VIII PAŃSTWOWA INSPEKCJA SANITARNA
VIII PAŃSTWOWA INSPEKCJA SANITARNA Na terenie województwa lubelskiego w 2006 r. nadzorem objęto 14 693 obiektów, w tym 13 642 obiekty żywnościowo-żywieniowe, 16 wytwórni przedmiotów użytku i kosmetyków, 105 miejsc obrotu przedmiotami użytku oraz 930 środki transportu artykułów spożywczych. Liczba ocenionych obiektów jest niższa od liczby objętych nadzorem, ze względu na to, że nie wszystkie obiekty prowadziły działalność przez cały rok lub zostały uruchomione pod koniec roku. Najwyższy odsetek obiektów niezgodnych z wymaganiami w 2006 r. stanowią: 1. Targowiska 36,8% 2. Zakłady przemysłu zbożowo-młynarskiego 19,0% 3. Kioski spożywcze 14,5% 4. Wytwórnie wyrobów cukierniczych 12,5% 5. Piekarnie 7,1% 6. Sklepy spożywcze, bloki żywienia w szpitalach, inne obiekty obrotu żywnością 6,9% Najczęściej stwierdzonymi w kontrolowanych obiektach uchybieniami były: brak wdrożenia systemu HACCP, brak opracowanych i wdrożonych procedur i instrukcji Dobrej Praktyki Produkcyjnej i Dobrej Praktyki Higienicznej, nieprawidłowa funkcjonalność, nieprawidłowy stan techniczny (ściany i podłogi), brak bieżącej zimnej i ciepłej wody (dotyczy to głównie sklepów i kiosków na terenach wiejskich). Spośród kontrolowanych środków spożywczych, najczęściej ich jakość kwestionowano w przypadkach: - napojów bezalkoholowych 16,6%, - używek 9,5%, - wyrobów garmażeryjnych 4,5%, - ryb i przetworów (bez konserw) 4,4%, - mięs i przetworów (bez konserw) 4,0% - przetworów zbożowo mącznych 4,0%, - tłuszczów roślinnych 3,7%, - lodów 2,8%, - owoców, warzyw i przetworów bez konserw 2,6%, - mleka spożywczego płynnego 2,4%, - przetworów mlecznych (bez masła i lodów) 2,2%. Głównie ogniskami zbiorowych zatruć pokarmowych były zatrucia na weselach i innych przyjęciach okolicznościowych. Zbadano 271 próbek celem wykrycia czynnika chorobotwórczego, który wywołał zatrucie. Zakwestionowano 32 próbki stwierdzając w nich głównie obecność bakterii z grupy Salmonella. W 2006 roku, na terenie województwa lubelskiego objęto nadzorem sanitarnym 4 867 obiektów użyteczności publicznej. Spośród nich, 45 w mieście oraz 18 na wsi charakteryzowało się złym stanem sanitarnym, natomiast 40 obiektów w mieście oraz 16 na wsi nie utrzymywało normy pod względem technicznym. W 2006 r. ludność województwa zaopatrywana była w wodę z 966 wodociągów; w tym 656 wodociągi zbiorowego zaopatrzenia, a 310 to ujęcia własne placówek oświatowych, służby zdrowia, domów pomocy społecznej. W porównaniu do ubiegłego roku zmniejszyła się o 52, ogólna liczba wodociągów zbiorowego zaopatrzenia ludzi w wodę. Głównymi powodami zmian były: połączenia wodociągów o mniejszej produkcji wody, rozbudową sieci wodociągów zbiorowego zaopatrzenia z równoczesnym wyłączeniem ujęć - 184 -
lokalnych oraz przekwalifikowaniem wodociągów ze względu na zwiększoną bądź zmniejszoną produkcję wody. Na terenie województwa lubelskiego w 2006 r., z wody o kontrolowanej jakości korzystało 1 921 328 osób (88,4% mieszkańców województwa; 2005r. 87,6%). Woda dobrej jakości dostarczana była do 1 853 566 (85,1%) osób, natomiast 67 762 osób (3,1%) korzystało z wody niespełniającej wymagań. W wodzie pochodzącej z wodociągów, do najczęściej przekraczanych parametrów zaliczano: żelazo, mangan, amoniak i azotany, a także mętność i barwę. Wśród wodociągów zaliczanych do tej grupy w województwie lubelskim najwyższe wartości w/w parametrów zostały wykazane w następujących powiatach: hrubieszowskim (14 wodociągów lokalnych o kwestionowanej jakości wody), bialskim (8), radzyńskim (7), tomaszowskim (7) oraz chełmskim (4). - 185 -
Lp. Tab. 76. Stan sanitarny obiektów w województwie lubelskim w 2006 r. Rodzaj obiektów Liczba objętych nadzorem Liczba ocenionych Niezgodne z wymaganiami liczba % % poprawy lub pogorszenia w stosunku do 2005 r. 1. obiekty żywnościowo - żywieniowe 13 642 13 082 805 6,1 +06 2. wytwórnie przedmiotów użytku i kosmetyków 16 14 - - +6,7 3. miejsca obrotu przedmiotami użytku 105 53 - - +1,7 4. środki transportu 930 846 4 0,5 +0,5 Ogółem 14 693 13 995 809 5,8 +06 Lp. Tab. 77. Stan sanitarny wybranych obiektów żywieniowo - żywnościowych w województwie lubelskim w 2006 r. Niezgodne z wymaganiami Rodzaj obiektów Liczba objętych nadzorem Liczba ocenionych liczba % % poprawy lub pogorszenia w stosunku do 2005 r. 1. Wytwórnie lodów 59 59 - - bz 2. Automaty do lodów 113 110 2 1,8-1,0 3. Wytwórnie tłuszczów roślinnych 1 1 - - bz 4. Piekarnie 439 438 31 7,1 +1,1 5. Ciastkarnie 153 152 6 3,9-1,5 6. Przetwórnie owocowo -warzywne 73 71 1 1,4-1,4 7. Browary 4 4 - - bz 8. Wytwórnie napojów bezalkoholowych 33 32 - - bz 9. Zakłady garmażeryjne 24 23 1 4,3 +4,4 10. Zakłady przemysłu zbożowo- młynarskiego 101 100 19 19,0 +5,5 11. Wytwórnie makaronów 19 19 - - +5,0 12. Wytwórnie wyrobów cukierniczych 24 24 3 12,5-8,2 13. Wytwórnie koncentratów 2 2 - - - spożywczych 14. Wytwórnie octu 1 1 - - - 15. Wytwórnie majonezu i musztardy 1 1 - - - 16. Wytwórnie używek 9 9 - - - 17. Wytwórnie środków dietetycznych 1 1 - - - 18. Wytwórnie substancji dodatkowych 1 1 - - - 19. Inne wytwórnie żywności 56 53 2 3,8-1,7 20. Sklepy spożywcze 6 713 6 517 453 6,9 +0,7 21. Kioski spożywcze 711 628 91 14,5 +2,2 22. Targowiska 70 68 25 36,8 +7,1 23. Magazyny hurtowe 508 500 16 3,2 +0,7-186 -
Tab. 77. cd. Inne obiekty obrotu 24. żywnością 487 345 24 6,9-2,2 25. Zakłady żywienia zbiorowego - otwartego 1 060 1 035 36 3,5 bz 26. Zakłady małej gastronomii ogółem 1 453 1 397 71 5,1-1,8 27. smażalnie 173 161 8 4,9-1,5 28. typu fast-food 556 544 27 4,9-2,8 29. pijalnie piwa 687 658 32 4,9-1,6 30. inne 37 34 4 11,7 +4,3 31. Zakłady żywienia zbiorowego 1 527 1 491 24 1,6 +1,5 zamknietego ogółem w tym: stołówki pracownicze 31 31 - - +3,1 bufety przy zakładach pracy 70 70 4 5,7-5,7 stołówki w domach wczasowych 47 47 - - bz bloki żywienia w szpitalach 43 43 3 6,9-2,4 kuchnie mleczne 13 13 - - bz bloki żywienia w sanatoriach 8 8 - - bz i prewentoriach bloki żywienia w domach opieki 68 68 - - +3,3 społecznej stołówki w żłobkach i domach małego 13 13 - - +7,7 dziecka stołówki szkolne 577 569 12 2,1 +2,2 stołówki w bursach i internatach 96 96 - - +2,1 stołówki na koloniach i obozach 119 104 1 0,9 +1,1 stołówki w przedszkolach 286 285 4 1,4 +1,7 stołówki w domach dziecka 17 17 - - bz stołówki studenckie 6 6 - - bz stołówki w zakładach specjalnych 39 38 - - bz i wychowawczych inne zakłady żywienia (hufce pracy, punkty wydania posiłków profilaktycznych) 94 83 - - +3,1-187 -
Tab.78. Stan sanitarny urządzeń i obiektów na terenie województwa lubelskiego w 2006 r. Lp. Wyszczególnienie Obiekty skontrolowane Zły stan techniczny % złych 1. Toalety publiczne 92 2 2,2 2. Baseny kąpielowe 46 - - 3. Środki transportu publicznego 638 - - 4. Dworce autobusowe 26 - - 5. Dworce i stacje kolejowe 68 8 11,8 6. Domy pomocy społecznej 66 2 3,0 7. Noclegownie 12 - - 8. Obiekty wczasowo-turystyczne 138 3 2,2 9. Hotele 74 1 1,3 10. Zakłady fryzjerskie i fryzjersko -kosmetyczne 1 338 33 2,5 11. Zakłady odnowy biologicznej, tatuażu i solariów 135 5 3,7 12. Zakłady kosmetyczne 228 2 0,9 13. Przejścia graniczne drogowe 6 - - 14. Przejścia graniczne kolejowe 1 - - 15. Inne obiekty 2 414 9 0,4 Tab. 79. Zaopatrzenie ludności w wodę z wodociągów zbiorowego zaopatrzenia w poszczególnych powiatach w 2006 r. Wyszczególnienie Ludność Liczba osób korzystających z wody odpowiadającej wymogom Liczba osób korzystających z wody nie spełniającej wymagań Województwo 2006 r. 2 172 766 1 853 566 67 762 bialski i m. Biała Podlaska 171 883 139 000 - biłgorajski 104 001 92 171 10 573 chełmski i m.chełm 147716 130 670 268 hrubieszowski 68 398 43 321 790 janowski 47 813 35 086 1 062 krasnostawski 68 995 59 716 - kraśnicki 99 531 88 100 30 lubartowski 90 385 77 739 10 601 lubelski i m. Lublin 494 794 460 559 10 466 łęczyński 57 240 51 865 715 łukowski 108 340 89 469 19 116 opolski 62 956 61 460 690 parczewski 36 466 29 239 4 806 puławski 116 663 105 130 4 840 radzyński 61 267 53 587 120 rycki 59 151 53 763 730 świdnicki 72 354 64 347 890 tomaszowski 88 199 48 620 1 830 włodawski 40 071 39 050 5 zamojski i m. Zamość 176 543 130 674 230-188 -