P R O G R A M N A U C Z A N I A M O D U Ł U * A - Informacje ogólne. B - Wymagania wstępne

Wydział Kierunek Poziom studiów Profil kształcenia Techniczny Mechanika i budowa maszyn studia pierwszego stopnia - inżynierskie praktyczny P R O G R A M N A U C Z A N I A M O D U Ł U * A - Informacje ogólne 1. Nazwa modułu Urządzenia mechatroniczne. Punkty ECTS: 18 1. Technika mikroprocesorowa 4. Kod przedmiotu:. Budowa urządzeń mechatronicznych 5. Elementy mechatroniki 5 4. Modelowanie procesów i systemów 4 4. Rodzaj modułu: specjalnościowy 5. Język wykładowy: polski 6. Rok studiów: III 7. Semestry: 5,6 8. Liczba godzin ogółem: S/ 10 NS/140 9. Formy dydaktyczne prowadzenia zajęć i liczba godzin w semestrze: 10. Imię i nazwisko koordynatora modułu oraz prowadzących zajęcia Wykład (Wyk) Laboratorium (Lab) Laboratorium (Lab) Dr inż. Grzegorz Andrzejewski B - Wymagania wstępne 5 semestr S/ 60 NS/40 S/ 10 NS/80 6 semestr S/ 0 NS/0 C - Cele kształcenia Wiedza(CW): CW1: przekazanie wiedzy w zakresie wiedzy technicznej obejmującej terminologię, pojęcia, teorie, zasady, metody, techniki i narzędzia stosowane przy rozwiązywaniu zadań inżynierskich związanych z urządzeniami mechatronicznymi Umiejętności (CU): CU1: wyrobienie umiejętności w zakresie doskonalenia wiedzy, pozyskiwania i integrowanie informacji z literatury, baz danych i innych źródeł, opracowywania dokumentacji, prezentowania ich i podnoszenia kompetencji zawodowych Kompetencje społeczne (CK): CK1: przygotowanie do uczenia się przez całe życie, podnoszenie kompetencji zawodowych, osobistych i społecznych w zmieniającej się rzeczywistości D - Efekty kształcenia Student po ukończeniu procesu kształcenia: Wiedza EKW1: ma elementarną wiedzę z zakresu przetwarzanie informacji, architektury i organizacji systemów K_W06, K_W08 EKW: orientuje się w obecnym stanie oraz trendach rozwoju bezpieczeństwa systemów informatycznych, urządzeń i procesów K_W14 Umiejętności EKU1:potrafi samodzielnie opracować dokumentację zadania inżynierskiego K_U0 EKU: potrafi posłużyć się właściwie dobranymi środowiskami programistycznymi, symulatorami oraz narzędziami komputerowo wspomaganego projektowania do symulacji, projektowania i weryfikacji układów cyfrowych K_U06, K_U08 EKU: potrafi posłużyć się właściwie dobranymi metodami i urządzeniami przy projektowaniu, budowie i wdrażaniu, systemów techniki cyfrowej K_U11, K_U1 EKU: potrafi korzystać z kart katalogowych i not aplikacyjnych w celu dobrania odpowiednich komponentów projektowanego procesu lub urządzenia K_U16, K_U17 EKU4: ma doświadczenie związane z utrzymaniem systemów, rozwiązywaniem praktycznych zadań, korzystania z norm i standardów K_KU4, K_U5, K_U6 Kompetencje społeczne EKK1: potrafi odpowiednio określić priorytety służące realizacji zadania inżynierskiego K_K04 EKK: potrafi myśleć i działać w sposób kreatywny K_K06

E - Zdefiniowane warunki realizacji modułu Efekty kształcenia oraz treści programowe, formy zajęć oraz narzędzia dydaktyczne, oceniania i obciążenie pracy studenta, założone dla realizacji efektów kształcenia dla danego modułu, zostały zaprezentowane szczegółowo w sylabusach przedmiotów: Technika mikroprocesorowa - 5 semestr Budowa urządzeń mechatronicznych 5 semestr Elementy mechatroniki - 5 semestr Modelowanie procesów i systemów 5, 6 semestr wchodzących w skład tego modułu i realizujących jego założenia. I Informacje dodatkowe Imię i nazwisko sporządzającego Data sporządzenia / aktualizacji 15.07.014 Dane kontaktowe (e-mail, telefon) gandrzejewski@pwsz.pl Podpis Dr inż. Grzezgorz Andrzejewski

Tabela sprawdzająca moduł: Urządzenia mechatroniczne na kierunku: Mechanika i budowa maszyn Tabela 1. Odniesienie założonych efektów kształcenia modułu do efektów zdefiniowanych dla całego programu i celów modułu Efekt kształcenia EKW1 EKW EKW EKU1 EKU EKU EKU4 EKU5 EKU6 EKU7 EKU8 EKK1 EKK Odniesienie danego efektu do efektów zdefiniowanych dla całego programu (PEK) K_W06 K_W08 K_W14 K_U0 K_U06 K_U08 K_U11 K_U16 K_U4 K_U5 K_U6 K_K04 K_K06 Cele modułu CW1 CU1 CK1 Sporządził: dr inż. Grzegorz Andrzejewski Data: 15.07.014 Podpis.

Wydział Kierunek Poziom studiów Profil kształcenia Techniczny Mechanika i budowa maszyn studia pierwszego stopnia - inżynierskie praktyczny P R O G R A M N A U C Z A N I A P R Z E D M I O T U * A - Informacje ogólne 1. Przedmiot: Technika mikroprocesorowa. Kod przedmiotu:. Punkty ECTS: 4 4. Rodzaj przedmiotu: specjalnościowy 5. Język wykładowy: polski 6. Rok studiów: III 7. Semestr: 5 8. Liczba godzin ogółem: S/ 45 NS/0 9. Formy dydaktyczne prowadzenia zajęć i liczba godzin w semestrze: 10. Imię i nazwisko koordynatora przedmiotu oraz prowadzących zajęcia Wykład (Wyk) Laboratoria (Lab) Dr inż. Grzegorz Andrzejewski B - Wymagania wstępne C - Cele kształcenia S/ 15 NS/10 S/0 NS/0 Wiedza(CW): CW1 Celem kształcenia jest nabycie przez studenta wiedzy w zakresie teoretycznych podstaw techniki mikroprocesorowej Umiejętności (CU): CU1 Celem kształcenia jest nabycie przez studenta umiejętności wykorzystywania techniki mikroprocesorowej w tworzeniu systemów i urządzeń CU Celem kształcenia jest nabycie przez studenta umiejętności tworzenia modelu i symulacji wybranych procesów Kompetencje społeczne (CK): CK1 Dostrzeganie pozatechnicznych aspektów technologii wytwarzania D - Efekty kształcenia Student po ukończeniu procesu kształcenia: Wiedza EKW1: ma podstawową wiedzę z zakresu techniki mikroprocesorowej K_W06 EKW: Zna etapy tworzenia modelu dyskretnego wybranych procesów wytwarzania K_W14 Umiejętności EKU1: Tworzy modele wybranych procesów technologicznych K_U0 EKU: Dokonuje poprawnej walidacji i analizuje dane symulacyjne K_U06, K_U08 EKU: Potrafi sterować i optymalizować modele symulacji procesu technologicznego według wybranych kryteriów K_U11 EKU4: potrafi zaprojektować, modelować procesy przy wykorzystaniu wybranych kryteriów K_U1, K_U16 EKU5: ma doświadczenie związane z utrzymaniem systemów, rozwiązywaniem praktycznych zadań, korzystania z norm i standardów K_KU4, K_U5, K_U6 Kompetencje społeczne EKK1: potrafi właściwie określić priorytety zadania inżynierskiego K_K04 EKK: potrafi myśleć w sposób kreatywny K_K06 E - Treści programowe 1 oraz liczba godzin na poszczególnych formach studiów Wykład: Wyk1 Podstawy teorii układów cyfrowych, algebra Boole a. Podstawowe funkcje logiczne, sposoby przedstawiania funkcji logicznych, minimalizacja funkcji logicznych, układy kombinacyjne i sekwencyjne, automaty synchroniczne i asynchroniczne, podstawowe funktory logiczne, przerzutniki. Wyk Rejestry szeregowe i równoległe, pamięć cyrkulacyjna, rejestry liczące, pamięci statyczne i S NS 1 Liczba wierszy jest uzależniona od form zajęć realizowanych w ramach przedmiotu zgodnie z punktem A9 4

dynamiczne. Programowane zespoły logiczne PLD, PLA, PAL, liczniki -ich właściwości, kodery, dekodery, sumatory. Wyk Wprowadzanie i wyprowadzanie danych, wyświetlanie statyczne i dynamiczne, sposoby organizacji systemów cyfrowych. Projektowanie układów cyfrowych, podejście "bottom-up" i "top-down". Wyk4 Nowoczesne techniki i technologie układów elektronicznych. Mikroprocesory i mikrokontrolery. Struktura mikroprocesora, cykl pobierania i dekodowania rozkazu, mnemoniki zapisu rozkazów. Struktura mikrokontrolera 8051 organizacja pamięci wewnętrznej, układy czasowo/licznikowe, port szeregowy UART, system przerwań. Wyk5 Przegląd nowoczesnych struktur mikrokomputerów jednoukładowych. Wyk6 Podstawowe układy wspomagające zegar czasu rzeczywistego RTC, układ nadzoru WatchDog, wyświetlacz LCD, układy przetwornikowe A/D i D/A. Najważniejsze protokoły komunikacji. Wyk7 Budowa i działanie sterowników programowalnych PLC: konstrukcja moduły, klasyfikacja, parametry. Norma IEC 111 podstawy teoretyczne, języki programowania. Razem liczba godzin wykładów Laboratorium: Lab1 Konfiguracje systemów pomiarowo - sterujących Lab Magistrala IC, SPI, USB, ProfiNET. Złącze RS-. Lab Sterownik PLC w układach automatyki. Lab4 Wykorzystanie wejść i wyjść cyfrowych oraz funkcji logicznych. Projekt zbiornika. Lab5 Wykorzystanie układów czasowych. Projekt sterowania oświetleniem klatki schodowej. Lab6 Wykorzystanie liczników. Projekt sterowania taśmą produkcyjną. Lab7 Wykorzystanie tygodniowego zegara czasu rzeczywistego. Automatyka w pomieszczeniu biurowym. Lab8 Wykorzystanie wejść analogowych. Automatyka w szklarni. Lab9 Wykorzystanie wyświetlacza w sterowniku oraz programowanie funkcji przycisków. Lab10 Projekt sterowania światłami na przejściu drogowym. Razem liczba godzin ćwiczeń 15 S 0 1 1 1 1 10 NS 0 F Metody nauczania oraz środki dydaktyczne Ogółem liczba godzin przedmiotu: 45 0 wykłady tradycyjne z wykorzystaniem sprzętu multimedialnego, laboratorium realizacja zadania na dany temat wcześniej przydzielony, wyniki przedłożone w sprawozdaniu G - Metody oceniania F formująca F1: sprawdzian przygotowania do zajęć F: obserwacja podczas zajęć / aktywność/ sprawdzian praktyczny Forma zaliczenia przedmiotu: egzamin H - Literatura przedmiotu P podsumowująca P1: egzamin ustny lub pisemny z treści wykładu Literatura obowiązkowa: 1. J. Kalisz, Podstawy elektroniki cyfrowej, WKŁ, Warszawa 007.. P. Horowitz, W. Hill, Sztuka elektroniki, Tomy 1-, WKŁ, Warszawa 00.. P. Hadam, Projektowanie systemów mikroprocesorowych, BTC, Warszawa 004. 4. J. Schmuller, UML dla każdego. Ujednolicony Język Modelowania wyrażenie związków między klasami w projektowaniu obiektowym, Helion, Gliwice 00. 5. T. Starecki, Mikrokontrolery 8051 w praktyce, BTC, Warszawa 00. 6. T. Jegierski, J. Wyrwał, J. Kasprzyk, J. Hajda, Programowanie sterowników PLC, Wyd. Pracowni Komputerowej J. Skalmierskiego,Gliwice 1998. 7. T. Mikulczyński, Automatyzacja procesów produkcyjnych. Metody modelowania procesów dyskretnych i programowania sterownikówplc, WNT, Warszawa 009. 8. Instrukcje laboratoryjne do wykorzystywanych układów. Literatura zalecana / fakultatywna: 1. Z. Huzar, Elementy logiki dla informatyków, Wyd. Politechniki Wrocławskiej, Wrocław 00.. A. Hławiczka, Laboratorium podstaw techniki cyfrowej, Wyd. Politechniki Śląskiej, Gliwice 00.. M. Gook, Interfejsy sprzętowe komputerów PC, Helion, Gliwice 005. 4. Z. Seta, Wprowadzenie do teorii sterowania. Wykorzystanie programowalnych sterowników PLC, Mikom, Warszawa 00. I Informacje dodatkowe 5

Imię i nazwisko sporządzającego dr inż. Grzegorz Andrzejewski Data sporządzenia / aktualizacji 014-07-15 Dane kontaktowe (e-mail, telefon) g.andrzejewski@iie.uz.zgora.pl, 68 8599 Podpis * Wypełnić zgodnie z instrukcją 6

Tabele sprawdzające program nauczania przedmiotu: Technika mikroprocesorowa na kierunku Mechanika i budowa maszyn Tabela 1. Sprawdzenie, czy metody oceniania gwarantują określenie zakresu, w jakim uczący się osiągnął zakładane kompetencje powiązanie efektów kształcenia, metod uczenia się i oceniania: Efekty kształcenia Sprawdzian przygotowania Aktywność Metoda oceniania Sprawdzian ustny Egzamin ustny/pisemn y EKW1 F1 P1 EKW F1 P1 EKU1 F1 F P1 EKU F1 F P1 EKU F1 F P1 EKU4 F1 F P1 EKK1 F1 F P1 EKK F1 F P1 Sprawozdania Inne Tabela. Obciążenie pracą studenta: Forma aktywności studenta Średnia liczba godzin na realizację studia stacjonarne studia niestacjonarne Godziny zajęć z nauczycielem/ami 45 0 Czytanie literatury 10 15 Przygotowanie do laboratorium 10 10 Przygotowanie sprawozdania z laboratorium 0 5 Przygotowanie do egzaminu 15 0 Liczba punktów ECTS dla przedmiotu 100 godzin = 4 punkty ECTS Sporządził: dr inż. Grzegorz Andrzejewski Data: 014-07-15 Podpis.. Liczba kolumn uzależniona od stosowanych metod oceniania wymienionych w punkcie G 7

Tabela. Powiązanie celów i efektów kształcenia przedmiotu Technika mikroprocesorowa treści programowych, metod i form dydaktycznych z celami i efektami zdefiniowanymi dla kierunku Mechanika i budowa maszyn wiedza Cele przedmiotu (C) CW1, CW umiejętności CU1, CU kompetencje społeczne CK1, CK Odniesienie danego celu do celów zdefiniowanych dla całego programu C_W1, C_W C_U1, C_U C_K1, C_K Treści programowe (E) Wyk1 7 Lab1 10 Wyk1 7 Lab1 10 Wyk1 7 Lab1 10 Metody dydaktyczne (F) wykłady problemowe wykonanie ćwiczeń lab. wykłady problemowe wykonanie ćwiczeń lab. wykłady problemowe wykonanie ćwiczeń lab. Formy dydaktyczne prowadzenia zajęć (A9) wykłady laboratorium wykłady laboratorium wykłady laboratorium Efekt kształcenia (D) EKW1, EKW EKU1, EKU, EKU, EKU4, EKU5 EKK1, EKK Odniesienie danego efektu do efektów zdefiniowanych dla całego programu wiedza K_W06, K_W14 umiejętności K_U0, K_U06, K_U08, K_U11, K_U1, K_U16, K_U4, K_U5, K_U6 kompetencje społeczne K_K04, K_K06 Sporządził: dr inż. Grzegorz Andrzejewski Data: 15.07.014 Podpis. 8

Wydział Kierunek Poziom studiów Profil kształcenia Techniczny Mechanika i budowa maszyn studia pierwszego stopnia - inżynierskie praktyczny P R O G R A M N A U C Z A N I A P R Z E D M I O T U * A - Informacje ogólne 1. Przedmiot: Budowa urządzeń mechatronicznych. Kod przedmiotu:. Punkty ECTS: 5 4. Rodzaj przedmiotu: specjalnościowy 5. Język wykładowy: polski 6. Rok studiów: III 7. Semestr: 5 8. Liczba godzin ogółem: S/ 60 NS/40 9. Formy dydaktyczne prowadzenia zajęć i liczba godzin w semestrze: 10. Imię i nazwisko koordynatora przedmiotu oraz prowadzących zajęcia Wykład (Wyk) Laboratoria (Lab) Dr inż. Grzegorz Andrzejewski B - Wymagania wstępne S/ 0 NS/0 S/0 NS/0 C - Cele kształcenia Wiedza(CW): CW1 Celem kształcenia jest nabycie przez studenta wiedzy w zakresie budowy urządzeń mechatronicznych Umiejętności (CU): CU1 Celem kształcenia jest nabycie przez studenta umiejętności budowy urządzeń mechatronicznych CU Celem kształcenia jest nabycie przez studenta umiejętności tworzenia modelu i symulacji wybranych procesów Kompetencje społeczne (CK): CK1 Dostrzeganie pozatechnicznych aspektów technologii wytwarzania D - Efekty kształcenia Student po ukończeniu procesu kształcenia: Wiedza EKW1: ma podstawową wiedzę z zakresu budowy urządzeń mechatronicznych K_W06, K_W08 EKW: Zna etapy tworzenia modelu dyskretnego wybranych procesów wytwarzania K_W14 Umiejętności EKU1: Tworzy modele wybranych procesów technologicznych K_U0 EKU: Dokonuje poprawnej walidacji i analizuje dane symulacyjne K_U06, K_U08 EKU: Potrafi sterować i optymalizować modele symulacji procesu technologicznego według wybranych kryteriów K_U11 EKU4: potrafi zaprojektować, modelować procesy przy wykorzystaniu wybranych kryteriów K_U1, K_U16, K_U17 EKU5: ma doświadczenie związane z utrzymaniem systemów, rozwiązywaniem praktycznych zadań, korzystania z norm i standardów K_KU4, K_U5, K_U6 Kompetencje społeczne EKK1: potrafi właściwie określić priorytety zadania inżynierskiego K_K04 EKK: potrafi myśleć w sposób kreatywny K_K06 E - Treści programowe oraz liczba godzin na poszczególnych formach studiów Wykład: Wyk1 Struktura mechanizmów i maszyn Wyk Analiza kinematyczna mechanizmów płaskich Wyk Analiza kinematyczna mechanizmów przekładni Wyk4 Analiza kinetostatyczna mechanizmów płaskich Wyk5 Tarcie w parach kinematycznych mechanizmów. S 4 NS Liczba wierszy jest uzależniona od form zajęć realizowanych w ramach przedmiotu zgodnie z punktem A9 9

Wyk6 Analiza kinetostatyczna mechanizmów z uwzględnieniem tarcia Wyk7 Wyrównoważanie mechanizmów Wyk8 Mechanizmy precyzyjne Wyk9 Wybrane zagadnienia syntezy mechanizmów Laboratorium: Lab1 Struktura mechanizmów i maszyn Lab Analiza kinematyczna mechanizmów płaskich Lab Analiza kinematyczna mechanizmów przekładni Lab 4 Analiza kinetostatyczna mechanizmów płaskich Lab 5 Tarcie w parach kinematycznych mechanizmów. Lab 6 Analiza kinetostatyczna mechanizmów z uwzględnieniem tarcia Lab 7 Wyrównoważanie mechanizmów Lab 8 Mechanizmy precyzyjne Lab 9 Wybrane zagadnienia syntezy mechanizmów Razem liczba godzin wykładów Razem liczba godzin ćwiczeń 4 4 0 S 4 4 4 0 0 NS 0 F Metody nauczania oraz środki dydaktyczne Ogółem liczba godzin przedmiotu: 60 40 wykłady tradycyjne z wykorzystaniem sprzętu multimedialnego, laboratorium realizacja zadania na dany temat wcześniej przydzielony, wyniki przedłożone w sprawozdaniu G - Metody oceniania F formująca F1: sprawdzian przygotowania do zajęć F: obserwacja podczas zajęć / aktywność/ sprawdzian praktyczny Forma zaliczenia przedmiotu: egzamin H - Literatura przedmiotu P podsumowująca P1: egzamin ustny lub pisemny z treści wykładu Literatura obowiązkowa: 1. Felis J. Jaworowski H., Cieślik J.: Teoria Maszyn i Mechanizmów. cz.1, Analiza Mechanizmów AGH Uczelniane Wydawnictwa Naukowo-Dydaktyczne, Kraków 008.. Felis J. Jaworowski H.: Teoria Maszyn i Mechanizmów. Cz., Przykłady i zadania. AGH Uczelniane Wydawnictwa Naukowo-Dydaktyczne, Kraków, 004.. Siemieniako F.: Teoria maszyn i mechanizmów z zadaniami. Wyd. 4. Wydaw. Politech. Białostockiej, Białystok 199. Literatura zalecana / fakultatywna: 1. Dekert J.: Mechanika precyzyjna: technologia z maszynoznawstwem. Związek Zakładów Doskonalenia Zawodowego. Warszawa, Biuro Wydawnictw HWiW LIBRA, 1981.. Tryliński W.: Drobne mechanizmy i przyrządy precyzyjne. WNT, Warszawa 1978. Collins J. A., Busby H. R., Staab G. H.: Mechanical design of machine elements and machines: a failure prevention perspective. nd ed. John Wiley & Sons, Inc., cop. 010 I Informacje dodatkowe Imię i nazwisko sporządzającego dr inż. Grzegorz Andrzejewski Data sporządzenia / aktualizacji 014-07-15 Dane kontaktowe (e-mail, telefon) g.andrzejewski@iie.uz.zgora.pl, 68 8599 Podpis * Wypełnić zgodnie z instrukcją 10

Tabele sprawdzające program nauczania Przedmiotu Budowa urządzeń mechatronicznych na kierunku Mechanika i budowa maszyn Tabela 1. Sprawdzenie, czy metody oceniania gwarantują określenie zakresu, w jakim uczący się osiągnął zakładane kompetencje powiązanie efektów kształcenia, metod uczenia się i oceniania: Efekty kształcenia Sprawdzian przygotowania Aktywność Metoda oceniania 4 Sprawdzian ustny Egzamin ustny/pisemny EKW1 F1 P1 EKW F1 P1 EKU1 F1 F P1 EKU F1 F P1 EKU F1 F P1 EKU4 F1 F P1 EKU5 F1 F P1 EKK1 F1 F P1 EKK F1 F P1 Sprawozdan ia Inne Tabela. Obciążenie pracą studenta: Forma aktywności studenta Średnia liczba godzin na realizację studia stacjonarne studia niestacjonarne Godziny zajęć z nauczycielem/ami 60 40 Czytanie literatury 10 15 Przygotowanie do laboratorium 10 15 Przygotowanie sprawozdania z laboratorium 0 5 Przygotowanie do egzaminu 15 0 Liczba punktów ECTS dla przedmiotu 115 godzin = 5 punktów ECTS Sporządził: dr inż. Grzegorz Andrzejewski Data: 15.07.014 Podpis. 4 Liczba kolumn uzależniona od stosowanych metod oceniania wymienionych w punkcie G 11

Tabela. Powiązanie celów i efektów kształcenia przedmiotu Budowa urządzeń mechatronicznych treści programowych, metod i form dydaktycznych z celami i efektami zdefiniowanymi dla kierunku Mechanika i budowa maszyn wiedza Cele przedmiotu (C) CW1, CW umiejętności CU1, CU kompetencje społeczne CK1, CK Odniesienie danego celu do celów zdefiniowanych dla całego programu C_W1, C_W C_U1, C_U C_K1, C_K Treści programowe (E) Wyk1 7 Lab1 10 Wyk1 7 Lab1 10 Wyk1 7 Lab1 10 Metody dydaktyczne (F) wykłady problemowe wykonanie ćwiczeń lab. wykłady problemowe wykonanie ćwiczeń lab. wykłady problemowe wykonanie ćwiczeń lab. Formy dydaktyczne prowadzenia zajęć (A9) wykłady laboratorium wykłady laboratorium wykłady laboratorium Efekt kształcenia (D) EKW1, EKW EKU1, EKU, EKU, EKU4, EKU5 EKK1, EKK Odniesienie danego efektu do efektów zdefiniowanych dla całego programu Wiedza K_W06, K_W08, K_W14 Umiejętności K_U0, K_U06, K_U08, K_U11, K_U1, K_U16, K_U17, K_U4, K_U5, K_U6 kompetencje społeczne K_K04, K_K06 Sporządził: dr inż. Grzegorz Andrzejewski Data: 15.07.014 Podpis. 1

Wydział Kierunek Poziom studiów Profil kształcenia Techniczny Mechanika i budowa maszyn studia pierwszego stopnia - inżynierskie praktyczny P R O G R A M N A U C Z A N I A P R Z E D M I O T U * A - Informacje ogólne 1. Przedmiot: Elementy mechatroniki. Kod przedmiotu:. Punkty ECTS: 5 4. Rodzaj przedmiotu: specjalnościowy 5. Język wykładowy: polski 6. Rok studiów: III 7. Semestr: 5 8. Liczba godzin ogółem: S/ 45 NS/0 9. Formy dydaktyczne prowadzenia zajęć i liczba godzin w semestrze: 10. Imię i nazwisko koordynatora przedmiotu oraz prowadzących zajęcia Wykład (Wyk) Laboratoria (Lab) Dr inż. Grzegorz Andrzejewski B - Wymagania wstępne S/ 15 NS/10 S/ 0 NS/0 C - Cele kształcenia Wiedza(CW): CW1 Celem kształcenia jest nabycie przez studenta wiedzy w zakresie budowy urządzeń mechatronicznych Umiejętności (CU): CU1 Celem kształcenia jest nabycie przez studenta umiejętności budowy urządzeń mechatronicznych CU Celem kształcenia jest nabycie przez studenta umiejętności tworzenia modelu i symulacji wybranych procesów Kompetencje społeczne (CK): CK1 Dostrzeganie pozatechnicznych aspektów technologii wytwarzania D - Efekty kształcenia Student po ukończeniu procesu kształcenia: Wiedza EKW1: ma podstawową wiedzę z zakresu budowy urządzeń mechatronicznych K_W06 EKW: Zna etapy tworzenia modelu dyskretnego wybranych procesów wytwarzania K_W14 Umiejętności EKU1: Tworzy i prezentuje modele wybranych procesów technologicznych K_U0 EKU: Dokonuje poprawnej walidacji i analizuje dane symulacyjne K_U06, K_U08 EKU: Potrafi sterować i optymalizować modele symulacji procesu technologicznego według wybranych kryteriów K_U11 EKU4: potrafi zaprojektować, modelować procesy przy wykorzystaniu wybranych kryteriów K_U16, K_U17 EKU5: ma doświadczenie związane z utrzymaniem systemów, rozwiązywaniem praktycznych zadań, korzystania z norm i standardów K_KU4, K_U5, K_U6 Kompetencje społeczne EKK1: potrafi właściwie określić priorytety zadania inżynierskiego K_K04 EKK: potrafi myśleć w sposób kreatywny K_K06 E - Treści programowe 5 oraz liczba godzin na poszczególnych formach studiów Wykład: Wyk1 Podstawowe pojęcia mechatroniki. Analiza procesowa systemów mechatronicznych. Wyk Tworzenie modeli i pojęcie funkcji w mechanice. Projektowanie systemów mechatronicznych. Wyk Aktory. Budowa i sposób działania aktorów. Aktory elektromagnetyczne. Aktory płynowe. Aktory nowego rodzaju. Porównanie wybranych aktorów. Podstawy obliczeń aktorów.projektowanie aktorów elektromagnetycznych. Projektowanie aktorów pneumatycznych. Projektowanie aktorów hydraulicznych. S NS 1 5 Liczba wierszy jest uzależniona od form zajęć realizowanych w ramach przedmiotu zgodnie z punktem A9 1

Projektowanie aktorów piezoelektrycznych. Wyk4 Sensory. Stopnie integracji i wymagania stawiane sensorom. Parametry sensorów. Zasady pomiaru wielkości kinematycznych i dynamicznych. Wyk5 Pomiar drogi i kąta. Systemy pomiaru prędkości. Systemy pomiaru przyspieszenia. Jednoosiowy pomiar siły i momentu. Wieloskładowe sensory siły. Podstawy obliczeń sensorów. Projektowanie pomiaru drogi i kąta. Projektowanie systemów pomiaru prędkości. Projektowanie systemów pomiaru przyspieszenia. Wyk6 Sygnały i ich przetwarzanie. Podział i przedstawienie sygnałów. Obliczanie parametrów i charakterystyk sygnałów. Sygnały nieciągłe w czasie. Wyk7 Tworzenie modeli układów wielociałowych. Kinetyka układów wielociałowych. Regulacja systemów mechatronicznych. Linearyzacja równań ruchu. Projekt regulacji dla liniowych systemów wielowielkościowych. Inne metody regulacji. Razem liczba godzin wykładów Laboratorium: Lab1 Symulacja komputerowa aktorów i sensorów. Lab Modelowanie strukturalne w projektowaniu mechatronicznym. Lab Przetwarzanie sygnałów w układach mechatronicznych. Lab4 Systemy realizujące pomiar różnych wielkości: kąt, prędkość, siła, przepływ. Lab5 Modułowy system produkcyjny MPS przykład układu mechatronicznego. Lab6 Podzespoły mechaniczne i konstrukcje modułowe w automatyzacji maszyn. Lab7 Sterowniki PLC w sterowaniu mechatronicznym układem MPS. Lab8 Badanie sterowania układów mechatronicznych. Lab9 Systemy wizualizacji i akwizycji danych. Lab10 Układy MEMS w automatyce i sterowaniu. Razem liczba godzin ćwiczeń F Metody nauczania oraz środki dydaktyczne 15 S 0 1 1 1 10 NS 0 Ogółem liczba godzin przedmiotu: 45 0 wykłady tradycyjne z wykorzystaniem sprzętu multimedialnego, laboratorium realizacja zadania na dany temat wcześniej przydzielony, wyniki przedłożone w sprawozdaniu G - Metody oceniania F formująca F1: sprawdzian przygotowania do zajęć F: obserwacja podczas zajęć / aktywność/ sprawdzian praktyczny Forma zaliczenia przedmiotu: egzamin H - Literatura przedmiotu P podsumowująca P1: egzamin ustny lub pisemny z treści wykładu Literatura obowiązkowa: 1. B. Heimann, W. Gerth, K. Popp, Mechatronika. Komponenty- metody- przykłady, PWN, Warszawa 001.. M. Gawrysiak, Mechatronika i projekty mechatroniczne, Wyd. Politechniki Białostockiej, Białystok 1997.. Projektowanie mechatroniczne. Zagadnienia wybrane. Red. T. Uhl, Katedra Robotyki i Dynamiki Maszyn AGH, Kraków 007. 4. W. Oleksiuk, K. Paprocki, Konstrukcja mechaniczna zespołów sprzętu elektronicznego, WKŁ, Warszawa 1997. 5. Konstrukcja przyrządów i urządzeń precyzyjnych, praca zbiorowa, WNT, Warszawa 1996. 6. T. Kaczorek, Teoria układów regulacji automatycznej, WNT, Warszawa 1974. Literatura zalecana / fakultatywna: 1. J. Kosmol, Serwomechanizmy obrabiarek sterowanych numerycznie, WNT, Warszawa 1998.. W. Tryliński, Drobne mechanizmy i przyrządy precyzyjne, WNT, Warszawa 1978.. E. Tomasiak, Napędy i sterowanie hydrauliczne i pneumatyczne, Wyd. Politechniki Śląskiej, Gliwice 001. I Informacje dodatkowe Imię i nazwisko sporządzającego dr inż. Grzegorz Andrzejewski Data sporządzenia / aktualizacji 014-07-15 Dane kontaktowe (e-mail, telefon) g.andrzejewski@iie.uz.zgora.pl, 68 8599 Podpis * Wypełnić zgodnie z instrukcją 14

Tabele sprawdzające program nauczania Przedmiotu Elementy mechatroniki na kierunku Mechanika i budowa maszyn Tabela 1. Sprawdzenie, czy metody oceniania gwarantują określenie zakresu, w jakim uczący się osiągnął zakładane kompetencje powiązanie efektów kształcenia, metod uczenia się i oceniania: Efekty kształcenia Sprawdzian przygotowania Aktywność Metoda oceniania 6 Sprawdzian ustny Egzamin ustny/pisemny EKW1 F1 P1 EKW F1 P1 EKU1 F1 F P1 EKU F1 F P1 EKU F1 F P1 EKU4 F1 F P1 EKU5 F1 F P1 EKK1 F1 F P1 EKK F1 F P1 Sprawozdan ia Inne Tabela. Obciążenie pracą studenta: Forma aktywności studenta Średnia liczba godzin na realizację studia stacjonarne studia niestacjonarne Godziny zajęć z nauczycielem/ami 45 0 Czytanie literatury 15 15 Przygotowanie do laboratorium 15 0 Przygotowanie sprawozdania z laboratorium 5 5 Przygotowanie do egzaminu 15 0 Liczba punktów ECTS dla przedmiotu 110 godzin = 5 punktów ECTS Sporządził: dr inż. Grzegorz Andrzejewski Data: 15.07.014 Podpis. 6 Liczba kolumn uzależniona od stosowanych metod oceniania wymienionych w punkcie G 15

Tabela. Powiązanie celów i efektów kształcenia przedmiotu Elementy mechatroniki treści programowych, metod i form dydaktycznych z celami i efektami zdefiniowanymi dla kierunku Mechanika i budowa maszyn Wiedza Cele przedmiotu (C) CW1, CW Umiejętności CU1, CU kompetencje społeczne CK1, CK Odniesienie danego celu do celów zdefiniowanych dla całego programu C_W1, C_W C_U1, C_U C_K1, C_K Treści programowe (E) Wyk1 7 Lab1 10 Wyk1 7 Lab1 10 Wyk1 7 Lab1 10 Metody dydaktyczne (F) wykłady problemowe wykonanie ćwiczeń lab. wykłady problemowe wykonanie ćwiczeń lab. wykłady problemowe wykonanie ćwiczeń lab. Formy dydaktyczne prowadzenia zajęć (A9) wykłady laboratorium wykłady laboratorium wykłady laboratorium Efekt kształcenia (D) EKW1, EKW EKU1, EKU, EKU, EKU4, EKU5 EKK1, EKK Odniesienie danego efektu do efektów zdefiniowanych dla całego programu Wiedza K_W06, K_W08, K_W14 Umiejętności K_U0, K_U06, K_U08, K_U11, K_U1, K_U16, K_U17, K_U4, K_U5, K_U6 kompetencje społeczne K_K04, K_K06 Sporządził: dr inż. Grzegorz Andrzejewski Data: 15.07.014 Podpis. 16

Wydział Kierunek Poziom studiów Profil kształcenia Techniczny Mechanika i budowa maszyn studia pierwszego stopnia - inżynierskie praktyczny P R O G R A M N A U C Z A N I A P R Z E D M I O T U * A - Informacje ogólne 1. Przedmiot: Modelowanie procesów i systemów. Kod przedmiotu:. Punkty ECTS: 4. Rodzaj przedmiotu: specjalnościowy 5. Język wykładowy: polski 6. Rok studiów: III 7. Semestr: 5 8. Liczba godzin ogółem: S/ 0 NS/0 9. Formy dydaktyczne prowadzenia zajęć i liczba godzin w semestrze: 10. Imię i nazwisko koordynatora przedmiotu oraz prowadzących zajęcia Laboratoria (Lab) S/0 NS/0 Dr hab. Inż. Błażej Bałasz B - Wymagania wstępne Znajomość podstaw zarządzania. Znajomość podstaw badań operacyjnych. Umiejętność projektowania procesów technologicznych. Znajomość podstaw programowania i tworzenia algorytmów C - Cele kształcenia Wiedza(CW): CW1 Celem kształcenia jest nabycie przez studenta wiedzy w zakresie teoretycznych podstaw symulacji i modelowania matematycznego procesów technologicznych i produkcyjnych Umiejętności (CU): CU1 Celem kształcenia jest nabycie przez studenta umiejętności obsługi pakietu symulacyjne AnyLoic CU Celem kształcenia jest nabycie przez studenta umiejętności tworzenia modelu i symulacji wybranych procesów w pakiecie AnyLogic Kompetencje społeczne (CK): CK1 Dostrzeganie pozatechnicznych aspektów technologii wytwarzania D - Efekty kształcenia Student po ukończeniu procesu kształcenia: Wiedza EKW1: ma podstawową wiedzę z zakresu technicznego cyklu życia procesów i systemów K_W06, K_W08 EKW: Zna etapy tworzenia modelu dyskretnego wybranych procesów wytwarzania K_W14, K_W0 Umiejętności EKU1: Tworzy modele wybranych procesów technologicznych w pakiecie AnyLogic K_U0, K_U04 EKU: Dokonuje poprawnej walidacji i analizuje dane symulacyjne K_U07, K_U08 EKU: Potrafi sterować i optymalizować modele symulacji procesu technologicznego według wybranych kryteriów K_U10, K_U11, K_U1 EKU4: potrafi zaprojektować, modelować procesy przy wykorzystaniu wybranych kryteriów K_U15, K_U16 Kompetencje społeczne EKK1: potrafi właściwie określić priorytety zadania inżynierskiego K_K04 EKK: potrafi myśleć w sposób kreatywny K_K06 E Treści programowe 7 oraz liczba godzin na poszczególnych formach studiów Laboratorium: Lab1: Wprowadzenie do pakietu symulacyjnego Anylogic Lab: Etapy tworzenia modelu dyskretnego Lab: Podstawy modelowania procesów dyskretnych S NS 7 Liczba wierszy jest uzależniona od form zajęć realizowanych w ramach przedmiotu zgodnie z punktem A9 17

Lab4: Modelowanie operacji technologicznych Lab5: Modelowanie środków produkcji Lab6: Modelowanie procesów obróbki Lab7: Modelowanie procesów montażu Lab8: Metody walidacji modelu, analiza danych symulacyjnych Lab9: Metody oceny jakości procesu wytwórczego Lab10: Sterowanie i optymalizacja procesem wytwórczym Razem liczba godzin wykładów 4 4 4 4 4 0 0 F Metody nauczania oraz środki dydaktyczne Ogółem liczba godzin przedmiotu: 0 0 Podręczniki akademickie i skrypty. Oprogramowanie symulacyjne. Materiały elearningowe. Wirtualne laboratoria G Metody oceniania F formująca F1- Obecność i czynne uczestnictwo w zajęciach F Sprawozdanie z wnioskami z wykonywanych modeli symulacji wybranych procesów technologicznych i ich walidacja Forma zaliczenia przedmiotu: zaliczenie z oceną H Literatura przedmiotu P podsumowująca P1- Podsumowanie ocen cząstkowych Literatura obowiązkowa: 1. Pająk E.: Zarządzanie produkcją. PWN 006. Borkowski S,Ulewicz R.Zarządzanie produkcją, systemy produkcyjne. WSH Sosnowiec 008. ZdanowiczR. Modelowanie i symulacja procesów wytwarzani. PS Gliwice 007 4. Lis S. i inni: Organizacja 18lastycznych systemów produkcyjnych. PWN 1994 5. Gawlik J. i inni: Procesy produkcyjne PWE 01 Literatura zalecana / fakultatywna: 1. Lis S.: Podstawy projektowania systemu rytmicznej produkcji PWN 1976. Durlik I: Inżynieria zarządzania. Placet 1996 I Informacje dodatkowe Imię i nazwisko sporządzającego Data sporządzenia / aktualizacji 5.09.014 Dane kontaktowe (e-mail, telefon) Podpis * Wypełnić zgodnie z instrukcją Dr hab. inż. Błażej Bałasz blazej.balasz@tu.koszalin.pl 18

Tabele sprawdzające program nauczania Przedmiotu Modelowanie procesów i systemów na kierunku Mechanika i budowa maszyn Tabela 1. Sprawdzenie, czy metody oceniania gwarantują określenie zakresu, w jakim uczący się osiągnął zakładane kompetencje powiązanie efektów kształcenia, metod uczenia się i oceniania: Metoda oceniania 8 Efekty kształcenia Sprawozda Sprawdzia Podsumow Aktywność nia n ustny anie ocen EKW1 F1 P1 EKW F1 P1 EKU1 F1 F P1 EKU F1 F P1 EKU F1 F P1 EKU4 F1 F P1 EKK1 F1 P1 EKK F1 P1 Tabela. Obciążenie pracą studenta: Sprawdzia n pisemny Inne Forma aktywności studenta Średnia liczba godzin na realizację studia stacjonarne studia niestacjonarne Godziny zajęć z nauczycielem/ami 0 0 Czytanie literatury 5 10 Przygotowanie do zajęć 5 10 Przygotowanie sprawozdań 10 10 Liczba punktów ECTS dla przedmiotu 50 godzin = punkty ECTS Sporządził: dr hab. inż. Błażej Bałasz Data: 5.09.014 Podpis. 8 Liczba kolumn uzależniona od stosowanych metod oceniania wymienionych w punkcie G 19

Tabela. Powiązanie celów i efektów kształcenia przedmiotu Modelowanie procesów i systemów treści programowych, metod i form dydaktycznych z celami i efektami zdefiniowanymi dla kierunku Mechanika i budowa maszyn Wiedza CW1 Cele przedmiotu (C) Umiejętności CU1 kompetencje społeczne CK1 Odniesienie danego celu do celów zdefiniowanych dla całego programu CW_1 CU_ CK_1, CK_ Treści programowe (E) Lab1, Lab, Lab Lab4, Lab5, Lab6, Lab7, Lab8, Lab9, Lab10 Lab4, Lab5, Lab6, Lab7, Lab8, Lab9, Lab10 Metody dydaktyczne (F) Formy dydaktyczne prowadzenia zajęć (A9) F1, Laboratorium Efekt kształcenia (D) EKW1, EKW F, F, F4 Laboratorium EKU1, EKU, EKU, EKU4 F, F, F4 Laboratorium EKK1, EKK Odniesienie danego efektu do efektów zdefiniowanych dla całego programu Wiedza K_W06, K_W08, K_W14, K_W0 umiejętności K_U0, K_U04, K_U07, K_U08, K_U10, K_U11, K_U1, K_U15, K_U16 kompetencje społeczne K_K04, K_K06 Sporządził: dr hab. inż. Błażej Bałasz Data: 5.09.014 Podpis. 0

Wydział Kierunek Poziom studiów Profil kształcenia Techniczny Mechanika i budowa maszyn studia pierwszego stopnia - inżynierskie praktyczny P R O G R A M N A U C Z A N I A P R Z E D M I O T U * A - Informacje ogólne 1. Przedmiot: Modelowanie procesów i systemów. Kod przedmiotu:. Punkty ECTS: 4. Rodzaj przedmiotu: specjalnościowy 5. Język wykładowy: polski 6. Rok studiów: III 7. Semestr: 6 8. Liczba godzin ogółem: S/ 0 NS/0 9. Formy dydaktyczne prowadzenia zajęć i liczba godzin w semestrze: 10. Imię i nazwisko koordynatora przedmiotu oraz prowadzących zajęcia Laboratoria (Lab) S/0 NS/0 Dr hab. Inż. Błażej Bałasz B - Wymagania wstępne Znajomość podstaw zarządzania. Znajomość podstaw badań operacyjnych. Umiejętność projektowania procesów technologicznych. Znajomość podstaw programowania i tworzenia algorytmów C - Cele kształcenia Wiedza(CW): CW1 Nabycie wiedzy z zakresu analizy danych statystycznych z procesu wytwarzania CW Znajomość terminologii związanej z modelowaniem procesów produkcyjnych Umiejętności (CU): CU1 nabycie umiejętności analizy statystycznej danych procesowych CU nabycie umiejętności modelowania procesów technologicznych CU Przeprowadzanie eksperymentów symulacji procesów produkcyjnych Kompetencje społeczne (CK): CK1 Rozumienie pozatechnicznych aspektów projektowania procesów technologicznych D - Efekty kształcenia Student po ukończeniu procesu kształcenia: Wiedza EKW1: ma podstawową wiedzę z zakresu technicznego cyklu życia procesów i systemów K_W06, K_W08 EKW: Zna etapy tworzenia modelu dyskretnego wybranych procesów wytwarzania K_W14, K_W0 Umiejętności EKU1: Tworzy modele wybranych procesów technologicznych w pakiecie AnyLogic K_U0, K_U04 EKU: Dokonuje poprawnej walidacji i analizuje dane symulacyjne K_U07, K_U08 EKU: Potrafi sterować i optymalizować modele symulacji procesu technologicznego według wybranych kryteriów K_U10, K_U11, K_U1 EKU4: potrafi zaprojektować, modelować procesy przy wykorzystaniu wybranych kryteriów K_U15, K_U16 Kompetencje społeczne EKK1: potrafi właściwie określić priorytety zadania inżynierskiego K_K04 EKK: potrafi myśleć w sposób kreatywny K_K06 E - Treści programowe 9 oraz liczba godzin na poszczególnych formach studiów Laboratorium: Lab1: Przygotowanie i analiza danych statystycznych procesu Lab: Określenie parametrów organizacyjno-technicznych systemu produkcyjnego Lab: Program i cykl produkcyjny S NS 9 Liczba wierszy jest uzależniona od form zajęć realizowanych w ramach przedmiotu zgodnie z punktem A9 1

Lab4: Zapasy produkcji w toku Lab5: Modelowanie rozmieszczenia stanowisk roboczych Lab6: Modelowanie produkcji rytmicznej Lab7: Modelowanie produkcji nierytmicznej Lab8: Modelowanie elastycznych systemów produkcji Lab9: Przygotowanie eksperymentu symulacyjnego, analiza danych z eksperymentu Lab10: Sterowanie i optymalizacja systemu produkcji Razem liczba godzin wykładów 4 4 4 4 4 0 0 F Metody nauczania oraz środki dydaktyczne Ogółem liczba godzin przedmiotu: 0 0 Podręczniki akademickie i skrypty. Oprogramowanie symulacyjne. Materiały elearningowe. Wirtualne laboratoria G - Metody oceniania F formująca F1- Obecność i czynne uczestnictwo w zajęciach F Sprawozdanie z wnioskami z wykonywanych modeli symulacji wybranych procesów technologicznych i ich walidacja Forma zaliczenia przedmiotu: zaliczenie z oceną H - Literatura przedmiotu P podsumowująca P1- Podsumowanie ocen cząstkowych Literatura obowiązkowa: 1. Pająk E.: Zarządzanie produkcją. PWN 006. Borkowski S,Ulewicz R.Zarządzanie produkcją, systemy produkcyjne. WSH Sosnowiec 008.ZdanowiczR. Modelowanie i symulacja procesów wytwarzani. PS Gliwice 007 4.Lis S. i inni: Organizacja eleastycznych systemów produkcyjnych. PWN 1994 5.Gawlik J. i inni: Procesy produkcyjne PWE 01 Literatura zalecana / fakultatywna: 1. Lis S.: Podstawy projektowania systemu rytmicznej produkcji PWN 1976. Durlik I: Inżynieria zarządzania. Placet 1996 I Informacje dodatkowe Imię i nazwisko sporządzającego Data sporządzenia / aktualizacji 5.09.014 Dane kontaktowe (e-mail, telefon) Podpis * Wypełnić zgodnie z instrukcją Dr hab. inż. Błażej Bałasz blazej.balasz@tu.koszalin.pl

Tabele sprawdzające program nauczania Przedmiotu Modelowanie procesów i systemów na kierunku Mechanika i budowa maszyn Tabela 1. Sprawdzenie, czy metody oceniania gwarantują określenie zakresu, w jakim uczący się osiągnął zakładane kompetencje powiązanie efektów kształcenia, metod uczenia się i oceniania: Metoda oceniania 10 Efekty kształcenia Sprawozda Sprawdzia Podsumow Aktywność nia n ustny anie ocen EKW1 F1 P1 EKW F1 P1 EKU1 F1 F P1 EKU F1 F P1 EKU F1 F P1 EKK1 F1 P1 EKK F1 P1 Sprawdzia n pisemny Inne Tabela. Obciążenie pracą studenta: Forma aktywności studenta Średnia liczba godzin na realizację studia stacjonarne studia niestacjonarne Godziny zajęć z nauczycielem/ami 0 0 Czytanie literatury 5 10 Przygotowanie do zajęć 5 10 Przygotowanie sprawozdań 10 10 Liczba punktów ECTS dla przedmiotu 50 godzin = punkty ECTS Sporządził: dr hab. inż. Błażej Bałasz Data: 5.09.014 Podpis. 10 Liczba kolumn uzależniona od stosowanych metod oceniania wymienionych w punkcie G

Tabela. Powiązanie celów i efektów kształcenia przedmiotu Modelowanie procesów i systemów treści programowych, metod i form dydaktycznych z celami i efektami zdefiniowanymi dla kierunku Mechanika i budowa maszyn Wiedza CW1 Cele przedmiotu (C) Umiejętności CU1 kompetencje społeczne CK1 Odniesienie danego celu do celów zdefiniowanych dla całego programu CW_1 CU_ CK_1, CK_ Treści programowe (E) Lab1, Lab, Lab Lab4, Lab5, Lab6, Lab7, Lab8, Lab9, Lab10 Lab4, Lab5, Lab6, Lab7, Lab8, Lab9, Lab10 Metody dydaktyczne (F) Formy dydaktyczne prowadzenia zajęć (A9) F1, Laboratorium Efekt kształcenia (D) EKW1, EKW F, F, F4 Laboratorium EKU1, EKU, EKU, EKU4 F, F, F4 Laboratorium EKK1, EKK Odniesienie danego efektu do efektów zdefiniowanych dla całego programu Wiedza K_W06, K_W08, K_W14, K_W0 umiejętności K_U0, K_U04, K_U07, K_U08, K_U10, K_U11, K_U1, K_U15, K_U16 kompetencje społeczne K_K04, K_K06 Sporządził: dr hab. inż. Błażej Bałasz Data: 5.09.014 Podpis. 4

Wydział Kierunek Poziom studiów Profil kształcenia Techniczny Mechanika i budowa maszyn studia pierwszego stopnia - inżynierskie praktyczny P R O G R A M N A U C Z A N I A M O D U Ł U * A - Informacje ogólne 1. Nazwa modułu Systemy diagnostyczne. Punkty ECTS: 16 1. Systemy wbudowane. Kod przedmiotu:. Systemy pomiarowe i sterujące 6. Sterowanie urządzeniami technologicznymi 4. Metody prognozowania 4 4. Rodzaj modułu: specjalnościowy 5. Język wykładowy: polski 6. Rok studiów: III, IV 7. Semestry: 5,6,7 8. Liczba godzin ogółem: S/ 10 NS/140 9. Formy dydaktyczne prowadzenia zajęć i liczba godzin w semestrze: 10. Imię i nazwisko koordynatora modułu oraz prowadzących zajęcia Projekt (Proj) Wykład (Wyk) Laboratorium (Lab) Projekt (Proj) Wykład (Wyk) Laboratorium (Lab) Dr inż. Grzegorz Andrzejewski B - Wymagania wstępne 5 5 semestr S/ 0 NS/0 6 semestr S/ 60 NS/40 S/ 60 NS/40 S/ 0 NS/0 7 semestr S/ 15 NS/ 10 S/ 15 NS/ 10 C - Cele kształcenia Wiedza(CW): CW1: przekazanie wiedzy w zakresie wiedzy technicznej obejmującej terminologię, pojęcia, teorie, zasady, metody, techniki i narzędzia stosowane przy rozwiązywaniu zadań inżynierskich dotyczących podstaw systemów diagnostycznych Umiejętności (CU): CU1: wyrobienie umiejętności w zakresie doskonalenia wiedzy, pozyskiwania i integrowanie informacji z literatury, baz danych i innych źródeł, opracowywania dokumentacji, prezentowania ich i podnoszenia kompetencji zawodowych Kompetencje społeczne (CK): CK1: przygotowanie do uczenia się przez całe życie, podnoszenie kompetencji zawodowych, osobistych i społecznych w zmieniającej się rzeczywistości D - Efekty kształcenia Student po ukończeniu procesu kształcenia: Wiedza EKW1: ma elementarną wiedzę z zakresu przetwarzanie informacji, architektury i organizacji systemów K_W06, K_W08 EKW: orientuje się w obecnym stanie oraz trendach rozwoju bezpieczeństwa systemów informatycznych, urządzeń i procesów K_W14 Umiejętności EKU1:potrafi samodzielnie opracować dokumentację zadania inżynierskiego K_U0 EKU: potrafi posłużyć się właściwie dobranymi środowiskami programistycznymi, symulatorami oraz narzędziami komputerowo wspomaganego projektowania do symulacji, projektowania i weryfikacji układów cyfrowych K_U06, K_U08 EKU: potrafi posłużyć się właściwie dobranymi metodami i urządzeniami przy projektowaniu, budowie i wdrażaniu, systemów techniki cyfrowej K_U11, K_U1 EKU: potrafi korzystać z kart katalogowych i not aplikacyjnych w celu dobrania odpowiednich komponentów projektowanego procesu lub urządzenia K_U16, K_U17 EKU4: ma doświadczenie związane z utrzymaniem systemów, rozwiązywaniem praktycznych zadań, korzystania z norm i standardów K_KU4, K_U5, K_U6 Kompetencje społeczne

EKK1: potrafi odpowiednio określić priorytety służące realizacji zadania inżynierskiego EKK: potrafi myśleć i działać w sposób kreatywny K_K04 K_K06 E - Zdefiniowane warunki realizacji modułu Efekty kształcenia oraz treści programowe, formy zajęć oraz narzędzia dydaktyczne, oceniania i obciążenie pracy studenta, założone dla realizacji efektów kształcenia dla danego modułu, zostały zaprezentowane szczegółowo w sylabusach przedmiotów: Systemy wbudowane - 6 semestr Systemy pomiarowe i sterujące 5, 6 semestr Sterowanie urządzeniami technologicznymi 6 semestr Metody prognozowania 5, 6 semestr wchodzących w skład tego modułu i realizujących jego założenia. I Informacje dodatkowe Imię i nazwisko sporządzającego Data sporządzenia / aktualizacji 15.07.014 Dane kontaktowe (e-mail, telefon) gandrzejewski@pwsz.pl Podpis Dr inż. Grzezgorz Andrzejewski 6

Tabela sprawdzająca moduł: Systemy diagnostyczne na kierunku: Mechanika i budowa maszyn Tabela 1. Odniesienie założonych efektów kształcenia modułu do efektów zdefiniowanych dla całego programu i celów modułu Efekt kształcenia EKW1 EKW EKW EKU1 EKU EKU EKU4 EKU5 EKU6 EKU7 EKU8 EKK1 EKK Odniesienie danego efektu do efektów zdefiniowanych dla całego programu (PEK) K_W06 K_W08 K_W14 K_U0 K_U06 K_U08 K_U11 K_U16 K_U4 K_U5 K_U6 K_K04 K_K06 Cele modułu CW1 CU1 CK1 Sporządził: dr inż. Grzegorz Andrzejewski Data: 15.07.014 Podpis. 7

Wydział Kierunek Poziom studiów Profil kształcenia Techniczny Mechanika i budowa maszyn studia pierwszego stopnia - inżynierskie praktyczny P R O G R A M N A U C Z A N I A P R Z E D M I O T U * A - Informacje ogólne 1. Przedmiot: Systemy wbudowane. Kod przedmiotu:. Punkty ECTS: 4. Rodzaj przedmiotu: specjalnościowy 5. Język wykładowy: polski 6. Rok studiów: III 7. Semestr: 6 8. Liczba godzin ogółem: S/ 45 NS/0 9. Formy dydaktyczne prowadzenia zajęć i liczba godzin w semestrze: 10. Imię i nazwisko koordynatora przedmiotu oraz prowadzących zajęcia Wykład (Wyk) Laboratoria (Lab) Dr inż. Grzegorz Andrzejewski B - Wymagania wstępne C - Cele kształcenia S/ 15 NS/10 S/0 NS/0 Wiedza(CW): CW1: przekazanie wiedzy w zakresie wiedzy technicznej obejmującej terminologię, pojęcia, teorie, zasady, metody, techniki i narzędzia stosowane przy rozwiązywaniu zadań inżynierskich dotyczących podstaw systemów wbudowanych CW: przekazanie wiedzy ogólnej dotyczącej standardów i norm technicznych dotyczących zagadnień odnoszących się do podstaw systemów wbudowanych Umiejętności (CU): CU1: wyrobienie umiejętności w zakresie doskonalenia wiedzy, pozyskiwania i integrowanie informacji z literatury, baz danych i innych źródeł, opracowywania dokumentacji, prezentowania ich i podnoszenia kompetencji zawodowych CU: wyrobienie umiejętności projektowania wybranych aspektów dotyczących cyfrowej części sterującej maszyn Kompetencje społeczne (CK): CK1: przygotowanie do uczenia się przez całe życie, podnoszenie kompetencji zawodowych, osobistych i społecznych w zmieniającej się rzeczywistości CK: uświadomienie ważności i rozumienia społecznych skutków działalności inżynierskiej oraz potrzebę przekazywania informacji odnośnie osiągnięć technicznych i działania inżyniera D - Efekty kształcenia Student po ukończeniu procesu kształcenia: Wiedza EKW1: ma elementarną wiedzę z zakresu przetwarzanie informacji, architektury i organizacji systemów K_W06, K_W08 EKW: orientuje się w obecnym stanie oraz trendach rozwoju bezpieczeństwa systemów informatycznych, urządzeń i procesów K_W14 Umiejętności EKU1:potrafi samodzielnie opracować dokumentację zadania inżynierskiego K_U0 EKU: potrafi posłużyć się właściwie dobranymi środowiskami programistycznymi, symulatorami oraz narzędziami komputerowo wspomaganego projektowania do symulacji, projektowania i weryfikacji układów cyfrowych K_U06, K_U08 EKU: potrafi posłużyć się właściwie dobranymi metodami i urządzeniami przy projektowaniu, budowie i wdrażaniu, systemów techniki cyfrowej K_U11, K_U1 EKU: potrafi korzystać z kart katalogowych i not aplikacyjnych w celu dobrania odpowiednich komponentów projektowanego procesu lub urządzenia K_U16, K_U17 EKU4: ma doświadczenie związane z utrzymaniem systemów, rozwiązywaniem praktycznych zadań, korzystania z norm i standardów K_KU4, K_U5, K_U6 Kompetencje społeczne EKK1: potrafi odpowiednio określić priorytety służące realizacji zadania inżynierskiego K_K04 EKK: potrafi myśleć i działać w sposób kreatywny K_K06

E - Treści programowe 11 oraz liczba godzin na poszczególnych formach studiów Wykład: Wyk1. Projektowanie obwodów elektronicznych: schematy, poprawność połączeń, listy połączeń, dokumentacja Wyk. Projektowanie obwodów drukowanych: rozmieszczenie elementów, zgodność z listą połączeń, zasady rozmieszczenia ścieżek, parametry routingu, routing ręczny i automatyczny, obwody wielowarstwowe Wyk. Mikrokontrolery architektura, charakterystyka, zastosowanie Wyk4. Programy wbudowane asembler, ANSI C, odmierzanie czasu, współpraca z zewnętrznymi systemami kontrolno-sterującymi Wyk5. Przetwarzanie danych a zużycie energii. Projektowanie systemów niezawodnych Razem liczba godzin wykładów Laboratorium: Ćwiczenia obliczeniowe oraz praktyczne na stanowiskach laboratoryjnych Lab1. AVR-GCC - wejście i wyjście binarne Lab. AVR-GCC - port szeregowy Lab. AVR-GCC - pamięć programu (FLASH) Lab4. AVR-GCC - pamięć SRAM Lab5. AVR-GCC - pamięć EEPROM Lab6. AVR-GCC - obsługa przerwań Lab7. AVR-GCC - licznik/czasomierz TIMER 0, TIMER 1, TIMER Lab8. AVR-GCC - komparator analogowy Lab9. AVR-GCC - przetwornik analogowo/cyfrowy Lab10. AVR-GCC - układ Watchdog Lab11. AVR-GCC - tryby zmniejszonego poboru mocy Razem liczba godzin laboratorium S 15 S 0 NS 10 NS 1 1 0 F Metody nauczania oraz środki dydaktyczne Ogółem liczba godzin przedmiotu: 45 0 wykłady tradycyjne z wykorzystaniem sprzętu multimedialnego, laboratorium realizacja zadania na dany temat wcześniej przydzielony, wyniki przedłożone w sprawozdaniu G - Metody oceniania F formująca F1: sprawdzian przygotowania do zajęć F: obserwacja podczas zajęć / aktywność/ sprawdzian praktyczny Forma zaliczenia przedmiotu: egzamin H - Literatura przedmiotu P podsumowująca P1: egzamin ustny lub pisemny z treści wykładu P: ocena sprawozdań z wykonania zadań laboratoryjnych Literatura obowiązkowa: 1. R. Baranowski, Mikrokontrolery AVR ATmega w praktyce, Wyd. BTC, Warszawa 005. J. Michalski, Technologia i montaż płytek drukowanych, WKŁ, Warszawa 199 Literatura zalecana / fakultatywna: 1. A. Bajera, R. Kisiel, Podstawy konstruowania urządzeń elektronicznych, Oficyna Wyd. Politechniki Warszawskiej, Warszawa 1999. P. Górecki, Mikrokontrolery dla początkujących, BTC, Warszawa 006 I Informacje dodatkowe 11 Liczba wierszy jest uzależniona od form zajęć realizowanych w ramach przedmiotu zgodnie z punktem A9

Imię i nazwisko sporządzającego dr inż. Grzegorz Andrzejewski Data sporządzenia / aktualizacji 014-07-15 Dane kontaktowe (e-mail, telefon) g.andrzejewski@iie.uz.zgora.pl, 68 8599 Podpis * Wypełnić zgodnie z instrukcją

Tabele sprawdzające program nauczania przedmiotu: Systemy wbudowane na kierunku Mechanika i budowa maszyn Tabela 1. Sprawdzenie, czy metody oceniania gwarantują określenie zakresu, w jakim uczący się osiągnął zakładane kompetencje powiązanie efektów kształcenia, metod uczenia się i oceniania: Efekty kształcenia Sprawdzian przygotowania Aktywność Metoda oceniania 1 Sprawdzian ustny Egzamin ustny/pisemn y Sprawozdania EKW1 F1 P1 EKW F1 P1 EKU1 F1 F P1 P EKU F1 F P1 P EKU F1 F P1 P EKU4 F1 F P1 P EKK1 F1 F P1 P EKK F1 F P1 Inne Tabela. Obciążenie pracą studenta: Średnia liczba godzin na realizację Forma aktywności studenta studia stacjonarne studia niestacjonarne Godziny zajęć z nauczycielem/ami 45 0 Czytanie literatury 10 15 Przygotowanie do laboratorium 10 10 Przygotowanie sprawozdania z laboratorium 15 15 Przygotowanie do egzaminu 10 0 Liczba punktów ECTS dla przedmiotu 90 godzin = punkty ECTS Sporządził: dr inż. Grzegorz Andrzejewski Data: 014-07-15 Podpis. 1 Liczba kolumn uzależniona od stosowanych metod oceniania wymienionych w punkcie G

Tabela. Powiązanie celów i efektów kształcenia przedmiotu Systemy wbudowane treści programowych, metod i form dydaktycznych z celami i efektami zdefiniowanymi dla kierunku Mechanika i budowa maszyn wiedza Cele przedmiotu (C) CW1, CW umiejętności CU1, CU kompetencje społeczne CK1, CK Odniesienie danego celu do celów zdefiniowanych dla całego programu C_W1, C_W C_U1, C_U C_K1, C_K Treści programowe (E) Wyk1 5 Lab1 11 Wyk1 5 Lab1 11 Wyk1 5 Lab1 11 Metody dydaktyczne (F) wykłady problemowe wykonanie ćwiczeń lab. wykłady problemowe wykonanie ćwiczeń lab. wykłady problemowe wykonanie ćwiczeń lab. Formy dydaktyczne prowadzenia zajęć (A9) wykłady laboratorium wykłady laboratorium wykłady laboratorium Efekt kształcenia (D) EKW1, EKW EKU1, EKU EKU, EKU4 EKK1, EKK Odniesienie danego efektu do efektów zdefiniowanych dla całego programu wiedza K_W06, K_W08, K_W14 umiejętności K_U06, K_U08, K_U11, K_U1, K_U16, K_U17, K_U4, K_U5, K_U6 kompetencje społeczne K_K04, K_K06 Sporządził: dr inż. Grzegorz Andrzejewski Data: 014-07-15 Podpis.

Wydział Kierunek Poziom studiów Profil kształcenia Techniczny Mechanika i budowa maszyn studia pierwszego stopnia - inżynierskie praktyczny P R O G R A M N A U C Z A N I A P R Z E D M I O T U * A - Informacje ogólne 1. Przedmiot: Systemy pomiarowe i sterujące. Kod przedmiotu:. Punkty ECTS: 4. Rodzaj przedmiotu: specjalnościowy 5. Język wykładowy: polski 6. Rok studiów: III 7. Semestr: 6 8. Liczba godzin ogółem: S/ 0 NS/0 9. Formy dydaktyczne prowadzenia zajęć i liczba godzin w semestrze: 10. Imię i nazwisko koordynatora przedmiotu oraz prowadzących zajęcia Wykład (Wyk) Laboratoria (Lab) Dr inż. Grzegorz Andrzejewski B - Wymagania wstępne C - Cele kształcenia S/ 15 NS/10 S/ 15 NS/10 Wiedza(CW): CW1: przekazanie wiedzy w zakresie wiedzy technicznej obejmującej terminologię, pojęcia, teorie, zasady, metody, techniki i narzędzia stosowane przy rozwiązywaniu zadań inżynierskich dotyczących podstaw systemów pomiarowych i sterujących CW: przekazanie wiedzy ogólnej dotyczącej standardów i norm technicznych dotyczących zagadnień odnoszących się do podstaw systemów pomiarowych i sterujących Umiejętności (CU): CU1: wyrobienie umiejętności w zakresie doskonalenia wiedzy, pozyskiwania i integrowanie informacji z literatury, baz danych i innych źródeł, opracowywania dokumentacji, prezentowania ich i podnoszenia kompetencji zawodowych CU: wyrobienie umiejętności projektowania wybranych aspektów dotyczących cyfrowej części sterującej maszyn Kompetencje społeczne (CK): CK1: przygotowanie do uczenia się przez całe życie, podnoszenie kompetencji zawodowych, osobistych i społecznych w zmieniającej się rzeczywistości CK: uświadomienie ważności i rozumienia społecznych skutków działalności inżynierskiej oraz potrzebę przekazywania informacji odnośnie osiągnięć technicznych i działania inżyniera D - Efekty kształcenia Student po ukończeniu procesu kształcenia: Wiedza EKW1: ma elementarną wiedzę z zakresu przetwarzanie informacji, architektury i organizacji systemów K_W06, K_W08 EKW: orientuje się w obecnym stanie oraz trendach rozwoju bezpieczeństwa systemów informatycznych, urządzeń i procesów K_W14 Umiejętności EKU1:potrafi samodzielnie opracować dokumentację zadania inżynierskiego K_U0 EKU: potrafi posłużyć się właściwie dobranymi środowiskami programistycznymi, symulatorami oraz narzędziami komputerowo wspomaganego projektowania do symulacji, projektowania i weryfikacji układów cyfrowych K_U06, K_U08 EKU: potrafi posłużyć się właściwie dobranymi metodami i urządzeniami przy projektowaniu, budowie i wdrażaniu, systemów techniki cyfrowej K_U11, K_U1, K_U1 EKU: potrafi korzystać z kart katalogowych i not aplikacyjnych w celu dobrania odpowiednich komponentów projektowanego procesu lub urządzenia K_U16, K_U17 EKU4: ma doświadczenie związane z utrzymaniem systemów, rozwiązywaniem praktycznych zadań, korzystania z norm i standardów K_KU4, K_U5, K_U6 Kompetencje społeczne EKK1: potrafi odpowiednio określić priorytety służące realizacji zadania inżynierskiego K_K04

EKK: potrafi myśleć i działać w sposób kreatywny E - Treści programowe 1 oraz liczba godzin na poszczególnych formach studiów Wykład: Wyk1 Cyfrowe przetwarzanie sygnałów pomiarowych. Próbkowanie, kwantowanie i kodowanie sygnałów. Wyk Parametry opisujące właściwości przetworników analogowo-cyfrowych. Przetworniki cyfrowoanalogowe. Rekonstrukcja sygnału analogowego. Parametry opisujące właściwości przetworników cyfrowoanalogowych. Wyk Narzędzia cyfrowego przetwarzania sygnałów pomiarowych. Wyk4 Podstawowe pojęcia teorii cyfrowego przetwarzania sygnałów. Dyskretna transformata Fouriera (DFT) i szybka transformata Fouriera (FFT). Wyk5 Analiza czasowo-częstotliwościowa sygnałów - transformata falkowa. Filtry cyfrowe. Przykłady wykorzystania cyfrowego przetwarzania sygnałów pomiarowych. Wyk6 Analiza widmowa. Cyfrowa synteza sygnałów. Odzyskiwanie sygnału i cyfrowa poprawa jego jakości. Cyfrowe przyrządy pomiarowe. Oscyloskopy cyfrowe. Wyk7 Komputerowe systemy pomiarowe.obwody wejściowe systemów pomiarowych. Obwody kondycjonowania i zbierania danych. Razem liczba godzin wykładów Laboratorium: Lab1 Przyrządy pomiarowe laboratoryjne i przemysłowe: obsługa i zastosowanie, wykorzystywane do pomiaru i wizualizacji sygnałów pomiarowych. Lab Pomiary wielkości analogowych i cyfrowych. Lab Badanie przetwornika elektropneumatycznego. Lab4 Praca zaworu regulacyjnego z siłownikiem i ustawnikiem pozycyjnym. Lab5 Przetworniki: wielkość fizyczna wielkość elektryczna, w zastosowaniu do pomiaru typowych wielkości fizycznych. Razem liczba godzin ćwiczeń S 15 S 15 K_K06 NS 1 1 1 1 10 NS 10 F Metody nauczania oraz środki dydaktyczne Ogółem liczba godzin przedmiotu: 0 0 wykłady tradycyjne z wykorzystaniem sprzętu multimedialnego, laboratorium realizacja zadania na dany temat wcześniej przydzielony, wyniki przedłożone w sprawozdaniu G - Metody oceniania F formująca F1: sprawdzian przygotowania do zajęć F: obserwacja podczas zajęć / aktywność/ sprawdzian praktyczny F formująca P1: sprawdzian pisemny Forma zaliczenia przedmiotu: zaliczenie H - Literatura przedmiotu Literatura obowiązkowa: 1. 1. J S. Tumiński, Technika pomiarowa, WNT, Warszawa 005.. T. Zieliński, Cyfrowe przetwarzanie sygnałów: od teorii do zastosowań, WKŁ, Warszawa 006.. Z. Hajduk, Mikrokontrolery w systemach zdalnego sterowania, BTC, Warszawa 005 4. R. Hagel, J. Zakrzewski, Miernictwo dynamiczne, WNT, Warszawa 1984. 5. Laboratorium cyfrowego przetwarzania sygnałów: ćwiczenia laboratoryjne, red. J. Gołębiowski, Wyższa Szkoła Humanistyczno Ekonomiczna, Włocławek 006. 6. W. Jakubiec, J. Malinowski, Metrologia wielkości geometrycznych, WNT, Warszawa 1996. 7. S. Tomaszewski, Podstawy nowoczesnej metrologii, WNT, Warszawa 1978. Literatura zalecana / fakultatywna: 1. S. W. Smith, Cyfrowe przetwarzanie sygnałów: praktyczny poradnik dla inżynierów i naukowców, BTC, Warszawa 007.. J. Piotrowski, Podstawy metrologii, PWN, Warszawa 1979.. B. Szumilewicz i inni, Pomiary elektroniczne w technice, WNT, Warszawa 198. 4. P. H. Sydenham, Podręcznik metrologii, t.1, WKŁ, Warszawa 1988. 1 Liczba wierszy jest uzależniona od form zajęć realizowanych w ramach przedmiotu zgodnie z punktem A9

I Informacje dodatkowe Imię i nazwisko sporządzającego dr inż. Grzegorz Andrzejewski Data sporządzenia / aktualizacji 014-07-15 Dane kontaktowe (e-mail, telefon) g.andrzejewski@iie.uz.zgora.pl, 68 8599 Podpis * Wypełnić zgodnie z instrukcją

Tabele sprawdzające program nauczania Przedmiotu Systemy pomiarowe i sterujące na kierunku Mechanika i budowa maszyn Tabela 1. Sprawdzenie, czy metody oceniania gwarantują określenie zakresu, w jakim uczący się osiągnął zakładane kompetencje powiązanie efektów kształcenia, metod uczenia się i oceniania: Efekty kształcenia Sprawdzian przygotowania Aktywność Metoda oceniania 14 Sprawdzian Sprawdzian ustny pisemny EKW1 F1 P1 EKW F1 P1 EKU1 F1 F P1 EKU F1 F P1 EKU F1 F P1 EKU4 F1 F P1 EKK1 F1 F P1 EKK F1 F P1 Sprawozdania Inne Tabela. Obciążenie pracą studenta: Forma aktywności studenta Średnia liczba godzin na realizację studia stacjonarne studia niestacjonarne Godziny zajęć z nauczycielem/ami 0 0 Czytanie literatury 10 15 Przygotowanie do laboratorium 10 10 Przygotowanie sprawozdania z laboratorium 15 15 Przygotowanie do zaliczenia 15 0 Liczba punktów ECTS dla przedmiotu 80 godzin = punkty ECTS Sporządził: dr inż. Grzegorz Andrzejewski Data: 014-07-15 Podpis. 14 Liczba kolumn uzależniona od stosowanych metod oceniania wymienionych w punkcie G

7

Tabela. Powiązanie celów i efektów kształcenia przedmiotu Systemy pomiarowe i sterujące treści programowych, metod i form dydaktycznych z celami i efektami zdefiniowanymi dla kierunku Mechanika i budowa maszyn wiedza Cele przedmiotu (C) CW1, CW umiejętności CU1, CU kompetencje społeczne CK1, CK Odniesienie danego celu do celów zdefiniowanych dla całego programu C_W1, C_W C_U1, C_U C_K1, C_K Treści programowe (E) Wyk1 7 Lab1 5 Wyk1 7 Lab1 5 Wyk1 7 Lab1 5 Metody dydaktyczne (F) wykłady problemowe wykonanie ćwiczeń lab. wykłady problemowe wykonanie ćwiczeń lab. wykłady problemowe wykonanie ćwiczeń lab. Formy dydaktyczne prowadzenia zajęć (A9) wykłady laboratorium wykłady laboratorium wykłady laboratorium Efekt kształcenia (D) EKW1, EKW EKU1, EKU EKU, EKU4 EKK1, EKK Odniesienie danego efektu do efektów zdefiniowanych dla całego programu wiedza K_W06, K_W08, K_W14 umiejętności K_U0, K_U06, K_U08, K_U11, K_U1, K_U1, K_U16, K_U17, K_U4, K_U5, K_U6 kompetencje społeczne K_K04, K_K06 Sporządził: dr inż. Grzegorz Andrzejewski Data: 014-07-15 Podpis. 8

Wydział Kierunek Poziom studiów Profil kształcenia Techniczny Mechanika i budowa maszyn studia pierwszego stopnia - inżynierskie praktyczny P R O G R A M N A U C Z A N I A P R Z E D M I O T U * A - Informacje ogólne 1. Przedmiot: Systemy pomiarowe i sterujące. Kod przedmiotu:. Punkty ECTS: 4. Rodzaj przedmiotu: specjalnościowy 5. Język wykładowy: polski 6. Rok studiów: IV 7. Semestr: 7 8. Liczba godzin ogółem: S/ 0 NS/0 9. Formy dydaktyczne prowadzenia zajęć i liczba godzin w semestrze: 10. Imię i nazwisko koordynatora przedmiotu oraz prowadzących zajęcia Wykład (Wyk) Laboratoria (Lab) Dr inż. Grzegorz Andrzejewski B - Wymagania wstępne C - Cele kształcenia S/ 15 NS/10 S/ 15 NS/10 Wiedza(CW): CW1: przekazanie wiedzy w zakresie wiedzy technicznej obejmującej terminologię, pojęcia, teorie, zasady, metody, techniki i narzędzia stosowane przy rozwiązywaniu zadań inżynierskich dotyczących podstaw systemów pomiarowych i sterujących CW: przekazanie wiedzy ogólnej dotyczącej standardów i norm technicznych dotyczących zagadnień odnoszących się do podstaw systemów pomiarowych i sterujących Umiejętności (CU): CU1: wyrobienie umiejętności w zakresie doskonalenia wiedzy, pozyskiwania i integrowanie informacji z literatury, baz danych i innych źródeł, opracowywania dokumentacji, prezentowania ich i podnoszenia kompetencji zawodowych CU: wyrobienie umiejętności projektowania wybranych aspektów dotyczących cyfrowej części sterującej maszyn Kompetencje społeczne (CK): CK1: przygotowanie do uczenia się przez całe życie, podnoszenie kompetencji zawodowych, osobistych i społecznych w zmieniającej się rzeczywistości CK: uświadomienie ważności i rozumienia społecznych skutków działalności inżynierskiej oraz potrzebę przekazywania informacji odnośnie osiągnięć technicznych i działania inżyniera D - Efekty kształcenia Student po ukończeniu procesu kształcenia: Wiedza EKW1: ma elementarną wiedzę z zakresu przetwarzanie informacji, architektury i organizacji systemów K_W06, K_W08 EKW: orientuje się w obecnym stanie oraz trendach rozwoju bezpieczeństwa systemów informatycznych, urządzeń i procesów K_W14 Umiejętności EKU1:potrafi samodzielnie opracować dokumentację zadania inżynierskiego K_U0 EKU: potrafi posłużyć się właściwie dobranymi środowiskami programistycznymi, symulatorami oraz narzędziami komputerowo wspomaganego projektowania do symulacji, projektowania i weryfikacji układów cyfrowych K_U06, K_U08 EKU: potrafi posłużyć się właściwie dobranymi metodami i urządzeniami przy projektowaniu, budowie i wdrażaniu, systemów techniki cyfrowej K_U11, K_U1, K_U1 EKU: potrafi korzystać z kart katalogowych i not aplikacyjnych w celu dobrania odpowiednich komponentów projektowanego procesu lub urządzenia K_U16, K_U17 EKU4: ma doświadczenie związane z utrzymaniem systemów, rozwiązywaniem praktycznych zadań, korzystania z norm i standardów K_KU4, K_U5, K_U6 Kompetencje społeczne EKK1: potrafi odpowiednio określić priorytety służące realizacji zadania inżynierskiego K_K04 EKK: potrafi myśleć i działać w sposób kreatywny K_K06 9

E - Treści programowe 15 oraz liczba godzin na poszczególnych formach studiów Wykład: Wyk1 Czujniki z wbudowanym interfejsem - czujniki inteligentne. Nadajniki analogowe i cyfrowe. Wyk Układy rejestratorów danych do zdalnego poboru sygnałów z czujników. Czujniki inteligentne - standard IEEE P1451. Układy zbierania danych - karta pomiarowa (DAQ). Wyk Układy komunikacji i transmisji danych. Interfejsy, magistrale, złącza. Wyk4 Interfejsy szeregowe RS-C i RS-485. Interfejsy szeregowe USB, FireWire. Interfejs równoległy GPIB. Wyk5 Interfejsy komunikacji bezprzewodowej: IrDA, Bluetooth, WUSB. Telefonia komórkowa GSM i UTMS jako narzędzie transmisji danych. Wyk6 Komunikacja radiowa w systemie przesyłania danych. Sieciowe systemy pomiarowe - Ethernet. Wyk7 Wykorzystanie sieci energetycznych do przesyłania informacji - sieci PLC. Magistrale przemysłowe: FieldBus, ProfiBus, Industrial IT. Razem liczba godzin wykładów Laboratorium: Lab1 Sterowanie elektrycznego silnika trójfazowego z przetwornikiem częstotliwości. Lab Sterowanie programowane komputerem w zastosowaniu do elementów i modułów maszyn i urządzeń. Lab Sterowanie z wykorzystaniem interfejsów komunikacji bezprzewodowej: elementy inteligentnego domu. Lab4 Opracowywanie wyników pomiarów, błędy pomiarów. Lab5 Wirtualne przyrządy pomiarowe, wirtualne laboratoria. Projekty w oprogramowaniu LabVIEW. Razem liczba godzin laboratorium S 15 S 15 NS 1 1 1 1 10 NS 10 F Metody nauczania oraz środki dydaktyczne Ogółem liczba godzin przedmiotu: 0 0 wykłady tradycyjne z wykorzystaniem sprzętu multimedialnego, laboratorium realizacja zadania na dany temat wcześniej przydzielony, wyniki przedłożone w sprawozdaniu G - Metody oceniania F formująca F1: sprawdzian przygotowania do zajęć F: obserwacja podczas zajęć / aktywność/ sprawdzian praktyczny Forma zaliczenia przedmiotu: egzamin H - Literatura przedmiotu P podsumowująca P1: egzamin ustny lub pisemny z treści wykładu P: ocena sprawozdań z wykonania zadań laboratoryjnych Literatura obowiązkowa: 1. 1. J S. Tumiński, Technika pomiarowa, WNT, Warszawa 005.. T. Zieliński, Cyfrowe przetwarzanie sygnałów: od teorii do zastosowań, WKŁ, Warszawa 006.. Z. Hajduk, Mikrokontrolery w systemach zdalnego sterowania, BTC, Warszawa 005 4. R. Hagel, J. Zakrzewski, Miernictwo dynamiczne, WNT, Warszawa 1984. 5. Laboratorium cyfrowego przetwarzania sygnałów: ćwiczenia laboratoryjne, red. J. Gołębiowski, Wyższa Szkoła Humanistyczno Ekonomiczna, Włocławek 006. 6. W. Jakubiec, J. Malinowski, Metrologia wielkości geometrycznych, WNT, Warszawa 1996. 7. S. Tomaszewski, Podstawy nowoczesnej metrologii, WNT, Warszawa 1978. Literatura zalecana / fakultatywna: 1. S. W. Smith, Cyfrowe przetwarzanie sygnałów: praktyczny poradnik dla inżynierów i naukowców, BTC, Warszawa 007.. J. Piotrowski, Podstawy metrologii, PWN, Warszawa 1979.. B. Szumilewicz i inni, Pomiary elektroniczne w technice, WNT, Warszawa 198. 4. P. H. Sydenham, Podręcznik metrologii, t.1, WKŁ, Warszawa 1988. I Informacje dodatkowe Imię i nazwisko sporządzającego dr inż. Grzegorz Andrzejewski 15 Liczba wierszy jest uzależniona od form zajęć realizowanych w ramach przedmiotu zgodnie z punktem A9 40

Data sporządzenia / aktualizacji 014-07-15 Dane kontaktowe (e-mail, telefon) g.andrzejewski@iie.uz.zgora.pl, 68 8599 Podpis * Wypełnić zgodnie z instrukcją 41

Tabele sprawdzające program nauczania przedmiotu: Systemy pomiarowe i sterujące na kierunku Mechanika i budowa maszyn Tabela 1. Sprawdzenie, czy metody oceniania gwarantują określenie zakresu, w jakim uczący się osiągnął zakładane kompetencje powiązanie efektów kształcenia, metod uczenia się i oceniania: Metoda oceniania 16 Efekty kształcenia Egzamin Sprawdzian Sprawdzian Aktywność ustny/pisemn Sprawozdania przygotowania ustny y EKW1 F1 P1 EKW F1 P1 EKU1 F1 F P1 P EKU F1 F P1 P EKU F1 F P1 P EKU4 F1 F P1 P EKK1 F1 F P1 P EKK F1 F P1 Inne Tabela. Obciążenie pracą studenta: Forma aktywności studenta Średnia liczba godzin na realizację studia stacjonarne studia niestacjonarne Godziny zajęć z nauczycielem/ami 0 0 Czytanie literatury 10 15 Przygotowanie do laboratorium 10 10 Przygotowanie sprawozdania z laboratorium 15 15 Przygotowanie do egzaminu 15 0 Liczba punktów ECTS dla przedmiotu 90 godzin = punkty ECTS Sporządził: dr inż. Grzegorz Andrzejewski Data: 014-07-15 Podpis. 16 Liczba kolumn uzależniona od stosowanych metod oceniania wymienionych w punkcie G 4

Tabela. Powiązanie celów i efektów kształcenia przedmiotu Systemy pomiarowe i sterujące treści programowych, metod i form dydaktycznych z celami i efektami zdefiniowanymi dla kierunku Mechanika i budowa maszyn wiedza Cele przedmiotu (C) CW1, CW umiejętności CU1, CU kompetencje społeczne CK1, CK Odniesienie danego celu do celów zdefiniowanych dla całego programu C_W1, C_W C_U1, C_U C_K1, C_K Treści programowe (E) Wyk1 7 Lab1 5 Wyk1 7 Lab1 5 Wyk1 7 Lab1 5 Metody dydaktyczne (F) wykłady problemowe wykonanie ćwiczeń lab. wykłady problemowe wykonanie ćwiczeń lab. wykłady problemowe wykonanie ćwiczeń lab. Formy dydaktyczne prowadzenia zajęć (A9) wykłady laboratorium wykłady laboratorium wykłady laboratorium Efekt kształcenia (D) EKW1, EKW EKU1, EKU EKU, EKU4 EKK1, EKK Odniesienie danego efektu do efektów zdefiniowanych dla całego programu wiedza K_W06, K_W08, K_W14 umiejętności K_U0, K_U06, K_U08, K_U11, K_U1, K_U1, K_U16, K_U17, K_U4, K_U5, K_U6 kompetencje społeczne K_K04, K_K06 Sporządził: dr inż. Grzegorz Andrzejewski Data: 014-07-15 Podpis. 4

Wydział Kierunek Poziom studiów Profil kształcenia Techniczny Mechanika i budowa maszyn studia pierwszego stopnia - inżynierskie praktyczny P R O G R A M N A U C Z A N I A P R Z E D M I O T U * A - Informacje ogólne 1. Przedmiot: Sterowanie urządzeniami technologicznymi. Kod przedmiotu:. Punkty ECTS: 4. Rodzaj przedmiotu: specjalnościowy 5. Język wykładowy: polski 6. Rok studiów: III 7. Semestr: 6 8. Liczba godzin ogółem: S/ 45 NS/0 9. Formy dydaktyczne prowadzenia zajęć i liczba godzin w semestrze: 10. Imię i nazwisko koordynatora przedmiotu oraz prowadzących zajęcia Wykład (Wyk) Laboratoria (Lab) Dr inż. Tomasz Szatkiewicz B - Wymagania wstępne S/ 0 NS/0 S/15 NS/10 C - Cele kształcenia Wiedza(CW): CW1: przekazanie wiedzy w zakresie wiedzy technicznej obejmującej terminologię, pojęcia, teorie, zasady, metody, techniki i narzędzia stosowane przy rozwiązywaniu zadań inżynierskich dotyczących sterowania urządzeniami technologicznymi CW: przekazanie wiedzy ogólnej dotyczącej standardów i norm technicznych dotyczących zagadnień odnoszących się do podstaw sterowania urządzeniami technologicznymi Umiejętności (CU): CU1: wyrobienie umiejętności w zakresie doskonalenia wiedzy, pozyskiwania i integrowanie informacji z literatury, baz danych i innych źródeł, opracowywania dokumentacji, prezentowania ich i podnoszenia kompetencji zawodowych CU: wyrobienie umiejętności projektowania wybranych aspektów dotyczących cyfrowej części sterującej maszyn Kompetencje społeczne (CK): CK1: przygotowanie do uczenia się przez całe życie, podnoszenie kompetencji zawodowych, osobistych i społecznych w zmieniającej się rzeczywistości CK: uświadomienie ważności i rozumienia społecznych skutków działalności inżynierskiej oraz potrzebę przekazywania informacji odnośnie osiągnięć technicznych i działania inżyniera D - Efekty kształcenia Student po ukończeniu procesu kształcenia: Wiedza EKW1: ma elementarną wiedzę z zakresu przetwarzanie informacji, architektury i organizacji systemów K_W06 EKW: orientuje się w obecnym stanie oraz trendach rozwoju bezpieczeństwa systemów informatycznych, urządzeń i procesów K_W14 Umiejętności EKU1:potrafi samodzielnie opracować dokumentację zadania inżynierskiego K_U0 EKU: potrafi posłużyć się właściwie dobranymi środowiskami programistycznymi, symulatorami oraz narzędziami komputerowo wspomaganego projektowania do symulacji, projektowania i weryfikacji układów cyfrowych K_U06, K_U08 EKU: potrafi posłużyć się właściwie dobranymi metodami i urządzeniami przy projektowaniu, budowie i wdrażaniu, systemów K_U11 EKU: potrafi korzystać z kart katalogowych i not aplikacyjnych w celu dobrania odpowiednich komponentów projektowanego procesu lub urządzenia K_U15, K_U16 EKU4: ma doświadczenie związane z utrzymaniem systemów, rozwiązywaniem praktycznych zadań, korzystania z norm i standardów K_KU4, K_U5, K_U6 Kompetencje społeczne EKK1: potrafi odpowiednio określić priorytety służące realizacji zadania inżynierskiego K_K04 EKK: potrafi myśleć i działać w sposób kreatywny K_K06 44

E - Treści programowe 17 oraz liczba godzin na poszczególnych formach studiów Wykład: Wyk1Wstępna charakterystyka systemów sterowania. Przedmiot i zakres teorii sterowania. Pojęcia podstawowe. Obiekt sterowania. Urządzenie sterujące. Klasyfikacja systemów sterowania. Etapy projektowania systemu sterowania. Modele formalne systemów sterowania. Wyk Opis sygnału. Obiekt statyczny. Obiekt dynamiczny ciągły. Opis za pomocą wektora stanu. Opis wejście-wyjście za pomocą równania różniczkowego. Opis wejście-wyjście w formie operatorowej. Obiekt dynamiczny dyskretny. Wyk Algorytm sterowania. Wstęp do analizy systemu sterowania. System ciągły. System dyskretny. Sterowanie przy zadanym stanie. Sterowanie obiektem statycznym. Sterowanie obiektem dynamicznym. Sterowalność. Sterowanie obiektem mierzalnym w systemie zamkniętym. Wyk4 Obserwowalność. Sterowanie w systemie zamkniętym z obserwatorem. Optymalizacja parametryczna. Ciągły liniowy system regulacji. Dyskretny liniowy system regulacji. System z pomiarem zakłóceń. Wyk5 Typowe formy algorytmów sterowania w systemie zamkniętym. Regulator liniowy. Regulator dwupołożeniowy. Regulator neuropodobny. Regulator rozmyty. Wyk6 Zastosowanie relacyjnego opisu niepewności. Niepewność i relacyjna reprezentacja wiedzy. Problem analizy. Problem podejmowania decyzji. Relacyjny obiekt dynamiczny. Zastosowanie probabilistycznych opisów niepewności. Problemy podstawowe dla obiektu statycznego i niepewności parametrycznej. Problemy podstawowe dla obiektu statycznego i niepewności nieparametrycznej. Wyk7 Sterowanie obiektem statycznym z wykorzystaniem wyników obserwacji. Wyk8 Adaptacyjne i uczące się systemy sterowania. Podstawowe koncepcje adaptacji. Uczący się system sterowania z reprezentacją wiedzy o obiekcie. Uczący się system sterowania z reprezentacją wiedzy o sterowaniu. Wyk9 Inteligentne i złożone systemy sterowania. Logiczna reprezentacja wiedzy. Problem analizy z logiczną reprezentacją wiedzy. Problem podejmowania decyzji z logiczną reprezentacją wiedzy. Wyk10 Sieci neuronalne. Sterowanie kompleksami operacji. Sterowanie rozdziałem zadań. Sterowanie rozdziałem zasobów. Sterowanie przydziałem i szeregowaniem zadań. Sterowanie alokacją z uwzględnieniem transportu. Sterowanie procesem montażu. Razem liczba godzin wykładów Laboratorium: Lab1 Tworzenie modeli matematycznych obiektów sterowania. Liniowe modele dynamiczne. Lab Pomiar zakłóceń i ich wpływu na pracę układu sterowania. Badanie regulatora fuzzy logic. Lab Zastosowanie danych numerycznych do budowy bazy reguł rozmytych. Lab4 Zastosowanie sieci neuronowych do budowy regulatora. Lab5 Laboratoryjny system montażu elementów automatyki. Lab6 Badanie układu sterowania segmentem przenośnika. Sterowanie mikroprocesorowe układem pozycjonowania. Lab7 Czujniki, układy wykonawcze i inne elementy systemów regulacyjnych. Pomiary wielkości fizycznych (poziom, ciśnienie, przepływ, temperatura). Razem liczba godzin ćwiczeń S 0 S 15 NS 0 NS 1 1 1 1 10 F Metody nauczania oraz środki dydaktyczne Ogółem liczba godzin przedmiotu: 45 0 wykłady tradycyjne z wykorzystaniem sprzętu multimedialnego, laboratorium realizacja zadania na dany temat wcześniej przydzielony, wyniki przedłożone w sprawozdaniu G - Metody oceniania F formująca F1: sprawdzian przygotowania do zajęć F: obserwacja podczas zajęć / aktywność/ sprawdzian praktyczny Forma zaliczenia przedmiotu: egzamin P podsumowująca P1: egzamin ustny lub pisemny z treści wykładu P: ocena sprawozdań z wykonania zadań laboratoryjnych 17 Liczba wierszy jest uzależniona od form zajęć realizowanych w ramach przedmiotu zgodnie z punktem A9 45

H - Literatura przedmiotu Literatura obowiązkowa: 1. S. Krajewski, R. Musielak, Ćwiczenia laboratoryjne z podstaw automatyki, Wyd. Politechniki Poznańskiej, Poznań 1996.. L. T. Wrotny, Kinematyka i dynamika maszyn technologicznych i robotów przemysłowych, Oficyna Wyd. Politechniki Warszawskiej, Warszawa 1996.. M. Białek, Maszyny technologiczne, Oficyna Wyd. Politechniki Warszawskiej, Warszawa 1995. 4. J. Kosmol, Automatyzacja obrabiarek i obróbki skrawaniem, WNT, Warszawa1995. 5. J. Kostro, Elementy, urządzenia i układy automatyzacji, WSiP, Warszawa 199. 6. A. Milecki, Ćwiczenia laboratoryjne z elementów i układów automatyzacji, Wyd. Politechniki Poznańskiej, Poznań 001. Literatura zalecana / fakultatywna: 1. A. Milecki, Liniowe serwonapędy elektrohydrauliczne. Modelowanie i sterowanie, Wyd. Politechniki Poznańskiej, Poznań 00.. Poradnik inżyniera automatyka, WNT, Warszawa 1969.. J. Kasprzyk, J. Hajda, Programowanie sterowników PLC, Wyd. Pracowni Komputerowej Jacka Skalmierskiego, Warszawa 1998. 4. T. Zagrobelny, Urządzenie teletransmisyjne, WSiP, Warszawa 1996. I Informacje dodatkowe Imię i nazwisko sporządzającego Data sporządzenia / aktualizacji 0.09.014 Dane kontaktowe (e-mail, telefon) Podpis * Wypełnić zgodnie z instrukcją Dr inż. Tomasz Szatkiewicz 46

Tabele sprawdzające program nauczania przedmiotu: Sterowanie urządzeniami technologicznymi na kierunku Mechanika i budowa maszyn Tabela 1. Sprawdzenie, czy metody oceniania gwarantują określenie zakresu, w jakim uczący się osiągnął zakładane kompetencje powiązanie efektów kształcenia, metod uczenia się i oceniania: Efekty kształcenia Sprawdzian przygotowan ia Aktywno ść Metoda oceniania 18 Sprawdzia n ustny Egzamin ustny/pise mny Sprawozda nia EKW1 F1 P1 EKW F1 P1 EKU1 F1 F P1 P EKU F1 F P1 P EKU F1 F P1 P EKU4 F1 F P1 P EKK1 F1 F P1 P EKK F1 F P1 Inne Tabela. Obciążenie pracą studenta: Forma aktywności studenta Średnia liczba godzin na realizację studia stacjonarne studia niestacjonarne Godziny zajęć z nauczycielem/ami 45 0 Czytanie literatury 10 15 Przygotowanie do laboratorium 10 10 Przygotowanie sprawozdania z laboratorium 15 15 Przygotowanie do egzaminu 10 0 Liczba punktów ECTS dla przedmiotu 90 godzin = punkty ECTS Sporządził: dr inż. Tomasz Szatkiewicz Data: 0.09.014 Podpis. 18 Liczba kolumn uzależniona od stosowanych metod oceniania wymienionych w punkcie G 47

Tabela. Powiązanie celów i efektów kształcenia przedmiotu Sterowanie urządzeniami technologicznymi treści programowych, metod i form dydaktycznych z celami i efektami zdefiniowanymi dla kierunku Mechanika i budowa maszyn Wiedza Cele przedmiotu (C) CW1, CW Umiejętności CU1, CU kompetencje społeczne CK1, CK Odniesienie danego celu do celów zdefiniowanych dla całego programu C_W1, C_W C_U1, C_U C_K1, C_K Treści programowe (E) Wyk1 5 Lab1 11 Wyk1 5 Lab1 11 Wyk1 5 Lab1 11 Metody dydaktyczne (F) wykłady problemowe wykonanie ćwiczeń lab. wykłady problemowe wykonanie ćwiczeń lab. wykłady problemowe wykonanie ćwiczeń lab. Formy dydaktyczne prowadzenia zajęć (A9) wykłady laboratorium wykłady laboratorium wykłady laboratorium Efekt kształcenia (D) EKW1, EKW EKU1, EKU EKU, EKU4 EKK1, EKK Odniesienie danego efektu do efektów zdefiniowanych dla całego programu wiedza K_W06, K_W14 umiejętności K_U0, K_U06, K_U08, K_U11, K_U15, K_U16, K_U4, K_U5, K_U6 kompetencje społeczne K_K04, K_K06 Sporządził: dr inż. Tomasz Szatkiewicz Data: 0.09.014 Podpis. 48

Wydział Kierunek Poziom studiów Profil kształcenia Techniczny Mechanika i budowa maszyn studia pierwszego stopnia - inżynierskie praktyczny P R O G R A M N A U C Z A N I A P R Z E D M I O T U * A - Informacje ogólne 1. Przedmiot: Metody prognozowania. Kod przedmiotu:. Punkty ECTS: 4. Rodzaj przedmiotu: specjalnościowy 5. Język wykładowy: polski 6. Rok studiów: III 7. Semestr: 6 8. Liczba godzin ogółem: S/ 0 NS/0 9. Formy dydaktyczne prowadzenia zajęć i liczba godzin w semestrze: 10. Imię i nazwisko koordynatora przedmiotu oraz prowadzących zajęcia Projekt (Proj) S/0 NS/0 dr inż. Robert Tomkowski B - Wymagania wstępne Student/studentka posiada szczegółową wiedzę w zakresie matematyki i fizyki. Student/studentka posiada szczegółową wiedzę w zakresie statystyki. Student/studentka posiada podstawową wiedzę w zakresie metod prognozowania. C - Cele kształcenia Wiedza(CW): CW1: przekazanie wiedzy w zakresie wiedzy technicznej obejmującej terminologię, pojęcia, teorie, zasady, metody, techniki i narzędzia stosowane przy rozwiązywaniu zadań inżynierskich dotyczących prognozowania Umiejętności (CU): CU1 Dobór i zastosowanie metod prognozowania odpowiednio do postawionego zadania projektowego. CU Zastosowanie wiedzy teoretycznej oraz pozyskiwanie i selekcja danych do celów prognozowania. Kompetencje społeczne (CK): CK1 Dostrzeganie korzyści ze stosowania metod numerycznych do prognozowania w przedsiębiorstwie. D - Efekty kształcenia Student po ukończeniu procesu kształcenia: Wiedza EKW1: ma elementarną wiedzę z zakresu przetwarzania informacji i prognozowania K_W06 EKW: orientuje się w obecnym stanie oraz trendach rozwoju bezpieczeństwa systemów informatycznych, urządzeń i procesów K_W14, K_W0 Umiejętności EKU1:potrafi samodzielnie opracować i przedstawić dokumentację zadania inżynierskiego K_U0, K_U04 EKU: potrafi posłużyć się właściwie dobranymi środowiskami programistycznymi, symulatorami oraz narzędziami komputerowo wspomagania prognozowania K_U07, K_U08 EKU: potrafi posłużyć się właściwie dobranymi metodami i urządzeniami przy prognozowaniu K_U10, K_U11 EKU: potrafi korzystać z kart katalogowych i not aplikacyjnych w celu dobrania odpowiednich komponentów projektowanego procesu lub urządzenia K_U16 Kompetencje społeczne EKK1: potrafi odpowiednio określić priorytety służące realizacji zadania inżynierskiego K_K04 EKK: potrafi myśleć i działać w sposób kreatywny K_K06 E - Treści programowe 19 oraz liczba godzin na poszczególnych formach studiów 19 Liczba wierszy jest uzależniona od form zajęć realizowanych w ramach przedmiotu zgodnie z punktem A9 49

Projekt: Proj1 Estymacja parametrów modeli na podstawie funkcji autokorelacji. Proj Efektywność predykcji liniowej. Proj Predyktor Kalmana. Proj4 Zastosowanie metod sztucznej inteligencji do prognozowania. Razem liczba godzin ćwiczeń S 6 4 6 14 0 NS 4 4 4 8 0 F Metody nauczania oraz środki dydaktyczne Ogółem liczba godzin przedmiotu: 0 0 Prezentacje multimedialne, podręczniki i skrypty akademickie, komputerowe systemy obliczeniowe G - Metody oceniania F formująca F1 Obecność i czynne uczestnictwo w zajęciach. F Projekt z metod prognozowania. Forma zaliczenia przedmiotu: zaliczenie z oceną H - Literatura przedmiotu P podsumowująca P1 Ocena końcowa z zajęć uwzględnia ocenę za opracowanie projektu prognozy w technice (70% oceny końcowej), estetykę przygotowania opracowania (0%). Literatura obowiązkowa: 1. Radzikowska B. (red.): Metody prognozowania. Zbiór zadań, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej im. Oskara Langego we Wrocławiu, Wrocław 004.. Bielińska E.: Prognozowanie ciągów czasowych., Wyd. Politechniki Śląskiej, Gliwice, 007. Literatura zalecana / fakultatywna: 1. Bright J. R., Schoeman M.: Prognozowanie w technice. WNT, Warszawa, 1978. I Informacje dodatkowe Imię i nazwisko sporządzającego Data sporządzenia / aktualizacji 9.09.014 Dane kontaktowe (e-mail, telefon) Podpis * Wypełnić zgodnie z instrukcją Dr inż. Robert Tomkowski robert.tomkowski@tu.koszalin.pl 50

Tabele sprawdzające program nauczania przedmiotu: Metody prognozowania na kierunku Mechanika i budowa maszyn Tabela 1. Sprawdzenie, czy metody oceniania gwarantują określenie zakresu, w jakim uczący się osiągnął zakładane kompetencje powiązanie efektów kształcenia, metod uczenia się i oceniania: Metoda oceniania 0 Efekty kształcenia Sprawdzian Podsumowani Aktywność Projekt ustny e ocen EKW1 F1 P1 EKW F1 P1 EKU1 F1 F P1 EKU F1 F P1 EKU F1 F P1 EKK1 F1 F P1 EKK F1 F P1 Tabela. Obciążenie pracą studenta: Sprawozdania Inne Forma aktywności studenta Średnia liczba godzin na realizację studia stacjonarne studia niestacjonarne Godziny zajęć z nauczycielem/ami 0 0 Czytanie literatury 5 10 Przygotowanie do zajęć projektowych. 5 10 Opracowanie zadania projektowego 15 15 Liczba punktów ECTS dla przedmiotu 55 godzin = punkty ECTS Sporządził: dr inż. Robert Tomkowski Data: 9.09.014 Podpis. 0 Liczba kolumn uzależniona od stosowanych metod oceniania wymienionych w punkcie G 51

Tabela. Powiązanie celów i efektów kształcenia przedmiotu Metody prognozowania treści programowych, metod i form dydaktycznych z celami i efektami zdefiniowanymi dla kierunku Mechanika i budowa maszyn Cele przedmiotu (C) Odniesienie danego celu do celów zdefiniowanych dla całego programu Treści programowe (E) Metody dydaktyczne (F) Formy dydaktyczne prowadzenia zajęć (A9) Efekt kształcenia (D) Odniesienie danego efektu do efektów zdefiniowanych dla całego programu wiedza wiedza CW1 C_W1 Projekt 1-4 Wykonanie projektu Projekt EKW1, EKW K_W06, K_W14, K_W0 umiejętności umiejętności CU1, CU C_U1, C_U Projekt 1-4 Wykonanie projektu Projekt K_U0, K_U04, K_U07, EKU1, EKU K_U08, K_U10, K_U11, EKU K_U16 kompetencje społeczne kompetencje społeczne CK1 C_K1 Projekt 1-4 Wykonanie projektu Projekt EKK1, EKK K_K04, K_K06 Sporządził: dr inż. Robert Tomkowski Data: 9.09.014 Podpis. 5

Wydział Kierunek Poziom studiów Profil kształcenia Techniczny Mechanika i budowa maszyn studia pierwszego stopnia - inżynierskie praktyczny P R O G R A M N A U C Z A N I A P R Z E D M I O T U * A - Informacje ogólne 1. Przedmiot: Metody prognozowania. Kod przedmiotu:. Punkty ECTS: 4. Rodzaj przedmiotu: specjalnościowy 5. Język wykładowy: polski 6. Rok studiów: III 7. Semestr: 5 8. Liczba godzin ogółem: S/ 0 NS/0 9. Formy dydaktyczne prowadzenia zajęć i liczba godzin w semestrze: 10. Imię i nazwisko koordynatora przedmiotu oraz prowadzących zajęcia Projekt (Pr) S/0 NS/0 Dr inż. Robert Tomkowski B - Wymagania wstępne Student/studentka posiada szczegółową wiedzę w zakresie matematyki i fizyki. Student/studentka posiada szczegółową wiedzę w zakresie statystyki. C - Cele kształcenia Wiedza(CW): CW1: przekazanie wiedzy w zakresie wiedzy technicznej obejmującej terminologię, pojęcia, teorie, zasady, metody, techniki i narzędzia stosowane przy rozwiązywaniu zadań inżynierskich dotyczących prognozowania Umiejętności (CU): CU1 Dobór i zastosowanie metod prognozowania odpowiednio do postawionego zadania projektowego. CU Zastosowanie wiedzy teoretycznej oraz pozyskiwanie i selekcja danych do celów prognozowania. Kompetencje społeczne (CK): CK1 Dostrzeganie korzyści ze stosowania metod numerycznych do prognozowania w przedsiębiorstwie. D - Efekty kształcenia Student po ukończeniu procesu kształcenia: Wiedza EKW1: ma elementarną wiedzę z zakresu przetwarzania informacji i prognozowania K_W06 EKW: orientuje się w obecnym stanie oraz trendach rozwoju bezpieczeństwa systemów informatycznych, urządzeń i procesów K_W14, K_W0 Umiejętności EKU1:potrafi samodzielnie opracować i przedstawić dokumentację zadania inżynierskiego K_U0, K_U04 EKU: potrafi posłużyć się właściwie dobranymi środowiskami programistycznymi, symulatorami oraz narzędziami komputerowo wspomagania prognozowania K_U07, K_U08 EKU: potrafi posłużyć się właściwie dobranymi metodami i urządzeniami przy prognozowaniu K_U10, K_U11 EKU: potrafi korzystać z kart katalogowych i not aplikacyjnych w celu dobrania odpowiednich komponentów projektowanego procesu lub urządzenia K_U16 Kompetencje społeczne EKK1: potrafi odpowiednio określić priorytety służące realizacji zadania inżynierskiego K_K04 EKK: potrafi myśleć i działać w sposób kreatywny K_K06 E - Treści programowe 1 oraz liczba godzin na poszczególnych formach studiów 1 Liczba wierszy jest uzależniona od form zajęć realizowanych w ramach przedmiotu zgodnie z punktem A9 5