NAGRODY W SŁUśBIE CYWILNEJ. 1. Podstawy tworzenia funduszu nagród w słuŝbie cywilnej

Podobne dokumenty
Warszawa, 15 maja 2014 r. DSC (1)/14/HW.MD 48462/14

Zatrudnienie i wynagrodzenie w korpusie służby cywilnej w 2010 r.

Druk nr 1226 Warszawa, 22 października 2008 r.

Zatrudnienie i wynagrodzenia w słuŝbie cywilnej w 2013 r. Warszawa, kwiecień 2014 r.

6. Pracownik, który otrzymał odprawę nie moŝe ponownie nabyć do niej prawa.

z dnia 28 maja 2009 r. w sprawie wprowadzenia Regulaminu wynagradzania pracowników Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Chynowie

ZARZĄDZENIE KIEROWNIKA MIEJSKO GMINNEGO OŚRODKA POMOCY SPOŁECZNEJ W JANOWCU WIELKOPOLSKIM z dnia 4 stycznia 2013 r.

PREZYDENTA MIASTA KOŁOBRZEG. z dnia r. w sprawie ustalenia zasad wynagradzania Dyrektora Regionalnego Centrum Kultury w Kołobrzegu

WYNAGRODZENIA W INSTYTUCJACH PUBLICZNYCH W 2016 ROKU

Rozdział 1 Postanowienia ogólne

PREZYDENTA MIASTA KOŁOBRZEG. z dnia r.

ZARZĄDZENIE Nr 3/2016 DYREKTORA ZARZĄDU DRÓG MIEJSKICH W KONINIE z dnia 8 stycznia 2016 roku

ZARZĄDZENIE Nr 3/2012 Kierownika Środowiskowego Domu Samopomocy z dnia r.

REGULAMIN WYNAGRADZANIA DYREKTORÓW/KIEROWNIKÓW ZATRUDNIONYCH NA PODSTAWIE UMOWY O PRACĘ W JEDNOSTKACH ORGANIZACYJNYCH MIASTA MIKOŁÓW.

R O Z D Z I A Ł 1 POSTANOWIENIA OGÓLNE

Polska. Statystyka Finansów Sektora Instytucji Rządowych i Samorządowych

REGULAMIN WYNAGRADZANIA PRACOWNIKÓW URZĘDU MIASTA SOPOTU

Z A R Z Ą D Z E N I E Nr 64/09 Burmistrza Miasta Józefowa z dnia 31 lipca 2009r.

Projekt ROZPORZĄDZENIE PREZESA RADY MINISTRÓW. z dnia 2009 r.

Dz.U Nr 110 poz USTAWA. z dnia 23 grudnia 1999 r.

ROZPORZĄDZENIE PREZESA RADY MINISTRÓW

obwieszczenie marszałka sejmu RzEczyPosPoliTEj PolskiEj z dnia 16 marca 2011 r.

ZARZĄDZENIE Nr 43/2009 WÓJTA GMINY CHYNÓW. z dnia 28 maja 2009 r. w sprawie wprowadzenia Regulaminu wynagradzania pracowników Urzędu Gminy w Chynowie

ZASADY WYNAGRADZANIA Dyrektora Samodzielnego Publicznego Zakładu Opieki Zdrowotnej w BliŜynie

ZARZĄDZENIE NR 100/09 BURMISTRZA MIASTA GŁUSZYCY z dnia 15 czerwca 2009 r.

REGULAMIN WYNAGRADZANIA pracowników niepedagogicznych Zespołu Szkół w Izabelinie

ROZPORZĄDZENIE RADY MINISTRÓW. z dnia 2 lutego 2010 r.

Zarządzenie Nr 7/2009 Dyrektora Zarządu Komunikacji Miejskiej w Tarnowie z dnia 24 czerwca 2009 r.

Warszawa, dnia 15 lutego 2018 r. Poz. 373

Warszawa, dnia 7 grudnia 2018 r. Poz. 2288

UZASADNIENIE Stosunki słuŝbowe funkcjonariuszy celnych, analogicznie jak stosunki słuŝbowe funkcjonariuszy innych słuŝb mundurowych mają charakter

ZASADY WYNAGRADZANIA CZŁONKÓW ZARZ

DZIENNIK USTAW RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

REGULAMIN WYNAGRADZANIA pracowników Zachodniopomorskiego Centrum Doskonalenia Nauczycieli

REGULAMIN WYNAGRADZANIA PRACOWNIKÓW URZĘDU GMINY SĘDZIEJOWICE I. PRZEPISY WSTĘPNE

- o zmianie ustawy - Prawo zamówień publicznych oraz ustawy - Przepisy wprowadzające ustawę o finansach publicznych.

Z A R Z Ą D Z E N I E NR 223/2007 Prezydenta Miasta Stargardu Szczecińskiego z dnia 26 kwietnia 2007 roku

Załącznik do Uchwały XXVI/126/09 Rady Gminy Bytoń z dnia 30 października 2009 r. w sprawie regulaminu wynagradzania nauczycieli.

Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji. Koncepcja załoŝeń projektu ustawy o emeryturach i rentach dla funkcjonariuszy słuŝb mundurowych

USTAWA z dnia r. o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Art. 1.

Regulamin wynagradzania Starostwa Powiatowego w Zgierzu

Zatrudnienie i wynagrodzenia w służbie cywilnej w 2014 r.

Na podstawie; art. 39 ust. 1 i 2 ustawy z 21 listopada 2008 r. o pracownikach samorządowych (Dz. U z 2014 roku poz z późniejszymi zmianami))

o zmianie ustawy budżetowej na rok 2009.

R E G U L A M I N. WYNAGRADZANIA PRACOWNIKÓW MIEJSKIEGO ZARZĄDU KOMUNIKACJI w TYCHACH. Postanowienia ogólne

Wójta Gminy Bojszowy z dnia r.

Zarobki w służbie cywilnej w 2013 roku

Z A R Z Ą D Z E N I E Nr 54/09 Burmistrza Miasta Józefowa z dnia 16 czerwca 2009r.

Zarządzenie Nr 38/2009 Wójta Gminy w Bogorii z dnia

Uchwała Nr XVII/117/2008 Rady Gminy w Skąpem z dnia 15 lutego 2008r.

ZARZĄDZENIE NR 145/2017 WÓJTA GMINY CZARNY BÓR. z dnia 15 grudnia 2017 r.

Regulamin wynagradzania nauczycieli w 2008 roku. I. Postanowienia ogólne

Uchwała Nr XVIII/303/12 Sejmiku Województwa Wielkopolskiego z dnia 30 stycznia 2012 r.

REGULAMIN WYNAGRADZANIA PRACOWNIKÓW ADMINISTRACJI I OBSŁUGI w Przedszkolu Miejskim Nr 5 im. Kubusia Puchatka w Gostyniu

Regulamin wynagradzania Urzędu Gminy Osiek. I. Przepisy wstępne

REGULAMIN WYNAGRADZANIA KIEROWNIKÓW MIEJSKICH JEDNOSTEK ORGANIZACYJNYCH

REGULAMIN wynagradzania członków Zarządu

Zarządzenie Nr 75/09 Marszałka Województwa Lubelskiego z dnia 8 maja 2009 r.

Załącznik do Zarządzenia Prezydenta Miasta Konina Nr 12/2009 z dnia r. REGULAMIN WYNAGRADZANIA

Art. 30a. Zenon Decyk Centrum Edukacji Nauczycieli w Koszalinie

Dz.U Nr 78 poz. 880 ROZPORZĄDZENIE MINISTRA FINANSÓW

Dz.U Nr 110 poz USTAWA z dnia 23 grudnia 1999 r.

REGULAMIN WYNAGRADZANIA PRACOWNIKÓW URZĘDU GMINY W BROJCACH

URZĄD MARSZAŁKOWSKI WOJEWÓDZTWA OPOLSKIEGO DEPARTAMENT POLITYKI REGIONALNEJ I PRZESTRZENNEJ Referat Ewaluacji

Zarządzenie Nr 148/09 Starosty Lubelskiego z dnia 15 czerwca 2009 r.

R E G U L A M I N WYNAGRADZANIA Pracowników w Urzędzie Gminy Łaskarzew

Spis treści. Wstęp O czym jest ta ksiąŝka? Rozdział 1 MOTYWO WANIE PRACOWNIKÓW

ZARZĄDZENIE NR 1386/2010 PREZYDENTA MIASTA KRAKOWA Z DNIA 15 czerwca 2010 r.

ZARZĄDZENIE NR 36/2012 STAROSTY STAROGARDZKIEGO. z dnia 14 czerwca 2012 r.

Dz.U Nr 20 poz. 101 USTAWA. z dnia 31 lipca 1981 r.

Załącznik Nr 1 do Uchwały Nr XXV/174/2004 Rady Gminy Zawoja z dnia 28 października 2004 roku STATUT GMINNEGO OŚRODKA POMOCY SPOŁECZNEJ W ZAWOI

REGULAMIN WYNAGRADZANIA. Rozdział I: Postanowienia ogólne.

ZARZĄDZENIE NR 1460/2009 PREZYDENTA MIASTA KRAKOWA Z DNIA 1 lipca 2009 r.

7) zapewnienie funkcjonowania adekwatnej, skutecznej i efektywnej kontroli zarządczej w kierowanej komórce organizacyjnej. ;

Regulamin wynagradzania pracowników niepedagogicznych zatrudnionych w Kolegium Pracowników SłuŜb Społecznych w Warszawie

REGULAMIN wynagradzania członków Zarządu

REGULAMIN WYNAGRADZANIA W GMINNYM OŚRODKU POMOCY SPOŁECZNEJ W NIEPORĘCIE

Wydruk z Dz.Urz.WUG Motywacyjny system awansów, płac, nagród oraz wyróŝnień w WyŜszym Urzędzie Górniczym. Wersja do...

ZARZĄDZENIE NR 55/2016 WÓJTA GMINY WĄDROŻE WIELKIE. z dnia 15 lipca 2016 r.

ZARZĄDZENIE NR Burmistrza Radzymina z dnia 16 grudnia 2016 r.

Regulamin wynagradzania pracowników Miejskiego Ośrodka Sportu i Rekreacji w Kędzierzynie-Koźlu

ROZPORZĄDZENIE MINISTRA FINANSÓW. z dnia 4 grudnia 2009 r. w sprawie klasyfikacji części budżetowych oraz określenia ich dysponentów

Dz.U Nr 20 poz. 101

REGULAMIN WYNAGRADZANIA PRACOWNIKÓW URZĘDU MIASTA STAROGARD GDAŃSKI I. PRZEPISY WSTĘPNE

Sytuacja finansowa JST. październik 2011

ROZPORZĄDZENIE RADY MINISTRÓW z dnia 2010 r.

Objaśnienia wartości przyjętych w Wieloletniej Prognozie Finansowej na lata Gminy Miasta Radomia.

USTAWA. z dnia 23 grudnia 1994 r. o Najwyższej Izbie Kontroli

REGULAMIN WYNAGRADZANIA PRACOWNIKÓW URZĘDU GMINY RADZIEJÓW

URZĄD MIEJSKI W NOWYM TOMYŚLU. R E G U L A M I N W Y N A G R A D Z A N I A pracowników Urzędu Miejskiego w Nowym Tomyślu

REGULAMIN WYNAGRADZANIA PRACOWNIKÓW URZĘDU GMINY DAMNICA

ZARZĄDZENIE. Nr 52/2012. Rektora Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie. z dnia 29 października 2012 r.

REGULAMIN WYNAGRADZANIA PRACOWNIKÓW DOMU POMOCY SPOŁECZNEJ PRZYJAśŃ W TARNOWSKICH GÓRACH

UZASADNIENIE RZ-2/MON BW-I/MON RZ-2 BW-I RZ-8 RZ-12 RZ-13

Warszawa, dnia 22 sierpnia 2014 r. Poz OBWIESZCZENIE MARSZAŁKA SEJMU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ. z dnia 5 czerwca 2014 r.

REGULAMIN WYNAGRADZANIA PRACOWNIKÓW ADMINISTRACJI I OBSŁUGI W SZKOLE PODSTAWOWEJ IM. PPOR. TADEUSZA BIELAKA W KĘPICACH.

zatrudnionych w Zespole Szkół im. Jana Pawła II w Wyszkach

Spis treści. I. Podstawowe wielkości budŝetu państwa w ustawie budŝetowej na 2011 r. II. BudŜet Wojewody Dolnośląskiego w

REGULAMIN PREMIOWANIA PRACOWNIKÓW NIEBĘDĄCYCH NAUCZYCIELAMI AKADEMICKIMI UNIWERSYTETU MEDYCZNEGO W LUBLINIE

ZARZĄDZENIE NR 49/2009 BURMISTRZA KSIĄŻA WLKP.

Transkrypt:

NAGRODY W SŁUśBIE CYWILNEJ 1. Podstawy tworzenia funduszu nagród w słuŝbie cywilnej Podstawę formalno-prawną tworzenia funduszu nagród w słuŝbie cywilnej stanowi ustawa z dnia 21 listopada 2008 r. o słuŝbie cywilnej. Zgodnie z art. 93 ustawy, członkom korpusu słuŝby cywilnej za szczególne osiągnięcia w pracy zawodowej moŝna przyznać nagrodę ze specjalnie utworzonego w tym celu funduszu nagród w słuŝbie cywilnej. Fundusz nagród, w wysokości 3% planowanych wynagrodzeń osobowych, pozostaje w dyspozycji dyrektorów generalnych urzędów (kierowników urzędów) i moŝe być przez nich podwyŝszany w ramach posiadanych środków na wynagrodzenia. Z ww. przepisu wynika zatem, Ŝe obowiązkowe jest utworzenie 3% funduszu nagród, natomiast jego podwyŝszanie powyŝej ustalonej w ustawie wysokości zaleŝy od decyzji dyrektora generalnego (kierownika urzędu) uwzględniającej moŝliwości finansowe jednostki. Fundusz nagród tworzony w urzędzie stanowi wielkość planowaną. Ustawowo określony obowiązek utworzenia 3% funduszu nagród (oraz moŝliwość jego podwyŝszania) nie jest toŝsamy z obowiązkiem wydatkowania środków z tego funduszu. Podkreślić naleŝy, Ŝe przyznanie pracownikom nagród z funduszu nagród ma charakter uznaniowy, zaleŝny od woli i moŝliwości finansowych pracodawcy, a pracownik nie ma roszczenia o nagrodę. Decyzja w zakresie wysokości wydatkowanych z funduszu środków, przyznawanie nagrody oraz określenie jej wysokości naleŝy do kompetencji dyrektora generalnego urzędu, któremu wskazany wyŝej przepis przyznaje uprawnienie do dysponowania utworzonym w urzędzie funduszem nagród. W obecnym stanie prawnym spełnienie postulatów projektowanych w strategii Sprawne Państwo i Programie zarządzania zasobami ludzkimi w słuŝbie cywilnej w zakresie budowy motywacyjnego systemu wynagrodzeń moŝliwe jest jedynie poprzez doskonalenie procedur nagradzania w korpusie słuŝby cywilnej. 2. Czynniki powstawania oszczędności, które moŝna przeznaczyć na zwiększenie funduszu nagród Fundusz nagród moŝe zostać zwiększony przez dyrektora generalnego urzędu w ramach posiadanych środków na wynagrodzenia. W praktyce podwyŝszenie funduszu nagród powyŝej obligatoryjnej do utworzenia wysokości 3% planowanych wynagrodzeń osobowych, następuje w związku z występowaniem oszczędności środków na wynagrodzenia powstałych przede wszystkim w związku z: - okresowym nieobsadzeniem wakatów wskutek ruchu kadrowego, który ma miejsce na przestrzeni danego roku budŝetowego, - korzystaniem przez pracowników w trakcie roku z urlopów wychowawczych oraz urlopów bezpłatnych, - korzystaniem przez pracowników z zasiłków chorobowych, macierzyńskich, opiekuńczych (wypłaty ww. zasiłków nie obciąŝają funduszu wynagrodzeń poniewaŝ dokonywane są ze środków ZUS), - wykorzystania środków przewidzianych na nagrody jubileuszowe i odprawy emerytalne na dany rok budŝetowy poniŝej zakładanego planu, - zasileniem funduszu nagród niewykorzystanymi środkami finansowymi przeznaczonymi na wypłatę dodatkowego wynagrodzenia rocznego. Poziom generowanych oszczędności funduszu wynagrodzeń moŝe róŝnić się nawet istotnie w poszczególnych latach budŝetowych, co w bezpośredni sposób wpływa równieŝ na moŝliwości zwiększania przez dyrektora generalnego (kierownika) urzędu funduszu nagród.

Przepisy ustawy o słuŝbie cywilnej przyznają dyrektorowi generalnemu (kierownikowi) urzędu kompetencje do podejmowania decyzji w tym zakresie. JednakŜe powstanie oszczędności funduszu wynagrodzeń osobowych nie jest powiązane z obowiązkiem ich przeznaczenia (w całości lub części) na podwyŝszenie funduszu nagród. MoŜliwość zwiększenia przez dyrektora generalnego (kierownika urzędu) funduszu nagród powyŝej ustalonej ustawowo wysokości 3% wynagrodzeń osobowych (bez dodatkowego wynagrodzenia rocznego, tzw. trzynastki), a takŝe poziom tego zwiększenia, uzaleŝnione są bezpośrednio od powstania w trakcie danego roku budŝetowego oszczędności w funduszu wynagrodzeń. Na poziom tych oszczędności mają wpływ róŝne czynniki, do których moŝna zliczyć w szczególności: wysokość środków ogółem na wynagrodzenia, poziom zatrudnienia, fluktuację kadr, dynamikę procesów kadrowych, strukturę zatrudnienia i wynagrodzeń, a takŝe otoczenie zewnętrzne, tj. w szczególności uwarunkowania rynku pracy. Wymienione czynniki w sposób powiązany wpływają na dynamikę wydatkowania środków z funduszu wynagrodzeń ogółem. Poziom i natęŝenie wpływu wymienionych wyŝej czynników są zazwyczaj róŝne w odniesieniu do konkretnego roku budŝetowego. 3. Nagrody a premie W potocznym rozumieniu pojęcia premia i nagroda są często mylone i stosowane wymiennie. JednakŜe z punktu formalno-prawnego, nagrody i premie mają odmienny charakter i róŝnice, które pozycjonują je w odrębnych obszarach systemu motywacyjnego. RóŜnice pomiędzy nagrodą a premią dotyczą w szczególności następujących cech tych świadczeń: - uznaniowego charakteru nagród, zarówno w zakresie decyzji o przyznaniu nagrody, jak i określenia jej wysokości, w odróŝnieniu od obligatoryjnego obowiązku przyznania premii w ustalonej wysokości po spełnieniu przez pracownika określonych warunków, - nagroda, co do zasady, nie ma charakteru roszczeniowego po stronie pracownika, w odróŝnieniu od premii, której pracownik po spełnieniu warunków określonych dla jej przyznania moŝe dochodzić na drodze sądowej. Podkreślić naleŝy, Ŝe ustawa o słuŝbie cywilnej oraz akty wykonawcze do tej ustawy nie przewidują w aktualnym stanie prawnym moŝliwości przyznawania premii członkom korpusu słuŝby cywilnej. 4. Dane statystyczne W celu zobrazowania wyŝej opisanej problematyki, przedstawiono dane dotyczące poziomu środków wydatkowanych na nagrody z funduszu nagród oraz ich udziału w funduszu wynagrodzeń osobowych członków korpusu słuŝby cywilnej w latach 2005-2011 (dane z roku 2012 znane będą w drugim półroczu 2013 r.). Źródłem tych danych są sprawozdania dyrektorów generalnych urzędów z realizacji zadań wynikających z ustawy o słuŝbie cywilnej. Informacje dotyczące lat 2007-2009 obejmują równieŝ dane dla wysokich stanowisk państwowych niebędących kierowniczymi stanowiskami państwowymi, które w 2009 r. stały się wyŝszymi stanowiskami w słuŝbie cywilnej (likwidacja Państwowego Zasobu Kadrowego). 2

650,0 Wysokość funduszu nagród wypłaconych członkom korpusu słuŝby cywilnej w latach 2005-2011 (w mln zł) 634,3 600,0 600,1 574,8 550,0 534,8 536,0 500,0 450,0 444,8 400,0 403,3 350,0 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 NaleŜy zauwaŝyć, iŝ wzrost funduszu wynagrodzeń wynikał m.in. z corocznej waloryzacji kwoty bazowej do roku 2009, od kiedy ma miejsce jej zamroŝenie. Ponadto rok 2008 był wyjątkowy m.in. z uwagi na fakt rozdysponowania w tym czasie, przyznanych w 2007 r., środków z rezerwy celowej przeznaczonej m. in. na wypłatę dodatków specjalnych oraz sfinansowanie procesu wartościowania stanowisk pracy w słuŝbie cywilnej (ok. 360 mln zł). Natomiast w 2011 r. przeznaczono dodatkowe środki na nagrody dla pracowników zaangaŝowanych w przygotowanie i sprawowanie przewodnictwa Polski w Radzie Unii Europejskiej (ok. 13 mln. zł). MoŜliwość podwyŝszenia funduszu nagród jest powszechnie wykorzystywana i w 2011 r. liczba urzędów z funduszem nagród wynoszącym powyŝej 3% wyniosła 1 898, co stanowiło ok. 83% wszystkich urzędów zatrudniających członków korpusu słuŝby cywilnej. W przypadku powiatowej zespolonej oraz pozostałej niezespolonej ok. ¼ urzędów w 2011 r. nie skorzystała z tego uprawnienia. Udział funduszu nagród w funduszu wynagrodzeń osobowych ogółem (bez dodatkowego wynagrodzenia rocznego) członków KSC w latach 2005-2011 wg wykonania (w %) 12,0% 11,5% 11,4% 11,0% 11,0% 10,5% 10,0% 9,5% 9,9% 10,3% 9,7% 9,0% 8,5% 8,9% 9,0% 8,0% 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 3

Według Głównego Urzędu Statystycznego (na podstawie cyklicznego badania struktury wynagrodzeń wg zawodów, sprawozdanie Z-12 za 2010 r.) procentowy udział zmiennych składników wynagrodzenia (tj. premii regulaminowych oraz nagród i premii uznaniowych) w wynagrodzeniu ogółem w gospodarce narodowej wyniósł 11,0%. PoniŜa tabela przedstawia dane dotyczące poziomu wykonanego funduszu nagród w 2011 r. według kategorii urzędów. Wysokość funduszu nagród oraz przeciętnej nagrody w ujęciu miesięcznym per capita członków korpusu słuŝby cywilnej w roku 2011 według kategorii urzędów Kategoria urzędów Fundusz nagród w korpusie słuŝby cywilnej (w mln zł) Wysokość przeciętnej nagrody per capita w ujęciu miesięcznym (w zł) Ministerstwa 108,7 696 Urzędy Centralne 72,7 570 Urzędy Wojewódzkie 40,7 383 Wojewódzka Administracja Zespolona 43,9 240 Powiatowa Administracja Zespolona 14,1 135 Izby Skarbowe 25,7 580 Urzędy Skarbowe 156,2 336 Urzędy Kontroli Skarbowej 47,6 772 Pozostała Administracja Niezespolona 59,5 284 Placówki Zagraniczne 5,7 351 W praktyce, co potwierdzają zaprezentowane powyŝej dane liczbowe, urzędy duŝe, mające relatywnie wysoki poziom zatrudnienia, mają większe moŝliwości zwiększania funduszu nagród z oszczędności środków na wynagrodzenia. Podkreślić jednak naleŝy, Ŝe zwiększenie funduszu nagród z tych oszczędności nie ma charakteru obligatoryjnego. Niekiedy część wygenerowanych oszczędności zwracana jest do budŝetu państwa, co jest decyzją autonomiczną kierownika urzędu. O faktycznych moŝliwościach zwiększania funduszu nagród świadczą równieŝ zaprezentowane powyŝej dane pokazujące znaczne zróŝnicowanie przeciętnych nagród w ujęciu miesięcznym per capita. Powszechność praktyki podwyŝszania przez dyrektorów generalnych (kierowników) urzędów funduszu nagród z oszczędności funduszu wynagrodzeń moŝe oznaczać, Ŝe doceniają oni motywacyjną wartość nagród w systemie wynagradzania w słuŝbie cywilnej. Jednocześnie zwiększenie środków na nagrody powoduje, Ŝe zwiększa się odczuwalność tego świadczenia przez pracowników. NaleŜy jednak zauwaŝyć, Ŝe moŝliwość podwyŝszenia funduszu nagród (z oszczędności funduszu wynagrodzeń) nie powinna być celem samym w sobie, ale wspierać budowanie motywacyjnego systemu nagradzania w urzędzie. 5. Racjonalne nagradzanie motywatorem w słuŝbie cywilnej Nagroda uznaniowa ma charakter narzędzia o bardzo duŝym potencjale motywującym pracowników do zwiększania zaangaŝowania w realizację obowiązków słuŝbowych, podnoszenia standardów realizacji zadań na zajmowanym stanowisku pracy, przejawiania inicjatywy, doskonalenia kwalifikacji i umiejętności zawodowych, pod warunkiem stosowania przez pracodawcę sprawiedliwych, zobiektywizowanych, stabilnych i znanych pracownikom zasad przyznawania nagród. Teza ta pozostaje aktualna niezaleŝnie od tego czy mamy do czynienia z pracownikami publicznej czy sektora prywatnego. Motywacyjna funkcja nagradzania nabiera szczególnego znaczenia równieŝ w związku z zamroŝeniem wynagrodzeń w państwowej sferze budŝetowej (w tym w słuŝbie cywilnej). Realne spadki wynagrodzeń w korpusie słuŝby cywilnej mają miejsce od 2009 roku (w 2009 o 1,8%, w 2010 o 1,2%, w 2011 o 0,6% - wstępne dane wskazują na kolejny 4

spadek w 2012 r.). Nagradzanie w słuŝbie cywilnej powinno być wykorzystywane w taki sposób, aby maksymalizować korzyści płynące z nagradzania i w warunkach istotnie ograniczonych zasobów finansowych skutecznie motywować pracowników. Podkreślić naleŝy, Ŝe art. 93 ust. 1 ustawy o słuŝbie cywilnej stwarza moŝliwość przyznania nagrody członkowi korpusu słuŝby cywilnej, który wykazał się szczególnymi osiągnięciami w pracy zawodowej. Istotne znaczenie w treści ww. przepisu ma sformułowanie szczególne osiągnięcia w pracy zawodowej, które wskazuje wprost, Ŝe nagroda, o której mowa w ww. artykule, nie powinna mieć charakteru powszechnego, tj. przysługiwać kaŝdemu pracownikowi, który spełnia na oczekiwanym poziomie ustalone standardy wykonywania obowiązków na zajmowanym stanowisku pracy. Nagrody powinny być wyróŝnieniem dla pracowników, którzy w danym okresie wykazali się szczególnymi osiągnięciami w pracy zawodowej. Przyznanie nagrody powinno być nierozerwalnie powiązane z tworzeniem przez pracownika pewnej wartości dodanej w realizację zadań, zaangaŝowanie, postawę, itp. Nieprzyznanie nagrody nie jest karą dla pracowników, którzy w sposób prawidłowy (zgodny z oczekiwaniami) wykonywali obowiązki na zajmowanym stanowisku pracy, ale nie wykazali się szczególnymi osiągnięciami w pracy zawodowej. Praktyka polegająca na tym, Ŝe zawsze nagradzani są wszyscy (lub prawie wszyscy) pracownicy, a zatem nadawanie nagrodom charakteru powszechnego obniŝa motywacyjną wartość nagrody, pozbawiając ją przymiotu świadczenia wyjątkowego, postrzeganego przez pracownika, jako wyróŝnienie, nie tworzy warunków do budowania motywacyjnego systemu nagradzania i nie jest rekomendowana przez Szefa SłuŜby Cywilnej. 6. Dobre praktyki nagradzania w słuŝbie cywilnej Określenie zasad i kryteriów przyznawania nagród w urzędzie jest jednym z warunków niezbędnych do budowania motywacyjnego systemu wynagrodzeń w słuŝbie cywilnej. Zarządzenie Nr 3 Szefa SłuŜby Cywilnej z dnia 30 maja 2012 r. w sprawie standardów zarządzania zasobami ludzkimi w słuŝbie cywilnej określa katalog wytycznych zalecanych do uwzględnienia przy określaniu zasad i kryteriów przyznawania nagród w urzędzie, w tym: - dobre praktyki w obszarze powiązania systemu nagród z polityką kadrową urzędu, - dobre praktyki w zakresie określenia podmiotów uprawnionych do wnioskowania o nagrody, - dobre praktyki w zakresie określenia rodzajów nagród i częstotliwości ich przyznawania, - dobre praktyki w zakresie określenia kryteriów podziału i przyznawania nagród oraz sposobu dokonywania oceny, - dobre praktyki w zakresie informowania pracowników o przyznaniu lub nieprzyznaniu nagrody. Na stronie internetowej http://dsc.kprm.gov.pl/aktualnosci/analiza-wybranych-zasadprzyznawania-nagrod-czlonkom-korpusu-sluzby-cywilnej dostępna jest równieŝ Analiza wybranych zasad przyznawania nagród członkom korpusu słuŝby cywilnej przygotowana na podstawie informacji uzyskanych z KPRM, ministerstw, urzędów centralnych, urzędów wojewódzkich oraz niektórych urzędów skarbowej w zakresie przyjętych w tych urzędach wewnętrznych regulacji i zasad przyznawania nagród dla członków korpusu słuŝby cywilnej, przyznawanych za szczególne osiągnięcia w pracy zawodowej. Opracowana analiza zawiera katalog inspirujących rozwiązań w zakresie nagradzania funkcjonujących w urzędach oraz dobrych praktyk rekomendowanych przez Szefa S.C., które uwzględniają wytyczne określone w standardach zarządzania zasobami ludzkimi w słuŝbie cywilnej dla obszaru motywowanie w części dotyczącej nagród w słuŝbie cywilnej. Analiza ma na celu upowszechnienie tych dobrych praktyk. 5

WYNAGRODZENIA (I NAGRODY) OSÓB ZAJMUJĄCYCH KIEROWNICZE STANOWISKA PAŃSTWOWE W celu zaprezentowania poziomu wynagrodzeń w ramach grupy osób zajmujących kierownicze stanowiska państwowe, posłuŝono się funkcjonalnym podziałem tych stanowisk na podgrupy w ramach całej publicznej. Podział ten zdefiniowany został następująco: Kierownicze stanowiska państwowe zatrudnione w publicznej ogółem: Administracja państwowa Biuro Generalnego Inspektora Ochrony Danych Osobowych, Biuro Rzecznika Praw Dziecka, Biuro Rzecznika Praw Obywatelskich, Instytut Pamięci Narodowej Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu, Kancelaria Prezydenta RP, Kancelaria Sejmu, Kancelaria Senatu, Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji, Krajowe Biuro Wyborcze, NajwyŜsza Izba Kontroli oraz Państwowa Inspekcja Pracy; Administracja rządowa ministerstwa (z KPRM), urzędy centralne oraz urzędy wojewódzkie; Pozostałe urzędy Komisja Nadzoru Finansowego, Polski Komitet Normalizacyjny, Prokuratoria Generalna Skarbu Państwa. 1 Zatrudnienie osób zajmujących kierownicze stanowiska państwowe w publicznej ogółem w ujęciu przeciętnym w 2011 r. wyniosło 261 etatów, w tym 114 w ministerstwach, 64 w urzędach centralnych, 33 w urzędach wojewódzkich, 42 w urzędach państwowej oraz 8 w pozostałych urzędach. Analizując okres od 2001 do 2011 r., zatrudnienie kierowniczych stanowisk państwowych w publicznej ogółem spadło o 36 etatów prawie cały spadek był udziałem rządowej o 32 etaty 2. Opisane zmiany obrazuje poniŝsza tabela. Dane dotyczące roku 2012 zostaną opracowane. 1 W niniejszej analizie zaprezentowano informacje dotyczące zakresu urzędów objętych ustawą o wynagrodzeniu osób zajmujących kierownicze stanowiska państwowe, rozporządzeniem Prezydenta RP w sprawie szczegółowych zasad wynagradzania osób zajmujących kierownicze stanowiska państwowe i jednocześnie, dla których dostępne były odpowiednie dane. W związku z powyŝszym analiza nie obejmuje kierownictwa Polskiej Akademii Nauk, Narodowego Banku Polskiego oraz Trybunału Konstytucyjnego. Jednocześnie uwzględniono w niej dane dotyczące Komisji Nadzoru Finansowego, która jest objęta odrębnymi od ww. przepisami. Ponadto nie uwzględniono szefów słuŝb specjalnych, kierownictwa rządowych agencji typu: Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa, Agencja Rynku Rolnego, Agencja Mienia Wojskowego, itd. oraz Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego, Narodowego Funduszu Zdrowia, Rządowego Centrum Legislacji, Trybunału Konstytucyjnego, Sądu NajwyŜszego i Naczelnego Sądu Administracyjnego do których nie mają zastosowania przepisy dot. kierowniczych stanowisk państwowych. Źródłem ww. danych jest sprawozdanie Ministra Finansów o zatrudnieniu i wynagrodzeniach Rb-70. 2 Dane za 2011 r. nie zawierają zatrudnienia w Polskiej Akademii Nauk z dniem 1 stycznia 2011 r. weszły w Ŝycie przepisy ustawy z dnia 30 kwietnia 2010 r. w zakresie finansowania Polskiej Akademii Nauk, na podstawie których jednostki organizacyjne PAN przestały być jednostkami budŝetowymi. W związku z powyŝszym PAN przestała być objęta zakresem sprawozdania Rb-70. Zatrudnienie przeciętne osób zajmujących kierownicze stanowiska państwowe w PAN w 2010 r. wynosiło 4 etaty. 6

Przeciętne zatrudnienie osób zajmujących kierownicze stanowiska państwowe ( R ) w publicznej w latach 2001-2011 Wyszczególnienie R w publicznej ogółem R w państwowej R w rządowej R w pozostałych urzędach 2001 r. 297 41 243 13 2011 r. 261 42 211 8 Zmiana w 2011 r. względem 2001 (w %, 2001=100) 87,9% 102,4% 86,8% 61,5% Poziom przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia osób zajmujących kierownicze stanowiska państwowe w całej publicznej wyniósł w 2011 r. 13.013 zł brutto. NaleŜy zauwaŝyć, Ŝe kwota bazowa wynagrodzeń R jest niezmieniana od 6 lat, tj. od 2008 r. i wynosi 1.766,46 zł. Dodatkowo, zgodnie z wieloletnim planem finansowym państwa na lata 2012-15 nominalny fundusz wynagrodzeń podsektora rządowego i ubezpieczeń społecznych nie zmieni się (z wyjątkiem części słuŝb mundurowych w 2012 roku i pracowników publicznych szkół wyŝszych w latach 2013-15). Przeciętne miesięczne wynagrodzenie ogółem (tj. ze wszystkimi składnikami wynagrodzeń 3, brutto) osób zajmujących kierownicze stanowiska państwowe w publicznej w latach 2001-2011 Wyszczególnienie R w publicznej ogółem R w państwowej R w rządowej R w pozostałych urzędach 2001 r. 13 763 16 966 13 246 11 054 2011 r. 13 013 17 071 12 029 17 660 zmiana nominalna w 2011 r. względem 2001 r. 94,6% 100,6% 90,8% 159,8% (w %, 2001=100) zmiana realna w 2011 r. względem 2001 r. (w %, 2001=100) 73,1% 77,7% 70,1% 123,4%* * wzrost wywołany zmianami raportowania. Spadki realne wynagrodzeń osób zajmujących w badanym okresie kierownicze stanowiska państwowe są bardzo znaczące i wynoszą: - 29,9% w rządowej, - 22,3% w państwowej. 3 To jest: wynagrodzenie zasadnicze, dodatek funkcyjny, dodatek staŝowy, nagrody. 7

W ramach urzędów naleŝących do rządowej, najwyŝsze przeciętne miesięczne wynagrodzenie w 2011 r. osiągnięte zostało przez osoby zajmujące kierownicze stanowiska państwowe w ministerstwach 12.338 zł brutto najniŝsze zaś w urzędach wojewódzkich 10.977 zł brutto. Analiza urzędów rządowej wskazuje, iŝ pogłębiają się dysproporcje w wynagrodzeniach osób zajmujących kierownicze stanowiska państwowe oraz osób zajmujących wyŝsze stanowiska w słuŝbie cywilnej. Łącznie w grupie ministerstw, urzędów centralnych i urzędów wojewódzkich wynagrodzenia osób na wyŝszych stanowiskach w słuŝbie cywilnej były w 2011 r. o 496 zł wyŝsze niŝ osób na kierowniczych stanowiskach państwowych w tej grupie urzędów. W dokumencie NajwyŜszej Izby Kontroli pt.: Analiza wykonania budŝetu państwa i załoŝeń polityki pienięŝnej w 2008 r. Izba zwraca uwagę na brak jasnych przepisów regulujących kwestie wypłacania nagród dla R-ki. Jednocześnie w Informacji o wynikach kontroli wykonania w 2009 roku budŝetu państwa w części 16 Kancelaria Prezesa Rady Ministrów, po analizie kwestii wypłacania nagród dla R-ki, nie kwestionuje potrzeby i celowości nagradzania wzorowo wykonujących swe obowiązki osób zajmujących kierownicze stanowiska państwowe oraz wyraŝa przekonanie o konieczności jednoznacznego uregulowania prawnego tychŝe kwestii. W przypadku urzędów państwowej, takich jak Kancelaria Sejmu, czy Kancelaria Prezydenta RP moŝliwe jest wypłacanie nagród osobom zajmującym kierownicze stanowiska państwowe ze środków pochodzących z funduszu wynagrodzeń danego urzędu i moŝliwość ta jest realizowana. W przypadku urzędów rządowej, taka praktyka jest niedozwolona. Jedynym źródłem nagród dla tych osób (ministrowie, kierownicy urzędów centralnych, wojewodowie, i inni) są środki ze specjalnie do tego celu zabezpieczonej puli w budŝecie państwa, będącej w dyspozycji Prezesa Rady Ministrów. PoniŜszy wykres przedstawia dane dotyczące środków wydatkowanych na nagrody R-ki z ww. puli. Z danych tych wynika, Ŝe w 2011 roku w porównaniu do 2001 roku na nagrody przeznaczono ponad dziesięciokrotnie mniej środków. Natomiast największy spadek miał miejsce w 2008 roku, od kiedy to stale utrzymywany jest niski poziom wydatkowania tych środków. Środki wydatkowane na nagrody R-ki z puli będącej w dyspozycji Prezesa Rady Ministrów w latach 2001-2011 (w tys. zł) 2 500,0 2 000,0 2 244,5 2 000,0 2 086,7 2 058,5 1 758,5 2 154,0 1 962,5 1 500,0 1 000,0 500,0 0,0 243,2 169,0 15,0 167,0 2001 r. 2002 r. 2003 r. 2004 r. 2005 r. 2006 r. 2007 r. 2008 r. 2009 r. 2010 r. 2011 r. W 2011 roku udział środków na nagrody dla R-ki w rządowej wyniósł 0,55% całego funduszu wynagrodzeń tej grupy osób (w 2001 roku udział ten wynosił 6,13%). 8