Rozdział I Wprowadzenie do konsolidacji sprawozdań finansowych.......... 11 Przyczyny sporządzania skonsolidowanych sprawozdań finansowych.. 11 Istota i zakres skonsolidowanego sprawozdania finansowego....... 14 Konsolidacja sprawozdań finansowych przegląd definicji........ 15 Przegląd metod konsolidacji oraz źródła regulacji.............. 23 Podmioty nieobjęte konsolidacją....................... 24 Wyłączenia z procesu konsolidacji...................... 29 Zwolnienia z procesu konsolidacji...................... 30 Konsolidacja sprawozdań a polityka rachunkowości w ramach grupy... 32 Rozdział II Wprowadzenie do konsolidacji metodą pełną (MSR 27)........... 35 MSR 27 jako źródło regulacji podstawowe definicje........... 35 Aktywa netto i wartość firmy......................... 37 Kapitały własne jednostki zależnej sprzed i po przejęciu.......... 41 Udziały niedające kontroli.......................... 43 Przejęcia jednostek gospodarczych w trakcie okresu sprawozdawczego.. 47 Wartość firmy i udziały niedające kontroli wartość całkowita i proporcjonalna do udziałów........................ 50 Konsolidacja metodą pełną podsumowanie zasad............. 55 Zadania.................................... 57 Rozdział III Połączenia jednostek (MSSF 3)......................... 63 Aktywa netto na dzień przejęcia....................... 63 Ustalanie wartości godziwej kosztu inwestycji............... 73 Wpływ przeszacowań wynikających z MSSF 3 na kolejne okresy sprawozdawcze................................ 83 Zadania.................................... 87 5
Rozdział IV Metoda pełna eliminacja transakcji w ramach grupy ich wpływ na poszczególne elementy sprawozdania finansowego (MSR 27)...... 103 Istota transakcji w ramach grupy...................... 103 Eliminacja wzajemnych rozrachunków................... 104 Eliminacja transakcji sprzedaży zapasów.................. 107 Skonsolidowane sprawozdanie z całkowitych dochodów......... 112 Eliminacja transakcji sprzedaży środków trwałych............ 116 Eliminacja transakcji sprzedaży usług w ramach grupy.......... 119 Dodatnia wartość firmy trwała utrata wartości.............. 120 Eliminacja odsetek od pożyczek oraz dywidend wypłaconych w ramach grupy............................... 126 Zadania.................................... 131 Rozdział V Współkontrolowane aktywa, działalności i jednostki konsolidacja metodą proporcjonalną (MSR 31).............. 143 MSR31jakoźródłoregulacji........................ 143 MSR 31 podstawowe definicje...................... 144 Rodzaje wspólnych przedsięwzięć..................... 147 Ujęcie księgowe współkontrolowanych jednostek konsolidacja metodą proporcjonalną a ujmowanie udziałów metodą praw własności..... 154 Technika konsolidacji metodą proporcjonalną i prezentacja danych... 156 Eliminacja transakcji pomiędzy wspólnikiem a współkontrolowaną jednostką................................... 162 MSR 31 a MSSF 3.............................. 175 Zadania.................................... 176 Rozdział VI Ujmowanie udziałów metodą praw własności (MSR 28).......... 185 MSR 28. Podstawowe definicje....................... 185 Ujmowanie udziałów metodą praw własności sprawozdanie z sytuacji finansowej............................. 186 Ujmowanieudziałówmetodąprawwłasności zysknaokazyjnym nabyciu.................................... 189 Ujmowanie udziałów metodą praw własności sprawozdanie z całkowitych dochodów.......................... 191 Eliminacja transakcji sprzedaży aktywów oraz świadczenia usług w górę od jednostki stowarzyszonej do znaczącego inwestora.... 195 6
Eliminacja transakcji sprzedaży aktywów oraz świadczenia usług w dół od znaczącego inwestora do jednostki stowarzyszonej..... 203 Metoda praw własności a MSSF 3..................... 212 Eliminacja transakcji wypłaty dywidend w metodzie praw własności.. 214 Trwała utrata wartości inwestycji w jednostkę stowarzyszoną...... 217 Zadania.................................... 221 Rozdział VII Sprawozdanie z przepływów pieniężnych (MSR 7)............. 233 Zasadakasowaazasadamemoriału.................... 233 MSR 7 Sprawozdanie z przepływów pieniężnych kluczowe definicje............................. 235 Sprawozdanie z przepływów pieniężnych trzy rodzaje działalności.. 239 Skonsolidowane sprawozdanie z przepływów pieniężnych........ 249 Przepływy pieniężne alternatywne podejście.............. 257 Zadania.................................... 262 Rozdział VIII Zasady przeliczania sprawozdań finansowych w walucie obcej (MSR 21). 273 Stosowanie waluty prezentacji innej niż waluta funkcjonalna zasady przeliczania............................ 277 Sprawozdanie z przepływów pieniężnych................. 288 Przeliczanie not objaśniających do sprawozdania finansowego...... 292 Transakcje w ramach grupy......................... 295 Zadania.................................... 297 Rozdział IX Trwała utrata wartości aktywów (MSR 36).................. 307 Istota trwałej utraty wartości aktywów MSR 36............. 307 Krok 1 przesłanki świadczące o trwałej utracie wartości........ 308 Krok 2 ustalanie wartości odzyskiwalnej aktywów........... 310 Krok 3 ujmowanie trwałej utraty wartości aktywów........... 317 Krok 4 odwracanie odpisów z tytułu trwałej utraty wartości aktywów................................... 318 Istota ośrodka wypracowującego środki pieniężne............. 324 Metodologia testów na utratę wartości dla ośrodka wypracowującego środki pieniężne............................... 327 Rozliczanie trwałej utraty wartości aktywów w ramach ośrodka generującego gotówkę............................ 334 7
Odwracanie odpisów z tytułu trwałej utraty wartości w ramach ośrodków wypracowujących środki pieniężne............... 338 Traktowanie części wartości firmy należącej do udziałowców mniejszościowych.............................. 340 Ujęcia utraty wartości firmy i wspólnych aktywów nieprzypisanych do określonego ośrodka........................... 343 Zadania.................................... 346 Rozdział X Aktywa trwałe przeznaczone na sprzedaż oraz działalność zaniechana (MSSF 5).............................. 355 Aktywa trwałe oraz grupy do zbycia klasyfikowane jako przeznaczone na sprzedaż.......................... 356 Wycena.................................... 359 Dodatkowe informacje do ujawnienia................... 365 Działalność zaniechana........................... 366 Prezentacja.................................. 368 Zadania.................................... 374 Rozdział XI Konsolidacja w grupach kapitałowych obejmujących wiele podmiotów.. 381 Własność a kontrola............................. 381 Grupy rozrastające się w górę........................ 386 Grupy rozrastające się w dół........................ 390 Grupy w kształcie litery D.......................... 395 Inne złożone struktury grup kapitałowych................. 400 Zadania.................................... 407 Rozdział XII Cząstkowe nabycia udziałów oraz związane z nimi zmiany metod konsolidacji................................... 419 Połączenia kilkuetapowe.......................... 419 Kilkuetapowe transakcje skutkujące relacją kontroli........... 419 Inne warianty cząstkowych nabyć udziałów................ 432 Zadania.................................... 449 Rozdział XIII Zbycia udziałów w konsolidowanych jednostkach oraz zmiany metod konsolidacji................................... 459 Zmniejszenie zaangażowania kapitałowego................ 459 8
Kilkuetapowe transakcje zbycia udziałów w sprawozdaniu jednostkowym i skonsolidowanym..................... 459 Zamiana kontroli na współkontrolę..................... 471 Domniemane zbycia udziałów....................... 484 Realizacja niezrealizowanych marż w ramach grupy w wyniku zbycia. 486 Zadania.................................... 491 Rozdział XIV Zagadnienia podatku odroczonego dotyczące skonsolidowanych sprawozdań finansowych (MSR 12)...................... 505 Istota podatku odroczonego......................... 505 Podstawowe definicje............................ 509 Ustalanie wartości podatkowej aktywów i zobowiązań.......... 512 Podatek odroczony a skonsolidowane sprawozdania finansowe..... 517 Podatek odroczony a ustalenie aktywów netto na dzień przejęcia.... 518 Straty podatkowe jednostki zależnej.................... 520 Podatek odroczony a wartość firmy..................... 520 Zysk na okazyjnym nabyciu......................... 521 Podatek odroczony a niezrealizowane zyski i straty na transakcjach wewnątrzgrupowych............................. 521 Podatek odroczony a zyski zatrzymane jednostek zależnych w ramach grupy kapitałowej........................ 523 Podatek odroczony a przeliczanie sprawozdań finansowych na walutę prezentacji............................ 524 Podatek odroczony a trwała utrata wartości aktywów........... 525 Prezentacja podatku odroczonego w jednostkowych i skonsolidowanych sprawozdaniach finansowych............ 526 Zadania.................................... 528 Rozdział XV Transakcje z podmiotami powiązanymi (MSR 24) oraz segmenty działalności (MSSF 8).............................. 533 Transakcje z podmiotami powiązanymi (MSR 24)............. 533 Zakres ujawnień o transakcjach z podmiotami powiązanymi....... 536 Zmiany do MSR 24 od 1 stycznia 2011 r................... 542 Segmenty działalności (MSSF 8)...................... 544 Prezentacja informacji dotyczących segmentów oraz zakres ujawnień.. 556 9
Rozdział XVI Porównanie zasad konsolidacji według Międzynarodowych Standardów Sprawozdawczości Finansowej z ustawą o rachunkowości......... 559 Zwolnienia z obowiązku sporządzania skonsolidowanego sprawozdania finansowego oraz wyłączenia z konsolidacji jednostek zależnych.... 561 Ustalanie wartości firmy........................... 563 Odpisy amortyzacyjne a testy na utratę wartości firmy.......... 565 Dywidenda wypłacona przez spółkę zależną z zysku wygenerowanego przed przejęciem............................... 567 Rozliczanie zysku na okazyjnym nabyciu / ujemnej wartości firmy... 570 Wycena udziałów niedających kontroli.................. 575 Metoda łączenia udziałów.......................... 577 Kilkuetapowe połączenie jednostek gospodarczych............ 580 Zmiany udziału w jednostce zależnej bez utraty kontroli......... 581 Zadania.................................... 586 10