Wymagania edukacyjne na poszczególne oceny w klasie III

Transkrypt

1 Wymagania edukacyjne na poszczególne oceny w klasie III rozumie pojęcia: chemia nieorganiczna, chemia organiczna; pisze wzory sumaryczne, zna nazwy czterech początkowych węglowodorów zna pojęcie: szereg homologiczny; zna ogólny wzór alkanów; wie, jakie niebezpieczeństwo stwarza brak wystarczającej ilości powietrza podczas spalania węglowodorów wskazuje źródło występowania etenu w przyrodzie; pisze wzór sumaryczny etenu; zna zastosowanie etenu; pisze ogólny wzór alkenów i zna zasady ich nazewnictwa; pisze ogólny wzór alkinów i zna zasady ich nazewnictwa; pisze wzór sumaryczny etynu (acetylenu); zna zastosowanie acetylenu; wskazuje źródła występowania węglowodorów w przyrodzie; wymienia produkty przeróbki ropy naftowej; zna zasady obchodzenia się z cieczami łatwo palnymi. Dział 10. WĘGLOWODORY wyjaśnia, które związki chemiczne podaje przykład doświadczenia nazywa się związkami organicznymi; wykazującego obecność węgla w pisze wzory strukturalne i związkach organicznych; półstrukturalne dziesięciu początkowych węglowodorów węglowodorów nasyconych przy pełnym i ograniczonym dostępie tlenu; wyjaśnia pojęcie: szereg buduje model cząsteczki i pisze wzór homologiczny; sumaryczny i strukturalny etenu; tłumaczy, jakie niebezpieczeństwo stwarza brak wystarczającej ilości alkenów oraz reakcji przyłączania powietrza podczas spalania wodoru i bromu; węglowodorów wyjaśnia, na czym polega reakcja opisuje właściwości fizyczne etenu; polimeryzacji; bada właściwości chemiczne etenu; buduje model cząsteczki oraz pisze opisuje właściwości fizyczne wzór sumaryczny i strukturalny etynu; acetylenu; opisuje metodę otrzymywania omawia właściwości produktów acetylenu z karbidu; przeróbki ropy naftowej i ich zastosowanie; alkinów oraz reakcji przyłączania wyjaśnia zasady obchodzenia się z wodoru i bromu; cieczami łatwo palnymi. omawia proces destylacji ropy naftowej. tłumaczy, dlaczego węgiel tworzy dużo związków chemicznych; wyjaśnia, w jaki sposób właściwości fizyczne alkanów zależą od liczby atomów węgla w ich cząsteczkach; bada właściwości chemiczne alkanów; uzasadnia nazwę: węglowodory nasycone; podaje przykład doświadczenia, w którym można w warunkach laboratoryjnych otrzymać etylen; wykazuje różnice we właściwościach węglowodorów nasyconych i nie zapisuje przebieg reakcji polimeryzacji na przykładzie tworzenia się polietylenu; bada właściwości chemiczne etynu; wskazuje podobieństwa we właściwościach alkenów i alkinów; omawia właściwości i rodzaje benzyny, wyjaśnia pojęcia: liczba oktanowa, benzyna bezołowiowa. 1

2 wie, co to oznacza, że atom węgla jest tetraedryczny; zna wzory sumaryczne i nazwy alkanów o liczbie atomów węgla od 11 15; wie, co to są cykloalkany; rozumie i wyjaśnia pojęcie izomerii; zapoznaje się z mechanizmem reakcji chlorowania alkinów; identyfikuje substancje na podstawie samodzielnie przeprowadzonych badań; prezentuje wyniki swoich badań w formie wystąpienia, referatu lub za pomocą multimediów (np. w formie prezentacji multimedialnej). wie, na czym polega kraking. Dział 11. Pochodne węglowodorów pisze wzory sumaryczne i strukturalne alkoholi o krótkich łańcuchach; wyjaśnia pojęcia: grupa karboksylowa i kwas karboksylowy; pisze wzory i omawia właściwości kwasu octowego i kwasu mrówkowego; podaje przykłady nasyconych i nienasyconych kwasów tłuszczowych i pisze ich wzory; stosuje nazwy chemiczne mydeł; dzieli mydła na rozpuszczalne i nierozpuszczalne w wodzie. definiuje alkohol i podaje ogólny wzór alkoholi jednowodorotlenowych; wymienia właściwości alkoholu metylowego i alkoholu etylowego; zapisuje wzór grupy karboksylowej; wymienia właściwości kwasów definiuje mydła jako sole kwasów zna budowę mydła; wie, co to są detergenty, definiuje ester. wyjaśnia pojęcie: grupa funkcyjna; omawia właściwości alkoholu metylowego i alkoholu etylowego; alkoholi; omawia trujące działanie alkoholu metylowego i szkodliwe działanie alkoholu etylowego na organizm człowieka; omawia właściwości kwasu octowego i kwasu mrówkowego; i równania dysocjacji jonowej kwasów: mrówkowego i octowego; kwasów wyjaśnia, czym różnią się tłuszczowe kwasy nasycone od nie pisze równania reakcji kwasu oleinowego z wodorem i z bromem; wyjaśnia proces fermentacji alkoholowej; podaje przykłady alkoholi wielowodorotlenowych glicerolu (gliceryny, propanotriolu) oraz glikolu etylenowego (etanodiolu); pisze wzory sumaryczne i strukturalne alkoholi wielowodorotlenowych; omawia właściwości fizyczne alkoholi wielowodorotlenowych i podaje przykłady ich zastosowania; bada właściwości rozcieńczonego roztworu kwasu octowego; pisze w formie cząsteczkowej równania reakcji kwasów karboksylowych (mrówkowego i octowego) z metalami i z zasadami; wyprowadza ogólny wzór kwasów karboksylowych; bada właściwości kwasów 2

3 pisze równanie reakcji otrzymywania stearynianu sodu; porównuje zachowanie się mydła w twardej i miękkiej wodzie; wie, na czym polega mechanizm usuwania brudu; wie, jaki jest wpływ detergentów na środowisko; wskazuje występowanie estrów; pisze wzory, równania reakcji otrzymywania i stosuje poprawne nazewnictwo estrów; omawia właściwości fizyczne estrów; wymienia przykłady zastosowania wybranych estrów. zna wzory i nazwy wybranych fluorowcopochodnych; zna izomery alkoholi; zna wzory innych kwasów, np. wzór kwasu szczawiowego. omawia warunki reakcji kwasów tłuszczowych z wodorotlenkami i pisze równania tych reakcji; otrzymuje pod nadzorem nauczyciela mydło sodowe i potasowe; opisuje mechanizm usuwania brudu; opisuje doświadczenie otrzymywania estrów w warunkach pracowni szkolnej; pisze równania reakcji hydrolizy estrów. definiuje tłuszcze; podaje przykłady występowania tłuszczów w przyrodzie; wie, że aminokwasy są podstawowymi jednostkami budulcowymi białek; podaje skład pierwiastkowy białek; omawia reakcję charakterystyczną (rozpoznawczą) białek; zna wzór glukozy; wyjaśnia, z jakich surowców Dział 12. Związki organiczne w żywności omawia pochodzenie tłuszczów i ich pisze wzór cząsteczki tłuszczu i właściwości fizyczne; omawia jego budowę; odróżnia tłuszcze roślinne od wyjaśnia, na czym polega próba zwierzęcych oraz stałe od ciekłych; akroleinowa; omawia procesy hydrolizy i zmydlania tłumaczy pojęcie: reakcja tłuszczu; charakterystyczna (rozpoznawcza); wie, jak odróżnić tłuszcz od oleju wyjaśnia rolę tłuszczów w żywieniu; mineralnego; pisze równanie reakcji zmydlania omawia rolę tłuszczów w przemyśle; tłuszczu; zna proces produkcji margaryny; wyjaśnia rolę aminokwasów w wykazuje doświadczalnie nienasycony charakter oleju roślinnego; tłumaczy proces utwardzania tłuszczów i pisze równanie reakcji tłuszczu ciekłego (trioleinianu glicerolu) z wodorem; doświadczalnie sprawdza skład pierwiastkowy białek; wyjaśnia, na czym polega wiązanie peptydowe; 3

4 roślinnych otrzymuje się sacharozę; pisze wzór sumaryczny skrobi; wymienia co najmniej trzy przykłady substancji uzależniających; wskazuje miejsce występowania substancji uzależniających. zna technologię wytwarzania tłuszczów; wie, co to są aminy; wie, co to jest glikogen. omawia rolę białek w budowaniu organizmów; omawia właściwości fizyczne białek; pisze równanie reakcji otrzymywania glukozy w procesie fotosyntezy; wyjaśnia pojęcia: cukier i węglowodany; pisze wzór sumaryczny sacharozy; omawia występowanie i rolę skrobi w organizmach roślinnych; wymienia sposoby konserwowania żywności; podaje przykłady środków konserwujących żywność; podaje przykładowe barwniki stosowane w przemyśle spożywczym; podaje przykłady substancji zapachowych stosowanych w produkcji żywności; podaje przykłady środków zagęszczających i ich oznaczenia, wymienia produkty spożywcze, w których są stosowane; wymienia podstawowe skutki użycia substancji uzależniających; zna przyczyny, dla których ludzie sięgają po substancje uzależniające. budowaniu białka; wyjaśnia pojęcia: wysalanie i denaturacja białka; bada właściwości glukozy; pisze równanie reakcji spalania glukozy i omawia znaczenie tego procesu w życiu organizmów; bada właściwości sacharozy; pisze równanie hydrolizy sacharozy i omawia znaczenie tej reakcji dla organizmów; analizuje etykiety artykułów spożywczych i wskazuje zawarte w nich barwniki, przeciwutleniacze, środki zapachowe, zagęszczające konserwujące; wie, jaka jest pierwsza litera oznaczeń barwników, przeciwutleniaczy, środków zagęszczających i konserwantów; wymienia kilka przykładów substancji uzależniających, wskazując ich miejsce występowania i skutki po zażyciu; zna społeczne, kulturowe i psychologiczne źródła sięgania po środki uzależniające. wyjaśnia przemiany, jakim ulega spożyte białko w organizmach; bada działanie temperatury i różnych substancji na białka; wykrywa białko w produktach spożywczych, stosując reakcję charakterystyczną; wykrywa glukozę w owocach i warzywach, stosując reakcję charakterystyczną (rozpoznawczą) próbę Trommera; bada właściwości skrobi; przeprowadza reakcję charakterystyczną (rozpoznawczą) skrobi i wykrywa skrobię w produktach spożywczych; tłumaczy, w jaki sposób niektóre substancje wpływają na organizm człowieka i co powoduje, że człowiek sięga po nie kolejny raz. 4

5 Dział 13. Włókna i tworzywa zna wzór celulozy; wymienia właściwości celulozy; wymienia rośliny będące źródłem pozyskiwania włókien celulozowych; wskazuje zastosowania włókien lnianych i bawełnianych; omawia pochodzenie i pozyskiwanie jedwabiu naturalnego; podaje przykłady przedmiotów wykonanych z tworzyw sztucznych. omawia rolę celulozy w organizmach roślinnych; wyjaśnia budowę cząsteczki celulozy; omawia właściwości celulozy; omawia zastosowania celulozy (w tym produkcję papieru); omawia pochodzenie i rodzaje włókien wełnianych; wełnianych; omawia wady i zalety jedwabiu naturalnego; omawia wady i zalety jedwabiu sztucznego; podaje przykłady zastosowania jedwabiu sztucznego; poliestrowych i poliamidowych; podaje przykłady zastosowania włókien poliestrowych i poliamidowych; wymienia rodzaje tworzyw sztucznych. wyjaśnia potrzebę oszczędnego gospodarowania papierem; celulozowych na podstawie ich składu chemicznego; uzasadnia konieczność stosowania włókien chemicznie przetworzonych i włókien syntetycznych; omawia znaczenie tworzyw sztucznych dla gospodarki człowieka; uzasadnia potrzebę zagospodarowania odpadów tworzyw sztucznych. zna pochodne celulozy; zna wzory i nazwy wszystkich polimerów, które wskaże mu nauczyciel, omawia ich właściwości i zastosowania. proponuje doświadczenie pozwalające zbadać właściwości celulozy; identyfikuje włókna celulozowe; identyfikuje włókna białkowe; wyjaśnia różnice między włóknami otrzymanymi w wyniku przetworzenia celulozy a włóknami syntetycznymi; wie, w jaki sposób można zidentyfikować jedwab sztuczny; wie, w jaki sposób można zidentyfikować włókna poliestrowe i poliamidowe. 5