RAPORT O ODDZIAŁYWANIU NA ŚRODOWISKO SPOPIELARNI ZWŁOK W PODGÓRKACH TYNIECKICH DLA UZYSKANIA DECYZJI ŚRODOWISKOWYCH

RAPORT O ODDZIAŁYWANIU NA ŚRODOWISKO SPOPIELARNI ZWŁOK W PODGÓRKACH TYNIECKICH DLA UZYSKANIA DECYZJI ŚRODOWISKOWYCH Kraków, 2010 r.

INSTYTUT ROZWOJU MIAST w Krakowie ZAKŁAD PROBLEMÓW PRZYRODNICZYCH 30-015 Kraków, ul. Cieszyńska 2 tel./fax 633-94-05 e-mail: sekretariat@irm.krakow.pl ZESPÓŁ AUTORSKI RAPORTU: dr inż. Krzysztof Słysz biegły z listy Wojewody Małopolskiego nr 75/2000 mgr Waldemar Wiatrak biegły z listy Wojewody Małopolskiego nr 96/2000 mgr inż. Teresa Mądry Kierownik Zakładu Dyrektor Instytutu dr inż. Krzysztof Słysz mgr Jerzy Adamski

SPIS TREŚCI 1. WPROWADZENIE 1 1.1. Podstawa opracowania 1 1.2. Cel i zakres raportu 1 2. OPIS PLANOWANEGO PRZEDSIĘWZIĘCIA 2 2.1. Charakterystyka całego przedsięwzięcia 2 2.2. Krótka charakterystyka technologii spopielania zwłok 6 2.3. Istniejące zagospodarowanie terenu 8 2.4. Przewidywane rodzaje i ilości zanieczyszczeń wynikające z funkcjonowania planowanego przedsięwzięcia 10 3. OPIS ELEMENTÓW PRZYRODNICZYCH ŚRODOWISKA OBJĘTYCH ZAKRESEM PRZEWIDYWANEGO ODDZIAŁYWANIA PLANOWANEGO PRZEDSIĘWZIĘCIA NA ŚRODOWISKO 13 3.1. Powierzchnia ziemi i warunki glebowe 13 3.2. Wody powierzchniowe i podziemne 13 3.3. Jakość powietrza 14 3.4. Aktualny klimat akustyczny 16 3.5. Świat roślin i zwierząt 19 3.6. Obszary i obiekty prawnie chronione 21 3.7. Krajobraz i dobra kultury 21 4. OPIS PRZEWIDYWANYCH SKUTKÓW DLA ŚRODOWISKA W PRZYPADKU NIEPODEJMOWANIA PRZEDSIĘWZIĘCIA 22 5. OPIS ANALIZOWANYCH WARIANTÓW PLANOWANEGO PRZEDSIĘWZIĘCIA 23 5.1. Wariant proponowany przez Wnioskodawcę 23 5.2. Wariant alternatywny 24 5.3. Wariant najkorzystniejszy dla środowiska 25 6. IDENTYFIKACJA PRZEWIDYWANYCH ODDZIAŁYWAŃ NA ŚRODOWISKO 25 6.1. Wariant niepodejmowania przedsięwzięcia 25 6.2. Wariant realizacji przedsięwzięcia 26 6.3. Wariant wystąpienia poważnej awarii 26 6.4. Transgraniczne oddziaływanie na środowisko 26 6.5. Faza likwidacji przedsięwzięcia 26 7. OCENA ODDZIAŁYWAŃ NA ŚRODOWISKO WYBRANEGO WARIANTU ZE WSKAZANIEM JEGO ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO 27 7.1. Etap realizacji 27 7.2. Etap eksploatacji 30 8. OPIS PRZEWIDYWANYCH DZIAŁAŃ MAJĄCYCH NA CELU ZAPOBIEGANIE, OGRANICZANIE LUB KOMPENSACJĘ PRZYRODNICZĄ NEGATYWNYCH ODDZIAŁYWAŃ 40 8. POZIOM NOWOCZESNOŚCI ROZWIĄZAŃ TECHNOLOGICZNYCH PLANOWANEGO PRZEDSIĘWZIĘCIA 41 9. STANOWISKO W SPRAWIE OBSZARU OGRANICZONEGO UŻYTKOWANIA 41 10. ANALIZA MOŻLIWYCH KONFLIKTÓW SPOŁECZNYCH ZWIĄZANYCH Z PLANOWANYM PRZEDSIĘWZIĘCIEM 42 11. PROPOZYCJA MONITORINGU NA ETAPIE BUDOWY ORAZ EKSPLOATACJI 43 12. TRUDNOŚCI, JAKIE NAPOTKANO OPRACOWUJĄC RAPORT 43

13. STRESZCZENIE W JĘZYKU NIESPECJALISTYCZNYM 43 14. DANE PERSONALNE OSÓB SPORZĄDZAJĄCYCH RAPORT 47 15. ŹRÓDŁA INFORMACJI STANOWIĄCE PODSTAWĘ SPORZĄDZENIA RAPORTU 47

1. WPROWADZENIE 1.1. Podstawa opracowania Niniejszy raport o oddziaływaniu na środowisko przedsięwzięcia pt. Budynek ceremonialny i zaplecze administracyjne obsługi cmentarza, został opracowany na zlecenie Zarządu Cmentarzy Komunalnych w Krakowie 31-510 Kraków ul. Rakowicka 26, przez Instytut Rozwoju Miast w Krakowie 30-015 Kraków ul. Cieszyńska 2. 1.2. Cel i zakres raportu Przedmiotowy raport został sporządzony w celu dołączenia do wniosku uzgadniającego wydanie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach zgodnie z ustawą z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (art. 71 pkt 2). Opisywane przedsięwzięcie wymaga przeprowadzenia procedury oceny oddziaływania na środowisko zgodnie z 3 ust. 1 pkt 67 Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 9 listopada 2004 r. w sprawie określenia rodzajów przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko oraz szczegółowych uwarunkowań związanych z kwalifikowaniem przedsięwzięcia do sporządzenia raportu o oddziaływaniu na środowisko (Dz. U. nr 257 poz. 2573 ze zm.) instalacje do spopielania zwłok krematoria zaliczane są do przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko, dla których sporządzenie raportu o oddziaływaniu na środowisko może być wymagane. Inwestor pismem znak DI/2630-1/6/09 z dnia 04. 02. 2010 r. zwrócił się do Urzędu Miasta Krakowa Wydział Kształtowania Środowiska o określenie zakresu raportu o oddziaływaniu na środowisko dla planowanej spopielarni zwłok w Podgórkach Tynieckich w Krakowie. W wyniku korespondencji w przedmiotowej sprawie (pismo nr WS-04.GG.0717-38/10 z dnia 11. 02. 2010 r. zał. 1) nie został doprecyzowany zakres raportu, stąd jego zakres jest zgodny z art. 66 ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko. W związku z powyższym, raport zawiera informacje o stanie środowiska, jego potencjalnych zmianach w wyniku planowanego przedsięwzięcia, parametry techniczne planowanej inwestycji, rozwiązania mające na celu zapobieganie, ograniczenie i kompensację przyrodniczą negatywnych oddziaływań na środowisko. Omawia warianty planowanego przedsięwzięcia wraz ze wskazaniem optymalnego rozwiązania oraz określa przewidywane oddziaływania na środowisko tego rozwiązania, w fazie jego realizacji jak i eksploatacji. Raport analizuje możliwe konflikty społeczne związane z planowanym przedsięwzięciem i ustosunkowuje się do potrzeby ustanowienia obszaru ograniczonego użytkowania. 1

2. OPIS PLANOWANEGO PRZEDSIĘWZIĘCIA 2.1. Charakterystyka całego przedsięwzięcia Przedmiotowa inwestycja zlokalizowana będzie w zachodniej części miasta Krakowa przy węźle autostrady A4 Kraków-Sidzina, przy ul. Wielogórskiej, na terenach przeznaczonych pod Cmentarz Komunalny Podgórki Tynieckie. Lokalizacja cmentarza na którym przewidziano budowę spopielarni jest zgodna z ustaleniami Studium i uwarunkowań kierunków zagospodarowania przestrzennego Miasta Krakowa. Ocenę przydatności terenu pod cmentarz dokonano zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Gospodarki Komunalnej z dnia 25 sierpnia 1959 r. w sprawie określenia jakie tereny pod względem sanitarnym są odpowiednie na cmentarze (Dz. U. nr 52, poz. 315). Zgodnie z 4.1 teren cmentarza spełnia wymogi lokalizacji cmentarzy, albowiem znajduje się na wzniesieniu i nie podlega zalewom oraz posiada ukształtowanie umożliwiające łatwy spływ wód deszczowych. Według aktualnie obowiązującego miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego Tyniec Węzeł Sidzina (MPZP obowiązuje od 23 sierpnia 2009 r.), spopielarnię zaprojektowano na terenach przeznaczonych pod lokalizację obiektów związanych z funkcjonowaniem i obsługą cmentarza komunalnego (ZCU). Ryc. 1 Miejscowy Plan Zagospodarowania Przestrzennego Tyniec Węzeł Sidzina 2

Według ustaleń planu w wyznaczonym terenie ZCU, dopuszcza się lokalizację: - podjazdów i miejsc postojowych, - urządzeń i sieci infrastruktury technicznej, - obiektów małej architektury, - obiektu spopielarni. W wyznaczonym terenie, ustalono następujące zasady kształtowania przestrzeni oraz warunki zagospodarowania i zabudowy: 1) wymóg zastosowania horyzontalnego układu obiektów kubaturowych z ograniczeniem gabarytów wysokościowych zabudowy do 9 m, 2) zastosowania wyłącznie dachów płaskich (stropodachów), 3) należy zwrócić szczególną uwagę na piątą elewację, poprzez skomponowanie kolorystyczne płaszczyzn placów, ścian i dachów z zielenią istniejącą i projektowaną oraz zapewnić harmonijną ekspozycję obiektów w widoku z tras komunikacyjnych, 4) obowiązująca kolorystyka obiektów, obejmuje: ciemne barwy dachu i kolorowe tynki ścian jak brązy, czerwień naturalnej ceramiki, zieleń oliwkowa itp., 5) towarzyszące obiektowi tablice informacyjne, winny być dostosowane skalą i kolorystyką do lokalnego charakteru otoczenia i krajobrazu, 6) w aranżacji zieleni obowiązuje kształtowanie wysokiej jakości zieleni wysokiej i niskiej obsadzonej gatunkami drzew i krzewów związanych z ekosystemem lokalnym, 7) uwzględnienia szaletów publicznych, 8) zapewnienia dostępności dla osób niepełnosprawnych. Powierzchnia obszaru opracowania wg obrysu z MPZP wynosi 0,407 ha. Obszar inwestycji określony został poprzez wyznaczony w miejscowym planie teren ZCU oraz pas drogi dojazdowej i lokalnej. Teren ZCU położony jest na działkach nr 259/4, 259/3, 259/2 w obrębie ewidencyjnym 79, droga dojazdowa i lokalna na działkach 60/4, 24/12 w obrębie ewidencyjnym 80 Podgórze. Inwestycja obejmuje budowę wielofunkcyjnego budynku ze spopielarnią wraz z zapleczem, funkcją administracyjną, ceremonialną i zapleczem. Ponadto przewiduje się realizację dróg dojazdowych, placów, ciągów pieszych i pieszojezdnych w bezpośrednim sąsiedztwie budynku, a także infrastruktury technicznej oraz sieci uzbrojenia terenu. Realizacja przedsięwzięcia będzie mogła przebiegać w dwóch etapach. Na etapie bazowym przewiduje się użytkowanie spopielarni jako funkcji niezależnej od realizacji cmentarza komunalnego. W etapie docelowym przewiduje się obsługę tzw. rejonu, nastąpi realizacja wypełnienia statutowych zadań dla zarządzania funkcjami cmentarnymi m.in.: - ceremonie pogrzebowe, - administrowanie rejonu, cmentarza i obiektu, - obsługa użytkowników, - obsługa pochówków, - obsługa techniczna i serwisowa. 3

Źródło: Program funkcjonalno-użytkowy Bilans zagospodarowania terenu na etapie bazowym (spopielarnia) będzie wynosić: powierzchnia zabudowy 406,88 m 2, powierzchnie utwardzone dojazd, place 410,20 m 2, powierzchnie utwardzone chodniki 115,15 m 2, powierzchnia biologicznie czynna 3129,17 m 2, powierzchnia zabudowy altany śmietnikowej 8,60 m 2. Bilans zagospodarowania terenu na etapie docelowym będzie wynosić: powierzchnia zabudowy 1514,00 m 2, powierzchnie utwardzone dojazd, place 887,00 m 2, powierzchnie utwardzone chodniki 380,00 m 2, powierzchnia biologicznie czynna 1289,00 m 2, powierzchnia zabudowy altany śmietnikowej 9,00 m 2. Lokalizację przedsięwzięcia pokazuje orientacja na rys. 1 oraz sytuacja na rys. 2 niniejszego raportu. Zgodnie z programem funkcjonalno-użytkowym bryła budynku głównego zostanie zaprojektowana w ścisłym powiązaniu z zasadami zapisów miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego. Przewiduje się zastosowanie 4

różnokolorowego układu materiałowego na ścianach elewacji zewnętrznej z okładziną klinkierową. Widok przyszłego obiektu charakteryzującego jego elewacje przedstawiono na rys. 3, 4 oraz 5. W pomieszczeniach spopielarni na etapie bazowym zainstalowany zostanie jeden piec kremacyjny, docelowo przewiduje się montaż dwóch pieców kremacyjnych. Dla prawidłowej eksploatacji ocenianego obiektu wymagane są następujące media: woda (użytkowa i ppoż.), kanalizacja sanitarna, kanalizacja opadowa, gaz (kotłownia i spopielarnia), elektroenergetyka, teletechnika telefon i Internet. Energia elektryczna będzie dostarczana poprzez przyłącze z istniejącej linii energetycznej przebiegającej w rejonie przedmiotowego terenu. Gaz doprowadzony będzie do kotłowni gazowej i pieca kremacyjnego, z miejskiej sieci gazowej. Woda dostarczana będzie z lokalnej sieci wodociągowej zarządzanej przez MPWiK S.A. Kraków, przyłączenie do istniejącej sieci wymagać będzie uzgodnień. Ścieki sanitarne odprowadzane będą do miejskiej sieci kanalizacyjnej, poprzez przyłącze wykonane zgodnie z warunkami wydanymi przez Właściciela sieci kanalizacyjnej. Odprowadzanie wód deszczowych z dachu obiektu, terenu wokół obiektu oraz z powierzchni jezdni drogi dojazdowej przewiduje się do kolektora zbiorczego lub po uzyskaniu pozwolenia wodnoprawnego do rowu przydrożnego lub na własny teren. 2.1.1. Zapotrzebowanie na media związane z funkcjonowaniem planowanego przedsięwzięcia WODA: Woda dostarczana będzie z sieci miejskiej pod odpowiednim ciśnieniem i o wymaganej jakości oraz w odpowiednich ilościach. W programie funkcjonalno-użytkowym dokonano obliczeń zapotrzebowania na wodę. Do obliczeń przyjęto: administracja 8 osób (praca jednozmianowa), grabarze 5 osób (praca 1,5 zmianowa), obsługa techniczna 7 osób dziennie osób odwiedzających cmentarze 100 osób Średnie zapotrzebowanie dobowe: administracja 15 [l/j.od] grabarze 60 [l/j.od] odwiedzający cmentarz i kaplicę 10 [l/j.od] mycie 291 [l/d] N d = 1,3 współczynnik nierównomierności dobowej N h = 2,0 współczynnik nierównomierności godzinowej 5

Z wyliczeń wynika, iż średnie zapotrzebowanie dobowe na potrzeby funkcjonowania budynku wyniesie Q dśr = 1,59 [m 3 /dobę]. Maksymalne zapotrzebowanie godzinowe przedmiotowego przedsięwzięcia wynosić będzie 172,90 [l/h], a roczne zapotrzebowanie Q r = 582,5 [m 3 /rok]. GAZ: Gaz doprowadzony będzie do projektowanego budynku z miejskiej sieci gazowej. Prognozowane zapotrzebowanie godzinowe wynosić będzie 73,54 m 3 /h, a zapotrzebowanie roczne 76 645,00 m 3 /rok. Godzinowe zapotrzebowanie na c.o. i c.w.u. 23,54 m 3 /h. Technologia spopielania wymagać będzie zużycia gazu o ciśnieniu 150 mbar w ilości 50,00 m 3 /h. Rozliczenie ilości pobranego gazu następować będzie na podstawie odczytów wskazań gazomierza oraz rejestratora/przelicznika. POTRZEBY ENERGETYCZNE: Biorąc pod uwagę charakter odbiorników elektrycznych zainstalowanych w planowanym kompleksie przewiduje się jednostronne zasilanie w energie elektryczną. Ogólny bilans mocy dla stanu docelowego kompleksu według obliczeń projektowych wynosi będzie 104 kw. Przewidywane roczne zużycie energii elektrycznej wyniesie 260 000 MWh. 2.2. Krótka charakterystyka technologii spopielania zwłok W analizowanej spopielarni przewiduje się zastosowanie pieców kremacyjnych o bardzo wysokiej, jakości zapewniających wieloletnią i komfortową eksploatację. Automatyczne sterowanie procesem kremacji będzie powodować, że gazy odlotowe pozbawione będą dymu i zapachu. Jakiekolwiek potencjalne zagrożenie pojawienia się dymu będzie automatycznie wykrywane i zwiększany będzie dopływ powietrza, co spowoduje, że gazy odlotowe będą całkowicie spalane w wystarczająco wysokiej temperaturze wykluczając pojawienie się nieprzyjemnego zapachu. Piece będą spełniać najbardziej rygorystyczne normy w zakresie ochrony środowiska. Główną częścią pieca jest komora spalania, w której w sposób sterowany i w określonych warunkach następuje spopielenie trumny ze zwłokami. Do komory spalania wtłaczane jest powietrze pierwotne, które powoduje intensywny ruch wirowy. W piecach kremacyjnych wykorzystuje się przede wszystkim palniki gazowe. Spaliny wytwarzane podczas procesu spalania prowadzone są do komory dopalania, w której dopalają się substancje palne przy odpowiednio wysokiej temperaturze i równoczesnej kontroli składu atmosfery za pomocą sondy tlenowej. Zawartość tlenu utrzymywana jest na poziomie niezbędnym dla optymalnego spopielenia. Spaliny utrzymują się w labiryncie komory dopalania i kanałów ciągowych przez okres wymagany dla całkowitego spalenia wszystkich szkodliwych substancji organicznych. Oferowane piece mogą być wyposażone w kominy usytuowane tuż obok pieca (takie rozwiązanie sytuacyjne jest najbardziej odpowiednie ze względu na 6

przygotowanie budowlane), lub w murowaną trasę kanałową. Biorąc pod uwagę ewentualną intensywną eksploatację bardziej odpowiednim wydaje się układ z trasą kanałową, który w dodatku umożliwia łatwiejsze podłączenie wymiennika do wykorzystania ciepła odlotowego energii cieplnej dostarczanej dodatkowo dla zagwarantowania ekologicznego użytkowania urządzenia kremacyjnego. Ciepło, wytwarzane podczas procesu kremacji, podlega odzyskowi. W pierwszej fazie spalania następuje akumulacja ciepła w wymienniku zainstalowanym w sklepieniu komory spalania, zaś w fazie drugiej ciepło powraca w postaci podgrzanego powietrza, które przyspiesza spalanie. Z tego też powodu palnik komory spalania wykorzystywany jest najczęściej tylko do podgrzewania pieca do temperatury roboczej (750 o C 1000 o C). Na życzenie klienta firmy dostarczają również wymiennik potrzebny do wykorzystania energii cieplnej dodatkowo dostarczanej spalinom w celu zapewnienia ekologicznej eksploatacji zestawu kremacyjnego wraz z podłączonymi urządzeniami grzejnymi (technologia dodatkowa). Na powierzchni czołowej pieca od strony obsługi znajduje się komputer o specjalnej konstrukcji przystosowanej do wymagań spopielania zwłok. Wszystkie wielkości robocze podczas procesu spalania regulowane są przez komputer PLC za pomocą specjalnego programu. Tablica sterownicza komputera odznacza się prostym układem, co ułatwia obserwację i kontrolę poszczególnych danych. Urządzenie umożliwia wykorzystanie różnych programów dla zwłok różniących się ciężarem. W razie potrzeby układ regulacji umożliwia kiedykolwiek przejście od sterowania automatycznego na sterowanie ręczne i odwrotnie. Wrota pieca oraz układy regulacji odciągu spalin przystosowane są, na wypadek przerwania zasilania prądem z sieci publicznej, również do sterowania ręcznego. Wprowadzenie trumny do komory spalania może odbywać się manualnie, czyli przez operatora pieca wózek z hydraulicznym podnośnikiem przesuwany jest po szynach w kierunku pieca. Wózek taki wyposażony jest w elektrohydrauliczny system do podnoszenia trumny. Urządzenie to zapewnia bezpieczną i wygodną pracę operatorowi pieca. W zależności od rodzaju pieca może być dostarczone urządzenie umieszczające trumnę w komorze usytuowanej wyżej niż poziom podłogi w krematorium. Piece mogą też być wyposażone w automatyczne lub półautomatyczne urządzania wprowadzające. Maszyna do obróbki popiołu może być wyposażona w układ odsysania. Działa na zasadzie młyna kulowego, z którego popiół spada wprost do urny, umieszczonej wewnątrz. Przedmioty metalowe pozostają w pojemniku na popiół, który funkcjonuje również, jako naczynie przemiałowe maszyny. Urządzenie to znajduje się w absolutnie dźwiękoszczelnej podwójnej metalowej skrzyni. Umieszczenie maszyny do obróbki popiołu poza właściwym piecem umożliwia uzyskiwanie delikatnego prochu o wysokiej jakości, i w znacznej mierze obniża zawartość sztywnych cząstek wydalanych z pieca wraz ze spalinami. Pozwala także niezależnie od eksploatacji pieca na obróbkę uprzednio uzyskanego popiołu lub popiołu obcego pochodzenia przygotowywanego do rozproszenia. Oprócz tego w sposób zasadniczy ułatwia manipulację z popiołem pod koniec cyklu spalania, ponieważ nie wymaga uprzedniego usuwania przedmiotów metalowych, które jest stosunkowo uciążliwe. 7

2.3. Istniejące zagospodarowanie terenu Aktualnie analizowany teren pod projektowaną spalarnię zwłok jest całkowicie niezainwestowany. Pagórkowaty teren o nachyleniu od 5 do 12%, wznosi się w stronę północną, w którego wschodniej części znajduje się średniej wielkości skarpa. Od strony południowo-wschodniej w odległości około 500 m znajduje się kompleks obiektów firmy Delphi Automotiv System Poland przy ul. Podgórki Tynieckie. Od strony północnej w znacznej odległości znajdują się tereny Lasów Państwowych. 8

Południową granicę parceli tworzy droga dojazdowa 3KD/D z tłucznia (ul. Wielogórska) łącząca się w dalszym odcinku drogi z ulicą Podgórki Tynieckie 1KD/L. Teren parceli porośnięty jest roślinnością niską o charakterze łąki nie użytkowanej gdzieniegdzie z młodymi drzewami (brzozy i dęby w wieku 3 10 lat) oraz krzewami (głóg, dzika róża), a przy drodze dojazdowej pojedynczymi wierzbami i olchami (patrz: opis roślinności). W odległości ok. 150 m wzdłuż wschodniej granicy przedmiotowego przedsięwzięcia przebiega przewód gazowy ø 250 mm oraz dalej na wschód napowietrzna linia energetyczna 15 kv. 9

Teren nie jest uzbrojony w sieć wodociągową, kanalizację sanitarną oraz deszczową. Najbliższa zabudowa jednorodzinna położona jest wzdłuż ulicy Podgórki Tynieckie w odległości około 300 m od planowanej inwestycji. Zabudowa zlokalizowana jest również na północ od analizowanej lokalizacji spalarni zwłok w odległości rzędu 400 500 m. 2.4. Przewidywane rodzaje i ilości zanieczyszczeń wynikające z funkcjonowania planowanego przedsięwzięcia 2.4.1. Ścieki sanitarne i wody deszczowe Ścieki sanitarne będące wodami zużytymi z obsługi budynku spopielarni zwłok, nie będą wpływać na stan środowiska, gdyż całkowita ilość wody zużytej z planowanego przedsięwzięcia zostanie odprowadzona poprzez wybudowane przyłącza do miejskiej kanalizacji sanitarnej. Wody deszczowe pochodzące z odwadniania w pierwszym rzędzie z powierzchni placów manewrowych i dróg dojazdowych będą odprowadzane do kanalizacji deszczowej i będą charakteryzować się jakością typową dla tego typu odwadnianych płaszczyzn, a więc: zawiesiny 1 300 mg/l, ChZT 240 mg/l, BZT 5 60 mg/l, tłuszcze 30 mg/l, ołów 0,07 mg/l, a w przypadku samego dachu można się liczyć z jeszcze niższymi wartościami: zawiesiny 2 30 mg/l BZT 5 3 mg/l, tłuszcze ślady, chlorki 7 mg/l, siarczany 20 mg/l. Na potrzeby raportu w programie funkcjonalno-użytkowym wykonano obliczenia ilości wód deszczowych, jakie powstaną na opisywanym obszarze, w celu określenia wielkości wód opadowych, jakie trafią do kanalizacji deszczowej. Do obliczeń przyjęto: Powierzchnia dachów 1812 m 2 Powierzchnia dróg i ciągów pieszych 1054 m 2 1 Wielkości oszacowane wg B. Osmulskiej-Bróz, IOŚ, 1990 r., materiały niepublikowane. 2 Wielkości średnie wg A. Nowakowskiej-Błaszczyk, Zasady projektowania infiltracji wód opadowych do gruntu, IOŚ, 1990 r. 10

Powierzchnia terenów zielonych 1204 m 2 Natężenie deszczu - q = 130,0 l/sha Średni współczynnik spływu powierzchniowego φ 0,72 Ilość wód odpływających ze zlewni: Q = φ q F [l/s] gdzie: q natężenie deszczu [l/sha] F powierzchnia zlewni [ha] φ = 0,72 średnia wartość współczynnika dla obliczanych powierzchni 2.4.2. Odpady Q = 130,0 0,4070 0,72 = 38,09 l/s Eksploatacja spopielarni zwłok nie będzie źródłem znaczącej ilości odpadów. Te odpady, które będą powstawać, będą miały charakter odpadów komunalnych łącznie z frakcjami gromadzonymi selektywnie. Szacuje się, że będzie wytwarzanych około 2 Mg odpadów z grupy 20 jak zmiotki, opakowania po środkach spożywczych (kod: 30 03 01), odpady z czyszczenia i zmiatania dróg dojazdowych i chodników (kod: 20 03 03), papier i tektura (kod: 20 01 01), szkło (kod: 20 01 02), drobne elementy z tworzyw sztucznych (kod: 20 01 39). 2.2.3. Emisja zanieczyszczeń do powietrza Emisję zanieczyszczeń do powietrza opracowano w oparciu o materiały ofertowe dwóch firm produkujących piece do spopielania zwłok 3. Ponieważ aktualnie nie wiemy jeszcze czy omawiana spalarnia będzie posiadała wymienniki ciepła (dla gazów odlotowych z pieców), przyjęto do analizy obie możliwe wersje rozwiązań, tj.: wersja I praca pieców bez wymienników cieplnych (dla gazów odlo- towych), wersja II praca pieców z wymiennikami cieplnymi (dla gazów odlotowych). Przyjęte w oparciu o otrzymane dane wielkość emisji dla 1 pieca tzw. etap bazowy (docelowo będą 2 piece) zestawiono w tabeli nr 2.2.3.1. 3 W raporcie nie można było zaprezentować dostawców, ponieważ na tym etapie procedury jeszcze nie został rozstrzygnięty przetarg na dostawcę pieców kremacyjnych. 11

Tab. 2.2.3/1 Emisja zanieczyszczeń wartości średnie dla poszczególnych okresów emisji (dla 1 pieca) Stężenie Ilość Emisja Rodzaj zanieczyszczenia emitowanych gazów zanieczyszczeń zanieczyszczenia mg/m 3 n m 3 n/h kg/h WERSJA I okres 1 Pył zaw. PM10 50 3300 0,17 SO 2 100 3300 0,33 NO 2 350 3300 1,16 CO 100 3300 0,33 Węgiel element. 15 3300 0,05 Chlorowodór 30 3300 0,1 WERSJA I okres 2 Pył zaw. PM10 50 800 0,04 SO 2 100 800 0,08 NO 2 350 800 0,28 CO 100 800 0,08 Węgiel element. 15 800 0,01 Chlorowodór 30 800 0,02 WERSJA II okres 1 Pył zaw. PM10 50 1100 0,6 SO 2 100 1100 0,11 NO 2 350 1100 0,39 CO 100 1100 0,11 Węgiel element. 15 1100 0,02 Chlorowodór 30 1100 0,03 WERSJA II okres 2 Pył zaw. PM10 50 260 0,01 SO 2 100 260 0,03 NO 2 350 260 0,09 CO 100 260 0,03 Węgiel element. 15 260 0,004 Chlorowodór 30 260 0,008 Tab. 2.2.3/2 Emisja zanieczyszczeń w okresie roku (dla 1 pieca) Rodzaj zanieczyszczenia Emisja zanieczyszczeń Mg/rok WERSJA I Pył zaw. PM10 0,45 SO 2 0,89 NO 2 3,13 CO 0,89 Węgiel element. 0,13 Chlorowodór 0,25 WERSJA II Pył zaw. PM10 1,08 SO 2 0,31 NO 2 1,03 CO 0,31 Węgiel element. 0,05 Chlorowodór 0,08 Ostateczna wielkość przewidywanej emisji będzie wynikać z uzyskanych gwarantowanych emisji do atmosfery przez dostawcę urządzeń (pieców). 2.3.4. Hałas Po oddaniu do użytku projektowanej spopielarni zwłok, obiekt nie będzie emitował hałasu. 12

Okresowe wyższe poziomy dźwięku, jakie mogą być spowodowane nieco większym ruchem pojazdów na ul. Podgórki Tynieckie nie będą mieć istotnego wpływu na klimat akustyczny w okolicy. Aktualny poziom imisji hałasu kształtuje się tu na poziomie ok. 45 db (w godz. 8 oo -15 oo ). 3. OPIS ELEMENTÓW PRZYRODNICZYCH ŚRODOWI- SKA OBJĘTYCH ZAKRESEM PRZEWIDYWANEGO ODDZIAŁYWANIA PLANOWANEGO PRZEDSIĘ- WZIĘCIA NA ŚRODOWISKO 3.1. Powierzchnia ziemi i warunki glebowe Obszar na którym przewidziano lokalizację spopielani zwłok usytuowany jest w obszarze leżącym między głównymi jednostkami morfologicznymi terytorium Krakowa. Jest to forma terenowa o szerokości ok.1,5-2,0 km. Oddziela położone na północy: południowo-wschodnią część Wzgórz Tynieckich oraz Pagór Kobierzyńskich należący do Wysoczyzny Krakowskiej, od Przedproża Karpat zlokalizowanego na południu. Powierzchnia tego obniżenia jest wycięta w iłach mioceńskich, wyścielona grubą warstwa piasków plejstoceńskich, miejscami podścielona gliną morenową. Teren rozcięty jest płaskodennymi dolinami plejstoceńskimi i dolinami nieckowatymi okresowo odwadnianymi. Według dokonanych analiz geologiczno-hydrologicznych na terenie pod projektowany obiekt znajduje się warstwa humusu, pod tą warstwą zalegają grunty spoiste w stanie plastycznym na głębokości od 0.8 do 2.1m ppt, poniżej zalega 30 cm warstwa namułów gliniastych w stanie plastycznym, lokalnie z domieszką torfu. Poniżej znajduje się ok. 2m warstwa nawodnionych piasków średnich z domieszka żwiru. Niżej zalegają wilgotne iły w stanie twardoplastycznym oraz poniżej mało wilgotne iły i łupki ilaste w stanie półzwartym. Na omawianym obszarze występują głównie gleby bielicowe, piaskowe, lokalnie występują gleby o charakterze czarnych gleb zdegradowanych. W składzie mechanicznym znacząca role odgrywają piaski gliniaste oraz piaski luźne, lokalnie także gliny średnie. Grunty te kwalifikują się jako gleby raczej słabe głównie IV klasy. 3.2. Wody powierzchniowe i podziemne Opisywany teren położony jest w zlewni potoku Sidzina będącego prawobrzeżnym dopływem rzeki Wisły. Usytuowany jest powyżej terasy akumulacyjnej potoku Sidzinka, na obszarze odwadnianym w kierunku potoku Sidzinka. Odpływ jednostkowy z analizowanego terenu waha się w zakresie 6-8 l/skm 2. Potok Sidzinka płynący na zachód do Wisły, przepływa w odległości około 400 m na południe od opisywanego terenu i zaliczany jest do cieków małych. Potok Sidzinka nie jest objęty obserwacjami wodowskazowymi (IMGW) oraz oceną stanu czystości wód powierzchniowych (WIOŚ). W górnej części swego biegu, potok ten jest odbiornikiem ścieków z mechaniczno-biologicznej oczyszczalni zlokalizowanej przy Szpitalu im. dr Babińskiego w Kobierzynie. 13

Ogólnie stan sanitarny cieku budzi szereg zastrzeżeń. Jest to spowodowane m.in. nieuporządkowaną gospodarką ściekową w zlewni i odprowadzaniem nieoczyszczonych ścieków (głownie z nieszczelnych szamb) do wód powierzchniowych, w tym rowów melioracyjnych i przydrożnych. Dodatkowo sytuację pogarszają: niskie przepływy w potoku, mały spadek podłużny cieku, występujące nierównomierności dna oraz osady denne i roślinność w korycie. Obliczony przez Instytut przypływ średni niski dla profilu obliczeniowego poniżej zabudowy mieszkaniowej przy ul. Podgórki Tynieckie wynosi SNQ = 0,008 m 3 /s. Na omawianym terenie nie ma wyznaczonych głównych zbiorników wód podziemnych (GZWP), które wymagały szczególnej ochrony. Z punktu widzenia problematyki hydrogeologii wyróżnia się tu dwa poziomy wodonośne: jurajski i czwartorzędowy. Poziom jurajski stanowią skrasowiałe i spękane wapienie, natomiast czwartorzędowy piaski drobnoziarniste i pylaste akumulacji rzecznej oraz lodowcowej. Na omawianym obszarze poziom zwierciadła wód gruntowych w utworach jurajskich jest bardzo zróżnicowany i zalega najczęściej na głębokości kilkunastu do kilkudziesięciu metrów. Jest to spowodowane obecnością licznych rowów i zrębów tektonicznych. Zwierciadło wód gruntowych w wapieniach jurajskich ma charakter subartezyjski. Stosunkowo liczne uskoki umożliwiają więź hydrauliczną obu wymienionych poziomów wodonośnych. Zwierciadło wód podziemnych w poziomie czwartorzędowym zalega na ogół płytko pod powierzchnią terenu, szczególnie na obszarze równiny teras akumulacyjnych. Poziom wody gruntowej może ulegać wahaniom w zależnościom od pory roku oraz ilości i intensywności opadów, w granicach do 0,5 m. Skład chemiczny wód jurajskich zależy głównie od warunków występowania poziomu wodonośnego, warunków geologicznych i tektoniki. Jakość wód z utworów czwartorzędowych jest zróżnicowana, ale dominują wody silnie zmineralizowane, o znacznych ilościach żelaza i manganu, zaliczane do wód twardych. Zanieczyszczenie czwartorzędowego poziomu wodonośnego wynika z bezpośredniego kontaktu hydraulicznego z wodami rzeki Wisły oraz z migracji do środowiska gruntowo-wodnego zanieczyszczeń z nieoczyszczonych ścieków. W badanych próbach wody przez PROGEO stwierdzono ponadnormatywną zawartość żelaza i azotu amonowego oraz obecność śladowych stężeń węglowodorów aromatycznych. 3.3. Jakość powietrza Głównymi źródłami emisji zanieczyszczeń do powietrza w Krakowie są: zakłady przemysłowe, przedsiębiorstwa energetyki cieplnej, transport (środki komunikacji), kotłownie lokalne i paleniska indywidualne. W udziale emisji zanieczyszczeń nadal dominuje przemysł, lecz z roku na rok ustępuje miejsca energetyce i emisji zanieczyszczeń komunikacyjnych Emisja zanieczyszczeń pyłowych i gazowych pochodząc ze źródeł przemysłowych, mimo systematycznego obniżania wielkości, nadal klasyfikuje nasz region w czołówce krajowej. Natomiast emisja pochodząca z terenu Krakowa, wykazująca także tendencję spadkową, nadal plasuje miasto w ścisłej czołówce miast o dużej skali zagrożenia środowiska emisją pyłowo-gazową. Charaktery- 14

styczna dla Krakowa i jego okolic budowa geologiczna, duży udział cisz wiatrowych a także niekorzystne największe średnie prędkości wiatru z kierunków zachodnich, są czynnikami zasadniczo potęgującymi kumulowanie się zanieczyszczeń pyłowych i gazowych na obszarze miasta. W rejonie opisywanego obszaru nie ma obiektów czy obszarów znacznie zanieczyszczających powietrze, teren jest położony w otoczeniu licznych zadrzewień. Wyniki pomiarów ze stacji pomiarowej w Krakowie w roku 2008 zestwiono w tabeli 3.3/1. Tabela 3.3/1 Stężenia substancji zanieczyszczających w powietrzu [g/m 3 ] w Krakowie w2009r. (źródło: Raport WIOŚ, Kraków 2009) Parametr Nor- Miesiąc Średnia [g/m 3 ] ma I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII Dwutlenek siarki 20 25 15 9 8 5 3 3 4 4 5 12-8 Tlenek azotu 131 107 93 105 77 82 68 98 131 133 191-111 Dwutlenek azotu 40 69 62 65 100 74 69 72 80 77 59 65-72 Tlenek węgla 1.75 1.49 1.25 1.17 0.77 0.79 0.85 0.85 1.1 1.2 1.96-1.2 Tlenki azotu 30 269 226 206 260 191 195 176 228 277 263 357-242 Pył zawieszony (PM 10) 40 122 91 84 94 56 51-45 - - 121 - - AKTUALNY STAN ZANIECZYSZCZENIA POWIETRZA Jedynym źródłem informacji nt. aktualnego stanu zanieczyszczenia powietrza w są dane dotyczące tzw. tła zanieczyszczeń uzyskane od Wojewódzkiego Inspektora Ochrony Środowiska w Krakowie. Wg danych WIOŚ (pismo nr WM.5021-32/10 z dnia 02.03.2010 zał.2) w roku 2009 w analizowanym rejonie średnioroczne stężenia zanieczyszczeń podstawowych nie przekraczały poziomów dopuszczalnych i wynosiły: Tabela 3.3/2 Tło zanieczyszczeń powietrza dla rejonu inwestycji Rodzaj zanieczyszczenia Stężenie średnioroczne w g/m 3 dwutlenku azotu 35 pyłu zawieszonego PM10 55 benzenu 3,0 ołowiu 0,04 Źródło: WIOŚ w Krakowie 15

3.4. Aktualny klimat akustyczny 3.4.1. Warunki dopuszczalne Dopuszczalne wartości poziomu hałasu dla terenów o określonym przeznaczeniu i charakterze zagospodarowania przestrzennego regulowane są Rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 14 czerwca 2007 roku w sprawie dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku (Dz. U. Nr 120, poz. 826). W Rozporządzeniu tym każdemu rodzajowi terenu przypisano 2 wartości dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku powodowanego przez poszczególne grupy źródeł hałasu dla różnych czasów uśredniania w ciągu dnia i w nocy. W zależności od rodzaju źródeł dotyczą one wartości równoważnego poziomu dźwięku występującego w ciągu 16 lub 8 godzin pory dziennej i 8 lub 1 godz. w porze nocnej. Zgodnie z art. 13 z ust.2 ustawy Prawo ochrony środowiska, w cyt. rozporządzeniu ustalono poziomy dopuszczalne w zależności od rodzaju terenu, który jest narażony na oddziaływanie hałasu. Dopuszczalne poziomy dźwięku (z wyłączeniem hałasu pochodzącego od startów, lądowań i przelotów statków powietrznych oraz linii elektroenergetycznych), określono w ww. rozporządzeniu MŚ zarówno wskaźnikami L DWN, L N jak i L AeqD oraz L AeqN. Ustalona w nim wartość wskaźnika L DWN liczbowo równa wartości wskaźnika L AeqD, natomiast wartość LN liczbowo równa wartości wskaźnika L AeqN dla poszczególnych rodzajów terenu. Zgodnie z interpretacją Ministerstwa Środowiska wskaźnikami służącymi do sporządzania opracowań takich jak: raporty oddziaływania na środowisko, analizy porealizacyjne, przeglądy ekologiczne oraz projekty zabezpieczeń akustycznych są wskaźniki, o których mowa w przepisie art. 112a pkt. 2 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska, tj. wskaźniki mające zastosowanie do ustalania i kontroli warunków korzystania ze środowiska w odniesieniu do jednej doby: L Aeq D ; równoważny poziom dźwięku dla pory dnia (rozumianej jako przedział czasu od godz. 6:00 do godz. 22:00), L Aeq N ; równoważny poziom dźwięku dla pory nocy (rozumianej jako przedział czasu od godz. 22:00 do godz. 6:00). Wyciąg z ww. rozporządzenia przedstawia tabela nr 3.4.2/1. 16