MONITORING ZAWODÓW DEFICYTOWYCH I NADWYŻKOWYCH W POWIECIE NYSKIM I półrocze 2012 roku październik 2012
Wstęp... 3 1. Dane statystyczne na dzień 30 czerwca 2012 roku... 4 1. 1. Poziom i stopa bezrobocia w powiecie nyskim... 4 1.2. Osoby będące w szczególnej sytuacji na rynku pracy... 5 1.3. Struktura bezrobotnych według wieku... 6 1.4. Bezrobotni względem wykształcenia... 7 2. Analiza sytuacji na rynku pracy w powiecie nyskim na koniec I półrocza 2012 roku... 8 2.1. Bezrobotni wg rodzaju działalności ostatniego miejsca pracy oraz oferty pracy w powiecie nyskim - stan na 30 czerwca 2012 roku.. 8 2.2. Struktura bezrobotnych i ofert pracy wg PKD w powiecie nyskim w I półroczu 2012 roku... 9 2.3. Bezrobotni według zawodów w powiecie nyskim na koniec I półrocza 2012 roku... 10 2.4. Napływ bezrobotnych według zawodów w powiecie nyskim w I półroczu 2012 roku... 11 2.5. Oferty pracy według zawodów w powiecie nyskim w I półroczu 2012 roku... 12 2.6. Ranking grupy zawodów (według kodu 2-cyfrowego) zgłoszonych w ofertach pracy w powiecie nyskim w I półroczu 2012 roku ze względu na wskaźnik szansy uzyskania oferty... 13 2.7. Ranking 40 zawodów deficytowych w powiecie nyskim w I półroczu 2012 roku... 14 2.8. Ranking 31 zawodów nadwyżkowych w powiecie nyskim w I półroczu 2012 roku... 15 2.9. Ranking grupy zawodów (według kodu 4-cyfrowego) generujących długotrwałe bezrobocie w powiecie nyskim w I półroczu 2012 roku... 17 Podsumowanie i wnioski... 18 2
Wstęp Monitoring zawodów deficytowych i nadwyżkowych łączy wiedzę z zakresu popytu i podaży siły roboczej w przekroju zawodów. Wymaga to systematycznego śledzenia i analizowania zjawisk oraz procesów zachodzących na lokalnym rynku pracy, procesów dotyczących kształtowania popytu na pracę i podaży zasobów pracy w przekroju terytorialno-zawodowym, a także formułowania na tej podstawie ocen i wniosków. Informacje o kształcie i poziomie bezrobocia oraz o ofertach pracy, zebrane w syntetycznej formie, służyć mogą jako źródło do prowadzenia prawidłowej polityki rynku pracy, tj.: - doskonalenia jakości usług w zakresie pośrednictwa i poradnictwa zawodowego poprzez dostarczanie szczegółowej informacji dotyczącej zawodów poszukiwanych przez pracodawców oraz profesji, na które wygasa zapotrzebowanie na rynku; - inicjowania kierunków szkoleń dla osób bezrobotnych zgodnych z potrzebami rynku pracy; - właściwego planowania i prowadzenia działań w zakresie przeciwdziałania bezrobociu przez samorządy oraz instytucje i organizacje zajmujące się problematyką bezrobocia; - racjonalnego gospodarowania środkami Funduszu Pracy; a także do: - planowania kierunków studiów i poziomu kształcenia zawodowego dostosowanego do potrzeb rynku pracy. Analizy rynku pracy, w tym monitoring zawodów deficytowych i nadwyżkowych, jest jednym z zadań samorządu w zakresie polityki rynku pracy (Ustawa z dnia 20 kwietnia 2004 roku o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy - art.8, ust.1, pkt 3 oraz art.9, ust.1, pkt 9). Monitoring zawodów w powiecie nyskim opracowany został w oparciu o: - Zalecenia metodyczne do prowadzenia monitoringu zawodów deficytowych i nadwyżkowych Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej, Departamentu Rynku Pracy, Warszawa 2003; - sprawozdanie MPiPS-01 wraz z załącznikami 2 i 3; - tabele wynikowe przetworzone przez system Syriusz dostępne na stronie www.mz.praca.gov.pl 3
Warto wyjaśnić, że przez pojęcie zawód deficytowy należy rozumieć zawód, na który występuje niezaspokojone zapotrzebowanie na rynku pracy. Natomiast zawód nadwyżkowy to zawód, na który na rynku pracy występuje mniejsze zapotrzebowanie niż liczba osób poszukujących pracy w tym zawodzie. 1. Dane statystyczne na dzień 30 czerwca 2012 roku 1. 1. Poziom i stopa bezrobocia w powiecie nyskim 30 czerwca 2012 roku stopa bezrobocia w powiecie nyskim wynosiła 18,8% /tj. 8.568 osób bezrobotnych/ i znacznie przewyższyła stopę wojewódzką i krajową, które odpowiednio wyniosły: stopa bezrobocia w województwie opolskim: 13,2% stopa bezrobocia w kraju: 12,4% Wykres 1 4
1.2. Osoby będące w szczególnej sytuacji na rynku pracy Tabela 1 Osoby w szczególnej sytuacji na rynku pracy Ilość bezrobotnych % ogółu osób bezrobotnych bez doświadczenia zawodowego 1821 21,2% długotrwale bezrobotne 4035 47,1% samotni rodzice 849 9,9% powyżej 50 roku życia 2237 26,1% bez kwalifikacji zawodowych 3266 38,1% bez wykształcenia średniego 5068 59,1% Ogółem 8568 100% Wykres 2 Na koniec czerwca 2012 roku w ewidencji Urzędu figurowało 5.068 osób bezrobotnych bez wykształcenia średniego, daje to niespełna 60% wszystkich osób bezrobotnych. Natomiast 4035 osób bezrobotnych, tj. aż 47,1% ogółu osób zarejestrowanych, to osoby długotrwale bezrobotne. 5
1.3. Struktura bezrobotnych według wieku Tabela 2 Grupy wiekowe Ilość bezrobotnych % ogółu osób bezrobotnych 18-24 lata 1483 17,3% 25-34 lata 2437 28,4% 35-44 lata 1662 19,4% 45-54 lata 1759 20,5% 55-59 lat 941 11,0% 60-64 lata 286 3,3% Ogółem 8568 100% Wykres 3 Wiek jest jednym z ważniejszych czynników decydujących o sytuacji jednostki na rynku pracy. Na koniec czerwca 2012 r. najliczniejszą grupę wśród zarejestrowanych bezrobotnych stanowiły osoby w przedziale wiekowym 25 34 lata 2437 osób, tj. 28,4% ogółu zarejestrowanych osób. Następna w kolejności była grupa osób w wieku 45-54 lata 1759 osób, tj. 20,5%. Suma osób bezrobotnych w ww. przedziałach wiekowych to niespełna 50% wszystkich osób bezrobotnych. 6
1.4. Bezrobotni względem wykształcenia Tabela 3 Wykształcenie Ilość osób % ogółu osób bezrobotnych wyższe 865 10,1% policealne i średnie zawodowe 1760 20,5% średnie ogólnokształcące 875 10,2% zasadnicze zawodowe 2520 29,4% gimnazjalne i poniżej 2548 29,7% Ogółem 8568 100% Wykres 4 Istotną cechą określającą szansę bezrobotnych na pozyskanie pracy jest wykształcenie, które w istotny sposób określa status bezrobotnego na lokalnym rynku pracy oraz jego zdolności do szybkiego reagowania na zmieniające się potrzeby rynku. W powiecie nyskim w najtrudniejszej sytuacji znajdują się osoby z wykształceniem zasadniczym zawodowym oraz gimnazjalnym i niższym łącznie 5068 osób czyli niespełna 60% ogółu wszystkich osób zarejestrowanych. 7
2. Analiza sytuacji na rynku pracy w powiecie nyskim na koniec I półrocza 2012 roku 2.1. Bezrobotni wg rodzaju działalności ostatniego miejsca pracy oraz oferty pracy w powiecie nyskim - stan na 30 czerwca 2012 roku Tabela 4 Sekcja PKD Bezrobotni Oferty pracy stan w zarejestrowani w I-półroczu końcu I- półrocza zgłoszone w I-półroczu stan w końcu I-półrocza Rolnictwo, leśnictwo, łowiectwo i rybactwo 126 219 27 1 Górnictwo i wydobywanie 11 19 5 0 Przetwórstwo przemysłowe 983 1484 377 20 Wytwarzanie i zaopatrywanie w energię elektryczną gaz i parę wodną oraz powietrze do układów klimatyzacyjnych 4 4 8 0 Dostawy wody, gospodarowanie ściekami i odpad. oraz działalność związana z rekultywacją 17 27 9 0 Budownictwo 494 630 126 5 Handel hurt. i detal.; naprawa pojazdów samochodowych włączając motocykle 642 953 312 15 Działalność związana z zakwaterowaniem i usługami gastronomicznymi 121 210 91 8 Transport i gospodarka magazynowa 116 146 43 4 Informacja i komunikacja 30 39 43 4 Działalność finansowa i ubezpieczeniowa 29 51 48 4 Działalność związana z obsługą rynku nieruchomości 65 118 27 5 Działalność profesjonalna naukowa i techniczna 77 108 39 0 Działalność w zakresie usług administrowania i działalność wspierająca 102 148 77 5 Administracja publiczna i obrona narodowa; obowiązkowe zabezpieczenie społeczne 219 408 388 0 Edukacja 88 158 39 0 Opieka zdrowotna i pomoc społeczna 111 154 75 1 Działalność związana z kulturą rozrywką i rekreacją 79 104 50 1 Pozostała działalność usługowa 67 120 23 1 Gospodarstwa domowe zatrudniające pracowników gospodarstwa domowe produkujące wyroby i świadczące usługi na własne potrzeby 4 8 0 0 Organizacje i zespoły eksterytorialne 0 2 0 0 Działalność niezidentyfikowana 1466 2195 0 0 Ogółem 4851 7305 1807 74 8
Informacje zawarte w powyższej tabeli obrazują sytuację zarejestrowanych osób bezrobotnych na lokalnym rynku pracy w dniu 30 czerwca 2012 roku według rodzaju działalności ostatniego miejsca pracy (doświadczenie zawodowe) w stosunku do ilości ofert pracy w danych zawodach. Największą liczbę (wyłączając osoby, u których odnotowano w miejscu ostatniego zatrudnienia działalność niezidentyfikowaną) stanowiły osoby bezrobotne z doświadczeniem zawodowym w przetwórstwie przemysłowym. W dniu 30 czerwca 2012 roku zarejestrowane były 1484 takie osoby, natomiast wolnych miejsc pracy było jedynie 20. Następną w kolejności grupę stanowiły osoby, które zgodnie z ostatnim miejscem pracy zdobyły doświadczenie zawodowe w dziedzinie handlu hurtowego i detalicznego lub naprawy pojazdów samochodowych włączając motocykle 953 osoby, natomiast wolnych miejsc pracy tylko 15. Stosunek liczby osób bezrobotnych zarejestrowanych w Powiatowym Urzędzie Pracy w dniu 30 czerwca 2012 roku /tj. 8.568 os./ do liczby wolnych miejsc pracy wykazanych w tym dniu /74/ był drastyczny. Na jedno stanowisko pracy przypadało ponad 115 osób bezrobotnych. W I półroczu 2012 roku do nyskiego urzędu pracy łącznie wpłynęło 1807 ofert pracy. Sytuacja wygląda niepokojąco, ponieważ mówiąc o ofertach pracy, należy zaznaczyć, że dużą część ofert stanowią tzw. oferty pracy sezonowej (w okresie przedwakacyjnym, wakacyjnym i jesiennym) oraz oferty subsydiowane (roboty publiczne, prace interwencyjne, staże, itp.), które zamazują rzeczywisty obraz podaży pracy na lokalnym rynku. 2.2. Struktura bezrobotnych i ofert pracy wg PKD w powiecie nyskim w I półroczu 2012 roku Tabela 5 Sekcja PKD Zarejestrowani w I półroczu 2012 r. Bezrobotni Stan na koniec I półrocza 2012 r. Zgłoszone w I półroczu 2012 r. Oferty pracy Stan na koniec I półrocza 2012 r. Rolnictwo, leśnictwo, łowiectwo i rybactwo 2,5974 2,9979 1,4942 1,3514 Górnictwo i wydobywanie 0,2268 0,2601 0,2767 0 Przetwórstwo przemysłowe 20,2639 20,3149 20,8633 27,0267 Wytwarzanie i zaopatrywanie w energię elektryczną gaz i parę wodną oraz powietrze do układów klimatyzacyjnych 0,0825 0,0548 0,4427 0 Dostawy wody, gospodarowanie ściekami i odpad. oraz działalność związana z rekultywacją 0,3504 0,3696 0,4981 0 Budownictwo 10,1835 8,6242 6,9729 6,7568 Handel hurt. i detal.; naprawa pojazdów samochodowych włączając motocykle 13,2344 13,0459 17,2662 20,2703 9
Działalność związana z zakwaterowaniem i usługami gastronomicznymi 2,4943 2,8747 5,036 10,8108 Transport i gospodarka magazynowa 2,3913 1,9986 2,3796 5,4054 Informacja i komunikacja 0,6184 0,5339 2,3796 5,4054 Działalność finansowa i ubezpieczeniowa 0,5978 0,6982 2,6563 5,4054 Działalność związana z obsługą rynku nieruchomości 1,3399 1,6153 1,4942 6,7568 Działalność profesjonalna naukowa i techniczna 1,5873 1,4784 2,1583 0 Działalność w zakresie usług administrowania i działalność wspierająca 2,1027 2,026 4,2612 6,7568 Administracja publiczna i obrona narodowa; obowiązkowe zabezpieczenie społeczne 4,5145 5,5852 21,4721 0 Edukacja 1,8141 2,1629 2,1583 0 Opieka zdrowotna i pomoc społeczna 2,2882 2,1081 4,1505 1,3514 Działalność związana z kulturą rozrywką i rekreacją 1,6285 1,4237 2,767 1,3514 Pozostała działalność usługowa 1,3812 1,6427 1,2728 1,3514 Gospodarstwa domowe zatrudniające pracowników gospodarstwa domowe produkujące wyroby i świadczące usługi na własne potrzeby 0,0825 0,1095 0 0 Organizacje i zespoły eksterytorialne 0 0,0274 0 0 Działalność niezidentyfikowana 30,2204 30,048 0 0 Ogółem 100 100 100 100 2.3. Bezrobotni według zawodów w powiecie nyskim na koniec I półrocza 2012 roku Tabela 6 Kod zawodu Nazwa zawodu Bezrobotni ogółem Kobiety Absolwenci w tym Powyżej 12 miesięcy razem kobiety razem kobiety "000000" Bez zawodu 1864 939 65 44 202 105 "522301" Sprzedawca* 611 549 6 4 181 168 "711202" Murarz* 239 0 0 0 62 0 "722204" Ślusarz* 234 3 0 0 62 1 "753105" Krawiec* 197 193 1 1 58 56 "515303" Robotnik gospodarczy 179 58 0 0 64 18 "331403" Technik ekonomista* 156 137 0 0 34 33 "751201" Cukiernik* 118 91 0 0 37 33 "931301" Robotnik budowlany 109 2 0 0 32 0 "512001" Kucharz* 103 84 0 0 26 26 *zawody szkolne Tabela nr 6 prezentuje najliczniej reprezentowane zawody w naszym powiecie, stan na koniec I półrocza 2012 roku. 10
Struktura bezrobotnych pod względem posiadanego zawodu umożliwia wykazanie zawodów, na które jest największe zapotrzebowanie. Osoby zarejestrowane jako bezrobotne w 10 przedstawionych zawodach (najliczniejsze grupy) stanowią blisko 45% ogółu osób bezrobotnych (tj. 8.568 osób) zarejestrowanych w Powiatowym Urzędzie Pracy w Nysie na koniec czerwca 2012 roku. 2.4. Napływ bezrobotnych według zawodów w powiecie nyskim w I półroczu 2012 roku Tabela 7 Lp. Kod Nazwa zawodu Bezrobotni w tym Absolwenci zawodu ogółem Kobiety razem kobiety 1. "000000" Bez zawodu 1435 610 150 72 2. "522301" Sprzedawca* 344 300 29 23 3. "711202" Murarz* 174 0 2 0 4. "722204" Ślusarz* 158 0 4 0 5. "331403" Technik ekonomista* 104 88 4 4 6. "515303" Robotnik gospodarczy 99 27 0 0 7. "753105" Krawiec* 93 92 1 1 8. "931301" Robotnik budowlany 86 2 1 0 9. Mechanik pojazdów "723103" samochodowych* 75 0 9 0 10. "751204" Piekarz* 75 12 2 0 11. Mechanik samochodów "723105" osobowych 72 0 1 0 12. "751201" Cukiernik* 71 48 5 4 13. "311504" Technik mechanik* 67 5 2 0 14. "512001" Kucharz* 66 50 3 2 15. "752205" Stolarz* 66 8 0 0 16. "722314" Tokarz w metalu 61 8 0 0 17. "311204" Technik budownictwa* 52 11 3 0 18. "432103" Magazynier 48 12 0 0 19. "911207" Sprzątaczka biurowa 47 46 1 1 20. "314207" Technik rolnik* 46 28 0 0 21. Mechanik maszyn i urządzeń "723307" przemysłowych 46 0 0 0 22. "753303" Szwaczka 43 43 0 0 23. "411004" Technik prac biurowych* 40 36 1 1 24. "514101" Fryzjer* 40 36 9 9 25. "334306" Technik administracji* 39 33 7 6 26. "721306" Blacharz samochodowy* 34 0 1 0 27. Kierowca samochodu "833203" ciężarowego 34 0 1 0 28. Robotnik pomocniczy w "932911" przemyśle przetwórczym 34 15 0 0 29. "263102" Ekonomista 33 23 4 4 30. "752208" Stolarz meblowy 32 11 0 0 31. "311303" Technik elektryk* 30 0 0 0 32. Elektromonter (elektryk) "741207" zakładowy 30 0 0 0 33. "932101" Pakowacz 30 18 1 1 *zawody szkolne Bardzo istotną kwestią w celu uzyskania pełniejszego obrazu oraz zaobserwowania tendencji obecnie panujących na lokalnym rynku pracy jest napływ bezrobotnych. 11
Najliczniejszą grupą osób rejestrujących się w I półroczu 2012 roku stanowiły osoby bez zawodu, aż 1435 osób, w następnej kolejności usytuowały się grupy osób z zawodami: sprzedawca, murarz, ślusarz, technik ekonomista, robotnik gospodarczy, krawiec, itd. 2.5. Oferty pracy według zawodów w powiecie nyskim w I półroczu 2012 roku Tabela 8 Lp. Nazwa zawodu zgłoszone w I półroczu 2012 roku Oferty pracy na koniec I półrocza 2012 roku 1 Bez zawodu 384 5 2 Sprzedawca* 117 2 3 Technik prac biurowych* 72 1 4 Robotnik gospodarczy 54 0 5 Monter sprzętu radiowego i telewizyjnego 48 0 6 Szwaczka 45 2 7 Kierowca samochodu ciężarowego 34 2 8 Kucharz* 33 2 9 Telemarketer 33 3 10 Magazynier 29 1 11 Doradca klienta 24 1 12 Pracownik ochrony fizycznej bez licencji 23 1 13 Sprzątaczka biurowa 23 4 14 Przedstawiciel handlowy 22 3 15 Murarz* 18 0 16 Stolarz* 18 1 17 Kierowca samochodu dostawczego 18 2 18 Doradca finansowy 17 2 19 Robotnik budowlany 17 0 20 Kelner* 16 3 21 Księgowy 14 2 22 Sekretarka 14 0 23 Ślusarz* 14 2 24 Pielęgniarka 13 0 25 Elektromechanik* 13 4 26 Pomoc kuchenna 13 0 27 Pozostali pracownicy obsługi biurowej 11 1 28 Barman 11 1 29 Mechanik pojazdów samochodowych* 11 0 30 Goniec 11 0 31 Opiekunka dziecięca* 10 0 *zawody szkolne 12
Powyższa tabela przedstawia ranking 31 zawodów wyszczególnionych po analizie ofert pracy zgłoszonych do Powiatowego Urzędu Pracy w Nysie w I półroczu 2012 roku, w których odnotowano największe zainteresowanie ze strony potencjalnych pracodawców. Najwięcej ofert pracy zgłoszono bez wymagań zawodowych (384), następnie w kolejności malejąco w zawodzie sprzedawca (117), technik prac biurowych (72) i robotnik gospodarczy (54). Łącznie w I półroczu 2012 roku zgłoszono 1807 ofert pracy z czego na koniec czerwca 2012 roku zostały 74 oferty. Podczas analizy powyższej tabeli należy pamietać, iż oferty w niej przedstawione zawierają: wolne miejsca zatrudnienia zgłoszone przez pracodawców, prace w ramach umów zlecenia, oferty stażowe oraz tzw. prace subsydiowane ze środkow Funduszu Pracy lub EFS. 2.6. Ranking grupy zawodów (według kodu 2-cyfrowego) zgłoszonych w ofertach pracy w powiecie nyskim w I półroczu 2012 roku ze względu na wskaźnik szansy uzyskania oferty Tabela 9 Kod grupy zawodów Nazwa grupy zawodów Wskaźnik szansy uzyskania oferty "63" Rolnicy i rybacy pracujący na własne potrzeby 0 "92" Robotnicy pomocniczy w rolnictwie, leśnictwie i rybołówstwie 0 "95" Sprzedawcy uliczni i pracownicy świadczący usługi na ulicach 0 "73" Rzemieślnicy i robotnicy poligraficzni 0,0024 "61" Rolnicy produkcji towarowej 0,0094 "31" Średni personel nauk fizycznych, chemicznych i technicznych 0,0107 "23" Specjaliści nauczania i wychowania 0,0146 Specjaliści do spraw technologii informacyjnokomunikacyjnych "25" 0,0156 "26" Specjaliści z dziedziny prawa, dziedzin społecznych i kultury 0,018 "62" Leśnicy i rybacy 0,019 Robotnicy obróbki metali, mechanicy maszyn i urządzeń i "72" pokrewni 0,0197 "21" Specjaliści nauk fizycznych, matematycznych i technicznych 0,0202 "93" Robotnicy pomocniczy w górnictwie, przemyśle, budownictwie i transporcie 0,0205 "75" Robotnicy w przetwórstwie spożywczym, obróbce drewna, produkcji wyrobów tekstylnych i pokrewni 0,0243 "71" Robotnicy budowlani i pokrewni (z wyłączeniem elektryków) 0,0269 "74" Elektrycy i elektronicy 0,028 "32" Średni personel do spraw zdrowia 0,0298 "42" Pracownicy obsługi klienta 0,0329 "35" Technicy informatycy 0,0333 "33" Średni personel do spraw biznesu i administracji 0,0357 "81" Operatorzy maszyn i urządzeń wydobywczych i przetwórczych 0,038 "22" Specjaliści do spraw zdrowia 0,0398 "24" Specjaliści do spraw ekonomicznych i zarządzania 0,044 13
"51" Pracownicy usług osobistych 0,0462 Ładowacze nieczystości i inni pracownicy przy pracach "96" prostych 0,0467 "91" Pomoce domowe i sprzątaczki 0,0498 "52" Sprzedawcy i pokrewni 0,0533 "44" Pozostali pracownicy obsługi biura 0,0575 Kierownicy w branży hotelarskiej, handlu i innych branżach "14" usługowych 0,0606 "53" Pracownicy opieki osobistej i pokrewni 0,0725 Pracownicy do spraw finansowo-statystycznych i ewidencji "43" materiałowej 0,0829 "94" Pracownicy pomocniczy przygotowujący posiłki 0,0833 "83" Kierowcy i operatorzy pojazdów 0,0897 "11" Przedstawiciele władz publicznych, wyżsi urzędnicy i dyrektorzy generalni 0,1111 "34" Średni personel z dziedziny prawa, spraw społecznych, kultury i pokrewny 0,1451 "54" Pracownicy usług ochrony 0,1534 "41" Sekretarki, operatorzy urządzeń biurowych i pokrewni 0,1691 "12" Kierownicy do spraw zarządzania i handlu 0,2083 "82" Monterzy 0,2424 "13" Kierownicy do spraw produkcji i usług 0,3636 2.7. Ranking 40 zawodów deficytowych w powiecie nyskim w I półroczu 2012 roku Tabela 10 Lp. Kod zawodu Nazwa zawodu Wskaźnik intensywności deficytu zawodów 1 "821305" Monter sprzętu radiowego i telewizyjnego 48 2 "524404" Telemarketer 33 3 "325905" Opiekunka dziecięca* 10 4 "811104" Operator koparki 9 5 "241202" Doradca finansowy 8,5 6 "541307" Pracownik ochrony fizycznej bez licencji 7,6667 7 "412001" Sekretarka 7 8 "911203" Pokojowa 7 9 "243305" Specjalista do spraw sprzedaży 6 10 "411003" Pracownik kancelaryjny 6 11 "751203" Karmelarz 6 12 "962105" Goniec 5,5 13 "343203" Florysta* 5 14 "832202" Kierowca samochodu dostawczego 4,5 15 "342301" Instruktor fitness 4 16 "422603" Rejestratorka medyczna 4 17 "524302" Konsultant / agent sprzedaży bezpośredniej 4 18 "722303" Operator maszyn do obróbki skrawaniem 4 19 "262101" Archiwista 3 20 "311405" Kontroler jakości wyrobów elektronicznych 3 14
21 "431103" Technik rachunkowości* 3 22 "532904" Sanitariusz szpitalny 3 23 "712303" Tynkarz 3 24 "741201" Elektromechanik* 2,6 25 "816003" Operator maszyn i urządzeń przemysłu spożywczego* 2,5 26 "332203" Przedstawiciel handlowy 2,2 27 "214202" Inżynier budownictwa - budownictwo ogólne 2 28 "235501" Instruktor amatorskiego ruchu artystycznego 2 29 "235909" Nauczyciel - specjalista terapii pedagogicznej 2 30 "311101" Laborant chemiczny 2 31 "422602" Recepcjonista 2 32 "432201" Planista produkcyjny 2 33 "524502" Sprzedawca w stacji paliw 2 34 "541315" Technik ochrony fizycznej osób i mienia* 2 35 "621001" Drwal / pilarz drzew 2 Operator maszyn do produkcji opakowań z papieru i 36 "814302" tektury 2 37 "816006" Operator urządzeń do produkcji cukru 2 38 "834311" Operator suwnic (suwnicowy) 2 39 "834316" Operator żurawia jezdniowego 2 40 "834401" Kierowca operator wózków jezdniowych 2 *zawody szkolne 2.8. Ranking 31 zawodów nadwyżkowych w powiecie nyskim w I półroczu 2012 roku Tabela 11 Lp. Kod zawodu Nazwa zawodu Wskaźnik intensywności nadwyżki zawodów 1 "331403" Technik ekonomista* 0,0096 2 "311504" Technik mechanik* 0,0149 3 "753105" Krawiec* 0,0215 4 "723307" Mechanik maszyn i urządzeń przemysłowych 0,0217 5 "721306" Blacharz samochodowy* 0,0294 6 "263102" Ekonomista 0,0303 7 "311303" Technik elektryk* 0,0333 Specjalista do spraw organizacji usług gastronomicznych, 8 "242222" hotelarskich i turystycznych 0,05 9 "712601" Hydraulik 0,05 10 "751201" Cukiernik* 0,0563 11 "228204" Specjalista zdrowia publicznego 0,0625 12 "723105" Mechanik samochodów osobowych 0,0694 13 "961302" Robotnik placowy 0,0714 14 "713102" Malarz budowlany 0,0833 15 "722204" Ślusarz* 0,0886 15
16 "216101" Architekt 0,0909 17 "243106" Specjalista do spraw marketingu i handlu 0,0909 18 "713101" Malarz - tapeciarz* 0,0909 19 "751204" Piekarz* 0,0933 20 "722314" Tokarz w metalu 0,0984 21 "711202" Murarz* 0,1034 22 "228903" Kosmetolog 0,1111 23 "311924" Technik technologii odzieży* 0,1111 24 "325601" Ratownik medyczny* 0,1111 25 "711503" Stolarz budowlany 0,1111 26 "242190" Pozostali specjaliści do spraw zarządzania i organizacji 0,125 27 "351203" Technik informatyk* 0,125 28 "932101" Pakowacz 0,1333 29 "512002" Kucharz małej gastronomii* 0,1429 30 "541390" Pozostali pracownicy ochrony osób i mienia 0,1429 31 "753202" Krojczy 0,1429 *zawody szkolne Najistotniejszą częścią analizy rynku pracy jest identyfikacja zawodów deficytowych i nadwyżkowych na lokalnym rynku pracy. Warto pamiętać, że zawody deficytowe, to te, na które występuje na rynku pracy większe zapotrzebowanie niż liczba osób poszukujących pracy w tym zawodzie. W tabeli nr 10 ujęto ranking 40 zawodów deficytowych sporządzony w oparciu o przyjęty wskaźnik intensywności deficytu (nadwyżki) zawodu. W przypadku zawodów deficytowych wskaźnik intensywności deficytu jest większy od 1,1 (W>1,1). Nie ujęto w tym zestawieniu zawodów, dla których wskaźnik intensywności deficytu osiągną wartość MAX. Natomiast w grupie zawodów o najwyższym wskaźniku intensywności deficytu znalazły się takie zawody jak: - monter sprzętu radiowego i telewizyjnego - telemarketer - opiekunka dziecięca. Tabela nr 11 zawiera zestawienie 31 zawodów nadwyżkowych w powiecie nyskim, czyli zawodów, na które występuje mniejsze zapotrzebowanie na rynku pracy niż liczba osób poszukujących pracy w tych zawodach (W<0,9). Osoby posiadające zawody z powyższej tabeli mają największe trudności ze znalezieniem pracy na lokalnym rynku. Należy pamiętać, że na rynku pracy znajdują się również zawody wykazujące równowagę tzw. zrównoważone, są to zawody dla których wskaźnik intensywności deficytu (nadwyżki) mieści się w przedziale: 0,9 W 1,1. 16
2.9. Ranking grupy zawodów (według kodu 4-cyfrowego) generujących długotrwałe bezrobocie w powiecie nyskim w I półroczu 2012 roku Tabela 12 Kod grupy zawodów Nazwa grupy zawodów Wskaźnik długotrwałego bezrobocia "3344" Sekretarze medyczni i pokrewni 1 "1221" Kierownicy do spraw marketingu i sprzedaży 1 "2441" Specjaliści do spraw rynku nieruchomości 1 "3118" Kreślarze 1 "3413" Pracownicy z zakresu działalności religijnej 1 Praktykujący niekonwencjonalne lub komplementarne "3230" metody terapii 1 "3422" Trenerzy, instruktorzy i działacze sportowi 1 Średni personel w zakresie działalności artystycznej i "3439" kulturalnej gdzie indziej niesklasyfikowany 1 "3251" Asystenci dentystyczni 1 "6221" Hodowcy ryb 1 "7421" Monterzy i serwisanci urządzeń elektronicznych 1 "9111" Pomoce domowe i sprzątaczki 1 "7544" Robotnicy zwalczania szkodników i chwastów 1 "8157" Operatorzy maszyn do prania 1 "7317" Rękodzielnicy wyrobów z drewna i pokrewnych materiałów 1 Urzędnicy państwowi do spraw nadzoru gdzie indziej "3359" niesklasyfikowani 0,8333 "6121" Hodowcy wyspecjalizowanej produkcji zwierzęcej 0,75 "2166" Projektanci grafiki i multimediów 0,75 "1120" Dyrektorzy generalni i wykonawczy 0,75 "7313" Jubilerzy, złotnicy i pokrewni 0,75 "3143" Technicy leśnictwa 0,6667 "5322" Pracownicy domowej opieki osobistej 0,6667 "5419" Pracownicy usług ochrony gdzie indziej niesklasyfikowani 0,6667 "3431" Fotografowie 0,625 "6210" Robotnicy leśni i pokrewni 0,625 "5230" Kasjerzy i sprzedawcy biletów 0,6 Pracownicy opieki osobistej w ochronie zdrowia i pokrewni "5329" gdzie indziej niesklasyfikowani 0,6 "8143" Operatorzy maszyn do produkcji wyrobów papierniczych 0,6 Średni personel do spraw zdrowia gdzie indziej "3259" niesklasyfikowany 0,5714 "4131" Maszynistki i operatorzy edytorów tekstu 0,5 "3321" Agenci ubezpieczeniowi 0,5 "1211" Kierownicy do spraw finansowych 0,5 "2142" Inżynierowie budownictwa 0,5 "5165" Instruktorzy nauki jazdy 0,5 Kontrolerzy (sterowniczy) procesów przemysłowych gdzie "3139" indziej niesklasyfikowani 0,5 17
"3333" Pośrednicy pracy i zatrudnienia 0,5 Sprzedawcy (konsultanci) w centrach sprzedaży telefonicznej "5244" / internetowej 0,5 "5411" Strażacy 0,5 "5221" Właściciele sklepów 0,5 "7234" Mechanicy pojazdów jednośladowych 0,5 "7323" Introligatorzy i pokrewni 0,5 "7413" Monterzy linii elektrycznych 0,5 "7122" Posadzkarze, parkieciarze i glazurnicy 0,5 "7521" Robotnicy przygotowujący drewno i pokrewni 0,5 W analizie rynku pracy bardzo istotną kwestią dotyczącą bezrobocia jest długość (okres) pozostawania osób bezrobotnych bez pracy. W powyższej tabeli przedstawiono ranking grup zawodów (według kodu 4-cyfrowego) generujących długotrwałe bezrobocie w powiecie nyskim stworzony w oparciu o wskaźnik długotrwałego bezrobocia (liczymy stosunek liczby zarejestrowanych bezrobotnych w danym zawodzie pozostających bez pracy powyżej 12 miesięcy według stanu na koniec I półrocza 2012 roku do liczby zarejestrowanych bezrobotnych w danym zawodzie według stanu na koniec I półrocza 2012 roku). Ujęto jedynie te grupy zawodów o największym wskaźniku długotrwałego bezrobocia, te w których jest on większy lub równy 0,5. Podsumowanie i wnioski Sprawozdanie w zakresie monitoringu zawodów deficytowych i nadwyżkowych jest niezbędnym narzędziem w warunkach gospodarki rynkowej stanowiącym ważne źródło informacji i dającym ogólny obraz reakcji zachodzących w obrębie rynku pracy w danym rejonie. W rezultacie daje podstawę do przeciwdziałania bezrobociu. Należy jednak pamiętać, że nie powinno ono stanowić jedynego źródła informacji przy podejmowaniu decyzji w zakresie ustalania kierunków szkolenia osób bezrobotnych lub poszukujących pracy, czy też przy podejmowaniu przez absolwentów decyzji o wyborze kierunku ewentualnego, dalszego kształcenia. Opracowany ranking nie daje pełnego obrazu, nie stanowi kompleksowej analizy rynku pracy. Opiera się on wyłącznie na danych pochodzących z bazy danych zgromadzonej w Powiatowym Urzędzie Pracy bazy osób bezrobotnych oraz bazy ofert pracy. Do sporządzenia tabel dotyczących zawodów deficytowych i nadwyżkowych użyto tabel wynikowych przetworzonych przez system Syriusz dostępnych na stronie www.mz.praca.gov.pl. Należy pamiętać, że powyższe bazy nie zawierają informacji o wszystkich osobach bezrobotnych bądź poszukujących pracy, brak w nich informacji o osobach 18
niezarejestrowanych. Często osoby poszukujące pracy korzystają z szeregu równorzędnych możliwości znalezienia zatrudnienia, np.: Internet, prywatne agencje, polecenie, itd. Natomiast w przypadku ofert pracy dane dotyczą jedynie ofert zgłoszonych do Powiatowego Urzędu Pracy w Nysie. Należy też zwróć uwagę na fakt, że duży odsetek ofert zgłoszonych do tut. Urzędu należy do grupy tzw. ofert subsydiowanych (roboty publiczne, prace interwencyjne, staże), które dają jedynie gwarancję zatrudnienia na krótkie okresy i jednocześnie w jakimś stopniu zakłamują rzeczywisty obraz zachowań na rynku pracy. Często zdarza się także, że do Urzędu trafiają oferty od tych samych pracodawców, powtarzające się nawet kilka razy w krótkim przedziale czasu, na te same stanowiska tzw. oferty trudne, które również niekorzystnie wpływają na rzetelność analizy. Następnym istotnym problemem w analizie rynku pracy wynikającym z mechanizmów rynkowych popytu i podaży na pracę jest szereg czynników trudnych do ujęcia, tj.: - wysokość proponowanego przez pracodawcę wynagrodzenia za pracę, - motywacja do podjęcia starań w celu pozyskania zatrudnienia, - chęć i możliwości finansowe lub rodzinne do podnoszenia kwalifikacji zawodowych osób bezrobotnych lub poszukujących pracy, - mobilność. Wnioski z analizy przeprowadzonej przez Powiatowy Urząd Pracy w Nysie: stopa bezrobocia w powiecie nyskim na koniec I półrocza 2012 roku ukształtowała się na poziomie 18,8%; osoby długotrwale bezrobotne stanowiły ponad 47 % ogółu zarejestrowanych; suma osób bezrobotnych w przedziałach wiekowych 25 34 oraz 45 54 lata to niespełna 50% ogółu osób bezrobotnych; prawie 60% ogółu wszystkich osób bezrobotnych to osoby z wykształceniem zasadniczym zawodowym oraz gimnazjalnym i niższym; wg stanu na koniec I półrocza 2012 roku na jedno stanowisko pracy przypadało 115 osób bezrobotnych; najliczniej reprezentowanym zawodem (z pominięciem kategorii bez zawodu ) w strukturze osób bezrobotnych był zawód sprzedawca stan na koniec I półrocza 2012 roku; największa liczba ofert pracy (z pominięciem kategorii bez zawodu ) skierowana była również do osób w zawodzie sprzedawca (117). zidentyfikowano 40 zawodów deficytowych o najwyższym wskaźniku intensywności i 31 zawodów nadwyżkowych; wyselekcjonowano 44 grupy (kod 4-cyfrowy) zawodów generujących długotrwałe bezrobocie. 19