Kiedy? Co? Kto?? Skład chemiczny białek?? 9 listopada Enzymy Prof. Gromadzka 16 listopada Kwasy nukleinowe, informacja genetyczna T. Ishikawa 23 listopada Struktura i funkcje białek T. Ishikawa 30 listopada Przemiana białek i katabolizm aminokwasów? T. Ishikawa
Informacje W sprawach organizacyjnych? Slajdy z wykładów takao.pl W sprawach merytorycznych Takao Ishikawa (takao@biol.uw.edu.pl)
Budowa DNA i RNA oraz przepływ informacji genetycznej
Deoksyrybonukleotyd 5 4 1 3 2
5 4 1 3 2 Deoksyrybonukleotyd Rybonukleotyd
NAD(P) + NAD + Dinukleotyd nikotynoamidoadeninowy
Wiązanie fosfodiestrowe
Tymina Pirymidyna Cytozyna Pirymidyna Adenina Puryna Guanina Puryna
Składniki DNA Zasada azotowa Nukleozyd (zasada + deoksyryboza) Nukleotyd (mono-p nukleozydu) Nukleotyd (tri-p nukleozydu) Adenina (puryna) Deoksyadenozyna Monofosforan deoksyadenozyny Trifosforan deoksyadenozyny Guanina (puryna) Deoksyguanozyna Monofosforan deoksyguanozyny Trifosforan deoksyguanozyny Tymina (pirymidyna) Deoksytymidyna Monofosforan deoksytymidyny Trifosforan deoksytymidyny Cytozyna (pirymidyna) Deoksycytydyna Monofosforan deoksycytydyny Trifosforan deoksycytydyny
Nukleosom Histony i DNA
Epigenetyka Euchromatyna Heterochromatyna Acetylacja Metylacja Fosforylacja
Przykład epigenetyki ident. chr. X barw. DNA Ciałko Barra XXi XY
Resweratrol Euchromatyna Heterochromatyna Sirtuiny
Dlaczego komplementarność? Replikacja (kopiowanie) Transkrypcja (przepisywanie) Translacja (tłumaczenie)
Replikacja DNA
Kierunek syntezy DNA 5 3 kierunek syntezy
Widełki replikacyjne
Fragmenty Okazaki 3 5 3 5 3 5 5 3
Fragmenty Okazaki 3 5 3 5 3 5 5 3
Fragmenty Okazaki 3 5 3 5 3 5 5 3
Fragmenty Okazaki 3 5 3 5 3 5 5 3
Fragmenty Okazaki 3 5 3 5 3 5 5 3
Kwasy nukleinowe DNA RNA Cukier Deoksyryboza Ryboza Zasady azotowe Stabilność chemiczna Adenina (A) Cytozyna (C) Guanina (G) Tymina (T) Duża Adenina (A) Cytozyna (C) Guanina (G) Uracyl (U) Mała
Struktura trna
RNA Typ mrna trna rrna snrna sirna mirna Funkcja Przenosi informacje z DNA do rybosomów Tłumaczy kodony mrna na aminokwasy Katalizuje syntezę białek i utrzymuje strukturę rybosomów Bierze udział w splicingu pre-mrna Reguluje aktywność transkrypcyjną
Gdzie, które? DNA Transkrypcja (sirna, mirna) Pre-mRNA Splicing (snrna) AUG... CGC.. UGA mrna MetionylotRNA UAC GCG ACU Met Arg Stop Translacja (rrna) ArginylotRNA Met... Arg... Białko
TATA box TATA binding protein rozpoznaje TATA box TATA box miejsce rozpoczęcia transkrypcji
TBP
Kod genetyczny DNA ATGGCCAATGATGCCCGTTATAATGCCTGA TACCGGTTACTACGGGCAATATTACGGACT RNA AUGGCCAAUGAUGCCCGUUAUAAUGCCUGA Białko M A N D A R Y N A *
Kod genetyczny 2. zasada kodonu 1. zasada kodonu 3. zasada kodonu
Ustawa o ochronie danych osobowych (tekst jedn.: Dz. U. 2002 r. Nr 101, poz. 926) Art. 27. 1. Zabrania się przetwarzania danych ujawniających pochodzenie rasowe lub etniczne, (...) danych o stanie zdrowia, kodzie genetycznym, nałogach lub życiu seksualnym ( ). Art. 49. 2. Jeżeli czyn (...) dotyczy danych ujawniających pochodzenie rasowe lub etniczne, (...) danych o stanie zdrowia, kodzie genetycznym, nałogach lub życiu seksualnym, sprawca podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 3.
Czynniki transkrypcyjne Helisa-zakręt-helisa Suwak leucynowy
Suwak leucynowy
Czynnik transkrypcyjny Gen SRY
Remodeling chromatyny promotor genu
Remodeling chromatyny promotor genu
Remodeling chromatyny czynnik transkrypcyjny i polimeraza RNA transkrypcja TATA-box promotor genu
small interfering RNA
Zahamowanie translacji Ferrytyna magazynuje i transportuje żelazo Mało żelaza Dużo żelaza
Dane genomowe CACCCACACACACCACACCCACACACCACACCCACACCA CTCGCGCTGTCACACCTTACCCGGCTTTCTGACCGAAAT CCTGTTCTTTAGCCCTACAACACTTTTACATAGCCCTAA TTACGTCTCCTCCAAGCCCTATTGACTCTTACCCGGAGT CTACCTTTATTTTATGTTTACTTTTTATAGACTGTCTTT GTCTCTCGCTACTGCCGTGCAACAAACACTAAATCAAAA CGCATATTCCCTAGAAAAAAATTTTCTTACAATATACTA TGACTTTCGTAACAACAATTTCCTTCACTCTCCAACTTC TAATATATCAAATCTACCGTCTGGAACATCATCGCTATC CATCAGCATGTACAGTGGTACCCTCGTGTCATCTGCAGC ATCAAGCCAATGTGGTAACAACCACACCTCCGAAATCTG CTGCCGAAATGTTTTATTGTAGAACAGCCCTATCAGCAT CGGCACTTTAGATGGGGTAACTCCCAGCGCAATCTGATC TAATTCATATCTGCTCCTCAACTGTCGATGATGCCTGCT CGGACCCTGCAGTCCAGCGCTCGTCATGGAACGCAAACG GAGCGCTTCCACAACAACCGTATCGTCTTTTGCCTCCCA GTCCCAGTTCAAAAAGTACTGCAGCACCTCTGTCTTCGA TTTAAAATACAACTCTTTGATCTGCCTTCCAGACATGCG GCCTCTTGTCGAATCCAATACACTAATTGTTTCTCTTCT AGCATAATTTCTCTGTATCTGAGAGTAGATCTCTCTCCT ATATCCTACAGGGTCCCCATGATATGGCTCGATGTCTTC GTCATTTCGCAGCATTCTCTCCACAGCTAGTGCTTCCCA TTTCTGGCCAGCCCAACAGACACAGAGCTCGAACATCTT GTATTGTGTGAACACTCCCTCTGGGCAGAAGTATATGTC TTTAATTTCGTCAGACCGAAATCCAAGAAACTGTAAGAC GGGAAATTGTGCTTTCAGTTTCTTTCTCTCTAGCAAAAC ATACGACTCTTTGTTAATGTCGGTGACTGGATGGAATCT TTTATTGGCGTCCTCCTTGGCACTAGCGTTGGTACTTTC GGAGTTGGTACTTTCGGTGGTAGCAGCACTAGTGTTGGA AGCATTAGTGCTGGAGTTGGTACTTTCAGTGGTAGTAGC TTCAGTGGTAGTAGCATTAGTGTTGGAGTTGGTACTTTC AGAGTTGATACTTTTAGTGGTAGTAGCACTAGTCCTGAC CGCACTAGTGCTGGAGTTGGTACTTTCAGTGGTAGTAGC GGCAGTGGTAGTAGCACTAGTGTTGGAGTTGGTACTTTC GGAGTTGGTACTTTCAGTGGTAGTCGCATTAGTGCTGGA AGCACTAGTCCTGACGTTGATGCTGGCAGTGGTAGTAGC GGCAGTGGTAGTAGCATTAGTGCTGGAGTTGGTAGTCGC CGCATTAGTACTGGCATTGGTACTGGCATTGGTAGTCGC CGCATTAGTCCTGACGTTGGTACTAGCAGTGGTAATCGC GGCATTAGCACTACCATGAATGCACGTGTTGCTGTCCTC GTACCTGTCACTGCTATTGCTCTCCTGGAAGCTAGACGG AGCTGTCGCCTGTTTTTCAGCCAATCTGTCCATTCTTTC AGACAGGTCTGTCCTGGAGCCACAGCATCCAACATGCTG TTCAAGTCCATAGAACTCGCGTACCTGTTCGGTTATACA TTCACCCTTACGATTCCTTGCCGCCCAACTGTTTTTTCT CCCATCTCTTAGTCTCCCTACACCTTGAATGAGCTCAAT CATGATCACCATCATCAATTGCTTAATGTCAATTCCTTC GAGAACTTGCATGCTACCGTCAGTGACAAACTCCTTTGT ACCCAGCTTCCCGTGTATCCATACCACCCTAAAATACTT TTCCACTTCGTTGGTTGTGCTTGCAACTACAATGGCCTT GAGGGCTAAAAGAAGCTTCAGTGCTTCTTCGGGCTGTGA ATGAACATGCCCTAAAGGCACCTCGGATTTCTCCTTGAT ATAGCTGGATAGACCTCTGCTGAGATCTTCCGACCGTTT TTTCTTGGCCAGTCCCGTAAGCCCAATACGCTGCAACGC CCCACACACACACCACACCCACACCCACACACACCACACCCACACACCACACCCACACCA ACTCTCTCTCATCTACCTTTACTCGCGCTGTCACACCTTACCCGGCTTTCTGACCGAAAT TAAAAAAAATGAAAATGAAATCCTGTTCTTTAGCCCTACAACACTTTTACATAGCCCTAA ATAGCCCTAAATAGCCCTCATTTACGTCTCCTCCAAGCCCTATTGACTCTTACCCGGAGT TTCAGCTAAAAGCTATACTTACTACCTTTATTTTATGTTTACTTTTTATAGACTGTCTTT TCATCCTACTCCTTCGCACTTGTCTCTCGCTACTGCCGTGCAACAAACACTAAATCAAAA CAGTAAAATACTACATCAAAACGCATATTCCCTAGAAAAAAATTTTCTTACAATATACTA TACTACACAATACATAATCAGTGACTTTCGTAACAACAATTTCCTTCACTCTCCAACTTC TCTGCTCGAATCCCTACATAATAATATATCAAATCTACCGTCTGGAACATCATCGCTATC CAGCTCTTTGTGAACCGCTACCATCAGCATGTACAGTGGTACCCTCGTGTCATCTGCAGC GAGAACTTCAACGTTTGCCAAATCAAGCCAATGTGGTAACAACCACACCTCCGAAATCTG CTCCAAAAGATACTCCAGTTTCTGCCGAAATGTTTTATTGTAGAACAGCCCTATCAGCAT CGAGAGGAATGCCGTCCAATGCGGCACTTTAGATGGGGTAACTCCCAGCGCAATCTGATC TCGCAAGTGCATTCCTAGACTTAATTCATATCTGCTCCTCAACTGTCGATGATGCCTGCT AAACTGCAGCTTGACGTACTGCGGACCCTGCAGTCCAGCGCTCGTCATGGAACGCAAACG CTGAAAAACTCCACCTTTCTCGAGCGCTTCCACAACAACCGTATCGTCTTTTGCCTCCCA TTCTTCCTGGCACTTTTTTTCGTCCCAGTTCAAAAAGTACTGCAGCACCTCTGTCTTCGA TTCACGCAAGTTGCTCCATACTTTAAAATACAACTCTTTGATCTGCCTTCCAGACATGCG GAAAACTTGGCTCCCTTGCTTGCCTCTTGTCGAATCCAATACACTAATTGTTTCTCTTCT TCTAGTAATGGCCAGGTACCAAGCATAATTTCTCTGTATCTGAGAGTAGATCTCTCTCCT TTTTACGCTAAAATATTTCAAATATCCTACAGGGTCCCCATGATATGGCTCGATGTCTTC CAAGTATTCTTTGTATTCCTCGTCATTTCGCAGCATTCTCTCCACAGCTAGTGCTTCCCA AGCTATCCTCCGATACGATACTTTCTGGCCAGCCCAACAGACACAGAGCTCGAACATCTT TTGACAGCCCTTGCATAATCCGTATTGTGTGAACACTCCCTCTGGGCAGAAGTATATGTC AATACCATAGAGGAAAAGATGTTTAATTTCGTCAGACCGAAATCCAAGAAACTGTAAGAC ATTCATATTCTCGGAAGTATTGGGAAATTGTGCTTTCAGTTTCTTTCTCTCTAGCAAAAC CATTTGACTCCCTTTCCGCTTATACGACTCTTTGTTAATGTCGGTGACTGGATGGAATCT ATTATCCTCAGCATTGCCATCTTTATTGGCGTCCTCCTTGGCACTAGCGTTGGTACTTTC AGTGGTAGTAGCACTAGTGTTGGAGTTGGTACTTTCGGTGGTAGCAGCACTAGTGTTGGA GTTGGTACTTTCAGTGGTAGTAGCATTAGTGCTGGAGTTGGTACTTTCAGTGGTAGTAGC ATTAGTGCTGGAGTTGGTACTTTCAGTGGTAGTAGCATTAGTGTTGGAGTTGGTACTTTC AGTGGTAGTAGCATTAGTGCTAGAGTTGATACTTTTAGTGGTAGTAGCACTAGTCCTGAC GTTGATGCTGGCAGTGGTAGTCGCACTAGTGCTGGAGTTGGTACTTTCAGTGGTAGTAGC ACTAGTCCTGACGTTGATGCTGGCAGTGGTAGTAGCACTAGTGTTGGAGTTGGTACTTTC GGTGGTAGTAGCATTAGTGCTGGAGTTGGTACTTTCAGTGGTAGTCGCATTAGTGCTGGA GTTGGTACTTTCAGTGGTAGTAGCACTAGTCCTGACGTTGATGCTGGCAGTGGTAGTAGC ACTAGTCCTGACGTTGGTGCTGGCAGTGGTAGTAGCATTAGTGCTGGAGTTGGTAGTCGC ATTGGTACTGGCATTGGTGGTCGCATTAGTACTGGCATTGGTACTGGCATTGGTAGTCGC ATTAGTACTAGCATTGGTAGTCGCATTAGTCCTGACGTTGGTACTAGCAGTGGTAATCGC ATTAGTACTGGCGTTAGTACTGGCATTAGCACTACCATGAATGCACGTGTTGCTGTCCTC ATCACTGCTGCAATACTTTCTGTACCTGTCACTGCTATTGCTCTCCTGGAAGCTAGACGG TAACGCAACGATCGACATGGAAGCTGTCGCCTGTTTTTCAGCCAATCTGTCCATTCTTTC TATCAGTTCCACTGTGTCAGCAGACAGGTCTGTCCTGGAGCCACAGCATCCAACATGCTG GCCCTTTTTTCCTTTCTTTGATTCAAGTCCATAGAACTCGCGTACCTGTTCGGTTATACA GCCTTCCTTAATTGGTGGTAATTCACCCTTACGATTCCTTGCCGCCCAACTGTTTTTTCT AGATAATAGATAACAGAGGCCCCCATCTCTTAGTCTCCCTACACCTTGAATGAGCTCAAT AATATTAAGTCTATTATCAAGCATGATCACCATCATCAATTGCTTAATGTCAATTCCTTC AGTCACTAATTTCGTTCCGATGAGAACTTGCATGCTACCGTCAGTGACAAACTCCTTTGT GCGAGACACCTTTTCTGCAGCACCCAGCTTCCCGTGTATCCATACCACCCTAAAATACTT TCTCCAAGAGCAGGCCAATTCTTCCACTTCGTTGGTTGTGCTTGCAACTACAATGGCCTT CGACTCTGGTTCACTTTCAAAGAGGGCTAAAAGAAGCTTCAGTGCTTCTTCGGGCTGTGA TTCCACTTTCTTCCGAATTTTATGAACATGCCCTAAAGGCACCTCGGATTTCTCCTTGAT TAGATTAAACATCCGTGTTGGATAGCTGGATAGACCTCTGCTGAGATCTTCCGACCGTTT GAGCTCGTTGATGTCCATCGATTTCTTGGCCAGTCCCGTAAGCCCAATACGCTGCAACGC CCCACACACACACCACACCCACACCCACACACACCACACCCACA ACTCTCTCTCATCTACCTTTACTCGCGCTGTCACACCTTACCCG TAAAAAAAATGAAAATGAAATCCTGTTCTTTAGCCCTACAACAC ATAGCCCTAAATAGCCCTCATTTACGTCTCCTCCAAGCCCTATT TTCAGCTAAAAGCTATACTTACTACCTTTATTTTATGTTTACTT TCATCCTACTCCTTCGCACTTGTCTCTCGCTACTGCCGTGCAAC CAGTAAAATACTACATCAAAACGCATATTCCCTAGAAAAAAATT TACTACACAATACATAATCAGTGACTTTCGTAACAACAATTTCC TCTGCTCGAATCCCTACATAATAATATATCAAATCTACCGTCTG CAGCTCTTTGTGAACCGCTACCATCAGCATGTACAGTGGTACCC GAGAACTTCAACGTTTGCCAAATCAAGCCAATGTGGTAACAACC CTCCAAAAGATACTCCAGTTTCTGCCGAAATGTTTTATTGTAGA CGAGAGGAATGCCGTCCAATGCGGCACTTTAGATGGGGTAACTC TCGCAAGTGCATTCCTAGACTTAATTCATATCTGCTCCTCAACT AAACTGCAGCTTGACGTACTGCGGACCCTGCAGTCCAGCGCTCG CTGAAAAACTCCACCTTTCTCGAGCGCTTCCACAACAACCGTAT TTCTTCCTGGCACTTTTTTTCGTCCCAGTTCAAAAAGTACTGCA TTCACGCAAGTTGCTCCATACTTTAAAATACAACTCTTTGATCT GAAAACTTGGCTCCCTTGCTTGCCTCTTGTCGAATCCAATACAC TCTAGTAATGGCCAGGTACCAAGCATAATTTCTCTGTATCTGAG TTTTACGCTAAAATATTTCAAATATCCTACAGGGTCCCCATGAT CAAGTATTCTTTGTATTCCTCGTCATTTCGCAGCATTCTCTCCA AGCTATCCTCCGATACGATACTTTCTGGCCAGCCCAACAGACAC TTGACAGCCCTTGCATAATCCGTATTGTGTGAACACTCCCTCTG AATACCATAGAGGAAAAGATGTTTAATTTCGTCAGACCGAAATC ATTCATATTCTCGGAAGTATTGGGAAATTGTGCTTTCAGTTTCT CATTTGACTCCCTTTCCGCTTATACGACTCTTTGTTAATGTCGG ATTATCCTCAGCATTGCCATCTTTATTGGCGTCCTCCTTGGCAC AGTGGTAGTAGCACTAGTGTTGGAGTTGGTACTTTCGGTGGTAG GTTGGTACTTTCAGTGGTAGTAGCATTAGTGCTGGAGTTGGTAC ATTAGTGCTGGAGTTGGTACTTTCAGTGGTAGTAGCATTAGTGT AGTGGTAGTAGCATTAGTGCTAGAGTTGATACTTTTAGTGGTAG GTTGATGCTGGCAGTGGTAGTCGCACTAGTGCTGGAGTTGGTAC ACTAGTCCTGACGTTGATGCTGGCAGTGGTAGTAGCACTAGTGT GGTGGTAGTAGCATTAGTGCTGGAGTTGGTACTTTCAGTGGTAG GTTGGTACTTTCAGTGGTAGTAGCACTAGTCCTGACGTTGATGC ACTAGTCCTGACGTTGGTGCTGGCAGTGGTAGTAGCATTAGTGC ATTGGTACTGGCATTGGTGGTCGCATTAGTACTGGCATTGGTAC ATTAGTACTAGCATTGGTAGTCGCATTAGTCCTGACGTTGGTAC ATTAGTACTGGCGTTAGTACTGGCATTAGCACTACCATGAATGC ATCACTGCTGCAATACTTTCTGTACCTGTCACTGCTATTGCTCT TAACGCAACGATCGACATGGAAGCTGTCGCCTGTTTTTCAGCCA TATCAGTTCCACTGTGTCAGCAGACAGGTCTGTCCTGGAGCCAC GCCCTTTTTTCCTTTCTTTGATTCAAGTCCATAGAACTCGCGTA GCCTTCCTTAATTGGTGGTAATTCACCCTTACGATTCCTTGCCG AGATAATAGATAACAGAGGCCCCCATCTCTTAGTCTCCCTACAC AATATTAAGTCTATTATCAAGCATGATCACCATCATCAATTGCT AGTCACTAATTTCGTTCCGATGAGAACTTGCATGCTACCGTCAG GCGAGACACCTTTTCTGCAGCACCCAGCTTCCCGTGTATCCATA TCTCCAAGAGCAGGCCAATTCTTCCACTTCGTTGGTTGTGCTTG CGACTCTGGTTCACTTTCAAAGAGGGCTAAAAGAAGCTTCAGTG TTCCACTTTCTTCCGAATTTTATGAACATGCCCTAAAGGCACCT TAGATTAAACATCCGTGTTGGATAGCTGGATAGACCTCTGCTGA GAGCTCGTTGATGTCCATCGATTTCTTGGCCAGTCCCGTAAGCC
Single Nucleotide Polymorphism
Ponad 2800 odcinków
Ponad 2800 odcinków
Ponad 2800 odcinków
Fluorescent in situ hybridization