając pieniędzmi. Prudencja planuje wszystkie swoje posunięcia finansowe i ma zwyczaj odkładania 10% zarobków. Jest bardzo wartościowym członkiem zespołu, za którym wszyscy podążają i którego naśladują. Strona 30 Bobby emu brakuje sprytu i samokontroli przy korzystaniu ze swoich pieniędzy. Dobrze radzi sobie z zarabianiem, ale jego wydatki są niezbyt przemyślane.
Program przygotowany przez www.prudential.pl