Leonardo da Vinci Project ZrównowaŜony rozwój przemysłowych procesów pralniczych Moduł 4 Wykorzystanie energii i detergentów Rozdział 1 Główne składniki Moduł 4 Energia, Detergenty Rozdział 1 Główne składniki 1
Treść Rodzaje detergentów Klasyfikacje pralni Zasadnicze składniki - Związki powierzchniowo-czynne - Alkalia - Sekwestranty - Inne składniki Składniki & Prawodawstwo Produkty pomocnicze Moduł 4 Energia, Detergenty Rozdział 1 Główne składniki 2
Cele nauczania Po ukończeniu tego rozdziału będziesz: Znał zasadnicze składowe detergentów Znał funkcje i klasyfikacje związków powierzchniowo-czynnych Znał funkcje i typy alkaliów stosowanych w nowoczesnych detergentach Znał funkcje sekwestrantów i mechanizm ich działania Znał typy sekwestrantów i ich zalety/wady Moduł 4 Energia, Detergenty Rozdział 1 Główne składniki 3
Cele nauczania Znał funkcje i typy substancji działających przeciw wtórnemu osadzaniu się brudu Znał funkcje rozjaśniaczy optycznych stosowanych w detergentach Znał funkcje i typy enzymów stosowanych w detergentach Znał funkcje i typy środków bielących oraz aktywatorów stosowanych w detergentach Znał funkcje i typy związków sekwestrujących (chelatujących) stosowanych w detergentach Znał funkcje i efekty działania polimerów usuwających brud zawartych w detergentach Moduł 4 Energia, Detergenty Rozdział 1 Główne składniki 4
Rodzaje detergentów Istnieje wiele rodzajów detergentów dostępnych dla pracownika komercyjnej pralni Automatycznie dawkowane proszki Roztwory podstawowe proszków Proszki do podawania suchego Automatycznie jednorazowo dawkowane roztwory ze zbiornika z roztworem Systemy wieloroztworowe automatycznie dawkowane ze zbiorników z roztworami Detergenty w postaci past z systemem automatycznego dawkowania Moduł 4 Energia, Detergenty Rozdział 1 Główne składniki 5
Klasyfikacja pralni Rosnąca liczba klasyfikacji pralni jest przyczyną stosowania wielu rodzajów detergentów - Klasyfikacje ze względu na odzież roboczą (inżynieria, przemysł spożywczy, ogólne) - Klasyfikacje szpitalne (zanieczyszczone i zainfekowane, poplamione, lekko zabrudzone) - Klasyfikacje ze względu na bieliznę hotelową i restauracyjną (Zabrudzenia lekkie, średnie i mocne, pościel) - Bielizna szpitalna (tkaniny specjalne ) - Bielizna do użycia w pomieszczeniach czystych (wymagania specjalne ) - Maty przeciwkurzowe (HTN, bawełna) - Ręczniki - Ubiory zapewniające dużą widoczność Moduł 4 Energia, Detergenty Rozdział 1 Główne składniki 6
Składowe detergentów Proszek roztwór pasta. Detergenty w każdej postaci zawierają zasadniczo te same składniki aby zapewnić odpowiednią jakość prania. Składowe detergentów są takie same bez względu na klasyfikację bielizny przeznaczonej do prania. Moduł 4 Energia, Detergenty Rozdział 1 Główne składniki 7
Składowe detergentów Główne składniki detergentów stosowanych w pralniach to: 1. Związki powierzchniowo-czynne 2. Alkalia 3. Sekwestranty 4. Inne składniki Moduł 4 Energia, Detergenty Rozdział 1 Główne składniki 8
Związki powierzchniowo-czynne Główne składniki detergentów stosowanych w pralniach to : 1. Związki powierzchniowo-czynne 2. Alkalia 3. Sekwestranty 4. Inne składniki Moduł 4 Energia, Detergenty Rozdział 1 Główne składniki 9
Związki powierzchniowo-czynne Surfaktanty (Związki powierzchniowo-czynne) Syrfaktanty są podstawowymi składnikami detergentów. Są to związki organiczne, których cząsteczki składają się z części hydrofobowej i hydrofilowej. Ze względu na swoją strukturę związki te mogą migrować w roztworze do granicy faz, na przykład, olej-woda, olej-ciało stałe, woda-powietrze, gdzie wykazują swoją aktywność. Moduł 4 Energia, Detergenty Rozdział 1 Główne składniki 10
Związki powierzchniowo-czynne Olej-woda Woda Polarna głowa rozpuszczalna w wodzie Olej Węglowodorowy ogon rozpuszczalny w oleju Moduł 4 Energia, Detergenty Rozdział 1 Główne składniki 11
Związki powierzchniowo-czynne Związki powierzchniowo-czynne odgrywają następującą rolę: Olej Szybkie zwilżanie włókna Usuwanie cząstek brudu z włókna, poprzez odpychanie elektrostatyczne Woda Solubilizacja oleju, poprzez tworzenie micel Tworzenie zawiesiny brudu w roztworze Moduł 4 Energia, Detergenty Rozdział 1 Główne składniki 12
Związki powierzchniowo-czynne Istnieją tysiące związków powierzchniowo-czynnych dostępnych w sprzedaży do różnych zastosowań. Surfaktanty są klasyfikowane w zależności od ich charakteru jonowego. Anionowe: Kationowe: Niejonowe: Część hydrofilowa cząsteczki jest naładowana ujemnie Część hydrofilowa cząsteczki jest naładowana dodatnio Brak tworzenia jonów w roztworze Amfoteryczne: Mogą być naładowane dodatnio lub ujemnie w zależności od ph Moduł 4 Energia, Detergenty Rozdział 1 Główne składniki 13
Związki powierzchniowo-czynne Rodzaje surfaktantów _ + ANIONOWE KATIONOWE NIEJONOWE + _ AMFOTERYCZNE Hydrofobowy łańcuch węglowy Moduł 4 Energia, Detergenty Rozdział 1 Główne składniki 14
Związki powierzchniowo-czynne Rodzaje surfaktantów Część hydrofobowa Część hydrofilowa Anionowa (fosforany, sulfoniany, siarczany ) Kationowa (czwartorzędowe związki amoniowe) Amfoteryczna (betainy) Niejonowa (etoksylany) Moduł 4 Energia, Detergenty Rozdział 1 Główne składniki 15
Związki powierzchniowo-czynne Surfaktanty anionowe Mydło jest surfaktantem anionowym, ale w zasadzie zostało wyparte przez syntetyczne surfaktanty anionowe, które nie są tak bardzo wrażliwe na jony metali zawarte w twardej wodzie (Ca 2+, Mg 2+ ). Surfaktanty anionowe są stosowane w pralnictwie jako składniki detergentów do zwilżania, usuwania cząstek brudu i tworzenia zawiesiny brudu w roztworze. Nowoczesne detergenty zawierają zarówno anionowe jak i niejonowe surfaktanty w celu optymalizacji procesu prania i zmniejszenia jego kosztów. Moduł 4 Energia, Detergenty Rozdział 1 Główne składniki 16
Związki powierzchniowo-czynne Mydło Hydrofilowa głowa Łańcuch węglowodorowy (Część hydrofobowa) Część niepolarna Część polarna Podczas usuwania brudu Cząstka brudu Moduł 4 Energia, Detergenty Rozdział 1 Główne składniki 17
Związki powierzchniowo-czynne Niejonowe surfaktanty są dotąd liczebnie największą grupą surfaktantów. Te niejonowe związki używane jako detergenty w pralniach to ETOKSYLATY ALKOHOLI. Długość łańcucha alkoholowego wynosi od C 9 do C 18 i stanowi część hydrofobową cząsteczki. Długość łańcucha etoksylowego wynosi od 3 do 25 części tlenku etylenu i stanowi część hydrofilową cząsteczki. Proporcja pomiędzy hydrofilowymi i lipofilowymi własnościami cząsteczki (HLB) używana jest do optymalizacji detergentu i jego właściwości emulgujących. Moduł 4 Energia, Detergenty Rozdział 1 Główne składniki 18
Związki powierzchniowo-czynne Surfaktanty niejonowe - Właściwości C13 15 EO7 Ogólna zdolność piorąca C13 15 EO 3-5 Bardziej hydrofobowe - emulgator C9 11 EO7 Bardziej hydrofilowe - Właściwość szybkiego zwilżania Moduł 4 Energia, Detergenty Rozdział 1 Główne składniki 19
Związki powierzchniowo-czynne Wartości HLB surfaktantów niejonowych Związki odpieniające Emulgatory W/O (woda w oleju) Emulgatory O/W (olej w wodzie) Aktywatory rozpuszczalności dla układów wodnych Moduł 4 Energia, Detergenty Rozdział 1 Główne składniki 20
Związki powierzchniowo-czynne Surfaktanty kationowe Nie stosowane w celu nadawania właściwości piorących. Surfaktanty kationowe są stosowane jako środki zmiękczające i aktywne składniki wielu roztworów dezynfekujących. Moduł 4 Energia, Detergenty Rozdział 1 Główne składniki 21
Związki powierzchniowo-czynne Surfaktanty amfoteryczne Ładunek cząsteczki surfaktanta zależy od ph. Wiele amfoterycznych surfaktantów ma charakter anionowy w warunkach alkalicznych i kationowy w roztworach neutralnych lub kwaśnych. Między niejonowymi i amfoterycznymi surfaktantami występują efekty synergetyczne. Rośnie stosowanie surfaktantów amfoterycznych w procesach pralniczych. Zmniejszone działanie drażniące surfaktantów amfoterycznych w porównaniu do tradycyjnych anionowych powoduje, że amfoteryczne są idealnymi związkami jako detergenty dla włókien delikatnych. Moduł 4 Energia, Detergenty Rozdział 1 Główne składniki 22
Alkalia Główne składniki detergentów stosowanych w pralniach to : 1. Związki powierzchniowo-czynne 2. Alkalia 3. Sekwestranty 4. Inne składniki Moduł 4 Energia, Detergenty Rozdział 1 Główne składniki 23
Alkalia Alkalia Alkalia są w zasadzie powszechnie stosowane w detergentach używanych w pralniach komercyjnych. Mieszanka alkaliów stanowi zazwyczaj główną część proszku do prania. Alkalia zapewniają roztworowi: - odpowiednie ph (zazwyczaj 10-11) - odpowiednią alkaliczność (zapas alkaliów) Moduł 4 Energia, Detergenty Rozdział 1 Główne składniki 24
Alkalia Alkalia powodują poprawę wydajności procesu prania. Do ich funkcji należy: Neutralizacja zabrudzenia kwaśnego Zmydlanie brudu tłuszczowego Polepszenie usuwania brudu, na przykład, ze związkami anionowymi Polepszenie tworzenia zawiesiny brudu i zapobieganie ponownemu osadzaniu się brudu Optymalizacja warunków bielenia Optymalizacja warunków dla stosowania enzymów Moduł 4 Energia, Detergenty Rozdział 1 Główne składniki 25
Alkalia Do alkaliów stosowanych w detergentach należą: Krzemiany sodu/potasu* Węglany sodu/potasu* Wodorotlenki sodu/potasu* * Sole potasu są stosowane w płynnych detergentach ze względu na ich lepszą rozpuszczalność. Moduł 4 Energia, Detergenty Rozdział 1 Główne składniki 26
Alkalia Alkalia ph 1% Czynna alkaliczność jako Na 2 O Właściwośćść tworzenia zawiesiny brudu Moc zwilŝania Właściwości usuwające brud Właściwości płuczące Pięciowodny metakrzemian sodu 12,4 28% Dobra Dobra Bardzo dobra Dobra Bezwodny metakrzemian sodu 12,4 49% Dobra Dobra Bardzo dobra Dobra Węglan sodu 11,5 29% Słaba Bardzo słaba Zadawalająca Słaba Wodorotlenek sodu 13,3 76% Zadawalająca Słaba Dobra Bardzo słaba STP 9,6 1.6 Zadawalająca Słaba Zadawalająca Dobra Moduł 4 Energia, Detergenty Rozdział 1 Główne składniki 27
Alkalia Najważniejszymi alkaliami stosowanymi w detergentach używanych w pralniach są krzemiany. Metakrzemian sodu (pięciowodny lub bezwodny) stosowany jest w detergentach typu medium/heavy duty w postaci proszku. Analog potasowy metakrzemianu sodu stosowany jest w układach ciekłych. Węglan sodu występuje z reguły w postaci mieszanek z krzemianami w celu zapewnienia odpowiedniej alkaliczności i ph 10-11. Wodorotlenek sodu jest składnikiem detergentów w postaci proszków stosowanych w przypadku dużych zanieczyszczeń. Wodorotlenek potasu lub sodu jest szeroko stosowany jako główny składnik płynnych detergentów. Moduł 4 Energia, Detergenty Rozdział 1 Główne składniki 28
Sekwestranty Główne składniki detergentów stosowanych w pralniach to: 1. Związki powierzchniowo czynne 2. Alkalia 3.Sekwestranty 4. Inne składniki Moduł 4 Energia, Detergenty Rozdział 1 Główne składniki 29
Sekwestranty Sekwestranty Sekwestranty stosowane w detergentach to związki chemiczne, które usuwają jony zawarte w wodzie twardej (wapń, magnez). Jeśli jony wapnia i magnezu nie są usunięte, mogą one negatywnie wpływać na wydajność prania i jakość pranych wyrobów. Moduł 4 Energia, Detergenty Rozdział 1 Główne składniki 30
Sekwestranty Sekwestranty usuwają wapń i magnez na drodze dwóch mechanizmów: Wymiany jonowej Tworzenia kompleksów W przypadku EDTA, jon metalu, dwa atomy tlenu i dwa atomy azotu tworzą kwadrat Jon metalu Moduł 4 Energia, Detergenty Rozdział 1 Główne składniki 31
Sekwestranty Sekwestrant Mechanizm Zalety Wady Zeolit Wymiana jonowa Opłacalny ekonomicznie. Alternatywa fosforanów. Działanie na jony magnezu jest słabe. Niezdolny do ekstrahowania Ca/Mg z brudu na tekstyliach. Brak własności tworzenia zawiesiny brudu. Potrzeba uŝycia dodatkowych sekwestrantów. Zagęszczony fosforan Tworzenie kompleksu Doskonałe własności zmiękczające wodę. Zapewnia takŝe alkaliczność. Pomaga tworzyć zawiesinę brudu. W połączeniu z innymi sekwestrantami wzmacnia się ich działanie. Zagadnienia legislacyjne/środowiskowe Cytrynian sodu Tworzenie kompleksu Biodegradowalny. MoŜe być stosowany w produktach płynnych. Brak dodatkowych zalet. Nie nadaje się do proszków. Fosfoniany NTA / EDTA Tworzenie kompleksu MoŜe być stosowany w detergentach płynnych i w postaci proszków. Brak dodatkowych zalet. Zagadnienia legislacyjne/środowiskowe Polimery akrylowe Tworzenie kompleksu / Zahamowanie wzrostu kryształów MoŜe być stosowany w detergentach płynnych i proszkach. Brak dodatkowych zalet. Nie moŝe być stosowany w niektórych układach odzyskiwania wody. Moduł 4 Energia, Detergenty Rozdział 1 Główne składniki 32
Sekwestranty W przypadku braku sekwestrantów, jony wapnia i magnezu są usuwane poprzez wytrącanie ze składnikami detergentów. Ca 2+ + krzemian Ca 2+ + węglan Ca 2+ + mydło stearynowe Krzemian wapnia ( kamień ) Węglan wapnia (wapień) Stearynian wapnia Moduł 4 Energia, Detergenty Rozdział 1 Główne składniki 33
Inne składniki Główne składniki detergentów stosowanych w pralniach to: 1.Związki powierzchniowo czynne 2.Alkalia 3.Sekwestranty 4.Inne składniki To z reguły inne składniki decydują o zastosowaniu detergentu do prania danych tekstyliów. Moduł 4 Energia, Detergenty Rozdział 1 Główne składniki 34
Związki zapobiegające ponownemu osadzaniu się brudu Związki zapobiegające ponownemu osadzaniu się brudu Jest niezmiernie istotnym dla odpowiednio przeprowadzonego procesu prania stosowanie detergentu zapobiegającego ponownemu osadzaniu się brudu. Ponowne osadzanie się brudu przyczynia się do zaszarzenia włókna. Zapobieganie ponownemu osadzaniu się brudu Kontrola Z dodatkiem środka zapobiegającego ponownemu osadzaniu się brudu Moduł 4 Energia, Detergenty Rozdział 1 Główne składniki 35
Związki zapobiegające ponownemu osadzaniu się brudu Zapobieganie ponownemu osadzaniu się brudu Istnieje kilka mechanizmów wykorzystywanych do przeciwdziałania ponownemu osadzaniu się brudu. Alkaliczne warunki prania wzmacniają siły odpychania między brudem a włóknem. Krzemiany są szczególnie wydajne w dyspergowaniu brudu. Związki zapobiegające ponownemu osadzaniu się brudu, które osadzają się na włóknie (Karboksymetyloceluloza) Związki zapobiegające ponownemu osadzaniu się brudu w roztworze (Polianiony, Poliakarboksylany, PVP) Moduł 4 Energia, Detergenty Rozdział 1 Główne składniki 36
Związki zapobiegające ponownemu osadzaniu się brudu Karboksymetyloceluloza: Polianiony: Polikarboksylany: Poliwinylopirolidon: Zapobiega ponownemu osadzaniu się brudu poprzez adsorpcję na włóknie bawełnianym. na przykład, krzemiany i fosforany, zapobiegają ponownemu osadzaniu się brudu poprzez stabilizację jego zawiesiny w roztworze. Określona grupa polianionowych związków dyspergujących stabilizuje pigmenty i cząstki w zawiesinie. Jest to polimer, który pochłania nietrwały barwnik z kąpieli piorącej i zapobiega jego ponownemu osadzaniu się na włóknie. Moduł 4 Energia, Detergenty Rozdział 1 Główne składniki 37
Rozjaśniacze optyczne Rozjaśniacze optyczne Rozjaśniacze optyczne są to bezbarwne barwniki zdolne do absorbowania światła ultrafioletowego i emitowania światła z zakresu widzialnego - światło niebieskie. Białe włókna traktowane rozjaśniaczami optycznymi są wizualnie bielsze gdy są oglądane przy świetle np. dziennym, zawierającym składową ultrafioletową. Moduł 4 Energia, Detergenty Rozdział 1 Główne składniki 38
Rozjaśniacze optyczne W zasadzie wszystkie włókna zawierają rozjaśniacze optyczne w wyniku traktowania rozjaśniaczami lub też są włączone w ich strukturę w czasie procesu wytwarzania włókien. Detergenty zawierają rozjaśniacze optyczne w celu uzupełnienia ich braku lub zwiększenia zwartości na włóknie. Detergenty stosowane do bielizny kolorowej nie zawierają rozjaśniaczy optycznych, gdyż mogą one nieznacznie zmieniać kolor bielizny podczas prania. Moduł 4 Energia, Detergenty Rozdział 1 Główne składniki 39
Rozjaśniacze optyczne Rodzaj rozjaśniaczy optycznych zawartych w detergencie zależy od: Temperatury prania Typu tekstyliów - włókna (bawełna, poliester-bawełna, nylon) Wymaganego odcienia bieli Odporności na utleniające środki bielące Odporność na światło Moduł 4 Energia, Detergenty Rozdział 1 Główne składniki 40
Enzymy Enzymy Enzymy są naturalnymi katalizatorami, które efektywnie degradują duże cząsteczki organiczne, tym samym zwiększając efektywność detergentu. Enzymy są specyficzne jeden enzym potrafi degradować jeden typ cząsteczek organicznych. Detergenty stosowane w pralniach i zawierające enzymy są często nazywane biologicznymi. Moduł 4 Energia, Detergenty Rozdział 1 Główne składniki 41
Enzymy Cztery typy enzymów stosowanych w detergentach to: Proteazy: Amylazy: Lipazy: Celulazy: Degradują proteiny do aminokwasów. Degradują skrobię do cukrów. Degradują tłuszcze trójglicerydowe do kwasów tłuszczowych Degradują celulozę do grup węglowodanowych. Najczęściej występującymi enzymami w detergentach są proteazy. Moduł 4 Energia, Detergenty Rozdział 1 Główne składniki 42
Enzymy Detergenty enzymatyczne (biologiczne) są tak przygotowywane pod względem chemicznym, aby zapewnić optymalne warunki dla działania enzymu i jego stabilności. Temperatura ph / Alkaliczność Ochrona przed inhibitowaniem ich działania Enzymy nie są kompatybilne ze związkami wydzielającymi chlor i podchlorynem sodu. Moduł 4 Energia, Detergenty Rozdział 1 Główne składniki 43
Środki bielące i ich aktywatory Środki bielące i ich aktywatory W pralniach komercyjnych używa się utleniaczy (podchlorynu sodu, nadtlenku wodoru, kwasu nadoctowego) oddzielnie jako dodatek do detergentu. Są jednak opcje detergentów w postaci proszków zawierające środki chemiczne uwalniające tlen. Moduł 4 Energia, Detergenty Rozdział 1 Główne składniki 44
Środki bielące i ich aktywatory Trzy najczęściej używane środki bielące uwalniające tlen to: Czterowodny nadtlenoboran sodu Jednowodny nadtlenoboran sodu Nadtlenowęglan sodu Detergenty w postaci proszków zawierające środki bielące uwalniające tlen wymagają aby temperatura kąpieli piorącej wynosiła 80-85 0 C w celu efektywnego usuwania plam. Moduł 4 Energia, Detergenty Rozdział 1 Główne składniki 45
Środki bielące i ich aktywatory Wprowadzenie aktywatora środka bielącego powoduje, że temperatura efektywnego usuwania plam obniża się do 40-50 0 C. Najczęściej używanym aktywatorem jest: T.A.E.D tetra-acetyloetylodiamina TAED wydajnie tworzy w kąpieli rodniki kwasu nadoctowego. Rodnik nadoctowy jest skutecznym utleniaczem i środkiem dezynfekującym w umiarkowanych temperaturach. Moduł 4 Energia, Detergenty Rozdział 1 Główne składniki 46
Związki chelatujące Związki chelatujące Związki chelatujące były wspomniane wcześniej jako sekwestranty, które minimalizują negatywne działanie jonów zawartych w wodzie twardej (jony wapnia i magnezu). Dobrze dobrane związki chelatujące mogą być również składnikami detergentów do usuwania jonów metali takich jak: miedź, mangan, żelazo, które to mogą destabilizować nadtlenowe środki bielące, inaktywować enzymy i odbarwiać kolorowe tekstylia. Takie związki chelatujące zawierają: Fosfoniany EDTA i NTA Glukonian sodu Moduł 4 Energia, Detergenty Rozdział 1 Główne składniki 47
Polimery usuwające brud Polimery usuwające brud (1) Polimery usuwające brud są to hydrofilowe polimery, które modyfikują właściwości powierzchniowe włókien i tkaniny tak, że wzrasta zdolność usuwania brudu. Substancje te są szczególnie wydajne na tkaninach poliestrowych i poliestrowo-bawełnianych. Moduł 4 Energia, Detergenty Rozdział 1 Główne składniki 48
Polimery usuwające brud Polimery usuwające brud (2) Polimery usuwające brud polepszają działanie detergentów poprzez ułatwianie dyfuzji kąpieli piorącej do powierzchni międzyfazowej brud-włókno. Polimery usuwające brud zapewniają ochronę włókien poliestrowych przed brudem tłuszczowym i ułatwiają lepsze usuwanie brudu w czasie kolejnych prań. Polimery usuwające brud zapewniają znaczącą ochronę przed ponownym osadzaniem się brudu. Moduł 4 Energia, Detergenty Rozdział 1 Główne składniki 49
Inne składniki Inne składniki Proszki: Wypełniacze elektrolitowe Środki zapachowe Środki ułatwiające przepływ Kolorowe granulki Środki przeciwpieniące na bazie krzemu Roztwory: Woda Modyfikatory lepkości Środki zapachowe Środki zwiększające rozpuszczalność na bazie glikolu i alkoholi Środki przeciwpieniące na bazie krzemu Moduł 4 Energia, Detergenty Rozdział 1 Główne składniki 50
Składniki detergentów a prawodawstwo Prawodawstwo ma wpływ na związki chemiczne stosowane w pralniach komercyjnych. Stosowanie niektórych związków chemicznych jest ograniczone lub niedozwolone w niektórych krajach europejskich. Do nich należą: Fosforany Związki powierzchniowo-czynne Organiczne związki chelatujące (NTA, EDTA) Substancje optycznie rozjaśniające Moduł 4 Energia, Detergenty Rozdział 1 Główne składniki 51
Środki pomocnicze W pralnictwie używa się rozmaitych środków pomocniczych w celu zwiększenia wydajności działania detergentów. Do środków pomocniczych zalicza się: Środki bielące Emulgatory Podchloryn sodu, nadtlenek wodoru, PAA do usuwania plam i dezynfekcji Hydrofobowe niejonowe dodatki w celu polepszenia usuwalności brudu tłuszczowego z włókien hydrofobowych Antychlory Kwasy Skrobie Dodatki do ostatniego płukania w celu wyeliminowania pozostałości po podchlorynie Dodatki do ostatniego prania w celu wyeliminowania alkaliczności i obniŝenia ph Dodatki do ostatniego prania w celu nadania okryciom stołów i innym, kształtu i połysku. Moduł 4 Energia, Detergenty Rozdział 1 Główne składniki 52