GŁÓWNY INSPEKTORAT OCHRONY ŚRODOWISKA ZATWIERDZAM: Warszaw dnia 9. O. 2016r Główny1lnspektor Ochrony Środowiska KARTA AUDYTU WEWNĘTRZNEGO w GŁÓWNYM INSPEKTORACIE OCHRONY ŚRODOWISKA Aktualizację opracował: Jacek Kowalski Audytor wewnętrzny 23%. 20/p (data
Na podstawie Standardu 1000 Międzynarodowych standardów praktyki zawodowej audytu wewnętrznego, stanowiących załącznik do komunikatu Nr 2 Ministra Finansów z dnia 17 czerwca 2013 r. w sprawie standardów audytu wewnętrznego dla jednostek sektora finansów publicznych (Dz. Urz. Min. Fin. z 2013 r., poz. 15), wprowadza się do stosowania Kartę Audytu Wewnętrznego w Głównym Inspektoracie Ochrony Środowiska. Karta Audytu Wewnętrznego w Głównym Inspektoracie Ochrony Środowiska 1. Postanowienia wstępne 1. Karta Audytu Wewnętrznego w Głównym Inspektoracie Ochrony Środowiska ustala pozycję audytu wewnętrznego w strukturze GIOŚ, w tym charakter podległości funkcjonalnej między audytorem wewnętrznym a Głównym Inspektorem oraz określa zasady przeprowadzania audytu wewnętrznego w GIOŚ, w tym w szczególności: 1) cel audytu wewnętrznego; 2) zakres działania audytu wewnętrznego; 3) niezależność audytu wewnętrznego oraz obiektywizm audytora wewnętrznego; 4) uprawnienia i obowiązki audytora wewnętrznego; 5) prawa i obowiązki kierowników i pracowników komórek audytowanych; 6) sposób przeprowadzania audytu wewnętrznego; 7) planowanie oraz sprawozdawczość audytu wewnętrznego; 8) relacje z zewnętrznymi instytucjami audytowymi i kontrolnymi. 2. Karta Audytu Wewnętrznego wraz z przepisami prawa regulującymi funkcjonowanie audytu wewnętrznego w jednostkach sektora finansów publicznych, a także standardami audytu wewnętrznego i Kodeksem etyki wyznacza ramy działalności audytu wewnętrznego prowadzonego przez audytora wewnętrznego. 3. Użyte w Karcie Audytu Wewnętrznego określenia oznaczają: 1) apetyt na ryzyko poziom ryzyka, który GIOŚ jest skłonny zaakceptować; 2) audyt wewnętrzny ogół działań, o których mowa w art. 272 ustawy o finansach publicznych; 3) audytor wewnętrzny osobę spełniającą warunki, o których mowa w art. 286 ustawy o finansach publicznych, zatrudnioną w GIOŚ lub usługodawcę, o którym mowa w art. 279 ust. 1 pkt. 3 ustawy; 4) czynności doradcze działania podejmowane przez audytora wewnętrznego na wniosek Głównego Inspektora lub z własnej inicjatywy z nim uzgodnionym, których celem jest zwłaszcza usprawnienie funkcjonowania GIOŚ; 5) GIOŚ Główny Inspektorat Ochrony Środowiska; 6) Główny Inspektor Głównego Inspektora Ochrony Środowiska; 2
7) kierownik komórki audytowanej kierownika komórki organizacyjnej GIOŚ, w której prowadzony jest audyt wewnętrzny; 8) Kodeks etyki element Międzynarodowych Ramowych Zasad Praktyki Zawodowej, o których mowa w pkt 13, stanowiący zbiór zasad ogólnych dotyczących zawodu i praktyki audytu wewnętrznego oraz zasad postępowania określających zachowania oczekiwane od audytora wewnętrznego; 9) komórka audytowana komórkę organizacyjną GIOŚ, w której prowadzony jest audyt wewnętrzny; 10) komórka organizacyjna GIOŚ wyodrębniony element struktury organizacyjnej GIOŚ, w szczególności departament, wydział oraz stanowisko pracy, o którym mowa w regulaminie organizacyjnym GIOŚ; 11) konflikt interesów każdego rodzaju relację, która nie jest lub wydaje się nie być w najlepszym interesie GIOŚ; 12) kontrola zarządcza ogół działań podejmowanych dla zapewnienia realizacji celów i zadań GIOŚ w sposób zgodny z prawem, efektywny, oszczędny i terminowy; 13) Międzynarodowe Ramowe Zasady Praktyki Zawodowej (International Professional Practices Framework, w skrócie IPPF) opracowany przez The Institute of Internal Auditors (IIA) spójny system wytycznych umożliwiający stabilny rozwój, interpretację i wdrażanie koncepcji, metodologii i technik użytecznych w audycie wewnętrznym; IPPF składają się z 6 elementów i dzielą się na dwie kategorie: obowiązkowe wytyczne: Definicja audytu wewnętrznego, Kodeks etyki, Międzynarodowe Standardy Praktyki Zawodowej Audytu Wewnętrznego, szczególnie zalecane wytyczne: Poradniki, Praktyczne przewodniki, Stanowiska; 14) niezależność brak okoliczności, które zagrażają bezstronnemu wykonywaniu obowiązków przez audyt wewnętrzny; 15) obiektywizm bezstronną postawę intelektualną, pozwalającą audytorowi wewnętrznemu na przeprowadzenie zadań z pełną wiarą w efekty jego pracy oraz unikaniem jakichkolwiek ustępstw co do jakości; 16) ryzyko możliwość zaistnienia zdarzenia, które będzie miało wpływ na realizację założonych celów GIOŚ; 17) standardy audytu wewnętrznego Międzynarodowe standardy praktyki zawodowej audytu wewnętrznego, określone Komunikatem Nr 2 Ministra Finansów z dnia 17 czerwca 2013 r. (Dz. Urz. Min. Fin. z 2013 r. poz. 15) jako standardy audytu wewnętrznego w jednostkach sektora finansów publicznych; 18) ustawa o finansach publicznych ustawę z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (j.t. Dz. U. z 2013 r. poz. 885, z późn. zm.); 19) zadanie audytowe zadanie zapewniające i czynności doradcze; 20) zadanie zapewniające zespół działań podejmowanych w celu dostarczenia niezależnej i obiektywnej oceny kontroli zarządczej; 3
21) zarządzanie ryzykiem proces identyfikacji, oceny, zarządzania i kontroli potencjalnych zdarzeń lub sytuacji, dostarczający racjonalnego zapewnienia, że cele GIOŚ zostaną zrealizowane. 2. Misja, cel i ogólne zasady audytu wewnętrznego 1. Misją audytu wewnętrznego jest wspieranie Głównego Inspektora w realizacji celów i zadań GIOŚ. 2. Audyt wewnętrzny jest działalnością niezależną i obiektywną, której celem jest dodanie wartości GIOŚ poprzez systematyczną ocenę kontroli zarządczej oraz czynności doradcze. Ocena ta dotyczy w szczególności adekwatności, skuteczności i efektywności kontroli zarządczej w GIOŚ. 3. Audyt wewnętrzny, z zastrzeżeniem 8 ust. 3 oraz 5, przeprowadza się na podstawie rocznego planu audytu wewnętrznego. 4. Roczny plan audytu wewnętrznego oraz sprawozdanie z jego wykonania stanowią, udostępnianą na wniosek, informację publiczną w rozumieniu ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (Dz. U. Nr 112, poz. 1198, z późn. zm.). 5. Informacji publicznej nie stanowią inne niż wymienione w ust. 4 dokumenty wytworzone przez audytora wewnętrznego w trakcie prowadzenia audytu wewnętrznego. 6. Wszelkie dokumenty, a w szczególności planistyczne, programowe oraz sprawozdawcze, sporządzone przez audytora wewnętrznego podlegające zatwierdzeniu przez Głównego Inspektora, są uprzednio parafowane przez Dyrektora Generalnego GIOŚ. 7. Część obowiązków kierownika jednostki, w rozumieniu ustawy o finansach publicznych, w zakresie funkcjonowania audytu wewnętrznego, stosownie do zapisów regulaminu organizacyjnego GIOŚ oraz dokumentu określającego podział zadań i kompetencji w kierownictwie GIOŚ, posiada Dyrektor Generalny GIOŚ. 3. Zakres audytu wewnętrznego 1. Audyt wewnętrzny może objąć swoim zakresem wszystkie obszary działania GIOŚ. 2. Audyt wewnętrzny stanowią zadania zapewniające, czynności doradcze oraz czynności sprawdzające stopień realizacji wydanych zaleceń. Podstawowe znaczenie dla oceny systemu kontroli zarządczej w GIOŚ mają czynności o charakterze zapewniającym. 3. Audyt wewnętrzny dostarcza Głównemu Inspektorowi racjonalne zapewnienie, że kontrola zarządcza w audytowanych obszarach funkcjonuje prawidłowo (zadania zapewniające). 4. Audyt wewnętrzny, podejmując działania zmierzające do zbadania adekwatności, skuteczności i efektywności systemu kontroli zarządczej ocenia działalność GIOŚ w zakresie: 1) zgodności działalności z przepisami prawa oraz procedurami wewnętrznymi; 2) skuteczności i efektywności działania; 3) wiarygodności sprawozdań; 4
4) ochrony zasobów; 5) przestrzegania i promowania zasad etycznego postępowania; 6) efektywności i skuteczności przepływu informacji; 7) zarządzania ryzykiem. 5. Audytor wewnętrzny może wykonywać czynności doradcze na wniosek Głównego Inspektora lub Dyrektora Generalnego GIOŚ oraz z własnej inicjatywy w zakresie uzgodnionym z nimi. 6. Audyt wewnętrzny, poprzez czynności doradcze, przyczynia się w szczególności do usprawnienia funkcjonowania GIOŚ. Działania o charakterze doradczym obejmują w szczególności konsultacje, doradztwo oraz szkolenia. 7. W wyniku czynności doradczych audytor wewnętrzny może przedstawić opinie lub wnioski dotyczące usprawnienia funkcjonowania GIOŚ. Wnioski i opinie z czynności doradczych nie są wiążące. 8. Czynności doradcze mogą być wykonywane, jeżeli ich charakter nie narusza zasady obiektywizmu audytora wewnętrznego i niezależności audytu wewnętrznego lub nie stwarza sytuacji konfliktu interesów. 9. Audytor wewnętrzny może świadczyć czynności doradcze w zakresie działań operacyjnych, za które był uprzednio odpowiedzialny. 10. Jeżeli audytor wewnętrzny stwierdzi, że wykonanie czynności doradczych spowoduje zagrożenie dla realizacji planu audytu wewnętrznego, o którym mowa w 2 ust. 3, informuje pisemnie o tym, za pośrednictwem Dyrektora Generalnego GIOŚ, Głównego Inspektora. 11. Audytor wewnętrzny powstrzymuje się od wykonywania czynności doradczych, które prowadziłyby do przyjęcia przez niego obowiązków, odpowiedzialności lub uprawnień wchodzących w zakres zarządzania GIOŚ. 12. Dopuszczalne jest łączenie w jednym zadaniu audytowym działań o charakterze zadań zapewniających oraz o charakterze czynności doradczych, o ile jest to właściwe dla osiągnięcia celów audytu wewnętrznego. 13. Audytor wewnętrzny, dokonując oceny działań komórki audytowanej podjętych w celu realizacji zaleceń sformułowanych w wyniku zadań zapewniających, przeprowadza czynności sprawdzające, których wyniki przedstawia w notatce informacyjnej Głównemu Inspektorowi oraz Dyrektorowi Generalnemu GIOŚ. 14. Audytor wewnętrzny może również przeprowadzić audyt wewnętrzny zlecony przez Ministra Finansów oraz Generalnego Inspektora Kontroli Skarbowej. 15. Audytor wewnętrzny przeprowadza corocznie audyt wewnętrzny w zakresie bezpieczeństwa informacji, o którym mowa w 20 ust. 2 pkt 14 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 12 kwietnia 2012 r. w sprawie Krajowych Ram Interoperacyjności, minimalnych wymagań dla rejestrów publicznych i wymiany informacji w postaci elektronicznej oraz minimalnych wymagań dla systemów teleinformatycznych (Dz. U. poz. 526). 5
4. Niezależność oraz obiektywizm 1. Audyt wewnętrzny musi być niezależny, a audytor wewnętrzny obiektywny. 2. Audytor wewnętrzny nie podporządkowuje swoich osądów w sprawach audytu wewnętrznego opiniom innych osób. 3. Audytor wewnętrzny dysponuje pełną swobodą w zakresie identyfikacji obszarów ryzyka zidentyfikowanych w komórkach organizacyjnych GIOŚ mających zostać poddanych audytowi wewnętrznemu. 4. Audyt wewnętrzny nie może być narażony na jakiekolwiek próby narzucenia zakresu audytu wewnętrznego, wpływania na sposób wykonywania pracy i informowania o jej wynikach. 5. Audytorowi wewnętrznemu nie można powierzyć takich zadań lub uprawnień, które wchodzą w zakres zarządzania, w tym związanych z tworzeniem nowych procedur i systemów. 6. Audytor wewnętrzny jest niezależny w zakresie planowania pracy, przeprowadzania audytu wewnętrznego oraz składania sprawozdań. 7. Naruszenie niezależności lub obiektywizmu następuje m. in. w postaci konfliktu interesów o charakterze osobistym, ograniczenia zakresu audytu wewnętrznego, ograniczenia w dostępie do danych, pracowników i majątku, jak również ograniczenia zasobów np. finansowania. 8. Audytor wewnętrzny zawiadamia niezwłocznie Głównego Inspektora, za pośrednictwem Dyrektora Generalnego GIOŚ, o wszelkich próbach ograniczania lub narzucania zakresu audytu wewnętrznego oraz sytuacjach, które można ocenić jako rzeczywiście lub potencjalnie zagrażające niezależności lub obiektywizmowi. 9. Audytor wewnętrzny, przedstawiając Głównemu Inspektorowi, za pośrednictwem Dyrektora Generalnego GIOŚ, sprawozdanie z wykonania planu audytu wewnętrznego za rok poprzedni w terminie określonym w 8 ust. 10, potwierdza także niezależność audytu wewnętrznego. 5. Prawa i obowiązki audytora wewnętrznego 1. Audytor wewnętrzny: 1) jest uprawniony do przeprowadzania audytu wewnętrznego we wszystkich obszarach działalności GIOŚ; 2) ma prawo wstępu do pomieszczeń GIOŚ oraz wglądu do wszelkich dokumentów, informacji, danych i innych materiałów związanych z funkcjonowaniem komórek organizacyjnych GIOŚ, w tym utrwalonych na elektronicznych nośnikach informacji, a także do sporządzania ich kopii, odpisów, wyciągów, zestawień lub wydruków, z zachowaniem przepisów o tajemnicy ustawowo chronionej; 3) ma prawo żądać od pracowników GIOŚ potwierdzenia kopii, odpisów, wyciągów lub zestawień, o których mowa w punkcie 2; 6
4) ma prawo dostępu do wszystkich pracowników oraz wszelkich innych źródeł informacji potrzebnych do przeprowadzenia zadania audytowego; 5) ma prawo żądać od kierowników i pracowników komórek organizacyjnych GIOŚ informacji oraz wyjaśnień w celu zapewnienia efektywnego i wydajnego przeprowadzenia audytu wewnętrznego; 6) może, za zgodą Głównego Inspektora, uczestniczyć w posiedzeniach kierownictwa GIOŚ, na których podejmowane są decyzje związane z działalnością audytu wewnętrznego, sprawozdawczością finansową oraz zarządzaniem GIOŚ; 7) może z własnej inicjatywy składać Głównemu Inspektorowi, Dyrektorowi Generalnemu GIOŚ lub kierownikowi komórki audytowanej wnioski mające na celu usprawnienie funkcjonowania GIOŚ lub komórki audytowanej; 8) może uczestniczyć w procesie decyzyjnym dotyczącym wyboru podmiotu do przeprowadzenia oceny zewnętrznej działalności audytu wewnętrznego; 9) w uzasadnionych przypadkach ma prawo, w uzgodnieniu z Głównym Inspektorem oraz Dyrektorem Generalnym GIOŚ, powołać eksperta do udziału w realizacji zadania audytowego. 2. Do obowiązków audytora wewnętrznego należy w szczególności: 1) poprzez ustalenie stanu faktycznego w zakresie działania komórki audytowanej wskazanie słabości kontroli zarządczej w badanym obszarze oraz dokonanie analizy ich przyczyn; 2) określenie skutków lub ryzyk wynikających ze wskazanych słabości kontroli zarządczej; 3) przedstawienie zaleceń w sprawie wyeliminowania słabości kontroli zarządczej lub wprowadzenia usprawnień; 4) przedstawienie opinii o stanie kontroli zarządczej w badanym obszarze ryzyka objętym zadaniem zapewniającym. 3. Audytor wewnętrzny: 1) musi być bezstronny i wolny od uprzedzeń oraz musi unikać konfliktu interesów. Wystąpienie konfliktu interesów, które może utrudniać audytorowi wewnętrznemu zachowanie obiektywizmu i bezstronne wykonywanie czynności audytowych, wymaga niezwłocznego zgłoszenia, za pośrednictwem Dyrektora Generalnego GIOŚ, Głównemu Inspektorowi; 2) jest odpowiedzialny za biegłość i należytą staranność zawodową; 3) opracowuje i realizuje program zapewnienia i poprawy jakości, który obejmuje wszystkie aspekty działania audytu wewnętrznego i służy do oceny jego efektywności oraz identyfikacji możliwości poprawy. Wyniki programu zapewnienia i poprawy jakości audytor wewnętrzny przekazuje, za pośrednictwem Dyrektora Generalnego GIOŚ, Głównemu Inspektorowi; 4) ujawnia Głównemu Inspektorowi, za pośrednictwem Dyrektora Generalnego GIOŚ, przypadki niezgodności z określoną w art. 272 ustawy o finansach publicznych definicją 7
audytu wewnętrznego, Kodeksem etyki lub standardami audytu wewnętrznego, które wpływają na ogólny zakres lub działalność audytu wewnętrznego. 4. Audytor wewnętrzny nie może: 1) być odpowiedzialny za procesy poddawane audytowi wewnętrznemu oraz za procesy kontroli zarządczej, w tym zarządzania ryzykiem, ale poprzez swoje ustalenia, wnioski i zalecenia, poczynione w wyniku przeprowadzenia zadania audytowego, wspomaga Głównego Inspektora we właściwej realizacji tych procesów; 2) uczestniczyć w procesie przygotowania i podejmowania decyzji dotyczących działalności GIOŚ; 3) ustanawiać ani też wdrażać wewnętrznych zasad i procedur; 4) w procesie zarządzania ryzykiem podejmować się następujących zadań: - ustalania apetytu na ryzyko, - narzucania procesu zarządzania ryzykiem, - podejmowania decyzji w sprawie reakcji na ryzyko, - wdrażania w imieniu Głównego Inspektora decyzji będących reakcją na ryzyko, - ponoszenia odpowiedzialności za wyniki zarządzania ryzykiem; 5) być odpowiedzialnym za wykrywanie oszustw i innych przestępstw, ale powinien posiadać wiedzę pozwalającą mu zidentyfikować znamiona przestępstwa, a w przypadku uzasadnionego podejrzenia popełnienia przestępstwa lub naruszenia dyscypliny finansów publicznych audytor wewnętrzny powinien powiadomić o tym, za pośrednictwem Dyrektora Generalnego GIOŚ, Głównego Inspektora, który podejmuje decyzję o dalszym sposobie postępowania. 5. Audytor wewnętrzny szanuje wartość i własność informacji, którą otrzymał i nie ujawnia jej bez odpowiedniego upoważnienia, chyba że istnieje prawny lub zawodowy obowiązek jej ujawnienia. 6. Audytor wewnętrzny postępuje zgodnie z powszechnie obowiązującymi przepisami prawa oraz uznaną praktyką audytu wewnętrznego, stosując w praktyce obowiązkowe wytyczne określone w Międzynarodowych Ramowych Zasadach Praktyki Zawodowej. 6. Prawa i obowiązki kierowników i pracowników komórek audytowanych 1. Kierownicy komórek audytowanych lub osoby przez nie upoważnione mają prawo do czynnego uczestniczenia w zadaniu audytowym, a w szczególności: 1) zgłaszania własnych propozycji działań zaradczych ograniczających zidentyfikowane ryzyko; 2) konsultowania z audytorem wewnętrznym projektowanych mechanizmów kontroli; 3) zgłaszania uwag i zastrzeżeń do ustaleń audytora wewnętrznego; 4) zgłaszania umotywowanych zastrzeżeń co do pracy i zachowania audytora wewnętrznego. 8
2. Kierownicy i pracownicy komórek audytowanych mają prawo w każdym czasie do złożenia oświadczenia dotyczącego przedmiotu zadania audytowego. 3. Kierownicy i pracownicy komórek audytowanych są zobowiązani, na żądanie audytora wewnętrznego (również ustne), udzielać informacji i wyjaśnień, a także potwierdzać kopie, odpisy, wyciągi lub zestawienia dokumentów oraz inne materiały związane z funkcjonowaniem komórki audytowanej. 4. Udzielone informacje i wyjaśnienia powinny być utrwalone na piśmie oraz podpisane przez osobę, która ich udzieliła lub je złożyła oraz przez audytora wewnętrznego. 5. Informacje i dokumenty określone w ust. 3 należy udzielać i przedkładać w formie i terminie określonym przez audytora wewnętrznego. 6. Kierownicy oraz pracownicy komórek audytowanych są zobowiązani do współpracy z audytorem wewnętrznym w zakresie identyfikacji i oceny ryzyka w procesach zachodzących w tych komórkach, a także w innych czynnościach audytorskich, przy których taka współpraca jest niezbędna, w tym opracowywania i udostępniania materiałów i informacji dotyczących zakresu ich działania, o które wystąpi audytor wewnętrzny. 7. Kierownik komórki audytowanej informuje podległych pracowników o uprawnieniach audytora wewnętrznego i zobowiązuje ich do ścisłej współpracy w zakresie niezbędnym do osiągnięcia celu audytu wewnętrznego. 8. Kierownik komórki audytowanej ma obowiązek przedkładać audytorowi wewnętrznemu informacje, w formie pisemnej, na temat działań podjętych w celu realizacji zaleceń dotyczących wyeliminowania słabości kontroli zarządczej lub wprowadzenia usprawnień. 9. Badanie i ocena systemu kontroli zarządczej przez audytora wewnętrznego nie zwalnia kierowników komórek audytowanych z przypisanych im obowiązków związanych ze sprawowaniem przez nich kontroli zarządczej. 7. Sposób przeprowadzania audytu wewnętrznego 1. Audytor wewnętrzny przeprowadza audyt wewnętrzny w komórkach audytowanych, po okazaniu legitymacji służbowej lub dowodu tożsamości, na podstawie imiennego upoważnienia Głównego Inspektora. 2. Przeprowadzanie audytu wewnętrznego w GIOŚ obejmuje: 1) proces planowania oparty na udokumentowanej analizie ryzyka oraz programie zadania zapewniającego; 2) wykonywanie zadań audytowych; 3) dokumentowanie wyników audytu wewnętrznego, w tym prowadzenie dokumentacji dotyczącej zadania audytowego oraz pozostałej dokumentacji audytu wewnętrznego; 4) sporządzanie sprawozdań z przeprowadzonych zadań audytowych; 9
5) prowadzenie monitoringu realizacji zaleceń sformułowanych w wyniku przeprowadzonych zadań zapewniających, w tym realizację czynności sprawdzających. 3. Audytor wewnętrzny, rozpoczynając realizację zadania zapewniającego, informuje kierownika komórki audytowanej o planowanym przeprowadzeniu zadania zapewniającego. 4. Rozpoczynając czynności w komórce audytowanej objętej zadaniem zapewniającym, audytor wewnętrzny przedstawia jej kierownikowi informacje na temat celu, zakresu zadania, kryteriów oceny i technik przeprowadzenia zadania uzgadnia kryteria oceny mechanizmów kontrolnych oraz informuje o konieczności przygotowania dokumentacji w zakresie objętym zadaniem. 5. W celu przedstawienia informacji, o których mowa w ust. 4, audytor wewnętrzny może przeprowadzić naradę otwierającą z udziałem kierownika komórki audytowanej lub wyznaczonych przez niego pracowników bądź przedmiotowe informacje przekazać za pismem stanowiącym zawiadomienie o rozpoczęciu czynności związanych z realizacją zadania zapewniającego. 6. Audytor wewnętrzny po zakończeniu czynności w komórce audytowanej objętej zadaniem zapewniającym uzgadnia pisemnie z kierownikiem komórki audytowanej wstępne wyniki audytu wewnętrznego, w tym w szczególności ustalenia i propozycje zaleceń. 7. W celu uzgodnienia wstępnych wyników audytu wewnętrznego, audytor wewnętrzny może zwołać naradę zamykającą z udziałem kierownika komórki audytowanej lub wyznaczonych przez niego pracowników. 8. Po uzgodnieniu z kierownikiem komórki audytowanej wstępnych wyników audytor wewnętrzny sporządza sprawozdanie, w którym w sposób jasny, obiektywny i zwięzły przedstawia wyniki audytu wewnętrznego. 9. Audytor wewnętrzny przekazuje sprawozdanie kierownikowi komórki audytowanej. W przypadku objęcia zakresem zadania zapewniającego kilku komórek audytowanych można przekazać kierownikowi komórki audytowanej tylko tę część sprawozdania, która dotyczy działalności kierowanej przez niego komórki. 10. Kierujący komórką audytu wewnętrznego przekazuje sprawozdanie kierownikowi audytowanej komórki, Głównemu Inspektorowi za pośrednictwem Dyrektora Generalnego GIOŚ. Jednocześnie audytor wewnętrzny przedkłada Głównemu Inspektorowi syntetyczne wyniki przeprowadzonego zadania zapewniającego. 11. Kierownik komórki audytowanej, w terminie 14 dni kalendarzowych od dnia otrzymania sprawozdania, ustala sposób i termin realizacji zaleceń oraz wyznacza osoby odpowiedzialne za ich realizację powiadamiając o tym pisemnie Głównego Inspektora, Dyrektora Generalnego GIOŚ oraz kierownika komórki audytu wewnętrznego. 12. W przypadku odmowy realizacji zaleceń, kierownik komórki audytowanej, w terminie 7 dni kalendarzowych od dnia otrzymania sprawozdania, przedstawia pisemnie stanowisko Głównemu Inspektorowi, Dyrektorowi Generalnemu GIOŚ oraz audytorowi wewnętrznemu. 13. W sytuacji gdy kierownik komórki audytowanej nie dokona czynności określonych w ust. 12 lub odmówi realizacji zaleceń, Główny Inspektor podejmuje decyzje dotyczącą realizacji 10
zaleceń, powiadamiając o tym pisemnie kierownika komórki audytowanej, audytora wewnętrznego oraz Dyrektora Generalnego GIOŚ. 14. Audytor wewnętrzny monitoruje realizacje zaleceń. 15. Po upływie terminów realizacji zaleceń, audytor wewnętrzny przeprowadza czynności sprawdzające. 16. Wyniki czynności sprawdzających audytor wewnętrzny zamieszcza w notatce informacyjnej, którą przekazuje, za pośrednictwem Dyrektora Generalnego GIOŚ, Głównemu Inspektorowi oraz kierownikowi komórki audytowanej, w której były przeprowadzone czynności sprawdzające. 17. Audytor wewnętrzny może wykonać czynności doradcze na wniosek Głównego Inspektora lub z własnej inicjatywy w zakresie z nim uzgodnionym. 18. Szczegółowy sposób i tryb przeprowadzania audytu wewnętrznego określa rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 28 września 2015 r. w sprawie audytu wewnętrznego oraz informacji o pracy i wynikach tego audytu (Dz. U. poz. 1480). 8. Planowanie oraz sprawozdawczość 1. Do końca roku, z zastrzeżeniem ust. 3, audytor wewnętrzny, na podstawie przeprowadzonej analizy ryzyka i w oparciu o obowiązujące przepisy, przygotowuje roczny plan audytu wewnętrznego na następny rok. 2. Kierownicy i pracownicy komórek organizacyjnych GIOŚ zobowiązani są do współpracy z audytorem wewnętrznym w procesie przygotowywania rocznego planu audytu wewnętrznego. 3. W przypadku braku rocznego planu audytu wewnętrznego na dany rok audytor wewnętrzny niezwłocznie sporządza plan audytu wewnętrznego na ten rok kalendarzowy albo, w uzasadnionych przypadkach, uzgadnia, za pośrednictwem Dyrektora Generalnego GIOŚ, z Głównym Inspektorem, w formie pisemnej, zadania audytowe do przeprowadzenia do końca roku kalendarzowego. 4. Audytor wewnętrzny, po zatwierdzeniu rocznego planu audytu wewnętrznego przez Głównego Inspektora, przekazuje informacje o planowanym przeprowadzeniu zadań zapewniających kierownikom wszystkich komórek audytowanych objętych tych planem. 5. W uzasadnionych przypadkach, w szczególności w przypadku wystąpienia nowych ryzyk lub też zmiany oceny ryzyka, audytor wewnętrzny, w uzgodnieniu z Głównym Inspektorem, za pośrednictwem Dyrektora Generalnego GIOŚ, może przeprowadzić audyt wewnętrzny poza rocznym planem audytu wewnętrznego. 6. Jeżeli przeprowadzenie audytu wewnętrznego poza planem, o którym mowa w ust. 1, stworzy zagrożenie dla realizacji tego planu, audytor wewnętrzny zawiadamia o tym na piśmie, za pośrednictwem Dyrektora Generalnego GIOŚ, Głównego Inspektora. 7. Jeżeli w trakcie realizacji rocznego planu audytu wewnętrznego audytor wewnętrzny stwierdzi, że przeprowadzenie wszystkich zaplanowanych zadań audytowych jest niemożliwe 11
lub niecelowe, uzgadnia, za pośrednictwem Dyrektora Generalnego GIOŚ, z Głównym Inspektorem, w formie pisemnej, zakres realizacji tego planu. 8. Audytor wewnętrzny może opracować, w oparciu o analizę ryzyka, o której mowa w ust. 1, strategiczny plan audytu wewnętrznego obejmujący zadania zapewniające do realizacji w perspektywie kilkuletniej. 9. Audytor wewnętrzny w oparciu o roczny plan audytu wewnętrznego sporządza plan pracy audytu wewnętrznego na dany rok. Plan ten stanowi załącznik do planu pracy GIOŚ. 10. Audytor wewnętrzny, w terminie do końca grudnia każdego roku, przedstawia Głównemu Inspektorowi, za pośrednictwem Dyrektora Generalnego GIOŚ, sprawozdanie z prowadzenia audytu wewnętrznego w roku poprzednim. 11. Audytor wewnętrzny przekazuje kopię rocznego planu audytu wewnętrznego (do dnia 15 stycznia) oraz kopię sprawozdania z prowadzenia audytu wewnętrznego (do dnia 15 lutego) do komórki audytu wewnętrznego utworzonej w ministerstwie właściwym dla działu administracji rządowej gospodarka wodna i środowisko. 9. Relacje z instytucjami audytowymi i kontrolnymi 1. Audytor wewnętrzny w zakresie wykonywanych swoich zadań współpracuje z audytorami zewnętrznymi oraz organami kontroli zewnętrznej, w tym w szczególności z kontrolerami Najwyższej Izby Kontroli. 2. Wymiana informacji z zewnętrznymi instytucjami audytowymi i kontrolnymi odbywa się za pośrednictwem lub w porozumieniu z Głównym Inspektorem oraz Dyrektorem Generalnym GIOŚ. 3. Podczas opracowywania rocznego planu audytu wewnętrznego oraz planowania i wykonywania zadań audytowych audytor wewnętrzny uwzględnia wyniki wewnętrznych oraz zewnętrznych audytów i kontroli w celu zapewnienia odpowiedniego zakresu audytu wewnętrznego oraz uniknięcia nakładania się czynności audytowych i kontrolnych. 10. Postanowienia końcowe 1. Do spraw nie uregulowanych w Karcie Audytu Wewnętrznego w Głównym Inspektoracie Ochrony Środowiska mają zastosowanie w szczególności przepisy ustawy o finansach publicznych, aktów wykonawczych do niej oraz standardy audytu wewnętrznego. 2. Karta Audytu Wewnętrznego w Głównym Inspektoracie Ochrony Środowiska podlega okresowej aktualizacji, w szczególności w przypadku zmiany przepisów prawa regulujących funkcjonowanie audytu wewnętrznego. 3. Traci moc Karta Audytu Wewnętrznego w Głównym Inspektoracie Ochrony Środowiska zatwierdzona przez Głównego Inspektora Ochrony Środowiska w dniu 14 listopada 2013 r. 12