Łatwe zarządzanie plikami Eksplorator Windows 1. Cele lekcji a) Wiadomości 1. Uczeń rozumie pojecie Eksplorator Windows. 2. Uczeń wie, jakie funkcje pełni Eksploratora Windows. 3. Uczeń rozumie pojęcia: plik, katalog. b) Umiejętności 1. Uczeń potrafi utworzyć własny katalog w określonym miejscu na dysku. 2. Uczeń potrafi skopiować katalogi do innego wskazanego miejsca. 3. Uczeń potrafi odszukać określony plik. 4. Uczeń potrafi usunąć katalog. 5. Uczeń jest świadomy, jak ważna jest organizacja pracy komputera. 2. Metoda i forma pracy Pogadanka, objaśnienie, ćwiczenia, praca z całą klasą, praca indywidualna 3. Środki dydaktyczne - komputer - tablica - zeszyty - karty pracy z ćwiczeniami i pracą domową 4. Przebieg lekcji a) Faza przygotowawcza Nauczyciel wita uczniów, sprawdza listę obecności i prosi o zapisanie tematu lekcji. Nauczyciel podaje wstępne zagadnienia dotyczące programu: plik, katalog, drzewo folderu. Uczniowie zapisują definicje w zeszytach (załącznik c). b) Faza realizacyjna 1. Nauczyciel prosi uczniów o uruchomienie Eksploratora Windows (załącznik c). 2. Nauczyciel przedstawia uczniom zadania realizowane przez Eksploratora, omawia okno programu, następnie zapoznaje uczniów z obsługą folderów za pomocą klawiszy (załącznik c). 3. Nauczyciel wykonuje z uczniami kilka podstawowych operacji w programie Eksplorator, m.in.: rozwijanie i zwijanie folderów, uruchamianie programów za pomocą programu Eksplorator, tworzenie skrótów za pomocą programu Eksplorator, sprawdzanie informacji o folderach
i plikach, ustawianie atrybutów folderów i plików, schowek systemowy, tworzenie folderu, usuwanie folderów (załącznik c). 4. Nauczyciel rozdaje uczniom karty pracy z ćwiczeniami (załącznik a). c) Faza podsumowująca Nauczyciel sprawdza, czy uczniowie rozwiązali zadane ćwiczenia, a następnie ocenia pracę na lekcji. Podaje pracę domową (załącznik b). 5. Bibliografia 1. Płoski Z., Encyklopedyczny Słownik Szkolny. Komputer, Internet, EUROPA, Wrocław 2002. 2. Sławik M., Bremer A., Elementy informatyki dla szkół średnich, VIDEOGRAF II, Katowice 2000. 6. Załączniki a) Karta pracy ucznia Zadanie 1. Odszukaj katalog o nazwie Ia. Zadanie 2. Otwórz katalog o nazwie Ia i utwórz w nim własny podkatalog, nadając mu nazwę swojego imienia i nazwiska, np. Anna Kowalska. W tym katalogu będziesz zapisywać i przechowywać wszystkie stworzone dokumenty Następnie zakończ pracę z tym katalogiem. Zadanie 3. Odszukaj katalog o nazwie Paint i skopiuj go, a następnie przenieś go do swojego stworzonego folderu (np. Anna Kowalska). b) Zadanie domowe (dołączono rozwiązanie) Zadanie 1. Zaprojektuj własne drzewo folderów w programie Paint. Rozwiązanie zadania 1.
Zadanie 2. (dla chętnych) Rozwiąż krzyżówkę. 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 1. Jest to plik specjalnie wyróżniany przez system operacyjny, zawierający wpisy określające inne pliki. 2. Zbiór powiązanych ze sobą informacji, zdefiniowany przez jego twórcę i opatrzony nazwą (lub inaczej logiczna jednostka pamięci masowej). 3. Najmniejszy obszar na dysku (w którym system operacyjny może zapisać 512 bajtów danych). Zbiór takich obszarów jednakowo odległych od środka talerza dysku tworzy tzw. ścieżkę na dysku. 4. Określenie powierzchni roboczej ekranu. 5. W odniesieniu do oprogramowania regulacja prawna określająca warunki jego użytkowania i zasady odpłatności.
6. W komputerze odpowiedzialny jest za przetwarzanie danych. Wszystkie zlecane mu zadania przekazywane są od kontrolera, zawierającego informacje pochodzące od pamięci operacyjnej. 7. Użytkownik komputera, przejawiający graniczące z manią zainteresowanie łamaniem zabezpieczeń komputerowych i przekraczaniem własnych uprawnień, zwłaszcza w sieci. 8. Połączenie (wiązka przewodów lub ścieżek na płytce obwodu drukowanego), którym drogę do i z jednostki centralnej pokonują sygnały pochodzące od jednego lub większej liczby urządzeń zewnętrznych. 9. Umieszczone wewnątrz mikroprocesora komórki pamięci o niewielkich rozmiarach (najczęściej 4/8/16/32/64/128 bitów) służące do przechowywania tymczasowych wyników obliczeń oraz adresów lokacji w pamięci operacyjnej. 10. Pamięć nieulotna (stała), w odniesieniu do której (w normalnych warunkach) jest dozwolona tylko operacja czytania. Jest to pamięć służąca do przechowywania stałych elementów oprogramowania (np. programu BIOS). 11. Pamięć operacyjna (robocza) komputera, najważniejsza z trzech rodzajów pamięci komputera. Jej czas dostępu jest taki sam w odniesieniu do dowolnego jej elementu; najczęściej wykonana jako zapisywalna pamięć półprzewodnikowa. Jest ona przeznaczona do odczytu i zapisu informacji wykonywanego na dowolnej jej komórce, wymaga stałego zasilania. Rozwiązanie zadania 2 1. F O L D E R 2. P L I K 3. S E K T O R 4. P U L P I T 5. L I C E N C J A 6. P R O C E S O R 7. H A K E R 8. M A G I S T R A L A 9. R E J E S T R Y 10. R O M 11. R A M Hasło: Eksplorator c) Notatki dla nauczyciela Plik zbiór powiązanych ze sobą informacji, zdefiniowany przez jego twórcę i opatrzony nazwą (plik jest to logiczna jednostka pamięci masowej). Plik jest interpretowany przez system plików. W niektórych systemach operacyjnych (UNIX) plik jest po prostu traktowany jako jednowymiarowa, ciągła tablica bajtów. W innych systemach rozróżnia się typy plików. Przeważa jednak pierwszy model, w którym system operacyjny dostarcza elementarnych działań na plikach (tworzenie, czytanie, pisanie, przemianowywanie, usuwanie), aplikacje zaś tworzą całe bogactwo interpretacji plików. Katalog (folder, kartoteka, skorowidz, teczka) jest to plik specjalnie wyróżniany przez system operacyjny, zawierający wpisy określające inne pliki (także inne katalogi podrzędne). Na zasadzie umowy każdy katalog zawiera co najmniej dwa wpisy: kropkę i dwie kropki. Kropka odnosi się do danego katalogu, a dwie kropki do katalogu nadrzędnego. Powiązane hierarchicznie katalogi tworzą drzewo. Drzewo folderu jest to określenie hierarchicznej struktury, prezentującej zawartość dysku twardego,
plików i folderów zachowanych w pamięci komputera. Eksplorator Windows przedstawia zawartość komputera w postaci drzewa obiektów zawartych z kolei w innych obiektach. Każda informacja zapisana na dysku np. katalog Windows to jedna gałąź drzewa. Każdy folder w obrębie danej gałęzi to podgałąź i tak dalej, aż do poszczególnych plików. Uruchamianie Eksploratora Windows: Start / Programy / Akcesoria / Eksplorator Windows. Eksplorator jest jednym z najpopularniejszych narzędzi Windows. Jego zadaniem jest, między innymi, umożliwienie użytkownikami poruszanie się w strukturze plików i folderów, które znajdują się w zasobach systemowych.
Obsługa folderów za pomocą klawiszy (lewa część okna Eksploratora): W lewej części okna Eksploratora możliwe jest poruszanie się po drzewie folderów i podfolderów za pomocą klawiszy ruchu kursora (strzałek) oraz klawiszy <Home> i <End> na klawiaturze. Z kolei z prawej części okna za pomocą klawiszy ruchu kursora możemy wybrać (zaznaczyć) dany folder. Jego otwarcie następuje po naciśnięciu klawisza <Enter>. Klawisze <Home> i <End> w tym przypadku przesuwają zaznaczenie odpowiednio na pierwszą i ostatnią pozycję w oknie. Rozwijanie i zwijanie folderów: Klikając lewym przyciskiem myszki znaczek [+] przy danym folderze, wykonamy operację rozwinięcia folderu, czyli wyświetlimy strukturę jego podfolderów. Kiedy folder jest rozwinięty, wówczas z jego lewej strony pojawia się znaczek [-]. Klikając myszką znaczek [-] przy rozwiniętym folderze, spowodujemy jego zwinięcie. Uruchamianie programów za pomocą programu Eksplorator: W celu uruchomienia programu za pomocą Eksploratora należy w pierwszej kolejności dotrzeć do niego w strukturze folderów i podfolderów. Następnie uruchamiamy program, klikając dwukrotnie lewym przyciskiem myszki na jego ikonie. Innym sposobem uruchomienia programu jest kliknięcie prawym przyciskiem myszki na ikonę programu i wybranie z menu podręcznego opcji Otwórz. Tworzenie skrótu za pomocą programu Eksplorator: Jeden ze sposobów polega na zaznaczeniu wybranego pliku do skopiowania i naciśnięciu prawego przycisku myszki oraz przeciągnięciu zaznaczonej ikony do miejsca docelowego na pulpicie. W tym celu należy zwolnić przycisk myszki, po czym z menu podręcznego wybrać opcję: Utwórz skrót tutaj. Drugi sposób polega na zaznaczeniu wybranego pliku do skopiowania, kliknięciu prawym przyciskiem myszki na ikonie folderu lub programu, a następnie wybraniu z menu opcji: Utwórz skrót. Sprawdzanie informacji o folderach i plikach, ustawienia atrybutów: Kliknięcie prawym przyciskiem na wybrany folder i wybranie z menu podręcznego opcji: Właściwości / zakładka Ogólne, gdzie znajduje się funkcja Atrybuty i jej ustawienia: tylko do odczytu, archiwalny, ukryty. Schowek systemowy: Schowek systemowy umożliwia przenoszenie i kopiowanie obiektów pomiędzy oknami zarówno w obrębie jednej aplikacji, jak i pomiędzy oknami należącymi do różnych aplikacji. Zasadnicza różnica pomiędzy kopiowaniem i przenoszeniem z wykorzystaniem schowka polega na tym, ze w przypadku kopiowania obiektu, zostaje on umieszczony w schowku i jednocześnie nienaruszony pozostaje jego oryginał. Natomiast w przypadku przenoszenia, obiekt zostaje umieszczony w schowku i jednocześnie zostaje usunięty z miejsca, w którym się znajdował. Kopiowanie do schowka polega na zaznaczeniu kopiowanego obiektu i wybraniu z menu Edycja opcji Kopiuj. W każdym z przypadków umieszczony w schowku obiekt możemy wstawić za pomocą polecenia Edycja/Wklej.
Tworzenie i usuwanie folderów: Aby utworzyć folder, należy wskazać odpowiedni dysk w lewej części okna Eksploracja, a następnie kliknąć prawym przyciskiem w prawej części tego okna. W zależności od wersji systemu wybieramy opcję Nowy/Folder lub Nowy obiekt/folder w wyświetlonym menu podręcznym. Gdy nowy folder pojawi się w prawej części okna, wpisujemy jego nazwę i naciskamy klawisz <Enter>. Usuniecie folderu lub pliku w programie Windows jest możliwe tylko wtedy, gdy usuwany obiekt nie jest używany przez inną aplikację w systemie. Usunięcie odbywa się poprzez kliknięcie prawym przyciskiem w wybraną ikonę i wybranie z menu podręcznego opcji Usuń. 7. Czas trwania lekcji 45 minut 8. Uwagi do scenariusza Nauczyciel przed lekcją powinien utworzyć odpowiednie foldery, które uczeń będzie mógł wykorzystać do rozwiązywania ćwiczeń, np. folder z nazwą klasy Ia, Paint.