Strategie zmniejszania zapotrzebowania na energię: potencjał budynków nowych i wyremontowanych



Podobne dokumenty
Planowanie energetyczne

WDRAŻANIE BUDYNKÓW NIEMAL ZERO-ENERGETYCZNYCH W POLSCE

Zasoby energetyczne i technologie odnawialnych źródeł energii M4_ ENERGY DEMAND REDUCTION STRATEGIES: POTENTIAL IN NEW BUILDINGS AND REFURBISHMENT

Inteligentny dom plus-energetyczny. Ryszard Mocha Marta Mastalerska Michał Zakrzewski

Nowe koncepcje zarządzania na rynku energetycznym

Fizyka Budowli (Zagadnienia Współczesnej Fizyki Budowli) Zagadnienia współczesnej fizyki budowli

Definicje standardów i przykłady termomodernizacji budynków do standardu nzeb na świecie

Dyrektywa weszła w życie 8 lipca 2010 r. ( 20 dni po opublikowaniu). Warunkowość ex ante - Dyrektywa 2010/31/UE. Kraków, 5-6 lipca 2012 r.

Projektowanie budynków niskoenergetycznych i pasywnych

Racjonalizacja gospodarki ciepłem w zespole budynków Politechniki Częstochowskiej

Opracowanie charakterystyki energetycznej wg nowych wymagań prawnych

Wpływ sposobu ogrzewania na efektywność energetyczną budynku

Modernizowany budynek. Efektywność energetyczna w budownictwie problematyka, korzyści, ograniczenia. Joanna Rucińska

WPŁYW FOTOWOLTAIKI NA KLASĘ ENERGETYCZNĄ BUDYNKU

Wentylacja w budynkach pasywnych i prawie zero energetycznych

budownictwo niskoenergetyczne - standard pasywny

WYMAGANIA USTAWOWE DOTYCZĄCE DEŁ CIEPŁA

Zastosowane technologie i praktyczne doświadczenia użytkownika budynku pasywnego

Foto: W. Białek SKUTECZNE ZARZĄDZANIE ENERGIĄ I ŚRODOWISKIEM W BUDYNKACH

Sylabus kursu. Tytuł kursu: Program szkoleniowy z energooszczędnej renowacji starych budynków. Dla Projektu ETEROB

mib.gov.pl mib.gov.pl Stan przepisów dot. projektowania budynków. Zamierzenia i kierunek dalszych prac legislacyjnych mib.gov.pl

Zasoby a Perspektywy

1. PROJEKTOWANA CHARAKTERYSTYKA ENERGETYCZNA

Rozwiązania energooszczędne w instalacjach wentylacji i klimatyzacji

Projektowanie systemów WKiCh (03)

Standardy energetyczne budynków w świetle obowiązujących przepisów

Instalacje grzewcze, technologiczne i przesyłowe. Wentylacja, wentylacja technologiczna, wyciągi spalin.

Zastosowanie OZE i mikrokogeneracji. nzeb. dr inż. Adrian Trząski

SYSTEMY KLIMATYZACJI BUDYNKÓW ZASILANE ENERGIĄ PROMIENIOWANIA SŁONECZNEGO

W stronę budownictwa niskoenergetycznego. Nowa charakterystyka energetyczna budynków

Modelowe rozwiązanie budynek jednorodzinny pokazowy dom pasywny

POPRAWA EFEKTYWNOŚCI ENERGETYCZNEJ SZPITALA

Kategorie budynków ze względu na zapotrzebowanie i zużycie energii

Analiza efektywności zastosowania alternatywnych źródeł energii w budynkach

Wpływ elementów budynku na jego charakterystykę energetyczną

Budownictwo pasywne i jego wpływ na ochronę środowiska. Anna Woroszyńska

Józef Frączek Jerzy Janiec Ewa Krzysztoń Łukasz Kucab Daniel Paściak

OCENA OCHRONY CIEPLNEJ

Wkolejnej części artykułu

Efektywne zarządzanie energią celem polityki energetycznej

Meandry certyfikacji energetycznej budynków

Projekt jest współfinansowany przez Unię Europejską. Agnieszka Wilk Dolnośląska Izba Rzemieślnicza we Wrocławiu Marzec 2015.

Efektywność energetyczna budynków w Polsce - tracona szansa. Wojciech Stępniewski Kierownik projektu Klimat i energia WWF Polska

Oszczędzanie energii w oparciu o case study z Polski

Spotkanie Grupy Roboczej Platformy PPP ds. efektywności energetycznej

Termomodernizacja budynków na przykładzie obiektów o różnym przeznaczeniu, z wykorzystaniem technologii pasywnych

Oprogramowanie AMECO3

Przyszłość ciepłownictwa systemowego w Polsce

Koncepcja fasady bioklimatycznej. oszczędność kosztów i energii oraz wzrost komfortu użytkowników

Układy wentylacyjne i klimatyzacyjne i ich ocena

Jak zbudować dom poradnik

PROJEKT TERMOMODERNIZACJI BUDYNKU ZAKRES I OCZEKIWANE REZULTATY PLANOWANYCH DZIAŁAŃ, ANALIZA UWARUNKOWAŃ I OGRANICZEŃ

EKRAN 5. Zyski ciepła wg rozporządzenia [1]

Zdjęcie. Audyt wstępny. Nazwa przedsiębiorstwa Adres. Sektor działalności: budownictwo Data opracowania

Ciepło z OZE źródła rozproszone: stan i tendencje rozwojowe w Polsce

Analiza zastosowania alternatywnych/odnawialnych źródeł energii

Efektywność energetyczna szansą na modernizację i rozwój polskiej gospodarki

Perspektywa zmian zapotrzebowania na ciepło systemowe w wyniku poprawy efektywności energetycznej budynków

Ocena wpływu systemów automatyki na efektywność energetyczną budynków w świetle normy PN-EN cz. 2

Efektywność energetyczna w świetle nowych wytycznych dla budownictwa

Jerzy Żurawski Wrocław, ul. Pełczyńska 11, tel ,

Plan Gospodarki Niskoemisyjnej

Zmiana wymagań dotyczących efektywności energetycznej budynków a inne aspekty projektowania

Świadectwa eneregetyczne budynków

Warszawa, 7 września dr inż. Ryszard Wnuk Krajowa Agencja Poszanowania Energii S.A. rwnuk@kape.gov.pl

Biurowiec niskoenergetyczny i pasywny w Euro-Centrum, zastosowane technologie, doświadczenia użytkownika

Inżynieria Środowiska dyscypliną przyszłości!

HYDRO KIT - nowe systemy ogrzewania podłogowego i produkcji wody użytkowej marki LG. Piątek, 15 Czerwiec :58

Meandry certyfikacji energetycznej budynków

Jak zaoszczędzić energię w domu? Budynek plus-energetyczny w Polsce

II POSIEDZENIE ZESPOŁU

Analizy opłacalności stosowania

Nr oceny energetycznej: Łódź/Łódź_gmina_miejska/Łódź/250/4/3/ _13:44

Normy Budownictwo Pasywne i Energooszczędne

Letni komfort. z mineralną wełną szklaną URSA. Stockbyte/Thinkstock

Oznaczenie budynku lub części budynku... Miejscowość...Ulica i nr domu...

Architektura Przy wsparciu:

IX KLIMATYCZNE FORUM METROPOLITALNE kwietnia 2018 r. Znaczenie termomodernizacji wobec zmian klimatu przykłady

2. Izolacja termiczna wełną mineralną ISOVER

budownictwo niskoenergetyczne

Rynek ciepła z OZE w Polsce źródła rozproszone: stan i tendencje rozwojowe

Analiza zastosowania alternatywnych/odnawialnych źródeł energii

Wentylacja naturalna i wymuszona z odzyskiem. ciepła w budynkach historycznych, rozwiązania umożliwiające wychładzanie budynków

Możliwości obniżania kosztów eksploatacji budynków w świetle wchodzącej w życie dyrektywy w sprawie charakterystyki energetycznej budynków

SGG PLANITHERM szkła niskoemisyjne SGG COMFORT

Technologie efektywnego wykorzystania i odnawialnych źródeł energii w budynkach

Spis treści. 4. WYMIANA POWIETRZA W BUDYNKACH Współczynnik przenoszenia ciepła przez wentylację 65

Jakość energetyczna budynków

Realizacja działań i wskaźniki monitorowania SEAP (Sustainable Energy Action Plan) i Planów Gospodarki Niskoemisyjnej

Definicja NZEB dla budynków poddawanych termomodernizacji

Kogo dotyczy obowiązek przeprowadzenia audytu energetycznego przedsiębiorstwa? Dyrektywa Unii Europejskiej 2012/27/UE

BUDOWNICTWO ENERGOOSZCZĘDNE W POLSCE

Przyspieszenie rozwoju niskoemisyjnych sieci ciepłowniczych oraz chłodniczych

Wpływ osłon przeciwsłonecznych na efektywność energetyczną budynku Uniwersytetu Jagiellońskiego wydziału Chemii. Przemysław Stępień

DOM ENERGOOSZCZĘDNY PROJEKT INFORMACYJNO-EDUKACYJNY PROMUJĄCY BUDOWNICTWO ENERGOOSZCZĘDNE I EKOLOGICZNE WŚRÓD MIESZKAŃCÓW GMINY PSARY

Spis treści. Spis oznaczeń 10 CZĘŚĆ TEORETYCZNA

Energia pomocnicza Energia pierwotna

Transkrypt:

M4 Strategie zmniejszania zapotrzebowania na energię: potencjał budynków nowych i wyremontowanych 1

ZAWARTOŚĆ 1. // Wprowadzenie 1.1. Zużycie energii w sektorze budowlanym 1.2. Analiza cyklu życia podejście holistyczne 1.3. Energia zawarta w materiałach budowlanych 2. // Energia w użytkowaniu budynków: uwarunkowania legislacyjne 2.1 Dyrektywa Parlamentu Europejskiego 2002/91/CE w sprawie charakterystyki energetycznej budynków 2.2 Dyrektywa Parlamentu Europejskiego 2010/31/CE w sprawie charakterystyki energetycznej budynków wersja przekształcona 2.3 Znaki jakości i certyfikacja 3. // Parametry: zużycie energii w budynkach z wykorzystaniem 3.1. Pasywny: Inercja cieplna/ Izolacja/ Regulacja energii słonecznej/ Wentylacja 3.2. Hybrydowy: Chłodzenie swobodne / odzysk ciepła / przewody ziemne 3.3. Aktywny: Instalacje efektywne energetycznie 3.4. Zarządzanie budynkami i systemy kontroli 4. // Działania planistów miejskich celem promowania odnowienia energii w budynkach 4.1. Remonty efektywne energetycznie i ich znaczenie 4.2. Innowacyjne planowanie miejskie w świetle prawa 2

1. Wprowadzenie 1.1. Zużycie energii w sektorze budowlanym Pierwotna; 571,5ktoe 3% Przemysł; 5114,1ktoe 32% Udział sektora budowlanego w całkowitej emisji CO 2 w Europie: 40%. [1] Transport; 6458,3ktoe 40% Usługi; 1769,5ktoe 11% Gospodarstw a domowe; 2260,1ktoe 14% [1] EPBD Dyrektywa Parlamentu Europejskiego w zakresie charakterystyki energetycznej budynków 2002/91/EC, 4 stycznia 2003 roku- Official Journal of the European Communities Zużycie energii końcowej w sektorach. Całkowite zużycie energii końcowej: 9714 ktep. Katalonia 2007, Źródło: ICAEN 3

1. Wprowadzenie 1.1. Zużycie energii w sektorze budowlanym Zużycie energii końcowej w Katalonii w sektorze mieszkaniowym kuchenka 190,6 ktoe 10% urządzenia w gospodarstwie domowym; 418,2 ktoe 22% oświetlenie; 143 ktoe 8% ciepła woda; 319,2 ktoe 17% klimatyzacja; 26,7 ktoe 2% ogrzewanie; 774,7ktoe 41% Całkowite zużycie energii przez gospodarstwa domowe m 2- nowi mieszkańcy 2007 zużycie energii w gospodarstwie domowym ogrzewan ie cwu/ gotowa nie urządzenia oświetl enie Źródło. Associació LIMA Low Impact Mediterranean Architecture, Regional Benchmark Analysis, based based on data from IDESCAT and ICAEN, elaborated in the frame of the MARIE project, 9/2011 chłodze nie kwh/m 2 83.0 34.3 22.9 18.5 6.4 1.2 4

1. Wprowadzenie 1.1. Zużycie energii w sektorze budowlanym Hotele Szkoły Chłodzenie, 23% inne, 3% Cwu, 6% Oświetlenie, 7% Przygot. żywności, 25% Przygot. żywności, 4% Ogrzewanie, 25% inne, 7% Oświetlenie, 6% Cwu, 13% Ogrzewanie, 81% Zużycie energii końcowej w Katalonii w sektorze usług Biura Szpitale Chłodzenie, 35% En. elektryczna, 9% Cwu, 21% Oświetlenie, 16% Pranie, 6% Przygot. żywności, 7% Ogrzewanie, 23% inne, 17% Cwu, 83% Ogrzewanie, i chłodzenie 57% ICAEN (2004): Dades de consums i comportament energètic per a diferents sectors consumidors Projecte Ciutat Sostenible. Fòrum Barcelona 2.004 5

1. Wprowadzenie 1.2. Analiza cyklu życia podejście holistyczne Rzeczywisty model obiegu zasobów materia energia woda odpady emisje construcción konstrukcja posiadanie vida útil budynek rozbiórka enderroc energia materia woda emisje ścieki energia odpady emisje 6

1. Wprowadzenie 1.2. Analiza cyklu życia podejście holistyczne Cel obiegu zasobów Materia odnawialna Materiał zrecyklingowany Energia odnawialna woda construcció konstrukcja posiadanie vida útil budynek Energia odnawialna materia Lokalnie pozyskana/ uzdatniona woda Materiały do recyklingu rozbiórka enderroc ścieki Energia odnawialna Materiały do recyklingu Waloryzacja z wykorzystaniem energii odnawialnej 7

1. Wprowadzenie 1.2. Analiza cyklu życia podejście holistyczne PROJEKT Wykorzystanie energii w poszczególnych fazach Projecte 4 226 118 2 430 65 MATERIAŁY BUDOWA UŻYTKOWANIE ROZBIÓRKA ODNIESIENIE Referència 5 590 71 5 593 86 0 2 000 4 000 6 000 8 000 10 000 12 000 tco 2 Zużycie energii Emisje 2 CO 2 Faza cyklu życia Odniesienie Projekt Zmniejszenie Odniesienie Projekt Zmniejszenie MWh MWh % t CO 2 t CO 2 % Materiały 16.333 12.589 23% 5.590 4.226 24% Budowa 167 289-73% 71 118-66% Faza użytkowania 23.388 10.162 57% 5.593 2.430 57% Rozbiórka 251 194 23% 86 65 24% Razem 40.139 23.234 42% 11.340 6.839 40% Analiza cyklu życia dla bloku z 60 mieszkaniami socjalnymi, odniesienie i wartość projektowana, SaAS 2007 8

1. Wprowadzenie 1.2. Analiza cyklu życia podejście holistyczne 160 140 Harmonogram czasowy wpływu środowiskowego w poszczególnych fazach cyklu życia budynku 120 100 80 Construcción Budowa Utilitzación Użytkowanie 60 40 20 0 Roczne emisje w tonach ekwiwalentu CO 2 dla typowego mieszkania o powierzchni 100 m 2 w okresie 50 lat 9

1. Wprowadzenie 1.3. Energia zawarta w materiałach budowlanych Wełna owcza: 0,043 W/m K (12% włókna poliestrowego) Źródło: Victermofitex Celuloza: 0,040 W/m K (10% Boraks, ochrona przed ogniem i środek grzybobójczy) Źródło: CLIMACELL, Christoph Peters 10

1. Wprowadzenie 1.3. Energia zawarta w materiałach budowlanych Materiał izolacyjny Energia pierwotna Emisje Koszt Źródło (MJ/kg) (kgco 2eq /kg) (Euro/m 3 ) MJ - kgco 2eq Polistyrol, 92,4 9,580 107 EMPA ekstrudowany Polistyrol, rozprężony 105,0 4,120 65 EMPA Poliuretan PUR 100,0 4,210 136 EMPA Wełna szklana 45,1 1,490 26 EMPA Wełna mineralna 21,7 1,480 115 EMPA Szkło piankowe 16,5 0,600 295 PROVEIDOR Wełna owcza 14,7 0,045 108 PASSIVHAUS Korek 25,0 0,021 402 EMPA Włókna drewniane 13,7-0,183 224 PROVEIDOR Celuloza 7,2-0,907 90 PASSIVHAUS 11

2. Energia w użytkowaniu budynków: uwarunkowania legislacyjne Unia Europejska European Directive EPBD 2002/91/EC Dyrektywa Parlamentu Europejskiego w sprawie charakterystyki energetycznej 12/2002 budynków- EPDB- 2010/31/EC 05/2010 RD 314/2006 CTE, Techniczny kod budynku- Technical Building Code 09/2006 RD Hiszpania Katalonia RD 1027/2007 R. Instalaciones Térmicas en Edificios (Instalacje termalne- thermal installations) 08/2007 RD 47/2007 Certyfikacja energetyczna- Energy Certification 10/2007 Decret d'ecoeficiència a l 'Edificació (Dekret w sprawie eko-efektywności- Eco efficiency decree) 08/2006 RD RD Ordenança Solar Térmica (Zarządzenie w sprawie energii słonecznej- Solar Ordinance) (BCN) 07/1999 Lokalne Ordenança Estalvi d Aigua (Zarządzenie w sprawie oszczędzania wody- Water Saving Ordinance) (Sant Cugat) 11/2002 2000 2002 2004 2006 2008 2010 2012 2014 2016 2018 2020 12

2. Energia w użytkowaniu budynków: uwarunkowania legislacyjne 2.1. Dyrektywa Parlamentu Europejskiego 2002/91/CE w sprawie charakterystyki energetycznej budynków Bardziej efektywne Mniej efektywne W dyrektywie ustanowiono następujące wymagania dotyczące: wspólnych ram ogólnych dla metodologii obliczania zintegrowanej charakterystyki energetycznej budynków; zastosowania minimalnych wymagań dotyczących charakterystyki energetycznej wobec nowych budynków; zastosowania minimalnych wymagań dotyczących charakterystyki energetycznej wobec istniejących, dużych budynków będących obiektem poważnych remontów; certyfikacji energetycznej budynków; regularnych przeglądów kotłów oraz systemów klimatyzacji oraz dodatkowo oceny stanu instalacji cieplnej- tam gdzie kotły są starsze niż 15 lat;. 13

2. Energia w użytkowaniu budynków: uwarunkowania legislacyjne 2.1. Dyrektywa Parlamentu Europejskiego 2010/31/CE w sprawie charakterystyki energetycznej budynków wersja przekształcona 18.6.2010. Oficjalny Dziennik Unii Europejskiej L 153/13 Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 19 maja 2010 roku w sprawie charakterystyki energetycznej budynków (wersja przekształcona) Artykuł 9 Budynki o niemal zerowym zużyciu energii po 31 grudnia 2018, nowe budynki zajmowane przez władze publiczne oraz będące ich własnością będą budynkami o niemal zerowym zużyciu energii po 31 grudnia 2020, wszystkie nowe budynki będą budynkami o niemal zerowym zużyciu energii 14

2. Energia w użytkowaniu budynków: uwarunkowania legislacyjne 2.1. Dyrektywa Parlamentu Europejskiego 2010/31/CE w sprawie charakterystyki energetycznej budynków wersja przekształcona Budynek o niemal zerowym zużyciu energii oznacza budynek o bardzo wysokiej charakterystyce energetycznej określonej. Niemal zerowa lub bardzo niska ilość wymaganej energii powinna pochodzić w bardzo wysokim stopniu z energii ze źródeł odnawialnych, w tym energii ze źródeł odnawialnych wytwarzanej na miejscu lub w pobliżu; Krajowe plany mające na celu zwiększenie liczby budynków o niemal zerowym zużyciu energii: - cele pośrednie aby poprawić charakterystykę energetyczną do roku 2015 - wspólny numeryczny wskaźnik zużycia energii pierwotnej wyrażony kwh/m 2 rok - wmocnienie działań w zakresie certyfikacji energetycznej - efektywność energetyczna instalacji -wdrożenie odnawialnych źródeł energii, kogeneracji, systemów chłodzenia sieciowego, pomp ciepła, systemu monitoringu 15 STRATEGIES: 15 POTENTIAL IN NEW

2. Energia w użytkowaniu budynków: uwarunkowania legislacyjne 2.1. Dyrektywa Parlamentu Europejskiego 2010/31/CE w sprawie charakterystyki energetycznej budynków wersja przekształcona Eksport Linia zero netto [import=eksport] Udział źródeł odnawialnych Zmniejszenie zapotrzebowania Istniejące budynki Import 16 STRATEGIES: 16 POTENTIAL IN NEW

2. Energia w użytkowaniu budynków: uwarunkowania legislacyjne 2.1. Dyrektywa Parlamentu Europejskiego 2010/31/CE w sprawie charakterystyki energetycznej budynków wersja przekształcona Cykl życia koszt Art. 5. Obliczanie optymalnego pod względem kosztów poziomu wymagań minimalnych dotyczących charakterystyki energetycznej Budynek o niemal zerowym zużyciu energii Budynek z minimalnym kosztem Istniejące budynki konwencjonalne Oszczędzanie energii podnosi koszt Oszczędność energii i kosztów (luka efektywności) Poprawa efektywności energetycznej Zużycie energii 17 STRATEGIES: 17 POTENTIAL IN NEW

2. Energia w użytkowaniu budynków: uwarunkowania legislacyjne 2.2. Dyrektywa Parlamentu Europejskiego 2010/31/CE w sprawie charakterystyki energetycznej budynków wersja przekształcona 35.000.000 30.000.000 Analiza kosztów cyklu życia Centrum Krwi i Tkanek w Katalonii (BST) Szczegółowa analiza kosztów inwestycji i kosztów operacyjnych dla budynku zaplanowanego zgodnie z opisanym modelem wskazuje na następujące. rezultaty: 25.000.000 20.000.000 15.000.000 10.000.000 5.000.000 - Całkowity koszt cyklu życia Całkowity koszt początkowy Koszt y operacyjne w okresie 30 lat inwestycji w okresie 30 lat Odniesienie 8.166.500 20.867.002 29.033.502 BST 9.423.754 11.239.677 20.663.431 Różnica 1.257.254-9.627.325-8.370.071 Różnica w kosztach inwestycji 1.2 M Różnica w kosztach operacyjnych 9.6 M Całkowita różnica (30 lat) 8.4 M Dodatkowe korzyści z inwestycji w okresie 30 lat 800% rocznie 26% Biorąc pod uwagę przedstawione dane oraz obecną cenę pieniądza, rezultatem jest roczna stopa zwrotu na poziomie około 20%. Okres zwrotu dla inwestycji jest szacowany na 4-5 lat. Studium przeprowadzone w ramach projektu b_efien, promowanego przez Fundació b_tec, wraz z udziałem firm inżynieryjnych i przedsiębiorstw typu Financial Management, SaAS, grupo JG, et.al. Barcelona 2009 18

2. Energia w użytkowaniu budynków: uwarunkowania legislacyjne 2.3. Znaki jakości i certyfikacja Código Técnico de la Edificación - CTE Certificació energètica RD 47/2007 Decret d Ecoeficiència en Edificació DEE LEED BREEAM PASSIVHAUS MINERGIE VERDE ECO Wskaźnik: energia / emisje terytorium / materia / woda / itp. 19

2. Energia w użytkowaniu budynków: uwarunkowania legislacyjne 2.3. Znaki jakości i certyfikacja Główne obszary podlegające analizie w procesie certyfikacji Środowisko Materiały Energia Woda gęstość zaludnienia mobilność ochrona gleby zielone przestrzenie wpływ dostępność wiedza lokalna odpady zapotrzebowanie na energię dystrybucja energii charakterystyka instalacji energie odnawialne zapotrzebowanie na wodę woda deszczowa woda szara utylizacja ścieków Zdrowie i samopoczucie Socjo ekonomiczne Zarządzanie Inne jakość powietrza wewnątrz pola elektromagnetyczne emisje radioaktywne komfort cieplny, wizualny i akustyczny koszt ulepszeń świadomość użytkowników szkolenia profesjonalne integracja w sieciach zintegrowane projektowanie plany w zakresie utrzymania odstępy w audytach Monitoring 20

3. Parametry: zużycie energii w budynkach z wykorzystaniem 3.1. Pasywny: Inercja cieplna/ Izolacja/ Regulacja energii słonecznej / Wentylacja/ Naturalne oświetlenie Inercja cieplna: zdolność do zatrzymania ciepła. Stanowi podstawową strategię w krajach o klimacie śródziemnomorskim, z silną oscylacją temperatur w ciągu dnia i w nocy, a także z tradycjami wznoszenia budynków w konstrukcji mineralnej. Izolacja: kontrolowanie oporu w zakresie transferu ciepła z jednego punktu do drugiego poprzez przewodzenie lub konwekcję- poprzez wymianę materiałów lub modyfikację grubości. Wykorzystywane są wielowarstwowe fasady oraz specjalistyczne materiały. Regulacja energii słonecznej: poprzez wprowadzanie barier dla promieniowania słonecznego lub zmianę charakterystyki oszklenia, można zwiększać lub ograniczać promieniowanie słoneczne w celu czerpania korzyści w zimie oraz ograniczenia przegrzania w lecie. Wentylacja: Wentylacja niesie za sobą dwa podstawowe efekty: wspomaga wymianę powietrza z otoczeniem oraz ułatwia naturalny proces chłodzenia ewaporacyjnego. Mechanizm ten jest szczególnie pożądany w otoczeniu z wysokimi temperaturami oraz w budynkach z niską masą termiczną.. 21

3. Parametry: zużycie energii w budynkach z wykorzystaniem 3.1. Typologie konstrukcji fasady CIĘŻKA ŚCIANY PEŁNE ŚCIANY Z WGŁĘBIENIAMI KONWENCJONALNE PODWÓJNE ZEWNĘTRZNE LEKKA bez wgłębienia z wgłębieniem 22

3. Parametry: zużycie energii w budynkach z wykorzystaniem 3.1. Pasywny: Inercja cieplna www.passive-on.org www.passive-on.org Masa termiczna przechowuje ciepło w ciągu dnia Ciepło przechowane w ciągu dnia jest oddawane z powrotem w okresie niższej temperatury (w nocy) Dom wiejski typowy dla klimatu północno śródziemnomorskiego - oparty o inercję cieplną. Dom wiejski typowy dla klimatu południowo śródziemnomorskiego - oparty o inercję cieplną. 23

3. Parametry: zużycie energii w budynkach z wykorzystaniem 3.1. Pasywny: Izolacja Powietrze Elementy konstrukcyjne Powietrze e opór cieplny powierzchnia zewnętrzna se si i opór cieplny powierzchnia wewnętrzna R sesi wewn. opory cieplne R Opór cieplny T Q U A T W promieniowanie konwekcja R 1 R 2 R 3 e/ e/ e/ promieniowanie konwekcja U 1 R T W e m2 K przewodzenie R se n R = e/ R Tsesi = R +R + R j przewodzenie R si e i 24

3. Parametry: zużycie energii w budynkach z wykorzystaniem 3.1. Pasywny: Kontrola promieniowania słonecznego Optimum pomiędzy korzystaniem z promieniowania słonecznego a ochroną przed promieniowaniem słonecznym zgodnie ze sposobem użytkowania budynku, jego orientacją/posadowieniem itp. Główne czynniki: przewodzenie cieplne, współczynnik całkowitej przepuszczalności energii słonecznej (g), widzialne światło Urządzenia zacieniające, urządzenia zacieniające z naturalnym przewodzeniem światła 25

3. Parametry: zużycie energii w budynkach z wykorzystaniem 3.1. Pasywny: Wentylacja Wentylacja krzyżowa: projekt budynku (przykładowo rozkład mieszkań) w celu umożliwienia przepływu powietrza pomiędzy przeciwległymi fasadami by zwiększyć naturalną wentylację. Wentylacja nocna: wzrost stopnia wymiany powietrza podczas chłodniejszych nocy w lecie w celu zredukowania wielkości ciepła przechowywanej w ciągu dnia w masie cieplnej budynku. Zastosowanie jedynie w klimacie umiarkowanym, gdzie strategia ta będzie wystarczająca aby uniknąć systemu klimatyzacji, w każdym przypadku zredukuje ona jednak zapotrzebowanie na energię do chłodzenia. www.passive-on.org Typowe wskaźniki wymiany powietrza wentylacyjnego w nocy wynoszą 4/godzinę, często są one obliczane na podstawie pomocniczego systemu wentylacji mechanicznej- w celu zapewnienia wysokich wskaźników wydajności energetycznej. www.passive-on.org 26

3. Parametry: zużycie energii w budynkach z wykorzystaniem 3.2. Hybrydowy: Chłodzenie swobodne / odzysk ciepła / przewody ziemne Filtr wstępny Powietrze wydmuchiw ane Filtr Powietrze na zewnątrz Odzysk ciepła Powietrze dostarczane Powietrze wewnątrz www.passive-on.org Chłodzenie swobodne: użytkowanie lub zwiększenie stopnia przepływu powietrza wtedy, kiedy istnieje potrzeba chłodzenia powierzchni i kiedy powietrze na zewnątrz jest chłodniejsze od powietrza wewnątrz. Odzysk ciepła: wstępne ogrzewanie dostarczanego powietrza poprzez odzysk ciepła z powietrza wydmuchiwanego poprzez wymiennik ciepła typu powietrze-powietrze. Ziemny lub powierzchniowy wymiennik ciepła: Czerpie korzyści z umiarkowanej temperatury ziemi- powietrze wlatujące jest przekazywane przez schowane przewody o wysokiej mocy po to by dostarczane powietrze było zbliżone do warunków komfortu, osiągając tym samym wysokie współczynniki wydajności cieplnej. 27

3. Parametry: zużycie energii w budynkach z wykorzystaniem 3.2. Hybrydowy: Chłodzenie swobodne / odzysk ciepła / przewody ziemne Przykład: Bank Krwi i Tkanek, Katalonia, 2010 100% ściana kurtynowa ciężka fasada, bez odzysku ciężka fasada, swobodne chłodzenie i odzysk Zmniejszenie zapotrzebowania 41%! Zapotrzebowanie na chłodzenie (kwh) Zapotrzebowanie na ogrzewanie (kwh) Demanda energètica de climatizació (kw/h), JG Ingenieros, julio 2008 / Herramienta de cálculo: CARRIER Hourly Analysis Program v 4.12b 28

3. Parametry: zużycie energii w budynkach z wykorzystaniem 3.2. Hybrydowy: Chłodzenie swobodne / odzysk ciepła / przewody ziemne Przykład: Bank Krwi i Tkanek, Katalonia, 2010 VAV- Klimatyzatory o zmiennej objętości powietrza bez systemu odzysku ciepła BST, anàlisi de la demanda energètica Miesięczne zapotrzebowanie na energię do ogrzewania i chłodzenia (kw/h), grupojg Enginyers, January 2008 VAV + RC- Klimatyzatory o zmiennej objętości powietrza z systemem odzysku ciepła VAV + FC Klimatyzatory o zmiennej objętości powietrza z systemem swobodnego chłodzenia VAV + FC + RC- Klimatyzatory o zmiennej objętości powietrza z systemem swobodnego chłodzenia i odzysku ciepła Zapotrzebowanie na ogrzewanie Zapotrzebowanie na chłodzenie Symulacja: CARRIER Hourly Analysis Program v 4.12b roczne zapotrzebowanie na energię do celów ogrzewania i chłodzenia grupojg Enginyers 29

3. Parametry: zużycie energii w budynkach z wykorzystaniem 3.3. Aktywny: Instalacje efektywne energetycznie Kolektory słoneczne i panele fotowaltaiczne zamontowane na dachu LIMA- prototypowego budynku architektury śródziemnomorskiej o niskim wpływie w Barcelonie. W klimacie śródziemnomorskim 1 kw zainstalowanej mocy z paneli fotowaltaicznych (8m 2 kolektorów słonecznych por. ze zdjęciem) generuje do około 1 200kWh en el /rok, co stanowi 1/3 zapotrzebowania na energię elektryczną dla przeciętnego gospodarstwa domowego. 30

3. Parametry: zużycie energii w budynkach z wykorzystaniem 3.4. Zarządzanie budynkami i systemy kontroli Wzrasta rola systemów zarządzania i kontroli w procesach optymalizacji zużycia energii, w szczególności w budynkach w sektorze usług (biura, hotele, supermarkety). Bazując na zdezagregowanym pomiarze zużycia energii przez różne systemy (w szczególności ogrzewania, wentylacji, klimatyzacji, ale także oświetlenia), specjalne urządzenia regulują istotne parametry takie jak: temperaturę, rozświetlenie, odnowienie powietrza) zgodnie z przyjętym harmonogramem lub warunkami brzegowymi. Scentralizowany system kontroli, poprzez graficzny interfejs użytkownika, zezwala na łatwy dostęp obsługi eksploatacyjnej do danych, które zostały zarejestrowane, a także do kontrolnych wskaźników wykonania. Umożliwia on także wykrycie przez system GPRS niesprawnych urządzeń oraz emisję przykładowo sygnału alarmowego. 31

4. Działania planistów miejskich celem promowania odnowienia energii w budynkach 4.1. Remonty efektywne energetycznie i ich znaczenie przed 1918 1919-1948 1949-1957 1958-1968 1969-1977 Zapotrzebowanie na ciepło (kwh/m 2 a) Powierzchnia (%) 2000 32

4. Działania planistów miejskich celem promowania odnowienia energii w budynkach 4.1. Remonty efektywne energetycznie i ich znaczenie 2030 Źródło: Vattenfall s Global Climate Impact Abatement map. Bo Nelson, IEA, 2007 33

4. Działania planistów miejskich celem promowania odnowienia energii w budynkach 4.1. Wykonalność działań w zakresie remontów efektywnych energetycznie Oszczędnoś Final Oszczędnoś Primary Dotacje Public od ci energy energii ci energii energy Emisje Avoided Energy Remont efficient efektywny państwa renovation subsidy savings końcowej pierwotnej uniknięte savings emissions energetycznie M ktep ktep ktco 2 Fasada Building envelope 111,5 22 42 89 Usługi Building budowlane services 145,5 61 116 244 Oświetlenie Lighting equipment 22,5 30 74 150 Appliances Urządzenia 282,3 81 204 412 Źródło: IDAE (2011) Plan de Acción de Ahorro y Eficiencia Energética 2011-2020 Public Avoided Estimated Dotacje Public subsidy od Dotacje subsidy od / emissions Emisje / Energy Energieffektiv Szacowany Remont efficient efektywny lifetime of / primary państwa/oszczęd energy państwa/ avoided Emisje uniknięte/dotacje public renovation renovering cykl życia ności energii energetycznie mesure saving uniknięte emissions od subsidy państwa pierwotnej roka /kwh /kgco 2 kgco 2 / Building Fasada envelope 30 0,01 0,04 23,95 Building Usługi budowlane services 15 0,01 0,04 25,15 Lighting Oświetlenie equipment 6 0,00 0,03 40,00 Appliances Urządzenia 10 0,01 0,07 14,59 34

4. Działania planistów miejskich celem promowania odnowienia energetycznego budynków 4.2. Innowacyjne planowanie miejskie w świetle prawa Adaptacja przepisów w zakresie planowania miejskiego - Łatwa modernizacja pozwalająca na zwiększenie budowanych powierzchni/ obszarów do zaizolowania budynku. - Zdefiniowanie możliwości zabudowy budynku w oparciu o powierzchnię po podłodze netto, zamiast w oparciu o powierzchnię wybudowaną- tak aby nie karać za grubsze ściany. - Promowanie użytkowania zielonych dachów. - Promowanie włączenia powierzchni pośrednich do wykorzystania promieniowania słonecznego lub ochrony przed nim (oranżerie, pergole itp), jak również tarasów, balkonów itp. 35

Konsorcjum UP-RES Instytucja kontaktowa dla tego modułu: SaAS Finlandia : Aalto University School of science and technology www.aalto.fi/en/school/technology/ Hiszpania : SaAS Sabaté associats Arquitectura i Sostenibilitat www.saas.cat Wielka Brytania: BRE Building Research Establishment Ltd. www.bre.co.uk Niemcy: AGFW - German Association for Heating, Cooling, CHP www.agfw.de UA - Universität Augsburg www.uni-augsburg.de/en TUM - Technische Universität München http://portal.mytum.de Węgry: UD University Debrecen www.unideb.hu/portal/en 36